1. UNIVERSITETI I PRISHTINËS
FAKULTETI I INXHINIERISË ELEKTRIKE DHE KOMPJUTERIKE
Seminari i punës praktike
TEMA:
VoIP (voice over-IP)
Koordinatori : Kandidati:
Dr.sc.Enver HAMITI , prof.ass. Anyla ADEMAJ
23 shkurt 2012
Prishtinë
2. Përmbajtja
• Falenderim
• Çka është VoIP
• Komponentet e VoIP-it
• Nyjet e qasjës
• Pamja e pajisjës
• VISCA – konfigurimi
• Konfigurimi i një porte
3. • Falenderoj Postën dhe Telekomin e Kosovës që na
mundësoi mbajtjen e praktikës profesionale
•Menxherin kryesorë të PTK-së :
z.Kujtim Gërvalla
•Udhëheqësit e praktikës profesionale :
inxh.dip. Agim Abdullahu
inxh.dip. Hysni Gaxherri
4. Çka është VoIP?
• IP Telefonia (VoIP), është teknologji që mundëson
thirrjet telefonike duke shfrytëzuar internetin ose
rrjetet tjera me komunikim të paketave [1],[5]
5. Në varësi të shërbimit VoIP mund të jetë :
• Prej Komjuterit në
1 Kompjuter(PC to PC)
• Prej PC në telefon dhe
2 anasjelltas
• Prej telefonit në telefon
3 (Phone to Phone)
6. Komponentet e VOIP-it
• Terminalet
Përfshinë IP telefonat dhe
aplikacionet softverike në PC.
• Gatekeeper
Janë kompjuter të cilët mundësojnë
përkthimin e adresave,kontrollimin
hyrjeve,menaxhimin e gjëresisë se
brezit,menaxhimin e zonës
• Ruteri
Lidhë rrjetet në mes vete,mundëson
qasjen në internet
• Portat(gateway)
Paisje telekomunikuse të cilat e
shënderrojnë zërin e pranuar nga
pajisja telefonike në paketa dhe
Anasjelltas
[2],[5]
7. NYJET E QASJES
•Në Nyje të Qasjës (Access Node) mundësohet lidhja e
konsumatorëve, konfigurimi dhe fshirja apo çkyçja e parapaguesve.
•Pajisja e instaluar në PTK “MASN”(Multi Service Access Node) Nyje e
qasjes shumëshërbimshe –lidhë linjat telefonike të konsumatorëve dhe
rrjetin qëndror bazë.
•MASN- ofron përfshirjen e shumë shërbime në një pajisje që mbulon
rrjetat IP dhe ATM(asynchronous tranfer mode)
• Shërbimet brezngushta ( narrowband -NB ) (≤ 2Mb) ku hynë edhe VOIP
•Shërbimet brezgjëra ( brodband -BB) (>2Mb)
8. Aplikacioni i përdorur në një
sistem menaxhues të nyjes
është : 1353 DN LMS
Shprëndarja e nyjeve
në Kosovë (në secilin qytet
pastaj ka ndarje tjera )
Për ta lehtësuar çasjen në
problemet e ndryshme
paraqiten me ngjyra
Nyjës së caktuar mund ti
qasemi kur klikojmë
Show Equipment ( trego pajisjen)
[3]
9. Pamja e pajisjes
•Një raft (rack) mund ti ketë
deri në 4 nënrafta (subrack)
•Pamja në aplikacion i është
përshtatur pamjës fizike
N
ë
•MainSubrack – Nënrafti n
R r
kryesor A
a
f
F t
i
•Extension Subrack –nënrafti T
shtesë që mund të jenë deri I
në 3 për kapacitet më të madh
• 22 module tek nënrafti
kryesor- mund të suportohen
shërbimet me brezgjërë (BB)
dhe brezëngushtë (NB)
[3]
10. VISCA- (Voice over IP Server Card A)
Tek 22 modulet mund të
vendoset edhe VISCA
• VISCA mundëson kodimin e
zërit;operon si modem me 48
dhe 96 kanale
• Max : 960 parapagues
• Gjeneron të gjitha llojet e
toneve
• Në një Litespan për shërbime
brezëngushta(NB) mund të
jenë 1920 parapagues
[2]
11. VISCA VoIP service card
A1353 LMS005
• Pamja e një nënrafti
Vendoset VISCA në njërin
modul(mund të vendosen
deri në 4 për më shumë
parapagues)
Në një nënraft mund të
ketë edhe module për
shërbime brezgjërë
[3]
12. Moduli shtesë për
parapagues
oATLC-E (Analog Telefon
Line Card) –Karta për
telefon(parapaguesit)
analog
Klikojmë në cilëndo prej
këtyre moduleve për ti
parë parapaguesit e
vendosur në të (deri 32
parapagues)
[3],[4]
13. VISCA -VoIP service card konfigurimi
•Ndërfaqja e portes së
mediave(Media Gateway
Interface)
Realizohet komunikimi
në mes të Portës së
Mediave(MG) dhe
Kontrollerit të Portës së
Mediave(MGC) përmes IP
adresave përkatese.
User Datagram Protocol –
UDP – protokolli i
paketave të përdoruesit
[3],[5]
14. Konfigurimi i një porte
Klikojmë në njërën
prej portit për të
32 portet me emrat konfiguruar njërin
përkatës të
parapaguesve
15. Konfigurimi i një porte
Klikojmë assign për Klikojmë set in service
përcaktimin e ndërfaqes (në për ta vënë në shërbim
këtë rast MGI) portin e caktuar
VoIP konverton sinjalin e zërit nga telefoni juaj në një sinjal dixhital, të reduktuar në mënyrë tipike në normë të dhënave duke përdorur teknikat e kompresimit,nëformëtëpakove tëtë dhënave udhëton në internet.Voice over IP(Voip) ështëthjeshtëtransferimiibisedëssëzëritsitëdhënapërmes IP rrjetit.ndryshenga PSTN, apobartjatradicionale e bisedeszenore ,tekVoiptelefonatat , tedhenatbartenpermes IP paketave.Tekkjoteknikepajisjeteshumtakompjuterikekaneteperbashketnjerrjettevetemtetedhenave. Ata komunikojnë me dërgimin e paketave të të dhënave në një tjetër,çdo paketë që përmban informaten që përcakton burimin dhe objektivin ekompjutereve.Pakot brenda një transmetimi të vetëm mund të marrin rrugë të ndryshme nga fillimi nëfund nëpër një rrjet te te dhënave.VoIP ështëbërëjashtëzakonishtpopullorepërshkaktëkursimevetënjëindividimundtëbënithirrjenëdistancëtëgjatë, sidomospërthirrjetndërkombëtareKomunikimi zanor nëpërmjet protokollit IP, është një mënyrë, e cila mundëson dërgimin e zërit nëpërmjet internetit ose rrjetave tjera me komutim të paketave
Ekzistojnë tri mënyra e përdorimittë VoIP. I pariështëtë PC PC, kutëdyjapalëtduhettakenëtëtyre u kthyennëkompjuterpërtëkomunikuar. Dytëështëpërtë Phone PC, kunjëpartiduhettëkontaktojnënjëtelefonnëpërmjetkompjuterittij. Numriitelefonittëfunditështë Phone.
GatewaysPaisjetelekomunikusetëcilat e shëndrojnëzëritqëështëpranuarnganjëpaisjetelefonikeaposistemtelekomunikuesnëpaketaoseanasjelltas.RregullonprotokoletndërmjetrrjetavedhetimingunGatekeepersJanëkompjuterëtëcilëtmirëmbajnëlistat e adresave IP tëkonsumatorëvedheportave(gateway) , bëjnëprocesimin e thirrjevedhekordinohen me portattëcilatbëjnëkonvertimin e thirrjevenga IP telefonianë PSTN.Përkthimin e adresësKontrollin e hyrjeveMenaxhimin e gjerësisë së brezitMenaxhimin e zonësA VoIP system includes the following basic elements: terminals, which can include IP phones and software applications running on computers; the LAN infrastructure, consisting of wiring and switches; a gatekeeper which manages the terminals in a zone, providing address resolution, registration, authentication and regulating admission to the VoIP system; optional call manager software applications running on the gatekeeper or on a standalone platform; a router, which connects LAN segments together and to WAN circuits; gateways to perform format conversions between the VoIP world and the PSTN; and optional connections to the PSTN, the Internet and to managed IP WAN services or IP VPN services. A firewall is needed when connecting to the Internet. Gateway: A machine that exists on two networks, such as the Internet and BITNET,and that can transfer mail between them.Gateway: A network element (node) that performs conversions between differentcoding and transmission formats. The gateway does this by having many types ofcommonly used transmission equipment to provide a means for interconnection.
Ngjyrattregojneproblemet e ndryshme..P.sh me ngjyretekaltereshtekurqajsa ne ate lokacionosht e nderpreme. Me ngjyretekuqeeshtekurproblemetjanetenatyres me serioze, ndersaktotjeratjaneproblemeqezakonishtjaneprezente, sidomos ne vendin tone per shkaktetensionitetj.NGN : Njerrjetibazuar ne komutimtepaketave e afte per teofruarsherbimetelekomunikuesedhe e afte per teperdorurgjeresitemedhatebrezit , teknologjite e transportitimplikojnekualitettesherbimeve (QoS), dhe ne tecilenfunksionet e sherbimitjanetepavarurangateknlologjite e transportit .Karakteristikat : Nje multi-service network I afteteperkrahe : voice, data dhe video .Rrjetqeindanrrafshet e sinjalizimitdhetekontrollitngatransporti/komutimiRrjet me interface tehapurndermjetTransportit,kontrollitdheaplikacioneveRrjetqeperdorteknologjine e paketave per tetransportuarinformacioninRrjetqegarantonQoS per tiparetendryshmetetrafikutPse NGN ?Ka kostoteulet operative PlateformetehapurKerkon me pakhapsiredheenergjiQasje e re dhe me konkuruese
