File giới thiệu về Mind map và ứng dụng trong học tập, đặc biệt là học tập Vật lý ở THPT. Kỹ thuật đặt câu hỏi 5W1H không chỉ được giới thiệu để hỗ trợ tìm ý tưởng cho Mind map mà còn để lập kế hoạch cho một dự án học tập.

1. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 1
Phương pháp lập sơ đồ tư duy (Mind Map)
• SĐTD là gì?
• L ch s ph ngphápị ử ươ
• L i ích c a SĐTDợ ủ
• Cách l p SĐTDậ
• S d ng SĐTD trong h c t pử ụ ọ ậ
• Th c hành l p SĐTDự ậ

2. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 2
Sơ đồ tư duy là gì?
• Sơ đồ Tư duy (Mind Map) là một hình thức ghi chép sử dụng
màu sắc và hình ảnh, để mở rộng và đào sâu các ý tưởng.
• Ở vị trí trung tâm bản đồ là một hình ảnh hay một từ khóa thể
hiện một ý tưởng hay khái niệm chủ đạo. Ý trung tâm sẽ
được nối với các hình ảnh hay từ khóa cấp 1 bằng các
nhánh chính, từ các nhánh chính lại có sự phân nhánh đến
các từ khóa cấp 2 để nghiên cứu sâu hơn. Cứ thế, sự phân
nhánh cứ tiếp tục và các khái niệm hay hình ảnh luôn được
nối kết với nhau. Chính sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức
tranh tổng thể” mô tả về ý trung tâm một cách đầy đủ và rõ
ràng

3. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 3

5. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 5
Lịch sử phương pháp
• Kỹ thuật tạo ra loại bản đồ này được gọi là
Mind Mapping và được phát triển bởi
Tony Buzan vào những năm 1960
• Bản đồ Tư duy hiện là một công cụ đang
được sử dụng bởi hơn 250 triệu người
trên thế giới trong đó có các công ty lớn
như HP, IBM, Boeing, …

6. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 6
Lợi ích của SĐTD
• Ghi chú
• Gợi nhớ ( Hồi tưởng) Sáng tạo
• Giải quyết vấn đề
• Lập kế hoạch
• Trình bày (Trình diễn )

7. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 7
Cách lập SĐTD
Sử dụng những từ chính hoặc những hình ảnh cần thiết.
- Bắt đầu từ trung tâm và triển khai ra.
- Tạo cho trung tâm một hình ảnh rõ ràng và “mạnh” miêu tả
được nội dung tổng quất của toàn bộ mind map.
- Tạo các trung tâm nhánh và các chi tiết nhánh.
- Đặt những từ trọng tâm vào những hàng mà làm tăng kết
cấu của các ghi chú.
- In ra giấy hơn là viết tay vì làm cho dễ đọ và dễ nhớ hơn.
- Những trường hợp sau phải phân biệt rõ hơn những trường
hợp trước.
- Sử dụng màu sắc để làm nổi bật vấn đề.

8. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 8
Cách l p SĐTDậ
- Những gì không có trong trình bày thì không nên đưa vào
mind map.
- Tư duy hai chiều (phản biện)
- Sử dụng mũi tên, biểu tượng hoặc những hình ảnh để chỉ
ra sự liên kết.
- Đừng để bị tắc ở một khu vực. Nếu cạn kiệt suy nghĩ thì
chuyển sang nhánh khác
- Ghi ngay ý tưởng vào nơi hợp lý ngay khi nghĩ ra nó. Đừng
lưỡng lự.
- Phá vỡ ranh giới. Khi hết giấy để trình bày thì đừng nên
thay một tờ giấy khác to hơn mà sử dụng thêm các tờ khác
ghép vào.
- Hãy sáng tạo.

9. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 9
Sử dụng SĐTD trong học tập
• Ôn tập kiến thức
• Sáng tạo, giải quyết vấn đề học tập mới
• Tìm kiếm ý tưởng trong làm việc nhóm
• Giải quyết các vấn đề trong sinh hoạt,
cuộc sống…

10. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 10
Thực hành lập SĐTD
Làm việc theo nhóm:
• Lập SĐTD ôn tập kiến thức chương “Động
học chất điểm”
• Lập SĐTD để lên kế hoạch tổ chức sinh
hoạt,.

11. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 11
• 5W1H viết tắt từ các từ sau:
What? (Cái gì?)
Where? (Ở đâu?)
When? (Khi nào?)
Why? (Tại sao?)
How? (Như thế nào?)
Who? (Ai?)
KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1HKỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H

12. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 12
• WHAT? (Cái gì?)
- Cái đó là gì?
- Nó đ c p đ n v n đ gì?ề ậ ế ấ ề
- K ti p s ki n này, thì cái gì khác x y ra?ế ế ự ệ ả
(What else)
- Cu n sách này trình bày v n đ gì?ố ấ ề
- Bài h c này trình bày v n đ gì?ọ ấ ề
- E-learning là gì?
- Nh ng câu h i ph c a v n đ này là gì?...ữ ỏ ụ ủ ấ ề
K THU T Đ T CÂU H I 5W1HỸ Ậ Ặ Ỏ

13. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 13
• WHERE (Ở đâu?)
- Vấn đề trình bày nằm trong lĩnh vực nào?
- Sự kiện lịch sử này xảy ra ở địa điểm nào?
- Vấn đề này còn liên quan đến các lĩnh vực nào khác?
- Loại thảo dược này thường được trồng ở đâu?
- Bài báo này đăng trên tạp chí nào?
- Tìm hiểu kiến thức về việc ứng dụng ICT trong dạy học ở
đâu?
- Bài thuyết trình này sẽ được trình bày trong nhóm hay trước
lớp?...
KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H

14. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 14
• WHEN (Khi nào?)
- Sự kiện này xảy ra khi nào?
- Vấn đề này, trước đây đã có ai nghiên cứu chưa, khi nào?
- Khái niệm này bắt đầu xuất hiện khi nào?
- Khi nào thì cần ứng dụng ICT trong bài dạy?
- Khi nào thì mình sẽ trình bày bài thuyết trình này?
- Các bước nghiên cứu (đề tài tốt nghiệp, luận văn, tiểu luận,
…) sẽ được thực hiện theo thời gian nào, hoặc phải kết thúc
từng bước khi nào?...
KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H

15. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 15
• WHY (Tại sao?)
- Tại sao phải nghiên cứu vấn đề này?
- Tại sao tác giả cuốn sách lại lựa chọn cách sắp xếp như thế
này?
- Tại sao thí nghiệm này không diễn ra đúng như dự kiến?
(Why not)
- Tại sao cuộc khởi nghĩa này nổ ra? Tại sao nó thất bại?
- Tại sao hồi nhỏ mình học trong trường thuộc loại khá giỏi
mà bây giờ vẫn luôn chật vật về kinh t ?...ế
KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H

16. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 16
• WHO (Ai?)
- Ai đã nghiên cứu vấn đề này?
- Ai phụ trách dự án này?
- Bài trình bày sắp tới dành cho đối tượng nào?
- Khi mình gặp khó khăn trong ứng dụng ICT, mình sẽ hỏi ai?
- Ai sẽ hưởng lợi khi dự án này được tiến hành? Còn ai khác
không? (Who else)
- Ai là tác giả của cuốn sách đang làm dư luận xôn xao?
- Chính sách này của nhà nước hướng đến đối tượng nào?
K THU T Đ T CÂU H I 5W1HỸ Ậ Ặ Ỏ

17. 19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 17
• HOW (Như thế nào?)
- Chiếc máy này hoạt động như thế nào?
- Công việc này nên bắt đầu như thế nào?
- Dự án này sẽ tiêu tốn bao nhiêu? (How much)
- Các sự kiện và nhân vật trong cuốn tiểu thuyết này được kết nối
như thế nào?
- Sự kiện lịch sự này đã làm đối phương thiệt hại bao nhiêu quân
trang, vũ khí và người? (How many)
- Phong cách của bài báo sắp tới nên như thế nào?
KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H