1. PAGSUSURI AT PAGTIYAK NG Abigail Alfaro
MANUNULAT SA KANYANG MGA
LAYUNIN

2. PAGPAPALIWANAG
 Masusing tinatalakay ng may -akda ang paniniwala o
paninindigan tungkol sa isang isyu makaraang mapagtimbang
timbang ang kalakasan at kahinaan ng dalawang panig na
sangkot.
 Dapat bang pagkalooban ng amnestiya ang mga sundalong nag aklas
noong administrasyong Arroyo at ibalik sa tungkulin?
 Dapat bang ipasa sa Kongreso ang Reproductive Health Bill na
maghahain sa mga mamamayan ng mas maraming artipisyal na
pamamaraan ng pagpigil sa pagbubuntis?
 Kailangan pa ba ang pagbuo ng Truth Commission na magsisiyasat
sa mga eskandalong kinasangkutan ng nakalipas na administrasyon?

3. PAGPAPALIWANAG
 Ang pananaw ng may akda ay inaasahang makakatulong sa
mambabasa na maliwanagan sa isyu at makabuo ng sarili niyang
matalinong pagkukuro
Halimbawa:
Hindi puwedeng makaiwas sa sisi ang media sa nangyaring
bloodbath sa Luneta. Ang aking mga kabaro sa hanapbuhay ay dapat
ding sisihin sa nangyaring pamamaslang sa walong turista ng hostage-
taker na si dating police Senior Inspector Rolando Mendoza. Hindi na
isinaalang-alang ng aking mga kabaro ang mga buhay ng hostage nang
sila‟y magbigay ng mga ulat tungkol sa nangyayari gayong alam nila na
naka-monitor si Mendoza sa T V at nakikinig sa radyo. Walang pakialam
ang mga mamamahayag na inilalagay nila sa panganib ang buhay ng
mga hostage nang wala silang habas sa pagbibigay ulat sa nangyayari.

4. PAGPAPALIWANAG
Ang naging ugat ng pagwawala ni Mendoza ay nang makita niya
sa T V na inaaresto ang kanyang kapatid na pulis na si Gregorio
ng kapwa pulis. Bakit pa ipinapalabas sa T V ang pag aresto sa
kapatid ngayong nabubur yong na ang hostage takersa mga
sandaling „yon? May limitasyon sa pagbibigay sa publiko ng ulat
ng mamamahayag. Kapag nanganganib ang seguridad ng bansa
o mga buhay ng mga inosenteng tao, dapat ay ipagliban muna
ng mamamahayag o report o ng diyaryo o ng radio at T V stations
ang pagbibigay ulat sa publiko.
Oo nga‟t may karapatan ang publiko na malaman ang nangyayari
sa kanilang paligid, pero kapag buhay o seguridad ng estado ang
nakataya, dapat ay ipagliban muna ang balita.

5. PAGPAPALIWANAG
Ang isang halimbawa ay kidnapping. Kapag nilabas ng media ang
kidnapping ng isang mayamang negosyante, for example, at ang
ransom demand na hinihingi ng mga kidnapper, inilagay nito sa
panganib ang buhay ng biktima. Alin ang uunahin ng media, ang
mabigyan ng balita ang publiko o mailigtas ang buhay ng kidnap
victim? Siyempre ang buhay ng kidnap victim. Pero hindi nangyari
iyan doon sa insidente ng Luneta. Nahihiya rin ako sa kapalpakan
ng aking mga kabaro na nagresulta sa pagwawala ng hostage-
taker. Humihingi ako ng paumanhin sa nangyari.
“Dapat sisihin ang media sa nangyari sa Luneta,” Mon Tulfo
Target ni Tulfo, Bandera, Agosto 31 , 2010

6. PAGBIBIGAY ALIW
 Pinasasaya o pinatatawa ang mga mambabasa sa pamamagitan
ng pagtuon sa di seryosong mukha ng mga pangyayari
 Ginagamitan ng magaan na wika upang lalong mabisa ang
pagkiliti sa awdyens.
Halimbawa:
Alam ni Sir na di ako nag tsi-cheat. Imposibleng makapag-
cheat sa cellphone kapag exam. Lalo na sa physics. Una, may ¼
index card kaming lahat para doon tingnan ang formula. Sa
ganitong estilo, masasabing pinsan ni Hitler si Sir sa pagte-
terrorize at pagto-tor ture sa aming mga estudyante sa
pamamagitan ng kanyang pang-genocide na exams.
Puwedeng gumamit ng kahit ano (calculator, scientific
calculator, abacus, butil ng mais o munggo, mga daliri sa kamay at
paa), sa pagso-solve sa kanyang mga problema na pinoproblema
ko ngayon.

7. PAGBIBIGAY-ALIW
Pangalawa, open notes, open books, open tables at lahat ng
gusto kong i-open at i-close, kahit prayer
book, Biblia, Qur‟an, Summa Theologica ni Santo Tomas at
Saligang Batas ng Pilipinas. Pero, kahit mangopya ako kahit
kanino, o humingi pa ako ng saklolo sa kaluluwa ng mga ninuno
kong namayapa, malamang, hindi pa rin tatama ang sagot ko.
Ligo na u, Lapit na me, Eros S. Atalia

8. SANGGUNIAN
 Kabanata 6-Paglalapat: Palihan sa Pagsulat at Pagkritik ;
Sayusay—Sining ng Mabisang Pagpapahayag ni Aurora E.
Batnag, Teresita F. Fortunato, Alvin Ringgo C. Reyes
 http://youronevoicecanmakeadifference.wordpress.com/lunet
a-bloodbath-and-a-damaged-institution/
 http://www.goinsurancerates.com/kidnapping -ransom-
insurance/
 columbia.sunne.ws

9. Salamat ho sa pakikinig! 