Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ : https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 HOẶC https://www.facebook.com/garmentspace/ https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh

1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------------------------
LÝ VĂN LONG
TÊN ĐỀ TÀI:
ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THU GOM VÀ XỬ LÝ RÁC THẢI RẮN SINH
HOẠT TẠI PHƯỜNG HỢP GIANG, TỈNH CAO BẰNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo : Liên thông Chính quy
Chuyên ngành: Khoa học môi trường
Khoa : Môi trường
Khóa học : 2016 - 2019
Thái Nguyên - năm 2019

2. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
---------------------------------
LÝ VĂN LONG
TÊN ĐỀ TÀI:
ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THU GOM VÀ XỬ LÝ RÁC THẢI RẮN SINH
HOẠT TẠI PHƯỜNG HỢP GIANG, TỈNH CAO BẰNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo : Liên thông Chính quy
Chuyên ngành: Khoa học môi trường
Lớp : K48 - LTKHMT
Khoa : Môi trường
Khóa học : 2016 -2019
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Hoàng Quý Nhân
Thái Nguyên - năm 2019

3. 1
LỜI CẢM ƠN
Được sự đồng ý của Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm Thái
Nguyên, khoa Môi trường và giảng viên hướng dẫn thầy Hoàng Quý Nhân,
em tiến hành thực hiện đề tài: “Đánh giá tình hình thu gom và xử lý rác thải
rắn sinh hoạt tại tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng”.
Để hoàn thành khóa luận này em xin chân thành cảm ơn các thầy cô
trong Khoa Môi trường - Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên đã tận tình
chỉ bảo, truyền đạt kiến thức và nhiều kinh nghiệm quý báu cho em trong suốt
quá trình học vừa qua.
Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo Hoàng Quý Nhân
người đã tận tình giúp đỡ và chỉ bảo em trong suốt thời gian thực tập. Và em
cũng xin cảm ơn công ty TNHH đầu tư phát triển và môi trường Cao Bằng đã
tạo điều kiện thuận lợi nhất để chúng em hoàn thành tốt đợt thực tập vừa qua.
Trong quá trình thực hiện đề tài, mặc dù đã có cố gắng nhưng do thời
gian và năng lực có hạn nên đề tài của em còn nhiều thiếu sót. Rất mong
nhận được sự đóng góp của thầy cô và các bạn để đề tài của em được hoàn
thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn.
Thái Nguyên, ngày 17 tháng 05 năm 2019
Lý Văn Long

4. 2
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Thành phần và định nghĩa chất thải rắn sinh hoạt ....................... 17
Bảng 4.1 . Dân số tỉnh cao bằng những năm gần đây..................................... 48
Bảng 4.2 Tổng nhân khẩu thường trú tại phường Hợp Giang ..................... 51
Bảng 4.3: Các nguồn sinh ra chất thải rắn ....................................................... 52
Bảng 4.4: Lượng rác phát sinh tại trong phường Hợp Giang năm 2018 .... 53
Bảng 4.5. Thành phần chủ yếu của chất thải rắn sinh hoạt ở phường Hợp
Giang....................................................................................................................... 55
Bảng 4.6. Các phương tiện thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt........ 57
Bảng 4.7: Lịch làm việc của các công nhân ...................................................... 59
Bảng 4.8. Đánh giá của người dân về việc phân loại CRT sinh hoạt............ 63
Bảng 4.9. Đánh giá của người dân về thu gom và xử lý CTR tại gia đình . 64
Bảng 4.10. Mức độ quan tâm của người dân đến việc quản lý rác thải sinh
hoạt tại phường Hợp Giang ................................................................................ 65
Bảng 4.11 Chất lượng dịnh vụ thu gom rác thải sinh hoạt trên địa bàn ..... 66
Bảng 4.12 Mức độ của người dân theo dõi về thông tin môi trường............ 67

5. 3
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn sinh hoạt .................................. 16
Hình 4.1: Thành phố Cao Bằng.......................................................................... 36
Hình 4.1. Biểu đồ Dân số tỉnh Cao Bằng những năm gần đây..................... 49
Hình 4.2. Biểu đồ Tổng nhân khẩu thường trú tại phường Hợp Giang...... 51
Hình 4.3. Biểu đồ Lượng rác phát sinh tại phường Hợp Giang năm 2018 53
Hình 4.4. Biểu đồ Thành phần chất thải rắn sinh hoạt .................................. 56
Hình 4.5. Công nhân đang quét, thu gom rác .................................................. 58
Hình 4.6. Sơ đồ xử lý chất thải rắn sinh hoạt................................................... 60
Hình 4.7. Phân loại rác......................................................................................... 61
Hình 4.8. Đốt rác tại bãi rác Nà Lần.................................................................. 62
Hình 4.9. Biểu đồ Đánh giá của người dân về việc phân loại CRT sinh hoạt
.................................................................................................................................. 63
Hình 4.10. Biểu đồ Thu gom và xử lý CTR sinh hoạt tại gia đình................ 64
Hình 4.11. Biểu đồ Mức độ quan tâm của người dân đến việc quản lý rác
thải sinh hoạt.......................................................................................................... 65
Hình 4.12. Biểu đồ Chất lượng dịnh vụ thu gom rác thải sinh hoạt............. 66
Hình 4.13. Biểu đồ Mức độ theo dõi về thông tin môi trường ....................... 67

6. 4
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
TT Từ viết tắt Giải nghĩa
1 BVMT Bảo vệ môi trường
2 BXD Bộ xây dựng
3 CNH Công nghiệp hóa
4 CTR Chất thải rắn
5 CTRSH Chất thải rắn sinh hoạt
6 ĐTM Đánh giá tác động môi trường
7 HĐH Hiện đại hóa
8 QĐ Quyết định
9 QL Quốc lộ
10 TCQT Tiêu chuẩn Quốc tế
11 TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam
12 THCS Trung học cơ sở
13 THPT Trung học phổ thông
14 TNHH Trách nhiệm hữu hạn
15 TP Thành phố
16 UBND Ủy ban nhân dân

7. 5
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... 1
DANH MỤC BẢNG................................................................................................ 2
DANH MỤC CÁC HÌNH........................................................................................ 3
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT...................................................... 4
MỤC LỤC................................................................................................................. 5
Phần 1. MỞ ĐẦU.................................................................................................... 9
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 9
1.2. Mục tiêu của đề tài ...................................................................................10
1.3. Ý nghĩa của đề tài.....................................................................................11
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học ....................................11
1.3.2. Ý nghĩa trong thực tiễn .........................................................................11
Phần 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU...................................................................... 13
2.1. Cơ sở pháp lý ...........................................................................................13
2.2. Cơ sở lý luận ............................................................................................14
2.2.1. Khái niệm môi trường và chất thải rắn sinh hoạt..................................14
2.2.1.1. Khái niệm môi trường............................................................................... 14
2.2.1.2. Tiêu chuẩn môi trường.............................................................................. 14
2.2.1.3. Khái niệm chất thải.................................................................................... 14
2.2.1.4. Khái niệm về chất thải rắn ........................................................................ 14
2.2.1.5. Khái niệm về chất thải rắn sinh hoạt........................................................ 14
2.2.1.6. Khái niệm về quản lý chất thải rắn........................................................... 15
2.2.1.7. Thu gom chất thải rắn................................................................................ 15
2.2.2. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt ...........................................................15
2.2.3. Nguồn gốc - phát sinh chât thải rắn sinh hoạt.......................................16
2.2.4. Thành phần và tính của chất thải rắn sinh hoạt.....................................16

8. 6
2.2.5. Tác hại của rác thải sinh hoạt tới môi trường và cộng đồng.................17
2.2.5.1. Tác hại của chất thải rắn tới sức khỏe con người.................................... 17
2.2.5.2. Tác hại của chất thải rắn tới môi trường .................................................. 18
2.3. Tổng quan về rác thải trên thế giới và Việt Nam.....................................21
2.3.1. Tổng quan rác thải trên Thế Giới..........................................................21
2.3.2. Tổng quan rác thải ở Việt Nam.............................................................27
Phần 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU34
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................34
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................34
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................34
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu............................................................34
3.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................34
3.4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................34
3.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp...................................................34
3.4.2. Phương pháp điều tra phỏng vấn ..........................................................35
3.4.3. Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia ..........................................35
3.4.4. Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu................................35
Phần 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.................................. 36
4.1. Đánh giá khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Cao Bằng
.........................................................................................................................36
4.1.1. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên .......................................36
4.1.1.1. Vị trí địa lý................................................................................................. 36
4.1.1.2. Thời tiết, khí hậu........................................................................................ 38
4.1.1.3. Thuỷ văn và sông ngòi.............................................................................. 39
4.1.1.4. Tài nguyên đất đai..................................................................................... 40
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội......................................................................41
4.1.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế..................................................................... 41

9. 7
4.1.2.2. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng.......................................................... 46
4.1.2.3.Văn hóa xã hội............................................................................................ 46
4.1.2.4.Y tế - giáo dục............................................................................................. 47
4.1.2.5. Dân số và lao động.................................................................................... 48
4.2. Đánh giá hiện trạng thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại phường
Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng..............................................................................52
4.2.1. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh
Cao Bằng.........................................................................................................52
4.2.2. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng
.........................................................................................................................54
4.2.3. Thành phần chất thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao
Bằng.................................................................................................................55
4.2.4. Hiện trạng thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại phường
Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng..............................................................................56
4.2.4.1. Hiện trạng thu gom vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp
Giang, tỉnh Cao Bằng ............................................................................................. 57
4.2.4.2. Hiện trạng xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại thị trấn phường Hợp Giang,
tỉnh Cao Bằng.......................................................................................................... 60
4.2.5. Đánh giá nhận thức của cộng đồng về công tác quản lý, xử lý rác thải
sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng............................................62
4.3. Một số tồn tại và đề xuất giải pháp thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt tại
phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng ................................................................68
4.3.1. Một số tồn tại trong công tác quản lý rác thải sinh hoạt tại phường Hợp
Giang, tỉnh Cao Bằng......................................................................................68
4.3.2. Đề xuất giải pháp quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt tại phường Hợp
Giang, tỉnh Cao Bằng......................................................................................69
Phần 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................. 71

10. 8
5.1. Kết luận ....................................................................................................71
5.2. Kiến nghị..................................................................................................71
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 73

11. 9
Phần 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Thế giới đang ngày càng phát triển không ngừng, quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hóa diễn ra manh mẽ. Cùng với sự tăng thêm các cơ sở sản xuất
với quy mô ngày càng lớn, các khu tập trung dân cư ngày càng nhiều, nhu cầu
tiêu dùng các sản phẩm vật chất cũng ngày càng lớn. Tất cả những điều kiện
đó thúc đẩy các ngành sản xuất kinh doanh dịch vụ được mở rộng và phát
triển nhanh chóng, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế của đât nước
nâng cao nhu cầu của người dân được cải thiện cũng đồng nghĩa với lượng rác
thải ngày càng tăng và liên tục thay đổi. Trong quá trình sinh hoạt, một khối
lượng chất thải khổng lồ chưa qua xử lý hoặc xử lý chưa triệt để được con
người thải vào môi trường gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, phát triển kinh tế,
văn hóa, xã hội luôn đi đôi với việc quan tâm tới vấn đề rác thải, góp phần cải
thiện môi trường sống trong sạch, lành mạnh.
Ở Việt Nam, nền kinh tế đang trên đà phát triển đời sống của người dân
càng được nâng cao, lượng rác thải phát sinh càng nhiều. Bên cạnh đó thì hệ
thống quản lý thu gom chất thải rắn chưa thực sự có hiệu quả gây ra tình trạng
ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở nhiều nơi. Hiện nay, chỉ ở các trung tâm
lớn như ở thành phố, thị xã mới có công ty môi trường đô thị có chức năng
thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt, còn tại các vùng nông thôn hầu như chưa
có biện pháp thu gom và xử lý rác thải hữu hiệu.
Cao Bằng một mảnh đất anh hùng, vùng đất của cách mạng đang từng
ngày đổi mới trong tiến trình CNH - HĐH đất nước nói chung và tỉnh Cao
Bằng nói riêng, sự đổi mới phương thức quản lý và chính sách đầu tư kinh tế
đã tạo điều kiện cho sự ra đời của các khu công nghiệp, khu chế xuất mới, với

12. 10
nhiều nhà máy, cơ sở sản xuất vừa và nhỏ. Sự phát triển về kinh tế một mặt đã
tạo công ăn việc làm ổn định cho người dân, giúp cải thiện mức sống, chất
lượng cuộc sống của những đứa con vùng kháng chiến năm xưa được nâng
lên từng bước, mặt khác đây cũng là nguy cơ làm suy giảm chất lượng môi
trường và tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng. Đòi hỏi cần có
sự quản lý phù hợp và sự chung tay giữa cơ quan quản lý và toàn thể nhân
dân trong lĩnh vực BVMT đảm bảo cho một môi trương sống Xanh - Sạch -
Đẹp. Một trong những nhân tố gây ô nhiễm môi trường đáng phải quan tâm
đó là hoạt động sinh hoạt hàng ngày của con người. Hiện nay do điều kiện
kinh tế còn hạn hẹp nên tỉnh chưa đầu tư được dây truyền công nghệ để xử lý
triệt để các loại rác thải, chủ yếu sử dụng phương pháp xử lý thủ công nên
vẫn còn gây ra các tác động xấu tới môi trường. Vì vậy, việc đánh giá hiện
trạng quản lý và biện pháp giảm thiểu các tác động xấu của rác thải sinh hoạt
là vấn đề đang được các cấp chính quyền quan tâm.
Từ những lý do trên đây, cùng với sự đồng ý của Ban giám hiệu, Ban
chủ nhiệm khoa Môi trường và dưới sự hướng dẫn của thầy giáo Hoàng Quý
Nhân, em tiến hành thực hiện đề tài: “ Đánh giá tình hình thu gom và xử lý
rác thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Băng”.
1.2. Mục tiêu của đề tài
Khóa luận đặt ra các mục tiêu chính sau:
- Tìm hiểu về điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội của thành phố Cao
Bằng nói chung, phường Hợp Giang nói riêng.
- Đánh giá hiện trạng phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn
tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Đánh giá hiểu biết và hành vi của người dân về công tác thu gom, xử lý
và phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Đề xuất các biện pháp hiệu quả trong việc thu gom và xử lý rác (CTR)

13. 11
phù hợp với điều kiện của tỉnh để đạt hiệu quả cao nhất góp phần nâng cao
chất lượng cuộc sống của người dân.
1.3. Ý nghĩa của đề tài
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
- Thông qua những khía cạnh nghiên cứu việc thực hiện đề tài nhằm thu
thập những thông tin định tính và định lượng về hiểu biết và hành vi của
người dân về công tác thu gom, xử lý và phân loại chất thải rắn sinh hoạt.
Đóng góp một phần nào đó cho hệ thống lí luận và phương pháp luận về hiểu
biết và hành vi trong công tác thu gom, xử lý và phân loại chất thải rắn sinh
hoạt của người dân đối với môi trường.
- Thông qua việc xử lý và phân tích dựa trên số liệu thu thập được cho
thấy thực trạng việc thu gom, xử lý và phân loại chất thải rắn sinh hoạt của
người dân hiện nay. Từ đó phát huy những mặt tích cực và hạn chế những mặt
tiêu cực của người dân trong việc thu gom, xử lý và phân loại chất thải rắn
sinh hoạt. Cho thấy được ý thức cộng đồng của người dân hiện nay qua việc
hiểu biết và hành vi của người dân về công tác thu gom, xử lý và phân loại
chất thải rắn sinh hoạt nói chung.
- Thông qua các số liệu đã thu thập được giúp cho người dân nói chung
và các cơ quan nhà nước nói riêng có những chỉnh đốn kịp thời phù hợp hoàn
cảnh đất nước hiện nay.
1.3.2. Ý nghĩa trong thực tiễn
- Đề tài mang tính chất thăm dò hiểu biết và hành vi của người dân về
vấn đề ô nhiễm môi trường thông qua việc thu gom, xử lý chất thải rắn sinh
hoạt hàng ngày và qua công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt.
- Đề tài cũng có thể làm tài liệu tham khảo cho những ai muốn tìm hiểu
vấn đề này sâu hơn và cho các sinh viên khoá sau.
- Qua đề tài em cũng đề ra những biện pháp giúp địa phương tham khảo

14. 12
trong việc quản lý và hướng dẫn người dân trong việc thu gom, xử lý và phân
loại chất thải rắn sinh hoạt.
- Qua đó cũng đề xuất một số khuyến nghị để địa phương tạo điều kiện
và cung cấp một số kiến thức về môi trường giúp cho người dân nâng cao
nhận thức, có trách nhiệm với môi trường qua những hành động cụ thể.

15. 13
Phần 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Cơ sở pháp lý
- Nghị định số 29/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đánh giá môi
trường chiến lược (ĐMC), đánh giá tác động môi trường (ĐTM), cam kết bảo
vệ môi trường (CKBVMT) ban hành ngày 18/04/2011 và có hiệu lực thi hành
kể từ ngày 05 tháng 6 năm 2011.
- Nghị định 38/2015/NĐ-CP của Chính phủ về việc quản lý chất thải và
phế liệu
- Căn cứ Nghị định số 19/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm 2015 của
Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật bảo
vệ môi trường.
- Căn cứ Nghị định số 21/2013/NĐ-CP ngày 04 tháng 3 năm 2013 của
Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của
Bộ Tài nguyên và Môi trường;
- Nghị định số 29/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đánh giá môi
trường chiến lược (ĐMC), đánh giá tác động môi trường (ĐTM), cam kết bảo
vệ môi trường (CKBVMT) ban hành ngày 18/04/2011 và có hiệu lực thi hành
kể từ ngày 05 tháng 6 năm 2011.
- Thông tư số 26/2011/TT-BTNMT ngày 18/07/2011 của Bộ tài nguyên
và môi trường về việc quy định chi tiết số điều của nghị định số 29/2011/NĐ-
CP ngày 18/04/2011 của Chính phủ quy định về đánh giá tác động chiến lược,
đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường.
- Quyết định số 798/QĐ-TTg ngày 25/05/2011 của Thủ tướng chính phủ
phê duyệt chương trình đầu tư xử lý chất thải rắn giai đoạn 2011-2020 do Thủ
tướng chính phủ ban hành.

16. 14
- Căn cứ Quyết định số 16/2015/QĐ-TTg ngày 22 tháng 5 năm 2015 của
Thủ tướng Chính phủ về thu hồi, xử lý sản phẩm thải bỏ.
- Quyết định số 39/2018/QĐ-UBND ngày 07 tháng 12 năm 2018 của Ủy
ban nhân dân tỉnh Cao Bằng, về quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh Cao
Bằng.
2.2. Cơ sở lý luận
2.2.1. Khái niệm môi trường và chất thải rắn sinh hoạt
2.2.1.1. Khái niệm môi trường
“Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh
con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con
người và sinh vật” [7].
2.2.1.2. Tiêu chuẩn môi trường
Tiêu chuẩn môi trường là mức giới hạn của các thông số về chất
lượng môi trường xung quanh, hàm lượng của các chất gây ô nhiễm có trong
chất thải, các yêu cầu kỹ thuật và quản lý được các cơ quan nhà nước và các tổ
chức công bố dưới dạng văn bản tự nguyện áp dụng để bảo vệ môi trường [7].
2.2.1.3. Khái niệm chất thải
Chất thải là vật chất được thải ra từ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh
hoạt hoặc hoạt động khác [7].
2.2.1.4. Khái niệm về chất thải rắn
Chất thải rắn là toàn bộ các loại tạp chất được con người loại bỏ trong
các hoạt động kinh tế xã hội của mình (bao gồm các hoạt động sản xuất, cá
hoạt động sống và duy trì sự tồn tại của công đồng [6].
2.2.1.5. Khái niệm về chất thải rắn sinh hoạt
Chất thải sinh hoạt là các chất rắn bị loại ra trong quá trình sống, sinh
hoạt, hoạt động, sản xuất của con người và động vật. Rác phát sinh từ các hộ

17. 15
gia đình, khu công cộng, khu thương mại, khu xây dựng, bệnh viện, khu xử lý
chất thải…[6].
Trong đó, rác sinh hoạt chiếm tỉ lệ cao nhất. Số lượng, thành phần chất
lượng rác thải tại từng quốc gia, khu vực là rất khác nhau, phụ thuộc vào trình
độ phát triển kinh tế, khoa học, kỹ thuật. Bất kỳ một hoạt động sống của con
người, tại nhà, công sở, trên đường đi, tại nơi công cộng,… đều sinh ra một
lượng rác đáng kể. Thành phần chủ yếu của chúng là chất hữu cơ và rất dễ
gây ô nhiễm trở lại cho môi trường sống nhất. Cho nên, rác sinh hoạt có thể
định nghĩa là những thành phần tàn tích hữu cơ phục vụ cho hoạt động sống
của con người, chúng không còn được sử dụng và vứt trả lại môi trường sống.
2.2.1.6. Khái niệm về quản lý chất thải rắn
Quản lý chất thải rắn là hoạt động của các tổ chức và cá nhân nhằm
giảm bớt ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe con người, môi trường hay mỹ
quan. Các hoạt động đó liên quan đến việc thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế
chất thải… Quản lý chất thải rắn cũng có thể góp phần phục hồi các nguồn tài
nguyên lẫn trong chất thải [11].
2.2.1.7. Thu gom chất thải rắn
Thuật ngữ thu gom tập trung (hay còn gọi là thu gom thứ cấp) bao hàm
không chỉ việc thu gom nhặt các chất thải rắn từ những nguồn khác nhau mà
còn cả việc chuyên chở các chất thải đó tới địa điểm tiêu huỷ. Việc dỡ đổ các
xe rác cũng được coi là một phần của hoạt động thu gom thứ cấp. Như vậy
thu gom thứ cấp là cách thu gom các loại chất thải rắn từ các điểm thu gom
chung (điểm cẩu rác) trước khi vận chuyển chúng theo từng phần hoặc cả
tuyến thu gom đến một trạm trung chuyển, một cơ sở xử lý hay bãi chôn lấp
bằng các loại phương tiện chuyên dụng có động cơ [8].
2.2.2. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt
Theo điều 3 Nghị định 38/2015/NĐ-CP ngày 24/04/2015 nghị định về

18. 16
Hoạt động
công nghiệp,
nông nghiệp
Khu công
cộng (nhà
ga,...)
Khu xây dựng
và phá hủy công
trình xây dựng
Cơ quan
công sở
Khu thương
mại, khách
sạn...
Khu
dân cư
CTRSH
quản lý chất thải và phế liệu[12]:
Chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn phù hợp với mục đích
quản lý, xử lý thành các nhóm như sau:
- Nhóm hữu cơ dễ phân hủy (nhóm thức ăn thừa, lá cây, rau, củ, quả, xác
động vật);
- Nhóm có khả năng tái sử dụng, tái chế (nhóm giấy, nhựa, kim loại, cao
su, ni lông, thủy tinh);
- Nhóm còn lại.
2.2.3. Nguồn gốc - phát sinh chât thải rắn sinh hoạt
Rác thải được phát sinh từ các nguồn khác nhau, tùy thuộc vào các hoạt
động mà rác được phân chia thành các loại như sơ đồ:
Hình 2.1. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn sinh hoạt
Qua sơ đồ ta thấy chất thải rắn sinh hoạt được thải ra từ nhiều hoạt động
khác nhau như: các khu dân cư, khu thương mại, cơ quan công sở, các hoạt
động công nông nghiệp,... tuy nhiên hàm lượng và thành phần rác thải ở các
khu vực là khác nhau, trong số đó rác thải sinh hoạt chiếm đa số.
2.2.4. Thành phần và tính của chất thải rắn sinh hoạt
Theo đánh giá của những nhà nghiên cứu và khoa học thì chất thải rắn

19. 17
sinh hoạt chủ yếu chứa các chất hữu cơ khá cao tiếp đó là các chất vô cơ.
Thành phần cụ thể được thể hiện như bảng 2.1:
Bảng 2.1. Thành phần và định nghĩa chất thải rắn sinh hoạt
13 Định Nghĩa Ví Dụ
1. Các chất cháy được
a. Giấy Các vật liệu làm từ giấy bột và
giấy.
Các túi giấy, mảnh bìa,
giấy vệ sinh…
b. Hàng dệt Có nguồn gốc từ các sợi. Vải, len, nilon…
c. Thực phẩm Các chất thải từ đồ ăn thực phẩm. Cọng rau, vỏ quả, thân
cây, lõi ngô…
d. Cỏ, gỗ củi, rơm rạ Các vật liệu và sản phẩm được
chế tạo từ gỗ, tre, rơm…
Đồ dùng bằng gỗ như
bàn, ghế, đồ chơi, vỏ
dừa…
e. Chất dẻo Các vật liệu và sản phẩm được
chế tạo từ chất dẻo.
Phim cuộn, túi chất dẻo,
chai, lọ. Chất dẻo, các
đầu vòi, dây điện…
f. Da và cao su Các vật liệu và sản phẩm đượcchế
tạo từ da và cao su.
Bóng, giày, ví, băng cao
su…
2. Các chất không cháy
a. Các kim loại sắt Các vật liệu và sản phẩm được
chế tạo từ sắt mà dễ bị nam
châm hút.
Vỏ hộp, dây điện, hàng
rào, dao, nắp lọ…
b. Các kim loại phi sắtCác vật liệu không bị nam
châm hút.
Vỏ nhôm, giấy bao gói,
đồ
đựng…
c. Thuỷ tinh Các vật liệu và sản phẩm được
chế tạo từ thuỷ tinh.
Chai lọ, đồ đựng bằng
thuỷ
tinh, bóng đèn…
d. Đá và sành sứ Bất kỳ các loại vật liệu không
cháy khác ngoài kim loại và
thuỷ tinh.
Vỏ chai, ốc, xương, gạch,
đá, gốm…
3. Các chất hỗn hợp Tất cả các vật liệu khác không
phân loại trong bảng này. Loại
này có thể chia thành hai
phần: kích thước lớn hơn 5mm và
loại nhỏ hơn 5 mm.
Đá cuội, cát, đất, tóc…
2.2.5. Tác hại của rác thải sinh hoạt tới môi trường và cộng đồng
2.2.5.1. Tác hại của chất thải rắn tới sức khỏe con người
Một trong những dạng chất thải nguy hại xem là ảnh hưởng đến sức

20. 18
khỏe của con người và môi trường là các chất hữu cơ bền. Những hợp chất
này vô cùng bền vững, tồn tại lâu trong môi trường, có khả năng tích lũy sinh
học trong nông sản phẩm, thực phẩm, trong các nguồn nước mô mỡ của động
vật gây ra hàng loạt các bệnh nguy hiểm đối với con người, phổ biến nhất là
ung thư. Đặc biệt, các chất hữu cơ trên được tận dụng nhiều trong trong đời
sống hàng ngày của con người ở các dạng dầu thải trong các thiết bị điện
trong gia đình, các thiết bị ngành điện như máy biến thế, tụ điện, đèn huỳnh
quang, dầu chịu nhiệt, dầu chế biến, chất làm mát trong truyền nhiệt...Theo
đánh giá của các chuyên gia, các loại chất thải nguy hại ảnh hưởng đến sức
khoẻ cộng đồng nghiêm trọng nhất là đối với khu dân cư khu vực làng nghề,
gần khu công nghiệp, bãi chôn lấp chất thải và vùng nông thôn ô nhiễm môi
trường do chất thải rắn cũng đã đến mức báo động.
Hiện kết quả phân tích mẫu đất, nước, không khí đều tìm thấy sự tồn tại
của các hợp chất hữu cơ trên. Cho đến nay, tác hại nghiêm trọng của chúng đã
thể hiện rõ qua những hình ảnh các em bé bị dị dạng, số lượng những bệnh
nhân bị bệnh tim mạch, rối loạn thần kinh, bệnh đau mắt, bệnh đường hô hấp,
bệnh ngoài da... Do chất thải rắn gây ra và đặc biệt là những căn bệnh ung thư
ngày càng gia tăng mà việc chuẩn đoán cũng như xác định phương pháp điều
trị rất khó khăn. Điều đáng lo ngại là hầu hết các chất thải rắn nguy hại đều
rất khó phân hủy. Nếu nhiệt độ lò đốt không đạt từ 800o
C trở lên thì các chất
này không phân hủy hết. Ngoài ra, sau khi đốt, chất thải cần được làm lạnh
nhanh, nếu không các chất lại tiếp tục liên kết với nhau tạo ra chất hữu cơ
bền, thậm chí còn sinh ra khí dioxin cực độc thoát vào môi trường [13].
2.2.5.2. Tác hại của chất thải rắn tới môi trường
Hiện nay do khối lượng rác thải phát sinh với một lượng quá lớn, ở các
địa phương công tác thu gom xử lý và tiêu hủy đã và đang vượt quá năng lực.
Điều này là nguyên nhân chủ yếu tác động xấu đến môi trường đất, nước,

21. 19
không khí và sức khỏe cộng đồng.
Ảnh hưởng trực tiếp của rác thải trước hết là môi trường và sức khỏe
cộng đồng. Các bãi tập trung rác không những là những nơi gây ô nhiễm mà
còn là các ổ dịch bệnh, nơi ruồi muỗi và các vi sinh vật gây bệnh sinh sôi phát
triển ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của người dân, là mối nguy hại cho sự tồn
tại, phát triển và bền vững của cộng đồng dân cư trong vùng.
Trong thành phần rác thải chứa nhiều chất độc, do đó khi rác thải được
đưa vào môi trường thì các chất độc xâm nhập vào trong đất sẽ tiêu diệt nhiều
loài sinh vật có ích cho đất như: Giun, vi sinh vật, nhiều loài động vật không
xương sống, ếch, nhái làm cho môi trường đất bị giảm đa dạng sinh học và
phát sinh nhiều sâu bọ phá hoại cây trồng.
- Tác hại của chất thải rắn tới môi trường nước:
- Nước ngấm xuống đất từ các chất thải được chôn lấp, các hố phân,
nước làm lạnh tro xỉ, làm ô nhiễm nước ngầm.
- Nước chảy khi mưa to qua các bãi chôn lấp, các hố phân, chảy vào các
mương, rãnh, ao, hồ, sông, suối làm ô nhiễm nước mặt.
Nước này chứa các vi trùng gây bệnh, các kim loại nặng, các chất hữu
cơ, các muối vô cơ hoà tan vượt quá tiêu chuẩn môi trường nhiều lần.
- Tác hại của chất thải rắn tới môi trường không khí: :
- Rác thải hữu cơ phân hủy tạo ra mùi và các khí độc hại như CH4, CO2,
NH3,... gây ô nhiễm môi trường không khí.
- Khí thoát ra từ các hố hoặc chất làm phân, chất thải chôn lấp chứa rác
chứa CH4, H2S, CO2, NH3, các khí độc hại hữu cơ...
- Khí sinh ra từ quá trình thu gom, vận chuyển, chôn lấp rác chứa các vi
trùng, các chất độc lẫn trong rác.
- Tác hại của chất thải rắn đối với môi trường đất: Đất bị ô nhiễm bởi
các nguyên nhân chủ yếu sau:

22. 20
+ Do thải vào đất một khối lượng lớn chất thải công nghiệp như xỉ than,
khai kháng, hóa chất… Các chất ô nhiễm không khí lắng đọng trên bề mặt sẽ
gây ô nhiễm đất, tác động đến các hệ sinh thái đất.
+ Do thải ra mặt đất những rác thải sinh hoạt, các chất thải của quá trình
xử lý nước.
+ Do dùng phân hữu cơ trong nông nghiệp chưa qua xử lý các mầm bệnh
ký sinh trùng, vi khuẩn đường ruột… đã gây ra các bệnh truyền từ đất cho cây
sau đó sang người và động vật…
- Chất thải rắn vứt bừa bãi ra đất hoặc chôn lấp vào đất chứa các chất
hữu cơ khó phân huỷ làm thay đổi pH của đất.
- Rác còn là nơi sinh sống của các loài côn trùng, gặm nhấm, vi khuẩn,
nấm mốc... những loài này di động mang các vi trùng gây bệnh truyền nhiễm
cộng đồng.
- Chất thải nguy hại phát sinh từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông
nghiệp khi đưa vào môi trường đất sẽ làm thay đổi thành phần cấp hạt, tăng
độ chặt, giảm tính thấm nước, giảm lượng mùn, làm mất cân bằng dinh
dưỡng... làm cho đất bị chai cứng không còn khả năng sản xuất.Tóm lại rác
thải sinh hoạt là nguyên nhân gây ô nhiễm đất.
- Chất thải rắn làm giảm mỹ quan đô thị:
Chất thải rắn, đặc biệt là chất thải rắn sinh hoạt nếu không được thu
gom, vận chuyển, xử lý sẽ làm giảm mỹ quan đô thị. Nguyên nhân của hiện
tượng này là do ý thức của người dân chưa cao. Tình trạng người dân vứt rác
bừa bãi ra lòng lề đường và mương rãnh hở vẫn còn phổ biến gây ô nhiễm
nguồn nước và ngập úng khi mưa.
Đống rác là nơi sinh sống và cư trú của nhiều loài côn trùng gây bệnh:
Việt Nam đang đối mặt nhiều nguy cơ lây lan bệnh truyền nhiễm, gây
dịch nguy hiểm do môi trường đang bị ô nhiễm cả đất, nước và không khí.

23. 21
Chất thải rắn đã ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cộng đồng, nghiêm trọng
nhất là đối với dân cư khu vực làng nghề, gần khu công nghiệp, bãi chôn lấp
chất thải và vùng nông thôn ô nhiễm chất thải rắn đã đến mức báo động.
Nhiều bệnh như đau mắt, bệnh đường hô hấp, bệnh ngoài da, tiêu chảy, dịch
tả, thương hàn,…do loại chất thải rắn gây ra. Hậu quả của tình trạng rác thải
sinh hoạt đổ bừa bãi ở các gốc cây, đầu đường, góc hẻm, các dòng sông, lòng
hồ hoặc rác thải lộ thiên mà không được xử lý, đây sẽ là nơi nuôi dưỡng ruồi
nhặng, chuột,… là nguyên nhân lây truyền mầm bệnh, gây mất mỹ quan môi
trường xung quanh. Rác thải hữu cơ phân hủy tạo ra mùi và các khí độc hại
như CH4, CO2, NH3,... gây ô nhiễm môi trường không khí. Nước thải ra từ các
bãi rác ngấm xuống đất, nước mặt và đặc biệt là nguồn nước ngầm gây ô
nhiễm nghiêm trọng. Các bãi chôn lấp rác còn là nơi phát sinh các bệnh
truyền nhiễm như tả, lỵ, thương hàn...Còn đối với loại hình công việc tiếp xúc
trực tiếp với các loại chất thải rắn, bùn cặn (kim loại nặng, hữu cơ tổng hợp,
thuốc bảo vệ thực vật, chứa vi sinh vật gây hại...) sẽ gây nguy hại cho da hoặc
qua đường hô hấp gây các bệnh về đường hô hấp. Một số chất còn thấm qua
mô mỡ đi vào cơ thể gây tổn thương, rối loạn chức năng, suy nhược cơ thể,
gây ung thư…[13].
2.3. Tổng quan về rác thải trên thế giới và Việt Nam
2.3.1. Tổng quan rác thải trên Thế Giới
- Trong bối cảnh đô thị hóa và tình trạng bùng nổ dân số gia tăng thì rác
thải đã trở thành một vấn đề môi trường ngày càng nghiêm trọng trên thế giới.
Hội nghị Diễn đàn Kinh tế Thế giới đầu năm 2017 tại Thụy Sỹ, đại diện các
Quốc gia đã đưa ra các giải pháp cho vấn đề này.
Năm 1900, đã có khoảng 220 triệu người sống ở các thành phố, phát sinh
ra ít nhất 300.000 tấn chất thải rắn, bao gồm rác thực phẩm, bao bì và các vật
dụng gia đình khác. Một trăm năm sau, hơn 2,9 tỷ người sống ở các thành phố

24. 22
và tạo ra hơn 3 triệu tấn rác thải mỗi ngày.
Mối đe doạ do quản lý chất thải kém đặc biệt thể hiện rõ ở các quốc gia
có thu nhập thấp, nơi tỷ lệ thu gom rác thường dưới 50%. Các đống rác dọc
bờ sông, khói dày đặc từ việc đốt rác, chất thải độc hại, hơi cay, ruồi muỗi và
các loài gặm nhấm tràn lan là một trong những nguyên nhân gây ra ô nhiễm
môi trường. Bên cạnh đó, việc tăng dân số tự nhiên, việc di cư dân số về các
đô thị, đô thị hóa và phát triển kinh tế cũng làm cho lượng chất thải đang ngày
càng trở nên quá tải đối với các hệ thống quản lý. Trong báo cáo “Đánh giá
toàn cầu về quản lý chất thải rắn” năm 2012, Ngân hàng Thế giới (WB) nhận
định, khối lượng rác thải ngày càng lớn của cư dân đô thị đang là một thách
thức lớn không kém gì tình trạng biến đổi khí hậu, và chi phí xử lý rác thải sẽ
là gánh nặng đối với các quốc gia nghèo khó, đặc biệt là ở châu Phi.
Ở nhiều nước đang phát triển, quản lý chất thải rắn có thể tiêu tốn 20-
50% ngân sách. Các quốc gia đang trên đà chuyển đổi từ tình trạng thu nhập
thấp đến trung bình cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, không có cấu trúc thuế
hoặc phí nào để duy trì các chương trình chất thải rắn và người dân thường sử
dụng các bãi đất trống tự do để xả rác. Các chuyên gia WB cũng cảnh báo,
lượng chất thải rắn toàn cầu đang tăng lên 70% vào năm 2025, tăng từ hơn 3,5
triệu tấn mỗi ngày trong năm 2010, lên hơn 6 triệu tấn mỗi ngày vào năm
2025. Chất thải độc hại từ các thành phố đã đủ để lấp đầy một dòng xe chở
hàng dài 5.000 cây số mỗi ngày. Chi phí toàn cầu cho việc đối phó với tất cả
những thùng rác đó cũng tăng lên: từ 205 tỷ USD mỗi năm trong năm 2010
lên 375 tỷ USD vào năm 2025, mức tăng chi phí mạnh nhất ở các nước đang
phát triển.
Tháng 9/2015, Hiệp hội Chất thải rắn quốc tế (ISWA) công bố báo cáo
nêu bật “tình trạng khẩn cấp toàn cầu” ảnh hưởng đến hàng chục triệu người ở
các nước đang phát triển khi thiếu cơ sở hạ tầng vệ sinh. Báo cáo chỉ ra các

25. 23
vấn đề liên quan đến rác thải ở các nước đang phát triển là do những vấn đề
chưa từng có trước đây, như: sự tích tụ không được kiểm soát của các thiết bị
điện tử, điện thoại di động, rác thải thực phẩm và rác thải y tế. Báo cáo cũng
cho thấy, khoảng 40% lượng chất thải trên thế giới đã được xử lý triệt để,
phục vụ cho khoảng 3,5-4 tỷ người, đồng thời cũng kêu gọi một liên minh
toàn cầu cùng phối hợp và có những hành động tích cực để giải quyết vấn đề
rác thải trên toàn thế giới.
Rác thải gây ra rất nhiều vấn đề, như: mùi khó chịu, vi trùng gây bệnh,
điều kiện sinh hoạt mất vệ sinh. Rác thải không được thu gom, tồn đọng, lâu
ngày sẽ sinh ra các tác nhân tác động đến sức khoẻ con người. Nghiêm trọng
hơn nó thải vào nước, đất và không khí những hóa chất rất độc hại dù được xử
lý bằng cách chôn lấp hay đốt, gây ra tình trạng ô nhiễm trầm trọng. Theo
đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) các loại chất thải ô nhiễm có thể
là nguyên nhân gây bệnh hen suyễn, dị ứng, bệnh đường hô hấp, tim mạch và
đặc biệt là ung thư. WHO và WB ước tính hơn 2 triệu người tử vong mỗi năm
do hít phải không khí bị ô nhiễm trong nhà và ngoài trời, đồng thời có khoảng
40 triệu trẻ em mắc các bệnh liên quan đến rác thải. 23% số ca tử vong ở các
nước đang phát triển có nguyên nhân từ các yếu tố môi trường, bao gồm ô
nhiễm và các yếu tố rủi ro môi trường liên quan đến hơn 80% các bệnh
thường gặp. Rác thải nhựa trên các đại dương hiện nay đã ở mức báo động,
ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh vật biển: thiếu dưỡng khí, phá
hủy hệ sinh thái, tàn phá môi trường, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con
người khi sử dụng các nguồn tài nguyên từ biển. Theo một nghiên cứu của Tổ
chức Greenpeace, thì đại dương trên khắp thế giới cũng đã trở thành một bãi
rác khổng lồ với gần 6,5 triệu tấn rác thải chứa trong nó.
Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới tháng 1/2017 tại Thụy Sĩ đã đưa ra
nhận định, nếu không có hành động khẩn cấp, đến năm 2050, các đại dương

26. 24
bị ô nhiễm nặng nề của trái đất sẽ có nhiều rác thải nhựa hơn cả cá. Khoảng
40% tổng lượng rác thải của thế giới đổ tại các “địa điểm mở” không được
kiểm soát như bờ sông hoặc các dải bờ biển.
Chất thải nhựa do có khối lượng nhẹ nên chúng nổi trên mặt nước biển
và bị phân tán trên toàn cầu, từ châu lục này đến châu lục khác theo sóng
biển. Nó tồn tại dai dẳng trong môi trường và hầu như không chịu bất cứ thay
đổi sinh học nào do tính chất khó phân hủy. Theo ước tính của các nhà nghiên
cứu, có ít nhất 5,250 tỷ mảnh nhựa với trọng lượng khoảng 268,940 tấn đang
trôi nổi trên các đại dương của thế giới. Điều này có nghĩa số lượng rác thải
hiện nay gấp 48 lần trữ lượng nhựa của con người từng có trong lịch sử thế
giới. Hay nói cách khác, nếu chúng ta lấy tất cả nhựa ra khỏi đại dương và
chia đều thì mỗi người sẽ nhận ít nhất 48 mảnh nhựa.
Hiện khoảng 20% sản phẩm nhựa trên thế giới có thể được tái sử dụng và
khoảng 50% có thể được tái chế với chi phí thấp. Tuy nhiên, nếu không có
những thay đổi “căn bản” về thiết kế và sản xuất, thì 30% sản phẩm nhựa còn lại
sẽ không bao giờ được tái chế, và sẽ bị chôn vào đất, đổ ra biển hoặc tiêu hủy.
Một nghiên cứu mới đây của APEC ước tính, các nước thành viên của tổ
chức này hàng năm phải chi trả tới 1,3 tỷ USD để xử lý vấn đề ô nhiễm môi
trường biển. Hơn nữa, cũng theo báo cáo của APEC, hàng năm thế giới phải tiêu
tốn số tiền từ 80 tỷ USD đến 120 tỷ USD cho việc sản xuất bao bì bằng nhựa.
Các chuyên gia của WB cũng kêu gọi các nhà hoạch định chính sách trên
thế giới đưa ra các kế hoạch xử lý và tái chế rác thải nhằm hạn chế các khí
gây hiệu ứng nhà kính, đồng thời tăng cường xử lý chất thải rắn, đặc biệt là ở
các thành phố có tốc độ đô thị hóa nhanh và các quốc gia thu nhập thấp.
Hiện nay, nhiều thành phố đã và đang tìm kiếm, áp dụng các chính sách
hiệu quả để giúp giảm thiểu lãng phí và tiêu dùng. Rác thải có lúc thậm chí
còn được coi là một nguồn nhiên liệu đầy tiềm năng khi những công nghệ

27. 25
mới có thể chế biến chúng thành phân bón, hóa chất hay năng lượng đang
được phát triển. Một số thành phố đã đặt ra các ví dụ tích cực trong việc giảm
thiểu lượng chất thải. San Francisco (Mỹ) có một mục tiêu đầy tham vọng là
“không thải” vào năm 2020 với việc tái chế tích cực. Khoảng 55% chất thải
được tái chế hoặc tái sử dụng hiện nay tại thành phố này.
Indonesia là một trong những quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt
với cuộc khủng hoảng rác thải trầm trọng. Năm ngoái, nước này thải ra đến
65 triệu tấn rác. Hiện nay, Indonesia đang đặt mục tiêu giảm 22% lượng rác
thải mỗi năm. Giải pháp là thành lập thêm các ngân hàng rác thải, nơi người
dân được khuyến khích mang rác thải đã phân loại đến để đổi lấy những
khoản tiền trang trải cho cuộc sống. Bên cạnh đó, Indonesia tích cực tham gia
các diễn đàn toàn cầu và khu vực nhằm nâng cao nhận thức của người dân về
những tác hại do rác thải nhựa gây ra đối với các đại dương; đẩy mạnh công
tác tuyên truyền và có biện pháp ngăn chặn việc người dân đổ các loại rác thải
nhựa xuống biển. Hàng năm, Ấn Độ phát sinh ra gần 6,4 triệu tấn rác thải
nguy hại, trong đó 3,09 triệu tấn có thể tái chế được, 0,41 triệu tấn có thể
thiêu hủy và 2,73 triệu tấn sẽ phải đổ ra bãi chứa rác thải. Việc sử dụng các
nhiên liệu thay thế hoặc các nhiên liệu tái chế từ rác thải (Refuse derived fuels
- RDF) là một việc làm thông thường trong ngành công nghiệp xi măng Ấn
Độ. Nhà máy sản xuất RDF đầu tiên đã được xây dựng trong năm 2006 bởi
Grasim Industries. Kể từ đó đến nay, Chính phủ Ấn Độ đã cấp phép cho 22
nhà máy xi măng để xây dựng các nhà máy sản xuất RDF tương tự. Hầu hết
rác thải có các đặc tính phù hợp cho việc tận dụng làm nguyên liệu nguồn,
hoặc cho việc khôi phục năng lượng, hoặc các nguyên liệu như kim loại hoặc
sử dụng chúng trong ngành xây dựng, chế tạo các sản phẩm cấp thấp hoặc cho
khôi phục lại chính sản phẩm đó, mà sau khi xử lý có thể được sử dụng như là
một nguyên liệu nguồn.

28. 26
Úc là một trong những quốc gia thải rác nhiều nhất thế giới. Nhiều trung
tâm đô thị lớn ở mước này đã được mở rộng để phù hợp với tiêu chuẩn sống
cao hơn của người dân. Do đó, hệ thống xử lý rác thải cũng được yêu cầu cao
hơn. Những biện pháp xử lý rác thải bền vững đã được tìm kiếm và áp dụng.
Đối với chất thải rắn như rác sinh hoạt, sản phẩm công nghiệp được xử lý tại
các bãi chôn lấp. Đối với nước thải từ các hộ gia đình như nước rửa chén,
chấy tẩy rửa xe đều được phân loại như chất thải lỏng và xử lý bằng hệ thống
tái chế nước thải sinh hoạt.
Ngoài ra, nhiều chính sách pháp luật cũng đã được đưa ra, như việc một
số quốc gia đã áp dụng biện pháp đánh thuế để giảm thiểu rác thải biển như
Nam Phi, Israel áp thuế đối với túi nhựa; Bỉ đánh thuế đối với màng nhựa và
dụng cụ ăn uống dùng một lần; Đan Mạch đánh thuế nhựa đối với túi và vật
liệu đóng gói cũng như thuế đổ rác ở bãi rác hoặc đốt rác. Bên cạnh một số
quy định về kiểm soát hàng hóa trong sản xuất và sử dụng, một số nước có
chính sách theo hướng tiếp cận tổng thể để giải quyết vấn đề rác thải biển như
Nhật Bản đã ban hành riêng một luật về rác thải biển - Luật Khuyến khích xử
lý rác thải biển, Hàn Quốc ban hành Luật Quản lý môi trường biển, trong đó
yêu cầu xây dựng Kế hoạch tổng thể quản lý rác thải biển. Một số giải pháp
khác cũng đã được thực hiện tại một số quốc gia như thu mua rác thải nhựa từ
ngư dân, hay cung cấp túi rác và lắp đặt nơi đổ rác cho tàu thuyền…
Trong khi đó, Pháp đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới ngăn cấm
rác thải thực phẩm siêu thị và yêu cầu các nhà bán lẻ quy mô lớn hiến tặng số
lượng thực phẩm còn sót lại. Luật này được thông qua vào năm ngoái, đánh
dấu pháp luật đầu tiên thuộc loại hình này trong nỗ lực toàn cầu nhằm giảm
chất thải thực phẩm. Các nước khác như Đan Mạch, Đức, Anh và Hoa Kỳ
cũng đang tham gia vào cuộc chạy đua không có chất thải thực phẩm, thực
hiện các chiến lược ngăn ngừa chất thải và nâng cao kiến thức cho người tiêu

29. 27
dùng về môi trường khi xử lý phế liệu. Bằng cách điều chỉnh nhận thức về
thực phẩm còn sót lại và phải làm gì với nó, những thay đổi sẽ khiến con
người có thể sản xuất lượng khí thải carbon thấp hơn từ chất thải hữu cơ [10].
2.3.2. Tổng quan rác thải ở Việt Nam
Theo Tổng cục Thống kê, năm 2016,cả nước thu gom được trên 33.167
tấn CTR, trong đó tổng lượng CTR thông thường thu gom được xử lý đạt tiêu
chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng đạt khoảng 27.067 tấn (chiếm
tỷ lệ 81%). Như vậy, vẫn còn khoảng 5.100 tấn CTR được thu gom nhưng
chưa được xử lý theo quy định, chưa kể lượng lớn CTR chưa được thu gom,
đã và đang gây ô nhiễm môi trường.
Chất thải rắn sinh hoạt:Trong các nguồn phát sinh CTR, lượng CTR sinh
hoạt đô thị tăng nhanh theo quy mô dân số đô thị. Ước tính lượng CTR sinh
hoạt ở các đô thị phát sinh trên toàn quốc tăng trung bình 10 ÷ 16 % mỗi năm.
Lượng CTR sinh hoạt đô thị tăng mạnh ở các đô thị lớn như TP. Hà Nội, Hồ
Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, nơi có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa
tăng nhanh, chiếm tới 45,24%, tổng lượng CTR sinh hoạt phát sinh từ tất cả
các đô thị lớn trên cả nước; Tỷ lệ CTR sinh hoạt chiếm khoảng 60 - 70% tổng
lượng CTR đô thị (một số đô thị tỷ lệ này lên đến 90%). Tại khu vực nông
thôn, lượng CTR sinh hoạt phát sinh trung bình khoảng 0,33 kg/người/ngày.
Vùng đồng bằng sông Hồng và Cửu Long là 0,4 kg/người/ngày, thấp nhất là
vùng núi phía Bắc (0,2 kg/người/ngày). Đến nay, số lượng CTR sinh hoạt
nông thôn hiện chưa được thống kê đầy đủ do công tác quản lý CTR sinh hoạt
nông thôn còn hạn chế.
Mặc dù, tỷ lệ thu gom CTR sinh hoạt vẫn tăng hàng năm, nhưng do
lượng CTR phát sinh lớn, năng lực thu gom còn hạn chế, cùng với ý thức
cộng đồng chưa cao nên tỷ lệ thu gom vẫn chưa đạt yêu cầu. Tổng khối lượng
CTR sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý năm 2016 là 33.100 tấn/ngày

30. 28
(đạt85,5%). Lượng CTR sinh hoạt được thu gom tại các đô thị đặc biệt và đô
thị loại 1 đạt khoảng 90%. Công tác phân loại CTR sinh hoạt tại nguồn đã
được thực hiện thí điểm ở một số thành phố lớn như Hà Nội, Hồ Chí Minh,
Đà Nẵng từ nhiều năm trước, đến nay TP. Hồ Chí Minh đã tiến hành nhân
rộng triển khai tại các quận nội thành.
Công tác thu gom CTR tại nông thôn cũng đã được chú trọng trong
những năm gần đây, tuy nhiên, cũng chủ yếu tập trung ở các khu vực nông
thôn vùng đồng bằng. Khu vực miền núi, do tập quán sinh hoạt, rác thải sinh
hoạt phần lớn vẫn được các hộ dân tự thu gom và xử lý tại nhà (đổ ra vườn).
Theo thống kê có khoảng 60% số thôn hoặc xã tổ chức thu dọn định kỳ, trên
40% thôn, xã đã hình thành các tổ thu gom rác thải tự quản. Tỷ lệ thu gom
CTR sinh hoạt tại khu vực nông thôn mới đạt khoảng 40 - 55%. Theo báo cáo
của Cục Hạ tầng kỹ thuật, Bộ Xây dựng, tính đến tháng 11/2016, cả nước có
khoảng 35 nhà máy xử lý CTR tập trung tại các đô thị được đầu tư xây dựng
và đi vào vận hành. Tổng công suất xử lý theo thiết kế khoảng 7.500 tấn/ngày.
Số lượng lò đốt CTR sinh hoạt có khoảng 50 lò đốt, đa số là các lò đốt cỡ
nhỏ, công suất xử lý dưới 500kg/giờ. Ngoài ra, cả nước có khoảng 660 bãi
chôn lấp CTR sinh hoạt (chưa thống kê được đầy đủ các bãi chôn lấp nhỏ rải
rác ở các xã) với tổng diện tích khoảng 4.900ha. Tuy nhiên, trong đó chỉ có
203 bãi chôn lấp hợp vệ sinh. Nhiều xã, đặc biệt các xã miền núi, chưa có các
bãi rác tập trung, thiếu người và phương tiện chuyên chở rác, chủ yếu hình
thành bãi rác tự phát, là nguồn gây ô nhiễm môi trường. [5]
Theo “Báo cáo môi trường quốc gia năm 2017 về chất thải rắn” [2] của
Bộ Tài nguyên và Môi trường:
Hiện nay, quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam đang diễn ra mạnh mẽ,
với sự hình thành, phát triển của các ngành nghề sản xuất, sự gia tăng nhu cầu
tiêu dùng hàng hóa, nguyên vật liệu, năng lượng,... là động lực thúc đẩy phát

31. 29
triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, đi kèm với đó là nỗi lo về môi
trường, đặc biệt vấn đề chất thải rắn như chất thải sinh hoạt, chất thải công
nghiệp, chất thải nông nghiệp, chất thải y tế, chất thải xây dựng, chất thải
nguy hại,... Việc thu gom, vận chuyển, xử lý và tiêu hủy chất thải rắn đã và
đang trở thành một bài toán khó đối với các nhà quản lý tại hầu hết các nước
trên thế giới, đặc biệt là ở các nước có nền kinh tế đang phát triển, trong đó có
Việt Nam.
Trong những năm qua, tốc độ phát triển dân số, đô thị hóa luôn gắn liền
với tiến trình công nghiệp hóa. Việt Nam là quốc gia đang phát triển có mật
độ dân số đứng thứ 3 ở Đông Nam Á, thứ 14 trên thế giới. Tính đến tháng
5/2017, cả nước đã có 802 đô thị với tỷ lệ đô thị hóa 36,6%. Tốc độ đô thị hóa
cao đang bộc lộ nhiều bất cập, không chỉ ảnh hưởng đến kết cấu hạ tầng mà
còn phát sinh các vấn đề môi trường.
Nền kinh tế Việt Nam sau suy thoái kinh tế giai đoạn 2011 - 2013 đã có
sự phục hồi rõ nét, tuy nhiên tăng trưởng kinh tế vẫn dựa nhiều vào đầu tư,
khai thác tài nguyên… Sự tăng trưởng các ngành kinh tế công nghiệp, giao
thông vận tải, xây dựng, nông nghiệp và làng nghề, y tế và du lịch đã làm phát
sinh chất thải ngày càng lớn (bao gồm cả CTR, nước thải, khí thải…). Đối với
ngành công nghiệp, tính chung cả năm 2017, chỉ số sản xuất toàn ngành tăng
7,85%. Các hoạt động công nghiệp và xây dựng tập trung ở một số vùng kinh
tế trọng điểm đã đưa vào môi trường một khối lượng lớn chất thải. Hoạt động
khai thác khoáng sản chủ yếu tập trung ở khu vực phía Bắc, miền Trung và
Tây Nguyên. Với công nghệ còn lạc hậu, hoạt động khai thác khoáng sản đã
và đang gặp nhiều khó khăn để có thể kiểm soát và quản lý chất thải phát
sinh. Hoạt động phát triển năng lượng, điển hình là nhiệt điện và hoạt động
sản xuất thép cũng làm phát sinh một lượng lớn khí thải, CTR và nước thải.
Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng các phương tiện giao thông với lượng tiêu

32. 30
thụ nhiên liệu lớn là nguyên nhân chính phát sinh bụi, khí thải gây ô nhiễm
môi trường không khí ở các đô thị lớn. Ngành xây dựng cũng giữ vững nhịp
tăng trưởng, 6 tháng đầu năm 2017 đạt 8,8%, cùng với đó lượng CTR xây
dựng phát sinh ngày càng tăng. Theo thống kê, mỗi năm ngành chăn nuôi gia
súc, gia cầm thải ra khoảng 75 - 85 triệu tấn chất thải. Công tác xử lý chất thải
chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản đang đứng trước nhiều thách thức. Bên cạnh
đó, hoạt động của hơn 35 nghìn cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, chế biến thủy
hải sản cũng làm phát sinh một lượng lớn chất thải ra ngoài môi trường do
việc đầu tư các hệ thống xử lý còn hạn chế. Hoạt động của các làng nghề cũng
tạo sức ép không nhỏ lên môi trường, chất thải tại hầu hết các làng nghề chưa
được thu gom và xử lý hiệu quả. Công tác quản lý chất thải y tế đã được quan
tâm đầu tư, tuy nhiên vẫn bộc lộ nhiều hạn chế. Các vấn đề rác thải, nước thải
và vệ sinh môi trường phát sinh cũng gia tăng cùng với sự phát triển các hoạt
động du lịch.
Khối lượng CTR phát sinh đã tăng nhanh chóng về số lượng, với thành
phần ngày càng phức tạp gây khó khăn cho công tác thu gom, xử lý.
Đối với CTR sinh hoạt đô thị, lượng phát sinh phụ thuộc vào quy mô
dân số đô thị. Ước tính lượng CTR sinh hoạt ở các đô thị trên toàn quốc tăng
10% - 16% mỗi năm, chiếm phần lớn trong tổng lượng CTR phát sinh ở các
đô thị. Chỉ số phát sinh chất thải cũng gia tăng theo cấp độ đô thị, đặc biệt là
tại các đô thị lớn như Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh… Công tác thu gom CTR đã
được quan tâm, tuy nhiên do năng lực thu gom còn hạn chế, ý thức của người
dân chưa cao, việc phân loại tại nguồn mới thực hiện thí điểm, chưa được áp
dụng rộng rãi. Tỷ lệ xử lý CTR đô thị cũng chưa đáp ứng yêu cầu thực tế. Đến
tháng 11 năm 2016, cả nước có khoảng 35 nhà máy xử lý CTR tập trung tại
các đô thị đi vào vận hành. Phần lớn CTR thông thường vẫn được đổ thải và
chôn lấp tại các bãi chôn lấp.

33. 31
Ở khu vực nông thôn, khối lượng CTR sinh hoạt gia tăng hằng năm ngày
một cao, tuy nhiên, tỷ lệ thu gom CTR sinh hoạt tại khu vực nông thôn mới
đạt khoảng 40 - 55%. Hiện nay đã có 05 công nghệ xử lý CTR đã được Bộ
Xây dựng công nhận, gồm: 02 công nghệ ủ sinh học làm phân hữu cơ; công
nghệ tạo viên nhiên liệu RDF; 02 công nghệ đốt (Công nghệ ENVIC và BD-
ANPHA). Bên cạnh đó, 02 công nghệ xử lý nhập ngoại đang được áp dụng có
hiệu quả ở Việt Nam là công nghệ tái chế CTR sinh hoạt thành than sạch và
công nghệ đốt chất thải thu hồi năng lượng.
Đối với CTR xây dựng, cùng với sự đô thị hóa và các công trình xây
dựng tăng nhanh, lượng CTR xây dựng cũng gia tăng nhanh. Với thành phần
chủ yếu là đất cát, gạch vỡ, bê tông… chất thải xây dựng thường được chôn
lấp cùng với CTR sinh hoạt. Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn về việc thu gom,
tập trung CTR xây dựng nhằm giảm thiểu các tác động xấu đến môi trường,
song công tác xử lý vẫn gặp nhiều khó khăn.
Lượng CTR công nghiệp thông thường phát sinh hàng năm khoảng 25
triệu tấn, đặc biệt là tại các khu vực có hoạt động công nghiệp phát triển mạnh
như Bắc Ninh, Đồng Nai, Bình Dương... CTR công nghiệp phát sinh từ các
ngành như sản xuất giấy, nhiệt điện than, hóa chất, phân bón... có các đặc thù
riêng của từng ngành và có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây. Trên
cả nước hiện còn thiếu các khu xử lý CTR công nghiệp, đặc biệt là khu xử lý
chất thải tập trung quy mô lớn. Đến tháng 10 năm 2017, mới chỉ có 473 doanh
nghiệp làm dịch vụ xử lý CTR. Việc tái chế, tái sử dụng CTR công nghiệp
diễn ra khá phổ biến, chủ yếu là tự phát tại các cơ sở.
Tổng lượng CTR y tế phát sinh tại các bệnh viện, cơ sở y tế vào khoảng
450 tấn/ngày, trong đó có khoảng 47 tấn/ngày là CTR y tế nguy hại. Theo Bộ
Y tế, 100% lượng CTR y tế (nguy hại, thông thường) phát sinh tại các bệnh
viện, cơ sở y tế được phân loại, thu gom hàng ngày và thuê vận chuyển, xử lý

34. 32
hoặc tự xử lý bằng các phương pháp khác nhau tại cơ sở y tế.
Lượng CTR từ hoạt động nông nghiệp phát sinh ước tính khoảng hơn
14.000 tấn bao bì hóa chất BVTV, phân bón các loại, 76 triệu tấn rơm rạ và
khoảng 47 triệu tấn chất thải chăn nuôi. Trong đó, ước tính có khoảng 40 -
70% (tùy theo từng vùng) CTR chăn nuôi được xử lý, số còn lại thải trực tiếp
thẳng ra ao, hồ, kênh, rạch...
Bên cạnh đó, hoạt động nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất hay
nhập khẩu máy móc, thiết bị phương tiện đã qua sử dụng cũng tiềm ẩn nhiều
nguy cơ đối với môi trường.
Đối với CTNH, lượng phát sinh trên toàn quốc ước tính khoảng 600 -
800 nghìn tấn/năm. Tính đến tháng 10 năm 2017, toàn quốc có 108 cơ sở xử
lý CTNH đã được Bộ TN&MT cấp phép, tỷ lệ thu gom, xử lý đúng quy định
đạt ít nhất 75%. Đối với CTNH công nghiệp, hầu hết các chủ nguồn thải có
lượng phát sinh CTNH lớn đều thực hiện thu gom và thuê đơn vị có chức
năng xử lý. Công tác xử lý chất thải y tế nguy hại đã được tăng cường đáng
kể, tuy nhiên vẫn chưa đồng đều tại các tỉnh, thành phố. Mặc dù CTNH trong
sinh hoạt phát sinh không nhiều song hầu hết bị thải lẫn với CTR sinh hoạt
thông thường nên đây cũng là một nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng. Công
nghệ xử lý CTNH ở Việt Nam thời gian qua đã có sự chuyển biến rõ rệt. Xu
hướng tiêu hủy chất thải đang được thay thế bởi các công nghệ tái chế để tận
dụng tài nguyên và BVMT. Hiện có một số nhóm công nghệ xử lý CTNH
đang được áp dụng phổ biến hiện nay như: nhóm công nghệ tái chế chất thải;
nhóm công nghệ thiêu hủy; nhóm công nghệ chôn lấp; nhóm công nghệ hóa
rắn và nhóm công nghệ xử lý khác.
Bên cạnh đó, lượng bùn thải phát sinh cũng ngày càng tăng. Hiện chưa
có số liệu thống kê đầy đủ về phát sinh bùn thải trên cả nước, chủ yếu tập
trung là bùn thải từ bể tự hoại và bùn thải từ hệ thống thoát nước tại các đô

35. 33
thị. Hiện nay, phương thức xử lý bùn chủ yếu áp dụng tại các trạm XLNT đô
thị Việt Nam là khử nước và chở đi chôn lấp. Một số ít trạm xử lý có sản xuất
phân vi sinh từ bùn sau khi làm khô và ổn định bùn bằng sân phơi bùn, sản
xuất phân vi sinh sau khi làm khô bùn cơ học. Đối với việc quản lý phân bùn
bể tự hoại, ở Việt Nam hiện nay chưa có cơ chế quản lý phân bùn hiệu quả.
Công tác quản lý, xử lý CTR ở nước ta thời gian qua chưa được áp dụng
theo phương thức quản lý tổng hợp, các giải pháp giảm thiểu, tái sử dụng, tái
chế và thu hồi năng lượng từ chất thải còn chưa thực sự được chú trọng. Điều
này dẫn đến khối lượng CTR phải chôn lấp cao, tại một số khu vực, chất thải
chôn lấp ở các bãi chôn lấp tạm, lộ thiên, đã và đang là nguồn gây ô nhiễm
môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe, hoạt động sản xuất của con người.

36. 34
Phần 3
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
Đánh giá tình hình thu gom và xử lý rác thải rắn sinh hoạt tại phường
Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
- Địa điểm thực tập: Công ty TNHH đầu tư phát triển và Môi trường
Cao Bằng, phường Hợp Giang.
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 01 đến tháng 05 năm 2019.
3.3. Nội dung nghiên cứu
- Khái quát điều kiện tự nhiên, đặc điểm kinh tế xã hội của phường Hợp
Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Đánh giá hiện trạng thu gom và xử lý chất thải sinh hoạt tại phường
Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Một số tồn tại và đề xuất giải pháp thu gom, xử lý chất thải sinh hoạt
tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
3.4. Phương pháp nghiên cứu
3.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp
- Phương pháp thu thập các số liệu thứ cấp như : Các số liệu về điều kiện
tự nhiên, kinh tế xã hội của phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Các số liệu thứ cấp thu thập từ Công ty TNHH đầu tư phát triển và Môi
trường Cao Bằng.
- Thu thập thông tin có liên quan đến đề tài nghiên cứu qua sách, báo,

37. 35
mạng internet.
3.4.2. Phương pháp điều tra phỏng vấn
- Xây dựng phiếu điều tra: Phiếu điều tra được xây dựng dưới hình thức
đặt câu hỏi trực tiếp với người dân có nội dung theo chủ đề: rác phát sinh từ
hộ gia đình, thành phần khối lượng rác thải sinh hoạt.
- Phạm vi phỏng vấn : Phỏng vấn một số hộ gia đình, cá nhân sinh sống
tại phường Hợp Giang, tỉnh Cao Bằng.
- Đối tượng phỏng vấn : Hộ gia đình cá nhân.
- Hình thức phỏng vấn : Phỏng vấn trực tiếp, phát phiếu điều tra tiến
hành phỏng vấn điều tra 30 hộ gia đình, cá nhân theo tiêu chí ngẫu nhiên.
3.4.3. Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia
- Tham khảo ý kiến của thầy cô giáo, những người có liên quan tới lĩnh
vực môi trường, ý kiến đóng góp cán bộ trực tiếp quản lý về rác thải sinh hoạt
tại khu vực.
3.4.4. Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu
- Sử dụng phần mềm word, excel để tổng hợp, phân tích các số liệu đã
thu thập được.

38. 36
Phần 4
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Đánh giá khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Cao
Bằng
4.1.1. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
4.1.1.1. Vị trí địa lý
Hình 4.1: Thành phố Cao Bằng
Cao Bằng là tỉnh miền núi, biên giới nằm ở vùng Đông Bắc, phía Bắc và
Đông Bắc giáp Quảng Tây (Trung Quốc), đường biên giới dài trên 333 km,
phía Tây giáp 2 tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang, phía Nam giáp 2 tỉnh Bắc
Kạn và Lạng Sơn. Theo chiều Bắc – Nam 80 km (từ xã Đức Hạnh, huyện Bảo

39. 37
Lâm đến xã Quang Trọng, huyện Thạch An). Theo chiều Đông – Tây 170 km
(từ xã Lý Quốc, huyện Hạ Lang đến xã Thạch Lâm, huyện Bảo Lâm).
Tỉnh Cao Bằng được giới hạn trong tọa độ địa lý từ 22o
21'21" đến
23o
07'12" vĩ độ Bắc và từ 105o
16'15 kinh độ Đông với tổng diện tích tự nhiên
của tỉnh là 6.703,42 km2.
- Phía Bắc và phía Đông giáp tỉnh Quảng Tây nước Cộng hòa nhân dân
Trung Hoa với đường biên giới dài hơn 333km.
- Phía Nam giáp tỉnh Bắc Kạn và tỉnh Lạng Sơn.
- Phía Tây giáp tỉnh Hà Giang và tỉnh Tuyên Quang.
Trung tâm tỉnh là Thành phố Cao Bằng cách thủ đô Hà Nội 286 km theo
đường Quốc lộ 3, cách thành phố Lạng Sơn khoảng 130 km theo đường Quốc
lộ 4A.
Hợp Giang là phường trung tâm của thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao
Bằng, Việt Nam. Phường có vị trí:
+ Bắc giáp phường Sông Bằng.
+ Đông giáp phường sông Bằng.
+ Nam giáp phường Tân Giang.
+ Tây giáp phường Hòa Chung.
Phường Hợp Giang có diện tích 1,00 km², dân số năm 2018 là 9.879
người, mật độ dân cư đạt 9879 người/km².
Phường Hợp Giang xưa là trung tâm hành chính,dân cư của thị trấn Hòa
An.
Phường Hợp Giang được chia thành 32 tổ dân phố. Phường có sông
Hiến và sông Bằng chảy qua. Trên địa bàn phường có trụ sở Tỉnh ủy Cao
Bằng cùng nhiều cơ quan của Thị xã (nay là Thành phố) và của tỉnh và các
công trình như Sân vận động Thành phố Cao Bằng, chùa Phố Cũ, Quảng
trường Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh.

40. 38
4.1.1.2. Thời tiết, khí hậu
Do nằm sát chí tuyến Bắc trong vành đai nhiệt đới Bắc bán cầu, nên khí
hậu của thành phố Cao Bằng mang tính chất khí hậu nhiệt đới gió mùa. Tuy
nhiên do sự chi phối của địa hình và do ảnh hưởng độ cao, nên mang tính chất
đặc thù của dạng khí hậu lục địa miền núi cao, mùa hè mát mẻ, mùa đông
lạnh hơn so với các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
- Về chế độ nhiệt: Nhiệt độ trung bình năm 21,6°C, nhiệt độ trung bình
thấp nhất 16,7 – 18,3°C, nhiệt độ tối cao tuyệt đối 40,5°C (tháng 6), nhiệt độ
thấp tuyệt đối 1,3°C (tháng 12), biên độ dao động nhiệt trong ngày 8,4°C. Số
giờ nắng trung bình năm đạt 1.568,9 giờ, tổng tích ôn trong năm đạt khoảng
7.000 – 7.500°C.
- Về chế độ mưa: Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, lượng mưa trung
bình năm 1.442,7 mm, số ngày mưa trong năm là 128,3 ngày. Lượng mưa
trong mùa mưa thường chiếm 70% lượng mưa cả năm và tập trung nhiều vào
các tháng 6, 7, 8, tháng 8 là tháng có lượng mưa lớn nhất (đạt 267,1 mm).
- Về chế độ ẩm: Độ ẩm tương đối, trung bình năm 81%, độ ẩm cao nhất
86%, độ ẩm thấp nhất 36%.
- Về lượng bốc hơi: Lượng bốc hơi trung bình năm là 1.020,3 mm. Trong
các tháng mùa khô (từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau), lượng bốc
hơi thường lớn hơn lượng mưa; chỉ số ẩm ướt trong các tháng này thường
dưới 0,5 nên gây ra tình trạng khô hạn nghiêm trọng.
- Về hướng gió chủ đạo: Đông Nam và Nam là hai hướng gió chủ đạo,
tốc độ gió mạnh nhất trong các cơn lốc có khi lên tới 40 m/s.
Với đặc điểm khí hậu ở thành phố Cao Bằng như trên, cho phép có thể
gieo trồng nhiều vụ cây ngắn ngày trong năm, song mưa lớn tập trung trong
các tháng mùa mưa thường gây lũ, lở đất và trong mùa khô hệ số ẩm ướt thấp
thường gây khô hạn nếu một khi không giải quyết được nước tưới bổ sung.

41. 39
4.1.1.3. Thuỷ văn và sông ngòi
Chế độ thủy văn các sông suối ở thành phố Cao Bằng phụ thuộc chủ yếu
vào chế độ mưa và khả năng điều tiết của lưu vực. Có thể chia thành hai mùa
rõ rệt: Mùa lũ và mùa cạn.
- Chế độ mùa lũ: Mùa lũ trên các sông suối thường bắt đầu từ tháng 6
và kết thúc vào tháng 10. Lượng nước trên các sông suối trong mùa này
thường chiếm 65 – 80% lượng nước cả năm; lưu lượng lớn nhất trên sông
Bằng đạt 164 m3/s, trên sông Hiến là 37,4 m3
/s. Do chế độ thủy văn trên các
sông suối trong mùa lũ như trên và do ảnh hưởng của địa hình lòng máng, nên
hàng năm trong mùa mưa vùng ven sông Bằng và sông Hiến thường bị ngập
úng, song so địa hình dốc, nên thời gian lũ rút nhanh và không gây hậu quả
trầm trọng như lũ lụt ở một số tỉnh miền Trung.
- Chế độ mùa cạn: Nhìn chung trên địa bàn thành phố Cao Bằng, đỉnh
mùa cạn trên các sông suối kéo dài khoảng 3 tháng (từ tháng 1 đến tháng 3).
Trong mùa này lưu lượng nhỏ nhất trên sông Bằng là 36,7 m3
/s và trên sông
Hiến 10,9 m3
/s.
Sông Bằng bắt nguồn từ núi Nà Vài cao 60m, cách Sóc Giang về phía
Tây Bắc 10 km, chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam và nhập vào sông Tây
Giang tại Long Châu ở độ cao 140m. Sông Bằng có diện tích lưu vực thuộc
tỉnh Cao Bằng là 3.377 km2
. Sông chảy qua địa phận tỉnh Cao Bằng dài 110
km với 4 phụ lưu là sông Dẻ Rào, Sông Hiến, sông Trà Lĩnh, sông Bắc Vọng;
độ dốc lưu vực là 20% mật độ lưới là 0,91 km/km2, hệ số uốn khúc là 1,29.
Sông Gâm chảy qua tỉnh Cao Bằng bắt đầu ở xã Khánh Xuân (huyện Bảo
Lạc) và kết thúc ở thị trấn Pác Miầu (huyện Bảo Lâm), có diện tích lưu vực là
2006 km2
(kể cả phần sông Năng). Sông Quây Sơn: Bắt nguồn từ Trung Quốc
chảy qua huyện Trùng Khánh và huyện Hạ Lang với chiều dài 38 km. Các
sông, suối thuộc lưu vực lớn của sông Quây Sơn là sông Quây Sơn Tây, sông

42. 40
Quây Sơn Đông, suối Bản Viết, suối Na Vy và suối Gun. Các sông của tỉnh
Cao Bằng có nhiều tiềm năng cho sử dụng mục đích thủy điện.
4.1.1.4. Tài nguyên đất đai
Tài nguyên đất: Tỉnh Cao Bằng có tổng diện tích tự nhiên 670.342,26
ha, quy mô diện tích ở mức trung bình so với các tỉnh khác trong toàn quốc.
Tài nguyên đất đai tỉnh Cao Bằng được chia thành 10 nhóm chính: Nhóm đất
phù sa diện tích 7.718 ha chiếm 1,06% tổng diện tích tự nhiên toàn tỉnh;
Nhóm đất lầy và than bùn diện tích khoảng 11ha: Nhóm đất đỏ vàng diện tích
408.563 ha chiếm 60,8%; Nhóm đất mùn trên núi cao diện tích 194 ha chiếm
0,03%; Nhóm đất cacbonat diện tích 6.322 ha chiếm 0,94%; Nhóm đất đen
diện tích khoảng 127 ha chiếm 0,02%; Nhóm đất mùn vàng đỏ trên núi diện
tích khoảng 63.054 ha chiếm 9,38%: Đất xói mòn trơ sỏi đá diện tích 2.420 ha
chiếm 0,36%. Nhìn chung tài nguyên đất tỉnh Cao Bằng khá đa dạng về nhóm
đất và loại đất, đã tạo ra nhiều tiểu vùng sinh thái nông -lâm nghiệp thích hợp
với nhiều loại cây trồng.
Tài nguyên rừng: Theo số liệu thống kế năm 2013, diện tích đất lâm
nghiệp tỉnh Cao Bằng 533.384,7 ha, chiếm 79,56% diện tích tự nhiên, chủ yếu
là rừng tự nhiên, phần lớn là rừng nghèo và rừng mới phục hồi. Rừng ở Cao
Bằng có nhiều loại cây quý hiếm có giá trị kinh tế cao cũng như giá trị nghiên
cứu khoa học, đã phát hiện được 27 loài thực vật quý hiếm ghi trong sách đỏ
Việt Nam như cẩu ích, bổ cốt toái, dẻ tùng sọc trắng, hoàng đàn, thông pà cò,
ngũ gia bì gai,... hệ thống vật rừng khá phong phú, theo kết quả điều cho thấy
ở Cao Bằng có khoảng 196 loài, trong đó có một số loài quý hiếm như: Khỉ
mặt đỏ, cu li lớn, vượn đen, voọc đen má trắng, cáo lửa, sói đỏ, gấu ngựa, rái
cá, báo hoa mai, hươu xạ, sơn dương, tê tê, sóc bay...
Tài nguyên nước: Tiềm năng nước mặt tỉnh Cao Bằng trung bình năm
khoảng 10,5 tỷ m3, trong đó phần từ bên ngoài chảy vào là 5,4 tỷ (Trung

43. 41
Quốc chảy sang là 3,5 tỷ m3, sông Nho Quế chảy từ Hà Giang là 1,9 tỷ m3)
và lượng dòng chảy trên tỉnh Cao Bằng đạt 5,1 tỷ m3. Nói chung tài nguyên
nước của tỉnh Cao Bằng còn khá dồi dào, đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất,
sinh hoạt.
Tài nguyên khoáng sản: Tỉnh Cao Bằng có nguồn tài nguyên khoáng sản
đa dạng và phong phú, với 199 điểm mỏ và điểm quặng với 22 loại khoáng
sản khác nhau như sắt, mangan, chì, kẽm..., trong đó có những mỏ có quy mô
lớn tập trung ở các huyện Trà Lĩnh, Trùng Khánh, Nguyên Bình, Hạ Lang...
Hiện nay, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 2888/QĐ-UBND
ngày 29 tháng 12 năm 2011, về việc phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác
và sử dụng khoáng sản tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2011 - 2015, có xét đến năm
2020 và đã cấp phép khai thác, chế biến một số loại khoáng sản. Công nghiệp
khai khoáng trên địa bàn tỉnh còn rất nhiều tiềm năng.
Cao Bằng có tài nguyên đất đa dạng và phong phú phù hợp cho trồng
nhiều loại cây ăn quả, hoa màu…nhưng do điều kiện kinh tế còn khó khan
nên chưa thể phát huy được hết tiềm năng sẵn có của địa phương.
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
4.1.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế
* Sản xuất nông, lâm nghiệp và xây dựng
Là tỉnh vùng cao biên giới có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp với phát
triển nông nghiệp, nhất là đối với các loại cây trồng như dược liệu, chè Ô
Long, hoa quả đặc sản ôn đới và phát triển những giống cây ăn quả địa
phương có giá trị kinh tế cao, phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá, cây trúc
sào, hồi và chăn nuôi trang trại, gia trại. Những năm qua, tỉnh đã mạnh dạn
chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo xu hướng tăng dần diện tích các loại cây có
giá trị kinh tế, hàng hóa, như thuốc lá, mía, trúc sào... và giảm dần diện tích
các loại cây trồng có giá trị kinh tế thấp.

44. 42
Sản xuất nông nghiệp năm 2018 thuận do tình hình thời tiết những tháng
đầu năm mưa nhiều, độ ẩm cao. Bên cạnh đó, các dịch vụ phục vụ sản xuất,
cung úng giống cây trồng, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y được
quan tâm; hệ thống kênh mương huy động sức dân thường xuyên nạo vét,
đảm bảo nước tưới phục vụ sản xuất. Công tác phòng, chống dịch bệnh trên
cây trồng được theo dõi thường xuyên
Giá trị sản xuất ngành nông nghiệp trong năm 2018 đạt 3.811 tỷ đồng,
bằng 100% kế hoạch (KH), tăng 2,6% so với cùng kỳ; giá trị sản xuất trên 01
đơn vị ha đạt 37 triệu đồng/ha, đạt KH. Tổng sản lượng lương thực, diện tích
và sản lượng một số cây trồng tăng so với cùng kỳ năm trước và vượt kế
hoạch, cụ thể như: tổng diện tích một số cây trồng chính đạt: 95.296ha, tăng
1,3% so với cùng kỳ năm 2016; tổng sản lượng lương thực ước đạt 269.945
tấn, tăng 2,9 %.
Lúa: diện tích đạt 29.942 ha, sản lượng đạt 128.626 tấn.
Ngô: diện tích đạt 40.346h, sản lượng ước đạt 141.291 tấn.
Đỗ tương: diện tích đạt 4.006 ha, sản lượn,g đạt 3.551 tấn.
Thuốc lá: Diện tích đạt 3.623 ha, sản lượng 7.962 tấn.
Mía: diện tích là 3.393 ha,sản lượng 204.157 tấn.
Cây lạc: Diện tích đạt 1.848 ha,Sản lượng 2.655 tấn.
Tổng đàn gia súc, gia cầm tiếp tục được duy trì, phát triển so với cùng kỳ
và đạt KH, trong đó, đàn trâu, đàn bò có sự tăng trưởng vượt kế hoạch đề ra,
cụ thể: đàn trâu có 106.057 con, tăng 1% so với KH; đàn bò có 115.700 con,
đạt 100,01%KH. Sản lượng thịt hơi đạt 40,3 nghìn tấn, tăng 5,5% so với cùng
kỳ năm trước. Công tác phòng, chống dịch bệnh trên gia súc, gia cầm được
tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện, khoanh vùng ổ dịch và xử lý triệt để,
không để dịch bệnh lây lan ra diện rộng.
Hiện nay, tỉnh đang tập trung phát triển các loại cây ăn quả đặc sản, như:

45. 43
cây dẻ Trùng Khánh, chanh leo, quýt Trà Lĩnh, lê vàng Thạch An, mận máu
Bảo Lạc, cây lê vàng Đông Khê - sản phẩm lọt vào Top 50 đặc sản trái cây
nổi tiếng nhất Việt Nam do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam bình chọn. Trong hai
năm trở lại đây, một số địa phương như Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Phục Hòa, Hà
Quảng, Thông Nông đã triển khai trồng thử nghiệm khoảng hơn 60 ha cây
chanh leo, đã cho thu hoạch những lứa quả đầu tiên với chất lượng tốt, được
thị trường đánh giá cao và có đầu ra khá ổn định, người nông dân đã có thêm
thu nhập từ cây trồng này.
Công tác kiểm tra, chăm sóc, khoanh nuôi rừng được duy trì thường
xuyên. Diện tích trồng rừng sản xuất 115,7/612 ha, bằng 18,9% KH; công tác
khoanh vẽ bản đồ thiết kế lô trồng rừng, lập thuyết minh thiết kế dự toán
trồng rừng cơ bản hoàn thành. Sản lượng gỗ khai thác đạt 659 m3
, bằng
52,72% so với cùng kỳ năm trước, lũy kế từ đầu năm đạt 9.961m3
; sản lượng
củi khai thác ước đạt 81.560 ste, bằng 97,56% so với cùng kỳ năm trước, lũy
kế từ đầu năm là 754.469 ste. Tính đến 15/7/2018, công tác xử lý vi phạm về
luật bảo vệ phát triển rừng: vi phạm 16 vụ đã xử lý 12 vụ; không xảy ra cháy
rừng, chặt phá rừng.
* Sản xuất công nghiệp, xây dựng và giao thông vận tải
Tập trung thu hút các doanh nghiệp, các tập đoàn trong và ngoài nước;
đầu tư vào lĩnh vực các ngành có sử dụng công nghệ cao. Tập trung phát triển
đối với các lĩnh vực công nghiệp (luyện kim, điện tử, cơ khí), linh kiện phụ
tùng kim loại, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất than cốc, công nghiệp khai
thác, sản xuất chế biến nông lâm sản, thực phẩm và hàng tiêu dùng...).
Các doanh nghiệp sản xuất, chế biến nông, lâm sản, sản xuất vật liệu xây
dựng, công nghiệp in, cung cấp nước, sản xuất thủy điện, chế biến khoáng
sản… kinh doanh ổn định. Các dự án đầu tư xây dựng thủy điện vẫn triển khai
thực hiện, đảm bảo tiến độ kế hoạch đề ra. Giá trị sản xuất công nghiệp (giá

46. 44
hiện hành) tháng 7 ước đạt 401,507 tỷ đồng, tăng 9,47% so với tháng trước.
Lũy kế 7 tháng đầu năm 2018 ước đạt 2.479,278 tỷ đồng, bằng 51,19% kế
hoạch, tăng 16,15% so với cùng kỳ.
Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 7 năm 2018 tăng 8,27% so với tháng
trước và tăng 10,58% so với cùng kỳ năm 2017, trong đó: tăng chủ yếu là ở
ngành công nghiệp chế biến chế tạo; chỉ số tháng 7 tăng 13,59% so với tháng
trước, trong đó: tăng cao nhất là ngành sản xuất kim loại tăng 15,8%, sản xuất
sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 14,98%....
Chỉ số sản xuất công nghiệp 7 tháng tăng 11,56% so với cùng kỳ năm
trước, trong đó: các doanh nghiệp hoạt động ổn định, thời tiết thuận lợi cho
khai thác, số lượng đơn đặt hàng nhiều hơn ngành khai khoáng tăng mạnh
nhất 65,94%; ngành sản xuất và phân phối điện, khí đốt tăng 38,89%; ngành
cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 4,66%;
ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 3,59%.
Các sản phẩm công nghiệp tăng so với cùng kỳ: quặng mangan và tinh
quặng mangan tăng 116,98%; sản phẩm cửa ra vào, cửa sổ bằng sắt thép tăng
86,6%; phân vi sinh tăng 64,46%; đường tăng 49,25%; cát tự nhiên các loại
tăng 48,85%; điện sản xuất tăng 39,14%; mangan và các sản phẩm của
mangan tăng 25,67%; điện thương phẩm tăng 14,09%; nước uống được tăng
9,25%; gạch xây tăng 8,5%; đá xây dựng tăng 5,44%; sản phẩm in khác tăng
2,82%. Các sản phẩm giảm so với cùng kỳ năm trước có: Chiếu trúc, chiếu tre
giảm mạnh nhất 38,22%, do có nhiều sản phẩm cạnh tranh từ thị trường
Trung Quốc từ giá cả đến mẫu mã, vì vậy nhận được ít đơn đặt hàng hơn;
nước tinh khiết giảm 12,7%; sắt thép hợp kim ở dạng bán thành phẩm giảm
4,46%; xi măng giảm 2,95%; thiếc chưa gia công giảm 1,53%.
Công tác quản lý xây dựng tiếp tục được quan tâm chỉ đạo, như: công tác
quản lý quy hoạch kiến trúc, quản lý xây dựng, vật liệu xây dựng; công tác

47. 45
phát triển đô thị và hạ tầng - kỹ thuật đô thị; công tác quản lý nhà... Việc cấp
giấy phép xây dựng công trình, thẩm định dự án, thẩm định báo cáo kinh tế -
kỹ thuật công trình, thẩm định thiết kế - dự toán, kiểm tra nghiệm thu công
trình hoàn thành đưa vào sử dụng đảm bảo đúng quy trình.
Chỉ đạo các doanh nghiệp vận tải tuân thủ các quy định về quản lý vận
tải; đảm bảo trật tự an toàn giao thông; quản lý hạ tầng, chất lượng công trình
giao thông; phát triển giao thông nông thôn; duy trì thực hiện nhiệm vụ tuần
tra, kiểm soát, đảm bảo giao thông các tuyến đường trên địa bàn tỉnh, không
để xảy ra tắc nghẽn đồng thời phân công ứng trực đảm bảo theo dõi và xử lý
tình huống kịp thời; công tác duy tu, sửa chữa đường bộ đảm bảo giao thông
thông suốt được quan tâm thực hiện. Thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở
các hộ dân dọc tuyến đường về công tác bảo vệ hành lang an toàn đường bộ,
phát hiện và lập biên bản kịp thời các vi phạm trên tuyến.
* Thương mại - dịch vụ và du lịch
Hoạt động lưu thông hàng hoá ổn định. Tổng mức lưu chuyển hàng hoá
và dịch vụ tháng 7 ước đạt 538,99 tỷ đồng, tăng 1,77% so với tháng trước,
tăng 21,6% so với tháng cùng kỳ. Ước thực hiện 7 tháng năm 2018 ước đạt
3.633,32 tỷ đồng, tăng 13,95% so với cùng kỳ, bằng 59,74% kế hoạch.
Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu từ đạt 46,43 triệu USD, tăng 33% so
với tháng trước, lũy kế từ đầu năm là 260,59 triệu USD, giảm 35% so với
cùng kỳ, trong đó: xuất khẩu 36,71 triệu USD, tăng 29% so với tháng trước;
nhập khẩu là 9,7 triệu USD, tăng 50% so với tháng trước.
Tổ chức Hội nghị triển khai công tác du lịch và tuyên truyền về Công
viên địa chất non nước Cao Bằng năm 2018. Kết quả kinh doanh du lịch,
trong tháng đạt 148.130 lượt khách, tăng 10,1% so với cùng kỳ năm 2017,
trong đó: khách quốc tế đạt 12.570 lượt, tăng 50,4% so với cùng kỳ; khách
nội địa đạt 135.560 lượt, tăng 7,4% so với cùng kỳ. Doanh thu đạt 42,3 tỷ,

48. 46
tăng 51,1% so với cùng kỳ. Công suất sử dụng phòng đạt 71%.
Nhìn chung kinh tế của tỉnh Cao Bằng phát triển mạnh những năm gần
đây, sản lượng, và năng suất tang, đời sống vật chất cũng như tinh thần của
người dân đi lên, có nhiều tiềm năng phát triển hơn trong tương lai, bên cạnh
đó tỉnh còn gặp rất nhiều khó khăn trong việc triển khai các dự án phát triển
kinh tế do thiếu cơ sở vật chất cũng như sự quan tâm đầu tư của các doanh
nghiệp trong nước và nước ngoài.
4.1.2.2. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng
Xác định được tiềm năng, lợi thế cũng như khó khăn của địa phương,
thời gian qua, tỉnh Cao Bằng đã tích cực cải cách thủ tục hành chính, cải thiện
môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực
thế mạnh với tôn chỉ: Chính quyền luôn đồng hành cùng các nhà đầu tư không
chỉ bằng những cam kết trên giấy, mà bằng những hành động thiết thực và cụ
thể, để các dự án trong danh mục kêu gọi đầu tư sẽ sớm được triển khai.
Bên cạnh đó, tỉnh Cao Bằng cũng có chủ trương kêu gọi đầu tư dựa trên
những thế mạnh sẵn có của từng địa phương. Như đối với Nguyên Bình, một
huyện miền núi vùng cao của tỉnh, nơi có nhiều mặt hàng thương phẩm có giá
trị cao như miến dong, trúc sào… cũng là nơi có khu du lịch sinh thái Phia
Oắc- Phia Đén, được coi là nóc nhà của Cao Bằng, một “Sapa thứ 2”, thì việc
thu hút đầu tư vào nông nghiệp và du lịch được coi là chiến lược trong phát
triển kinh tế - xã hội của địa phương.
4.1.2.3.Văn hóa xã hội
Công tác chỉ đạo quản lý nhà nước về các hoạt động thuộc lĩnh vực văn
hóa, thể thao và du lịch trên địa bàn toàn tỉnh được tăng cường. Công tác
tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn được quan tâm, như: hưởng ứng ngày
Du lịch Việt Nam 09/7; tuyên truyền kỷ niệm ngày Thương binh Liệt sĩ
27/7.... Tiếp tục phối hợp triển khai Kế hoạch tổ chức Liên hoan ca, múa,

49. 47
nhạc toàn quốc (đợt 1) tại tỉnh Cao Bằng.
Thành lập đoàn VĐV tham dự giải Pencaksilat trẻ toàn quốc tại Lào Cai;
giải Vovinam học sinh tranh Cúp Milo lần thứ 2 tại Thành phố Huế (từ 15-
26/7/2018). Chuẩn bị kế hoạch tổ chức giải Cầu lông tranh Cúp Phát thanh.
4.1.2.4.Y tế - giáo dục
* Về y tế
Công tác khám chữa bệnh bảo vệ sức khỏe nhân dân được chú trọng. Cơ
sở vật chất bệnh viện tuyến tỉnh từng bước được nâng cấp và hiện đại hóa. Đã
triển khai thực hiện tốt các chương trình y tế Quốc gia và đạt được kết quả cơ
bản, thực hiện tốt công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình nên tỷ lệ sinh
giảm. Công tác khám chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe
và bảo vệ bà mẹ trẻ em, thực hiện hế hoạch hóa gia đình ngày càng tiến bộ.
Cùng với việc phát triển hệ thống y tế cơ sở Cao Bằng đã chú trọng đầu
tư, nâng cấp các trung tâm y tế, 100% bệnh viện đã có máy xét nghiệm, máy
chụp X- quang, máy siêu âm, máy thở oxy và một số thiết bị y tế hiện đại
khác. Công suất sử dụng giường bệnh luôn đạt trên 100%. Công tác giám sát
dịch bệnh tại các cơ sở y tế, việc hướng dẫn các huyện, thị chủ động phòng
chống dịch bệnh được tổ chức tốt. Các hoạt động kiểm dịch, kiểm soát an
toàn thực phẩm được thực hiện thường xuyên. Việc khám chữa bệnh miễn phí
cho đồng bào vùng sâu, vùng xa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả.
* Về giáo dục
Cấp tiểu học: Thực hiện đánh giá học sinh theo Thông tư số
30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/8/2014 của Bộ GD&ĐT; tiếp tục triển khai có
hiệu quả việc dạy học theo mô hình trường học mới Việt Nam (GPE-VNEN),
trong đó chú trọng các giải pháp tăng cường tiếng Việt, nhất là đối với học
sinh dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; việc dạy
học theo tài liệu Tiếng Việt lớp 1- Công nghệ giáo dục được tăng cường để