Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ : https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 HOẶC https://www.facebook.com/garmentspace/ https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh

1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
-------------------------
LÊ LƯƠNG THẢO
ỨNG DỤNG GIS VÀO CÔNG TÁC QUẢN LÝ, THU GOM,
VẬN CHUYỂN CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT
TẠI PHƯỜNG ĐỒNG QUANG THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo : Chính quy
Chuyên ngành : Địa Chính Môi Trường
Lớp : ĐCMT – K48
Khoa : Quản Lý Tài Nguyên
Khóa học : 2016 - 2020
Giảng viên hướng dẫn : TS. NGUYỄN VĂN HIỂU
Thái Nguyên, năm 2020

2. i
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và rèn luyện tại trường Đại Học Nông
Lâm - Thái Nguyên, em đã nhận được sự dạy bảo và giúp đỡ ân cần của các
thầy cô giáo khoa Quản Lý Tài Nguyên, cũng như các thầy cô giáo trong
trường đã trang bị cho em những kiến thức cơ bản, tạo cho em được lòng tin
vững bước trong cuộc sống và công tác sau này.
Em xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường, BCN khoa và các
thầy, cô giáo, cán bộ công nhân viên khoa Quản Lý Tài Nguyên trường Đại
Học Nông Lâm Thái Nguyên đã dạy bảo tận tình chúng em trong toàn khóa học.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới thầy giáo TS. Nguyễn Văn
Hiểu đã trực tiếp hướng dẫn, tạo mọi điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá
trình thực tập tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn Trung Tâm Nghiên Cứu Địa Tin Học –
trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên cùng toàn thể các Anh Chị nhân
viên đã tạo điều kiện thuận lợi để em thực hiện đề tài tốt nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn người thân trong gia đình và toàn thể bạn bè
đã luôn tận tình giúp đỡ động viên tôi trong suốt quá trình học tập và thực
hiện đề tài.
Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020
Sinh viên
Lê Lương Thảo

3. ii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Thành phần CTR sinh hoạt đặc trưng............................................... 8
Bảng 2.2. Phân loại CTR theo công nghệ quản lý, xử lý................................10
Bảng 2.3. So sánh sự khác nhau giữa giữa dữ liệu vector và raster ...............22
Bảng 4.1. Dân số trung bình Phường Đồng Quang giai đoạn 2016 – 2019 ...35
Bảng 4.2. Dân số trung bình của 12 tổ dân phố năm 2019 tại
Phường Đồng Quang.......................................................................................35
Bảng 4.3. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt tại Phường Đồng Quang
năm 2019.........................................................................................................37
Bảng 4.4. Tổng lượng rác thải phát sinh theo khu vực của Phường Đồng
Quang năm 2019 .............................................................................................38
Bảng 4.5. Tổng khối lượng CTR sinh hoạt theo ngày và theo năm tại 12 Tổ
của Phường Đồng Quang năm 2019 ...............................................................38
Bảng 4.6. Lượng rác thải được thu gom và xử lý qua các năm từ 2016 – 2019
tại Phường Đồng Quang..................................................................................39
Bảng 4.7. Tỉ lệ thành phần CTR sinh hoạt tại Phường Đồng Quang
năm 2019.........................................................................................................39
Bảng 4.8: Phương tiện và số lượng thu gom CTR sinh hoạt tại Phường
Đồng Quang năm 2019 ...................................................................................42
Bảng 4.9: Số lượng các điểm tập kết trên địa bàn Phường Đồng Quang .......42
Bảng 4.10. Dự báo gia tăng dân số trên địa bàn phường Đồng Quang ..........61
Bảng 4.11. Khối lượng CTR sinh hoạt phát sinh trên địa bàn phường
Đồng Quang ....................................................................................................62
Bảng 4.12. Diễn biến khối lượng CTR sinh hoạt phát sinh từ các khu dân cư
giai đoạn 2016 – 2020 và tầm nhìn đến năm 2025 .........................................63

4. iii
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt........................................................ 7
Hình 2.2: GIS và các hệ thống liên quan ........................................................14
Hình 2.4. Thành phần chính của GIS..............................................................16
Hình 2.5. Xuất dữ liệu và trình bày dữ liệu ....................................................18
Hình 2.6. Mối liên quan giữa dữ liệu không gian với phi không gian............19
Hình 2.7. Biểu diễn các đối tượng cấu trúc dữ liệu vector .............................20
Hình 2.8. Sự khác biệt giữa cấu trúc dữ liệu vector (a) và raster (b) trong việc
thể hiện đối tượng đường ................................................................................21
Hình 4.1. Vị trí địa lý Thành phố Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên..............31
Hình 4.2. Vị trí địa lý phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên, ....................33
Tỉnh Thái Nguyên ...........................................................................................33
Hình 4.5. Điểm 1 thu gom rác tại Khu dân cư Tư san nền .............................43
Hình 4.4. Điểm 2 thu gom rác tại Cổng Bệnh Viện Đa khoa Trung Ương....43
Hình 4.3. Điểm 2 thu gom rác tại Đảo cọ Đồng Quang..................................44
Hình 4.6. Sơ đồ thu gom CTR sinh hoạt hiện nay ở Phường Đồng Quang....44
Hình 4.7. Sơ đồ cơ cấu tổ chức Công ty môi trường và Công trình đô thị
TP. Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên .............................................................46
Hình 4.8. Khảo sát thực địa tại BCL Đá Mài, xã Tân Cương,
TP. Thái Nguyên .............................................................................................49
Hình 4.9. Ranh giới Phường Đồng Quang trên bản đồ google my map.........54
Hình 4.10. Dữ liệu điểm 1 thu gom rác trên google my map .........................55
Hình 4.11. Dữ liệu điểm 2 thu gom rác trên google my map .........................55
Hình 4.12. Dữ liệu điểm 3 thu gom rác trên google my map .........................56
Hình 4.13. Chuyển đổi dữ liệu bản đồ sang định dạng shapefile của phần mềm
ArcGIS ............................................................................................................56
Hình 4.14. Ảnh vệ tinh landsat Phường Đồng Quang ....................................57

5. iv
Hình 4.15. Định tuyến thu gom CTR theo ảnh vệ tinh...................................57
Hình 4.16. Ảnh vệ tinh google map phường Đồng Quang.............................58
Hình 4.17. Bản đồ tuyến thu gom rác thải tại Phường Đồng Quang,.............59
Thành phố Thái Nguyên..................................................................................59

6. v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BVMT Bảo vệ môi trường
BCL Bãi chôn lấp
CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa
CTR Chất thải rắn
CSDL Cơ sở dữ liệu
GIS Hệ thống thông tin địa lý
GPS Hệ thống định vị toàn cầu
TP Thành phố
TN&MT Tài ngyễn và môi trường
UBND Ủy ban nhân dân
UK Nước Anh
ESRI Viện nghiên cứu hệ thống môi trường

7. vi
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG..........................................................................................i
DANH MỤC HÌNH .........................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................. v
MỤC LỤC........................................................................................................vi
LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................i
PHẦN 1............................................................................................................. 1
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................... 2
1.3. Ý nghĩa của đề tài....................................................................................... 3
PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................... 4
2.1. Cơ sở khoa học........................................................................................... 4
2.1.1. Một số khái niệm về chất thải rắn sinh hoạt ........................................... 4
2.1.2. Nguồn gốc và thành phần chất thải rắn sinh hoạt ................................... 6
2.1.3. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt ............................................................. 8
2.1.4. Quản lý, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt..........................11
2.2. Giới thiệu về Hệ thống thông tin địa lý (GIS) .........................................13
2.2.1. Định nghĩa GIS .....................................................................................13
2.2.2. Phạm vi ứng dụng của GIS ...................................................................14
2.2.3. Hợp phần của GIS.................................................................................15
2.2.4. Chức năng của GIS ...............................................................................16
2.2.5. Mô hình dữ liệu cho GIS.......................................................................18
2.2.6. Tình hình ứng dụng của GIS trong nghiên cứu môi trường .................22
2.3. Cơ sở pháp lý của đề tài...........................................................................25
PHẦN 3. ĐỐI TƯỢNG NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU...............................................................................................27
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................27
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................27

8. vii
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................27
3.2. Thời gian nghiên cứu ...............................................................................27
3.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................27
3.4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................28
3.4.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu ...............................................28
3.4.2. Phương pháp kế thừa.............................................................................28
3.4.3. Phương pháp khảo sát thực địa .............................................................28
3.4.4. Phương pháp phân tích, tổng hợp số liệu..............................................29
3.4.5. Phương pháp dự báo dân số và khối lượng CTR sinh hoạt phát sinh
trong tương lai.................................................................................................29
3.4.6. Phương pháp xây dựng bản đồ..............................................................30
PHẦN 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN...........................31
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Phường Đồng Quang, Thành phố
Thía Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên. ...................................................................31
4.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................32
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội......................................................................34
4.2. Hiện trạng hệ thống thu gom, vận chuyển và quản lý CTR sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên. ........................................................35
4.2.1. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt............................................................35
4.2.2. Khối lượng, thành phần.........................................................................37
4.2.3. Thành phần rác thải...............................................................................39
4.2.4. Hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển và quản lý CTR sinh hoạt tại
Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.........................................................40
4.2.5. Điểm tập kết rác. ...................................................................................42
4.2.6. Quy trình thu gom, vận chuyển.............................................................44
4.2.7. Hiện trạng quản lý thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên ......................................................................45
4.2.8. Hiện trạng xử lý thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường Đồng
Quang, TP. Thái Nguyên. ...............................................................................47

9. viii
4.2.9. Đánh giá công tác thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên. .....................................................................49
4.2.10. Những vấn đề đặt ra cần giải quyết về chất thải rắn sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên. ........................................................51
4.3. Ứng dụng GIS vào công tác quản lý thu gom, vận chuyển rác thải sinh
hoạt tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên. ...........................................53
4.3.1. Thu thập, xử lý dữ liệu..........................................................................54
4.3.2. Ứng dụng GIS xây dựng tuyến thu gom, quản lý CTR sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên .........................................................57
4.3.3. Xây dựng bản đồ lộ trình thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên .........................................................58
4.4. Dự báo khối lượng dân số và rác phát sinh cho việc thu gom, vận chuyển
CTR sinh hoạt của phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên từ năm 2020 đến
năm 2025.........................................................................................................60
4.4.1. Cơ sở dự báo số dân và tỷ lên tăng dân số của Phường Đồng Quang,
TP. Thái Nguyên .............................................................................................60
4.4.2. Dự báo khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh cho việc thu gom, vận
chuyển của phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên............................61
4.4.3. Diễn biến khối lượng chất thải sinh hoạt phát sinh từ các khu dân cư tại
Phường Đồng Quang, Thành phố Thái Nguyên từ năm 2016 – 2025............62
PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ...........................................................65
5.1. Kết luận ....................................................................................................65
5.2. Đề nghị.....................................................................................................66
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................67

10. 1
PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Ô nhiễm môi trường là vấn đề nan giải của nhiều quốc gia trên thế giới,
Việt Nam cũng không ngoại lệ. Trong những năm gần đây, tình trạng ô nhiễm
môi trường ngày càng trở nên trầm trọng và phổ biến dẫn tới suy thoái môi
trường đất, nước, không khí, đặc biệt là tại các đô thị lớn lượng chất thải rắn
(CTR) ngày càng gia tăng cùng với tốc độ gia tăng dân số và đô thị hóa. Ngày
nay, cùng với quá trình phát triển của thế giới, nền kinh tế Việt Nam đang có
những bước chuyển biến mạnh mẽ, quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa
(CNH – HĐH) đang diễn ra với nhịp độ cao. Quá trình phát triển mang lại
những lợi ích kinh tế xã hội to lớn, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh
thần của người dân, nhưng đồng thời kéo theo nó là các vấn đề môi trường
ngày càng nghiêm trọng hơn. Một trong các vấn đề môi trường đáng quan tâm
đó là chất thải rắn sinh hoạt đô thị.
Trong những năm qua, tốc độ đô thị hóa diễn ra rất nhanh đã tạo ra sức
ép về nhiều mặt, dẫn đến suy giảm môi trường và phát triển bền vững. Lượng
chất thải rắn phát sinh tại các đô thị và khu công nghiệp ngày càng nhiều với
thành phần phức tạp.
Do tính phức tạp của việc quản lý chất thải rắn nên hầu hết tại các đô
thị của Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn, vấn đề chồng chéo trong quản
lý là việc không thể tránh khỏi. Đó chính là vấn đề đáng lo ngại cho các nhà
quản lý chất thải rắn tại các đô thị.
Thành phố (TP) Thái Nguyên là đô thị loại I, trung tâm chính trị, kinh
tế, văn hóa, xã hội của tỉnh Thái Nguyên và là đầu mối giao thông của các
tỉnh trung du, miền núi phía Bắc. Đồng hành với sự phát triển về sản xuất

11. 2
công nghiệp và dịch vụ của thành phố là những áp lực về môi trường do nhiều
loại chất thải, trong đó chủ yếu là chất thải rắn sinh hoạt gây ra.
Trong đó, Phường Đồng Quang cũng là một phường nằm tại khu vực
trung tâm của thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên. Với diện tích là
1,50km² với 2.594 hộ dân và trên 10,369 người, được chia thành 12 tổ dân phố.
Dựa trên các điều kiện về nhân lực, kĩ thuật, các yếu tố kinh tế - xã hội
của phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên thì việc nâng cao hệ thống
quản lý chất thải rắn là rất cần thiết. Để thực hiện tốt công việc này thì hệ
thống thông tin địa lý (GIS) là công cụ đắc lực giúp cho các nhà quản lý trong
quá trình quản lý và ra quyết định.
Công tác quản lý và thu gom xử lý rác thải sinh hoạt là trách nhiệm
chung của toàn xã hội, trong đó Nhà nước đóng vai trò chủ yếu, đẩy mạnh
công tác xã hội hóa về bảo vệ môi trường (BVMT) và thu gom xử lý rác thải
sinh hoạt, huy động tối đa mọi nguồn lực, tăng cường đầu tư cho công tác thu
gom xử lý rác thải sinh hoạt. Đảm bảo tính tổng thể, đồng bộ và thống nhất
nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững
Với các lí do trên, đề tài: “Ứng dụng Hệ thống thông tin địa lý (GIS)
vào công tác quản lý, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên” được thực hiện, nhằm nâng
cao hiệu quả công tác quản lý rác thải sinh hoạt và nhằm đẩy mạnh việc ứng
dụng công nghệ thông tin địa lý vào công tác quản lý môi trường.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
- Đánh giá được hiện trạng hệ thống thu gom, vận chuyển và quản lý
CTR sinh hoạt tại địa bàn phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên.
- Ứng dụng GIS vào công tác quản lý thu gom, vận chuyển rác thải sinh
hoạt tại phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên.

12. 3
- Dự báo khối lượng dân số và rác thải phát sinh cho việc thu gom, vận
chuyển CTR sinh hoạt của phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên từ
năm 2020 đến năm 2025. Từ đó có thể dự báo được dân số và khối lượng cần
thiết để phục vụ việc thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại địa bàn phường.
1.3. Ý nghĩa của đề tài
* Ý nghĩa khoa học:
- Đề tài ứng dụng hệ thống thông tin địa lý (GIS) để xây dựng cơ sở dữ
liệu môi trường quản lý CTR sinh hoạt đồng thời dự báo lượng rác thải phát
sinh cho phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên đến năm 2025.
- Cung cấp cơ sở khoa học phục vụ công tác xây dựng kế hoạch quản lý
CTR của phường Đồng Quang TP. Thái Nguyên một cách hiệu quả trong giai
đoạn mới, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững kinh tế - xã hội và
môi trường trong thành phố nói chung và địa bàn phường nói riêng.
* Ý nghĩa thực tiễn
- Đánh giá được lượng CTR sinh hoạt phát sinh, tình hình thu gom, vận
chuyển và xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
- Xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu thuộc tính và dữ liệu không gian
phục vụ công tác thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt của phường Đồng
Quang, TP. Thái Nguyên.

13. 4
PHẦN 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Cơ sở khoa học
2.1.1. Một số khái niệm về chất thải rắn sinh hoạt
- Theo (Điều 3, Nghị định 59/2007/NĐ-CP ngày 09/4/2007) của Chính
phủ về Quản lý CTR sinh hoạt thì CTR sinh hoạt được định nghĩa như sau:
“Chất thải rắn sinh hoạt là chất thải rắn phát thải trong sinh hoạt cá
nhân, hộ gia đình, nơi công cộng”
- Trước tiên để hiểu được khái niệm CTR sinh hoạt, chúng ta phải biết
được khái niệm đó, theo (Nguyễn Đình Hương, 2003) ta có:
“Chất thải rắn là các loại vật chất ở thể rắn như các vật liệu, đồ vật
bị thải ra từ một quá trình cụ thể của hoạt động sản xuất, dịch vụ, sinh hoạt.
Chất thải rắn bao gồm các chất hữu cơ như thức ăn thừa, giấy, các tông,
nhựa, vải, cao su, da, lá rụng sân vườn, gỗ… và các chất vô cơ như thủy tinh,
lon, thiếc, nhôm, kim loại khác, đất cát…”
- Theo luật BVMT Việt Nam “Chất thải là vật chất ở thể rắn, lỏng, khí
được thải ra từ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ sinh hoạt hoặc hoạt động khác”
(Luật bảo vệ môi trường 2014).
- CTR là bất kì loại vật liệu nào ở dạng rắn mà con người và động vật
loại bỏ mà không được tiếp tục sử dụng như ban đầu tạo ra. Những “sản
phẩm” này thường ít được sử dụng do đó nó là “sản phẩm” ngoài ý muốn của
con người. Rác thải có thể ở dạng thành phẩm, được tạo ra trong hầu hết các
giai đoạn sản xuất và trong tiêu dùng. Dựa vào thành phần rác thải được chia
thành 2 loại: rác thải hữu cơ và rác thải vô cơ.
+ Rác thải hữu cơ tự nhiên: như lá cây, rau cỏ, vỏ hoa quả, thức ăn dư
thừa, xác động vật… chúng là những chất dễ phân huỷ gây ô nhiễm môi
trường. Khi bị phân huỷ chúng bốc mùi khó chịu, phát sinh nhiều vi trùng gây

14. 5
bệnh, thu hút côn trùng, ruồi nhặng, chuột bọ tạo điều kiện cho chúng phát
triển, gây ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm nguồn nước và lây truyền
sang người, gia súc, mất vẻ đẹp cảnh quan.
+ Rác thải vô cơ: như chai lọ thuỷ tinh, nhựa các loại (polyetylen,
polypropylene, túi nilon…), các loại vô cơ khó phân huỷ, phải sau rất nhiều
năm mới phân huỷ, một số loại sau khi phân huỷ tạo thành nhiều chất độc hại
làm ô nhiễm đất đai, nguồn nước và không khí.
- CTR sinh hoạt ảnh hưởng đến sức khỏe con người, bất kỳ sinh vật sống
nào đều trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường bên ngoài. Con người
cũng vậy, nhưng khi các môi trường sống như đất, nước, không khí đều bị
làm xấu đi thì ắt hẳn sức khỏe của cộng đồng sẽ bị tác động theo chiều hướng
không tốt.
Môi trường đất: Rác thải sinh hoạt nằm rải rác khắp nơi không được
thu gom đều được lưu giữ lại trong đất một số loại chất thải khó phân hủy như
túi nilon, vỏ lon, hydrocarbon… nằm lại trong đất làm ảnh hưởng tới môi
trường đất; thay đổi cơ cấu đất, đất trở nên khô cằn, các vi sinh vật trong đất
có thể bị chết. Nhiều loại chất thải như xi than, vôi vữa… đổ xuống đất làm
cho đất bị đông cứng, khả năng thấm nước, hút nước kém, đất bị thoái hóa.
Môi trường nước: Rác thải không thu gom hết ứ đọng trong các ao, hồ
là nguyên nhân gây mất vệ sinh và ô nhiễm các thủy vực. Khi các thủy vực bị
ô nhiễm hoặc chứa nhiều rác thì có nguy cơ ảnh hưởng đến các loài thủy sinh
vật, do hàm lượng oxy hòa tan trong nước giảm, khả năng nhận ánh sang của
các tầng nước cùng giảm, dẫn đến ảnh hưởng tới khả năng quang hợp của
thực vật thủy sinh và làm giảm sinh khối của các thủy vực.
Môi trường không khí: Tại các trạm, bãi trung chuyển rác xen kẽ khu
vực dân cư là nguồn gây ô nhiễm môi trường không khí do mùi hôi từ rác, bụi
cuốn lên khi xúc rác, bụi khói, tiếng ồn và các khí thải độc hại từ các xe thu

15. 6
gom, vận chuyển rác. Tại các bãi chôn lấp CTR vấn đề ảnh hưởng đến môi
trường khi là mùi hôi thối, mùi khí metan, các khí độc hại từ các chất thải
nguy hại.
- CTR sinh hoạt là chất thải có liên quan đến các hoạt động của con
người, nguồn tạo thành chủ yếu từ các khu dân cư, các cơ quan, trường học,
các trung tâm dịch vụ, thương mại có thành phần bao gồm kim loại, sành sứ,
thủy tinh, gạch ngói vỡ, đất, đá, cao su, chất dẻo, thực phẩm dư thừa hoặc quá
hạn sử dụng, xương động vật, tre, gỗ, lông gà, lông vịt, vải, giấy, xác động
vật, vỏ rau quả v.v…Vì vậy, rác thải sinh hoạt cần được phân loại và có biện
pháp tái sử dụng, tái chế, xử lí hợp lí để thu hồi năng lượng và BVMT.
2.1.2. Nguồn gốc và thành phần chất thải rắn sinh hoạt
2.1.2.1. Nguồn gốc của CTR sinh hoạt
Khối lượng CTR sinh hoạt ngày càng gia tăng do tác động của sự gia
tăng dân số, sự phát triển kinh tế - xã hội, sự thay đổi tính chất tiêu dùng trong
các đô thị và các vùng nông thôn. Trong đó, các nguồn chủ yếu phát sinh chất
thải bao gồm:
- Phát sinh từ hộ gia đình: đây là nguồn phát sinh thường xuyên và lớn
nhất, ít có biến động lớn về khối lượng phát sinh, nguồn này được thu thường
xuyên hàng ngày với thành phần chủ yếu là chất hữu cơ;
- Phát sinh từ nơi sinh hoạt công cộng: chợ, nhà hàng, khách sạn, trung
tâm thương mại, công trình công cộng…;
- Rác từ cơ quan, trường học, bệnh viện, doanh nghiệp…;
- Rác đường phố: do hoạt động của con người tạo ra như đi lại, vận
chuyển, hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, các hoạt động xây dựng…
nguồn này cũng tương đối ổn định và cũng được thu gom thường xuyên bởi xí
nghiệp môi trường đô thị.

16. 7
Hình 2.1. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt
2.1.2.2. Thành phần CTR sinh hoạt
CTR sinh hoạt bao gồm hai thành phần chính đó là thành phần hữu cơ
và thành phần vô cơ. Tùy theo điều kiện cụ thể từng vùng như mức sống, thu
nhập… mà mỗi nơi có thành phần CTR sinh hoạt khác nhau.
Thành phần CTR biểu hiện sự đóng góp và phân phối của các phần
riêng biệt mà từ đó tạo nên dòng chất thải, thông thường được tính bằng phần
trăm khối lượng. Thông tin về thành phần CTR đóng vai trò rất quan trọng
trong việc đánh giá và lựa chọn những thiết bị thích hợp để xử lý, các quá
trình xử lý cũng như việc hoạch định các hệ thống, chương trình và kế hoạch
quản lý CTR.
Thông thường trong rác thải đô thị, rác thải từ các khu dân cư và thương
mại chiếm tỷ lệ cao nhất từ 50 - 75%. Phần trăm đóng góp của mỗi thành
phần CTR giá trị phân bố sẽ thay đổi tuỳ thuộc vào sự mở rộng các hoạt động
xây dựng, sửa chữa, sự mở rộng của các dịch vụ đô thị cũng như công nghệ
sử dụng trong xử lý nước. Thành phần riêng biệt của CTR thay đổi theo vị trí

17. 8
địa lý, thời gian, mùa trong năm, điều kiện kinh tế và tùy thuộc vào thu nhập
của từng địa phương.
Rác thải sinh hoạt chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng lượng CTR của các đô
thị khoảng 80%, có thành phần rất phức tạp. Thành phần lý học, hóa học của
chất thải khác nhau tùy thuộc vào từng địa phương, vào các mùa khí hậu, điều
kiện kinh tế và nhiều yếu tố khác. Thành phần rác thải sinh hoạt đô thị ngày
càng có xu hướng biến đổi tăng các chất khó phân hủy, độc hại. Thành phần
rác thải sinh hoạt tại các đô thị Việt Nam được thể hiện ở Bảng 2.1 như sau:
Bảng 2.1. Thành phần CTR sinh hoạt đặc trưng
Thành phần chất thải % Khối lượng
Rau, Thực phẩm thừa, chất hữu cơ dễ phân hủy 64,7
Cây gỗ 6,6
Giấy, bao bì giấy 2,1
Plastic khó tái chế 9,1
Cao su, giày dép bỏ 6,3
Vải sợi, vật liệu sợi 4,2
Đất đá, bê tông 1,6
Thành phần khác 5,4
(Nguồn: Cục Bảo vệ môi trường, 2008)
2.1.3. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt
Có hai cách phân loại CTR sinh hoạt: theo quan điểm thông thường và
theo công nghệ quản lý, xử lý:
 Theo quan điểm thông thường CTR sinh hoạt bao gồm:
- Rác thực phẩm: bao gồm phần thừa thãi, không ăn được sinh ra trong
khâu chuẩn bị, dự trữ, nấu ăn…
- Rác bỏ đi: bao gồm các chất thải cháy và không cháy sinh ra từ các hộ
gia đình, công sở, hoạt động thương mại…

18. 9
- Tro, xỉ: vật chất còn lại trong quá trình đốt than, củi, rơm rạ, lá…ở các
gia đình, nhà hàng, công sở, nhà máy, xí nghiệp…
- Chất thải xây dựng: rác từ các nhà đổ vỡ, hư hỏng gọi là rác đổ vỡ,
còn rác từ các công trình xây dựng, sửa chữa nhà cửa…là rác xây dựng.
- Chất thải đặc biệt: liệt vào loại rác này có rác quét phố, rác từ các
thùng rác công cộng, xác động vật, vôi gạch đổ nát…
- Chất thải từ các nhà máy xử lý ô nhiễm: có rác từ hệ thống xử lý
nước, nước thải, nhà máy xử lý chất thải công nghiệp.
- Chất thải nông nghiệp: vật chất loại bỏ từ các hoạt động nông nghiệp
như gốc rơm rạ, cây trồng, chăn nuôi…
- Chất thải nguy hiểm: chất thải hoá chất, sinh học, dễ cháy, dễ nổ hoặc
mang tính phóng xạ theo thời gian có ảnh hưởng đến đời sống con người,
động thực vật.
Trong nhiều trường hợp thống kê người ta phân chia thành 3 loại: CTR
từ sinh hoạt gia đình gọi là rác sinh hoạt, chất thải y tế và chất thải công nghiệp.
 Theo công nghệ quản lý, xử lý
Ngày nay, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật trong từng lĩnh vực thực tế
đã góp phần giảm thiểu chi phí cho các công đoạn thừa trong các quá trình xử
lý. Việc phân chia CTR theo công nghệ quản lý, xử lý là một bước tiến quan
trọng, giúp hiệu quả của quy trình xử lý tăng lên, giảm thiểu lượng ô nhiễm.

19. 10
Bảng 2.2. Phân loại CTR theo công nghệ quản lý, xử lý
Thành phần Định nghĩa Ví dụ
1. Các chất cháy
được:
+ Giấy
+ Hàng dệt
+ Rác thải
+ Cỏ, gỗ, củi, rơm
rạ…
+ Chất dẻo
+ Da và cao su
+ Các vật liệu làm từ giấy
+ Có nguồn gốc từ các sợi
+ Các chất thải ra từ đồ ăn
thực phẩm
+ Các vật liệu và sản phẩm
được chế tạo từ gỗ, tre và
rơm…
+ Các vật liệu và sản phẩm
được chế tạo từ chất dẻo
+ Các vật liệu và sản phẩm
được chế tạo từ da và cao
su
+ Các túi giấy, các mảnh
bìa, giấy vệ sinh…
+ Vải, len, bì tải, bì
nilon…
+ Các cọng rau, vỏ quả,
thân cây, lõi ngô…
+ Đồ dùng bằng gỗ như
bàn, ghế, thang, giường,
đồ chơi, vỏ dừa…
+ Phim cuộn, túi chất dẻo,
chai, lọ chất dẻo, các đầu
vòi bằng chất dẻo, dây
bện, bì nilon…
+ Bóng, giầy, ví, băng cao
su…
2. Các chất không
cháy được
+ Các kim loại sắt
+ Các kim loại
không phải là sắt
+ Thủy tinh
+ Đá và sành sứ
+ Các loại vật liệu và sản
phẩm được chế tạo từ sắt
mà dễ bị nam châm hút
+ Các vật liệu không bị
nam châm hút
Các vật liệu và sản phẩm
chế tạo từ thuỷ tinh
+ Các loại vật liệu không
cháy ngoài kim loại và thủy
tinh
+ Vỏ hộp, dây điện, hàng
rào, dao, nắp lọ…
+Vỏ hộp nhôm, giấy bao
gói, đồ đựng…
+ Chai lọ, đồ đựng bằng
thủy tinh, bóng đèn…
+ Vỏ trai lọ, xương, gạch,
đá gốm…
3. Các chất hỗn hợp Tất cả các loại vật liệu khác
không phân loại ở phần 1
và 2 đều thuộc loại này.
Loại này có thể được phân
chia thành 2 phần: kích
thước lớn hơn 5 mm và nhỏ
hơn 5 mm
Đá cuội, cát, đất, tóc…
(Nguồn: Lưu Đức Hải - Cơ sở khoa học môi trường, 2005)

20. 11
2.1.4. Quản lý, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt
Quản lý CTR sinh hoạt là một trong những ưu tiên của công tác bảo vệ
môi trường, góp phần kiểm soát ô nhiễm, tạo cơ sở để địa phương hướng tới
môi trường cuộc sống ngày càng xanh – sạch – đẹp. Quản lý rác thải được thực
hiện khắp trên địa bàn các phường, thành phố đảm bảo sự tối ưu về kinh tế, kỹ
thuật, đảm bảo tính an toàn và phát triển bền vững về bảo vệ môi trường gắn
liền với công tác quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.
Theo (Điều 3, Nghị định 59/2007/NĐ-CP ngày 09/4/2007) về quản lý CTR:
- Vận chuyển CTR: là quá trình chuyên trở CTR từ nơi phát sinh, thu
gom, lưu trữ, trung chuyển đến nơi xử lí, tái chế, tái sử dụng hoặc bãi chôn lấp
cuối cùng.
- Hoạt động quản lý CTR bao gồm: Các hoạt động quy hoạch, quản lý,
đầu tư xây dựng cơ sở quản lí CTR, các hoạt động phân loại, thu gom, lưu giữ,
vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý CTR nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu
những tác động có hại đối với môi trường và sức khỏe con người.
2.1.4.1. Hoạt động quản lý CTR sinh hoạt
Hoạt động quản lý CTR bao gồm các hoạt động quy hoạch quản lý, đầu
tư, xây dựng cơ sở quản lý CTR, các hoạt động phân loại, thu gom, lưu giữ,
vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý CTR nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu
những tác động có hại đối với môi trường và con người. Quản lý rác thải là
hoạt động quy hoạch quản lý, đầu tư, xây dựng cơ sở quản lý rác thải, phân
loại, thu gom, lưu giữ, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý rác thải để
giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Các hoạt động chính trong quản lý CTR sinh hoạt gồm:
- Phân loại chất thải rắn
Nhằm tách lọc ra những thành phần khác nhau phục vụ cho công tác tái
sinh, tái chế. Phân loại rác quyết định chất lượng các sản phẩm chế tạo từ các

21. 12
vật liệu tái sinh. Nếu phân loại rác không tốt, phân bón hữu cơ chế tạo từ rác
sẽ có chứa những chất vô cơ, nhựa… làm ảnh hưởng đến độ màu, chất lượng
phân bón dẫn đến giảm năng suất, hiệu quả kinh tế trong nông nghiệp. Phân
loại rác ngay tại nguồn phát sinh là một giải pháp hữu hiệu làm tăng hiệu quả
kinh tế của phân loại rác.
- Thu gom chất thải rắn
Hoạt động thu gom CTR: là hoạt động tập hợp, phân loại, đóng gói và
tạm thời lưu trữ CTR tại nhiều điểm thu gom tới thời điểm hoặc cơ sở được
cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chấp nhận lưu trữ rác thải ngay tại nguồn
trước khi rác được thu gom là khâu quan trọng trong quản lý CTR.
- Xử lý chất thải rắn
Mục tiêu của xử lý CTR là giảm hoặc loại bỏ các thành phần không
mong muốn trong chất thải như các chất độc hại, không hợp vệ sinh, tận dụng
vật liệu và năng lượng trong chất thải. Để đảm bảo vệ sinh môi trường cần có
các phương thức xử lý phù hợp mang lại hiệu quả kinh tế cao
2.1.4.2. Quy hoạch quản lý chất thải rắn
* Có rất nhiều định nghĩa về quy hoạch môi trường khác nhau:
- Theo (FAO) quy hoạch môi trường là “tất cả các hoạt động quy hoạch
với mục tiêu bảo vệ và củng cố các giá trị môi trường hoặc tài nguyên”.
- Theo (PGS.TS. Nguyễn Thế Thôn, Đại học khoa học tự nhiên - ĐHQG
Hà Nội): “Quy hoạch môi trường là xác định chức năng môi trường cho các
phạm vi lãnh thổ khác nhau, hài hòa với sự phát triển kinh tế, nhằm làm cho
môi trường không bị suy thoái, ô nhiễm và ngày càng cải thiện hơn theo đời
sống kinh tế - xã hội”.
Quy hoạch quản lý CTR là một dạng của quy hoạch môi trường. Nó bao
gồm nhiều hợp phần khác nhau như quy hoạch tuyến thu gom, quy hoạch trạm
trung chuyển, quy hoạch khu xử lý.... Như vậy có thể hiểu một cách khái quát,

22. 13
quy hoạch quản lý CTR sinh hoạt là hoạt động là việc sắp xếp, phân bổ các
hoạt động, các nguồn lực quản lý theo không gian lãnh thổ để quản lý tốt, đảm
bảo sự phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
2.2. Giới thiệu về Hệ thống thông tin địa lý (GIS)
2.2.1. Định nghĩa GIS
GIS là từ viết tắt của từ Geographic Information Sytems (Hệ thống
thông tin địa lý), là một hệ thống kết hợp giữa con người và hệ thống máy
tính được nhận thức như là một hệ thống sử dụng cùng các thiết bị ngoại vi để
tạo lập, lưu trữ, xử lý, phân tích, và quản lý dữ liệu không gian và các thuộc
tính liên quan để hiển thị các thông tin địa lý để phục vụ một mục đích nghiên
cứu và quản lý nhất định. GIS là công cụ cho phép người sử dụng tạo truy vấn
tương tác (người sử dụng tạo truy vấn), phân tích thông tin không gian và
biên tập dữ liệu.
Đã có nhiều những định nghĩa khác nhau về GIS, xong có thể phân chia
các định nghĩa dưới các dạng sau:
2.2.1.1. Chức năng của GIS
“GIS là tập hợp một bộ các công cụ mạnh trợ giúp cho việc thu thập, lưu
trữ, truy cập, biến đổi và hiển thị các thông tin không gian từ thế giới thực cho
tập hợp mục đích nào đó”.
2.2.1.2. Cấu trúc của GIS
“GIS là tổ hợp của ba hợp phần có quan hệ thống nhất, liên quan chặt
chẽ với nhau là phần cứng (máy tính, thiết bị liên quan), phần mềm và tổ chức
quản lý của con người được hoạt động đồng bộ nhằm thu thập, lưu trữ, quản
lý, thao tác, phân tích mô hình hoá và hiển thị các dữ liệu không gian có định
vị theo toạ độ dùng cho trái đất và các dữ liệu thuộc tính nhằm thoả mãn các
yêu cầu thức tế”.

23. 14
 GIS gồm ba cấu phần: Công nghệ (phần mềm), thông tin (dữ liệu địa
lý và dữ liệu liên hệ) và cấu trúc hạ tầng (con người, cơ sở và dịch vụ hỗ trợ).
 GIS có sự liên quan chăt chẽ với các thông tin khác như: hệ thiết kế
với sự trợ giúp của máy tính CAD (Compurter- Aided Design), hệ vẽ bản đồ
bằng máy tính, DMS- Hệ quản trị CSDL và ngành Viễn Thám (Remote
Sensing- RS), mối quan hệ này được thể hiện trong hình vẽ sau:
Hình 2.2: GIS và các hệ thống liên quan
2.2.2. Phạm vi ứng dụng của GIS
Ngày nay, với sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ và
với những ưu điểm nổi bật về việc quản lý dữ liệu không gian, thuộc tính. GIS
đã mở ra kỷ nguyên phát triển vượt bậc về việc ứng dụng rộng rãi và có hiệu
quả cao trong nhiều lĩnh vực khác nhau như một số lĩnh vực sau:
Quy hoạch đô thị: Quy hoạch phân bố giao thông, chọn địa điểm, thiết
kế các hệ thống như cấp nước, thoát nước và vị trí của các đối tượng...
Quản lý tài nguyên thiên nhiên: Rất hiệu quả trong quản lý hiện trạng
tài nguyên, động lực làm biến đổi tài nguyên, những phản hồi của con người
nhằm khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên.
Nghiên cứu tai biến: là công cụ hỗ trợ đắc lực trong nghiên cứu các
loại hình tai biến cả về hiện trạng và tiềm năng tai biến, giúp giảm thiểu

24. 15
những thiệt hại do tai biến gây ra.
Phân tích các tác động môi trường: phân tích tác động của các dự án
sản xuất, định vị vùng ô nhiễm, vùng nguy hiểm...
Quản lý ruộng đất như: định vị, lập bản đồ và quản lý hồ sơ quyền sở
hữu và sử dụng đất đai, thẩm định và quy hoạch sử dụng đất công.
Quản lý công trình xây dựng như: định vị các công trình xây dựng,
phân tích các phương án xây dựng, các công trình cung cấp năng lượng, cấp
thoát nước, các kế hoạch bảo dưỡng.
2.2.3. Hợp phần của GIS
Một GIS bao gồm ba thành phần chính: máy tính, dữ liệu địa lý và
người sử dụng trong hình 2.3 bên dưới:
 Máy tính cho GIS gồm có hệ thống phần cứng và
phần mềm
- Hệ thống phần cứng được chia làm bốn nhóm:
+ Đơn xử lý trung tâm
+ Thiết bị đầu vào
+ Thiết bị lưu trữ
+ Thiết bị đầu ra
Hình 2.3. Các hợp phần cứng chính
- Phần mềm của GIS gồm 5 modul cơ bản sau: nhập dữ liệu, lưu trữ và
quản lý dữ liệu, biến đổi dữ liệu, phân tích, xuất dữ liệu. Tất cả các phần mềm
GIS đều có đủ 5 modul trên, nhưng tuỳ thuộc vào mục đích chính của phần

25. 16
mềm mà có modul phát triển mạnh hơn để thuận lợi cho người sử dụng. Ví
dụ: phần mềm Arcview hay Mapinfor hỗ trợ rất mạnh cho việc xuất dữ liệu cụ
thể là trình bày và in bản đồ.
 Dữ liệu địa lý có thể nhận được từ các nguồn sau: bản đồ (trên giấy
hoặc đã được số hoá), ảnh vệ tinh, ảnh máy bay, bảng biểu hay các dữ liệu
liên quan khác... Dữ liệu địa lý luôn gồm hai phần, phần thứ nhất là đối tượng
(graphic data) và phần thứ hai là thuộc tính của dữ liệu (attribute).
 Thành phần thứ ba của GIS là người sử dụng: Người sử dụng có vai trò
thiết lập những quy chuẩn về dữ liệu cũng như cấu trúc của nó, cân đối giữa
chi phí và lợi ích mà sản phẩm của GIS mang lại, phân tích các dữ liệu để có
được những thông tin cần thiết. Đặc biệt là hợp phần để vận hành hệ GIS một
cách hữu hiệu.
Hình 2.4. Thành phần chính của GIS
Ngoài ra, trong nghiên cứu khoa học ứng dụng này cũng được áp dụng
rất nhiều trong nghiên cứu môi trường và biến đổi toàn cầu hay sự lan truyền
dịch bệnh, địa lí dân số, sinh thái cảnh quan và địa lý sinh học.v.v.…
2.2.4. Chức năng của GIS
Các chức năng cơ bản của phần mềm GIS có thể phân loại như sau:
1- Nhập dữ liệu và kiển tra dữ liệu

26. 17
2- Lưu trữ dữ liệu và quản lý cơ sở dữ liệu
3- Xuất dữ liệu và trình bày dữ liệu
4- Biến đổi dữ liệu
5- Tương tác với người sử dụng
1. Nhập dữ liệu và kiểm tra dữ liệu:
Trước khi dữ liệu địa lý có thể được dùng cho GIS, dữ liệu này phải
chuyển sang dạng số thích hợp. Quá trình chuyển dữ liệu từ bản đồ giấy sang
các file dữ liệu dạng số được gọi là quá trình số hoá.
Nhập dữ liệu và kiểm tra dữ liệu là công việc đầu tiên và rất cần thiết
cho việc xây dựng CSDL hệ thống thông tin địa lý.
2. Lưu trữ dữ liệu và quản lý cơ sở dữ liệu:
Lưu trữ và quản lý dữ liệu là cách tổ chức dữ liệu theo một trật tự có hệ
thống và quy luật để có thể truy cập, khai thác, tìm kiếm và đòi hỏi, liên kết
dữ liệu... trên cả hai phương diện không gian và thuộc tính.
3. Xuất dữ liệu và trình bày dữ liệu:
Xuất dữ liệu và trình bày dữ liệu đề cập đến những phương thức thể
hiện kết quả các dữ liệu theo những mục đích nhất định cho người sử dụng.
Dữ liệu đầu ra được thể hiện ở hai dạng chính:
- Dữ liệu cứng: thường là sản phẩm cuối cùng dùng để thể hiện trên màn
hình, có thể cập nhật, sửa đổi dễ dàng. Dữ liệu cứng được in ra bằng máy in,
máy plotte trên giấy hay fim.
- Dữ liệu mềm: là các bản đồ, bảng biểu mà chúng có thể thể hiện ở
nhiều tỷ lệ, xem ở mức đơn giản hay chi tiết. Xong đòi hỏi người sử dụng biết
cách sử dụng. Chúng có thể lưu trữ ở các phương tiện khác nhau: trên đĩa từ,
đĩa CD...

27. 18
Hình 2.5. Xuất dữ liệu và trình bày dữ liệu
4. Biến đổi dữ liệu:
Biến đổi dữ liệu là thống nhất dữ liệu không gian, tiến hành phân tích
không gian và phân tích thuộc tính theo những bài toán mà người dùng đặt ra
nhằm thực hiện một mục đích nào đó.
5. Tương tác với người sử dụng:
Đây là chức năng cho phép người sử dụng tương tác với cở sở dữ liệu
GIS thông qua phần mềm GIS. Tuỳ theo mục đích sử dụng, phần mêm “trả
lời” các câu hỏi theo yêu cầu của người dùng như toạ độ của một điểm, kích
thước của đối tượng, tìm đường đi ngắn nhất giữa hai vị trí.
2.2.5. Mô hình dữ liệu cho GIS
Mô hình dữ liệu như là một bộ các quy tắc để biểu diễn sự tổ chức logic
của dữ liệu trong CSDL bao gồm những mô tả số của các hình ảnh bản đồ,
mối quan hệ giữa các hình ảnh đó, những số liệu thể hiện các đặc tính của
hình ảnh và các thông tin về các hiện tượng xảy ra tại các vị trí địa lý xác định.
Một CSDL của GIS có thể chia ra làm hai loại số liệu cơ bản: Số liệu
không gian và phi không gian (số liệu thuộc tính).

28. 19
Hình 2.6. Mối liên quan giữa dữ liệu không gian với phi không gian
2.2.5.1. Dữ liệu phi không gian
Dữ liệu phi không gian hay còn gọi là dữ liệu thuộc tính (non-spatial
data) là những mô tả về đặc tính, đặc điểm và các hiện tượng xảy ra tại các vị
trí địa lý xác định hay chính là sự mô tả thông tin của các hình ảnh bản đồ.
2.2.5.2. Dữ liệu không gian
Dữ liệu không gian hay còn gọi là dữ liệu bản đồ được dùng để diễn tả
hình ảnh của thông tin bản đồ trong một khuôn dạng hiểu được của máy tính.
Các dữ liệu này là những thông tin mô tả về đăc tính hình học của các đối
tượng địa lý như hình dạng, kích thước, vị trí... tồn tại trong thế giới thực của
chúng. Vì tính đa dạng và phức tạp về đặc tính hình học của các đối tượng địa
lý trên thực tế cho nên người ta phải thực hiện trừu tượng hoá các đối tượng
đó và quy chúng về các loại đối tượng hình học cơ bản để lưu trữ và thể hiện
trên bản đồ cũng như trong CSDL. Các đối tượng hình học cơ bản đó là:
điểm, đường, vùng.

29. 20
Hình 2.7. Biểu diễn các đối tượng cấu trúc dữ liệu vector
 Cấu trúc dữ liệu vector
Xét về mặt toán học, vector là đoạn thẳng có hướng và độ dài xác định.
Theo đó điểm là được xác định là một vector nhưng có độ dài bằng 0. Trong
kiểu cấu trúc dữ liệu vector, vị trí của đối tượng không gian được ghi nhận
chính xác bằng các toạ độ (x,y) trong một hệ toạ độ tham chiếu với một hệ toạ
độ dùng cho Trái đất.
+ Đối tượng điểm được biểu diễn bằng một cặp toạ độ (x,y); điểm là một
vector vô hướng và không có độ dài.
+ Đối tượng đường: đường đơn giản nhất là đoạn thẳng nối hai điểm bất
kỳ có toạ độ (x;,yi) và (xj,yj). Các đoạn được nối với nhau tại các điểm trung
gian (vertex) và toạ độ của chúng cũng được xác định trong CSDL GIS. Điểm
xuất phát và kết thúc của đường gọi là nút (node).
+ Đối tượng vùng: vùng được thể hiện là một đa giác (polygon) khép kín
bởi nhiều đường có các toạ độ các điểm (node hoặc vertex)
 Cấu trúc dữ liệu lưới điểm hay dữ liệu raster

30. 21
Cấu trúc dữ liệu lưới điểm rất đơn giản nó được tạo nên bởi một ma trận,
trong đó mỗi phần tử được xác định bởi một toạ độ hàng, cột và giá trị của
phần tử.
Các đối tượng trong thế giới thực được biểu diễn theo kiểu cấu trúc
raster dưới dạng ma trận không gian của các điểm ảnh gọi là pixel. Các pixel
có kích thước đồng nhất, chúng là các ô lưới nhỏ của một ma trận không gian
và được sắp xếp theo quy luật hàng và cột.
Ba đối tượng chính là điểm, đường, vùng được thể hiện dưới dạng cấu
trúc raster khác hẳn cấu trúc vector.
+ Một điểm trong thế giới thực có thể là một hoặc một vài pixel có cùng
giá trị số (mã).
+ Một đường trong thế giới thực thể hiện trên cấu trúc raster là tổ hợp
một dãy pixel (có cùng giá trị số) liên tiếp nhau. Giá trị của pixel chính là mã
được gán cho đối tượng đường và nó đôi khi được thể hiện bằng một màu
nhất định.
+ Đối tượng vùng về bản chất cũng là một nhóm các pixel liên tiếp nhau,
tuy nhiên nó được phân biệt với đường do bản chất đối tượng mà người sử
dụng quan tâm hoặc do mục đích của người dùng.
Hình 2.8. Sự khác biệt giữa cấu trúc dữ liệu vector (a) và raster (b) trong
việc thể hiện đối tượng đường

31. 22
Tuỳ thuộc vào mục đích, yêu cầu cụ thể người sử dụng có thể lựa chọn
một trong hai mô hình dữ liệu trên (hoặc cả hai mô hình dữ liệu) cho nghiên
cứu của mình bởi vì chúng đề có những ưu điểm và hạn chế riêng. Trong
những trường hợp cụ thể, hai dạng dữ liệu này có thể chuyển đổi cho nhau.
Bảng 2.3. So sánh sự khác nhau giữa giữa dữ liệu vector và raster
Chức năng Vector Raster
Xử lý đồ họa Tốt Khó
Độ chính xác Cao Thấp
Cấu trúc dữ liệu Chặt chẽ Đơn giản
Dung lượng dữ liệu Nhỏ Lớn
Phân tích không gian Kém Tốt
Công nghệ xử lý phần cứng, phần mềm Phức tạp Rẻ
(Nguồn: Nguyễn Trọng Đài, 2004)
2.2.6. Tình hình ứng dụng của GIS trong nghiên cứu môi trường
Cách đây không lâu, đa phần GIS chỉ được dùng cho các nghiên cứu ở
địa phương hoặc cho một khu vực dự án có giới hạn. Ngày nay, các ứng dụng
của GIS được liên tục phát triển trong lĩnh vực quản lý và bảo vệ môi trường.
Công nghệ GIS đã cung cấp các phương tiện để quản lý và phân tích các yếu
tố ảnh hưởng tới môi trường ngày càng hữu hiệu hơn.
Xu hướng hiện nay trong nghiên cứu môi trường là sử dụng khả năng tối
đa của GIS. Sự phát triển phần cứng làm cho máy tính có nhiều khả năng hơn,
mạnh hơn, các ứng dụng của GIS cũng trở nên thân thiện hơn với người sử
dụng bởi khả năng hiển thị dữ liệu ba chiều, các công cụ phân tích không gian
và giao diện tuỳ biến.
2.2.6.1. Trên thế giới
Theo trang tin tức (diadu.vn 2017) Ngày này, công tác quản lý CTR
bằng công nghệ GIS được thực hiện ở nhiều nước trên thế giới: Tại nước Anh

32. 23
(UK), hơn 90% rác thải đô thị được xử lý bằng chôn lấp. Điều đó cho thấy,
việc xử lý CTR là một vấn đề hết sức quan trọng. Pháp luật do UK ban hành
cùng với nhiều môi trường liên quan đã tạo áp lực lên các nhà đầu tư để xây
dựng những bãi chôn lấp lớn nhất nhưng giá thành lại rẻ nhất và hạn chế các
tác động môi trường. Bãi chôn lấp và các hoạt động chôn lấp trong thực tế có
thể được cải tiến với khả năng điều khiển chính xác bằng việc ứng dụng GIS.
Sự phân tích thành phần, độ chặt chẽ, tỷ trọng của rác thải với sự thay đổi thể
tích trong suốt thời kì chôn lấp đảm bảo rằng hiệu quả của phương pháp lựa
chọn sẽ đạt được và dung tích chứa là lớn nhất.
GIS cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình quan trắc môi
trường trong các bãi chôn lấp đã đóng cửa. Theo (Damian C.Green) chuyên
viên môi trường thuộc Đại học Sunderland trong báo cáo “GIS và ứng dụng
trong quản lý chất thải rắn tại nước Anh” đã trình bày kinh nghiệm của UK
trong thiết kế , xây dựng các bãi chôn lấp chất thải.
(Senthil Shanmugan), một trong những chuyên gia Ấn Độ nghiên cứu
vấn đề này đã đưa ra quan điểm ứng dụng GIS, hệ thống thông tin quản lý
(MIS) và hệ thống định vị toàn cầu (GPS) trong quản lí CTR trong bài báo
được đăng tải trên Internet. Từ đó, các chuyên gia thành phố Bangalore (Ấn
Độ) đã xây dựng dự án ứng dụng GIS trong công tác quản lý CTR sinh hoạt
cho thành phố Bangalore.
Ngày càng có nhiều các công trình được nghiên cứu ứng dụng công nghệ
GIS với cường độ ngày một tăng lên. Trong vòng 15 năm tới (không kể
những vệ tinh đã phóng lên) con người sẽ phóng khoảng hơn 100 vệ tinh và
tàu vũ trụ mang 200 loại thiết bị đo đặc khác nhau nhằm thu thập những thông
tin cơ bản về môi trường Trái đất. Đây là nguồn GIS hết sức hữu hiệu phục vụ
nghiên cứu thuộc lĩnh vực như: Ứng dụng GIS trong quản lý CTR trong sinh
hoạt. Ngày nay công tác quản lý CTR bằng công nghệ GIS được thức hiện ở
nhiều nước trên thế giới.

33. 24
2.2.6.2. Ở Việt Nam
Tương tự như các nước trên thế giới. Ngày nay cùng với quá trình CNH
– HĐH. Việc quản lý CTR ở các đô thị tại Việt Nam đã bùng nổ. Nguồn phát
sinh chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn, nơi dân số tập trung cao. GIS mới
bắt đầu ứng dụng thử nghiệm từ những năm 80 và đã đem lại những kết quả
to lớn, khẳng định tính ưu việt của công nghệ này về nhiều mặt. Nhiều dự án
nghiên cứu, môi trường đã được áp dụng GIS như: Sử dụng phần mềm cẩm
nang môi trường và GIS phục vụ lập quy hoạch môi trường, Ứng dụng GIS
phục vụ cho công tác điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Hồ Chí Minh đến
năm 2025 của (Nguyễn Minh Tùng); Ứng dụng GIS vào công tác quản lý đô
thị thành phố Phan Thiết của (TS. Nguyễn Văn Nhân và cs)
Trong báo cáo khoa học có tiêu đề “Phần mềm hỗ trợ quy hoạch bãi
chộn lấp rác” được trình bày tại Hội nghị khoa học và công nghệ Nam Trung
Bộ và Tây Nguyên tổ chức tại Quy Nhơn ngày (21-22/12/2003) của (TSKH.
Bùi Văn Ga cùng cs) đưa ra một phần mềm hỗ trợ quy hoạch BCL rác thải
cho TP. Đà Nẵng.
Kể từ đó, rất nhiều phần mềm được phát minh nhằm hỗ trợ cho công tác
quản lý CTR dựa trên cộng nghệ GIS được thực hiện như: Phần mềm
WASTE phiên bản 1.0; phiên bản 2.0; phiên bản 3.0 do (TSKH. Bùi Tá Long
làm chủ trì cùng cs).
Bên cạnh đó, trong thời gian qua có rất nhiều nghiên cứu ứng dụng GIS
trong bài toán quản lý CTR sinh hoạt đã được chú ý trong các đề tài nghiên
cứu, Luận văn tốt nghiệp, Luận văn thác sỹ. Thông tin về thế giới thực được
GIS lưu trữ, quản lý dưới dạng tập hợp của nhiều lớp chuyên đề riêng biệt.
Tuy nhiên, các lớp này có thể liên kết với nhau nhờ có mối quan hệ về mặt địa
lý với nhau. Đặc điểm này tuy đơn giản nhưng nó có ý nghĩa rất quan trọng và
trở thành công cụ đa năng để GIS thực hiện chức năng hỗ trợ việc ra quyết

34. 25
định trong việc giải quyết một số vấn đề thực tế đặt ra như: tích hợp nhiều lớp
thông tin để quyết định thành lập các tuyến thu gom, xây dựng bản đồ hiện
trạng quan lý CTR.
Chức năng chồng ghép là thao tác không gian trong đó những lớp
chuyên đề được chồng lên nhau để tạo ra một lớp chuyên đề mới chứa đựng
những thông tin mới. Để rút ra những thông tin này, thao tác số học hoặc thao
tác logic được vận dụng trên những lớp dữ liệu khác nhau được nhập vào.
Chồng ghép những lớp dữ liệu khác nhau là một quá trình bậc thang. Hai lớp
dữ liệu nhập vào được tổ hợp vào một lớp trung gian, nó lại được tổ hợp với
lớp thứ ba để tạo ra lớp trung gian khác. Điều này được thực hiện cho tới khi
tất cả các lớp dữ liệu nhập vào đều được chồng lên nhau. Chính chức năng
này làm cho GIS có khả năng phân tích không gian rất lớn, mang tính tổng
quát hóa cao mà ngoài thực tế phải mất rất nhiều thời gian mới có thể phân
tích được, từ đó nó tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và ra quyết định
đối với các vấn đề thực tế đã đặt ra.
Việc chồng lớp bản đồ nền (gồm lớp đường giao thông, lớp hành
chính...) lên lớp điểm hẹn nhằm thể hiện các điểm hẹn thu gom chất thải rắn
sinh hoạt trên bản đồ và do những điểm hẹn này là điểm bắt buộc xe chuyên
dụng phải đi qua để thu gom CTR theo quy trình thu gom để từ đó đưa ra quy
trình thu gom mà cụ thể là tuyến thu gom đề xuất.
2.3. Cơ sở pháp lý của đề tài
Trong quá trình quản lý, các văn bản quy định về quản lý môi trường nói
chung và quản lý CTR sinh hoạt nói riêng có vai trò rất quan trọng. Đây là
căn cứ để cơ quan nhà nước thực hiện chức năng của mình, đồng thời đây
cũng là cơ sở để các cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân thực hiện quyền
nghĩa vụ của mình đối với công tác quản lý môi trường và công tác quản lý

35. 26
CTR sinh hoạt. Hiện nay, công tác quản lý rác thải của Việt Nam đã và đang
được thực hiện bởi các văn bản pháp luật sau:
- Kế hoạch số 47- KH/HU ngày 20/3/2017 của Ban Thường vụ Huyện
ủy thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TU ngày 23/11/2016 của Ban Thường vụ
Tỉnh ủy về tăng cường công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh đến năm
2020, định hướng đến năm 2030.
- Luật Bảo vệ môi trường số 55/2014/QH13 ngày 23/6/2014;
- Nghị định số 19/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ quy
định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường;
- Nghị định số 18/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ quy
định chi tiết về quy hoạch bảo vệ môi trường, đánh giá môi trường chiến lược,
đánh giá tác động môi trường và kế hoặc bảo vệ môi trường;
- Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24/4/2015 của Chính phủ về quản
lý chất thải và phế liệu;
- Nghị quyết số 26-NQ/ĐH Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Phú Thọ
lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020;
- Nghị quyết số 23-NQ/TU ngày 23/11/2016 của Ban thường vụ Tỉnh ủy
Phú Thọ về tăng cường công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh đến năm
2020, định hướng đến năm 2030.
- Quyết định số 382/QĐ-UBND ngày 14/02/2015; Quyết định số
1936/QĐ-UBND ngày 18/8/2015 của UBND tỉnh Phú Thọ về điều chỉnh Quy
hoạch hệ thống thu gom và xử lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đến
năm 2020, định hướng đến năm 2030;
- Quyết định số 2620/QĐ-UBND ngày 17 tháng 10 năm 2016 về việc
ban hành đề án thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh
giai đoạn 2016-2020
- QCVN 07:2010/BXD - Hạ tầng kỹ thuật đô thị, chương 9 SWM.

36. 27
PHẦN 3
ĐỐI TƯỢNG NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
- Công tác quản lý, thu gom, vận chuyển, CTR sinh hoạt trên địa bàn
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên
- Ứng dụng thông tin địa lý (GIS) trong quản lý, thu gom, vận chuyển
rác thải sinh hoạt tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
- Địa điểm nghiên cứu: Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên, tỉnh
Thái Nguyên.
3.2. Thời gian nghiên cứu
Đề tài được tiến hành trong thời gian từ ngày 07/06/2019 đến
10/10/2019. Tại Trung tâm Nghiên Cứu Địa Tin Học, Trường Đại Học Nông
Lâm, TP. Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên.
3.3. Nội dung nghiên cứu
- Khảo sát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của phường Đồng Quang,
TP. Thái Nguyên.
- Đánh giá hiện trạng hệ thống thu gom, vận chuyển và quản lý CTR
trên địa bàn phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
- Ứng dụng GIS vào công tác quản lý thu gom, vận chuyển rác thải sinh
hoạt tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
- Dự báo khối lượng dân số và rác thải phát sinh cho việc thu gom, vận
chuyển CTR sinh hoạt của phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên từ năm
2020 đến năm 2025, từ đó có thể dự báo được số dân và khối lượng cần thiết

37. 28
để phục vụ việc thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt cho phường Đồng
Quang, TP. Thái Nguyên.
3.4. Phương pháp nghiên cứu
3.4.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu
Phương pháp này kế thừa kết quả nghiên cứu của các tác giả đi trước
cũng như các số liệu thu thập được từ Sở Tài nguyên và Môi trường, Công ty
Môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên, UBND phường Đồng Quang,
TP. Thái Nguyên… các số liệu thu thập được từ các đề tài, dự án, báo cáo về
môi trường để làm CSDL cho đề tài. Các số liệu thu thập gồm:
- Số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của phường Đồng
Quang, TP. Thái Nguyên;
- Các thông tin, số liệu, hình ảnh về công tác quản lý CTR sinh hoạt tại
phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên: lượng rác phát sinh, tình hình thu
gom, khối lượng thu gom, thời gian thu gom, lực lượng, phương tiện thu gom,
vận chuyển, lộ trình thu gom, vận chuyển, bãi chôn lấp…
- Thu thập bản đồ: Bản đồ ranh giới hành chính, bản đồ giao thông, bản
đồ quy hoạch trên địa bàn phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
3.4.2. Phương pháp kế thừa
Nghiên cứu và kế thừa tài liệu trong và ngoài nước liên quan tới công
tác quản lý CTR sinh hoạt, hệ thống thông tin địa lý và ứng dụng của hệ thống
thông tin địa lý trong quản lý thu gom, vận chuyển CTR.
3.4.3. Phương pháp khảo sát thực địa
Trên cơ sở nghiên cứu về mặt lí thuyết và các số liệu thu thập được,
tiến hành khảo sát thực tế:
- Quan sát hiện trạng CTR sinh hoạt hàng ngày trên địa bàn phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.

38. 29
- Khảo sát khối lượng thu gom tại các điểm hẹn, quy trình thu gom, vận
chuyển CTR sinh hoạt xem có đúng với quy trình trên văn bản không.
3.4.4. Phương pháp phân tích, tổng hợp số liệu
- Trên cơ sở số liệu thu thập được, cùng với các số liệu khảo sát thực tế
tiến hành phân tích, tổng hợp, xử lý nguồn số liệu, sau đó chọn lọc các số liệu
cần thiết để làm CSDL cho đề tài.
- Phân tích và đánh giá hiện trạng về kinh tế, xã hội và công tác thu
gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
- Biến dự báo về khối lượng rác thải phát sinh tại phường Đồng
Quang, TP. Thái Nguyên.
3.4.5. Phương pháp dự báo dân số và khối lượng CTR sinh hoạt phát sinh
trong tương lai
Dự báo khối lượng CTR sinh hoạt phát sinh trong tương lai là vấn đề
cần thiết và quan trọng để có kế hoạch đầu tư cho việc thu gom, vận chuyển
rác một cách hiệu quả và hợp lý. Khối lượng chất thải phát sinh trong tương
lai của phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên được dự báo dựa trên 2 căn cứ sau:
- Số dân và tỷ lệ tăng dân số;
- Khối lượng chất thải phát sinh bình quân đầu người.
Theo cách này, căn cứ theo dân số của phường Đồng Quang kết hợp với mô
hình toán học để dự báo dân số trong những năm tiếp theo. Từ đó có thể tính
được tổng lượng rác thải phát sinh hiện tại cũng như trong tương lai của khu vực.
Công thức toán được dùng để dự báo dân số là công thức Euler cải tiến,
được biểu diễn như sau:
Ni+1 = Ni + r.Ni.Δt (1)
Với: Ni : Số dân ban đầu (người)
Ni+1 : Số dân sau 1 năm (người)
r : Tốc độ tăng trưởng (%)

39. 30
Δt : Thời gian (năm)
Từ đó, tổng khối lượng chất thải phát sinh được tính toán theo công
thức sau:
M = I x N (2)
Trong đó:
M: Khối lượng rác thải (kg/ngày/đêm)
I : Bình quân lượng rác thải phát sinh (kg/người/ngày,đêm)
N: Dân số trong năm (người)
3.4.6. Phương pháp xây dựng bản đồ
Xây dựng bản đồ trên phần mềm ArcGIS. Sử dụng công cụ chấm điểm
bản đồ trên ArcGIS để các định tọa độ các điểm thu gom CTR sinh hoạt, xác
định được đường gioa thông, khu dân cư. Từ đó xây dựng tuyến thu gom rác
thải của phường Đồng Quang.
Sử dụng công cụ biên tập bản đồ tuyến thu gom rác thải, xây dựng tiêu
đề, khung bản đồ, lưới tọa độ và hiển thị các thành phần của bản đồ theo tỷ lệ
1/5000.

40. 31
PHẦN 4
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Phường Đồng Quang, Thành
phố Thía Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên.
TP. Thái Nguyên có tọa độ địa lý từ 210
27’
đến 210
37’
Vĩ độ Bắc và
1050
41’
đến 1050
55’
Kinh độ Đông. Có các vị trí tiếp giáp như sau:
Phía Đông giáp huyện Phú Bình,
Phía Tây giáp huyện Đại Từ,
Phía Nam giáp huyện Phổ Yên và thị xã Sông Công,
Phía Bắc giáp huyện Phú Lương và huyện Đồng Hỷ.
TP. Thái Nguyên có 28 đơn vị hành chính trực thuộc, bao gồm 19
phường. Diện tích tự nhiên của toàn thành phố là 18.630,56 ha và dân số là
290.565 người.
TP. Thái Nguyên có 6 dân tộc chính: Kinh (90,7%), Tày (4,5%), Nùng
(2,2%), Dao (2,2%), Sán Dìu (1,5%) và các dân tộc khác (0,6%).
Hình 4.1. Vị trí địa lý Thành phố Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên

41. 32
Thành phố Thái Nguyên là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Thái Nguyên
(trước kia thuộc tỉnh Bắc Thái), trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo
dục, khoa học - kỹ thuật, y tế, du lịch, dịch vụ của tỉnh Thái Nguyên và vùng
trung du miền núi phía Bắc; trung tâm vùng trung du, miền núi Bắc Bộ, cách
thủ đô Hà Nội 80 km. Phía bắc giáp huyện Đồng Hỷ và huyện Phú Lương,
phía đông giáp thị xã Sông Công, phía tây giáp huyện Đại Từ, phía Nam giáp
huyện Phổ Yên và huyện Phú Bình.
4.1.1. Điều kiện tự nhiên
4.1.1.1. Vị trí địa lý
Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên có tọa độ vị
trí địa lý từ 21°34′59″ Vĩ độ Bắc đến 105°49′40″ Vĩ độ Đông. Có các vị trí
tiếp giáp như:
+ 330° Phía Tây Bắc giáp với phường Quang Trung qua hai tuyến
đường Hoàng Văn Thụ và Quang Trung
+ 60° Phía Đông Bắc giáp với phường Phan Đình Phùng qua tuyến
đường Lương Ngọc Quyến
+ 210° Phía Tây Nam giáp với phường Gia Sàng và Tân Lập qua tuyến
đường Thống Nhất
Đồng Quang là một phường thuộc TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên,
Việt Nam. Phường nằm tại khu vực trung tâm của Thành phố. Có diện tích
1,50km², 2.594 hộ dân, với trên 10,369 người và được chia thành 12 tổ dân phố.
Trên địa bàn Phường Đồng Quang hiện có trụ sở của một số cơ quan
như Bộ Chỉ Huy Quân Sự Tỉnh Thái Nguyên, Trường Tiểu Học và Trung học
cơ sở Đồng Quang, Trường cao đẳng văn hóa nghệ thuật Việt Bắc, Bệnh Viện
Đa Khoa Trung Ương Thái Nguyên và một số bệnh viện khác xung quanh,
Chi nhánh Ngân hàng Đông Á tại Thái Nguyên cùng nhiều doanh nghiệp

42. 33
khác… Từ năm 2008 đến nay có trên địa bàn phường có 60 công ty, doanh
nghiệp, 359 hộ kinh doanh.
Hình 4.2. Vị trí địa lý phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên,
Tỉnh Thái Nguyên
4.1.1.2. Giao thông
Phường Đồng Quang nằm cách Trung tâm thành phố 2km về phía
Tây Nam. Đây là một trong 28 phường ở TP. Thái Nguyên. Phường Đồng
Quang đóng vai trò là giao điểm của các tuyến giao thông trọng yếu và được
bao quanh bởi các con đường: Ngã tư Đồng Quang, Hoàng Văn Thụ, Quang
Trung, Lương Ngọc Quyến, Thống Nhất; 2 tuyến lớn trong khu dân cư là
Phan Đình Phùng, Việt Bắc; cũng như những phường khác, hệ thống đường
nội bộ khu dân cư của phường Đồng Quang khá phức tạp, nhiều ngõ hẻm dài
hàng ki lô mét mới ra đến trục đường chính, trong những năm sắp tới, hệ
thống giao thông của phường sẽ được quy hoạch lại cho phù hợp hơn.
Thành phố Thái Nguyên có tổng diện tích đất dành để xây dựng
đường giao thông trên địa bàn là 1.305ha, chiếm 22% tổng diện tích đất tự
nhiên của thành phố.

43. 34
Nhìn chung, hạ tầng giao thông đô thị của thành phố được đầu tư xây dựng
khá đồng bộ. Tuy nhiên trong những năm gần đây, dân số TP. Thái Nguyên
không ngừng tăng nhanh, thêm vào đó là mỗi năm thành phố phải đón nhận
một lượng lớn người nhập cư là sinh viên theo học các trường Đại học, cao
đẳng trên địa bàn nên đã xảy ra tình trạng tắc đường cục bộ tại một số điểm
vào những giờ cao điểm như: Ngã tư Đồng Quang, đường Hoàng Văn Thụ,
đường Chu Văn An (do đường quá hẹp, mật độ phương tiện vào giờ cao điểm
dày đặc), trục đường Lương Ngọc Quyến là nơi có các trụ sở cơ quan chính
như Bệnh Viện Trung Ương Thái Nguyên, Bệnh viện Quốc tế,…và là nơi
cắm quân của Bộ Chỉ Huy Quân Sự Tỉnh Thái Nguyên nên tình trạng ùn tắc
giao thông rất dễ xảy ra.
4.1.1.3. Khí hậu
Nằm trong vùng núi và trung du phía Bắc nên nhìn chung khí hậu TP.
Thái Nguyên nói chung và Phường Đồng Quang nói riêng được chia làm 2
mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 và mùa khô từ tháng 11 đến
tháng 4 năm sau. Nhiệt độ chênh lệch giữa tháng nóng nhất (tháng 6: 28,90
C)
với tháng lạnh nhất (tháng 1: 15,20
C) là 13,70
C. Nhiệt độ trung bình năm là
23,60
C. Tổng số giờ nắng trong năm dao động từ 1300 - 1750 giờ, phân bố
tương đối đồng đều cho các tháng trong năm.
Độ ẩm trung bình năm là 82%, hướng gió thịnh hành chủ yếu vào mùa
mưa là Đông Nam, mùa khô là Đông Bắc.
4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
4.1.2.1. Dân cư
Tính đến năm 2019 dân số toàn Phường Đồng Quang là 10,369
người, với mật độ dân số trung bình của phường là 6,912 người/km², phân bố
cho 12 tổ dân phố. Tốc độ gia tăng dân số chủ yếu là gia tăng dân số cơ học.
Ta có các bảng sau:

44. 35
Bảng 4.1. Dân số trung bình Phường Đồng Quang giai đoạn 2016 – 2019
STT Năm Dân số ( người )
Mật độ dân số
( người/km²)
1 2016 10,120 6,746
2 2017 10,208 6,805
3 2018 10,289 6,859
4 2019 10,369 6,912
(Nguồn: UBND Phường Đồng Quang, Thành phố Thái Nguyên,
Tỉnh Thái Nguyên)
Bảng 4.2. Dân số trung bình của 12 tổ dân phố năm 2019 tại
Phường Đồng Quang
STT Tổ dân phố Số Hộ dân Số Khẩu
1 Tổ 1 296 1.300
2 Tổ 2 179 518
3 Tổ 3 203 830
4 Tổ 4 228 767
5 Tổ 5 201 697
6 Tổ 6 206 804
7 Tổ 7 265 901
8 Tổ 8 205 778
9 Tổ 9 131 473
10 Tổ 10 173 577
11 Tổ 11 310 1229
12 Tổ 12 197 716
Tổng 2.594 9.590
(Nguồn: UBND Phường Đồng Quang, Thành phố Thái Nguyên,
Tỉnh Thái Nguyên)
4.2. Hiện trạng hệ thống thu gom, vận chuyển và quản lý CTR sinh hoạt
tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
4.2.1. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt.
Nguồn gốc CTR sinh hoạt của phường Đồng Quang chủ yếu từ: các hộ
gia đình, các chợ, vỉa hè và đường phố, cơ quan công sở. Cụ thể như sau:

45. 36
- Từ hộ dân: Phường Đồng Quang có 2.594 hộ dân. CTR sinh hoạt được
phát sinh từ các hộ gia đình, khu tập thể. Thành phần rác thải này bao gồm:
thực phẩm, giấy, catton, plastic, gỗ, thủy tinh, kim loại các loại, đồ điện tử gia
dụng, rác vườn. Ngoài ra, rác từ hộ gia đình còn chứa một phần chất thải nguy hại.
- Rác quét đường: Phát sinh từ hoạt động vệ sinh đường phố, khu vui
chơi giải trí. Nguồn rác này là do người đi đường và các hộ dân sống dọc hai
bên đường xả ra bừa bãi. Thành phần này bao gồm: cành cây và lá cây, giấy
vụn, bao nilon, xác động vật chết.
- Rác cơ quan, công sở: Phường Đồng Quang có hơn 60 công ty, doanh
nghiệp và 359 hộ kinh doanh, hiện nay có trụ sở của một số cơ quan như Bộ
Chỉ Huy Quân Sự Tỉnh Thái Nguyên, Trường Tiểu Học và Trung học cơ sở
Đồng Quang, Trường cao đẳng văn hóa nghệ thuật Việt Bắc. Rác thải được
phát sinh từ các cơ quan, xí nghiệp, trường học, văn phòng làm việc. Các loại
rác từ cơ quan, công sở bao gồm: giấy, catton, plastic, gỗ, thực phẩm, thủy
tinh, kim loại, đồ điện gia dụng…
- Rác chợ: Trên địa bàn Phường có 3 địa điểm: Chợ Tỉnh đội; Chợ Đồng
Quang và Chợ Ga. Rác thải được phát sinh từ các hoạt động mua bán ở các chợ.
Thành phần chủ yếu là rác hữu cơ bao gồm: rau, củ, quả thừa và hư hỏng.
- Rác bệnh viện: Hiện tại Phường có một số trụ sở chính như Bệnh Viện
Đa Khoa Trung Ương Thái Nguyên, Bệnh Viện Quốc Tế và một số bệnh viện
khác xung quanh, bao gồm có các nhà thuốc. Rác thải và rác y tế phát sinh từ
các hoạt động khám bệnh, điều trị bệnh và nuôi bệnh nhân trong các bệnh
viện và cơ sở y tế. Rác y tế có thành phần phức tạp gồm các loại bệnh phẩm,
kim tiêm, trai lọ chứa thuốc, bông băng. Có khẳ năng lây nhiễm và độc hại
đối với sức khỏe cộng đồng.

46. 37
Bảng 4.3. Nguồn phát sinh CTR sinh hoạt tại Phường Đồng Quang
năm 2019
STT Nguồn Toàn Phường
1 Hộ gia đình 64,57%
2 Rác Chợ 16,39%
3 Cơ quan, công sở 6,5%
4 Đường phố 11,64%
Tổng 100
(Nguồn: Công ty Môi trường và Đô thị thành phố Thái Nguyên)
* Nhận xét: Dựa vào bảng 4.3 nguồn phát sinh rác trên cho thấy lượng
rác sinh hoạt trên địa bàn Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên chủ yếu là
từ Hộ gia đình chiếm 64,57% cao nhất trong các nguồn khác. Tiếp theo là
nguồn rác phát sinh từ nguồn Chợ chiếm 16,39% và đến nguồn rác Đường
phố chiếm 11,64%. Sau cùng là rác phát sinh từ nguồn Cơ quan chiếm 6,5%.
4.2.2. Khối lượng, thành phần.
Chất thải rắn từ các hộ gia đình và rác đường phố được Công ty Môi
trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên thuê bao thu gom. Với dân số
điều tra được tại Phường Đồng Quang năm 2019 là 10,369 người, bình quân
lượng CTR mỗi người thải ra trong một ngày là 0,861kg. Ước tính lượng
CTR sinh ra trong một ngày tại Phường Đồng Quang khoảng 8,928 tấn/ngày,
được thể hiện dưới các bảng sau đây:

47. 38
Bảng 4.4. Tổng lượng rác thải phát sinh theo khu vực của
Phường Đồng Quang năm 2019
STT Phường Đồng Quang Số liệu thông tin
1 Dân số (người) 9,653
2 Dân số phát sinh khác (người) 716
3 Tổng KL dân số 10.369
4 Lượng rác bình quân (kg/người/ngày) 0,861
5 Từ các hộ dân (tấn/ngày) 8,928
6 Từ các nguồn khác (tấn/ngày) 3,618
7 Tổng KLR phát sinh (tấn/ngày) 12,043
8 Tổng KLR phát sinh (tấn/năm) 4.395,7
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)
Bảng 4.5. Tổng khối lượng CTR sinh hoạt theo ngày và theo năm
tại 12 Tổ của Phường Đồng Quang năm 2019
Tổ Dân số
( người )
Tổng KL rác thải
sinh hoạt
(tấn/ngày)
Tổng KLR rác thải
sinh hoạt ( tấn/năm)
1 1.300 1,119 408,544
2 581 0,500 182,587
3 830 0,714 260,839
4 767 0,660 241,041
5 697 0,600 219,042
6 804 0,692 252,669
7 901 0,775 283,152
8 778 0,669 244,498
9 473 0,407 148,647
10 577 0,496 181,330
11 1.229 1,058 386,231
12 716 0,616 225,013
Tổng: 10.369 8,306 3.006,593
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)

48. 39
Lượng rác thải được thu gom và xử lý tại Phường Đồng Quang qua các
năm từ 2016 đến 2019 được thể hiện qua bảng 4.6:
Bảng 4.6. Lượng rác thải được thu gom và xử lý qua các năm từ
2016 – 2019 tại Phường Đồng Quang
STT Năm Lượng rác từ hộ dân
(tấn/ngày)
Lượng rác được thu gom
và xử lý (tấn/năm)
1 2016 6,428 2.346,42
2 2017 6,785 2.476,78
3 2018 7,142 2.607,14
4 2019 8,928 3.258,72
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)
4.2.3. Thành phần rác thải
Thành phần rác ở Phường Đồng Quang có tỉ lệ ở bảng 4.7 như sau:
Bảng 4.7. Tỉ lệ thành phần CTR sinh hoạt tại Phường Đồng Quang
năm 2019
STT Thành phần rác thải Tỉ lệ %
1 Rác hữu cơ 56.68
2 Cao su, nhựa, nilon 7,91
3 Giấy các loại 5.93
4 Vải sợi, da 4,41
5 Thủy tinh, gốm, sứ 1,97
6 Kim loại 4,32
7 Rác khác 18,78
Tổng cộng: 100
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)

49. 40
Dựa vào bảng thành phần rác trên cho thấy lượng rác sinh hoạt trên địa
bàn Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên chủ yếu là chất hữu cơ (rau quả,
thưc ăn thừa...) chiếm 56,68% cao nhất trong các thành phần khác vì rác hữu
cơ chủ yếu phát ra từ các hộ gia đình. Số dân cư tăng thì thành phần rác hữu
cơ cũng sẽ tăng lên nhanh chóng.
Giấy, nhựa, kim loại chiếm tỉ lệ tương đối từ 4,32% - 7,91% ít hơn với
rác hữu cơ vì người dân có thể tái sử dụng nếu đồ dùng đó còn có giá trị.
Thành phần rác khác chiếm 18,78% vẫn ít hơn rác hữu cơ nhưng cũng
khá cao sao với những thành phần rác khác bởi vì có thể lượng rác này được
phát thải ra từ những thùng rác công cộng hoặc từ khách vãng lai tới.
Các thành phần khác như thuỷ tinh, gốm, sứ có tỉ lệ không đáng kể.
4.2.4. Hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển và quản lý CTR sinh hoạt
tại Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên
Công tác thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt của Phường Đồng Quang,
TP. Thái Nguyên được thực hiện bởi Công ty Môi Trường và Công trình đô
thị Thái Nguyên theo cơ chế thuê bao. Còn đối với CTR từ các cơ quan, công
sở, trường học, nhà máy được thu gom bằng cơ chế dịch vụ. Với mức phí thu
gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt ở địa phương là 5.000 – 10.000
đồng/người. Ta có thể thấy rằng, cộng đồng dân cư trên địa bàn phường đã có
mức hiểu biết và sẵn sàng đóng phí để thu gom và vận chuyển rác thải. Cụ thể
được tóm tắt như sau:
- Đối với rác thải sinh hoạt từ hộ gia đình, dân cư: Được thu bằng xe đẩy
tay, rác sinh hoạt có thể được bà con cho vào túi nilon hoặc thùng rác của gia
đình. Tần suất và thời gian đi thu gom được thông báo trước cho người dân
(14 lần/tuần). Thời gian công nhân đi thu gom từ 5h sáng – 7h sáng và 17h
chiều – 19h tối hàng ngày. Người dân có thể để thùng rác hoặc bao rác của
gia đình trước cửa nhà hay mang rác đi đổ khi có kẻng của công nhân thu

50. 41
gom. Bằng cách này rác sinh hoạt của hộ gia đình sẽ được thu gom, vận
chuyển đến bãi chôn lấp (BCL).
- Đối với rác thải của cơ quan, trường học, cơ sở sản xuất kinh doanh: Sẽ
được chứa vào thùng rác công cộng, khi thùng đầy sẽ được vận chuyển đến BCL.
- Đối với rác chợ, rác đường phố: Phần CTR này được công nhân vệ sinh
quét dọn và thu gom tại nơi phát sinh. Sau đó, được vận chuyển bằng xe đẩy
tay đến các điểm hẹn để các xe chuyên dùng chở đến BCL.
- Rác bệnh viện: Phần rác này được thu gom riêng trong các thùng 660l,
sau đó vận chuyển xuống Công ty Môi Trường Việt Xuân Mới ở Phổ yên –
Thái Nguyên.
Phương tiện sử dụng cho công tác thu gom gồm 2 loại phương tiện sau:
* Xe đẩy tay: Phường Đồng Quang có 12 tổ dân phố và có 32 xe rác đẩy
tay được chia ra mỗi tổ có 2 đến 3 xe sử dụng để thu gom CTR sinh hoạt từ
các hộ gia đình trong các ngõ nhỏ, đường ngang, chợ... và trên các tuyến
đường. Các xe đẩy tay này sau khi thu gom đầy chất thải thì đến điểm hẹn để
chuyển rác sang xe chuyên dùng.
* Xe ép rác chuyên dùng: chỉ chay theo tuyến đã vạch sẵn để tiến hành
thu gom rác từ các hộ ven đường và chuyển ép rác từ các xe đẩy tay tại điểm
hẹn để đưa đến bãi chôn lấp.
Hiện tại, hệ thống hiện hành không sử dụng các phương tiện như: thùng
công ten nơ, xe chở công ten nơ, bãi rác trung chuyển.; phương tiện phục vu
cho công tác thu gom CTR sinh hoạt của công ty có thể được tóm tắt qua
bảng 4.8 sau:

51. 42
Bảng 4.8: Phương tiện và số lượng thu gom CTR sinh hoạt tại Phường
Đồng Quang năm 2019
STT Loại xe Trọng tải Số
lượng
Tình trạng
sử dụng
1 Xe ép rác chuyên dụng 22 m3
01 Mới sử dụng
9,5 m3
01 Sử dụng trên 10 năm
6 m3
01 Sử dụng trên 10 năm
2 Xe đẩy tay 1 m3
32
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)
4.2.5. Điểm tập kết rác.
Các xe đẩy tay sau khi thu gom trong các ngõ hoặc từ các chợ sẽ tập
trung tại những điểm hẹn. Tại đây rác được chuyển sang các xe ép rác chuyên
dùng và được chuyển đến BCL Đá Mài.
Có 3 điểm hẹn trong khu vực Phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên
được thể hiện qua bảng 4.9:
Bảng 4.9: Số lượng các điểm tập kết trên địa bàn Phường Đồng Quang
STT Vị trí điểm hẹn Tọa độ
1 Khu dân cư Tư San Nền 21°57’924’’ - 105°83’44’’
2 Cổng bệnh viện khoa u bướu 21°58’647’’ - 105°83’146’’
3 Đảo cọ Đồng Quang 21°58’57’’ - 105°82’496’’
(Nguồn: Công ty Môi trường và Công trình đô thị TP. Thái Nguyên)
Dưới đây là một số hình ảnh khảo sát thực địa những điểm thu gom rác
thải sinh hoạt tại Phường Đồng Quang:

52. 43
Hình 4.3. Điểm 1 thu gom rác tại Khu dân cư Tư san nền
Hình 4.4. Điểm 2 thu gom rác tại Cổng Bệnh Viện Đa khoa Trung Ương

53. 44
Hình 4.5. Điểm 2 thu gom rác tại Đảo cọ Đồng Quang
4.2.6. Quy trình thu gom, vận chuyển.
Có thể tóm tắt như sau:
Hình 4.6. Sơ đồ thu gom CTR sinh hoạt hiện nay ở Phường Đồng Quang

54. 45
Các xe đẩy tay được phân chia tỏa ra theo các hướng tiến hành thu gom
CTR tại các hộ gia đình trong các ngõ nhỏ và trên các con đường. Sau khi rác
được thu gom đầy các xe đẩy tay sẽ được đưa về điểm hẹn theo kế hoạch. Tại
điểm hẹn, rác từ các xe đẩy tay được công nhân trong tổ xúc của mỗi xe
chuyển qua xe chuyên dụng. Sau đó, các xe đẩy tay tiến hành thu gom cho các
khu vực khác. Một xe đẩy tay tiến hành quay vòng xe 4 lần là hoàn tất một
kíp làm việc. Thời gian làm việc cho một ca là từ 6h sáng đến 18h.
Các xe chuyên dùng bắt đầu làm việc từ 5h30 sáng. Từ điểm tập trung
của đội xe tại Ngã Ba Bắc Nam, các xe này chạy thẳng đến các điểm hẹn đã
quy định để thu gom rác từ các xe đẩy tay.
4.2.7. Hiện trạng quản lý thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên
3.3.7.1. Các cấp chính quyền và cơ quan quản lý về CTR sinh hoạt và Dân số
tại Phường Đồng Quang
1, Cơ quan chịu trách nhiệm quản lý và xử lý rác thải tại TP. Thái
Nguyên nói chung và Phường Đồng Quang nói riêng là Công ty Môi trường
và Công trình đô thị Thái Nguyên. Địa chỉ trụ sở công ty đặt tại Số 302,
đường Cách Mạng Tháng 8, tổ 31, Phường Phan Đình Phùng, Thành phố Thái
Nguyên, Thái Nguyên. Tuy nhiên do thiếu về nhân lực và phương tiện mà
công ty chỉ thu gom, vận chuyển và xử lí được rác thải sinh hoạt, rác thải y tế
và một phần rác thải công nghiệp.
 Công ty Môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên
Công ty gồm 02 phòng nghiệp vụ và 12 đội sản xuất trực thuộc, trong đó
có 07 đội vệ sinh môi trường, 01 đội xe, 1 đội công nhân giao thông, 1 đội
điện, 1 đội quản lý và duy tu công viên và cây xanh đô thị, 1 đội bảo vệ.

55. 46
 Sơ đồ cơ cấu tổ chức:
Hình 4.7. Sơ đồ cơ cấu tổ chức Công ty môi trường và Công trình đô thị
TP. Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên
Chức năng:
Công ty Môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên là một đơn vị sự
nghiệp trực thuộc UBND TP. Thái Nguyên. Là một công ty hoạt động công
ích được UBND tỉnh Thái Nguyên ra quyết định thành lập. Công ty hoạt động
dưới sự điều hành của UBND tỉnh Thái nguyên, UBND TP. Thái Nguyên.
Công ty có các chức năng sau:
- Làm vệ sinh công cộng ở TP. Thái Nguyên bao gồm: Quét dọn, thu
gom, vận chuyển và xử lí rác trên các tuyến đường lớn.
- Thu gom bùn, cặn bẩn, bảo dưỡng hệ thống thoát nước trong lòng TP.
Thái Nguyên.
- Cung cấp dịch vụ vận chuyển cho các đám ma và quản lí nghĩa trang
thành phố.
- Thu gom và vận chuyển rác tại các chợ lớn, nhỏ trên địa bàn thành phố.
- Quản lí, chăm sóc vườn hoa thành phố và công viên, cây xanh đường phố.

56. 47
- Quản lí hệ thống chiếu sáng công cộng, sủa chữa đèn đường đô thị
thành phố.
- Vận chuyển rác từ các khu dân cư trên địa bàn thành phố tới BCL rác
thải của thành phố.
- Bảo dưỡng và nâng cấp đường phố Thái Nguyên.
Những thuận lợi và khó khan trong quản lý:
* Thuận lợi: Được sự quan tâm của UBND thành phố, phòng Tài nguyên
và Môi trường phối hợp với UBND phường đã tổ chức các cuộc vận động
tuyên truyền nhân dân về ý thức bảo vệ môi trường. Do đó, người dân ngày
càng có ý thức vệ sinh môi trường trên địa bàn sinh sống.
* Khó khăn: Giá thu gom từ các hộ dân còn thấp, ý thức tự giác nộp phí
vệ sinh của các hộ dân còn chưa cao. Ngoài ra, còn xuất hiện tình trạng người
dân mang rác từ nơi không đăng ký tham gia thu gom tới nơi tập kết rác để
vứt. Điều này gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý.
2, Cơ quan chịu trách nhiệm và quản lý dân số, điều kiện tự nhiên kinh
tế - xã hội tại Phường Đồng Quang là UBND Phường Đồng Quang, TP. Thái
Nguyên, gồm 12 Tổ dân phố. Địa chỉ trụ sở được đặt tại Số 115, Đường
Hoàng Văn Thụ, TP Thái Nguyên. UBND phường Đồng Quang là cơ quan
quản lý nhà nước trên địa bàn, chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, Luật,
các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND nhằm
đảm bảo thực hiện các chủ trương, biện pháp phát triển Kinh tế - Xã hội, củng
cố Quốc phòng, An ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn.
4.2.8. Hiện trạng xử lý thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
Tất cả CTR sinh hoạt của Phường Đồng Quang đều được thu gom, vận
chuyển về BCL Đá Mài trên khu đất rộng 25ha thuộc xã Tân Cương của TP.

57. 48
Thái Nguyên, cách thành phố 12km về phía Tây Nam. Bãi rác được đưa vào
sử dụng từ năm 2001 và có thời gian sử dụng khoảng từ 18 đến 22 năm.
Chất thải rắn sinh hoạt sau khi được thu gom bởi các xe chuyện dụng
chở về BCL Đá Mài để được xử lý đốt và chôn lấp hợp vệ sinh. Tại bãi, xe
chuyên dụng được cân để xác định khối lượng rác và ghi chép vào nhật ký
CTR với các công việc như: ngày giờ, nguồn rác, khối lượng....
Chất thải được vận chuyển đến ô chôn lấp đã được đào ủi, san phẳng và
được phun thuốc diệt côn trùng, rắc vôi bột, phun chế phẩm EM thứ cấp, cuối
cùng được san ủi và đầm nén thành lớp dày không quá 60cm, giữa các lớp
được ngăn cách với nhau bằng lớp đất phủ (hoặc vật liệu tương tự). Rác được
phủ kín sau 24h vận hành bởi lớp đất phủ có chiều dày từ 10 - 15 cm và sau
đó tiếp tục đổ lớp rác khác lên.
Dưới đây sẽ là một số hình ảnh khảo sát thực địa tại BCL Đá Mài, xã
Tân Cương, TP. Thái Nguyên:

58. 49
Hình 4.8. Khảo sát thực địa tại BCL Đá Mài, xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên
4.2.9. Đánh giá công tác thu gom, vận chuyển CTR sinh hoạt tại phường
Đồng Quang, TP. Thái Nguyên.
4.2.9.1. Đánh giá về trang thiết bị.
* Hầu hết các loại xe vận chuyển hiện nay của Công ty là xe đã xử dụng
trên 10 năm. Tình trạng hoạt động của các xe vẫn tốt. Thêm vào đó, hầu hết
các xe đều không thể giữ được nước rác khi ép gây nên tình trạng xe đứng ép
rác và đang chạy nước rác rơi vãi trên đường.
* Các thùng rác - xe đẩy: Hầu hết trên các con đường trong khu vực
trung tâm không có thùng rác công cộng, nếu có thì cũng bị đổ hoặc hỏng nắp
và không được để đúng vị trí như ban đầu. Số lượng xe đẩy tay cũng đã cũ
nên tình trạng đẩy xe rác bị rò rỉ nước trên đường.