Guest lecture at the Hanzehogeschool Groningen, 4th year students Informatica.

1. Methodisch Begroten van software projecten
Hanzehogeschool Groningen 5 december 2014

2. Harold van Heeringen Software Cost Engineer, Sogeti Nederland B.V. ISBSG president NESMA bestuur werkgroep COSMIC werkgroep Benchmarking werkgroep FPA in contract(ing) COSMIC IAC, NL afgevaardigde harold.van.heeringen@sogeti.nl @haroldveendam haroldveendam haroldvanheeringen

3. 3
Sogeti Nederland
ICT dienstverlener met ruim 35 jaar ervaring en 3.000 medewerkers Vestigingen in:
>Vianen (hoofdkantoor)
>Groningen
>Amsterdam Zuidoost
>Amersfoort
>Rotterdam
>Eindhoven

4. 4
Sogeti & Capgemini

5. 5
Sogeti Group
+20,000 werknemers over 100 locaties in 15 landen
USA 2,000
Chicago, Cincinatti, Houston, New York, Seattle, Washington…
India 1,000
Mumbai, Bangalore
Europe 18,600
Frankrijk 10,000
Paris, Toulouse, Lyon, Marseille…
Benelux 4,000
Brussels, Antwerpen, Vianen
Spanje 1,100
Madrid, Barcelona, Valencia…
Scandinavië 1,100
Stockholm, Oslo, Copenhagen…
UK & Ierland 300
London, Dublin, Galway
Duitsland 230
Hamburg, Munich, Frankfurt…
Zwitserland 110
Geneva, Basel, Zürich
Finland 35
Helsinki

6. 6
Titel | Onderwerp | Plaats | Datum |
Resultaat door passie voor ICT

7. 7
Enkele klanten van Sogeti

8. 8
In de prijzen
•Beste Werkgever Incompany Award: Beste werkgever van 2013 (5e keer!)
•Beste Werkgever Imago onderzoek Intomart/GfK (Telegraaf Media Groep & Elsevier): Beste werkgever van 2011
•Beste Imago, MT500 Bedrijven met het beste imago, van nr 123 naar 47
•Beste ICT- dienstverlener Computable Awards: Beste ICT-dienstverlener van 2011 ( 2e keer!)
•IBM Beacon Awards Internationaal Winnaar in de categorieën “Cloud Computing Innovation - Cloud Builder” en “Outstanding Collaboration with IBM Global Technology Services”
•Nummer 1 in Testen volgens internationaal onderzoeksbureau Ovum.
•Microsoft Partner of the Year 2011

9. 9
Duurzaam ondernemen
2011: Sogeti CO2-neutraal
Duurzaam betekent voor Sogeti: Verspilling voorkomen en verantwoord omgaan met mens en milieu.

10. 10
Jouw carrière & het ontwikkeltraject
YP
2 – 3 jaar
Specialist
YP
Vakinhoudelijk
Vak specialist / Architect
Consultant
Management
Projectmanagement
Lijnmanagement

11. 11
Ohio (USA)
High Performance Teaming (HPT), klantgericht werken, coaching, persoonlijke vaardigheden
3 weken, 2 weekenden

12. 12
www.werkenbijsogeti.nl

13. 13
Introductie
Het belang van het goed begroten van projecten; Het verschil tussen expert begroting en methodische begroting; Traditioneel begroten (waterval); FPA overview + eenvoudige oefening; Historische data en ervaringscijfers; Begroten van agile projecten in de praktijk; Benchmarking en performance measurement van afgeronde projecten;

14. 14
Het belang van het goed begroten van projecten

15. 15
Probleem: software projecten

16. 16
Commissie Elias (15-10-2015)
Waarom falen IT projecten bij de overheid zo vaak? Conclusies o.a. (geparafraseerd):
►De overheid begroot haar projecten onrealistisch en niet goed onderbouwd;
►De overheid legt geen data vast van projecten met als doel beter te gaan begroten;
►De overheid gunt projecten voor een groot deel gebaseerd op laagste prijs;
►De overheid weet niet wat een realistische prijs is en wat de risico’s zijn van onderschatting;
►De overheid is slecht in het specificeren van requirements.
-… (zie o.a. http://bit.ly/1zQcZUR)

17. 17
2 belangrijkste redenen falen
Instabiele user requirements
► Te weinig aandacht voor requirements analyse;
► Te vroeg starten met realisatie;
► Gebruikers weinig betrokken. Onrealistische begroting en planning
► Onvolwassen begrotingstechnieken (optimistisch!!);
► Druk om doorlooptijd korter te maken en kosten laag te houden;
► Ineffectieve projectmanagement technieken

18. 18
Begroten van software
Zo denken veel klanten erover als ze om een begroting voor softwarerealisatie vragen.
Het is belangrijk een realistische, onderbouwde, objectieve en verdedigbare begroting aanbieden!

19. 19
Waarom is een goede begroting belangrijk?
De begroting is basis voor:
• de business case;
• de planning;
• de aanbieding (fixed price / fixed date ; winst/verlies);
• voortgangsrapportages  kleur van de smileys;
• het financieel resultaat van het project;
• het vastleggen/vrijgeven van resources;
• ‘alignment’ met de business/klant;
• et cetera!

20. 20
Begroten in de IT
IT industrie: relatief jonge industrie Lage volwassenheid op het gebied van begroten. Druk vanuit klant/business op kosten, leidt tot onrealistische verwachtingen (misplaatst optimisme). Business: levert set requirements, vaak onvoldoende gedetailleerd Business: het is te duur  bevordert optimisme Business: het moet sneller  bevordert optimisme IT: weet niet precies ‘hoe groot het is’ IT: kent eigen performance niet  matige onderbouwing, weinig zicht op realiteitswaarde, gaat relatief eenvoudig mee met druk vanuit de klant. Gevolg: veel mislukte projecten, overschrijdingen, gestopte projecten  imago probleem IT, lage klanttevredenheid!

21. 21
Wat is een goede begroting?
Een goede begroting is een plan dat de stakeholders voldoende betrouwbaar vinden om te gebruiken voor het nemen van beslissingen. Een begroting geeft inzicht in de potentiële risico’s. Een begroting is altijd een distributie, nooit een getal. Bijvoorbeeld: min. 500 uur, waarschijnlijk 800 uur, max. 1.300 uur. Een begroting is nooit exact. Een begroting komt bij voorkeur tot stand, gebruik makend van verschillende methoden. Eén van die methoden is bij voorkeur gebaseerd op historische data.

22. 22
Overschatten/onderschatten
Onderschatten
Overschatten
Lineaire extra kosten
Extra uren worden besteed
Te lage schattingen
Extra Kosten
0%
>100%
Te hoge schattingen
Realistische schattingen
Non- Lineaire extra kosten
Planningsfouten
Vergroten team veel duurder maar nauwelijks sneller
Extra management attentie/overhead
Stress: Meer defects, lagere onderhoudbaarheid

23. 23
Traditioneel begroten

24. 24
Traditioneel begroten
Start: klant stelt functionele documentatie op. De scope van het project wordt bepaald door de beschreven functionaliteit binnen de aangegeven technische kaders. Sogeti: begroot hoeveel uren het gaat kosten om het project uit te voeren:
• TO, coding, u-test, s-test, ond. a-test, oplevering, PL, QA
• Wat is de doorlooptijd?
• Wat is de teamsize en hoeveel FTE van welke expertise nodig? Risico: te optimistische begroting leidt tot overruns Risico: te pessimistische begroting leidt tot het niet winnen van het project

25. 25
Cone of uncertainty
0
-50
50
100
150
200
Feasibility
study
Requirements specification
Software development
Project closure
Variability (%)
Slecht begroot of slecht beheerst project
De kegel wordt niet vanzelf nauwer. Men neemt beslissingen om hem nauwer te maken. Het later wijzigen van deze beslissingen leidt ertoe dat de kegel weer wijder wordt.

26. 26
Het verschil tussen Expert- en methodische begroting

27. 27
2 typen begrotingen
1.Expertbegroting (technische calculatie) Bottom-up , uren toekennen aan work items, kennis en ervaring Voordelen:
•Altijd uit te voeren (als er een expert beschikbaar is);
•Experts lezen documentatie door en zien ‘de beren’. Nadelen:
•Niet alle activiteiten worden meegenomen (testscripts??);
•Vaak ontbreekt een onderbouwing van de cijfers (‘gevoel’);
•Een expert gaat niet het werk doen (wie wel?);
•Is de expert eigenlijk wel een expert? (projecten zijn uniek);
•Geen impact van doorlooptijd, team size, et cetera?;
•Geen check op realiteitswaarde (historie). Resultaat: Meestal optimistisch (gemiddeld 30% onderschatting)

28. 28
2 typen begrotingen
2.Methodische begroting (cost engineering) Top-down o.b.v. objectieve omvangbepaling, relevante productiviteitscijfers en geavanceerde begrotingstools Voordelen:
•Objectief, herhaalbaar, verifieerbaar, verdedigbaar!
•Inzicht in risico’s
•Scenario analyse: doorlooptijd, team size, % confidence Nadelen:
•Vereist bepaalde volwassenheid van de organisatie:
•meten en analyseren afgeronde projecten
•investeren in expertise en tooling
•Stelt minimale eisen aan de documentatie

29. 29
Sogeti begrotingen
CoE expertbegroting
Functioneel ontwerper: F.O. uren
Technisch architect: T.O., coding +UT uren
Tester: testuren
Projectleider: PL uren
Cost engineering begroting (SEC) Omvangmeting (FP / CFP) Methodische begroting - Uren, doorlooptijd, FTE, kosten - Scenario’s - Risico’s
Challenge
Aanbieding
Plan van aanpak

30. 30
Volwassen begrotingen
Waarom worden softwarerealisatie projecten vaak niet op een volwassen manier begroot?
•In de meeste organisaties: alleen expertbegrotingen;
•Miljoenenprojecten worden begroot op basis van de meningen van individuele ‘experts’;
•Onderzoek: experts zijn gemiddeld 30% te optimistisch. Gevolg: het merendeel van de projecten start op basis van onrealistische begrotingen en verwachtingen  overschrijdingen in budget, doorlooptijd en … vaak zelfs slechte kwaliteit. En dat terwijl er voldoende cost engineering methoden, technieken en tools voorhanden zijn om projecten onderbouwd en verdedigbaar te begroten!

31. 31
Methodische Begrotingen
1.Meet de functionele omvang van de ‘functional user requirements’.
•ISO methodes NESMA, IFPUG of COSMIC FPA
•Resultaat: omvang van de te realiseren functional user requirements is x functiepunten
•Objectief / verifieerbaar / herhaalbaar / verdedigbaar
2.Bepaal de te verwachten Productiviteit (Uren/FP) voor het project
•Historische data (afgeronde projecten)
•Benchmark data (ISBSG)
3.Verwerk de omvang en de productiviteit met een Begrotingstool
•Scenario’s – doorlooptijd, teamgrootte, risico’s

32. 32
Meten van Functionele omvang
Functional UR
Technical UR
Quality UR
User Requirements
Functiepunt analyse (FPA) en COSMIC meten alleen de Functional User Requirements – Wat moet de software doen voor de gebruiker? Voordelen:
- Kan vroegtijdig worden toegepast (Requirements analyse)
- Omvang is onafhankelijk van techniek en implementatie

33. 33
Functiepunt Analyse (FPA)

34. 34
Wat is FPA
Uniforme methode om de aan de gebruiker geboden en door de gebruiker gevraagde hoeveelheid functionaliteit van een informatiesysteem uit te drukken in een eenheid (functiepunt). Kenmerken:
•Objectief (ISO standaard)
•Begrijpelijk voor niet automatiseerders
•Reproduceerbaar, verifieerbaar, herhaalbaar, verdedigbaar
•Onafhankelijk van de technische oplossing

35. 35
FPA en begroten
Analogie: verven van een muur (professionele schilder)
•Meten oppervlakte: 20 m2 (= objectieve omvang)
•Gebruik penseel (1 m2 p.u) - 20 uur (historische data)
•Gebruik kwast (2 m2 p.u) – 10 uur (historische data)
•Gebruik roller (5 m2 p.u) - 4 uur (historische data)
aantal uren afhankelijk van omvang en productiviteit
Realiseren van een informatiesysteem
•Omvang op basis van functiepunten: 100 FP (= objectieve omvang)
•Productiviteit uit ervaringscijfers/benchmarks
•Java: 8 uur/FP – 800 uur (historische data)
•Cobol: 22 uur/FP – 2.200 uur (historische data) aantal uren afhankelijk van omvang en productiviteit

36. 36
Functiepunt Analyse
ILGV
KGV
Gebruikers
Transacties
Gegevensverzamelingen
IF
OF
UF

37. 37
Voorbeeld
Gevraagde functionaliteit
>Een overzicht met de geboortedata van de leerlingen, gesorteerd op klas, maand, dag Benodigde gegevens:
>Leerling : naam, geboortedatum
>Klas : Klasnaam Soort functie:
>Uitvoerfunctie 2 gerefereerde LGV : 3 gerefereerde DET :
>Complexiteit Eenvoudig 4fp
0 - 1
2 -3
> 3
> 19
M(7)
G(5)
M(7)
6 - 19
E(4)
G(5)
M(7)
1 - 5
E(4)
E(4)
G(5)

38. 38
In de praktijk
Indicatieve FPA
Op basis van een conceptueel datamodel:
35 FP per systeemeigen object
15 FP per systeemvreemd object
Op basis van genormaliseerd datamodel:
25 FP per interne logische gegevensverzameling
10 FP per koppelingsgegevensverzameling
Globale FPA
Gegevensverzamelingen: eenvoudig
ILGV = 7 FP, KGV = 5 FP
Transacties: gemiddeld
IF = 4 FP, UF = 5 FP, OF = 4 FP
> 50% 10 -15 % tijdbandbreedte15 -25 % FunctioneelDetailOntwerp DefinitiestudieBasisontwerpDetailontwerp Realisatie> Realisatie

39. 39
Vraag
Je moet een hondenregistratie programma maken voor de uitlaatservice van je buurvrouw. De requirements:
- Je kunt honden toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt klanten toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt uitlaatafspraken toevoegen en wijzigen Maak een globale FPA - LGV’s eenvoudig (ILGV: 7 FP, KGV: 5 FP) - Functies: gemiddeld (IF en OF: 4 FP, UF: 5 FP)

40. 40
Antwoord: LGV’s
Je moet een hondenregistratie programma maken voor de uitlaatservice van je buurvrouw. De requirements:
- Je kunt honden toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt klanten toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt uitlaatafspraken toevoegen en wijzigen Maak een globale FPA - LGV’s eenvoudig (ILGV: 7 FP, KGV: 5 FP) - functies: gemiddeld (IF en OF: 4 FP, UF: 5 FP) 3 ILGV’s * 7FP = 21 FP Geen KGV’s

41. 41
Antwoord: Invoerfuncties
Je moet een hondenregistratie programma maken voor de uitlaatservice van je buurvrouw. De requirements:
- Je kunt honden toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt klanten toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt uitlaat afspraken toevoegen en wijzigen Maak een globale FPA - LGV’s eenvoudig (ILGV: 7 FP, KGV: 5 FP) - functies: gemiddeld (IF en OF: 4 FP, UF: 5 FP) 8 IF’s * 4 FP = 32 FP

42. 42
Antwoord: Opvragingsfuncties
Je moet een hondenregistratie programma maken voor de uitlaatservice van je buurvrouw. De requirements:
- Je kunt honden toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt klanten toevoegen, wijzigen, verwijderen en raadplegen
- Je kunt uitlaat afspraken toevoegen en wijzigen Maak een globale FPA - LGV’s eenvoudig (ILGV: 7 FP, KGV: 5 FP) - functies: gemiddeld (IF en OF: 4 FP, UF: 5 FP) 3 OF’s * 4 FP = 12 FP Uitvoerfuncties??
Raadplegen ??

43. 43
Hondenregistratie
Type
Aantal
FP
ILGV
3
21
KGV
0
0
IF
8
32
OF
3
12
UF
0
0
Totaal
65 FP

44. 44
Productiviteit
De functionele omvang is bekend. Om een ruwe begroting te maken vermenigvuldigen we de omvang met een ‘Project Delivery Rate (PDR)’. Dit is het waarschijnlijke aantal uur/FP dat in het project gerealiseerd kan worden. PDR:
- Bij voorkeur eigen ervaringscijfers (afgeronde projecten)
- Databases met marktdata (ISBSG repositories)

45. 45
Historische Data - ISBSG
International Software Benchmarking Standards Group (ISBSG - www.isbsg.org)
- Not for profit organisatie, verzamelt projectdata uit de markt
- Nieuwbouw en Releases
- Beheer
- Stelt de data ter beschikking aan de markt (anoniem) in .xls
- Analyse van en rapporten over de data
- Deze data is zeer geschikt voor:
- Begroten projecten waar geen eigen ervaringscijfers van zijn
- Reality check van offertes
- Benchmarken van afgeronde projecten
- Beantwoorden RFP’s
- Etc.

46. 46
Ruwe Begroting
Hondenregistratie systeem: 65 FP Min: 8 uur/FP * 65 FP = 520 uur Likely: 11 uur/FP * 65 FP = 715 uur Max: 15 uur/FP * 65 FP = 975 uur Voor de fasen: F.O., T.O., coding, unit test, systeemtest, acceptatietest, implementatie. Stel: er is een team van 3 fte beschikbaar om dit uit te voeren. De klant wil het hebben binnen 1 maand. Lukt dit?

47. 47
De impact van doorlooptijd (Putnam)
Omvang/productiviteit = Inspanning1/3 * doorlooptijd4/3
Inspanning
Doorlooptijd
Plan A: 6 maanden, 4.500 uur
Plan B: 7 maanden, 2.400 uur

48. 48
Project bij verschillende doorlooptijden
Doorlooptijd
A
Doorlooptijd: 6 maanden
Inspanning: 4.500 uur
Max. teamomvang: 5,8 fte
MTTD: 1,764 dagen
B Doorlooptijd: 7 maanden Inspanning: 2.400 uur Max. teamomvang: 2,7 fte MTTD: 2,816 dagen
Inspanning (fte - uren)

49. 49
Begrotingstools
Begrotingstools
- QSM SLIM
- Galorath SEER-SEM
- Op basis van input parameters, wordt een begroting vastgesteld
- Omvang (bv. Functiepunten)
- Productiviteit (uit ervaringscijfers / marktdata)
- Karakteristieken als ervaring team, complexiteit, e.d.
- Doorlooptijd
- Team omvang
- ‘Confidence levels’ (begroting is een distributie!)
- Output: Scenario’s (b.v. doorlooptijd)
- uren en kosten per activiteit en rol
- risico’s

50. 50
Hondenregistratie
Staffing & Probability Analysis
Avg Staff (people)
<Control Panel - Peak = 3,0>
1
okt
'13
nov dec
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
Avg Staff (people)
3 4 5 6 7 8
Milestones
0 - CSR
1 - SRR
2 - HLDR
3 - LLDR
4 - CUT
5 - IC
6 - STC
7 - UAT
8 - FCR
9 - 99R
10 - 99.9R
RISK GAUGE
<Control Panel - Peak = 3,0>
<No constraints>
Duration
Effort
Peak Staff
Quality
% 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
SOLUTION PANEL - <Control Panel - Peak = 3,0>
Duration
Effort
Cost
Peak Staff
MTTD
Start Date
C&T
1,7
739
73,9
3,0
2,670
1-11-2013
Life Cycle
1,7
739
73,9
3,0
2,670
1-11-2013
Months
MHR
EUR (K)
people
Day s
PI=17,4 MBI=7,7 Eff FP=65
CONTROL PANEL
<Control Panel - Peak = 3,0>
PI
14,0 20,9
17,4
Peak Staff
2,4 3,6
3,0
Eff FP
52 78
65
Max. 3 fte, 65 FP,
1 maand lukt niet

51. 51
Hondenregistratie – 3 fte
Staffing & Probability Analysis
Avg Staff (people)
<Control Panel - Peak = 3,0>
1
okt
'13
nov dec
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
Avg Staff (people)
3 4 5 6 7 8
Milestones
0 - CSR
1 - SRR
2 - HLDR
3 - LLDR
4 - CUT
5 - IC
6 - STC
7 - UAT
8 - FCR
9 - 99R
10 - 99.9R
RISK GAUGE
<Control Panel - Peak = 3,0>
<No constraints>
Duration
Effort
Peak Staff
Quality
% 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
SOLUTION PANEL - <Control Panel - Peak = 3,0>
Duration
Effort
Cost
Peak Staff
MTTD
Start Date
C&T
1,7
739
73,9
3,0
2,670
1-11-2013
Life Cycle
1,7
739
73,9
3,0
2,670
1-11-2013
Months
MHR
EUR (K)
people
Day s
PI=17,4 MBI=7,7 Eff FP=65
CONTROL PANEL
<Control Panel - Peak = 3,0>
PI
14,0 20,9
17,4
Peak Staff
2,4 3,6
3,0
Eff FP
52 78
65
Max. 3 fte, 65 FP,
1 maand lukt niet

52. 52
Hondenregistratie – 1 mnd
Staffing & Probability Analysis
Avg Staff (people)
<Single Goal - C&T Duration 1,0>
1
okt
'13
nov dec
0
10
20
30
40
Avg Staff (people)
3 4 5 6 7 8
Milestones
0 - CSR
1 - SRR
2 - HLDR
3 - LLDR
4 - CUT
5 - IC
6 - STC
7 - UAT
8 - FCR
9 - 99R
10 - 99.9R
RISK GAUGE
<Single Goal - C&T Duration 1,0>
<No constraints>
Duration
Effort
Peak Staff
Quality
% 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
SOLUTION PANEL - <Single Goal - C&T Duration 1,0>
Duration
Effort
Cost
Peak Staff
MTTD
Start Date
C&T
1,0
6.037
603,7
34,9
0,505
1-11-2013
Life Cycle
1,0
6.037
603,7
34,9
0,505
1-11-2013
Months
MHR
EUR (K)
people
Day s
PI=17,4 MBI=13,0 Eff FP=65
CONTROL PANEL
<Single Goal - C&T Duration 1,0>
PI
14,0 20,9
17,4
Peak Staff
27,9 41,9
34,9
Eff FP
52 78
65
Max. 35 fte, 65 FP,
1 maand lukt ‘wel’

53. 53
Begroten van agile projecten
Is de documentatie uit agile projecten geschikt om te meten m.b.v. (traditionele) omvangbepalingsmethoden?

54. 54
Is agile documentatie meetbaar?
Vaak: User stories.
Als een <type gebruiker> wil ik <iets doen> zodat ik <er iets aan heb>.
Als een boekkoper wil ik de klantbeoordelingen van een boek lezen, zodat ik beter kan beslissen of ik het boek wil kopen.
De omvang van dit soort requirements is met traditionele omvangbepalingsmethoden als Functiepuntanalyse en COSMIC prima te meten.
Ook high level requirements als, “Er moet een faciliteit komen voor klanten om reviews te plaatsen, te wijzigen, te verwijderen en te lezen” zijn prima te meten.

55. 55
Agile projecten
Vaak gehoord: “Waarom begroten? We gaan starten, werken in sprints en leveren de meeste waarde aan de klant….” Maar: er is altijd een klant of een opdrachtgever met een zak geld en die wil weten wat hij wel en niet gaat krijgen voor dit geld.
100 features?
200 features?
300 features?

56. 56
De ijzeren driehoek
Kwaliteit
Geld/middelen
Tijd
Functionaliteit
Omdat het in agile projecten mogelijk is om de gewenste functionaliteit tussentijds te wijzigen, moet deze zijde variabel zijn, anders gaat het ten kosten van de kwaliteit.

57. 57
Waterval vs. agile
Waterval projecten: Scope is ‘fixed’. Halen van doorlooptijd en uren gaat vaak mis. Risico bij leverancier (fixed price).
Agile projecten: Doorlooptijd en uren staan vast, scope is variabel (maar wel geprioriteerd). Risico bij klant (wat krijgt hij?).

58. 58
Begroten van agile projecten
De hamvraag: hoeveel functionaliteit moet er gemaakt worden en hoeveel functionaliteit kunnen we maken? Als de doorlooptijd vast staat (vaak wens van klant) en de teamomvang staat vast, dan zijn twee zijden van de ijzeren driehoek ingevuld. Het aantal te besteden uren staat vast. Hoeveel functionaliteit kunnen we met de gegeven teamomvang, in de gegeven doorlooptijd in deze omgeving opleveren? In hoeverre match dit op de verwachtingen (impliciete of expliciete backlog) van de klant?

59. 59
Ras
Hondpunten
Poedel
5
Schnautzer
6
Duitse herder
10
Chihuahua
2
Labrador
11
Sint Bernhard
12
Bulldog
7
Story points
Relatieve omvangsmaat, meet de omvang van user stories t.o.v. elkaar. VB: Hondpunten (o.b.v. hoogte).
Team X: Duitse herder = 10 Team Y: Schnautzer = 10 Team Z: Chihuahua = 1 Hondpunten/Story points is geen standaard Niet bruikbaar voor opbouwen historische data Niet bruikbaar voor begroten project Niet bruikbaar voor benchmarking Wel bruikbaar voor begroten sprint Wel bruikbaar voor velocity/burn down

60. 60
Planning poker
Planning poker meeting met alle teamleden Kaarten: 0,1,2,3,5,8,13,20,40 en 100 (voorbeeld) Moment: Sprint 0 + als er nieuwe user stories bijkomen
1.Een moderator leest de beschrijving van de user story.
2.Teamleden stellen vragen aan product owner.
3.Ieder teamlid kiest een kaart en houdt deze privé.
4.Alle teamleden draaien tegelijk de kaart om.
5.Vaak: significante verschillen in gekozen kaart.
6.De teamleden met de hoogste en laagste kaart leggen uit.
7.De groep discussieert over de oplossingen.
8.De user story wordt opnieuw begroot op dezelfde manier.
9.De kaarten moeten nu bij elkaar in de buurt liggen, zo niet: nog een ronde.
10.Herhalen tot er consensus is.

61. 61
Voordelen planning poker
“Planning is everything, plans are nothing.”
1.Discussie vanuit verschillende invalshoeken leidt tot meer inzicht bij iedereen.
2.Te grote features worden onderkend en opgesplitst in kleinere features.
3.Team commitment op afgegeven schatting.

62. 62
Onze visie

63. 63
Typische size metrieken
Een story point is een arbitraire (maar intuïtieve) eenheid voor de omvang van een feature {1,2,4,8,16…}, {1,2,3,5,8…}. Een functiepunt (FP) is een objectieve en uniforme eenheid voor de omvang van een feature vanuit een functioneel perspectief. Lines of code (LOC) is een subjectieve en niet-uniforme eenheid voor de omvang van een feature vanuit een fysiek perspectief.

64. 64
Productiviteit vs. velocity
Agile velocity ≈ productiviteit ?
Velocity is tactisch – “Hoeveel kunnen we realiseren in een sprint?”
Productiviteit is strategisch – “Hoeveel kunnen we realiseren in een project?”
Velocity – “story points per sprint”
Productiviteit – “functiepunten per uur, dag of maand”
Beide metrieken zijn belangrijk, maar voor verschillende redenen/doelen.

65. 65
Wat willen we?
Aanbieding t.b.v. een bid of PvA voor het project Zo goed mogelijk begroten van het project Methode: cost engineering begroting o.b.v. productiviteit Begroten van sprint X Planning poker Gebaseerd op velocity X-1 (X-2, X-3, etc.) Gedurende volledige project: Project control Bewaken van de geleverde features o.b.v. de actuals en de match op de ‘minimum releasable scope’ van de klant. Gebaseerd op bestede uren en opgeleverde features (FP en SP) Na afloop van project Performance measurement + benchmark + vastleggen data

66. 66
Begroten van een agile project
Input:
•Functionele documentatie (mag high-level)
•Begrotingsparameters
•doorlooptijd
•team omvang
•technische omgeving
•onshore/offshore
•activiteiten in scope/uit scope Output:
•Functionele omvangmeting van de backlog, uitgedrukt in FP
•Cost engineering begroting: aantal FP dat binnen doorlooptijd en uren gerealiseerd kan worden
•Inschatting van de risico’s
•Aanbeveling t.a.v. doorlooptijd/uren/FTE

67. 67
Sogeti en cost engineering
Afdeling Shared SEC (Sizing, Estimating & Control) Gebundelde kennis, ervaring, skills, methoden, technieken, data, literatuur en tools op het gebied van software cost engineering. Sizing: FP, CFP, UCP, CP, IBRA, slocs, et cetera Data: Sogeti databases, ISBSG industry data Tools: QSM SLIM, Galorath SEER-SEM, Sogeti wizards Best in class als het gaat om begroten van IT projecten en beheer Al jarenlang betrokken bij de RVO’s binnen Sogeti. Externe opdrachten: o.a. KPN, Belastingdienst, ING, RDW, AEGON en vele andere. Ondersteunend aan de hele Sogeti organisatie.

68. 68
Conclusies
De IT industrie is zeer onvolwassen als het gaat om begroten
•Veel organisaties gebruiken alleen ‘expertbegroting’
•Dit leidt tot optimistische begrotingen (gem. 30%)
•Resultaat: enorme overruns (non-liniair) Dit manifesteert zich vooral ook bij de overheid (focus op prijs). Realistisch begroten
•Combineer expertbegroting en methodische begroting
•Objectieve omvangbepaling, historische data, tooling Agile projecten zijn prima te begroten: op een andere manier
•Hoeveel functionaliteit bij gegeven doorlooptijd/teamsize?
•Objectieve omvangbepaling, historische data, tooling
•Story points zijn alleen bruikbaar binnen sprints, niet voor het begroten van projecten.

69. Young Professional @Sogeti

70. 70
www.werkenbijsogeti.nl

71. Bedankt voor jullie aandacht! SEC@sogeti.nl

72. @haroldveendam Harold.van.heeringen@sogeti.nl
Harold van Heeringen
Senior Consultant Software Metrics /Software Cost Engineer
Sogeti Sizing, Estimating & Control (SEC)
President ISBSG (International Software Benchmarking Standards Group (www.isbsg.org))
Board member NESMA (Netherlands Software Metrics Association (www.nesma.nl))
IAC member COSMIC (www.cosmicon.com)