11. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΑ
Η πρόθεση για προβολή της πολιτικής και
θρησκευτικής εξουσίας είναι εμφανής στα
αριστοκρατικά ψαλτήρια του 10ου αι.
Ιδιαίτερα σημαντικό το Μηνολόγιο με 436
μικρογραφίες υπογεγραμμένες από 8 ζωγράφους.
17. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΜΙΚΡΟΓΛΥΠΤΙΚΗ
•Η μεγάλη της ακμή συμπίπτει με την
επικράτηση του κλασικισμού.
· Τοποθετείται ιδίως στην εποχή του
Κων/νου Πορφυρογέννητου.
20. Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΩΝ
ΚΟΜΝΗΝΩΝ (1054-1204)
Η παρακμή στο στρατιωτικό και τον οικονομικό
τομέα, καθώς και οι ενδοδυναστικές διαμάχες
έχουν δυσμενείς επιπτώσεις για τον πολιτισμό.
Η τέχνη:
α)ακολουθεί τη μακεδονική παράδοση.
β)δεν παρουσιάζει καινοτομίες.
21. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΟΜΝΗΝΩΝ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Συνεχίζεται η κατασκευή ναών
οκταγωνικού τύπου.
Υπόδειγμα ο ναός της Μονής της Χώρας
στην Κων/λη.
Έργα βυζαντινής αρχιτεκτονικής κτίζονται
και στη Δύση.
22. ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝ/ΛΗ
Ναός οκταγωνικού τύπου-πρότυπο για ναούς
πρωτεύουσας και επαρχιών.
26. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΟΜΝΗΝΩΝ
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Κυριαρχούν οι τοιχογραφίες.
Τα ψηφιδωτά, λόγω οικονομικών προβλημάτων,
περιορίζονται στην πρωτεύουσα.
ΔΥΣΗ
Σημαντικά ψηφιδωτά στον Άγιο Μάρκο της
Βενετίας και τις νορμανδικές εκκλησίες της
Σικελίας.
Στις δυτικές εκκλησίες εργάζονται βυζαντινοί
καλλιτέχνες.
33. ΜΑΡΤΟΡΑΝΑ ΣΤΟ
ΠΑΛΕΡΜΟ
Ο Ρογήρος Β΄
στεφόμενος από τον
Χριστό όπως οι
βυζαντινοί
αυτοκράτορες.
34. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΟΜΝΗΝΩΝ
ΜΙΚΡΟΤΕΧΝΙΑ
· Ανάπτυξη της τέχνης της
χυμευτικής: συνδυασμός μετάλλου,
σμάλτου και πολύτιμων λίθων.
· Περίφημο το εικονοστάσι Πάλα ντ’
όρο του Αγίου Μάρκου της Βενετίας
που παραγγέλθηκε στην Κων/λη το
1104 από το Δόγη της Βενετίας.
35. ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ
ΣΤΑΥΡΩΣΕΩΣ ΣΕ
ΣΜΑΛΤΟ
Δείγμα της
πολυτέλειας με την
οποία στολίζονταν οι
αυτοκρατορικές
εκκλησίες της
Κων/λης.
39. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
(1204-1453)
Θεωρείται πιθανή η Αναγέννηση στο Βυζάντιο
παράλληλα ή ανεξάρτητα από τη δυτική
Αναγέννηση.
Γνωρίσματα της Παλαιολόγειας Αναγέννησης:
• κλασικισμός
• μεγάλη ποικιλία στα σχήματα των ναών
• τολμηρές καινοτομίες στη ζωγραφική απόδοση
των μορφών.
40. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Κυριαρχεί ο σταυροειδής με τρούλο με πολλές
παραλλαγές.
Πλούσιος ο εξωτερικός διάκοσμος με
κεραμοπλαστική.
Οι διαστάσεις των ναών περιορίζονται.
Οι ναοί διακρίνονται από ποικιλία και χάρη.
41. ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
(1312-1315)
Ναός σταυροειδής με περίστωο, αντιπροσωπευτικό
δείγμα παλαιολόγειας αρχιτεκτονικής.
42. ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ ΜΥΣΤΡΑ (1420-1430)
Συνδυάζει τους τύπους της βασιλικής στο ισόγειο και
του πεντάτρουλου σταυροειδούς στο υπερώο.
43. ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΣΣΑ ΣΤΗΝ
ΑΡΤΑ (13ος αι.)
Ναός που συνδυάζει στοιχεία του οκταγωνικού και του
πεντάτρουλου σταυροειδούς ναού.
44. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
Η οικονομική κρίση δεν επιτρέπει την
κατασκευή πολυδάπανων ψηφιδωτών.
Εξαίρεση αποτελούν κυρίως τα ψηφιδωτά
της Μονής της Χώρας στην Κων/λη.
Κυριαρχούν οι φορητές εικόνες και οι
τοιχογραφίες, που επιτρέπουν πιο ελεύθερη
δημιουργία.
49. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΖΩΓΡΑΦΟΙ
Η εποχή χαρακτηρίζεται από σπουδαίους ζωγράφους:
Μανουήλ Πανσέληνος (13ος αι.): κύριος
εκπρόσωπος της Μακεδονικής Σχολής.
Θεοφάνης ο Έλληνας (14ος αι.):
δραστηριοποιήθηκε
καλλιτεχνικά στη Ρωσία.
Αντρέι Ρουμπλιόφ: κορυφαίος Ρώσος ζωγράφος
μαθητής του Θεοφάνη του Έλληνα.
50. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
Μακεδονική Σχολή:
• Βασικός της εκπρόσωπος ο Μανουήλ Πανσέληνος.
• Εκτεταμένες μη διακοπτόμενες ζώνες τοιχογραφιών.
• Συναισθηματισμός, στοχαστική ευγένεια και έντονη
θλίψη στα πρόσωπα.
• Αριστοκρατικό ήθος.
Κρητική Σχολή:
• Εμφανίζεται περίπου το 1350.
• Τον 16ο αι. έχει βασικό της εκπρόσωπο τον Θεοφάνη
τον Κρήτα.
• Στις τοιχογραφίες οι επιμέρους σκηνές τοποθετούνται
σε πλαίσια.
59. Ο 13ος ΚΑΙ 14ος ΑΙΩΝΑΣ ΣΤΗ ΔΥΣΗ
Εποχή ολοκλήρωσης της γοτθικής
τέχνης.
Ανέγερση πολλών γοτθικών ναών.
Σημαντικότερο κέντρο η Σιέννα της
Ιταλίας με γνωστότερο ζωγράφο τον
Ντούτσιο.
67. ΚΟΥΑΤΡΟΤΣΕΝΤΟ
Ονομάζεται και Πρώιμη Αναγέννηση.
Η τέχνη της περιόδου έχει περισσότερα
αναγεννησιακά παρά μεσαιωνικά
γνωρίσματα.
Η ιταλική τέχνη με κέντρο τη Φλωρεντία:
• διαφοροποιείται ριζικά από τη βυζαντινή
παράδοση
• παίρνει το προβάδισμα και αποτελεί την
πρώτη φάση της νεότερης τέχνης
95. ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (1450-1600)
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Είναι έντονα επηρεασμένη από την
κλασική αρχιτεκτονική.
Κυριότερα χαρακτηριστικά της:
α) ακρίβεια αναλογιών
β) αρμονία
96. ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (1450-1600)
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
Μπραμάντε: Έκανε τα σχέδια του ναού
του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη.
Μιχαήλ Άγγελος: Αποπεράτωσε τον
ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη.
Ανδρέας Παλλάντιο: Έδωσε λύσεις σε
μεγάλα αρχιτεκτονικά προβλήματα.
99. ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (1450-1600)
ΓΛΥΠΤΙΚΗ- ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
Οι πίνακες γίνονται φωτεινότεροι χάρη στη χρήση
του λαδιού.
Τελειοποιείται η προοπτική από τον
Ντα Βίντσι.
Επινοείται το φως των φωτοσκιάσεων από τον
Ντα Βίντσι.
Τα θέματα προέρχονται από τη Βίβλο, τη
μυθολογία και την ιστορία.
Επανέρχεται θριαμβευτικά το γυμνό.
Συχνά οι προσωπογραφίες ενσωματώνονται στο
τοπίο.
100. ΔΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (1450-1600)
ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ
Λεονάρντο ντα Βίντσι: επικεφαλής της
Λομβαρδικής Σχολής
Μιχαήλ Άγγελος: επικεφαλής της
Φλωρεντινής Σχολής
Ραφαήλ Σάντι: επικεφαλής της Ρωμαϊκής
Σχολής
Τιτσιάνο: επικεφαλής της Βενετσιάνικης
Σχολής
101. ΒΕΡΡΟΚΙΟ
&
ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ
Άγγελοι και τοπίο
από τη
«Βάπτιση του
Χριστού»
118. Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
ΣΤΙΣ ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ
Παρόλο που επηρεάστηκε από την ιταλική
αναγέννηση, ακολούθησε το δικό της δρόμο.
Χαρακτηρίζεται από το ρεαλισμό
κι όχι από την εξιδανίκευση.
Καλλιεργείται ο μανιερισμός, μια
παρέκκλιση που συνίσταται στην έμφαση
της υποκειμενικότητας του καλλιτέχνη.
119. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΜΠΟΣ
• Από τους πιο πρωτότυπους και
αινιγματικούς ζωγράφους.
• Η ζωγραφική του παραμορφώνει την
αισθητή πραγματικότητα.
• Είναι προάγγελος του σουρεαλισμού του
20 ου αιώνα.
127. ΤΙΝΤΟΡΕΤΤΟ
«Ο Άγιος
Γεώργιος και ο
δράκοντας»
Παρόλο που είναι
Ιταλός ανήκει
κι αυτός στον
μανιερισμό.
128. ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ
(El Greco)
• Ζωγραφίζει με τη βυζαντινή τεχνοτροπία
μέχρι τα 26 του που φεύγει από την Κρήτη.
• Στη Ρώμη και τη Βενετία επηρεάζεται από
τον Τιτσιάνο.
• Στο Τολέδο της Ισπανίας δημιουργεί το
προσωπικό του στυλ.
• Θεωρείται πρόδρομος του εξπρεσιονισμού.