Download luận án tiến sĩ với đề tài: Phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ở Việt Nam, cho các bạn có thể tham khảo

1. i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a
riêng b n thân tôi. Các s li u s d ng phân tích trong
lu n án có ngu n g c rõ ràng, ñã ñư c công b theo
ñúng qui ñ nh. Các k t qu nghiên c u trong lu n án là
do tác gi t tìm hi u, phân tích m t cách trung th c,
khách quan và phù h p v i th c t .
Tác gi
Lê Th Hương Lan

2. ii
M C L C
L I M ð U ...........................................................................................................1
T NG QUAN V TÌNH HÌNH NGHIÊN C U ð TÀI ....................................4
CHƯƠNG 1: NH NG V N ð LÝ LU N CƠ B N V ......................................7
PHÁT TRI N HO T ð NG C A CÔNG TY CH NG KHOÁN ........................7
1.1. T ng quan v Công ty ch ng khoán ..............................................7
1.2. Ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán ...........................................18
1.3. Phát tri n ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán ............................50
1.4. Các nhân t nh hư ng t i s phát tri n ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán
...........................................................................................................54
CHƯƠNG 2: TH C TR NG PHÁT TRI N HO T ð NG C A CÁC
CÔNG TY CH NG KHOÁN VI T NAM .....................................................64
2.1. Khái quát v các công ty ch ng khoán Vi t nam ......................64
2.2. Th c tr ng phát tri n ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
Vi t nam ........................................................................................... 77
2.3. ðánh giá th c tr ng phát tri n ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
Vi t nam .................................................................................................123
CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T ð NG C A CÔNG TY
CH NG KHOÁN VI T NAM .......................................................................135
3.1. ð nh hư ng phát tri n công ty ch ng khoán Vi t nam ............135
3.2. Gi i pháp phát tri n ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán Vi t nam142
3.3. Các ñi u ki n th c thi gi i pháp ................................................168
K T LU N ...........................................................................................................184
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH ðà CÔNG B ..........................................186
DANH M C TÀI LI U THAM KH O ............................................................187
PH L C ..............................................................................................................194

3. iii
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1: S tài kho n m t i các CTCK (th i ñi m cu i năm)..............................64
B ng 2.2: S lư ng CTNY, ðKGD trên SGDCK Tp. HCM, TTGDCK Hà n i .............65
B ng 2.3: Lo i trái phi u niêm y t, ðKGD trên th trư ng tính ñ n 31/12/2007.....66
B ng 2.4: Qui mô giao d ch giai ño n 2000 - 2007..................................................67
B ng 2.5: Danh sách các CTCK có v n ñ u tư nư c ngoài .....................................70
B ng 2.6: S li u v m ng lư i c a các CTCK ........................................................72
B ng 2.7: Qui mô v n ñi u l c a các CTCK tính ñ n năm 2007............................74
B ng 2.8: Qui ñ nh v v n pháp ñ nh cho CTCK.....................................................75
B ng 2.9: S lư ng tài kho n giao d ch m t i các CTCK năm 2003......................79
B ng 2.10: Giá tr giao d ch ch ng khoán t i các CTCK năm 2003 ........................80
B ng 2.11: Tình hình ho t ñ ng t doanh c a các CTCK........................................84
B ng 2.12: Giá tr y thác ñ u tư năm 2003 .........................................................88
B ng 2.13: S lư ng tài kho n giao d ch t i các CTCK...........................................90
B ng 2.14: Giá tr môi gi i giao d ch t i các CTCK ................................................92
B ng 2.15: Giá tr môi gi i giao d ch c phi u, CCQðT c a các CTCK.................94
B ng 2.16: Giá tr môi gi i giao d ch trái phi u c a các CTCK...............................95
B ng 2.17: S l i giao d ch ch ng khoán c a các CTCK t i TTGDCK Tp.
HCM trong năm 2006..............................................................................................97
B ng 2.18: T tr ng ñ u tư trong ho t ñ ng t doanh c a các CTCK .....................99
B ng 2.19: Giá tr ch ng khoán n m gi c a các CTCK .......................................101
B ng 2.20: Giá tr ch ng khoán ñư c BLPH năm 2006.........................................103

4. iv
B ng 2.21: Giá tr y thác ñ u tư c a các CTCK th i ñi m cu i năm ...................110
B ng 2.22: S li u tài kho n m t i m t s CTCK năm 2007 ...............................113
B ng 2.23: Giá tr t doanh c a m t s CTCK năm 2007......................................115
B ng 2.24: T ng doanh thu c a các CTCK ............................................................118
B ng 2.25: Doanh thu t ho t ñ ng kinh doanh và doanh thu lãi ñ u tư ch ng
khoán c a các CTCK ..............................................................................................119
B ng 2.26: Doanh thu ho t ñ ng kinh doanh ch ng khoán c a các CTCK ...........121
B ng 2.27: L i nhu n sau thu c a các CTCK.......................................................122
B ng 3.1: M c v n pháp ñ nh ñ n năm 2010 c a các CTCK ................................175

5. v
DANH M C SƠ ð , BI U ð
Sơ ñ 1.1: Qui trình ho t ñ ng t doanh...................................................................25
Sơ ñ 1.2: Qui trình th c hi n BLPH........................................................................34
Sơ ñ 3.1: Cơ c u t ch c c a m t CTCK t ng h p ..............................................149
Sơ ñ 3.2: Cơ c u t ch c c a m t CTCK chuyên môn hóa ..................................150
Bi u ñ 2.1: S lư ng các CTCK qua các năm ........................................................68
Bi u ñ 2.2: Th ph n s lư ng tài kho n m t i các CTCK giai ño n 2004 - 2006......91
Bi u ñ 2.3: Th ph n GTMGGD trái phi u c a các CTCK năm 2006 ...................95
Bi u ñ 2.4: Th ph n d ch v BLPH c a các CTCK.............................................102
Bi u ñ 2.5: S h p ñ ng tư v n tài chính c a các CTCK .....................................106
Bi u ñ 2.6: Th ph n ho t ñ ng tư v n tài chính c a các CTCK năm 2006 .........107
Bi u ñ 2.7: Giá tr y thác và giá tr ñã ñ u tư c a các CTCK .............................111

6. vi
DANH M C CÁC CH VI T T T
ARSC : Công ty TNHH ch ng khoán NHNN&PTNT
ACBS : Công ty TNHH ch ng khoán NH Á châu
BVSC : Công ty c ph n ch ng khoán B o Vi t
BSC : Công ty TNHH ch ng khoán NHðT&PT
BLPH : B o lãnh phát hành
CTCK : Công ty ch ng khoán
CTCP : Công ty c ph n
CP : C phi u
CPH : C ph n hóa
CCQðT : Ch ng ch quĩ ñ u tư
CNTT : Công ngh thông tin
CTNY : Công ty niêm y t
DN : Doanh nghi p
DNNN : Doanh nghi p Nhà nư c
DNCPH : Doanh nghi p c ph n hóa
ðLCN : ð i lý chuy n như ng
ðKGD : ðăng ký giao d ch
ðTNN : ð u tư nư c ngoài
ðLPH : ð i lý phát hành
EABS : Công ty TNHH ch ng khoán NH ðông á
FSC : Công ty c ph n ch ng khoán ð nh t
GTMGGD : Giá tr môi gi i giao d ch
HSC : Công ty c ph n ch ng khoán Tp. H Chí Minh
Haseco : Công ty c ph n ch ng khoán H i phòng

7. vii
HBBS : Công ty TNHH ch ng khoán Habubank
IBS : Công ty TNHH ch ng khoán NHCT
MG : Môi gi i
MSC : Công ty c ph n ch ng khoán Mêkông
NHTM : Ngân hàng thương m i
NHTMQD : Ngân hàng thương m i qu c doanh
QLDMðT : Qu n lý danh m c ñ u tư
SGDCK : S giao d ch ch ng khoán
SSI : Công ty c ph n ch ng khoán Sài gòn
TTCK : Th trư ng ch ng khoán
TNHH : Trách nhi m h u h n
TTGDCK : Trung tâm giao d ch ch ng khoán
TCPH : T ch c phát hành
TSC : Công ty TNHH ch ng khoán Thăng long
TD : T doanh
TVðTCK : Tư v n ñ u tư`ch ng khoán
TP : Trái phi u
TVTC : Tư v n tài chính
UBCKNN : y ban ch ng khoán Nhà nư c
VCBS : Công ty TNHH ch ng khoán NHNT
XðGTDN : Xá ñ nh giá tr doanh nghi p

8. 1
L I M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Th trư ng ch ng khoán (TTCK) ho t ñ ng tuân theo nguyên t c trung gian.
ð m ñương vai trò trung gian trên TTCK là các công ty ch ng khoán
(CTCK). Nh có các CTCK, ho t ñ ng mua bán ch ng khoán c a nhà ñ u tư
m i ñư c ñ m b o an toàn, các nhà phát hành ti t ki m ñư c chi phí trong
vi c phát hành ch ng khoán cũng như các ho t ñ ng liên quan t i ch ng
khoán ñã phát hành sau này. Thông qua các CTCK, cơ quan qu n lý cũng có
th theo dõi, qu n lý các ho t ñ ng di n ra trên th trư ng.
Vì v y, s t n t i và phát tri n c a TTCK có s ñóng góp to l n c a các
CTCK - m t ch th không th thi u trên th trư ng. Song, s phát tri n
c a TTCK l i là ti n ñ cho s phát tri n các ho t ñ ng c a CTCK, bu c
các CTCK ph i phát tri n các ho t ñ ng m i và hoàn thi n các ho t ñ ng
hi n có ñ ñáp ng nhu c u ngày càng cao c a khách hàng.
Hơn 6 năm qua, k t khi TTCK Vi t nam chính th c ho t ñ ng, là quãng th i
gian ñ các CTCK t p dư t, làm quen cho m t lĩnh v c hoàn toàn m i m
Vi t nam, m i ñ i v i c nh ng ngư i lãnh ñ o (c p qu n lý), ñ i v i ngư i
gi vai trò trung gian trên th trư ng (CTCK), ñ i v i ngư i cung c p hàng hóa
cho th trư ng (nhà phát hành) và ñ i v i nhà ñ u tư. Do các CTCK Vi t nam
ho t ñ ng v a mang tính ch t thăm dò v a mang tính ch t th nghi m nên ñã
g p không ít tr ng i trong vi c tri n khai và phát tri n các ho t ñ ng, k t qu
ho t ñ ng mang l i chưa cao.
Hơn th n a, Vi t nam ñã tr thành thành viên chính th c c a T ch c
thương m i th gi i (WTO) và cam k t m c a th trư ng tài chính trong ñó
có TTCK, các CTCK Vi t nam ñang ph i ñ ng trư c áp l c c nh tranh gay
g t, s c nh tranh này di n ra không ch gi a các CTCK Vi t nam mà còn

9. 2
gi a các CTCK Vi t nam và các CTCK nư c ngoài. Th c t ñó ñòi h i các
CTCK ph i có k ho ch, chi n lư c phát tri n các ho t ñ ng kh ng ñ nh v
th quan tr ng trên th trư ng.
V i lý do ñó, tác gi ñã l a ch n v n ñ “phát tri n ho t ñ ng c a công ty
ch ng khoán Vi t nam” làm lu n án nghiên c u.
2. M c ñích nghiên c u
H th ng hoá nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v phát tri n ho t ñ ng c a CTCK
Phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n ho t ñ ng c a các CTCK, phân tích
các nguyên nhân làm h n ch s phát tri n ho t ñ ng c a các CTCK Vi t
nam th i gian qua
ð xu t các gi i pháp thúc ñ y s phát tri n ho t ñ ng c a CTCK Vi t nam
trong th i gian t i.
3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
- ð i tư ng nghiên c u: Nghiên c u ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán
- Ph m vi nghiên c u: Nghiên c u ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
trên TTCK Vi t nam t 20/7/2000 ñ n nay.
4. Phương pháp nghiên c u
ð th c hi n m c tiêu nghiên c u, trên cơ s phương pháp lu n c a ch nghĩa
duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s , tác gi ñã s d ng các phương pháp
nghiên c u như phương pháp th ng kê, so sánh, phân tích và t ng h p ñ lu n
gi i v n ñ nghiên c u.
5. K t c u c a lu n án
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, m c l c, danh m c tài li u tham kh o, b ng vi t
t t, lu n án ñư c k t c u theo ba chương:

10. 3
Chương 1: Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v phát tri n ho t ñ ng c a công ty
ch ng khoán
Chương 2: Th c tr ng phát tri n ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
Vi t nam
Chương 3: Gi i pháp phát tri n ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
Vi t nam

11. 4
T NG QUAN V TÌNH HÌNH NGHIÊN C U ð TÀI
ðã có không ít các ñ tài nghiên c u v th trư ng ch ng khoán nói chung
cũng như v ho t ñ ng c a các CTCK Vi t nam nói riêng. Các ñ tài ñã
ñư c các tác gi nghiên c u theo các cách ti p c n khác nhau.
Trong lu n án ti n sĩ v i ñ tài "Gi i pháp thúc ñ y s tham gia c a các trung
gian tài chính trong ti n trình xây d ng và phát tri n th trư ng ch ng khoán
Vi t nam" tác gi Tr n ðăng Khâm (2002) ñã ñ c p t i các trung gian tài
chính trên th trư ng ch ng khoán bao g m: Ngân hàng thương m i, quĩ ñ u
tư, công ty ch ng khoán, quĩ b o hi m. Ho t ñ ng c a các trung gian tài
chính này trên th trư ng ch ng khoán ñư c tác gi phân thành: (1) ho t ñ ng
phát hành; ho t ñ ng kinh doanh; (2) ho t ñ ng môi gi i, tư v n ch ng
khoán; (3) ho t ñ ng b o lãnh phát hành; (4) ho t ñ ng qu n lý danh m c ñ u
tư và qu n lý qu . Như v y, công ty ch ng khoán ch là m t trong các ch th
mà tác gi ñ c p trong lu n án.
Trong lu n án ti n sĩ v i ñ tài "gi i pháp ñ i m i ho t ñ ng ngân hàng
thương m i nh m góp ph n phát tri n th trư ng ch ng khoán Vi t nam" tác
gi ð ng Ng c ð c (2002), nghiên c u ho t ñ ng c a ngân hàng thương m i
trên th trư ng ch ng khoán trên giác ñ c a ngân hàng thương m i. Trong
chương I c a lu n án, tác gi có phân tích m i quan h gi a ho t ñ ng c a
ngân hàng thương m i v i ho t ñ ng trên th trư ng ch ng khoán và ch ra
các ho t ñ ng mà m t ngân hàng thương m i có th th c hi n trên th trư ng
ch ng khoán bao g m: (1) ñ u tư và kinh doanh ch ng khoán; (2) thanh toán
bù tr và lưu ký ch ng khoán; (3) môi gi i; (4) tư v n ñ u tư ch ng khoán.
Tuy nhiên, trong chương II, tác gi m i ch ñánh giá kh năng, nh ng thu n
l i, khó khăn, thách th c c a ngân hàng thương m i nhà nư c khi ho t ñ ng
trên th trư ng ch ng khoán Vi t nam. Nh m góp ph n ñ i m i ho t ñ ng
ngân hàng thương m i nhà nư c, tác gi có ñ xu t m t gi i pháp hoàn thi n

12. 5
t ch c và ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán thu c ngân hàng thương m i
nhà nư c ñ n năm 2006.
Trong lu n án ti n sĩ v i ñ tài "toward a well functioning securities in
Vietnam" (hư ng t i m t th trư ng ch ng khoán Vi t nam ho t ñ ng hi u
qu ) c a tác gi Nguy n Th Ánh Vân (2002) bao g m 7 chương nghiên c u
v khía c nh pháp lý ñi u ch nh các lĩnh v c ho t ñ ng ch y u c a th
trư ng. Trong ñó, tác gi dành m t chương (chương 4) nghiên c u v qui ch
pháp lý ñi u ch nh xung ñ t l i ích gi a công ty ch ng khoán và khách hàng.
Tác gi ñã ch ra trong ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán có nh ng ho t
ñ ng s d n t i xung ñ t l i ích gi a công ty ch ng khoán và khách hàng, ñó
là ho t ñ ng môi gi i và t doanh, ho t ñ ng t doanh và tư v n ñ u tư ch ng
khoán. ð gi i quy t cho v n ñ này tác gi ñ xu t gi i pháp trên phương
di n pháp lý.
Trong lu n án ti n sĩ v i ñ tài "xây d ng mô hình công ty ch ng khoán trong
ho t ñ ng c a th trư ng ch ng khoán Vi t nam" tác gi Tr n Qu c Tu n
(2004) l i ti p c n và gi i quy t v n ñ trên giác ñ v hình thái s h u c a
công ty ch ng khoán trên cơ s ñó ñ xu t cơ c u t ch c phù h p v i hình
thái s h u c a công ty. Trong lu n án, tác gi cũng có ñ c p và phân tích
khái quát ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán nhưng ch là m t ph n nh
trong toàn b n i dung c a lu n án.
Ngoài ra m t s lu n văn th c sĩ ñã ñư c b o v cũng ñ c p v ho t ñ ng c a
công ty ch ng khoán nhưng trong các lu n văn ñó, các tác gi m i nghiên c u
t ng ho t ñ ng riêng l c a t ng công ty ch ng khoán, c th như:
- Lu n văn th c sĩ c a tác gi Nguy n Th Nh t Linh (2006) v i ñ tài "phát
tri n ho t ñ ng môi gi i t i Công ty ch ng khoán Ngân hàng ð u tư và Phát
tri n Vi t nam".

13. 6
- Lu n văn th c sĩ c a tác gi Lê Th Mai Hương (2006) v i ñ tài "phát tri n
kinh doanh các d ch v Công ty ch ng khoán Ngân hàng Nông nghi p và
Phát tri n nông thôn Vi t nam".
- Lu n văn th c sĩ c a tác gi ðinh Ng c Phương (2007) v i ñ tài "phát
tri n ho t ñ ng t doanh c a Công ty ch ng khoán Ngân hàng Công
thương Vi t nam".
- Lu n văn th c sĩ c a tác gi ðoàn Quang Trung (2007) v i ñ tài "hoàn
thi n nghi p v b o lãnh phát hành c phi u t i Công ty c ph n ch ng khoán
B o Vi t".
Như v y có th nói, chưa có công trình nghiên c u khoa h c nào nghiên c u
m t cách t ng th và toàn di n các ho t ñ ng c a các công ty ch ng khoán
Vi t nam t khi th trư ng ch ng khoán Vi t nam thành l p ñ n nay. Do v y,
ñ tài "phát tri n ho t ñ ng c a công ty ch ng khoán Vi t nam" hoàn toàn
không trùng l p v i nh ng công trình nghiên c u khoa h c trư c ñó.

14. 7
CHƯƠNG 1: NH NG V N ð LÝ LU N CƠ B N V
PHÁT TRI N HO T ð NG C A CÔNG TY CH NG KHOÁN
1.1. T ng quan v Công ty ch ng khoán
1.1.1. S hình thành và phát tri n công ty ch ng khoán
S ra ñ i và phát tri n c a CTCK g n li n v i s phát tri n c a TTCK.
L ch s hình thành và phát tri n TTCK cho th y, khi nhu c u mua bán ch ng
khoán xu t hi n s t o nên nh ng t ñi m mua bán ch ng khoán sơ khai và
sau ñó hình thành nên m t TTCK. Cũng như các th trư ng khác, lúc ñ u
nh ng ngư i mua và nh ng ngư i bán ch ng khoán là nh ng cá nhân s h u
ch ng khoán, h ti n hành mua bán tr c ti p v i nhau. V sau, khi th trư ng
phát tri n, kh i lư ng v n luân chuy n ngày càng l n, nh ng ngư i mua bán
ch ng khoán cũng ñông thêm, ñòi h i c n ph i có nh ng ngư i trung gian
ñ ng ra giúp cho vi c mua bán ch ng khoán ñư c thu n ti n hơn. H ñư c
bi t t i như là nh ng nhà môi gi i cho vi c mua bán ch ng khoán gi a nh ng
ngư i c n mua và nh ng ngư i c n bán.
Tuy nhiên, vào th i kỳ ñ u, nh ng ngư i môi gi i ch ng khoán ho t ñ ng
ñơn ñ c và chưa hình thành rõ nét t ch c môi gi i ch ng khoán. Vì v y, ñ
tăng uy tín, thanh danh ñ i v i nhà ñ u tư trong vai trò là nhà trung gian –
nh ng ngư i môi gi i thư ng h p thành các công ty, g i là công ty môi gi i
ch ng khoán.
Ngoài ra, nh ng thương gia kinh doanh ch ng khoán ngày càng gia tăng v s
lư ng. H là nh ng ngư i mua bán ch ng khoán b ng ngu n v n c a mình ñ
hư ng chênh l ch giá. ð ñ s c c nh tranh trên lĩnh v c kinh doanh ch ng
khoán h cũng thành l p ra các công ty kinh doanh ch ng khoán.

15. 8
Nh ng công ty môi gi i, kinh doanh ch ng khoán này khi ho t ñ ng phát
tri n h không ch d ng l i ho t ñ ng ban ñ u mà ñã có s ñan xen, phát
tri n thêm và m t lo i hình công ty ho t ñ ng trong lĩnh v c ch ng khoán
xu t hi n - ñó là CTCK.
T cu i th k 17 và sang ñ n th k 18, 19 s phát tri n r m r c a các
công ty c ph n các nư c tư b n ch nghĩa Châu Âu ñã d n t i s
phát hành c phi u t c a các công ty c ph n. Khi ñó, các công ty c
ph n này phát hành c phi u ñ u thông qua t ch c nh n mua c phi u và
sau ñó bán l i cho các nhà buôn. T ch c nh n mua này là các CTCK và
ngân hàng ñ u tư. Như v y, các CTCK ñ m nh n vi c phân ph i ch ng
khoán cho các công ty c ph n. Sau này, ho t ñ ng này không ch d ng
l i vi c phân ph i ch ng khoán mà ñã phát tri n hơn, cung c p nhi u
d ch v liên quan t i vi c phát hành c a các công ty c ph n - và ñó chính
là ho t ñ ng b o lãnh phát hành. [24]
Sang ñ n th k 20, ch nghĩa tư b n chuy n t giai ño n t do c nh tranh
sang giai ño n lũng ño n. Tư b n lũng ño n hình thành trư c tiên Châu Âu,
M và sau ñó là Châu Á. Trong giai ño n này, CTCK phát tri n m nh, tr c
ti p làm các nghi p v v ch ng khoán, ñ c bi t nghi p v môi gi i ch ng
khoán. Qua ñó, thu hút ñư c ñông ñ o khách hàng tham gia ñ u tư ch ng
khoán trên th trư ng.
TTCK ngày càng phát tri n thì ngày càng có nhi u nhà ñ u tư tham gia th
trư ng. Tuy nhiên, không ph i nhà ñ u tư nào cũng có th t ñưa ra quy t
ñ nh mua bán cho chính mình. V i nh ng nhà ñ u tư không có kinh nghi m,
trình ñ , th i gian ñ t mua bán ch ng khoán, h có th nh t i CTCK. Và
lúc này, ho t ñ ng nghi p v tư v n ñ u tư ch ng khoán, qu n lý danh m c
ñ u tư c a CTCK xu t hi n.

16. 9
TTCK phát tri n không ch d ng l i trong ph m vi m t qu c gia mà ñã có s
liên k t, k t n i gi a các th trư ng c a các nư c trong khu v c cũng như các
nư c trên th gi i. ði u này d n t i ho t ñ ng c a các CTCK có ñi u ki n m
r ng và phát tri n ra kh i ph m vi qu c gia. Các CTCK không b l cơ h i
ñ y m nh vi c l p các chi nhánh nư c ngoài nh m tăng doanh s mua và
bán ch ng khoán. Hàn qu c, năm 1991, CTCK nư c ngoài ñư c phép m
chi nhánh, thành l p liên doanh ho t ñ ng trên TTCK. Nh t, năm 1985,
th c hi n t do hoá qu c t , các CTCK nư c ngoài ñư c phép tham gia vào
TTCK Nh t.
Cùng v i s phát tri n n n kinh t các nư c, CTCK hình thành ngày càng
nhi u và phát tri n m nh, phong phú v th lo i, thu n ti n cho nh ng ngư i
ñ u tư và kinh doanh ch ng khoán, do ñó các nghi p v giao d ch ch ng
khoán cũng ngày càng phát tri n. ð n lư t nó, s phát tri n c a các CTCK là
tác nhân quan tr ng thúc ñ y s phát tri n c a n n kinh t nói chung và
TTCK nói riêng.
Tuy nhiên, các ho t ñ ng kinh doanh c a CTCK có nh hư ng nhi u t i l i
ích c a m i nhà ñ u tư và r t d b các CTCK l i d ng ñ ki m l i riêng.
Ngoài ra, v i s lư ng CTCK ngày càng nhi u, ph m vi và tính ch t ho t
ñ ng c a CTCK ngày càng m r ng, phát tri n ña d ng, ña năng, tính c nh
tranh ngày càng gay g t và t t y u s d n ñ n nh ng CTCK g p r i ro có
th d n ñ n phá s n. Do ñó, nh m góp ph n ñ m b o tính an toàn ñ i v i
th trư ng, b o v quy n l i c a các nhà ñ u tư cũng như ñ m b o s công
b ng trong ho t ñ ng kinh doanh ch ng khoán gi a các CTCK thì c n thi t
ph i có cơ quan Nhà nư c chuyên ngành thanh tra, giám sát, qu n lý các
CTCK trên TTCK - ñó là yêu c u b t bu c mà lu t ch ng khoán các nư c
ñ u qui ñ nh. Và s phát tri n r m r các CTCK các nư c phát tri n và

17. 10
ñang phát tri n ngày nay ñ u ph i tuân th theo các qui ñ nh mà lu t pháp
m i nư c ñã ñ ra.
1.1.2. Khái ni m và ñ c ñi m c a công ty ch ng khoán
Khái ni m v CTCK có th ti p c n theo nh ng cách khác nhau, theo giáo
trình TTCK, trư ng ð i h c KTQD, CTCK là "m t ñ nh ch tài chính trung
gian th c hi n các nghi p v trên th trư ng ch ng khoán". [42]
Theo giáo trình TTCK, trư ng ð i h c kinh t Tp. H Chí Minh, CTCK là
"m t ñ nh ch tài chính trung gian chuyên kinh doanh ch ng khoán là ñơn v
có tư cách pháp nhân, có v n riêng và h ch toán ñ c l p". [67]
Theo quy t ñ nh s 04/1998/Qð-UBCK3 ngày 13/10/1998 c a UBCKNN
"CTCK là công ty c ph n ho c công ty TNHH thành l p h p pháp t i Vi t
nam, ñư c UBCKNN c p gi y phép th c hi n m t ho c m t s các lo i hình
kinh doanh ch ng khoán". [59]
Theo quy t ñ nh s 27/2007/Qð-BTC ngày 24/4/2007 c a B trư ng B Tài
chính thì CTCK "là t ch c có tư cách pháp nhân ho t ñ ng kinh doanh
ch ng khoán, bao g m m t, m t s ho c toàn b các ho t ñ ng: môi gi i
ch ng khoán, t doanh ch ng khoán, b o lãnh phát hành ch ng khoán, tư v n
ñ u tư ch ng khoán". [6]
Như v y, CTCK ñư c hi u là m t t ch c tài chính trung gian ñư c thành
l p theo pháp lu t, th c hi n m t và/ho c m t s ho t ñ ng trên TTCK.
CTCK là m t t ch c tài chính trung gian ho t ñ ng trên TTCK - m t th
trư ng có m c ñ nh y c m cao và có nh hư ng l n t i n n kinh t . Do v y,
CTCK thu c lo i hình kinh doanh có ñi u ki n, t c là ñ có th ti n hành m t
ho c m t s các ho t ñ ng trên TTCK, CTCK ph i ñáp ng các ñi u ki n do
lu t pháp qui ñ nh cũng như nh ng nguyên t c ng x riêng có c a ngành

18. 11
ch ng khoán. ði u ki n này chính là nh ng ñ c ñi m khác bi t gi a ho t
ñ ng c a CTCK v i ho t ñ ng c a các lo i hình doanh nghi p trong các lĩnh
v c khác. ð c ñi m này bao g m:
+ ð c ñi m v v n. ð i v i công ty ho t ñ ng trong các lĩnh v c s n
xu t kinh doanh, thương m i d ch v thì yêu c u c a pháp lu t v v n cho
vi c thành l p công ty là không có. Tuy nhiên, ñ i v i CTCK l i khác,
CTCK mu n thành l p ph i ñáp ng yêu c u v m c v n pháp ñ nh mà lu t
pháp qui ñ nh. m i nư c vi c qui ñ nh m c v n này có th chung cho
m t CTCK khi ti n hành ñăng ký thành l p (không k CTCK ñó th c hi n
m t, hai hay t t c các ho t ñ ng trên TTCK), ví d như Hàn qu c, m c
v n t i thi u cho m t CTCK là 50 t won, ho c có th qui ñ nh riêng cho
t ng lo i hình kinh doanh c th , ví d như Vi t nam, theo lu t ch ng
khoán có hi u l c t 1/1/2007, m c v n pháp ñ nh cho ho t ñ ng môi gi i
là 25 t VNð; t doanh là 100 t VNð... [46]
ðây là ñ c ñi m quan tr ng nh t ñ quy t ñ nh CTCK ñư c phép th c hi n
ho t ñ ng nào trên TTCK. ð c ñi m này nh m ñ m b o m c tiêu b o v
quy n l i nhà ñ u tư.
+ ð c ñi m v nhân s . ðây là lĩnh v c ho t ñ ng có nghi p v ph c
t p, có ñ r i ro cao, m c ñ nh hư ng t i ñ i s ng kinh t xã h i l n nên
ñòi h i nhân viên c a CTCK ph i là ngư i có trình ñ t t nghi p ñ i h c tr
lên v chuyên ngành ngân hàng, tài chính, TTCK, có tư cách ñ o ñ c ngh
nghi p và có ch ng ch hành ngh do cơ quan có th m quy n c p.
+ ð c ñi m v ñ i ngũ lãnh ñ o. Yêu c u v ñ i ngũ lãnh ñ o trong b t
kỳ lĩnh v c nào ñ u ph i có ki n th c chuyên môn, có ñ o ñ c trong kinh
doanh, không vi ph m pháp lu t và có trình ñ qu n lý. Yêu c u v ñ i ngũ
lãnh ñ o các CTCK cũng như v y. Tuy nhiên, ñ i v i lĩnh v c ch ng

19. 12
khoán, ngoài nh ng yêu c u trên, ñ i ngũ lãnh ñ o các CTCK còn ph i có
ch ng ch hành ngh và ph i có gi y phép ñ i di n do cơ quan có th m quy n
c p. Và yêu c u ñ i v i ñ i ngũ lãnh ñ o v trình ñ h c v n và kinh nghi m
công tác ph i cao hơn ñ i ngũ nhân viên.
+ ð c ñi m v cơ s v t ch t k thu t. Khi ti n hành ñăng ký ho t
ñ ng, CTCK ph i ñáp ng yêu c u v tr s phù h p cho vi c kinh doanh
ch ng khoán. ð c ñi m này xu t phát t ñ c ñi m c a ho t ñ ng kinh doanh
ch ng khoán là c n ph i có sàn giao d ch, ñó các nhà ñ u tư t i ñ th c hi n
giao d ch mua bán ch ng khoán cho mình, ti p nh n thông tin th trư ng. Bên
c nh ñó, cơ s v t ch t k thu t c a CTCK còn là h th ng các trang thi t b
hi n ñ i ph c v cho quá trình truy n l nh c a khách hàng, thông báo k t qu
giao d ch cũng như giúp khách hàng ki m tra s dư tài kho n ho c tìm ki m
thông tin… Ngoài ra, khi th trư ng chưa ñư c phi v t ch t hoá ch ng khoán
thì CTCK cũng c n ph i ñ m b o ñi u ki n v h th ng kho két ñ ñ m b o
lưu gi an toàn ch ng khoán cho các nhà ñ u tư.
+ ð c ñi m v xung ñ t l i ích gi a quy n l i c a khách hàng và
CTCK. Trong lĩnh v c s n xu t kinh doanh hay cung c p d ch v thì l i
ích c a khách hàng bao gi cũng ñư c g n li n v i l i ích c a chính
doanh nghi p và gi a khách hàng v i doanh nghi p không có mâu thu n
v l i ích. Tuy nhiên, ñ i v i ho t ñ ng c a CTCK, bên c nh vi c cung
c p các d ch v t t nh t cho khách hàng thì gi a CTCK và khách hàng
ñôi khi x y ra mâu thu n v l i ích. Nh ng ho t ñ ng mà CTCK ti n
hành có th d n t i xung ñ t l i ích là ho t ñ ng môi gi i, t doanh và
tư v n ñ u tư ch ng khoán. Do v y, ñ c ñi m này t o ra s khác bi t
trong ho t ñ ng c a CTCK trên TTCK so v i các lo i hình kinh doanh
trong các lĩnh v c khác.

20. 13
1.1.3. Phân lo i công ty ch ng khoán.
1.1.3.1. Theo tính ch t s h u
ð ti n hành kinh doanh, CTCK ñư c thành l p dư i các hình thái doanh
nghi p khác nhau. V i m i lo i hình thái c a CTCK có nh ng ưu, như c
ñi m nh t ñ nh. Lo i hình CTCK ñư c thành l p ph bi n trên th gi i g m:
công ty trách nhi m h u h n, công ty c ph n và công ty h p danh.
a*. Công ty h p danh: g m hai ho c ba ngư i tr lên cùng góp v n ñ
ti n hành kinh doanh, trong ñó ph i có ít nh t hai thành viên h p danh ngoài
ra còn có thành viên góp v n. Thành viên h p danh ph i là cá nhân có trình
ñ chuyên môn, uy tín ngh nghi p.
V i hình thái doanh nghi p này, CTCK s có ñư c b máy t ch c g n
nh do s lư ng thành viên ít, m c ñ phân quy n có tính n ñ nh và
công ty có ñ tin c y cao vì thành viên h p danh là nh ng ngư i có trình
ñ , uy tín.
Tuy nhiên, công ty s b h n ch v kh năng huy ñ ng v n vì v i hình thái
này, công ty không ñư c phép phát hành b t c ch ng khoán nào và thành
viên ph i ch u trách nhi m vô h n ñ i v i các kho n n c a công ty.
V i ñ c ñi m pháp lý như trên, lo i hình công ty h p danh thư ng phù h p
v i lo i hình kinh doanh tư v n ñ u tư vì ho t ñ ng này ñòi h i nhân viên
hành ngh ph i có trình ñ chuyên môn và ñ o ñ c ngh nghi p cao. Hơn
n a, do ñ c thù c a ho t ñ ng tư v n là tính trách nhi m cao nên bên c nh
vi c ñ m b o trách nhi m v ch t lư ng tư v n còn ràng bu c trách nhi m v t
ch t m t cách vô h n.
b*. Công ty trách nhi m h u h n (TNHH): Là m t doanh nghi p trong
ñó g m t hai thành viên tr lên cùng tham gia góp v n, thành viên có th là

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52770
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562