Goras Gujarati Magazine

1. økkuhMk y
MktÃkfo
«k.zkp.h{uþ Ãktzâk
15-{kunLkLkøkh MkkuMkkÞxe
{w.økZzk(Mðk.)rs.çkkuxkË
:: MktÃkkËf {tz¤ ::
«k. zkp.h{uþ ÃktzÞk
{nkðeh¼kE ¾k[h
÷û{ý {ktzkýe
«¼kfh {kuËe
þh˼kE Ãkxu÷
:: {wÿý MÚkkLk ::
ð]tËkðLk ykuVMkux «eLxªøk «uMk
çkkuxkË hkuz, økZzk(Mðk.)
: {qÕÞ :
rºk{krMkf
økkuhMkð»ko-3 Mk¤tøk ytf-12, ÃkuEs-32 íkk.1 {u 2015
Lkðk Vqxe Lkef¤u÷k hkuøkku{kt yuf «[r÷ík Lkk{ Au B12 Lke
¾k{e. Lkçk¤kE, MkktÄkykuLke rþrÚk÷íkk, Zª[ýLkk ËËo ðøkuhu
ykLkk ÷ûkýku Au. yk hkuøkkuLke Ëðk íkhefu xuç÷uxTMk fu ELsufþLk
ykÃkðk{kt ykðu Au. {Lku ÃkkuíkkLku yk hkuøkLkwt rLkËkLk ÚkÞwt. {khk
zkpfxhu yu÷kuÃkuÚke Ëðk ykÃkðk {ktze. {U ÃkqAâwt fu ‘B12 Lkku fkuE
ykÞwðuorËf MkkuMko ?’ zkufxhu {Lku su þçËku fÌkk, íku yk níkk -
“ðku {U ykÃk fku Lkne çkíkk Mkfíkk >”
{Lku ytËks ykðe økÞku. {U yk çkkçkík{kt ytËh WíkhðkLkwt
Lk¬e fÞwo. yLku íku{ktÚke ykïÞosLkf rðøkíkku çknkh Lkef¤e.
ðkík yuðe Au fu nòhku ð»kkuoÚke ykÃkýu su Ãkkýe ðkÃkhíkkt,
íku LkËe, fqðk fu ík¤kðLkwt fwËhíke Ãkkýe níkwt. íku Ãkkýe{kt s¤[h
Sðku Ãký hnuíkk. íÞkt yu{Lkwt {]íÞw Úkíkwt, yLku íku{Lkk su íkíðku Ãkkýe
MkkÚku ¼¤íkk, íku{kLkwt yuf íkíð níkwt B12. yk «r¢Þk íkku yksu
Ãký [k÷w Au. Ãký ÃkkýeLkwt þwrØfhý fhðkLkk Lkk{u ykÃkýu su
«kuMkuMk [k÷w fhe, íku «kuMkuMk{kt yk B12 síkwt hnuðk ÷køÞwt.
rçkM÷uhe ðøkuhu r{Lkh÷ ðkuxh nkuÞ fu òík òíkLkk ðkuxh rVÕxh
Ã÷kLxLkwt Ãkkýe nkuÞ, nfefík{kt yu çkÄwt Ãkkýe ykÃkýk {kxu
nkrLkfkhf Au. ËqÄ{ktÚke ‘Vux’ fkZe ÷eÄe nkuÞ, ÃkAe yu ËqÄ
Lktøk :- 550
y{qÕÞ
Lkf÷ :- 550
B12Lke ¼eíkh{kt

2. y økkuhMk
1
Ãkqhíkwt Ãkku»ký ykÃke þfíkwt LkÚke. íku{ rVÕxh ÚkÞu÷w Ãkkýe Ãký Ãkqhíkwt Ãkku»ký ykÃke þfíkwt LkÚke. hkusu
hkusu Úkíke Ãkku»kýLke ¾k{e Mkhðk¤u ykðk hkuøkkuLkwt MksoLk fhu Au. fwËhíke ÔÞðMÚkk{kt nMíkûkuÃk
fhðkLkwt fuðwt Ãkrhýk{ ?
nðu yu ¾k{e Ãkqhe fhðk {kxu su Ëðkyku yÃkkÞ Au, íku þu{ktÚke çkLku Au ? òýeLku [kUfe
sþku. ðzkuËhk{kt B12 Lkk #sufþLkku çkLkkðíke yuf Vufxhe Au, su ðktËk{ktÚke yk #sufþLkku
çkLkkðu Au, hkusLkk nòhku fu ÷k¾ku ðktËkLkwt yu{kt rLkftËLk Lkef¤e òÞ Au. B12 Lke çkeS Ëðkyku
Ãký yuf Þk çkeò «fkhLkwt «kýes WíÃkkËLk nkuÞ Au. yçkku÷ Sðku Ãkh ykx÷ku yíÞk[kh fÞko
ÃkAe {u¤ðu÷wt B12 Ãký þwt Ãku÷k Lku[h÷ B12 Lke ftÃkuh{kt ykðe þfu íku{ Au ¾Át ? fu ÃkAe yuLke
fkuE WýÃk yLku MkkEz EVufxMk Ãký Au ?
ík{u yk «&™ fkuE Mkkhk òýfkh zkpfxh fu MkkÞÂLxMxLku ÃkqAþku, íkku fËk[ yu yuf
hnMÞ{Þ ÂM{ík fhþu. suLkku yÚko yux÷ku s Au, ‘fwËhík’Lke çkhkçkh íkku÷u W¼k hnuðwt yu
MkkÞLMkLkk økò çknkhLke ðkík Au.
(LkkUÄ :-sir{Lk¼kE siLk,©e rsLkþkMkLk ykhkÄLkk xÙMx - y{ËkðkË îkhk {kuf÷kÞu÷ Ãkrºkfk{ktÚke-yk¼kh)
þuX {kuíkeþknLkk MkwÃkwºk þuX
¾e{[t˼kE {wtçkE hnuíkk. ÄtÄk{kt ¾kux økE.
{wtçkELke ytøkúus Mkhfkh ¾e{[tË þuXLku {kLk
ykÃku. þuhçkòh{kt yu{Lkku ztfku ðkøku. Ãký
yk íkku ÷û{e ! yu õÞkt fkuE Xufkýu fkÞ{ hnu
Au ? ¾e{[tË þuXu ÷urýÞkíkkuLku ík{k{ {k÷-
r{÷fík ykÃke Ëuðk {kxu íku fkuxo{kt LkkUÄkðe
ËeÄe. ÃkkMku ftE s Lk hkÏÞwt. þuX fkuxo{ktÚke
çknkh Lkef¤íkk níkk. yu{kt yu{Lkku nkÚk fkLk
íkhV økÞku. MkkuLkkLke ðk¤e yu Ãknuhíkk. yu
íkhík fkuxo{kt ÃkkAk ðéÞk Lku Lkk{Ëkh fkuxo{kt
Vhe LkkUÄýe fhkðíkk fÌkwt : ‘yk ðk¤e
«k{krýfíkk
LkkUÄkðkLke hne økE Au. yu MkkuLkkLke Au. LkkUÄe
÷ku Lku ÷uýËkhkuLku [qfððk{kt W{uhku.’
¾e{[tË þuXLke ÃkkhËþof «k{krýfíkk
òuELku ssLke ykt¾{kt Ãký yktMkw ykðe økÞk.
«k{krýfíkk Ãký ík÷ðkhLke Äkh suðe
Au. yu{kt [k÷ðk{kt Mk{íkw÷k òuEyu, yu {kxu
Lkerík{¥kkLkk MktMfkhLke MknkÞ òuEyu.
Mkk¼kh : ©kðf fÚkkyku (Ãkrh[ÞÃkwÂMíkfk 1330)
÷u. yk[kÞo©e ðkíMkÕÞËeÃkMkwheïhS
“ÂM{ík... ð¤ktfðk¤e yuðe MkkiBÞ hu¾k Au...
su... yxÃkxe çkkçkíkkuLku Ãký MknsíkkÃkqðo MkeÄe
fhe þfu Au!”

3. økkuhMk y
2
¼õíkLku ykÄeLk ¼økðkLk Au...
{kunLkku ¼tøke ¼÷ku¼ku¤ku
©eLkkÚkSçkkðkLkku ¼õík níkku. hkíkrËðMk {trËhLke
[khuçkksw “çkwnkhe” Lke Mkuðk fÞko fhíkku.
“røkrhhksÄhý «¼w íkwBnkhu þhý ”
Lkk òÃk sÃkíkk {kunLkkLkk ¼ÂõíkÚke A÷fíkk
nËÞLkku, ©eSçkkðk «íÞuLke yuLke ykMkÂõíkLkku
fu nËÞLke ÃkrðºkíkkLkku ÏÞk÷ yu s{kLkkLkku
ði»ýðMk{ks fÞko ðøkh, yAwík nkuðkLkk Lkkíku
rçk[khk “Sð” Lku MkËkÞ nzÄqík fÞko fhíkku.
“Auxkt hnuòu, {kçkkÃk!”Lke yk÷çku÷
Ãkkufkhíkku {kunLkku MkËkÞ Mkðýo Mk{ksÚke Ëqh
hnuíkku... Ãkhtíkw røkrhhksLke yk{úðkrxfkyku{kt,
fË{¾tzeyku{kt yufktíkLkwt MÚk¤ þkuÄe, ðnu÷e
MkðkhLkk ytÄkhk{kt Áÿfwtz, yÃMkhkfwtz fu
økku®ðËfwtz Ãkh fkuE Lk nkuÞ íÞkhu [wÃk[kÃk yuLkwt
¾kur¤Þwt ÍxÃkx fwtz{kt Íçkku¤e, LkkneÄkuELku
yufkË fËBçkLkk ð]ûkLke AkÞk{kt çkuMke
“{kLkMke”{kt yuLku ykðzu yuðe Mkuðk fhe, ©e
økkuðÄoLkLkkÚkSLku heÍððkLkku «ÞíLk fhíkku. ¼ku¤k
rË÷Lkk ELMkkLkLke ykhÍw, rðhn, íkzÃkLk
©eSçkkðkLkk niÞk MkwÄe yuf Mkðkhu ÃknkU[e....
yu rËðMku ðnu÷e Mkðkhu {kunLkku “{kLkMke
Mkuðk” fhe hÌkku níkku. yuLke ykt¾ku{ktÚke rðhnLke
ÞkíkLkkLkkt yktMkwyku Mkhe hÌkkt níkkt.
“{khk Ônk÷k økkuðÄoLkLkkÚk... yk Sðu
yuðkt íku fuðkt ÃkkÃk fÞko Au.... fu yuLku “yAwík”
òrík{kt sL{kÔÞku ? {kýMkòíkLkkt {¤, {wºk,
f[hk yLku {r÷LkíkkLku fkuEÃký òíkLke Mkwøk
ðøkh - Võík {kLkðMkuðkLkk fksu - {kÚku
WÃkkzeLku ËwhËwh ÄhíkeLkk Ãkuxk¤{kt sELku Ähçke
Ëô Awt... MðåAíkkLke yuf Íwtçkuþ - þçËkuLkk
Lkkhk ÷økkðeLku Lknª Ãký yk¾k økk{Lku,
“çkwnkhe”Lke Mkuðk {kLkðòík {kxu fheLku nwt
{kYt fíkoÔÞ rLk¼kðwt Awt... íkkhk {trËh{kt íkkhkt
ËþoLk fhðkLke Wífx ¼kðLkk Mkuðíkku... íkkhe
f]Ãkk Ít¾íkku,“{ktÞ÷k”Lku íkkhe ¼Âõík îkhk
íkkhk{Þ çkLkkðe Ëuðk {Úkíkku nkuô Awt íÞkhu...
{Lku íkkhk s çkLkkðu÷k {kýMkku íkkhe LkSf
ykððk Ëuíkk LkÚke... {khk økkuðÄoLkLkkÚk... íkkhk
Ëhçkkh{kt ykðku yLÞkÞ fu{ ?” - yLku
{kunLkk ¼tøkeLke çktÄ ykt¾ku{ktÚke yktMkwLkku ÄkuÄ
ðnuðk {ktzâku. rðhnLkk íkkÃkÚke yuLkwt niÞwt...
yuLkwt ytøk.... yuLkwt yýwyýw ¼z¼z Mk¤øke
hÌkwt níkwt.....
“{kunLkk.....”
yku®[íkku {Äwh yðks ðkíkkðhý{kt
A÷fkE økÞku. ðkíkkðhý{kt MkwøktÄ «Mkhe
økE... ÃkðLkLke Ãkkt¾u ÃkýkuoLkku f÷hð {kunLkk
¼tøkeLkk fkLku Mkt¼¤kðk {ktzâku. {kunLkku
[{õÞku... Úkkuzeðkh Ãknu÷kt íkku MkðkhLkku Ãknkuh
nkuðk Aíkkt ðkíkkðhý{kt økh{e níke... yLku
yufkyuf MkwøktrÄík, Mktøkeík{Þ nðkLkku «Mkkh

4. y økkuhMk
3
yu yLkw¼ðe hÌkku níkku. íÞkt íkku Vhe fkLku yðks
Mkt¼¤kÞku....
“{kunLkk....”
{kunLkk ¼tøkeLkk þheh{kt hku{kt[ «Mkhe
økÞku. Äe{uÄe{u yuýu ykt¾ku W½kze... yLku yu
nuçkíkkE økÞku... ½kt½ku ÚkE økÞku. «fkþLkku yuf
Ãkwts ykfkþ íkhV ô[u Lku ô[u [ze hÌkku níkku....
yLku yu{ktÚke Äe{uÄe{u ©e økkuðÄoLkLkkÚkSLkwt
çkk¤MðYÃk ÂM{ík A÷fkðíkwt yuLke Mkk{u íkká~Þ
Úkíkwt ¾zwt níkwt. fkLku fwtz¤, nzÃk[eyu nehku,
ðktfrzÞk ðk¤Lke ÷x Ãkh {kuhrÃkåA.... Ãke¤e
Ãkeíkktçkhe, yuf nkÚk{kt ÷kzðku Lku çkeò nkÚk{kt
ðktMk¤e... MkwhËkMkLkk þçËku{kt.... “½wxwh
½wxwh....” ½wtxrýÞu [k÷íkk ©eSçkkðk {kunLkk
¼tøkeLke Mkk{u ¾zk níkk.... {kunLkkLkk
ytøkuytøk{kt - yýwyýw{ktÚke ÷køkýeLkk - «u{Lkk
çkkhu {u½ ¾ktøkk ÚkÞk nkuÞ yu{ ykt¾{kt n»koLkkt
yktMkw MkkÚku {kunLkku ¼tøke ËkuzeLku ©eSçkkðkLkk
þhý{kt ÃknkU[e økÞku.
“f]ÃkkLkkÚk...{khk Ônk÷k
økkuðÄoLkLkkÚk... íkkhkt ËþoLkÚke íkku ÄLÞÄLÞ ÚkE
økÞku! ÄLÞ ÚkE økÞku...”fhíkku {kunLkku Lkk[ðk
{ktzâku... Lkk[íkkt Lkk[íkkt yuLku ûký¼h íkku {wAko
ykðe økE... çktÄ ykt¾ku,çku¼kLk þheh yLku
nËÞLke ykÿoíkkLkk rðhnkÂøLk{ktÚke þufkELku
r{÷LkLke yu Ãk¤ku{ktÚke - hMkLkk íkku yuf s òÃk
hxâk fhíke níke:
“røkrhhksÄhý... ©eS ík{khu
þhýk!”
“røkrhhksÄhý ©eS ík{khu
þhýk...”
“{kunLkk... [k÷,økku®ðËfwtzLke
fË{¾tze{kt, íkwt íkkhe ÃkeX Ãkh çkuMkkze {Lku ÷E
ò. ykÃkýu íÞkt øðk÷çkk÷ MkkÚku h{þwt... íkwt
{khku ½kuzku... Lku nwt íkkhku yMkðkh...”
“f]ÃkkLkkÚk... {khe... ð»kkuo swLke Ít¾Lkk
ykÃku yksu Ãkqhe fhe. hkus økku®ðËfwtzLke Ãkk¤
Ãkh çkwnkhe {khðk ykðwt Awt... nkuXu yLku niÞu
ík{kÁt Lkk{ hxíkku nkuE Awt.... økku®ðËMðk{eLke
ÃkeX Ãkh Mkðkh ÚkE çkuXu÷k ík{khkt ËþoLk fÁt
Awt íÞkhu {Lk{kt yuf s EåAk... ík]»ýk òøkíke
nkuÞ Au fu {khku Ônk÷ku økkuðÄoLkLkkÚk... {khe
ÃkeX Ãkh õÞkhu Mkðkh Úkþu! õÞkhu yk SðLku
ykÃkLkk ½kuzk çkLkðkLkwt Mkki¼køÞ {¤þu!
f]ÃkkLkkÚk... yk ÕÞku [kh Ãkøku ÚkE... ík{khku
½kuzku çkLke òô Awt... Ãk÷kýku {khe ÃkeX Ãkh
yLku ík{khe f]ÃkkLkku, «u{Lkku çkÄku s ¼kh ÷kËe
ãku yk ík{khk ¼tøke Mkuðf Ãkh.” nkUþ{kt ykðe
{kunLkku ¼tøke Lke[ku LkBÞku. çku nkÚk Ähíke Ãkh
xufðe ½kuzku çkLke økÞku. ©e økkuðÄoLkLkkÚk nkÚk{kt
hnu÷e ðktMk¤eLku økku¤økku¤ ½w{kðíkk {kunLkk
¼tøkeLke ÃkeX Ãkh rçkhkßÞk yLku “[÷ {uhu
½kuzu íkçkzf... íkçkzf” fhíkk yÃMkhkfwtzLke
fË{¾tze{kt «ðu~Þk... yksu yuLkku “økku®ðËku”

5. økkuhMk y
4
ykððk{kt {kuzku Ãkzâku níkku. fË{¾tze{kt
ðxð]ûkLke AkÞk{kt h{íkk øðk÷çkk÷ku.... yÕÞk
fkLkwzk, yks fu{ {kuzku ykÔÞku... yLku íkkhku
Ãku÷ku økku®ðËku õÞkt ?”
“ykðíkku nþu... yk Au Mk¾kyku {khku
“{kunLkku”-MkðkhÚke {kuze hkík MkwÄe ykÃkýkt
{trËh, fË{¾tze,fwtzku, çkuXfS, yhu yk¾kÞ
©e økkuðÄoLkLke “çkwnkhe” fhíkkt fhíkkt yuLke
ÃkeX ðktfe ð¤e økE Au... yksu íkku yk {kunLkkLku
½kuzku fhe, yuLke ÃkeX Ãkh Mkðkh ÚkE...
íkçkzf... íkçkzf fhíkku ykÔÞku... ¾qçk {ò
Ãkze nkU! nðuÚke hkus íkwt s {Lku íkkhe ÃkeX Ãkh
Mkðkh fhe fË{¾tze{kt ÷E ykðsu nkU...
[k÷... yk {khk ËkuMíkku MkkÚku ¾u÷ ¾u÷ðk...”-
©eSçkkðk {kunLkk ¼tøkeLkk ¾¼k ÃkhÚke fwËfku
{khe Wíkhíkk çkkuÕÞk.
“f]ÃkkLkkÚk... {Lku hkus ík{khe MkkÚku
h{kzþku? nwt yAwík òríkLkku...yLkkÚk, ¼xfíkk
Sð Ãkh ík{u ykx÷e çkÄe f]Ãkk ðhMkkðþku?
f]ÃkkLkkÚk, {kÁt íkku Sðíkh ÄLÞ ÚkE økÞwt!”
“{kunLkk... yk SðLku yuLkk f{koLkwMkkh
yk Ähíke Ãkh sLk{ ÷uðkLkku nkuÞ Au... f{o
fhðkLkwt nkuÞ Au. yLku fk¤Ëuðíkk çkku÷kðu yux÷u
[k÷e Lkef¤ðkLkwt nkuÞ Au... yk “hks¼kuøk”
Lkku fuðku nu÷ku Ãkzu Au Lku nwt fuðku ËkuzeLku {trËh{kt
Ãknku[e òô Awt ! çkMk yu{ s {Lkw»ÞSðu
ËkuzeLku... nwt çkku÷kðwt íÞkhu ykðe sðkLkwt nkuÞ
Au... çkkfe yk søkík{kt LkÚke fkuE ô[wt, LkÚke
fkuE n÷fwt...Lke[wt...¼økðkLkLke yk {kÞk Au,
¾u÷ Au...[k÷...y{khk ¾u÷{kt ¼u¤ku ÚkE
ò...” yLku ykx÷wt çkku÷íkkt s ©eSçkkðk
¾wýk{kt zheLku W¼u÷k {kunLkLkku nkÚk Ãkfze,
yuLku yuLkk çku çkknw{kt Mk{kðe ÷uíkk øðk÷{tz¤eLke
{æÞ{kt ÷kðe Lkk[ðk {tzâk... çkhkuçkh yu s
Mk{Þu nktV¤kVktV¤k- {kuzk Ãkzu÷k økku®ðËMðk{e
fË{¾tze{kt ykðe ÃknkUåÞk yLku ykt¾ku Mkk{u
©eSçkkðkLku {Lk {wfeLku {kunLkk ¼tøkeLku Akíkeyu
ð¤økkzeLku Lkk[íkk òuE nuçkík ¾kE økÞk...
“yhhh...yk...yk....þwt ? {kunLkk
¼tøkeLkku nkÚk Ãkfze {khku økkuðÄoLkLkkÚk...
AwíkyAwíkLkku fþku s rð[kh fÞko ðøkh ½u÷ku
ÚkE Lkk[u Au ? yuLke ÃkeX Ãkh çkuMke ½kuzku ÚkkÞ
Au ?”
íkk{Mke «f]ríkLkk ¼õíkSðÚke Lk hnuðkÞwt
- yu{ýu Ähýe Äúwòðíke çkw{ Ãkkze:
“{kunLkk.... yk þwt ?”
ðkíkkðhý{kt MkkuÃkku Ãkze økÞku. {kunLkkLkk
nkÚk ©eSçkkðkLkk nkÚkLkk çktÄLk{ktÚke Awxk Ãkze
økÞk... rçk[khku {kunLkku ¼ÞLkku {kÞkuo ÄúwS økÞku.
‘yuÞ...íkwt...íkwt... ©eSçkkðkLku fu{
yzõÞku? íkLku íkkhe nurMkÞíkLkwt... íkkhe òíkLkwt
fktE ¼kLk Au ¾Át?’
{kunLkku sðkçk ykÃÞk ðøkh zhLkku {kÞkuo
©eLkkÚkSLku {wfeLku LkkMke Awxâku...

6. y økkuhMk
5
økku®ðËMðk{eLkk r{òsLke yuLku ¾çkh níke.
“çkkðk... ík{u... ík{u WXeLku yk {kunLkk
¼tøkeLku yzõÞk? yuLke MkkÚku ¾u÷ ¾u÷ðk
{ktzâk? ík{u Lkknþku Lknª, íÞkt MkwÄe nwt ík{Lku
Lknª yzfwt... {khe ÃkeX Ãkh ½kuzku çkLke
çkuMkkzeþ Ãký Lknª.”
“økku®ðËk! {kunLkku {khku ¼kur¤Þku...
y®f[Lk Mkuðf Au. yuLkuÞ {khe MkkÚku h{ðkLkwt
{Lk Lk ÚkkÞ?”
“ÚkkÞ... Ãký... yuýu yuLke òíkLkku...
yuLke “çkwnkhe” Úke økk{ yk¾kLkku f[hku yLku
“{u÷” WÃkkzðkLkk ÄtÄkLkku íkku ÏÞk÷ fhðku
òuEyuLku...”
“Ãký, økku®ðËk... yu íkku økku®ðËfwtz{kt
LkkneÄkuELku “{kLkMke” {kt {khe Mkuðk fhíkku níkku,
æÞkLk fhíkku níkku... ík{khk çkÄk fhíkkt MðåA
yLku Mkw½z ÷køkíkku níkku.”
“íkku h{òu... yuLke MkkÚku... nwt fkfkSLku
fne ËuðkLkku Awt fu ík{u øk{u íkuðk {kýMkku MkkÚku
¾u÷ ¾u÷ku Aku Lku AkuðkE òyku Aku... ík{u AkuðkE
økÞk Aku... ík{khu y{khe MkkÚku h{ðwt nþu íkku
økku®ðËfwtz{kt sELku Lkknðwt Ãkzþu... yu ÃkAe s
y{u Mkki ík{khe MkkÚku h{eþwt...fu{ Lku Mk¾kyku?”-
fzf Lkshu øðk÷çkk÷Lke {tz¤e Mkk{u Lksh
fhíkkt økku®ðËMðk{e çkkuÕÞk.
“nk... nk... nk... çkkðk...
økku®ðËfwtz{kt zwçkfe ¾kE ykðku. ÃkAe s y{u
ík{khe MkkÚku h{þwt... ík{u AkuðkE økÞk Aku.”
økku®ðËMðk{eLkk zhLkk {kÞko yLÞ Mk¾kyku
yufeyðksu çkku÷e WXâk.
“Ãký... yk ðnu÷e Mkðkh...
rþÞk¤kLkk rËðMkku... Xtzw Ãkkýe... Lkknðwt fu{,
økkurðtËk?” - ©eSçkkðk çkkuÕÞk.
“y{u yu fktE Lk òýeyu... ík{u AkuðkE
økÞk Aku... ík{khu LkknðkLkwt Au!” - ©eSçkkðk
Ãkh nwf{ [÷kðíkk yu{Lkk ytíkhtøk Mk¾k
økku®ðËMðk{e çkkuÕÞk.
“MkkÁt... økku®ðËk... n{ýkt LkkneLku
ykðwt Awt...ÃkAe íkku {Lku h{kzþku Lku?” - fnuíkk
©eSçkkðk økku®ðËfwtzLkk Xtzk Ãkkýe{kt LkkÌkk.
xkZ [ze økE.
“nw...nw...nw...nw...” fhíkk
økku®ðËfwtzLke Ãkk¤ [ze...fË{¾tze íkhV
ykðíkk níkk íÞkt s {trËh{ktÚke þt¾LkkË
Mkt¼¤kÞku... yLku ©eSçkkðk ¼eLkk ðk½k MkkÚku
þhehu Äúwsíkk fzfzíke Xtze{kt {trËh{kt sELku
zkÌkkz{hk ÚkELku ®MknkMkLk Ãkh çkuMke økÞk.
©eøkwMkktESyu {trËh{kt «ðuþíkkt s
fkufzwt ð¤eLku ¼eLkk ðk½k MkkÚku Äúwsíkk
©eSçkkðkLku ®MknkMkLkLkk yuf ¾wýk{kt
MktfkuzkELku çkuXu÷k òuÞk.
“yhu... yhu... çkkðk, yk þwt?
ÃkkýeÚke Lkeíkhíkk ¼eLkk ðk½k, fuþ{ktÚke xÃkfíkwt
s÷, yk Äúwsíkwt þheh... fzfzíke Xtze...

7. økkuhMk y
6
yuðe íku õÞkt s÷¢ezk fhe ykÔÞk... yLku
ÃkkAk ¼eLkk ðk½k{kt... ®MknkMkLk Ãkh ykðe
rçkhkS økÞk Aku!”
“fkfkS... yk ík{khku økku®ðËku
Au...Lku!”
“nkt, íku þwt Au?”
“nkuÞ þwt... {Lku økku®ðËfwtz{kt fzfzíke
Xtze{kt rn{ suðk Xtzk s÷{kt ðk½k MkkÚku
LkðzkÔÞku!” - VwtøkhkÞu÷k {kuZu - Xtze{kt Ëktík
f[f[kðíkk... Äúwsíkk þhehu... ftÃkíkk Mðhu
©eSçkkðk çkkuÕÞk.
“økku®ðËËkMku ík{Lku LkðhkÔÞk...yLku
yk{ Xtzk Ãkkýe{kt? þe Au yu{Lke
nurMkÞík...yLku nkt...çkkðk...yk{ LkknðkLkwt
fktEf fkhý íkku nþuLku...? ¼÷u øk{u íku
nkuÞ...Ãký...økku®ðËËkMkLku yk{ rLkÞ{kuLku
nkÚk{kt ÷uðkLkku yrÄfkh fkuýu ykÃÞku?” [k÷ku,
Ãknu÷kt Lkðk ðk½k ÃkrhÄkLk fhe ÕÞku...÷kðku
ík{khk Äúwsíkk þhehLku nwt {khk ytøkh¾kÚke
÷wAe Lkk¾wt...” fnuíkkt ©eøkwMkktESyu «r¢Þk
þY fhe ËeÄe...
“fkfkS...yk ík{khku økku®ðËku Au
Lku...Mð¼kðLkku íkk{Mke, Ãký {khk ytíkhtøkLkku
Mk¾ku Au...yu yuðk íkku «u{Úke MkÏÞ¼kðu {Lku
¼su Au fu yuýu {khk Ãkh yuLkku yrÄfkh
MÚkkÃke ËeÄku Au...yux÷wt s Lknª Ãký «ríkÃk¤Lkwt
yuLkwt {kÁt M{hý, {khk «íÞuLkku yøkkÄ
«u{...{khe yufyuf ûkýLku íkLk {Lk yLku
ÄLkÚke þýøkkhíkku yuðku {khku yk økku®ðËku Au...
yu fnu íku «{kýu {khu fhðkLkwt s... ¼õíkLku
ykÄeLk ¼økðkLk Au Lku... fkfkS...”
“nkt, íkkuÃký... ík{u yuðwt íku þwt fÞwo fu
ík{khk yk ¼økíku ík{khk fku{¤ þhehLkku,
ík{khe Ár[ykuLkku... ík{khk Mkw¾Lkku Ãký rð[kh
fÞko ðøkh yk{ Xtzk ÃkkýeÚke fwtz{kt
LkðhkððkLke szíkk fhe?”
“f]ÃkkLkkÚk... Mkuðf ík{khe Mkuðk{kt
nksh Au.”- økku®ðËMðk{eLku Mkuðfu fÌkwt fu
“©eøkwMkktES ík{Lku ÞkË fhu Au” yux÷u Ëkuzíkk
ykÔÞk níkk.
“ík{u ©eSçkkðkLku ykx÷e fzfzíke
Xtze{kt økku®ðËfwtz{kt fu{ LkðhkÔÞk? ík{Lku fkuýu
yu yrÄfkh ykÃÞku? ík{Lku Lkkswf fku{¤
þhehLkku... yu{Lkk Mkw¾Lkku - ûku{fwþ¤Lkku
Ãký rð[kh Lk ykÔÞku?” - ©eøkwMkktES økwMMku
ÚkELku çkkuÕÞk.
“f]ÃkkLkkÚk... ÃkwAkuLku ík{khk ÷kz÷kLku
s... yu{Lku fu{ økku®ðËfwtz{kt Lkknðwt Ãkzâwt?”
“fkfkS... nwt Ãku÷k {kunLkk ¼tøke MkkÚku
¾u÷íkku níkku... yuLke ÃkeX Ãkh [ze “½kuzk
½kuzk”Lke h{ík h{íkku níkku, íÞkt yk ík{khk
Mkuðf ykÔÞk yLku fnu: çkMk “ík{u {kunLkkLku
yzfÞk Aku yux÷u AkuðkE økÞk Aku, íkku
økku®ðËfwtz{kt sE MLkkLk fhe çknkh ykðku.”

8. y økkuhMk
7
sYh hnu Au.
ík{kfw Lk ¾kLkkh ÔÞÂõík Ãký òýíke
nþu fu ÃkkLk{kt [qLkku [kuÃkzðk{kt ykðu Au. fux÷kf
çktÄkýeyku {kÚku W¼k hne ðÄw [qLkku Lkt¾kðu
Au. nÚku¤e{kt ík{kfw {Mk¤ðk{kt ykðu íÞkhu
Ãký [qLkku r{õMk fhðk{kt ykðu Au. ík{kfw{kt
LkefkuxeLk Lkk{Lkwt íkíð nkuÞ íku «kÚkr{f þk¤kLkku
rðãkÚkeo Ãký òýíkku nkuÞ Au. yk{ [qLkkLke
ytËhLkwt fuÂÕþÞ{ yLku ík{kfw{kt hnu÷wt
LkefkuxeLk ¼uøkk {¤e ÷kuneLkwt ô[w Ëçkký fu{
Lk fhu ? yk yuf «&™ Au, íkku Ãký íkuLkku
sðkçk nk {kt nkuE þfu Au. LkefkuxeLk íkku íkwhík
s {kuZktLke ÷k¤{kt ¼¤e ÷kune{kt sE ÃknkU[u
Au. yLku íÞkt ÃknkU[e ÷kuneLke Lk¤eyku íkÚkk
ÌËÞ MkkÚku [uzkt fhe fkuELku fkuE hkuøkLku sL{
ykÃku Au. yLku ytík{kt Úkkuzk{kt ½ýwt...
Mktíkku»kðkLku ík÷çk ík{u [zkðku Aku ÃkkLk,
fuðku fhku Aku Yykçk, fhíkkt fhíkkt Äq{úÃkkLk,
MkuðLk fhíkkt ÃkkLk fu Äq{úÃkkLk hnuòu MkËk Mk¼kLk,
fuLMkh hkûkMk ¼uxe sþu íkku ÚkE sþku çkhçkkË.
Mkk¼kh : ykhkuøÞLke ykMkÃkkMk
÷u-zkp.ze.yuMk.Ãkxu÷
“yÃkhMk” AkuðkE òÞ yux÷u Lkknðwt
íkku Ãkzu s Lku, su-su!”
“þwt Lkknðwt Ãkzu, økku®ðËËkMk... MkkiÚke
Ãknu÷kt yuf ðkík Mkkt¼¤e ÕÞku fu “MkLkkíkLk MðåA”
yuðk XkfkuhS õÞkhuÞ AkuðkE Lknª... rLkÞ{ku
Mk{ßÞk ðøkh rLkÞ{ku nkÚk{kt ÷ELku ©eSçkkðkLku
“AkuðkE økÞk” Aku yuðwt fnuðkLkku ík{Lku yrÄfkh
fkuýu ykÃÞku? yLku çkeswt, yk {kunLk¼tøke Au
Lku... yu Ëiðe Sð Au... ¼kur¤Þku sý
Au..¼Âõík{kt ©eSçkkðkLkku yu ík{khk sux÷ku s
rLkfxLkku Sð Au... yLku... yuf ðkík Mk{S
÷ku, yu... {kýMkÚke {kýMk õÞkhuÞ Akuðkíkku
nkuíkku LkÚke... f{koÄeLk fkÞkuo fhðkLkkt yuLku nkuÞ
Au... yLku fkuEÃký fkÞoÚke {kýMkLke òík Lk¬e
fhðkLkku su Xufku ðuËfk¤Úke ykÃkýk fnuðkíkk
fux÷kf ík{khk suðk çkúkñýkuyu ÷eÄku Au...
yu... ¾kuxku Au! yMkíÞLkk ÃkkÞk Ãkh xfu÷k
yk ¼u˼kðLkku ytík ÷kððk... ík{khk suðk
ytÄ©Øk¤wykuLku ykt¾kuLkkt Ãkz¤ Ëwh fhðk
s ¼økðkLku {kunLk¼tøkeLkk ¾¼u çkuMke
fË{¾tze{kt sE ¾u÷ ¾u÷ðkLke ÷e÷k fhe
níke. ík{u yk fk{ MkkÁt fÞwO LkÚke... ík{Lku nwt
MkkðÄkLk fÁt Awt.” økku®ðËMðk{eLku XÃkfku
ykÃkíkkt ©eøkwMkktES çkkuÕÞk... íÞkt s -
“yhu fkfkS... Íx Lkðk ðk½k
Ãknuhkðe... þ]tøkkh fhku. nwt íkku nS xkZÚke
Äúwswt Awt...“-®MknkMkLk Ãkh rçkhksu÷k XtzeÚke
Äúwsíkk ©eSçkkðk çkku÷e WXâk.
Mkk¼kh : ¼õík frð©e økku®ðËMðk{e
÷u. sMkðtík {nuíkk
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt.8 Lkwt þY)

9. økkuhMk y
8
yuf {nkLkw¼kð [uELk M{kufh Au. ô½Lkku Mk{Þ
çkkË fhíkk õÞkhuÞ rMkøkkhux çkwÍkðk Lk Ëu.
ykurVMkh ËhßòLkwt ÔÞÂõíkíð. ykurVMk{kt swyku
íkku fkøk¤ku WÃkh {¥kwt {khðk yktøk¤eyku ðå[u
ÃkuLk nkuÞ fu Lk nkuÞ Ãký rMkøkkhux sYh ËçkkÞu÷e
nkuÞ. y[kLkf íkuyku rMkøkkhux Akuze ík{kfw
¾kðk WÃkh [ze økÞk! rMkøkkxuh - çkeze ÃkeðkÚke
fuLMkh ÚkkÞ Au, yu nrffík íkuLkk {øks{kt hkuÃkðk
fËk[ fkuE zkpfxh MkV¤ ÚkÞk nþu yux÷u
yuýu rMkøkkhuxLku rík÷kts÷e ykÃke ík{kfw
yÃkLkkÔÞwt Au. ík{kfw ¾kðkÚke Äw{kzku Úkíkku LkÚke.
yLku Äw{kzku þheh{kt Lk òÞ yux÷u fuLMkh Lk
ÚkkÞ, yuðe yuLke {kLÞíkk Au ! fkuE òu yu{
Mk{síkwt nkuÞ fu {kºk Äq{úÃkkLk fhðkÚke s fuLMkh
ÚkkÞ Au yLku ík{kfw ¾kðkÚke fuLMkhÚke çk[e
þfkÞ Au, íkku íkuyku y¿kkLk{kt hk[u Au, ík{kfw
¾kð, Ãkeðku fu Mkwt½ku fuLMkh ÚkðkLke þõÞíkk
Mkh¾e hnu Au.
yksfk÷ ík{kfw ¾kLkkhkykuLke MktÏÞk
ðÄíke òÞ Au. nkuXLke çk¾ku÷{kt ík{kfw {wfe
r÷ssík ÷uLkkh, ík{kfw ðk¤k ÃkkLk ¾kLkkh, fu
ík{kfwðk¤k økwxfkykuÚke Mktíkku»k ÷uLkkhLke MktÏÞk{kt
W¥khku¥kh ðÄkhku Úkíkku òÞ Au yuðwt yktfzkyku
Ëþkoðu Au. rçk÷kzeLkk xkuÃkLke {kVf Xuh Xuh
Vqxe rLkf¤u÷k ÃkkLkLkk økÕ÷kyku Ãký yk ðkíkLke
Mkkrçkíke ykÃku Au. yk¾k ËuþLke ðkík fheyu íkku
Mkkihk»xÙ{kt {kuZk yLku zkufLkk fuLMkhLke MktÏÞk
ËuþLkk fkuEÃký «Ëuþ fhíkk ðÄw Au ! fuLMkh
rLk»ýktík MksoLkku yk {kxu ík{kfw ¾kðkLke ykËíkLku
Ëkur»kík økýu Au. ík{kfw{kt fuLMkh fhLkkh íkíðku
ykðu÷k nkuÞ Au su ÃkkuíkkLkku ¼køk ¼sðeLku hnu
Au. yk{ Äw{kzk ðøkhLkwt ík{kfw íkuLkk MkuðfLku
¾çkh Lk Ãkzu íku heíku þhehLku çkk¤u Au yLku
ÃkiMkkLkku Äw{kzku fhkðu Au.
ík{kfw ðk¤k ÃkkLk ¾kLkkhLkk øk÷kuVkLkk
ytËhLkk ¼køkLke [k{ze WÃkh nkÚk Vuhððk{kt
ykðu íkku íku {w÷kÞ{Lku çkË÷u ¾hçk[ze ÷køkþu.
õÞkhuf yk ¾hçk[zku MkVuË ¼køk nkuXLkk ¾wýk
MkwÄe ÷tçkkÞu÷ku Ëu¾kþu. suLku fkhýu, ÃkkLk
¾kLkkhkLkwt {kuZwt ÃkwhuÃkwÁt ¾w÷e þfíkwt LkÚke. çkMk,
yk yMkh sýkÞ yux÷u yu{ Mk{S ÷uðwt fu
{kuZk{kt fuLMkhu ÃkÚkkhe ÃkkÚkhe. ÃkAe Ãkøk Vu÷kðíkk
fux÷e ðkh ! øk÷kuVkLke [k{ze{kt ÚkÞu÷kt yk
VuhVkhLku ytøkúuS{kt LEUKOPLAKIA fnu Au.
su fuLMkhLkwt «Úk{ [hý fnuðkÞ. ík{u ík{kfw
ðk¤k ÃkkLk ¾kðkLkk ykËe nku íkku, {kuZk{kt sYh
yktøk¤e Vuhðe ÷uòu, ík{Lku íÞkt ykðe fkuE
yMkh Ëu¾kÞ íkku [uíkòu. MkðkhLkku ¼qÕÞku Mkktsu
ÃkkAku Vhu íkku fktE {kuzwt ÚkÞwt Lk fnuðkÞ.
ík{kfw ¾kðkÚke òu {kuZkLkwt fuLMkh Úkíkwt
nkuÞ íkku {kuZk MkkÚku Mktf¤kÞu÷k yðÞðku Ëktík,
yÒkLk¤e, MðhÃkuxe, MðkËwÃkªz ðøkuhu Ãký íkuLke
yMkh{kt ykðe þfu Au, íku ¼køÞu Mk{òððkLke
ÃkkLk fu Äq{úÃkkLk ?
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt.7 Ãkh)

10. y økkuhMk
9
‘rhûkk Mknus Äehu [÷kð ¼kE,’
ykLktËçkkçkwyu zÙkEðhLkk ¾¼k Ãkh nkÚk {qfeLku
fÌkwt, ‘nkuÂMÃkx÷{kt nwt ¾çkh fkZðk sE hÌkku
Awt, Ëk¾÷ Úkðk Lkne!’
‘yu{ çkku÷kuLku Mkknuçk...’ rhûkkðk¤ku Ãký
h{qS níkku. rhûkkLke økríkLku Äe{e Ãkkzíkkt yuýu
fÌkwt, ‘ðzkuËhk{kt Lkðk ÷køkku Aku...’
‘ík{u fuðe heíku òÛÞwt?’
‘y{khe MkkÚku yk heíku h{qs fhðkLkku
ynª xkE{ s fkuLku Au ?’ hMíkk Ãkh Ëkuze
hnu÷kt ðknLkku íkhV Ërü fhíkkt yuýu fÌkwt,
‘swykuLku fkuý Ãknu÷wt {hu yuðe nheVkE{kt çkÄk
¼køk ÷E hÌkk nkuÞ yuðwt ÷køku Au Lku ?’
rhûkkðk¤kLkk LkkLkk {kuZu {kuxwt ðkõÞ
Mkkt¼¤e ykLktËçkkçkwLku rðM{Þ ÚkÞwt, ‘fux÷wt ¼ÛÞk
Aku ?’
‘ M.A.ÚkÞku Awt,’ s{ýe çkkswyu xLko
÷uíkkt yuýu fÌkwt, ‘{wÏÞ rð»kÞ økwshkíke
MkkÚku...VMxo f÷kMk Awt...’
‘ykun’ ykLktËçkkçkwyu yuf n¤ðku
ykt[fku yLkw¼ÔÞku. ÃkqAâwt : ‘fkuE fku÷us{kt
yæÞkÃkfLke Lkkufhe {kxu «ÞíLk Lkk fÞkuo ?’
‘«ÞíLkku íkku ½ýk fÞko Mkknuçk,’
rhûkkðk¤kyu ykfkþ íkhV òuELku fÌkwt. ‘Ãký
yu çkÄk ðktrÍÞk Mkkrçkík ÚkÞk. LkMkeçk{kt «kuVuMkh
çkLkðkLkwt íkku yuf çkkswyu hÌkwt, rþûkf çkLkðkLkwt
Ãký Lknª ÷¾kÞwt nkuÞ...çkkfe {u B.Ed. Ãký
fÞwO Au.’
MkÞkShkð nkuÂMÃkx÷ ÃkkMku rhûkk W¼e
hne. ykLktËçkkçkwyu ¼kzwt [qfðíkkt fÌkwt, ‘ík{Lku
ðktÄku Lk nkuÞ íkku yzÄku f÷kf hkufkþku ? {khu
ÃkkAk Vhíkkt çkeS fkuE rhûkk þkuÄðkLkku «kuç÷u{
Lknª...ðuE®xøk [kso su Úkþu yu nwt ykÃke ËEþ.’
‘yku.fu.’ rhûkkðk¤kyu yuÂLsLk çktÄ
fhíkkt fÌkwt, ‘ík{u þktríkÚke ¾çkh fkZeLku ykðku,
nwt ík{khe hkn òuEþ. ðuE®xøk [ksoLke ®[íkk
Lknª fhíkk...’
yzÄk f÷kfLku çkË÷u ÷øk¼øk f÷kf
Úkðk ykÔÞku Ãký ykLktËçkkçkw Ëu¾kÞk Lknª.
rhûkkðk¤ku Lk®[ík ÚkELku çkuXku’ íkku. ykx÷k Mk{Þ
Ëhr{ÞkLk, yuýu [khuf ÃkuMkuLshkuLku íkku MkŠðMk
ykÃkðkLke Lkk Ãkkze ËeÄu÷e.
‘Mkkuhe nt...’ n¤ðe nktVLku hkufeLku
ykLktËçkkçkwyu fÌkwt, ‘ÄkÞko fhíkkt ½ýwt {kuzwt
ÚkE økÞwt...’
‘yhu Mkknuçk,’ rhûkkðk¤kyu fzðwt
ÂM{ík fheLku fÌkwt, ‘{kuzwt yuf ðkh ÚkkÞ, ðkhtðkh
LkÚke Úkíkwt...’
fkuE «rík¼kð ykÃÞk ðøkh ykLktËçkkçkw
yuLku rðM{ÞÚke òuE hÌkk.
‘B.A.fÞkO ÃkAe, ºkýuf ðhMk íkku
LkkufheLke þkuÄ{kt ¾qçk h¾zÞku.’
yuf Lkðku ¼økðkLk

11. økkuhMk y
10
Ãku÷kyu rhûkk Mxkxo fhíkkt fÌkwt, ‘yu
ÃkAe {U yuõMkxLko÷ M.A. fÞwO yLku ÃkAeLkk
ðhMku B.Ed. Ãký fÞwO...Ãký {khe MkkÚku
B.A.{kt ¼ýíkk yuf MknkæÞkÞeLku Ãkt[{nk÷
rsÕ÷kLke yuf fku÷us{kt yæÞkÃkf çkLke økÞu÷ku
òuÞku...íÞkhu {Lku ®sËøke{kt Ãknu÷e ðkh ÷køku÷wt
fu ¾hu¾h {kuzwt ÚkE økÞwt...çkMk, yu ÃkAe {U
Mk{Þ Mkk{u òuðkLkwt çktÄ fhe ËeÄwt...’
‘rhûkk ¼kzkLke Vuhðku Aku fu ÃkkuíkkLke Au
?’
‘ík{Lku þwt ÷køku Au, Mkh?’ rhûkkðk¤kyu
þýøkkhu÷e rhûkk Ãkh yuf Lksh VuhðeLku ÃkqAâwt.
‘ík{khe ÃkkuíkkLke {kr÷feLke nkuÞ yu{
÷køku Au!’
‘Lkk S!’ yuýu Vhe yuf ðkh rhûkkLkk
þýøkkh Ãkh LkshLke ÃkªAe VuhðeLku fÌkwt,
‘¼kzkLke Au.’
‘ðkn! Ãký ík{u yuLku ò¤ðe Au ÃkkuíkkLke
rhûkkLke su{ Míkku!’
‘Mkknuçk,’ yuýu ÃkkuíkkLkk £Lx r{hh{kt
Ëu¾kíkk ykLktËçkkçkwLkk [nuhk Mkk{u òuELku
fÌkwt,‘yk {khe hkuShkuxe Au, ykSrðfk õÞkhuÞ
¼kzkLke fu Ãkkhfe LkÚke nkuíke, yuLku íkku òíkLke
su{ ò¤ððkLke nkuÞ...yk rhûkk, {khk Ãkqhk
ÃkrhðkhLku ò¤ðu Au, {khu yuLku ò¤ððkLke s
nkuÞ...Lk ò¤ðwt íkku nwt Lkøkwýku fnuðkW...’
‘{urhz Aku?’
‘nkS!’ yuýu «MkÒkíkkÚke fÌkwt, ‘yuf
çkuçke Au, MkuðLÚk{kt ¼ýu Au, #Âø÷þ
r{rzÞ{{kt!’
‘{kíkk-rÃkíkk?’
‘ {k LkÚke,’ yuýu Mknus Äúwsíkk ftXu
fÌkwt, ‘{Lku ºký {rnLkkLkku {qfeLku yu...’
‘ykun...’ ykLktËçkkçkwyu ykïkMkLkLkk
¼kðÚke ÃkqAâwt, ‘yLku ÃkÃÃkk þwt fhu Au?’
‘ík{u ÃkwrLkík {nkhksLkwt Lkk{ Mkkt¼éÞwt
Au Mkknuçk?’
‘nk.’ ykLktËçkkçkwyu fÌkwt, ‘{U íkku yu{Lku
òuÞk Ãký Au yLku nwt yu{Lke ¿kkríkLkku Awt.
çkk¤Ãký{kt yu{Lkkt ¼sLkku Ãký Mkkt¼éÞkt Au...’
‘nwt íkku yu{Lku LkÚke òuE þõÞku, Ãký
{khk ÃkÃÃkk ÃkwrLkík {nkhksLke su{ yíÞkhu
¼sLkku fhu Au. ¼sLkLkk çkË÷k{kt Äkçk¤k,
¼k¾he, fÃkzkt su {¤u yu ÷uðkLkwt yLku økheçkku{kt
ðnU[e ËuðkLkwt, çkeò rËðMkLkku Mkqhs ykÚk{u yu
Ãknu÷kt...!’
ðkíkku ðkíkku{kt ¾çkhuÞ Lk hne, Lku
ykLktËçkkçkwLku WíkhðkLkwt MÚk¤ ykðe økÞwt.
r¾MMkk{ktÚke ÃkiMkk fkZíkkt ykLktËçkkçkwyu ÃkqAâwt,
‘fux÷k ÚkÞk? ðuE®xøk [kso MkkÚku fnuòu
¼kE...’
‘{Lku 11 YrÃkÞk ykÃkku Mkknuçk...’
‘yrøkÞk...h? yrøkÞkh YrÃkÞk?!’
ykLktËçkkçkwLku ykùÞo ÚkÞwt.

12. y økkuhMk
11
‘ðÄkhu ÷køkíkk nkuÞ íkku yuf YrÃkÞku
ykÃke Ëku, çkMk!’ Ãku÷kyu ÂM{ík fÞwO.
ykLktËçkkçkwyu rhûkkðk¤kLku ½ýwt
Mk{òÔÞku, Ãký yu yufLkku çku Lk ÚkÞku.
{kºk yrøkÞkh YrÃkÞk ÷ELku yu rhûkkLke
rff {khðk síkku’ íkku íÞkt ykLktËçkkçkwyu ÃkqAâwt,
‘íkkÁt Lkk{- MkhLkk{wt íkku fnuíkku ò ¼kE...’
‘hksuLÿ,’ yuýu fÌkwt, ‘{B{eyu yk
Lkk{ Ãkkzâwt Au. r{ºkku {Lku “hksw” fneLku yLku
ÃkÃÃkk íkÚkk ðkEV {Lku “hkò” fneLku çkku÷kðu
Au. {khk Lkk{ Ãkh {Lku õÞkhuf nMkðwt ykðu
Au...yuf÷ku-yuf÷ku nMke ÷ô Awt. {khe {kLkk
ykí{kLku Mknus Ãký Ëw:¾ Lk ÚkkÞ yux÷k
{kxu...!’
‘{kuzwt Lk Úkíkwt nkuÞ íkku ykðku ½uh, [k-
Ãkkýe ÃkeLku òyku.’ ykLktËçkkçkwyu ½hLkku ÍktÃkku
¾ku÷íkkt fÌkwt. ‘nwt íkku y{ËkðkË{kt hnwt Awt, Ãký
yk {khk r{ºkLkwt ½h Au, yuLku nwt {kÁt s ½h
{kLkwt Awt.’
‘{U ík{Lku Ãknu÷kt íkku fÌkwt Mkknuçk, fu
{kuzk ÃkzðkLke çkef nðu {Lku LkÚke ÷køkíke...’
rhûkkLku MkkEz Ãkh økkuXðe ÃkøkrÚkÞk ÃkkMku [tÃk÷
fkZe yu {wÏÞ çkkhýkLke çknkh W¼ku hÌkku,
‘Ãkkýe ykÃke Ëku, [kLkwt Lkk{ ËeÄwt yux÷u!’
‘yhu, [k-Ãkkýe fheLku òyku ¼kE.’
ykLktËçkkçkwyu ÃkkuíkkLkk r{ºk ËuðuLÿLku fÌkwt, ‘yk
¼kE M.A. B.Ed. VMxo õ÷kMk Au, rhûkk
VuhðeLku ¾wÆkheÚke f{kÞ Au ! ykðk {kýMkku
{kxu {Lku {kLk Au.’
‘[k íkku {U [k¾e Ãký LkÚke,’ rhûkk
zÙkEðhu fÌkwt, ‘{Lku yu ÃkkuMkkÞ Ãký Lknª...Ãký
ík{u n{ýkt su “¾wÆkhe” þçË çkkuÕÞk...yu
¾wÆkhe {khe fku÷usLkk MkkðtíkMkknuçku {Lku
þe¾ðkze Au. ðkík-ðkík{kt {khk MkkðtíkMkhu
fnu÷wt fu...¼ÛÞk ÃkAe Ãký Lkkufhe Lk {¤u íkku
LkkMkeÃkkMk Lknª ÚkðkLkwt. çkqxÃkkur÷þ, rhûkk
zÙkE®ðøk fu yuðku fkuE ÔÞðMkkÞ yÃkLkkððku
su{kt “yÚko” yLku “Ä{o” çktLku ðýkÞu÷k
nkuÞ...økÞk {rnLku s yu{Lkwt yðMkkLk
ÚkÞwt...rhûkk{kt ytËhLke çktLku MkkEz{kt su çku
Vkuxk Au, yu MkkðtíkMkhLkk Au. hkus Mkðkhu yu{Lke
Ãkqò fÞko ÃkAe nwt rhûkk Mxkxo fÁt Awt.’
‘ðkn ËkuMík ðkn!’ ykLktËçkkçkwyu
hksuLÿLku ¼uxe Ãkzíkkt ¼eLkk yðksu õÌkwt,‘íkkhk
MkkðtíkMkhLku íkku {U òuÞk LkÚke, Ãký íkkhk
MktMfkh{kt AwÃkkÞu÷k MkkðtíkMkhLku {khk ÷k¾
÷k¾ «ýk{.’
Mkk¼kh : MkwtøkÄLkku ËrhÞku
÷u. n»koË Ãktzâk “þçË«eík”
søkík{kt yuf s yuðe ðMíkw Au su çkÄkLku yuðw ÷køku
Au fu yuLke ÃkkMku yZ¤f Au yuLkwt Lkk{ Au ‘çkwrØ’

13. økkuhMk y
12
«rík¼kð
“økkuhMk” ytf nwt ßÞkhu sÞkhu ðk[w Aw
íÞkhu {kLkðíkkLkk ÃkkXku, SðLkLke Sýk{kt Sýe
ðkíkku, nËÞLku MÃkþoíkk ÷u¾ku {Lku økkuhMkLkk ykðíkk
ytfLke #íkuòhe fhkðu Au. su{ økkuhMk{kt hnu÷w Äe
yLku íku{kt Mk{kÞu÷e Akþ {kLkðLkk þheh{kt
þÂõíkLkku Mkt[kh fhuAu yLku fkuXkLku xkZf ykÃkuAu
íku{ økkuhMk ytf su fkuE ðk[u íkuLkk {LkLku {eXkþ
yLku {kËfíkk yÃkuo Au.
“økkuhMk” ytf{kt «fkrþík Úkíkk rð[khku,
½xLkkyku yLku MktðuËLkkyku {khk {LkLku yr¼¼qík
fhu Au. õÞkhuf yuðw ÷køku fu çkk¤f, ÞwðkLk fu
ð]æÄLku ykÃkLkk ytfku{kt ykðíke ðkíkkuÚke {kuxwt fkuE
rþûký nkuELkk þfu. ykÃkLkk «ÞíLkku ðýÚktÇÞk
hnu íkuðe yÇÞÚkoLkk Eïh ÃkkMku EåAw Awt.
ðk[ðw yksu Lkðe ÃkuZeLku ðn{wt ÷køke hÌkwt
Au yLku ykðk ytfkuLke yAík W¼e Úkþu íkku ykðíke
fk÷ {Lku íkku zhkðe òÞ Au fu, ¼híkLkwt ¼zðeh
Ãkýwt yLku ¼k{kþkLke ¼÷kE fÞktf ¼w÷kE LkòÞ.
çkMk.... þwt økBÞwt fu þwt Lk øk{wt íku ÷¾ðk
fhíkk økkuhMk YÃke ytfLku ð÷kuðeLku ðý ËeXâw
hnu÷w Äe fkZe ÷W yLku íkuLku þhehLke LkMku LkMk{kt
¼he ÷ô “økkuhMk”Lkk ytfkuLku {Lk{kt ¼heLku
SðLkLku {kýíkk-{kýíkk {kus{kt hneLku yLktíkLke
MkVh MkwÄe WÃkÞkuøke çkLkkðwt.... yMíkw.
fLkw¼kE yu.økezk (rþûkf)
Lk.«k.þk¤k çkkuxkË
y{khk MkkÚke rþûkf ©e Mk÷e{¼kE
fwhuþeLkkt MknfkhÚke ykÃk ËeÃkf nkEMfq÷{kt
“økkuhMk” {kuf÷kðku Au íku çkË÷ ykÃkLkku yk¼kh
yk ð¾íkLkk økkuhMkLkk çkÄkt «fhýku
ðkåÞk, yLÞLku ðk[ðk ykÃÞk. ¾qçks ykLktË
ÚkÞku. Ëhufu Ëhuf «fhý ¾qsçk yøkíÞLkkt yLku
SðLk WÃkÞkuøke ÷køÞk. økkuhMkLkwt {qÕÞ y{qÕÞ
hk¾eLku Mk{ks WÃkÞkuøke fkÞo fhku Aku íku çkË÷
ykÃkLkku ¾qçk ¾qçk yk¼kh yLku Éýe Awt
«ðeý¼kE Mkusw- y{hu÷e
y{qÕÞ Aíkkt {qÕÞðkLk yuðwt økkuhMk rLkÞr{ík
{¤u Au. yLku çknws øk{u Au. r{÷kÃkLke M{]rík íkkS
fhkðíkwt økkuhMk W¥k{ f]ríkyku ÃkMktË fheLku
ÃkwLk:«økx fhu Au. ½LÞðkË ! ík{khwt xe{ðfo ¾hu¾h
«þtMkkLku Ãkkºk Au. çkknÞ yux÷u fu ÃkuÃkMko r«Lxªøk{kt
hnu÷e økkuhMkLke MkkËøke ¾hu¾h MkkÂíðf Au.
fhþLkËkMk ÷wnkh - {nwðk
MkkËe, Mkh¤ yLku Mk[kux ¼k»kk MkkÚku W¥k{
rð[khkuLkwt ykËkLk «ËkLk y{khe ¼q¾Lku Mktíkku»kíkw
rºk{krMkf yux÷us økkuhMk yLku ð¤e íku Ãký {^ík{k.
½ýkt ytfku ðk[wt Aw Ãkhtíkw økkuhMk{ktÚke ftEf Lkðw s
{¤u Au. økkuhMkLke rðþu»kíkk s yu Au fu ËhufLku
ÃkkuíkkLke çkwrØ{íkk {wsçk sux÷w {u¤ððw nkuÞ íkux÷wt
{¤e hnu Au. økkuhMkLkk ÷u¾Úke {Lku SðLkLkku
árüfkuý çkË÷ðkLke yufkË xfkuh ykÃkLkk yk
«ÞkMkÚke {¤e Au suLkku WÕ÷u¾ yk íkfu fÁt Aw.
ytf ykðíkkLke MkkÚku s Lksh yLku {LkLku yufkøkú
fhwt Aw fu Úkkyku íkiÞkh,ftEf Lkðwt fhðkLkwt Mkq[Lk
ykðe økÞwt Au. økkuhMk YÃke szeçkwèe {¤e økE Au.
nðu íkku yLkwMkhðkLkwt s çkkfeAu.
Ãkhuþ¼kE Ãktzâk yk.rþûkf
Lk. «k.þk¤k.Lkt.h çkkuxkË
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt.27 Ãkh)

14. y økkuhMk
13
[k÷ku, Ëhhkus yuf Ãkºk ÷¾eLku fkuEf MkssLkLke fËh fheyu
MkËT¼kðLkk {kýMkLku Qs¤ku çkLkkðu Au.
fkuE yòýe ÔÞÂõík «íÞu [Ãkxe MkËT¼kð Ëk¾ððku
yu suðwt-íkuðwt ÃkwÛÞfkÞo LkÚke. {kýMk EåAu íkku
MkËT¼kðLke øktøkk{kt Ëhhkus ÃkwrLkík MLkkLk fhe
þfu Au.
MkÃkkuÍ, ykÃkýu þku®Ãkøk {kxu fkuE ËwfkLk{kt
økÞk Aeyu yLku yu ËwfkLkLkku økw{kMíkku ykÃkýLku
rððufÃkqðof - WíMkknÃkqðof [eòu çkíkkðu Au, Ëhuf
[es rðþu ykÃkýLku {krníke ykÃku Au. ykÃkýLku íku
økw{kMíkkLke MkuÕMk{uLkþeÃk øk{e òÞ Au, ÃkAe ¼÷u
ykÃkýu íkuLke ÃkkMkuÚke fkuE [es ¾heËeyu fu Lkk
¾heËeyu. Ãkhtíkw ½hu ykÔÞk ÃkAe yu ËwfkLk
{kr÷fLku yuf Ãkºk ÷¾e íkuLkk MkuÕMk{uLkLke r™ck
yLku fwþ¤íkk rðþu Úkkuzkf þçËku {kuf÷eyu íkku
WÃkðkMkLke íkÃkMÞk sux÷w ÃkwÛÞ yð~Þ {¤u íkuðku
{Lku ðnu{ Au.
ykÃkýu Lk fhðk suðk yLku Lkfk{kt ½ýkt
fk{ fhðk{kt ykÃkýkt ykÞw»ÞLke yý{ku÷ ûkýku
ðuzVkíkk hneyu Aeyu.òu yu ûkýkuLkku WÃkÞkuøk
fkuEf Lku yu«eþeÞux fhðk{kt ¾[eoyu íkku
Mk˼kðLkkLke yuf ¾w~çkwËkh ykçkkunðk ÃkuËk ÚkE
þfu Au. tykÃkýu çkMk yux÷w s Lk¬e fheyu fu nwt
Ëhhkus fkuE yuf ÔÞÂõíkLke Mkkhe ðíkoýwfLke fËh
fheþ, íkku yu{ fhðkÚke yð~Þ Ws¤kt Úkíkkt
hneþwt.
yuðwt Lk rð[khþku fu fËh fhðk suðe
yuf ÔÞÂõík Ëhhkus þkuÄðe õÞkt sELku ? þkuÄðk
õÞktÞ sðkLkwt LkÚke. ykÃkýe Lksh, ykÃkýku
yr¼øk{ òu {¬{ nþu íkku fËh fhðk suðe yuf
Lknª yLkuf ÔÞÂõíkyku {¤íke hnuþu. ík{u xe.ðe.
íkku òuíkk s nþku. xe.ðe. Ãkh fkuE yuLfh fu
LÞqÍhezh õÞkhuf fþe ¼q÷ ðøkh ÃkVkuo{o fhu íkku
xe.ðe. [uLk÷Lku Ãkºk ÷¾eLku Ãku÷k yuLfh fu
LÞqÍhezhLku þkçkkþeLkk - þw¼uåAkLkk þçËku {kuf÷e
þfkÞ.
yuf rðãkÚkeoLku çkkuheð÷eÚke Ãkk÷ko xÙuLk{kt
sðwt níkwt. íku çkkuheð÷eLkk hu÷ðuMxuþLku rxrfxçkkhe
ÃkkMku ÷kELk{kt Q¼ku níkku. òu íkuLku Ëhhkus Ãkk÷ko
sðkLkwt nkuík íkku íkuLke ÃkkMku hu÷ðuLkku ÃkkMk nkuík, Ãký
yu rËðMku íkuLku õÞktf fkuE Mkur{Lkkh yxuLz fhðkLkku
níkku yux÷u rxrfx ÷uðk {kxu Q¼ku níkku. ßÞkhu
íkuLkku Lktçkh ykÔÞku íÞkhu íkuLku ÏÞk÷ ykÔÞku fu
Ãkkuíku ÃkkuíkkLkwt ðkp÷ux ½hu ¼q÷eLku ykÔÞku Au. íkuLkk
[nuhk Ãkh ®[íkk ÔÞkÃke ð¤e. hu÷ðuLkku rxrfx
ykÃkLkkhku f{o[khe çkÄwt Mk{S økÞku. íkuýu rxrfx
ykÃkíkkt íku rðãkÚkeoLku fÌkwt, ‘ftE ðktÄku Lknª, çkuxk
! íkwt yk rxrfx hk¾. òu yíÞkhu íkwt ½uh ÃkiMkk ÷uðk
ÃkkAku sEþ íkku íkkhu {kuzwt Úkþu....’ rðãkÚkeo
yk¼khðþ ÚkELku rxrfx ÷E ÷u Au. Mkktsu íku
rðãkÚkeo ½h{kt ðkík fhu Au. íkuLke {B{eyu fÌkwt
çkuxk, íkkhu íku ¼kELku rxrfxLkk ÃkiMkk ykÃkðk sðwt
òuEyu. íkuýu íkkhk ðíke íkkhe rxrfxLkk ÃkiMkk hu÷ðuLku
[qfÔÞk nþu. íkhík s íkuLkk ÃkÃÃkkyu fÌkwt, ‘Lkk,
yuðwt fhðkÚke ðkík Lk Ãkíku, hu÷ðuLkk íku f{o[kheLku
çku-Ãkkt[ YrÞÞk ykÃke ËuðkLkwt ELkV LkÚke. íkuLke
ÞkuøÞ fËh fhðe òuEyu.’ íkuLkk ÃkÃÃkkyu MkhMk
¼k»kk{kt yuf Ãkºk ÷ÏÞku çkkuheð÷eLkk MxuþLk
{kMíkhLku ÃkkuMx fÞkuo.
fkuE {kýMk E{kLkËkheÚke fk{ fhíkku
nkuÞ, çknkËwheÚke Ãkhk¢{ fhíkku nkuÞ, rLkckÃkqðof
Vhs rLk¼kðíkku nkuÞ íkuLke Mknus fËh fheyu íkku
íkuLku fuðwt W{Ëk «kuíMkknLk {¤u.... !
{khu yuf çkuLf{kt yðkhLkðkh sðkLkwt
Úkíkwt. yu çkuLfLkk Ëhðksu Q¼u÷ku [kufeËkh nt{uþkt
M{kE÷Úke MkkiLkwt yr¼ðkËLk fhu. yuf ð¾ík {U
íkuLke ÃkkMku sELku fÌkwt, ‘ËkuMík ! íkkhk M{kE÷Lkwt
{Lku ÔÞMkLk Ãkze økÞwt Au. ßÞkhu-ßÞkhu nwt yk
çkuLf{kt ykðwt Awt íÞkhu íkkhk [nuhk Ãkh M{kE÷
òuELku nwt «MkLLk Úkkô Awt. çkuLfLkku MxkV ¼÷u
øk{u íkuðku nkuÞ íkkhk M{kE÷ Ãkh nwt rVËk Awt !’ íku

15. økkuhMk y
14
[kufeËkh yux÷wt Mkkt¼¤eLku øk¤øk¤ku ÚkE økÞku
yLku çkkuÕÞku, ‘Mkknuçk ! ykðe ðkík fhLkkhk ÷kufkuÞ
yksfk÷ õÞkt òuðk {¤u Au ? y{Lku [kuÚkk ðøkoLkk
fu rLkBLk fûkkLkk f{o[khe Mk{SLku ÷kufku y{khe
WÃkuûkk fhu Au. yhu ! õÞkhuf íkku ÷kufku yu{
rð[khu Au fu çkrûkMkLke yÃkuûkkyu nwt ykðwt M{kE÷
fhwt Awt ! Ãký yuðwt LkÚke, Mkknuçk ! økúknf yu
¼økðkLk fnuðkÞ. yk çkuLf {khu {Lk {trËh Au.
nwt {trËhLkku yuf Mkk{kLÞ Ãkqskhe Awt. ¼økðkLkLku
(økúknfLku) òuELku òu nwt Mknus ÂM{ík Ãký Lk fhe
þfwt íkku nwt Ãkqòhe þkLkku ?’ {Lku íkuLkk þçËkuyu
¼ªsðe ËeÄku. ½uh ykÔÞk ÃkAe yu çkuLfLkk {uLkush
Ãkh yuf Ãkºk ÷ÏÞku yLku íkuLku sýkÔÞwt fu ík{khe
çkuLfLkku [kufeËkh ¾qçk rLkckðk¤ku Au. íkuLkwt rË÷
fËe Lk Ëw¼kÞ yuLke fk¤S hk¾òu. [kh rËðMk
ÃkAe {uLkushu {Lku VkuLk fheLku fÌkwt, ‘Mkknuçk, ík{khku
Ãkºk {U çkuLfLkk yk¾k MxkVLku çkíkkÔÞku-ðt[kÔÞku
Au. íku ðku[{uLk yíÞkhu MkkiLkku ðnk÷ku nehku çkLke
økÞku Au. Ÿ[k nkuËk Ãkh ð»kkuo MkwÄe Lkkufhe fheLku
rhxkÞzo ÚkLkkhLku Ãký ykðk Ãkºkku ¼køÞu s {¤íkk
nkuÞ Au. y{u íku [kufeËkhLkwt rË÷ Lk Ëw¼kÞ yuLke
fk¤S sYh hk¾eþwt. ík{u yuðe ÔÞÂõík {kxu ykðku
MkhMk fkøk¤ ÷ÏÞku yu {kxu Mk{økú MxkV ík{khku
yk¼kh {kLku Au.’
fkuEfLke fËh fhðkLke íkf {¤u íkku
ftsqMkkE fhðe yu ÃkkÃk økýkÞ. økhs nkuÞ íÞkhu
íkku ykÃkýu ½ýk ¾kuxk-÷çkkz ÷kufkuLkeÞu ¾wþk{ík
fheyu Aeyu, Ãkhtíkw økhs Lk nkuÞ íÞkhu ykðk
MkssLkkuLkwt yr¼ðkËLk fheyu, íku{Lku þkçkkþe
yLku þw¼uåAkLkk çku þçËku ÃkkXðeyu íkku MktMkkh{kt
MkssLkíkkLke yr¼ð]rØ Úkíke hnu. MkËT¼kðLkk yuðe
[es Au, suLkku Ãkz½ku Ãkzâk ðøkh hnuíkku LkÚke.
ykÃkýu íÞkt Ëhhkus xÃkk÷e-fwrhÞh ykðu Au,
ËqÄðk¤ku-þkfðk¤ku ykðu Au, AkÃkkLkk VurhÞkÚke
÷ELku ÃkMíke ÷uðkðk¤k ykðu Au. yu{kt fux÷kf
Xøk, ÷wå[k yLku [kuh Ãký nþu (ykÃkýuÞ õÞkt
ÃkqhuÃkqhk MkssLk ÃkAeyu?) Aíkkt òu yu{ktÚke fkuE
yuf ÔÞÂõík Mkkhe Ëu¾kÞ íkku íkuLke fËh fhðkLkwt
Lk [qfþku. Mk{ksLku MkwtËh çkLkkððku nkuÞ íkku
MkssLkkuLke fËh fhíkk hnuðwt Ãkzu, MkËT¼kðLkk
ðnkðíkk hnuðwt Ãkzu.
yuf søÞkyu ykøk ÷køke níke. yuf
[f÷e ÃkkuíkkLke [kt[{kt Ãkkýe ÷ELku yu ykøk nku÷ððk
«ÞíLk fhe hne níke. fkuEfu fÌkwt, ‘ykx÷e ¼e»ký
ykøk ÷køku÷e Au yu{kt íkkhku yk íkwåA «ÞíLk
fux÷ku MkV¤ Úkþu ?’ [f÷eyu fÌkwt, ‘MkV¤íkk-
rLk»V¤íkkLkkt økrýík ík{Lku {wçkkhf. ykðe MktõxLke
- ykVíkLke ûkýu nwt {kÁt fíkoÔÞ rLk¼kðíke níke -
{khku Ä{o nwt Lknkuíke [qfe yuðk ykí{Mktíkku»k {kxu
nwt yu Wã{ fhwt Awt !’
ykÃkýu {kýMk Lk ÚkE þfeyu íkku [f÷e
íkku yð~Þ çkLkeyu..... !
yuf Vur{÷e{kt Lkðe-Lkðe ÃkwºkðÄq ykðu÷e.
íkuLku rË÷{kt ykþtfk níke fu Lkðk Vur{÷e MkkÚku Lkðk
ðkíkkðhý{kt Ãkkuíku fuðe heíku yuzsMx ÚkE þfþu ?
Ãkhtíkw íkuLkk MkMkhkyu íkuLku rÃkíkkMk{kLk nqtV ykÃke.
½h{kt õÞkhuf ÃkwºkðÄqLke ¼q÷ ÚkkÞ íkkuÞ MkMkhk
ÃkwºkðÄwLkku Ãkûk ÷ELku MkkiLku þktík hk¾íkk. yuf
ð¾ík íku MkMkhkLku xÃkk÷{kt yuf Ãkºk {éÞku. yu{kt
÷ÏÞwt níkwt : ÃkÃÃkkS ! YçkY ík{khku yk¼kh {kLke
þõíke LkÚke yux÷u yk Ãkºk ÷ÏÞku Au. {khe ¼q÷
nkuÞ íkkuÞ ík{u {Lku nt{uþkt {kV fhku Aku. ík{khe
yk WËkhíkkyu {khku MkkMkhðkMk Mkwtðk¤ku fhe {qõÞku
Au. MktMkkhLke Ëhuf ÃkwºkðÄqLku ík{khk suðk MkMkhkS
{¤u íkku íku ÃkkuíkkLkk rÃkÞhLku yð~Þ ¼q÷e òÞ.
MkMkhkS Ãkºk ðkt[e hÌkk íÞkhu Mkk{u s
ÃkwºkðÄq Q¼e níke. çkLLkuyu ÃkhMÃkh Mkk{u òuÞwt,
{eXwt ÂM{ík ðuÞwO yLku çkLLkuyu ÃkkuíkkLke ÃkktÃkýu ykðu÷kt
nh¾Lkkt yktMkw ÷qAâk.
Mkk¼kh :- xuEf ykuV
÷u.hkurník þkn

16. y økkuhMk
15
ykÍkËe ÃkqðuoLkku Mk{Þ yux÷u çkr÷ËkLkLkku
Mk{Þ.
1857 Lkk çk¤ðk{kt ykÍkËe {kxuLkkt
çkes hkuÃkkÞkt yLku íku Mk{Þu ®nËwMíkkLkLke ÄhíkeLkk
fý fý{kt ËuþËkÍ òøke WXe. ¼khíkLkk
sLksLk{kt {kÚkwt ykÃkeLku Mðíktºkíkk {u¤ððkLke
¾w{khe òøke WXe. íku Mk{Þu ®nËw, {wÂM÷{,siLk,
þe¾ çkÄkyu çkr÷ËkLk ykÃÞwt.
MðíktºkíkkMktøkúk{{kt Mkðo «Úk{ VktMkeyu
[zLkkhk siLk ðeh íkhefu y{h þneË ÷k÷k
nwf{[tË siLk (fkLkqLkøkku) ÞkË fheyu Aeyu
íÞkhu yu çknkËwh {kLkðe {kxu ykÃkýk ÌËÞ{kt
rðrþü ¼kðku òøkúík ÚkkÞ Au.
Mktðík 1816{kt nktMk (nrhÞkýk) Lkk
«rMkØ fkLkqLkøkku Ãkrhðkh{kt sL{u÷k ©e
nwfw{[tË siLk VkhMke ¼k»kk yLku økrýíkrðãkLkk
rLk»ýktík níkk. ©e ËwrLk[tË siLkLku ÃkkuíkkLkk yk
MkwÃkwºk {kxu yÃkkh økkihð níkwt. ÷k÷k nwfw{[tËu
VkhMkeLkk rðfkMk {kxu yLku økrýík þe¾ððk
{kxu yLkuf økútÚkku ÷ÏÞk. yk økútÚkku yksu Ãký
nrhÞkýk, hksMÚkkLkLkk ¿kkLk¼tzkhku{kt WÃk÷çÄ
Au. rËÕneLkk {kuøk÷ çkkËþkn çknkËwhþkn
ÍVhLkk yu «eríkÃkkºk çkLke økÞk. yu{Lkk
Ëhçkkh{kt Wå[ MÚkkLk {éÞwt. çkkËþkn
çknkËwhþknu 1841 {kt nktMke yLku fLkko÷
rsÕ÷kLkkt yLkuf økk{kuLkk {wr¾Þk íkhefu íku{Lke
rLk{ýqf fhe.
÷k÷k nwfw{[tËu Mk{økú «ËuþLku Mkw¾e
çkLkkððk {kxu yÚkkf yLku MkV¤ «ÞíLk fÞko.
÷k÷k nwfw{[tË siLkLke yÃkkh
÷kufr«Þíkk òuELku rçkúrxþ þkMkLk ÄúwS økÞwt.
÷k÷k nwfw{[tË siLk hku{hku{Úke
Ëuþ¼ÂõíkÚke ¼hu÷k níkk. íku Mk{Þu rËÕne{kt
Ëuþ¼õík LkuíkkykuLkwt r{÷Lk ÚkÞwt. yk r{÷Lk{kt
çkkËþkn çknkËwhþkn ÍVh, íkkíÞk xkuÃku ðøkuhu
yLkuf {nkLkw¼kðku WÃkÂMÚkík hÌkk. íku Mk{Þu
÷k÷k nwfw{[tË siLku ÃkkuíkkLkk ÞkËøkkh «ð[Lk{kt
MkkiLku fÌkwt fu, ‘yk Ähíke y{khe {kíkk Au yLku
íkuLke {wÂõík {kxu y{u òLk ykÃkeþwt.’ íku{Lkk
«ð[LkLku Mkkiyu ÌËÞÚke ðÄkðe ÷eÄwt. çkkËþkn
çknkËwhþkn ÍVhu ÷k÷k nwfw{[tË siLkLku
rðïkMk ykÃÞku fu ík{u rçkúrxþ MkuLkkLke Mkk{u
Ãkzþku íkku ík{khe {ËË{kt nwt rËÕneLkwt ÷~fh
yLku økku¤kçkkYË {kuf÷e ykÃkeþ.
÷k÷knwfw{[tË siLk ÚkLkøkLke WXâk.
÷k÷k nwfw{[tË siLku Xuh Xuh VheLku
Ëuþ¼ÂõíkLke ¼kðLkk «økx fhe, MkkiLku íkiÞkh
fÞko. MkUfzku ÞwðkLkku ÷k÷kSLke ÃkkA¤ [k÷e
LkeféÞk. íku Mk{Þu íku{Lkk ¾kMk r{ºk r{Íko
{wrLkhçkuøk Ãký íku{Lke MkkÚku ¾¼u¾¼ku {u¤ðeLku
Lkef¤e Ãkzâk. yk Ãk¤u fku{ Lknª Ãký ËuþËkÍ
{nkLk níke.
÷k÷k nwfw{[tË yLku íku{Lkk MkkÚkeykuyu
yuf ðnu÷e Mkðkhu ytøkúus MkuLkkLke WÃkh nÕ÷ku
fhe ËeÄku.
ytøkúus MkuLkk ÃkkMku MkirLkfkuLke rðÃkw÷
y{h þneË ÷k÷k nwfw{[tËS siLk

17. økkuhMk y
16
MktÏÞk níke. yLkuf nrÚkÞkhku níkkt. ÷k÷kSLke
MkuLkkyu ÃkeAunX fhðe Ãkze. íku Mk{Þu íku{ýu
ÃkkuíkkLkk MkkÚke r{Íko {wrLkhçkuøk MkkÚku {kuøk÷ Mk{úkx
çknkËwhþkn ÍVhLku íkkífkr÷f MkuLkkLke {ËË
{kuf÷ðk {kxu MktËuþku {kufÕÞku. ÷k÷kS nktMke{kt
s ÃkkuíkkLkwt LkkLkfzwt MkiLÞ yLku ÃkkuíkkLkkt xkt[kt
MkkÄLkku ÷ELku «íkeûkk{kt çkuXk. Ãký hu, yu Ãkºk
rËÕneLkk çkkËþkn MkwÄe ÃknkU[ðkLku çkË÷u ytøkúus
MkhfkhLkk nkÚk{kt ykÔÞku.
rçkúrxþ Mkhfkhu MkkiÚke Ãknu÷k çkkËþkn
çknkËwhþkn ÍVhLke ÄhÃkfz fhe.
íkk.15 LkðuBçkhu 1857 Lkk hkus rçkúrxþ
MkhfkhLkk ykurVMkhkuyu rËÕneLkk çkkËþknLke
ykurVMk{kt ík{k{ VkE÷ku íkÃkkMke. çkkËþkn MkkÚku
÷k÷k nwfw{[tË yLku r{Íko {wrLkhçkuøkLkk
nMíkkûkh{kt ÷¾u÷k Ãkºkku {¤e ykÔÞk. rËÕneLkk
fr{þLkh Mke.yuMk.MkkuzMkuo rnMkkh rsÕ÷kLkk
fr{þLkh Lkðfkxo÷uLzLku nwf{ ÃkkXÔÞku fu
íkkífkr÷f fXkuh fkÞoðkne fhku.
÷k÷k nwfw{[tË siLkLkk ½hu AkÃkku
{khðk{kt ykÔÞku. íku{Lku yLku r{ÍkoLku su÷{kt
Ãkqhðk{kt ykÔÞk. ÷k÷kSLke ík{k{ MktÃkr¥k ÷wtxe
÷uðk{kt ykðe. íku Mk{Þu ÷k÷kSLkk íkuh ð»koLkk
¼ºkeò Vfeh[tËLku Ãký røkhVíkkh fhðk{kt
ykÔÞku.
fkuxo{kt LÞkÞLkwt Lkkxf [kÕÞwt.
íkk.18 òLÞwykhe, 1858 Lkk hkus
sÂMxMk òuLk yurfLþLku nwf{ ykÃÞku fu ÷k÷k
nwfw{[tË yLku r{Íko {wrLkhçkuøkLku VktMke ykÃkðk{kt
ykðu !
÷k÷kSLkk ¼ºkeò Vfeh[tËLku {wõík
fhðk{kt ykÔÞku.
19 òLÞwykhe, 1858Lkk hkus ÷k÷kS
yLku r{ÍkoLku íku{Lkk rLkðkMkMÚkkLkLke Mkk{u s
nktMke{kt Äku¤k rËðMku VktMke ykÃkðk{kt ykðe.
¢whíkkLke ðkík íkku yu Au fu íku rËðMku ÷k÷kSLkk
¼ºkeò Vfeh[tËLku ÃkfzeLku íkuLku Ãký VktMkeyu
[Zkðe Ëuðk{kt ykÔÞku !
rçkúrxþ Mkhfkh WÃkh Mkkiyu rVxfkh
ðhMkkÔÞku.
rçkúrxþ Mkhfkhu ÷k÷k nwfw{[tË siLkLke
Lkð nòh yuf s{eLk, [khMkku íkku÷k MkkuLkwt,
íkuºkeMkku rf÷ku [ktËe, íkuhMkku [ktËeLkk rMk¬kyku,
yufMkku Mkkík {nkuh yLku yLkuf {fkLkku sÃík
fhe ÷eÄkt. íku Mk{Þu íku{Lkku {kuxku Ãkwºk LÞk{ík®Mkn
ykX ð»koLkku níkku yLku LkkLkku Ãkwºk MkwøkLk[tË
{kºk ykuøkýeMk rËðMkLkku níkku. íku çktLkuLku Mkk[ððk
{kxu ÷k÷kSLkkt Ä{oÃkíLke økwÃík MÚk¤u [kÕÞkt
økÞkt. rçkúrxþ Mkhfkh íku{Lku õÞkhuÞ þkuÄe
þfe Lknª.
÷k÷k nwfw{[tË siLk {kxu fuð¤ siLk
Mk{ksLku Lknª Ãkhtíkw Mk{økú ¼khíkLku økkihð Au.
íku{Lkk M{hý{kt nktMke LkøkhÃkkr÷fkyu 1961
{kt y{h þneË ÷k÷k nwfw{[tË Ãkkfo çkLkkÔÞku
Au yLku íÞkt íku{Lke rðþk¤ «rík{k {wfe Au.
÷k÷k nwfw{[tËS, ¼khíkLkku siLk Mkt½
yLku ¼khíkLke «ò ík{Lku fËe Lknª ¼q÷u.
Mkk¼kh:-©kðffÚkkyku(Ãkrh[ÞÃkwÂMíkfk-1330)
÷u.yk[kÞo ðkíMkÕÞËeÃk MkqheïhS

18. y økkuhMk
17
y{urhfkLke ðkík Au. nkEðu ÃkhLke yuf
nkux÷Lkk {kr÷fLku yuf LkkufhLke sYh Ãkze.
yuýu íÞktLke òuçk Ã÷uMk{uLx ykurVMk (hkusøkkh
f[uhe)Lkku MktÃkfo fÞkuo. òuçk Ã÷uMk{uLx ykurVMkhu
yuLku sýkÔÞwt fu nðu ÃkAeLkku ðkhku yuf yuðk
AkufhkLkku Au suLku zkWLk rMkLzÙku{ Au. (yuf
yuðe sL{òík ÃkrhÂMÚkrík su{kt Wt{h fhíkkt
çkwrØ ykuAe nkuðkLke ½ýe çkÄe þõÞíkkyku nkuÞ
Au.)
nkux÷Lkk {kr÷fu Úkkuze ðkh rð[kh fÞkuo,
Ãkhtíkw yuLku íkku økúknf s{e ÷u ÃkAe rzþ WÃkkzðkLkwt
fk{ fhe þfu yuðk LkkufhLke s sYh níke.
yuLkk çkwrØLkk «{ký MkkÚku yuLku ÍkÍe ÷uðkËuðk
Lknkuíke. yuýu yu AkufhkLku fk{u hk¾ðkLke nk
Ãkkze.
çkeò rËðMku Mkðkhu yu Akufhku fk{ Ãkh
nksh ÚkÞku. yufðeMk ðhMkLke yuLke ô{h níke,
Aíkkt yuLkku ¾kMk «fkhLkku çkk¤f suðku [nuhku,
xqtfk-òzk yLku çkhAx yktøk¤k, Úkkuze çknkh
hnuíke òze S¼ íku{s Úkkuzkuf ½ku½hku yðks
yuLku yuLke ô{h fhíkkt ftEf y÷øk s ÔÞÂõíkíð
«ËkLk fhíkkt níkkt. yuLkwt Lkk{ níkwt Mxeð.
yuLku òuELku çku-[kh ûký Ãkqhíke íkku
nkux÷Lkk {kr÷fLku Ãký EåAk ÚkE ykðe fu
yuBÃ÷kuÞ{uLx ykurVMkLku VkuLk fheLku yk AkufhkLku
ÃkkAku hðkLkk fhe Ëuðku, fkhý fu xuçk÷ MkkV
fhðk WÃkhktík LkkLke-{kuxe [eòu hMkkuzk{ktÚke
÷kððkLkwt fk{ Ãký økúknfku ykðk xuçk÷çkkuÞLku
MkkUÃkíkk yLku òu yuðwt yufkË fk{ yk Akufhku
çkhkçkh Lk fhe þõÞku íkku økúknfku Lkkhks ÚkE
sðkLke Ãkqhe þõÞíkkyku níke. ð¤e, nkEðu ÃkhLke
Äkçkk «fkhLke nkux÷ nkuðkÚke {kuxk ¼køkLkk
økúknfku xÙf zÙkEðh s hnuíkk. yu ÷kufku Úkkuzkf
økh{ r{òsLkk hnuíkk. s{íke ð¾íku fkuE òíkLke
¾÷u÷ fu ¾hkçk MkŠðMk yu{Lku øk{íke Lknª.
nkux÷Lkk {kr÷fLku yu ðkíkLke s ®[íkk níke fu
yu çkÄkLku MxeðLke nkshe yLku fk{ ÃkMktË
Ãkzþu fu Lknª ? Aíkkt ftE Ãký rLkýoÞ ÷uíkkt
Ãknu÷kt yufkË yXðkrzÞwt hkn òuðkLkwt yuýu
Lk¬e fÞwO.
MxeðLku yuLkwt fk{ Mk{òðe Ëuðk{kt
ykÔÞwt. yufkË yXðkrzÞk{kt s Mxeð nkux÷Lkk
MxkVLkku ÷kzfku çkLke økÞku yLku yuf {rnLkk{kt
íkku yu nkEðu ÃkhÚke rLkÞr{ík heíku ÃkMkkh Úkíkk
xÙf zÙkEðhLkku Ãký yu {kLkeíkku ÚkE økÞku.
Mxeð ÃkkuíkkLkwt Ëhuf fk{ yíÞtík
[eðxÃkqðof fhíkku. {he-{eXkLke LkkLke çkkux÷
çkhkçkh ¼heLku yu Ëhuf xuçk÷ Ãkh ÔÞðÂMÚkík
økkuXðíkku. fkuE Ãký xuçk÷ ¾k÷e ÚkkÞ fu íkhík
Mxeð

19. økkuhMk y
18
yu íÞkt ÃknkU[e s økÞku nkuÞ ! ¾k÷e rzþLku
ðku®þøkY{{kt ÃknkU[kzeLku çkeS ûkýu s yu xuçk÷Lku
MkkV fhíkku nkuÞ ! yuf zk½ Ãký Lk hne òÞ
yuðe MkhMk heíku yu xuçk÷ MkkV fhíkku. yu{ktÞ
fkuE òuE hÌkwt nkuÞ yuðu ð¾íku íkku yu çku ð¾ík
fÃkzwt ðÄkhu {khíkku ! yu WÃkhktík Ëhuf MkkÚku
yíÞtík «u{ yLku çkk¤f suðk ¼ku¤Ãký MkkÚku
yu ðkík fhíkku. suLkk fkhýu MxkV WÃkhktík
Ëhuf økúknfLku Ãký yuLke nkshe øk{íke.
Úkkuzk Mk{Þ ÃkAe nkux÷{kt çkÄkLku ¾çkh
Ãkze fu Mxeð íÞktÚke çku {kE÷ ËqhLkk yuf økheçk
÷kufku {kxuLkk Mkhfkhe hnuXký{kt hnuíkku níkku.
yuLke {kíkk rðÄðk níke yLku ftE fux÷kÞ
hkuøkkuÚke ÃkezkE hne níke. {k-rËfhku çktLku
Mkk{krsf MkwhûkkLkk ÃkiMkk Ãkh Lk¼íkkt níkkt.
MxeðLke f{kýe yuLke {kíkkLke Ëðkyku ÷kððk{kt
s ðÃkhkE síke níke. yk çkÄe ¾çkh Ãkzâk
ÃkAe çkÄkLku Mxeð ðÄkhu øk{ðk {ktzâku níkku.
ºký ðhMk Mxeðu yu nkux÷{kt Ãkqhe
÷økLkÚke fk{ fÞwO. yu Mk{Þ Ëhr{ÞkLk yuýu
yuf rËðMkLke Ãký hò ÷eÄe Lknkuíke. Ãkhtíkw
ºkeò ðhMkLke Ãknu÷e ykuøkMxÚke yuLku VhrsÞkík
hò Ãkh Wíkhðwt Ãkzâwt. zkWLk rMkLzÙku{Lkk
ËËeoykuLku ½ýe ð¾ík nËÞLke sL{òík
¾kuz¾ktÃký fu çke{kheyku nkuE þfu Au. yuðe
s fkuEf íkf÷eV {kxu MxeðLku nËÞLkwt
ykuÃkhuþLk fhkððkLkwt níkwt. yu hò Ãkh økÞku
íÞkhu nkux÷Lkk Ëhufu Ëhuf {kýMku yuLku yktMkw
MkkÚku þw¼uåAkyku ÃkkXðe. yu ÃkAe Ãkqhku MxkV
fkøkzku¤u yuLkk Mk{k[khLke hkn òuíkku hÌkku.
su rËðMku Mk{k[kh ykÔÞk fu MxeðLkwt
ykuÃkhuþLk Mk{wtMkqíkÁt Ãkkh Ãkze økÞwt Au yLku
nðu yu Äe{uÄe{u Mkkhku ÚkE hÌkku Au yu rËðMku
nkux÷{kt fk{ fhíke Ãk[kMk ðhMkLke £uLke Lkk{Lke
ðuExÙuMk çkÄkLke ðå[u Lkk[e WXe. Úkkuze ðkh
LkkåÞk ÃkAe y[kLkf s yu W¼e hne økE.
yuLke ykt¾ku{kt yktMkw ykðe økÞkt.
‘fu{ £uLke ? y[kLkf þwt ÚkÞwt ? íkkhe
ykt¾{kt yktMkw fu{ ykðe økÞkt ?’ ®høkh Lkk{Lkk
yuf zÙkEðhu ÃkqAâwt.
‘{Lku yu{ ÚkkÞ Au fu...’ £uLke rLkMkkMkku
Lkk¾íkkt çkku÷e, ‘ËðkLkku, ykuÃkhuþLkLkku íku{s
yLÞ yu{Lkk ¼køku ykðíkku ¾[o yu økheçk
{k-Ëefhku fE heíku fkZe þfþu ? yk{uÞ yu
çktLku yíÞkhu ËkÁý økheçke{ktÚke íkku ÃkMkkh ÚkE
s hÌkkt Au ! yu{Lkwt þwt Úkþu ?’ £uLke ykøk¤ Lk
çkku÷e þfe. yu ÍzÃkÚke hMkkuzk{kt síke hne.
nkux÷{kt nksh Ëhuf ÔÞÂõík rð[kh{kt Ãkze
økE.
÷øk¼øk yrøkÞkhuf ðkøÞu MkðkhLkwt
fk{fks ÃkíÞwt yux÷u £uLke yuLkk {kr÷fLke
ykurVMk{kt økE. yuLkk nkÚk{kt Úkkuzktf ÃkuÃkh

20. y økkuhMk
19
LkuÃkrfLMk níkkt. ÃkkuíkkLkk {kr÷f Mkk{u yu {qfíkkt
£uLke çkku÷e, ‘yk Úkkuzktf ÃkuÃkh LkuÃkrfLMk Mkðkhu
su xuçk÷ Ãkh ®høkh yLku yuLkk MkkÚke zÙkEðh
çkuXk níkk íÞktÚke {éÞk Au.’
{kr÷fu LkuÃkrfLk ¾ku÷eLku òuÞwt íkku yuLkk
Ãkh ÷¾u÷wt níkwt, ‘Mxeð {kxu !’ yLku yuLke ½ze{kt
20 zku÷hLke Lkkux níke. çkeò LkuÃkrfLk{ktÚke 50
zku÷h LkeféÞk. ÃkAe íkku yu hkusLkku ¢{ çkLke
økÞku. xÙf zÙkEðMkoLkkt nËÞ Ãký fuðkt
÷køkýe¼Þko nkuÞ íkuLkku yk yuf çkku÷íkku Ãkwhkðku
níkku.
yu ÃkAe çkhkçkh ºký {rnLkk ÃkAe ßÞkhu
Mxeð fk{ Ãkh nksh ÚkÞku íÞkhu «Úk{ rËðMku
yuLke {kíkk Ãký MkkÚku ykðe níke. nkux÷ {kr÷f,
MxkV íku{s íÞkt nksh çkÄk xÙf zÙkEðh Mxeð
íkÚkk yuLke {kLku nkux÷Lkk yuf y÷kÞËk yLku
{kuxk f{hk{kt ÷E økÞk. yu f{hkLke ðå[u
yuf rðþk¤ xuçk÷ níkwt yLku yuLkk Ãkh yMíkÔÞMík
rzþku yLku ÃkuÃkh LkuÃkrfLMk Ãkzâkt níkkt.
nkux÷Lkk {kr÷fu çkÄkLku þktík ÚkðkLkku
Eþkhku fÞkuo. ÃkAe {{ko¤w nMkíkkt yu{ýu fÌkwt
fu, ‘Mxeð ! ykÃkýu Mkki íkkhk ykððkLke ¾wþe{kt
MkkÚku LkkMíkku fheyu yu Ãknu÷kt íkkhu yk çkÄku
f[hku MkkV fhe Lkk¾ðkLkku Au ! ÍzÃkÚke!’
fkuE Ãký òíkLke ykLkkfkLke ðøkh nMkíkkt
nMkíkkt Mxeðu suðe «Úk{ rzþ WÃkkze fu íkhík s
Lke[u ËçkkÞu÷ 20 zku÷hLke Lkkux Lkef¤e. Äe{uÄe{u
Ëhuf rzþ íkÚkk ÃkuÃkh LkuÃkrfLk Lke[uÚke ÃkiMkk
Lkef¤íkk økÞk. çkÄw yufXwt fhe MxeðLke {kíkkLku
MkkUÃkíkk {kr÷f çkkuÕÞk, ‘{kS ! yk çkÄwt ÚkELku
10,000 zku÷h hkufzk (÷øk¼øk Mkkzk [kh
÷k¾ YrÃkÞk) yLku yux÷e s ®f{íkLkk [uf Au.
ík{khe íkf÷eVku ytøku Mkkt¼¤eLku çkÄk xÙf zÙkEðh
íku{s yu{Lke ftÃkLkeyku íkhVÚke {¤u÷e yk ¼ux
Au. ík{u Mðefkhþku íkku y{Lku ykLktË Úkþu yLku
nk ! yk çkÄwt s ík{khk ËefhkLkk yËT¼wík
Mð¼kðLkk fkhýu s þõÞ çkLÞwt Au ! yuýu
çkÄkLkkt {Lk Síke ÷eÄkt Au !’
MxeðLke {kíkk íku{s íÞkt nksh Ëhuf
sý ykt¾{kt yktMkw MkkÚku yk [{ífkh òuE
hÌkk níkk. nkux÷Lkk {kr÷fLke ykt¾{kt Ãký
¼eLkkþ níke. çkMk ! yk çkÄe ðMíkwykuÚke Mkkð
rLk÷uoÃk yuðku Mxeð þktríkÚke fÃkzwt ÷E yuf xuçk÷
MkkV fhe hÌkku níkku. yLku yuf LkkLkfzku zk½
Ãký Lk hne òÞ yuðe [eðxÚke fÃkzwt {khíkku
níkku ! yLku çkÄk òuE hÌkk níkk yux÷u çku-[kh
nkÚk ðÄkhu {khíkku níkku !
Mkk¼kh :- «u{Lkku Ãkøkhð
÷u.zkp.ykE.fu.rðs¤eðk¤k
ÄhíkeftÃk fhíkk ðÄkhu nkuLkkhík {kLkð {kLkð
ðå[uLkk rĬkh ftÃkLkÚke W¼e ÚkkÞ Au.

21. økkuhMk y
20
fhkur¤Þku ÃkkuíkkLkk ò¤k{kt fu{ VMkkE síkku LkÚke ?fhkur¤Þku ÃkkuíkkLkk ò¤k{kt fu{ VMkkE síkku LkÚke ?fhkur¤Þku ÃkkuíkkLkk ò¤k{kt fu{ VMkkE síkku LkÚke ?fhkur¤Þku ÃkkuíkkLkk ò¤k{kt fu{ VMkkE síkku LkÚke ?fhkur¤Þku ÃkkuíkkLkk ò¤k{kt fu{ VMkkE síkku LkÚke ?
fhkur¤ÞkLkk þheh{kt Lke[uLkk ¼køk{kt Íeýe
Íeýe Lk¤eyku ykðu÷e Au. íku{kt hnu÷wt «ðkne
nðk{kt çknkh ykðíkkt MkwfkELku huþ{e Íeýk
íkktíkýk çktÄkÞ Au. suLke {ËËÚke fhkur¤Þku ò¤wt
çkktÄu Au.
fhkur¤Þku çku òíkLkk íkktíkýk íkiÞkh fhu
Au. yuf òíkLkk íkktíkýk økwtËh suðk [efýk
nkuÞ Au. suLkk WÃkh {k¾e,Sðzkt ðøkuhu [kUxe
òÞ Au. çkeS òíkLkk íkktíkýk [efýk nkuíkk
LkÚke. yk íkktíkýkLkku WÃkÞkuøk fhkur¤Þku ò¤k
íkhV sðk ykððk{kt fhu Au. yk{ Aíkkt
fhkur¤Þku fkuE ð¾ík [efýk íkktíkýk Ãkh ykðe
Ãkzu, íkku íkuLkk þheh WÃkh hnu÷ku yuf «fkhLkku
íki÷e ÃkËkÚko íkuLku [kUxe sðk Ëuíkku LkÚke.
ðktËhk yufçkeòLke [k{ze WÃkhLkk ðk¤{kt þwt þkuÄu Au ?ðktËhk yufçkeòLke [k{ze WÃkhLkk ðk¤{kt þwt þkuÄu Au ?ðktËhk yufçkeòLke [k{ze WÃkhLkk ðk¤{kt þwt þkuÄu Au ?ðktËhk yufçkeòLke [k{ze WÃkhLkk ðk¤{kt þwt þkuÄu Au ?ðktËhk yufçkeòLke [k{ze WÃkhLkk ðk¤{kt þwt þkuÄu Au ?
½ýe ð¾ík ík{u çku-[kh ðktËhkLku xku¤u
{¤eLku çkuMkíkkt òuÞk nþu. íkuyku yufçkeòLkk
þheh{ktÚke ÃkkuíkkLke yktøk¤eyku ðzu æÞkLkÚke
íkÃkkMkeLku ftEf þkuÄíkk nkuÞ Au. {kýMk ÃkAe
ðktËhk, fkuEÃký «kýeyku fhíkkt ðÄkhu
çkwrØþk¤e Au. Íkz WÃkh íkuyku hnuíkkt nkuðkÚke
íku{Lke ykt¾ku ríkûý nkuÞ Au. ykÃkýe {kVf
íku{Lke yktøk¤eykuLku Lk¾ Ãký nkuÞ Au. ytøkwXk
yLku yktøk¤eyku ðzu íku LkkLkk {kuxk ÃkËkÚko Ãkfze
þfu Au. LkðhkþLkku ½ýku¾hku ð¾ík íkuyku
yufçkeòLkk þheh{kt ÃkhMkuðkÚke MkwfkE økÞu÷kt
{eXkLkkt hsfýku þkuÄðk{kt økk¤u Au.
ÃkûkeLkkt þheh WÃkh fux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au ?ÃkûkeLkkt þheh WÃkh fux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au ?ÃkûkeLkkt þheh WÃkh fux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au ?ÃkûkeLkkt þheh WÃkh fux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au ?ÃkûkeLkkt þheh WÃkh fux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au ?
[f÷e fu fçkwíkhLku ÃkfzeLku íkuLkk ÃkªAk
økýðkLkku rð[kh ík{Lku fËe ykÔÞku Au ? yuf
{h½k WAuhLkkhu yuf {kuxe {h½eLkkt ÃkªAk
økýe òuÞk. fux÷kt LkeféÞkt òýku Aku ? 8325.
çkeò rs¿kkMkwyu çkíkfLkkt ÃkªAk økýðkLkku «ÞíLk
fÞkuo yLku íkuLkkt ÃkªAk 25216 ÚkÞkt. ½h{kt
Vhíke [f÷eLkkt þheh WÃkh ÷øk¼øk 3500
sux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au. Ãkûke su{ {kuxwt íku{ íkuLkk
þheh WÃkhLkkt ÃkªAkLke MktÏÞk ðÄkhu.
fkuÞ÷,ÃkkuÃkx,çkw÷çkw÷ suðk Ãkûkeyku WÃkh 1100
Úke 1600 sux÷kt ÃkªAk sýkÞkt Au. LkkLkk Ãkûkeyku
WÃkh Ãký yufkË nòh sux÷kt ÃkªAk nkuÞ Au.
ÃkªAkLke MktÏÞkLkku ykÄkh Éíkw WÃkh Ãký hnu
Au. rþÞk¤k{kt ÃkªAk ðÄkhu nkuÞ Au yLku
WLkk¤k{kt ykuAkt. Ãkûkeyku ð»ko{kt ¾kMk fheLku
WLkk¤k{kt yufðkh swLkkt ÃkªAk ðkhkVhíke ¾t¾uhe
Lkkt¾e Lkðk ÃkªAk Äkhý fhu Au.
fku÷Mkk{ktÚke çkhV çkLkkðe þfkÞ ?fku÷Mkk{ktÚke çkhV çkLkkðe þfkÞ ?fku÷Mkk{ktÚke çkhV çkLkkðe þfkÞ ?fku÷Mkk{ktÚke çkhV çkLkkðe þfkÞ ?fku÷Mkk{ktÚke çkhV çkLkkðe þfkÞ ?
MkkÄkhý heíku ykÃkýu fku÷MkkLkku
WÃkÞkuøk økh{e {u¤ððk {kxu fheyu Aeyu.
Ãký fku÷Mkk{ktÚke Mkwfku çkhV çkLku Au íku ík{u
ík{u òýku Aku ?

22. y økkuhMk
21
òýku Aku ?Mkwfku çkhV ¾hu¾h Mkwfku s nkuÞ
Au. ÃkkýeLkk çkhV fhíkkt íku ¼khu nkuÞ Au yLku
íkuLkk fhíkkt ½ýe ðÄkhu Xtze ykÃku Au.
Mkwfku çkhV þwæÄ ytøkkhðkÞw{ktÚke çkLku
Au. ytøkkhðkÞwLkwt íku ÄLk MðYÃks Au. {kuxk
çkkuE÷h{kt fku÷Mkk çkk¤ðk{kt ykðu Au. íku{ktÚke
ytøkkhðkÞw Awxku Ãkkze íkuLku ¾wçk Xtfz yLku
ô[k ËçkkýLke {ËËÚke «ðkne MðYÃk{kt {u¤ððk{kt
ykðu Au. yk «ðkne fux÷kf Wãkuøkku{kt ðÃkhkÞ
Au. «ðkne ytøkkhðkÞwLku ykuAk Ëçkkýu, ÍzÃke
çkk»Ãke¼ðLkLke r¢Þk îkhk ½Lk MðYÃk{kt Vuhðe
Lkk¾ðk{kt ykðu Au. yk Au Mkwfku
çkhV,fku÷Mkk{ktÚke çkhV ! Mkwfku çkhV ½ýkt
Wãkuøkku{kt WÃkÞkuøke Au. íkuLkwt W»ýíkk{kLk 78 Mku.
sux÷wt nkuÞ Au. íkuLku nkÚk{kt hk¾eLku Ëkçke þfkÞ
Lkrn. Mkwfk çkhVLke {ËËÚke su ÃkËkÚkkuo Mkk[ðe
hk¾ðk{kt ykðu Au, íku Lke[k W»ýíkk{kLkLku ÷eÄu
íkkò s hnu Au. íku{kt fkuE òíkLkk Mkwû{ yýwSðku
WíÃkÒk ÚkE þfíkk LkÚke. AuÕ÷u ykøk nku÷ððk
{kxu Ãký íku ðkÃkhe þfkÞ. ÃkuxÙku÷ suðk Mk¤økíkk
ÃkËkÚko WÃkh òu Mkwfk çkhVLkk xwfzk Lkk¾ðk{kt
ykðu íkku íkuLkkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ Au.
ykøkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ ?ykøkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ ?ykøkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ ?ykøkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ ?ykøkÚke ykøk nku÷ðe þfkÞ ?
yk{ íkku shk rðr[ºk ÷køku yuðku yk
«&™ Au, Ãký fux÷kf Mktòuøkku{kt ykøk nku÷ððk
{kxu çkeS ykøk Mk¤økkððe Ãkzu Au.
støk÷{kt Ëð ÷køku íÞkhu íkuLku nku÷ððku
y½hku Au. ½ýku ÷ktçkku rðMíkkh ËðÚke Mk¤øke
WXu Au. ykðk ËðLke Mkk{uLke çkkswÚke ykøk
Mk¤økkðe íkuLkk íkhV Äfu÷ðk{kt ykðu íkku çktÒku
ykøk ¼uøke ÚkkÞ íÞkt íku yxfe sþu, fkhý
çk¤e þfu íkuðk ÃkËkÚko íkuLke Mkk{u hnuþu Lkrn.
çkhVÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ ?çkhVÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ ?çkhVÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ ?çkhVÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ ?çkhVÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ ?
Ëuðíkk Mk¤økkððk {kxu çkhVLke {ËË
÷E þfkÞ yu fuðe rðr[ºk ðkík ÚkE ! Aíkkt
çkhVLke {ËËÚke Ëuðíkk Mk¤økkðe þfkÞ yu
nfefík Au.
ík{u fËe çkkÌkøkku¤ ÷uLMkLke {ËËÚke
MkwÞoLkkt rfhýku yufºkfhe fkøk¤ Mk¤økkððkLkku
y¾íkhku fhe òuÞku Au ? ykðk ÷uLMk WÃkh
Ãkzíkkt MkwÞoLkk «fkþLkkt Mk{ktíkh rfhýku, yufs
fuLÿ WÃkh yufºk ÚkðkÚke íÞkt ykøk¤ {wfu÷ku
ÃkËkÚko økh{ ÚkE Mk¤øke WXu Au. Xtzk «Ëuþ{kt
ykðk ÷uLMkLke økuhnkshe{kt [kuϾk çkhV{ktÚke
WÃkMkkðu÷ku ykðku ÷uLMk, MkwÞoLkk «fkþLkkt rfhýku
yufºk fhe Ëuðíkk Mk¤økkðe þfu Au. íku{ fhíkkt
çkhV ykuøk¤e síkku LkÚke. Xtzk «Ëuþ{kt ¾wÕ÷k
{uËkLk{kt [kuϾk rËðMku s ykðwt çkLke þfu.
Äúwð «Ëuþ{kt ÃknkU[u÷k MkknrMkfkuyu ykðe heíku
yÂøLk «økxkðe íkuLkku WÃkÞkuøk fÞkuo nkuðkLkk
Ëk¾÷k Au.
Mkk¼kh : ík{u òýku Aku ?
÷u. økxw¼kE [kufMke

23. økkuhMk y
22
hk{Lkð{eLkk Ãkkt[ MktËuþ
SðLkLkk yLkuf ÃkkMkk nkuÞ Au. Lku Ëhuf
ÃkkMku ÔÞÂõíkLkwt y÷øk-y÷øk ÔÞÂõíkíð ͤfe
WXíkwt nkuÞ Au. çkeò þçËku{kt fneyu íkku Ëhuf
ÃkkMkk{kt ÔÞÂõík yuf Lkðku sL{ ÷uíke nkuÞ Au.
hk{Lkð{eLkk þw¼ yðMkhu ykÃkýu ©ehk{Lkk
Ãkkt[ sL{kuLku LkSfÚke òuEyu yLku yu{Lkk
MktËuþLku {kýðk «ÞíLk fheyu.
(1) Ãkwºk :- fifuÞeLkk ð[LkÚke ®[ríkík çkLku÷k
ËþhÚk hkò ßÞkhu ©ehk{Lkk fûk{kt ykðu Au,
íÞkhu ©ehk{ íkhík s W¼k ÚkE òÞ Au.
rÃkíkkSLke MkL{w¾ òÞ Au. íku{Lkku nkÚk ÃkfzeLku
íku{Lku MkL{kLkÃkqðof ykMkLk MkwÄe ÷kðu Au. çkuMkðk
{kxu rðLktíke fhu Au yLku íku{Lkk [hýku{kt «ýk{
fhu Au.
yuf r{rLkx, ykÃkýu shk MkuÕV
yufÍkr{LkuþLk fheþwt ? ½h{kt {B{e-ÃkÃÃkk
W¼k nkuÞ, íkku ykÃkýu çkuXk nkuEyu fu W¼k
nkuEyu ?yu fËk[ Lke[u çkuXkt nkuÞ, íkku ykÃkýu
Lke[u s nkuEyu fu MkkuVk WÃkh Ãký nkuE þfeyu
? ©ehk{ yu{Lkk {kíkk-rÃkíkkLku hkus «ýk{©ehk{ yu{Lkk {kíkk-rÃkíkkLku hkus «ýk{©ehk{ yu{Lkk {kíkk-rÃkíkkLku hkus «ýk{©ehk{ yu{Lkk {kíkk-rÃkíkkLku hkus «ýk{©ehk{ yu{Lkk {kíkk-rÃkíkkLku hkus «ýk{
fhíkkt níkkt, ykÃkýu {B{e-ÃkÃÃkkLku AuÕ÷k-fhíkkt níkkt, ykÃkýu {B{e-ÃkÃÃkkLku AuÕ÷k-fhíkkt níkkt, ykÃkýu {B{e-ÃkÃÃkkLku AuÕ÷k-fhíkkt níkkt, ykÃkýu {B{e-ÃkÃÃkkLku AuÕ÷k-fhíkkt níkkt, ykÃkýu {B{e-ÃkÃÃkkLku AuÕ÷k-
÷uxuMx «ýk{ fÞkhu fÞko?÷uxuMx «ýk{ fÞkhu fÞko?÷uxuMx «ýk{ fÞkhu fÞko?÷uxuMx «ýk{ fÞkhu fÞko?÷uxuMx «ýk{ fÞkhu fÞko?
ðu÷, hkò ËþhÚk Ãkkuíku ykÃku÷k
‘ð[Lk’Lke yLku ¼hík {kxu hksøkkËeLke ðkík
fhu Au. ¾qçk Mktfku[ MkkÚku ËþhÚk hkò íkqxf
íkqxf þçËku{kt «&™ fhu Au, ‘çkuxk, sÞuc Ãkwºk
íkku íkwt Au, hksøkkËe Ãkh íkkhku yrÄfkh Au. þwt
nwt ¼híkLku hksøkkËe ykÃke þfwt ?’
yk þçËku Ãkqhk ÚkkÞ, yuLke Ãknu÷k
©ehk{Lke ykt¾ku{ktÚke yktMkwyku ðnuðk ÷køku Au.
hkò ËþhÚk fkuE økuhMk{s fhu yuLke Ãknu÷k
©ehk{ fnu Au, ‘rÃkíkkS ! ßÞkhu nwt Ãkkuíku s‘rÃkíkkS ! ßÞkhu nwt Ãkkuíku s‘rÃkíkkS ! ßÞkhu nwt Ãkkuíku s‘rÃkíkkS ! ßÞkhu nwt Ãkkuíku s‘rÃkíkkS ! ßÞkhu nwt Ãkkuíku s
ykÃkLkku Awt. íÞkhu ykÃku ykðku «&™ fu{ykÃkLkku Awt. íÞkhu ykÃku ykðku «&™ fu{ykÃkLkku Awt. íÞkhu ykÃku ykðku «&™ fu{ykÃkLkku Awt. íÞkhu ykÃku ykðku «&™ fu{ykÃkLkku Awt. íÞkhu ykÃku ykðku «&™ fu{
fhðku Ãkzu ? ¼híkLku íkku þwt ? yÞkuæÞkLkkfhðku Ãkzu ? ¼híkLku íkku þwt ? yÞkuæÞkLkkfhðku Ãkzu ? ¼híkLku íkku þwt ? yÞkuæÞkLkkfhðku Ãkzu ? ¼híkLku íkku þwt ? yÞkuæÞkLkkfhðku Ãkzu ? ¼híkLku íkku þwt ? yÞkuæÞkLkk
fkuE Mkk{kLÞ{kt Mkk{kLÞ LkkøkrhfLku ÞfkuE Mkk{kLÞ{kt Mkk{kLÞ LkkøkrhfLku ÞfkuE Mkk{kLÞ{kt Mkk{kLÞ LkkøkrhfLku ÞfkuE Mkk{kLÞ{kt Mkk{kLÞ LkkøkrhfLku ÞfkuE Mkk{kLÞ{kt Mkk{kLÞ LkkøkrhfLku Þ
ykÃk hksøkkËe ykÃkðk EåAku, íkku yu{ktykÃk hksøkkËe ykÃkðk EåAku, íkku yu{ktykÃk hksøkkËe ykÃkðk EåAku, íkku yu{ktykÃk hksøkkËe ykÃkðk EåAku, íkku yu{ktykÃk hksøkkËe ykÃkðk EåAku, íkku yu{kt
{khku Lkk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke{khku Lkk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke{khku Lkk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke{khku Lkk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke{khku Lkk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke
yLku nk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke.yLku nk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke.yLku nk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke.yLku nk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke.yLku nk ÃkkzðkLkku Ãký yrÄfkh LkÚke. nwt
íkku {kºk ykÃkLkku Mkuðf, MkuðfLkku yrÄfkh {kºk
ykËuþÃkk÷Lk fhðkLkku nkuÞ, yuÚke ðÄw fþwt s
Lknª. Aíkkt {khe s yk¿kktrfíkíkkLke fkuE ¾k{e
hne økE nþu, suÚke ykÃkLku {khe hò ÷uðkLke
sYh Ãkze. yk s Ëw:¾ {khk nËÞLku Ãkeze hÌkwt
Au.’
Ã÷eÍ f{ çkuf, su {B{e-ÃkÃÃkkyu
ykÃkýLku sL{ ykÃÞku, fuxfux÷k füku ðuXeLku
ykÃkýLku WAuÞko, ¼ýkÔÞk-økýkÔÞk, ykÃkýk
¾kíkh fuxfux÷k ¾[ko fÞko. yu {B{e-ÃkÃÃkkLku
ÃkkuíkkLke r{ÕfíkLkk ¼køk Ãkkzðk {kxu fu fkuE
Ãký «fkhLkku ¾[o fhðk {kxu ykÃkýLku ÃkqAðkLke

24. y økkuhMk
23
sYh ¾he ? Lku {B{e-ÃkÃÃkk ÃkqAu, íkku yu ykÃkýk
{kxu þh{Lke ðkík Lknª ? Lku yu{kt ÃkkAku ykÃkýu
rðhkuÄ LkkUÄkðeyu, íkku ykÃkýe fE fuxuøkhe ?
©ehk{ fnu Au - nwt {trËhLkku ¼økðkLk
Awt, íkku ík{khk ½hu hnu÷k ík{khk {B{e-ÃkÃÃkk
yu ½hLkk ¼økðkLk Au. ík{u ½hLkk ¼økðkLkLku
Lkkhks fheLku {khk ÃkkMku ykðþku, íkku ÃkAe ík{u
{khe øk{u íkux÷e Ãkqò fhku, nwt hkS Lknª Úkkô.
(2) ¼úkíkk :- ©ehk{ yuf ykËþo ¼kE níkkt.
su ¼úkík]¼kð yu{Lku ÷û{ý «íÞu níkku, yu s
¼úkík]¼kð ¼hík «íÞu Ãký níkku. ¼híkLkku
hkßÞkr¼»kuf sux÷ku fifuÞe {kxu ykLktËsLkf
níkku, yux÷ku s ©ehk{ {kxu Ãký ykLktËsLkf
níkku. ¼kELkwt Mkw¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ÷køku,¼kELkwt Mkw¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ÷køku,¼kELkwt Mkw¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ÷køku,¼kELkwt Mkw¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ÷køku,¼kELkwt Mkw¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ÷køku,
¼kELkwt Ëw:¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Ëw:¾ ÷køku yu¼kELkwt Ëw:¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Ëw:¾ ÷køku yu¼kELkwt Ëw:¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Ëw:¾ ÷køku yu¼kELkwt Ëw:¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Ëw:¾ ÷køku yu¼kELkwt Ëw:¾ suLku ÃkkuíkkLkwt Ëw:¾ ÷køku yu
Mkk[ku ¼úkíkk.Mkk[ku ¼úkíkk.Mkk[ku ¼úkíkk.Mkk[ku ¼úkíkk.Mkk[ku ¼úkíkk.
rhxLko xw MkuÕV, ykÃkýLku {¤u÷k
¼køk{ktÚke ¼kELku ftE ykÃkðkLkku rð[kh
ykÃkýLku ykÔÞku ¾hku ? ¼kELkku ÄtÄku ykÃkýk
fhíkkt [kh økýku Mkkhku [k÷íkku nkuÞ, íkku ykÃkýu
ytíkhÚke hkS ¾hk ?
©ehk{ fnu Au, íkkhu íkku ËwrLkÞkLkk yuf
yuf Sð MkkÚku ¼úkík]¼kðLke MktðuËLkk fu¤ððkLke
Au. f{ Mku f{ íkkhk Mkøkk ¼kEÚke íkku yuLke
þYykík fh !!!
(3) Ãkrík :- ÞwØLku hkufðk {kxu ðkxk½kxku
[k÷íke níke, yu Mk{Þu hkðý ©ehk{Lku yuf
ykuVh fhu Au, ‘{khe YÃk YÃkLkk ytçkkh suðe
ºký nòh hksfw{khe + yzÄwt hks ík{kÁt,
yLku Mkeíkk {khe.’ fuðe ÷ku¼k{ýe ykuVh ! Lku
Aíkkt ©ehk{u yk ykuVhLku ÷kík {kheLku Xwfhkðe
ËeÄe níke. ‘çkMk, {Lku Võík Mkeíkk ykÃke Ëu,
çkeswt {khu fþwt s òuEíkwt LkÚke.’
sMx ÷wf ELkMkkEz, yÂøLkLke Mkkûkeyu
su rðïkMk yLku ðVkËkheLkku MktçktÄ ykÃkýu
çkktæÞku níkku yu MktçktÄ «íÞu ykÃkýe ðVkËkhe
fux÷e ? ykÃkýe ÃkkuíkkLke ÃkíLkeLku AkuzeLku
ËwrLkÞkLke «íÞuf †e ykÃkýLku {kíkk, çknuLk fu
Ëefhe Mk{kLk ÷køku íkku s ykÃkýu Mkk[k ‘Ãkrík’
ÚkE þfeyu, Lku Lknª íkku rðïkMk½kíke çkLke
sEyu. yk ðkMíkrðfíkkLkku ykÃkýLku ÏÞk÷ ¾hku
? ykÄwrLkf {kæÞ{kuLkk rLk÷oßs Ë~Þku ykÃkýLku
rðïkMk½kíkeLke fûkk{kt {wfe hÌkk Au, yuðku
ykÃkýLku fkuE ynuMkkMk ¾hku ? Ã÷eÍ, ËwrLkÞkËwrLkÞkËwrLkÞkËwrLkÞkËwrLkÞk
yk¾e fqðk{kt Ãkzu, íkkuÞ ykÃkýu fqðk{ktyk¾e fqðk{kt Ãkzu, íkkuÞ ykÃkýu fqðk{ktyk¾e fqðk{kt Ãkzu, íkkuÞ ykÃkýu fqðk{ktyk¾e fqðk{kt Ãkzu, íkkuÞ ykÃkýu fqðk{ktyk¾e fqðk{kt Ãkzu, íkkuÞ ykÃkýu fqðk{kt
Ãkzðwt rçkÕfw÷ sYhe LkÚke.Ãkzðwt rçkÕfw÷ sYhe LkÚke.Ãkzðwt rçkÕfw÷ sYhe LkÚke.Ãkzðwt rçkÕfw÷ sYhe LkÚke.Ãkzðwt rçkÕfw÷ sYhe LkÚke.
(4) r{ºk :- Mkwøkúeðu ßÞkhu ©ehk{ ÃkkMku MknkÞ
{ktøke, íÞkhu ©ehk{ ¾wË Mktfx{kt níkkt. MkeíkkSLkku
nS fkuE Ãk¥kku Lk níkku. hze hzeLku ykt¾ku MkqÍe
økE níke. {Lk þqLÞ çkLke økÞwt níkwt. Lku Aíkkt Þ
©ehk{ Lkk LkÚke Ãkkzíkk. ÃkkuíkkLkk Ëw:¾Lku íÞktLkwt
íÞkt hnuðk ËELku çkeòLkk Ëw:¾Lku Ëqh fhðk

25. økkuhMk y
24
{kxu ©ehk{ Ëkuze òÞ Au. ð]ûk ¾wË íkzfk{ktð]ûk ¾wË íkzfk{ktð]ûk ¾wË íkzfk{ktð]ûk ¾wË íkzfk{ktð]ûk ¾wË íkzfk{kt
nkuÞ Au, Lku çkeòLku AkÞku ykÃku Au, yuðenkuÞ Au, Lku çkeòLku AkÞku ykÃku Au, yuðenkuÞ Au, Lku çkeòLku AkÞku ykÃku Au, yuðenkuÞ Au, Lku çkeòLku AkÞku ykÃku Au, yuðenkuÞ Au, Lku çkeòLku AkÞku ykÃku Au, yuðe
yk ½xLkk Au.yk ½xLkk Au.yk ½xLkk Au.yk ½xLkk Au.yk ½xLkk Au.
su r{ºkíkk rÃkfLkef yLku Ãkkxeo MkwÄe
Mker{ík Au, su r{ºkíkk{kt nkŠËfíkk ykuAe Au, Lku
ykiÃk[krhfíkk ðÄw Au yu ¾hk yÚko{kt r{ºkíkk s
LkÚke. ykÃkýu ykÃkýk ytíkhLku yuf «&™
fheyu, ‘þwt nwt fkuELkku Mkk[ku r{ºk Awt ¾hku?’
(5) þºkw :- [¢Lkk yk½kíkÚke yuf [eMk MkkÚku
hkðý Þwؼqr{ Ãkh Z¤e Ãkzu Au. ©ehk{Lkwt
yk¾wt MkiLÞ ¾wþeÚke Ãkkøk÷ çkLkeLku sÞsÞfkh
fhu Au, íÞkhu ÷û{ýSLke Lksh {kuxk¼kE Ãkh
òÞ Au, Lku ÷û{ý [kUfe òÞ Au.. ‘{kuxk¼kE,
yk þwt ? ykÃkLke ykt¾ku{kt ykMkwt ? yk íkku
ykÃkýku Ëw~{Lk Au, suýu ykÃkýLku Ëw:¾e fhðk{kt
fktE s çkkfe hkÏÞwt LkÚke.’ økËTøkËT Mðhu ©ehk{
fnu Au, ‘÷û{ý ! MkeíkknhýLke yuf ¼q÷
hkðýÚke ÚkE økE. çkkfe, hkðýLkk SðLk{kt
Ãký ½ýk MkËTøkwýku níkk, yksu hkðýLke rðËkÞ
MkkÚku ËwrLkÞk{ktÚke yuf økwýðkLk ÔÞÂõík rðËkÞ
÷E hne Au, {kxu nwt hze hÌkku Awt.’
÷û{ýS Ëkuzâk, AuÕ÷k ïkMk ÷uíkkt
hkðý ÃkkMku økÞk yLku fÌkwt, ‘hkðý ! íkkÁt
y{u fktE çkøkkzâwt Lk níkwt, yLku íku y{kÁt
çkøkkzðk{kt fktE çkkfe hkÏÞwt Lk níkwt. ¼k¼eLkk
rðhn{kt {kuxk¼kEyu su ðuËLkk Mkne Au, yu íkku
{U Mkøke ykt¾u òuE Au. hkðý ! yksu íkwt {he
hÌkku Aku, íkku nwt ¾wþ Awt, MkwøkúeðS, nLkw{kLkS
çkÄkt s ¾wþ Au, Ãký íkkhk {]íÞw Ãkh {khk
{kuxk¼kE yktMkw Mkkhe hÌkk Au.’ yk Mkkt¼¤eLku
hkðýu fÌkwt, ‘÷û{ý ! {kxu íkku ËwrLkÞk‘÷û{ý ! {kxu íkku ËwrLkÞk‘÷û{ý ! {kxu íkku ËwrLkÞk‘÷û{ý ! {kxu íkku ËwrLkÞk‘÷û{ý ! {kxu íkku ËwrLkÞk
yu{Lku ¼økðkLk fnu Au.’yu{Lku ¼økðkLk fnu Au.’yu{Lku ¼økðkLk fnu Au.’yu{Lku ¼økðkLk fnu Au.’yu{Lku ¼økðkLk fnu Au.’
fkuEyu ©ehk{Lku ÃkkuíkkLkk þºkw {kLÞk
nþu. ©ehk{ Ãkkuíku fkuELkk Þ þºkw Lk níkkt. ©ehk{
ÃkkMku yuðe rËÔÞárü níke, íku suLkkÚke íku{Lku
Ëw~{Lk{kt Ãký økwýku Ëu¾kíkkt níkkt. ©ehk{ fnu
Au - ík{u Ãkkuíku Mkkhk nku, íkku ÃkAe yk¾eík{u Ãkkuíku Mkkhk nku, íkku ÃkAe yk¾eík{u Ãkkuíku Mkkhk nku, íkku ÃkAe yk¾eík{u Ãkkuíku Mkkhk nku, íkku ÃkAe yk¾eík{u Ãkkuíku Mkkhk nku, íkku ÃkAe yk¾e
ËwrLkÞk ík{Lku Mkkhe s ÷køkðkLke Au.ËwrLkÞk ík{Lku Mkkhe s ÷køkðkLke Au.ËwrLkÞk ík{Lku Mkkhe s ÷køkðkLke Au.ËwrLkÞk ík{Lku Mkkhe s ÷køkðkLke Au.ËwrLkÞk ík{Lku Mkkhe s ÷køkðkLke Au.
[k÷ku, ykÃkýe ¼eíkh{kt ©ehk{Lku sL{
ykÃkeyu. hk{Lkð{eLke ykLkkÚke Mkkhe Wsðýe
çkeS fkuE s LkÚke.
LkkUÄ : sir{Lk¼kE siLk - ©e rsLkþkMkLk
ykhkÄLkk xÙMx - y{ËkðkË îkhk {kuf÷k
Þu÷ Ãkrºkfk{ktÚke - yk¼kh
• «nkh fhðkLkwt Mkk{Úko nkuðk Aíkkt {Lkw»Þ «nkh
Lk fhu íÞkhu yuLkk{kt ûk{kð]rík Au yu{ fnuðkÞ ;
Ëwçko¤ ûk{k fhu íkku Þu þwt Lku Lk fhu íkku Þu þwt ?
• ßÞkhu ík{u «ríkfkh fhðk yMk{Úko nku íÞkhu
økwMMkku fhðku yLkwr[ík Au : ík{khk{kt Mkk{ÚÞo nkuÞ
íkku ¢kuÄÚke yLkwr[ík çkeswt ftE LkÚke.

26. y økkuhMk
25
«kÚkr{f rþûký {kík]¼k»kk{kt s ykÃkðwt òuEyu.
«kÚkr{f rþûký {kík]¼k»kk{kt nkuÞ yu
çkk¤f, fwtxwBçk, Mk{ks yLku ËuþLkk rník{kt Au.
yk rð[kh ¾kuxku Ãkwhðkh fhLkkhLku Yk. yuf
÷k¾ (rnLËe «ík{kt ¼q÷Úke 10 ÷k¾ AÃkkÞu÷)
ELkk{ ykÃkðk{kt ykðþu. {khe {kík]¼k»kkLke
{køkoËŠþfk 11 ÷k¾Úke ðÄw ËuþLke Mkkík ¼k»kk{kt
AÃkkÞu÷ Au. Ãký yk¾k Ëuþ{ktÚke yk Ãkzfkh
S÷ðk{kt ykÔÞku LkÚke, íkuLkku yÚko yu ÚkÞku fu
÷kufku yk ðkík òýu Au Ãký ytøkúuSLkk
ykÄwrLkfíkkLkk «ðkn{kt íkýkE íkýkELku Ëkuzâk
òÞ Au yLku su {k-çkkÃk òýu Au fu ytøkúuS
{kæÞ{{kt {qfeLku çkk¤f, fwxwBçk nuhkLk ÚkE
çkk¤fLkwt yrník fÞwO íku Ãký Akíke XkufeLku fnuíkk
LkÚke fu y{u Mk÷ðkýk Aeyu ík{u Mk÷ðkíkk Lknª.
yu s heíku {kík]¼k»kk {kxu fkÞo fhíkk {nË
ytþu ðze÷kuLkk AkufhkLkk Akufhk ytøkúuS
{kæÞ{{kt ¼ýu Au íkuyku Ãký íku{Lkk Ãkwºkkuyu ¾kuxku
rLkýoÞ ÷eÄku Au, íkuðwt sýkðe þõÞk LkÚke. yk
çkLkðkLkwt {n¥ðLkwt fkhý Ãkrù{e ykÄwrLkfíkk,
ytøkúuSÞíkLke ¼úk{fíkk {kçkkÃkLkk {kLkMk WÃkh
AðkE økE Au, çkk¤f nuhkLk Úkþu íku Lksh
ytËks ÚkÞwt Au. yk ¾íkhLkkf ¼úk{fíkk ÔÞÂõík,
fwxwtçk, Mk{ks yLku ËuþLku íkLk, {Lk, ÄLkÚke
fuðe çkhçkkË fhe hne Au, íkuLke ði¿kkrLkf/Mk[kux
Aýkðx {u {khk ÃkwMíkf “íkwts íkkhku íkkhýnkh”
fu suLke ºký ÷k¾ Lkf÷ Ëuþ{kt rnLËe/økwshkíke{kt
Vhe hne Au íku{kt fhe Au. yk Ãkrù{e {kLkrMkfíkk
Ëqh fhðk 160Úke ðÄkhu “hk»xÙeÞ ykhkuøÞ
fÚkk” rLk:þwÕf fhe Au yLku {khwt MkkrníÞ E{uE÷
WÃkh rLk:þwÕf {¤u Au. çkus ð»ko{kt ËuþLku yk
¼úk{fíkk{ktÚke çknkh fkZðkLkk «ÞíLk Au.
{k-çkkÃkLku yk ¼úk{fíkk{kt nuhkLk ÚkE
hÌkk Aeyu íkuLkku ÏÞk÷ ykðíkkt «kÚkr{f rþûký
{kík]¼k»kk{kt s nkuðwt òuEyu íku ykÃkkuykÃk
Mk{òþu. {kík]¼k»kk «kÚkr{f rþûký {kxu
yufMkkuÚke ðÄkhu «ð[Lk ykÃke íku{s [w{k÷eMk
þnuhku{k {kík]¼k»kkLke hÚkÞkºkk 2011{kt fkZu÷
níke. su{kt {kík]¼k»kkLku yðhkuÄíke {kLÞkíkkyku
Ëwh fhðk «ÞíLk fhu÷ Au. íku{s Mð çk[íkLkk
Y.yrøkÞkh ÷k¾Úke ðÄw yk {kxu ¾[uo÷ Au.
íku{s yuf ÷k¾ sux÷e {køkoËŠþfk yk Ëuþ{kt
rLk:þwÕf ykÃke Au. nòhkuLke MktÏÞk{kt ðeMkeze
rðíkhý fhu÷ Au.
ytøkúuS {kæÞ{{kt ¼ýíkwt çkk¤f Mkðkhu
rLkþk¤u òÞ, çkÃkkuhu xâwþLk{kt òÞ yLku Mkktsu
÷uþLk fhu. yk{ íkuLkwt çkk¤Ãký AeLkðkE økÞwt.
çkk¤ {swh çkLkkðe ËeÄku yLku {wtÍkELku {kLkrMkf
íkký/ðkELkku ¼kuøk çkLku Au. rð»kÞLku Mk{sðkLku
çkË÷u økku¾u Au. Ãkrhýk{u 5-6 Äkuhýu ÃknkU[u Au
íÞkt çkk¤f nktVe òÞ Au. ÃkAe çkk¤f yufuÞ
{u¤Lkwt LkÚke hnuíkwt. Lk økwshkíke ykðzu Lk Mkk[w
ytøkúuS. økrýík, rð¿kkLk suðk yøkíÞLkk
rð»kÞ{kt Lkçk¤w nkuÞ Au.çkk¤fku Mk{ks yLku
ðkíkkðhý rðþu ¾kMk fktE òýíkk LkÚke nkuíkk.
yk{ íkuLkwt çk[Ãký yLku ¼rð»Þ çktÒku AeLkðkE
Au.
sÞkhu {kík]¼k»kk{kt ¼ýíkwt çkk¤f
ykLktËÚke ¼ýu Au. rð»kÞLku çkhkçkh Mk{su Au.

27. økkuhMk y
26
íkuLke ÃkkMku yLÞ «ð]r¥k fhðkLkku Mk{Þ hnu Au,
íkuLkk ¼rð»ÞLkku {sçkqík ÃkkÞku çkLku Au. nhu Au,
Vhu Au, h{u Au, ykswçkkswLkwt Mkk{krsf yLku
«kf]ríkf ðkíkkðhý {kýu Au, òýu Au yLku ¾e÷u
Au. Eíkh ðkt[Lk yLku «ð]r¥k fhu Au. {k-çkkÃk
{kuxe ykþkyu ytøkúuS {kæÞ{{kt {qfu Au. {k yu
100 økwhw Mk{kLk Au íkuLkku ¾kMk ÷k¼ çkk¤fLku
{¤íkku LkÚke. çkk¤f nuhkLk ÚkkÞ Au. yÄwhk{kt
ÃkwY yk[kÞo {k-çkkÃkLku XÃkfku ykÃku Au fu,
ík{khw çkk¤f ¼ýðk{kt Lkçk¤w Au. {k-çkkÃk
{Lk{kt {wtÍkÞ Au. yLku rð[khu Au fu {kU½e þk¤k{kt
{qõÞku, zkuLkuþLk ykÃÞwt, {kU½e Ve ykÃke, feÄk
yux÷k xâwþLk ðÄkÞko, çkk¤fLku çkk¤ {sqh
çkLkkðe ËeÄku yLku íkkuÞ ¼ýðk{kt Lkçk¤wt hÌkwt ?
Ãký yk[kÞoLku íkku fne þfu Lkne, WÕxkLkwt ½hu
ykðeLku çkk¤f WÃkh íkwt zVku¤ Au, íkkhk {kxu
fux÷k ¾[ko fÞko rð.fne økwMMkku fhu Au, {khu
Au. çkk¤f yk{ Ãký {wtÍkÞu÷ nkuÞ Au. íku ðÄw
{wtÍkE {kLkrMkf hkuøk, ðkE rð.Lkku ¼kuøk çkLku
Au. fkuE ykÃk½kík Ãký fhe çkuMku Au. {k-çkkÃk
s çkk¤fLkk Ëw~{Lk çkLke òÞ Au. íkuðe ÃkrhÂMÚkLkwt
rLk{koý ÚkkÞ Au.
ytøkúuS {kæÞ{{kt ¼ýðkLke ½u÷AkLkk
fkhýku :
(1) ykøk¤ síkk ytøkúuS òuEþu.
ykøk¤ sðkLkku ÃkkÞku {kík]¼k»kk s Au,
ytøkúuS {kæÞ{ ykøk¤ s sðk Ëuíkwt LkÚke.
(2) ytøkúuS rðLkk rðfkMk Lk ÚkkÞ.
òÃkkLk, [eLk, hrþÞk, rð.Ëuþku ytøkúuS
rðLkk s ykøk¤ ðæÞk Au.
(3) fBÃÞqxh rð. {kxu ytøkúuS sYhe
Au.
{kuçkkE÷Lkk f÷kMk [kÕÞk ?
{kºk yuf {rnLkk{kt fBÃÞqxh ykðze
òÞ Au. nðu íkku {kík]¼k»kk{ktÚke rðùLke fkuE
Ãký ¼k»kk fBÃÞqxh îkhk yktøk¤Lkk xuhðu Au.
WÃkkÞWÃkkÞWÃkkÞWÃkkÞWÃkkÞ : ytøkúuSLkku rðhkuÄ LkÚke.
«kÚkr{f rþûký {kík]¼k»kk{kt ykÃkðkLkwt Au. 12{k
Äkuhý MkwÄeLkk ytøkúuS{kt ykðíkk þçËkuLke MktÏÞk
1200Úke ykuAe Au. yk{ktÚke 400 sux÷k þçËku
[÷ý{kt Au. fkuE Ãký ¼k»kkLkk 800 þçËku
òýku yux÷u íku ¼k»kk çkku÷e þfeyu.
Ãkkt[{k ÄkuhýÚke hkusLkku yuf þçË
Ãkkfku fhu íkku Lkð Äkuhý MkwÄe{kt hnu÷kEÚke
þçË ¼tzku¤ ÚkE òÞ. ÃkAe çkku÷ðkLke «ufxeMk
fhu yux÷u ytøkúuS y[qf ykðze òÞ. su
{kçkkÃkLku ytøkúuS LkÚke ykðzíkwt íku Ãký Mknu÷kEÚke
ytøkúuS þe¾e þfu. þçË ¼tzku¤Lke WýÃkku yLku
ytøkúuSÞík ¼hu÷k ðkíkkðhýu ytøkúuS {kæÞ{Lkwt
[÷ý ðÄkÞwO Au. MkkÚkku MkkÚk rþûkýLku çkeÍLkuþ
çkLkkðe ËeÄku Au. yLku ytøkúuS þk¤kykuyu
LkVkLkk Zøk÷k {u¤ððk{kt Mkh¤íkk fhe ËeÄe
Au. Ãkrhýk{u suLku rþûký MkkÚku ÷køkíkwt ð¤økíkwt
LkÚke íkuðk íkøkzku LkVku {u¤ðíkk ÚkE økÞk Au.
Lkð{kt Äkuhýu ÃknkU[uu÷ çkk¤fLku ÃkqAku
fu íkwt zkpfxh, yuÂLsLkeÞh, Mke.yu rð.þwt çkLkðk
{køku Au, íku su çkLkðk {køkíkku nkuÞ íku {kxu æÞkLk
Ëkuhku fu íkkhe ¼ýðkLke [kuÃkze{kt íkuLku ÷økíkk
xufLkef÷ þçËku fu su fkIMk{kt ytøkúuS{kt
Ëþkoððk{kt ykðu Au íku òýu yLku ÞkË hk¾u.

28. y økkuhMk
27
yk xufLkef÷ þçËku {ktz 150 sux÷k s ÚkkÞ
Au. su Mknu÷kEÚke ykðze sþu yLku ykøk¤
síkkt {w~fu÷e sýkþu Lknª.
yk{ ytøkúuS 1200Úke ykuAk þçËku
yLku 150 sux÷k xufLkef÷ þçËku {kxu
çkk¤fLku ytøkúuS {kæÞ{{kt {qfe {twÍkðe ËuðkLke
sYh LkÚke. ©eW{kþtfhSyu Ãký fÌkwt níkwt fu
¾Ãk Ãkqhíkwt ytøkúuS òýku, W¥k{ ytøkúuSLkku ÏÞk÷
hk¾ðkLkku fkuE VkÞËku LkÚke. ¼k»kk ykðzu
yux÷u EåAk yLkwMkkh W¥kusLkk ykÃkkuykÃk MkòoÞ
Au. yk ðkíkku ÷kufku MkwÄe ÃknkU[þu íkku ytøkúuS
{kæÞ{Lke ½u÷Ak [ku¬MkÃkýu ½xe sþu. yk
WÃkhktík {kçkkÃk{kt ytøkúuSÞíkLke ½u÷Ak ykuAe
ÚkkÞ íku {kxu {kçkkÃk (ÔÞÂõík, fwxwBçk yLku
Ëuþ)Lku ytøkúuSÞík fEheíku íkLk, {Lk, ÄLkÚke
çkhçkkË fhu Au íku {kxu {khk ÃkwMíkf “íkwts íkkhku
íkkhýnkh” suLke ºký ÷k¾ fkuÃke yk¾k Ëuþ{kt
rðíkhý ÚkE Au. yLku yk {kxuLke 160Úke ðÄw
rLk:þwÕÞ hk»xÙeÞ ykhkuøÞ fÚkk fhe Au. íkuLku
Ëuþ¼h{ktÚke {kuxku «ríkMkkË {¤e hÌkku Au.
{kçkkÃkLke {kLkrMkfíkk çkË÷e hne Au. yLku
çkk¤fLku {kík]¼k»kk{kt «kÚkr{f rþûký yÃkkÞ
Au.
Mkk¼kh :-Mkk¼kh :-Mkk¼kh :-Mkk¼kh :-Mkk¼kh :- y[÷k
÷u.zko.n»koË Ãktrzík - hksfkux
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt.12 þY)
‘økkuhMk’ Lkku ytf rLkÞr{ík {¤íkku hnu
Au. yufs çkuXfu ðkt[e sðkLkwt ÚkkÞ Au. ytfLkwt
Lkk{ “økkuhMk” çkhkçkh s hkÏÞw Au. økkÞLkkt
ËqÄ{kt sux÷k Mkíðku hnu÷k Au yLku sux÷w MkwÃkkåÞ
Au íkuðws yk ytf {kxu fne þfkÞ. íkuLke Mkns
yLku Mkh¤ ¼k»kk çkk¤fku, ÞwðkLkku yLku ð]æÄku
yu{ çkÄkLku {kxu MkwÃkkåÞ Au. MktMfkhLkwt ¼kÚkw
ÃkehMkíkku rºk{krMkf ytf økýe þfkÞ. ykÃk Mkðuo
W¥khku¥kh «økríkLkk MkkuÃkkLkMkh fhku yuðe nkŠËf
yr¼÷k»kk Au.
ELÿ®Mkn S. òzuò - ÷ªçkze
Vuçkúwykhe - 15Lkku økkuhMk Lkku ytf
ðkåÞku. çkunË ÌËÞMÃkþeo hÌkku. hk{çkkE {k
yLku ½zÃký Mkzðk{kxu LkÚke yu çkLLku ÷u¾
«kýÃkwhu yuðk Au. økkuhMkLke Ãkwhe xe{Lku {khk
Lk{Mfkh
«¿kkçkuLk Ãkh{kh - hkÞÃkwh (A¥keMkøkZ)
{Lku økkuhMk Mk{Þktíkhu {¤íkwt hnu Au.
ykðk MkwtËh rºk{krMkfLkk {kæÞ{Úke ¾qçks Mkkhe
snu{ík WXkðku Au. økkuhMk ¾qçks MkkÂíðf MkkrníÞ
hsq fheLku íku Lkwt Lkk{ çkhkçkh MkkÚkof fhu Au.
ykÃkLkk yk MkhMk MkkrnÂíÞf «ÞkMkLku ¾qçk ¾qçk
yr¼LktËLk
híLkkfh Lkktøkh - çkkuxkË
• fËe ¼w÷þku Lknª fu ík{khe Mkt{ríkLke {nkuh Lk ÷køku íÞkt MkwÄe fËe fkuE ík{Lku Ëw:¾e çkLkkðe Lk þfu !
• ík{khe MkkiÚke {kuxe Lkçk¤kE fE Au... íku òýku Aku ? yu Au... ÃkkuíkkLke þÂõíkyku rð»kuLke ík{khe y¼kLkíkk !

29. økkuhMk y
28
økZzk(Mðk{eLkk)
Mðkr{LkkhkÞý Mkt«ËkÞLkwt «{w¾ íkeÚkoMÚkkLk
(rs.¼kðLkøkh) økZzkLkwt sqLkwt Lkk{ økZÃkwh nkuðkLkwt
Ãký {¤u Au. ¼køkðLkøkhÚke ÷øk¼øk 70
rf.{e.Ëwh ½u÷k LkËeLkk fktXu ðMku÷ yk økk{ {q¤
¾k[h fkXeykuLkwt níkwt. hkuneþk¤k ÃkkMkuLkk
nkzefkLkk {kýk ¾k[hLku fkuE fkhýMkh rÃkíkk
MkkÚku {ík¼uË Úkíkkt íku{ýu nkzefkLkku íÞkøkfhe
1675{kt ½u÷k LkËeLkk fktXu økZzkLkwt íkkuhý çkktæÞwt.
yuf yLÞ {ík {wsçk yk økk{ {q¤ ¼z÷eLkk
[wzkMk{kykuLkwt níkwt yLku hk’fkLku ¼z÷e økkuËzfk
¾k[hkuLku økhkMk{kt ykÃÞwt níkwt. ¼z÷eLke Mk¥kk
Lkçk¤e Ãkzíkkt ¾k[hkuyu økZzk ykMkÃkkMkLkku
rðMíkkh nMíkøkík fÞkuo. (økwshkíke rðïfkuþ, ¾tz
6.Ãk].10-11) yk Ãkqðuo ¼kðLkøkhLkk Xkfkuh
ð¾ík®MknSLke ðÄíke þÂõík-Mkk{ÚÞo Mkk{u MktøkrXík
ÚkE Mkk{Lkku fhðk r[¥k¤ {wfk{u yufXkt ÚkÞu÷kt
rðrðÄ fkXe MktMÚkkLkkuLkk ykøkuðkLkkuLke MktÞwõík
MkuLkk ftE fkÞoðkne fhu yu Ãkqðuo ð¾ík®MknSyu
Ãknu÷ku ðkh fhe çkÄktLku ðuhrð¾uh fhe r[¥k¤Lkku
rðLkkþ fÞkuo(1793). yk ÃkAe yk{kt su fkXe
MktMÚkkLkkuyu ¼køk ÷eÄu÷ íkuLkk Ãkh [ZkE fhe íkuLku
Ãkhkrsík fhu÷. yk Ëhr{ÞkLkÚke økZzk
¼kðLkøkhLke nfq{ík Lke[u ykÔÞwt.
ynªLkk yu¼÷ ¾k[hLkk Mk{Þ
Ëhr{ÞkLk Mkt.1861(1805) MknòLktË Mðk{e
rð[híkk-rð[híkk ynª ykðe [zâk íÞkhu fwËhíke
heíku íku{Lkwt {Lk ynª Xhíkk-íku{ýu ynª fkÞ{e
ðMkkðkx fhðkLkwt Lk¬e fÞwO. yu¼÷ ¾k[hLkk
Ãkwºk ËkËk ¾k[hLku íku{Lkk «íÞu MknsÃkýu
÷køkýe¼kð WíÃkLLk Úkíkkt íku{ýu íku{Lkwt rþ»Þíð
Mðefkhe ÃkkuíkkLkk ¼køkLkwt økZzk økk{ íku{s ÃkkuíkkLke
òíkLku ©eSLku [hýu Ähe ËeÄe ! ËkËk ¾k[hLkk
fkcLke MkwtËh fkuíkhýeðk¤k Ÿ[k ÃkzÚkkhðk¤k
Ëhçkkh økZLkk Wøk{ýk ykuhzu íku{Lke çkuXf
níke - hnuíke økZzk{kt íku{ýu Mkt.1881Lkk suX
MkwË-ykX{u ðíko{kLk {trËhLkwt rþ÷khkuÃký fÞwO níkwt,
su ºký ð»kuo Ãkqýo Úkíkkt Mkt.1884Lkk ykMkku MkwË
çkkhMku ©eS {nkhksu MðnMíku íku{kt økkuÃkeLkkÚk
{nkhksLke «rík{k WÃkhktík hkrÄfkS, ðkMkwËuð,
MkqÞo ¼økðkLk yLku nLkw{kLkSLke «rík{kLke MÚkkÃkLkk
fhe. hksMÚkkLkLkk zwtøkhÃkwhLke ykhMkLke
¾kýku{ktÚke ÷ðkÞu÷ fk¤k-MkVuË ykhMk{ktÚke MðÞt
©eSLkk {køkoËþoLk «{kýu fkheøkhkuyu yk
«rík{kyku økZzk{kt íkiÞkh fhe níke. Mðk{eSyu
íku{Lkk SðLkLkku {nËT¼køk(28 ð»ko) ynª økkéÞku
níkku. økZzk íku{Lku çknw øk{íkwt, ykÚke s íkuyku
ðkhtðkh fnuíkk -
{khwt økZzwt yLku nwt økZzkLkku, íku íkku fËe
LkÚke {xðkLkku.
ynª s íku{ýu íku{Lkk WÃkËuþ MkkhYÃk
rþûkkÃkºkeLke h[Lkk fhe níke. ynª s Mðk{eSyu
ÃkkuíkkLkwt SðLk fkÞo MktÃkLLk fhe Mkt.1886Lke suX
MkwË Ëþ{u MÚkq¤Ëun Akuzâku. ÷û{eðkze{kt íku{Lku
yÂøLkËkn ykÃkðk{kt ykðu÷, íku{Lkk WÃkh
rþ¾hçktÄ {trËh çkktÄðk{kt ykÔÞwt Au. íkuyku ßÞkt
rLkðkMk fhíkkt íku ËkËk ¾k[h Ëhçkkh økZLke
«MkkËeYÃk MkhMk ò¤ðýe ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík
økZzk{kt 28 ð»koLkk íku{Lkk rLkðkMk Ëhr{ÞkLk
yu{ýu su ftE [esðMíkwyku WÃkÞkuøk{kt ÷eÄu÷ yu
çkÄktLku «{w¾ {trËhLke ÃkkA¤Lke ykLkt˼ðLk
E{khík{kt ÔÞðÂMÚkík heíku Mktøkúne «ËŠþík fhkE
Au.
økZzk {qÏÞíðu Mðk{eLkkhkÞý Mkt«ËkÞLkwt
«{w¾-ÃkkðLk íkeÚko nkuE Mk{økú ð»ko Ëhr{ÞkLk
yrðhík Þkºkk¤wykuLkku «ðkn ËþoLkkÚkuo ykðíkku
hnu Au. Þkºkk¤wyku {kxu Ä{oþk¤k íku{s ¼kusLk
þk¤k Au. MktMf]ík ÃkkXþk¤k Ãký [k÷u Au.
økkiþk¤k Ãký Au. {trËhLkku ðneðx xuBÃk÷ çkkuzo
nMíkf Au. yk {trËhLke {wÏÞ økkËe ðzíkk÷ Au.
Mkk¼kh :- Mkkihk»xÙ MktMf]rík fkuþ ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkMkk¼kh :- Mkkihk»xÙ MktMf]rík fkuþ ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkMkk¼kh :- Mkkihk»xÙ MktMf]rík fkuþ ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkMkk¼kh :- Mkkihk»xÙ MktMf]rík fkuþ ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkMkk¼kh :- Mkkihk»xÙ MktMf]rík fkuþ ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMk

30. y økkuhMk
29
òuÄkçkkE yfçkhLke ÃkíLke níke fu ÃkwºkðÄq ?
½ýe ð¾ík «kËurþf MkkÄLkkuLkkt {q¤
íkÃkMÞk-[fkMÞk rðLkk ÷¾kÞu÷ EríknkMk ½ýe
økuhMk{s fhíkku nkuÞ Au. ytøkúuòuyu ÷¾u÷
ykÄkh¼qík s nkuÞ yu{ {kLkLkkhku yuf çknw {kuxku
ðøko nsw Ãký ykÃkýu íÞkt Au. Ãkhtíkw íkuykuyu Ãký
ykøk¤ fÌkwt yu «{kýu ½ýe økuhMk{s Q¼e fhe
Au. yk{ktLke yuf íku òuÄkçkkE rð»kuLke.
¼khík{kt {wøk÷ Mk¥kkLke MÚkkÃkLkk ÃkAe
íkuykuyu hksÃkqíkkLkk MkkÚku ¾kMk MktçktÄ çkktÄu÷-
rðfMkkðu÷. yfçkhu íkku Ëe½oárü ðkÃkhe hksÃkqíkku
MkkÚku ðiðkrnf MktçktÄku çkktÄðkLkwt Ãký þY fÞwO.
{wøk÷ Mkk{úkßÞLku MkwËeÄo fk¤ ÃkÞoLík ÂMÚkh xfkðe
hk¾ðkLkk WÆuþÚke yk{ fÞwO níkwt. yfçkhu
hksÃkqíkkLkk MkkÚku ÷øLkMktçktÄ çkktÄu÷ íku{ktÚke «Míkwík
[[koLkku {wËku WÃkÂMÚkík ÚkkÞ Au. fLko÷ suBMk xkuzu
íkuLkk ‘xkuz hksMÚkkLk’ yÚkkoíkT hksMÚkkLkLkku EríknkMk
(AnnalsandAntiqutiesofRajasthan,1920) {kt
÷¾u÷e ½ýe rðøkíkku ÃkAeÚke yíÞwÂõík Ãkqýo fu
¼úktríkÃkqýo fu ¾kuxe Mkkrçkík ÚkE Au. yk{ktLke yuf
íku yk [[ko. fLko÷ xkuzu {wøk÷ Mk{úkx yfçkhLke
ÃkíLke íkhefu òuÄkçkkE WVuo søkík økkuMkktELku {kLke-
fne Au. yk yøkkW {kWLx Mxqyxo Lkk{Lkk yuf
yLÞ ytøkúus ÷u¾fu Ãký òuÄkçkkE Lku yfçkhLke
ÃkíLke fne Au. ytçkh(sÞÃkwh)Lkhuþ ¼kh{÷Lke
fwtðhe òuÄkçkkE MkkÚku yfçkhLkkt ÷øLk ÚkÞkLke
Wõík çkLLku ÷u¾fkuLke ðkík ¼úktríkÃkqýo yLku ¾kuxe
nkuðkLkwt «{kýkuÚke Mkkrçkík ÚkÞwt - ÚkkÞ Au. íkku
1570{kt VíkuÃkwh rMk¢e{kt yfçkhu òuÄkçkkELkku
{nu÷ çktÄkÔÞkLkwt rðLMkuLx ÂM{Úku LkkuæÞwt Au. yk
Ãký ¼úktríkÃkqýo Au.
«Úk{, òuÄkçkkE yfçkhLke Lkrn, Ãký
íkuLkk Ãkwºk Mk÷e{ (su ÃkAeÚke snktøkeh Lkk{Úke
yku¤¾kÞku)Lke ÃkíLke nkuðkLkk rðr¼LLk ykÄkh
LkkUÄeyu.
hksMÚkkLkLkk EríknkMkLkkt MkkÄLkku{kt íÞktLke
rðr¼LLk ‘ÏÞkíkku’ Lke økýLkk {n¥ðLkk Mkt˼o-
«{ký íkhefu MðefkhkÞu÷ Au. y÷çk¥k, ÏÞkík Mkku
xfk EríknkMk «{ký LkÚke íku{ Aíkkt yuLkwt {níð íkku
Au s. hksMÚkkLkLke rðr¼LLk ÏÞkíkku{kt òuÄkçkkELku
yfçkhLke ÃkíLke Lkrn, Ãký ÃkwºkðÄq íkhefu
MðefkhkÞu÷ Au.
íkku fux÷kf ykÄwrLkf Mkt˼o Ãký ÏÞkíkku
Lke ðkíkLku Mk{ÚkoLk ykÃku Au, su{ fu At the age of
fifteenSalimwasmarriedtoManbai-thedaugh-
ter of Raja Bhagwan Das ofAmber.
íkk.16-2-1585Lkk hkus ¼økðkLkËkMku
yuLke hksfw{khe {kLkçkkELkk rððkn þknòËk
Mk÷e{ MkkÚku fÞko, su ÃkAeÚke Mkw÷kíkkLk rLkMMkk
fnuðkE.
…¢ï{¢Ï¢¢§ü ¥ƒ±¢ …x¢¼ x¢é„¢§ü Ý¢}¢ÜU »ÜU
Îé„Úè Ú¢…Ðé¼¢ÝèÜU¢ ç±±¢ã …ã¢æx¢èÚ „ï 1586 }¢ïæ ã饢
ƒ¢ J ±ã }¢ã¢Ú¢…¢ ©Î²ô„ã ÜUè Ðé~¢è ƒè J
26 …éÝ „Ý 1586 ÜU¢ï ©„Ýï (¥ÜUÏ¢ÚÝï)
Ï¢èÜU¢ÝïÚÝÚïࢠ}¢ã¢Ú¢…¢ Ú¢²ô„ã ÜUè ÜU‹²¢ Ú¢…ÜUé}¢¢Úè
|¢¢Ýé}¢¼è ²¢ …x¢¼ x¢é„¢§ü ÜU¢ à¢é|¢ ç±±¢ã „Hè}¢ÜUï
„¢ƒ „æÐó¢ çÜU²¢ J
¼kLkw{íkeLkwt çkeswt Lkk{ òuÄkçkkE níkwt.
WÃkhLkkt rðrðÄ MktþkuÄfkuLkkt yðíkhýku{kt
òuÄkçkkELkkt ÷øLk yfçkhLke MkkÚku Lkrn Ãký íkuLkk
Ãkwºk Mk÷e{ MkkÚku ÚkÞkLkwt MÃküíkÞk fnuðkÞwt Au. nk,
yuLkk Lkk{ rð»ku {ík¼uË Au, íkkuÃký òuÄkçkkELkwt
{q¤ Lkk{ {kLkçkkE nkuðkLkwt Lk¬e Au. yk s heíku
íkuLkk rÃkíkkLkk Lkk{Lkkt yuf{íke LkÚke. yk{ Aíkkt íku
ytçkh fu sÞÃkwhLkk hkòLke fwtðhe níke yu [ku¬Mk
Au. yk{, ykLkkÚke, òuÄkçkkE yfçkhLke ÃkíLke
Lkrn Ãký ÃkwºkðÄq nkuðkLkwt {kLke þfkÞ. íkku
yfçkhLkk{k, snktøkehLkk{k suðkt {wøk÷
çkkËþknkuLkkt SðLk[rhíkku{ktÚke yLku

31. økkuhMk y
30
þknLkðk;kLk-f]ík ‘{neh - W÷ - W{hk’ yLku
zku.økkiheþtfh ykuÍkf]ík hksÃkqíkkLkkfk EríknkMk
(1927) ÃkhÚke Ãký òuÄkçkkE yfçkhLke ÃkíLke
Lkrn Ãký ÃkwºkðÄq nkuðkLkwt rMkØ ÚkkÞ Au.
y÷çk¥k,Lke[uLke rðøkík LkkUÄðe sYhe Au :
ytçkh (sÞÃkwh) Lkhuþ ¼økðkLkËkMkLke
Ãkwºke {kLkçkkE WVuo òuÄkçkkELkkt ÷øLk yfçkhLkk
þknòËk Mk÷e{ MkkÚku ÚkÞkLkwt rMkØ ÚkkÞ Au, íkkuÃký
ykLke MkkÚku çkeS yuf {n¥ðLke çkkçkík yu Ãký Au
fu yfçkhLkkt yuf ÷øLk ytçkhLkk hkòLke fkuE
fLÞk - fwtðhe MkkÚku yð~Þ ÚkÞu÷ suLkkÚke þknòËk
Mk÷e{Lkku sL{ ÚkÞku níkku. yk ytøku rðr¼LLk
rðØkLkkuLkk {ík LkkUÄeyu :
yk{uhLkk hkò fAðknk ¼kh{÷Lke Ãkwºke
(Lkk{ ykÃkðk{kt ykðu÷ LkÚke) MkkÚku 1562Lkk
òLÞwykhe {kMkLkk ytíku ÷øLk ÚkÞkt. ykLkkÚke
Mk÷e{Lkku sL{ ÚkÞku.
In 1562 Raja Bihari Mall of Amber
(Jaipur)tenderedhissubmissiontoAkbarand
cementedhisfriendshipwithhimbyamariage
alliance.
1562Lke Mkk÷Úke þYykík{kt yfçkhu
sÞÃkwhLke hksÃkqík hksfw{khe su ÃkAeÚke yuLkk
ðkhMkËkh snktøkehLke {kíkk ÚkE íkuLke MkkÚku ÷øLk
fÞkO.
Raja Bharmall,thechiefofAmberor
Jaipur in Rajasthan who offered his eldest
daughtertoAkbarinmarriage.
hkò ¼kh{÷u yuLke ßÞuc hksfw{kheLkk
rððkn yfçkh MkkÚku fÞko : 6-1-1562 (Lkk{
Ëþkoðu÷ LkÚke.)
¥ÜUÏ¢Ú ÜUè Ú¢Ýè ÜUÀ±¢ã¢ Ú¢¼¢ |¢¢Ú}¢H ÜUè
Ðé~¢è ƒè J
WÃkhkuõík rðr¼LLk yðíkhýkuÚke ytçkh
(sÞÃkwh)Lkk hkò ¼kh{÷Lke fwtðheLkkt ÷øLk MkLk
1562{kt yfçkh MkkÚku ÚkÞkLkwt {kLke þfkÞ. yne
yuf çkkçkík MÃkü Au fu yk{kt õÞktÞ hksfw{kheLkwt
fkuE Lkk{ yÃkkÞu÷ LkÚke. yk{, yfçkh yLku
íkuLkk þknòËk Mk÷e{ çkLLkuLkk rððkn ytçkhLkk
¼kh{÷ yLku ¼økðkLkËkMkLke hksfw{kheyku MkkÚku
ÚkÞkLkwt Mkt˼kuoÕ÷u¾Úke rMkØ ÚkkÞ Au. rÃkíkk-Ãkwºk
çkLLkuLkkt ytçkhLke fwtðheyku MkkÚku ÷øLk ÚkÞkLkwt
{kLkeyu íkkuÃký {q¤ «© òuÄkçkkELkkt ÷øLk Mk÷e{
MkkÚku ÚkÞkLkwt «kÃík MkkÄLkkuÚke ðÄw WÃkÞwõík ÷køku
Au.
íkku ykøk¤ LkkUæÞwt íku «{kýu VíkuÃkwh rMk¢e{kt
E.Mk.1570{kt Mk{úkx yfçkhu òuÄkçkkELkku {nu÷
çktÄkÔÞkLkk rðLMkux ÂM{ÚkLkk fÚkLkLke ÞÚkkÞoíkk
íkÃkkMkeyu.
yfçkhu VíkunÃkwh rMk¢e çktÄkððkLkku «kht¼
1559{kt fÞko níkku yLku 11 ð»kuo 1570{kt íku
çkktÄfk{ MktÃkLLk ÚkÞwt. ynª yfçkhu yuf
sLkkLkk{nu÷ (hkýeðkMk) Ãký çktÄkðu÷ ykLku s
fux÷kf ytøkúus ÷u¾fkuyu ¼q÷Úke (fu òýe òuELku
?) òuÄkçkkELkk {nu÷ íkhehu yku¤¾kÔÞku Au.
ykøk¤ LkkUÄ Ãkwhkðk «{kýu E.Mk.1586{kt Mk÷e{-
òuÄkçkkELkk ÷øLk ÚkÞu÷ yÚkkoíkT VíkunÃkwh rMk¢e{kt
yfçkhu çktÄkðu÷ fnuðkíkk òuÄkçkkELkk {nu÷
ÃkAeÚke ÷øk¼øk ÃktËh ð»kkuo ÃkAe ! yk{, yfçkhu
çktÄkðu÷ sLkkLkk{nu÷ òuÄkçkkELkku {nu÷ nkuE þfu
Lkrn. íkku yk {nu÷ òuÄkçkkELkk {nu÷ íkhefu fu{
yku¤¾kÞku yu «© Mkns ÚkkÞ. yk{ Úkðk ÃkkA¤
fkhý Ãký Au : snktøkehLkk þkMkLkfk¤ ËhBÞkLk
òuÄkçkkE yk {nu÷{kt hne nkuðkÚke ¼q÷{kt yuLku
òuÄkçkkELkk {nu÷ íkhefu yku¤¾kðe ËuðkÞku !
yk{ ÚkðkLkwt øk{u íku fkhý nkuÞ Ãký yu {nu÷
Mk÷e{-òuÄkçkkELkkt ÷øLk Ãkqðuo çktÄkÞu÷ yu fneõík
Au.
-EríknkMk yLku Ãkkihkýef MkíÞku yu-EríknkMk yLku Ãkkihkýef MkíÞku yu-EríknkMk yLku Ãkkihkýef MkíÞku yu-EríknkMk yLku Ãkkihkýef MkíÞku yu-EríknkMk yLku Ãkkihkýef MkíÞku yu
økÃkøkku¤k LkÚke ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkøkÃkøkku¤k LkÚke ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkøkÃkøkku¤k LkÚke ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkøkÃkøkku¤k LkÚke ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMkøkÃkøkku¤k LkÚke ÷u.nMk{w¾ ÔÞkMk

32. y økkuhMk
27
To,hðkLkk
“økkuhMk”
15, {kunLkLkøkh MkkuMkkÞxe,
{w.økZzk(Mðk.) 364750,
rs.¼kðLkøkh
r«Lxuz {uxh
Éíkw-[¢ - [ku{kMkw
ðhMkkËLkk rËðMkku{kt ðkÞwLku nýLkkhk ¾kxk,¾khk, íke¾k, ík¤u÷k
ÃkËkÚkkuo økh{ nkuÞ íÞkhu s ÷uðk.íkkò ¼hkÞu÷k ð»kkoLkwt Ãkkýe Lk Ãkeðwt òuEyu.
Ãkeðwt Ãkzu íkku Wfk¤eLku Ãkeðwt. ÷e÷kt Ãkkýe [zu÷k þkf¼kS ykuAk ¾kðk òuEyu.
ð»kkoLkwt WÃkÞkuøke V¤ ÷ªçkw Au, yuLkku AqxÚke WÃkÞkuøk fhðku.
ySýo fu {tËkÂøLk suðwt ÷køku fu íkhíks WÃkðkMk fu ÷½w ¼kusLk
fhðwt. ðhMkkË{kt Lk Ãk÷¤ðw íku{s ¼usðk¤ku ÃkðLk Ãký Lk ¾kðku òuEyu.fVðk¤k
ËËeo, ïkMk, Ë{, ûkÞ, MkMkýeLke suLku yMkh nkuÞ íkuýu Mkkð[uík hnuðwt. Ãkqhíkkt
økh{ fu MkwíkhkW fÃkzkÚke þkrhhef økh{e xfkðe hk¾ðe. hkºku Mkwíke ð¾íku
MkqtX íkku÷ku 0> Ãkkýe MkkÚku ÷ku. ðkMke Xtzku ¾kuhkf fkuEÃký Mktòuøk{ktLk ¾kyku.
ËwÄ yLku ÄeLke ðkLkøke ¾kyku Ãký Úkkuze r{íkknkhe heíku ¾kyku. þkf¼kSíkku Lk s
¾kyku. Mktíkhk, {kuMktçke, ÷ªçkw, ytøkwh fu yuðk çkeò ¾kxkt {eXk V¤ku ¾qçks
rLkhkuøkeíkk ykÃkLkkhk Au. ¾kxe AkþLk ÷ku.Akþ{kt Mkkheheíku ¾xkþ Ëwh ÚkkÞ yux÷wt
{eXwt LkkÏÞk ðøkh íkku Lk s ¾kyku. íkzfk{kt Lk Vhku. rÃk¥kLkku Ëku»k Ëqh fhðk {kxu
fzðk hMkkuðk¤e ðLkMÃkríkyku Ãký yux÷es ykð~Þf økýkÞ Au. yk Éíkw{kt nt{uþk
0> íkku÷ku MkwËþoLk[qýo hkºku Ãk÷k¤e Mkðkh Ãke sðkÚke rLkhkuøkeíkk {¤uAu.
ySýo ÚkkÞ íkuðku ¼khu ¾kuhkf Lk ¾kðku. ¾qÕ÷k {uËkLk{kt [ktËLke Lke[u
rðnkh fhku, økhçkk-økhçke hkMk ðøkuhu îkhk ykhkuøÞ ò¤ðku. ykMkku {kMk{kt
fkfzeLk ¾kyku. fkfze rÃk¥kfh nkuðkÚke ykhkuøÞLku Lkwf þkLk fhu Au yLku {u÷uheÞk
÷kðu Au. ykMkku {kMk{kt ËwÄLke ¾eh yLku MkwhýLkku rðþu»k WÃkÞkuøk fhku. ½hLke
MkkVMkqVe fhku. [wLkkÚke ½hLke rËðk÷ku Äku¤e Ëeðk «økxkðku. ykÚke nðk{kLk stíkwhrník
çkLkþu {kxu þkMºkkuyu yk rËðMkku{kt ËeÃkËkLkLkku ykËuþ Ãký ykÃÞku Au.
ð»kkoð»kkoð»kkoð»kkoð»kko
y»kkZy»kkZy»kkZy»kkZy»kkZ
©kðý©kðý©kðý©kðý©kðý
sw÷kEsw÷kEsw÷kEsw÷kEsw÷kE
ykuøküykuøküykuøküykuøküykuøkü
ðkÞwLkkuðkÞwLkkuðkÞwLkkuðkÞwLkkuðkÞwLkku
«fkuÃk«fkuÃk«fkuÃk«fkuÃk«fkuÃk
ÚkkÞ AuÚkkÞ AuÚkkÞ AuÚkkÞ AuÚkkÞ Au
yLku fVyLku fVyLku fVyLku fVyLku fV
þktík ÚkkÞþktík ÚkkÞþktík ÚkkÞþktík ÚkkÞþktík ÚkkÞ
Au.Au.Au.Au.Au.
¾kxku¾kxku¾kxku¾kxku¾kxku
hMk÷uðkuhMk÷uðkuhMk÷uðkuhMk÷uðkuhMk÷uðku
þhËþhËþhËþhËþhË
¼kËhðku¼kËhðku¼kËhðku¼kËhðku¼kËhðku
ykMkkuykMkkuykMkkuykMkkuykMkku
MkÃxuBçkhMkÃxuBçkhMkÃxuBçkhMkÃxuBçkhMkÃxuBçkh
ykufxkuçkhykufxkuçkhykufxkuçkhykufxkuçkhykufxkuçkh
rÃk¥krÃk¥krÃk¥krÃk¥krÃk¥k
yufXwtyufXwtyufXwtyufXwtyufXwt
ÚkkÞ Au.ÚkkÞ Au.ÚkkÞ Au.ÚkkÞ Au.ÚkkÞ Au.
¾khku hMk¾khku hMk¾khku hMk¾khku hMk¾khku hMk
÷uðku.÷uðku.÷uðku.÷uðku.÷uðku.
Mkk¼kh :- ðLkki»kÄe - ¼køk - 1 ÷u.sþw¼k òzuò íkÚkk [tÿþu¾h¼kE Ãkxu÷