Goras Magazine aug-2018

ababababababababababababababababababababababab
1
økkuhMk ❁
MktÃkfo
«k. zkp. h{uþ Ãktzâk
15-{kunLkLkøkh MkkuMkkÞxe
{w. økZzk(Mðk.)rs. çkkuxkË
:: MktÃkkËf {tz¤ ::
«k. zkp. h{uþ ÃktzÞk
{ku. 9925942888
{nkðeh¼kE ¾k[h
{ku. 9904603071
÷û{ý {ktzkýe
{ku. 9374176086
«¼kfh {kuËe
{ku. 9327787220
rºk{krMkf
økkuhMk
ð»ko-7 Mk¤tøk ytf-25, ÃkuEs-48 íkk. 1 ykuøkMx 2018
Lkf÷ :- 750
: {qÕÞ :
y{qÕÞ
:: {wÿý MÚkkLk ::
M{]rík ykìVMkux, MkkuLkøkZ
{ku. 98249 44401
…úkÚko™k fuðe heŒu
y™u fku™e fhðe ?
Eïh¼s™ yux÷u Œu™k „wý™wt „k™; …úkÚko™k
yux÷u yk…ýe yÞkuøÞŒk™ku, yk…ýe yþrõŒ™ku
Mðefkh. Eïh™kt ‚n† yux÷u y™uf ™k{ Au yÚkðk
fnku fu Œu ™k{ku Au. su ™k{ yk…ý™u „{e òÞ Œu
™k{Úke yk…ýu Eïh™u ¼Syu, …úkÚkeoyu. fkuE Œu™u hk{
Œhefu yku¤¾u Au, fkuE f]»ý ™k{u; fkuE Œu™u hne{ fnu
Au, Œku fkuE „kìz fnu Au. yu ƒÄk yuf s [iŒLÞ™u ¼su
Au. …ý su{ ƒÄku ¾kuhkf ƒÄk™u Á[Œku ™Úke, Œu{ ƒÄkt
™k{ ƒÄk™u Á[Œkt ™Úke. su™u su™ku ‚nðk‚ nkuÞ Au Œu
s ™k{u Œu Eïh™u yku¤¾u Au. y™u Œu ytŒÞko{e,
‚ðoþrõŒ{k™ nkuðkÚke yk…ýk ÓËÞ™k ¼kð yku¤¾e,
yk…ýe ÞkuøÞŒk …ú{kýu yk…ý™u sðkƒ yk…u Au.
su …khfk™e ‚uðk fhu Au Œu™k ÓËÞ{kt Eïh
…kuŒk™e {u¤u, …kuŒk™e „hsu ykðe™u ðk‚ fhu Au.
Eïh™e …úkÚko™k „{u Œu ™k{u fhkÞ. fhðk™e heŒ
ÓËÞÚke …úkÚko™k fhðk{kt Au, ÓËÞÚke …úkÚko™k þe¾ðk™ku
{k„o ‚uðkÄ{o Au.
Mkkík{k ð»ko{kt «ðuþ
e e
(Tk^kHkm^kTkä 20-9-1925, …k. 22-3)

22
økkuhMk ❁
‘Mkknuçk yku¤¾ký Ãkze?’ A VqxLke
nkEx yLku MkkWLz çkkuze Ähkðíkk yuf ÞwðkLku
ykLktËçkkçkwLku ‘MktËuþ’ «uMkLkk ÍktÃkk ÃkkMku Q¼k
hk¾eLku ÃkqAâwt, ‘ík{u økku{íkeÃkwhLke zu{ku¢urxf
Mfq÷{kt {Lku ¼ýkðíkk...’
rË{køk MkkÚku ¾qçk {Úkk{ý fhe. Ãký yk
ÞwðkLkLku ¼ýkÔÞkLkku íkku Xef, õÞktÞ òuÞkLkku Ãký
yýMkkh ykLktËçkkçkwLku {¤íkk Lknkuíkk.
‘yku¤¾ký Lkk Ãkze ¼’E,’
ykLktËçkkçkwyu ÂM{ík fÞwO. ‘ík{khk fnuðk
«{kýu {U ¼ýkÔÞku nþu.... Ãký ÞkË LkÚke
ykðíkwt. fE Mkk÷Lke ðkík fhku Aku?’
‘Mkk...÷.’ Ãku÷k ÞwðkLku ykt¾ku Mknus
Íeýe fheLku fÌkwt, ‘Mkk÷ nþu ‘77-78’Lke....
nkÞh MkufLzheLke ÷øk¼øk Ãknu÷e çku[ níke....
ík{u s{ýk nkÚkLkk fktzu ½rzÞk¤ Ãknuhíkk....’
ykx÷wt çkku÷e yuýu ykLktËçkkçkwLke fktzk
½rzÞk¤ íkhV òuELku W{uÞwO, ‘yksu ¼÷u zkçkk
nkÚku Ãknuhíkk nku..... ÞkË ykðu Au, Mkh? [uíkLk
Lkk{Lkk yuf íkkuVkLke rðãkÚkeoLku ík{u yrþMíkLku
÷eÄu Vxfkhu÷ku yLku Vxfkhíkkt Vxfkhíkkt
ík{khk s{ýk nkÚkLke ½rzÞk¤ [uELk{ktÚke
Aqxe Ëqh VUfkE økE’íke....yLku ÃkAe
ykxykx÷ku {kh ¾kÄku nkuðk Aíkkt yu s [uíkLku
Ëqh Ãkzu÷wt ík{kÁt ½rzÞk¤ WÃkkze ík{khk
nkÚk{kt {qfe ËeÄwt íÞkhu....ík{k[kLkk fkhýu
økk÷ [uíkLkLkk MkqÍe økÞk’íkk. Ãký ykt¾ku
ík{khe A÷fkíke’íke....yu [uíkLk nwt s Atw Mkh!’
‘s¾{Lku ík{u çkhkçkhLkku ò¤ðe hkÏÞku
Au nkU!’ ykLktËçkkçkwyu [uíkLkLkku nkÚk nkÚk{kt
x‹Lkøk ÃkkuELx
÷ELku fÌkwt, ‘‘Mkk[wt fnwt, ík{u ík{khku Ãkrh[Þ
‘‘[uíkLk’’ íkhefu yLku zu{ku¢urxfLkk rðãkÚkeo
íkhefu ykÃÞku íÞkhu {Lku ÚkÞwt íkku níkwt s fu yk
yu s [uíkLk íkku Lknª nkuÞ.... suýu {Lku {khk
fktzk ½rzÞk¤Lkwt MkhLkk{wt çkË÷ðk Vhs
Ãkkzu÷e!.... Ãký nwt [qÃk yux÷k {kxu hÌkku fu
yk¾e ½xLkk {Lku ÞkË ykðe økE yLku
rË{køkLkk M¢eLk Ãkh yu Mk{økú ½xLkkLkwt yuõþLk
heÃ÷u [k÷e hÌkwt’íkwt.... ¾hu¾h, {Lku yu
¼qíkfk¤ íkkòu fhðk síkkt ûkku¼ Úkíkku’íkku. çkkÞ
Ä ðu. þwt fhku Aku yksfk÷?’
‘ík{Lku ûkku¼ ÚkkÞ yu ykþÞu {U
¼qíkfk¤Lku LkÚke W¾uéÞku Mkh.’ [uíkLku øk¤øk¤k
ÚkELku fÌkwt. ‘ík{Lku {khe yku¤¾ íkkS ÚkkÞ
yux÷k {kxu s {khu ¼qíkfk¤Lke yu yuf{kºk
½xLkkLku ÞkË fhðe Ãkze. òu yu ½xLkk çkLke s
Lkk nkuík íkku yksu nwt su ftE Awt yu Lk
nkuík....yXðkrzÞk {kxu y{ËkðkË ykÔÞku Awt.
ík{Lku {¤ðk Mfq÷u økÞku íÞkhu ¾çkh Ãkze fu
ík{u VRS ÷ELku....’
‘nk’ ykLktËçkkçkwyu fÌkwt, ‘Mfq÷, fku®[øk
õ÷kMkeMk, xâqþLk....xqtf{kt rþûkýsøkík {U
Akuze ËeÄwt...xkE{ ÷ELku ykÔÞk Aku Lku?’
‘nkS,’ [uíkLku nh¾kíkkt fÌkwt, ‘Mkknuçk,
yuf Mk{Þ yuðku níkku fu Mfq÷ Aqxíkkt y{u ík{Lku
{¤ðk ykðíkk íÞkhu ík{u xkE{ LkÚke Ã÷eÍ fk÷u
{¤òu...’ yu{ fneLku QÃkze síkk... yksu
‘‘xkE{’’ ÷ELku ykÔÞk Aku Lku? yuðwt ík{u ÃkqAâwt
yux÷u ykLktË yu ðkíkLkku ÚkÞku fu nðu ík{u yMk÷
®sËøke Sðe hÌkk nþku ¾Át Lku!’
e e

3
økkuhMk ❁
‘yMk÷ ®sËøke íkku yu ð¾íku Ãký
Sðíkku’íkku ßÞkhu nwt rþûkf níkku! Ãký íÞkhu
yufMkkÚku nwt ºký ºký ½kuzuMkðkhe fhíkku’íkku.
Lkkufhe, fku®[øk õ÷kMkeMk yLku xâwþLkku....
½rzÞk¤Lkk fktxu {khu {khku Ãkøk {ktzðkLkku
níkku.’ ykLktËçkkçkwyu fÌkwt, ‘‘õÞktf çkuMkeyu.
MkkÚku s{eyu yLku Ä...hkELku ðkíkku fheyu.’
ykLktËçkkçkw yLku [uíkLk yuMk. S. nkEðu
ÃkkMkuLke yuf nkux÷{kt økÞk.
s{íkkt s{íkkt [uíkLku fÌkwt, ‘Mkh, y{Lku
¼ýkðíkkt ¼ýkðíkkt yuf rËðMk ík{u fnu÷wt fu
{kýMk ÃkkMku ÃkkuíkkLke ykŠÚkf ÂMÚkrík Mknsu
MkkWLz çkLke òÞ yLku yuLku ÷køku fu EïhLke
f]Ãkk {khk Ãkh {khe ÷kÞfkík fhíkkt Ãký ðÄkhu
Qíkhe Au íÞkhu ykðfLkku ËMk{ku ¼køk ½h{kt
hk¾e çkkfeLke f{kýeLkku {kLkðfÕÞký {kxu
WÃkÞkuøk fhðku...¼økðkLku {Lku yu ÂMÚkrík{kt
÷kðe ËeÄku Au. ð÷Mkkz ÃkkMku Äh{Ãkwh rðMíkkh-
Lkk ykrËðkMke ÷kufkuLku LkðSðLk {¤e hnu yu
nuíkwÚke íku{Lkkt çkk¤fkuLku {Vík rþûký {¤u yu
{kxu «kÚkr{f þk¤k íku{s ykhkuøÞLke ò¤ðýe
{kxu y{u MðkMÚÞ fuLÿLke MÚkkÃkLkk fhe Au.’
‘ðkn!’ ykLktËçkkçkwyu ¾wþe ÔÞõík fhe.
‘[uíkLk¼kE, Mkk[e ¼Âõík ykLku fnuðkÞ.
rçkÍLkuMk þuLkku fhku Aku?’
‘{kuhçke{kt ¢kufhe yLku Ãkkuxhe Wãkuøk
Au.’ [uíkLku fÌkwt, ‘¼qftÃk ð¾íku ÃkÃÃkk ¼qs{kt
níkk yLku íÞkt s.....
øk¤k{kt zq{ku ¼hkíkkt [uíkLk çkku÷e þõÞku
Lknª. ykLktËçkkçkwyu ÃkkýeLkku ø÷kMk ykÃÞku.
yufkË-çku ½qtx ÃkeLku yuýu MðMÚk ÚkE fÌkwt.
‘rðÄðk {k yLku LkkLke çknuLkLku Mkt¼k¤ðkLke
sðkçkËkheyu {Lku ®sËøke{kt ÂMÚkh çkLkkðe
ËeÄku.’
‘®sËøkeLku ykÃkýu {kLkeyu Aeyu yux÷e
MkeÄe LkÚke.’ ykLktËçkkçkwyu n¤ðkþÚke fÌkwt.
‘yu{kt yLkuf ð¤ktfku yLku zkEðÍoLk ykðíkkt
nkuÞ Au. ®sËøkeLkku hMíkku ßÞkt ÷E òÞ íÞkt
sðwt, Ãký MkíÞ yLku LkeríkLkku nkÚk fËkrÃk
Akuzðku Lknª. y{ËkðkË{kt õÞkt MkwÄe
hkufkðkLkk Aku?’
‘çkMk ykðíkefk÷u Mkktsu Lkef¤e sðwt Au.
ynª [urhxe fr{&™hLke ykìrVMku Úkkuzwtfk{
ÃkíkkððkLkwt çkkfe Au. {khu ÷kÞf ftE fk{fks
nkuÞ íkku çkku÷ku Mkknuçk.’
‘yuf fk{ fhþku?’ ykLktËçkkçkwyu ÂM{ík
fÞwO. ‘Äh{ÃkwhLkk ykrËðkMkeyku {kxu su ík{u
fk{ fhe hÌkk Aku yuLke Mknus Ãký ònuhkík Lk
fhþku. þkMºk{kt ÷ÏÞwt Au fu s{ýku nkÚk ËkLk
fhu fu Mkíf{o fhu yuLke zkçkk nkÚkLku Ãký òý
Lk Úkðe òuEyu.’
‘ík{khe ðkík íkÆLk Mkk[e Au Mkh.’ [uíkLku
çkkhe çknkh nkEðu Ãkh ÂMÚkh Lkshu òuELku
fÌkwt. ‘ÃkÃÃkk økwshe økÞk íÞkhu ykïkMkLkLkk
þçËku ykÃkLkkh ½ýk níkk. Ãký y{khe MkkÚku
yuf fË{ [k÷eLku MkkÚk ykÃkLkkh fkuE Lknkuíkwt.
yu ð¾íku ÃkÃÃkk Ë÷k÷eLkwt fk{ fhíkk. Úkkuze
yu{Lke çk[ík, Úkkuze çkuLf ÷kuLk yLku yu{ fhe
{U {khku ÃkkuíkkLkku ÄtÄku þY fÞkuo....Ãký íÞkt
MkwÄe {khu fuðk fuðk yLkw¼ðku{ktÚke ÃkMkkh Úkðwt
Ãkzâwt Au. {kÁt {Lk òýu Au Mkknuçk. {Lku ÞkË
Au {khk Mkøkk ytf÷, su{ýu y{Lku y{khk yu
ðMk{k rËðMkku{kt Ãkkt[uf nòhLke {ËË
fhu÷e...{ËË íkku Ãkkt[ nòhLke, Ãký økk{

44
økkuhMk ❁
yk¾k{kt fnuíkk Vhu – rçk[khku çkkÃkrðnkuýku
Akufhku.... yuLku ÄtÄk {kxu Ãkå[eMk nòh
YrÃkÞkLke {U {ËË fhe Au.... òu fu yu Ãkkt[
nòhLkk çkË÷u {U Ãkå[eMk nòh ÃkkAk ykÃke
ËeÄk íÞkhu yu{ýu ykùÞoÚke {Lku fnu÷wt Ãký
¾Át fu [uíkLk, {U íkku íkLku Ãkkt[ nòh s ykÃÞk
Au. yk Ãkå[eMk nòh fu{? {U yu{Lku fÌkwt.
‘ytf÷ ík{u {Lku Ãkkt[ nòh s ykÃÞk Au yu
íkku {kºk nwt òýwt Awt. Ãký ÷kufku íkku yuðwt òýu
Au fu, {U Ãkå[eMk nòh ÷eÄk Au. çkkfeLkk ðeMk
nòhLke ðkík {kxu ík{khu ÷kufku ÃkkMku sðwt Lk Ãkzu
yux÷e íkfuËkhe íkku {khu hk¾ðe òuEyu Lku?
yLku Mkk[wt fnwt Mkknuçk yu{ýu Ãkå[eMk nòh
YrÃkÞk hk¾e ÷eÄk yu{ fneLku, ‘fkfkLke
fk¤S hk¾u yuðku íkkhk suðku ¼ºkeòu yksu
Ëeðku ÷ELku þkuÄðk sEyu íkkuÞ Lknª {¤u.’
‘yk Ãký yuf yLkw¼ð ÚkÞku Lku?’
‘yu ðkík sðk Ëku Mkknuçk’ [uíkLku ykLktË-
çkkçkwLkk zkçkk fktzk ÃkhLkk ½rzÞk¤ Ãkh Lksh
fheLku ÃkqAâwt, ‘ºkeMk ðhMk ÃkAe Ãký ík{u
½rzÞk¤ íkku zkçkk nkÚku ÃknuhðkLkwt hkÏÞwt, yk{
fu{? ‘yu Ãký yuf yLkw¼ð níkku [uíkLk.’
ykLktËçkkçkwyu s{ýk fktzk Ãkh (ßÞktÚke yu{ýu
½rzÞk¤Lku fkÞ{ {kxu ÃknuhðkLkwt Akuze ËeÄu÷wt)
MÃkþo fhíkkt fÌkwt, ‘yu rËðMku {U íkLku.....Mkkuhe,
ík{Lku sux÷e ÚkÃÃkzku {khu÷e yu ík{k{ ÚkÃÃkzkuLkk
Mkku¤ yksu Ãký {khk niÞkLku çk¤íkhk ykÃke
hÌkk Au.’
‘yu ðkík sðk Ëku Mkh.’ [uíkLku fÌkwt :
‘ík{u {Lku íkwt s fnku. nwt íkku ík{khk Ëefhk
Mk{kLk Awt. ík{khk ËefhkLku ík{u ÚkÃÃkz {khe
nkuík íkku ykx÷k Ëw:¾e ÚkÞk nkuík? Ëw:¾e íkku yu
s ÔÞÂõík ÚkkÞ, suLkk niÞk{kt ykÃkýwt rník Lk
nkuÞ, ík{u....yk{ ykuAwt Lk ÷kðþku..... {khu
íkku yk yuf hnMÞ òýðwt Au fu ík{u nðu zkçkk
nkÚku ½rzÞk¤ çkktÄðkLkwt fu{ hkÏÞwt?’
‘fne Ëô?’ ykLktËçkkçkwyu s{eLku nkÚk
ÄkuELku rçk÷ [qfðíkkt fÌkwt. ‘íÞkhÚke {U «rík¿kk
÷eÄu÷e fu nðu ÃkAe fkuE rðãkÚkeoLku þkherhf
rþûkk õÞkhuÞ Lknª fhðe. yuLku Mk{òððku,
Ãký zhkððku íkku Lknª s. [uíkLk, çkMk yu s
rËðMkÚke {U íkLku {khku økwÁ {kLÞku’íkku. yksu
ºkeMk ðhMk ÃkAe yuf rþ»Þ {Lku økwÁYÃku {éÞku
íkuLkku ykLktË Au yLku ðÄkhu íkku {khk zkçkk nkÚku
çkktÄu÷k ½rzÞk¤ {kxuLke íkkhe M{]ríkLkku Au!’
‘yu M{]rík s {khe ®sËøkeLkku xŠLktøk
ÃkkuELx Au, Mkh!’ Aqxk Ãkzíkkt [uíkLku fÌkwt LkuõMx
xkE{ y{ËkðkË ykðeþ íÞkhu {khe ¾wËLke
økkze ÷ELku ykðeþ. ík{Lku Äh{Ãkwh ÷E sðk
.... ßÞkt {khe {kLkðfÕÞký ÞkusLkkLke «ð]r¥k-
yku [k÷u Au yu MÚk¤ {khu ík{Lku çkíkkððwt Au.’
‘íkku íkku yu Ãkkt[{wt ÞkºkkÄk{ fnuðkíkwt
nþu, ¾Át Lku?’
‘yuLkku ykÄkh òuLkkhLke ©Øk yLku
ykí{©Øk Ãkh Au.’ [uíkLku fÌkwt, ‘ík{khe ©Øk
yLku {khe ykí{©ØkLkku Mk{LðÞ yu s {khk
yksLkk yÂMíkíðLkku Ãkwhkðku Au Mkh!’ ykx÷wt
fne [uíkLk íÞktÚke Lkef¤e økÞku.
–økE fk÷Lkk ÃkÚÚkh{ktÚke «økxeLku
çknkh Lkef¤u÷e yksLke {qŠíkLku ykLktËçkkçkw
Ëqh ËqhÚke ðtËe hÌkk.
fkuf ©Øk ËeÃk ÚkELku yðíkhu,
ykí{©Øk yk¼ ÚkELku rðMíkhu.
Mkk¼kh : y¾tz íkhMk, ÷u. : n»koË Ãktzâk ‘þçË«eík’

5
økkuhMk ❁
EMkwLke ÃktËh{e MkËeLke ðkík Au.
yhXe÷kLkk ¼e{S ÷krXÞk
(økkurn÷)Lku ºký fwtðh ÚkÞk : ËwËkS,
yhsýS yLku n{ehS. {kuxkt fwtðhe W{kËuLku
sqLkkøkZLkk hk’ {kuf÷þe MkkÚku Ãkhýkðu÷k.
yhXe÷k Lku ÷kXeLke økkËe ËwËkS Mkt¼k¤íkk.
økZk¤eLkkt 11 økk{ ÷E yhsýS íÞkt
hnuíkk. MkkiÚke LkkLkk n{ehSLku Mk{rZÞk¤k
økk{ ¼køk{kt ykðu÷wt. íkuu{Lkk fkfk yLku
¼e{SLkk ¼kE ðhktøkËuðLku Äk{u÷ økk{
økhkMk{kt {éÞwt níkwt.
yhsýS yLku n{ehSLku ytíkhu
økktXâwt. yu{kt yuf rËðMk økZk¤eLkk
ËhçkkhøkZ{kt çku fqfzk ðå[u ÷zkE ò{e Au.
çktLku fqfzk ÷kune÷wnký ÚkE økÞk Au. yuf fwfzku
yhsýSLkku Au yLku çkeòu fqfzku n{ehSLkku
Au. çkuÞ Ãkûk íkhVÚke Ãkzfkhk ËuðkE hÌkk Au.
çkLkðkfk¤ íku yhsýSLkku fqfzku ¼køÞku.
ÃkkuíkkLkk fqfzkLkku ÃkhksÞ ÚkÞu÷ku òuE
yhsýS Wf¤e økÞk. Q¼k ÚkELku
n{ehSLkk fqfzk {kÚku {ktzâk MkkuxeLkk ½k
fhðk!
n{ehS fnu : ‘nkt, nkt ¼kE, yk íkku
÷zkE fnuðkÞ. íku{kt yuf Síku íkku çkeòu nkhu.
yu{kt hku»k fhðkLkku Lk nkuÞ yLku ík{Lku økwMMkku
ykÔÞku nkuÞ íkku {Lku {khkuLku! rçk[khk fwfzkLkku
þku ðktf?
yhsýS yð¤k ÚkE økÞk níkk.
n{ehSLku fnu : ‘íkLku Vkxâ ykðe Au. ò,
yýLk{ ðehíð - n{ehS økkurn÷
nk÷e Lkef¤, {kÁt Lkk{ Mkt¼¤kÞ íÞkt MkwÄe{kt
hnuíkku Lknª.’
yhsýSyu n{ehSLku òfkhku
ykÃÞku. n{ehSLku ¼khu yk½kík ÷køÞku.
ðkík{ktÚke ðíkuMkh ÚkE økÞwt. íku{Lke ÃkkMku çkMkku
{hË hsÃkqíkku níkk. yk ík{k{u Lke{ ÷eÄu÷wt fu
n{ehS Ãkhýu íku rË’ ykÃkýu Ãkhýðwt. ÃkkuíkkLkk
yk çkMkku ¼uYçktÄkuLku ÷ELku òfkhku Ãkk{u÷k
n{ehS {khðkz{kt Qíkhe økÞk.
yk çkksw hku»k Wíkhíkkt yhsýSLkk
Ëw:¾Lkku Ãkkh LkÚke. ¼kE rðLkk Íqhðk ÷køÞk
Au. õÞktÞ økkuXíkwt LkÚke. yhsýS Ëu¾kðu ¼khu
fËYÃkk níkk. fk¤k, çkuXe ËzeLkk yLku {kuZk Ãkh
þeík¤kLkk zk½kðk¤k yhsýSLke yuf ykt¾
Ãký þeík¤k{kt síke hnu÷e. Ãký Ëkíkkhe
yhsýSLku yuf yktxku ÷E økE níke.
yuf rËðMk {kýMkwh Lkk{u yuf [khý
ËkLkLke ykþkyu økZk¤e ykðe ÃknkUåÞku.
yhsýSyu íkuLku hkuõÞku. s{eLk ËeÄe. Ãký
Úkkuzk ð¾ík{kt ¾çkh Ãkze fu ÷kuZk suðk Ëu¾kíkk
yhsýS ytËhÚke ¼kELkk rðòuøku Íqhe hÌkk
Au. [ku{kMkkLke Éíkw Au. ðhMkkË yLkhkÄkh
{tzkýku Au. Mkkihk»xÙLke Ähíke Ãkh íku ð¾íku íkku
100-100 $[ Ãkkýe Ãkzíkkt. yhsýS
{kýMkwh økZðeLku fnu : ‘çkkÃk, ÷¾{ý suðku
{khku ¼kE økÞk ÃkAe økZk¤eLkku økhkMk Íuh
suðku ÷køku Au. fkuE yuLku ÃkkAku ðk¤u?’ çkku÷íkkt
çkku÷íkkt íkku yhsýSLke ykt¾ku{kt yktMkwLkk
íkkuhý çktÄkE økÞkt.
o o

66
økkuhMk ❁
{kýMkwh økZðeLku fk¤su ðkík ÷køke økE
: ‘n{ehSLku ÃkkAku Lk ÷kðwt íÞkt MkwÄe økZk¤eLkwt
Ãkkýe yøkhks Au.’ íkuðwt Lke{ ÷E ËuðeÃkqíkh
n{ehSLku økkuíkðk [k÷e LkeféÞku.
❋ ❋ ❋
sqLkkøkZLkk hk’{kuf÷þeLku çku hkýe níkkt.
{kuxk ðkS hkýe íku Ëuð¤Ëuðe. Ëuð¤ËuðeLkku
¼kE ðeòu ðkòu sqLkkøkZLkku ËeðkLk níkku. LkkLke
hkýe íku økkurn÷ fwtðhe W{kËu. W{kËuLku ÃkkuíkkLkk
¼kE yhsýLke ®[íkk ÃkuXe. íkuýu hk’ ÃkkMku
ÃkkuíkkLkk ¼kELku sqLkkøkZ çkku÷kðe ÷uðkLke nX
÷eÄe.
hk’ fnu : ‘hkýe, yuf BÞkLk{kt çku
ík÷ðkh Lknª Mk{kÞ, rËÕneLke çkkËþkne MkkuhX
yLku Mkku{LkkÚk Ãkh xkÃke hne Au. yuðu xkýu
{khe çkuÞ ¼qò òuhkðh çkLku íku{ RåAwt. Ãký
Lk fhu LkkhkÞý yLku çku zkt¾hk ÃkwÁ»kku ðå[u
{ík¼uË ÚkkÞ íkku MkkuhXLkwt ¾uËkLk{uËkLk Lkef¤e
òÞ.’
hkýe W{kËu fnu : ‘sqLkkøkZLkk hk’
QXeLku ykðk Lkçk¤k ykunký fkt ¼kt¾u?’
hkýeLkk çknw ykøkún ÃkkMku hk’{kuf÷þe
÷k[kh çkLÞk. yhsýSLku sqLkkøkZ íkuzkÔÞk
yLku MkkuhXe MkuLkkLkk MkuLkkÃkrík rLkÞwõík fÞko.
yuf hkýeLkk ¼kE hksLkk WÃkhe yLku çkeò
¼kE VkusLkk WÃkhe! ðeò ðkò ðuhu
yhsýSLkk fkfk ðhMktøkËuðLke ÃkwºkeLku
Ãkhýkðu÷kt. yk{ ytËhkuytËh MkøkÃkýu økqtÚkkE
økÞk níkk.
ðeòu ðkòu yLku yhsýS {¤eLku
MktÃkÚke MkkuhXLkku fkh¼kh [÷kðu Au. yu{kt
{wÂM÷{ Mkqçkku Mk{MkwÆeLk MkkuhXLkk hk’ ÃkkMkuÚke
¾tzýe ÷uðk nkÕÞku ykðu Au. yhsýS yLku
ðeòSyu ¾tzýeLku çkË÷u ÷zkE ËuðkLkku rLkýoÞ
÷eÄku. sqLkkøkZ yLku MkqçkkLke Vkus ðå[u ÞwØ
ÚkÞwt. yhsýSyu yr«ík{ þkiÞo Ëk¾ÔÞwt.
MkqçkkLkku ¼qtze heíku ÃkhksÞ ÚkÞku.
sqLkkøkZ{kt yhsýSyu SíkLkk ðkòt
ðøkzkÔÞkt. íkuLkku yuf Ëwnku fnuðkÞ Au :
yhsýS yuf ykt¾, Mkk÷u {Lk Mkw÷íkkLkLku,
çkeòLku çkççku yktÏÞ, (Ãký) òÞk fkuE òýu Lknª.
❋ ❋ ❋
n{ehSLke økkuíkýu Lkef¤u÷k {kýMkwh
økZðe Vhíkkt Vhíkkt {khðkz{kt ykðe [zâk.
n{ehSLkku ¼uxku ÚkÞku. økZðeyu {ktzeLku çkÄe
ðkík fhe. {kuxuhk yhsýS þkufÚke Ëw:¾e Au.
òýe n{ehS n÷e økÞk. ykt¾{ktÚke yktMkw
Mkhe Ãkzâkt. hsÃkqíkkuLkk çkMkku ½kuzk MkkÚku
n{ehSyu økZk¤eLkku fuzku MkktæÞku. n{ehS
økZk¤e ÃknkU[íkkt íkku økkurn÷ fw¤{kt ykLktËLkku
ykhkuðkhku LkÚke hÌkku. yhXe÷kÚke ËwËkS
ykÔÞk. Äk{u÷Úke fkfk ðhMktøkËuð ykÔÞk. yuf
Lk {éÞk yhsýS. íkuyku íkku sqLkkøkZ níkk.
ËwËkS yLku íku{Lkkt hkýe n{ehSLku
yhXe÷k íkuze ykÔÞk. n{ehS ykÔÞk Au íkuLke
òý yhsýSLku fhðk WÕ÷kMk¼Þko ËwËkS
Ãkkuíku s sqLkkøkZ sðk hðkLkk ÚkÞk.
rËÕneLkk íkg Ãkh íku ð¾íku {n{Ë
ík½÷¾ çkeòLke çkkËþkne. sqLkkøkZ{kt
ÃkkuíkkLkk Mkqçkk Mk{MkwÆeLkLkku ÃkhksÞ Úkíkkt
çkkËþknu íkuLku çkË÷eLku ÍVh¾kLkLku økwshkíkLkku
Mkqçkku rLkÞwõík fÞkuo. ÍVh¾kLk {q¤
hksMÚkkLkLkku níkku. Mk{Þ síkk Mkqçkk{ktÚke
Mðíktºk çkkËþkn ÚkE çkuXu÷ku. ÍVh¾kLku

7
økkuhMk ❁
ykðeLku íkhík Mkku{LkkÚk{kt çkkËþkne Úkkýwt
{qõÞwt. hMkq÷¾kLk Lkk{Lkk yuf {wÂM÷{Lku
ÚkkýuËkh LkeBÞku. ÍVh¾kLk {qŠíkÃkqòLkku
fèhrðhkuÄe níkku. íkuLke Lksh Mkku{LkkÚk WÃkh
níke.
hMkq÷¾kLkLku ÍVhLkwt Vh{kLk Aqxâwt fu
{trËh{kt {kuxe MktÏÞk{kt ®nËwykuLku yufºk Lk
Úkðk Ëuðk.
yu{kt rþðhkrºkLkku {u¤ku ¼hkýku.
hMkq÷¾kLk yLku íkuLkk {kýMkku {khÍqz fheLku
{ktzâk {kýMkkuLku rð¾uhðk. ðkík ðýMke økE.
÷kufku W~fuhkE økÞk yLku hMkq÷¾kLkLku íkuLkk
fwxwtçk Mkrník {khe LkkÏÞku. yk ¾çkh
ÍVh¾kLkLku {¤íkkt, fk¤Ík¤ ÚkE QXâku.
MkkuhXLku Ë¤e Lkk¾ðk íkuLkk nkÚk Mk¤ð¤e QXâk.
Ä{kOÄíkk, {qŠíkÃkqò, Mk{MkwÆeLkku ÃkhksÞ,
hMkq÷¾kLkLkwt {kuík–yk{ fux÷eÞ çkkçkíkku íkuLkk
rË÷{kt fktxkLke su{ ¼kUfkíke níke.
ÍVh MkkuhX Ãkh [zâku. økZ rfÕ÷kLkk
Ëhðkò ¼ktøke Lkk¾u íkuðk nkÚke ÷eÄk Au.
¼Ufkh íkkuÃkw ZMkzkðe Au. fkçkw÷e, {fhkýe yLku
ÃkXkýe MkirLkfkuLke Vkus ÷ELku ÍVh¾kLk nkÕÞku
ykðu Au.
n{ehS yhXe÷k hkufkýk Au. íku{Lku
ðkíkLke fktE ¾çkh LkÚke. AºkÃkk÷ MkhðiÞk,
Ãkkík¤S ¼èe, MkÄ Mkku÷tfe, rþnkuhLkk òLke
çkúkñý LkkLkS {nkhks suðk ¼uÁçktÄku MkkÚku
ðøkzk{kt ¾u÷e n{ehS ËhçkkhøkZ{kt ykÔÞk.
MkkiLku ffzeLku ¼q¾ ÷køke níke. n{ehS
s{ðkLke Wíkkð¤ fhðk ÷køÞk. yux÷u
ËwËkSLkk ½hðk¤k (n{ehSLkkt ¼k¼e) fnu :
‘ËuhS ykx÷e çkÄe Wíkkð¤ fkt fhku? Íx
¾kELku Mkku{iÞkLke Mk¾kíku [zðwt Au?’
‘fu{, ¼k¼e, Mkku{iÞk Ãkh Mktfx Au?’
‘ÕÞku, yux÷eÞ ¾çkh LkÚke? ÃkkËþkne
Ë¤fxf íkuLku íkkuzðk nkÕÞwt ykðu Au. økwshkíkLkk
MkqçkkLke Vkus Mkku{LkkÚkLkk {køkuo Au.’
n{ehS MkVk¤k çkuXk ÚkE økÞk.
¼k¼eLku fnu : ‘þw ðkík fhku Aku? fkuE
hksÃkqíkòÞku Mkku{LkkÚk {kxu {hðk Lkef¤u íkuðku
LkÚke? {nkËuð Ãkh hksÃkqíkkuLkkt Ëu¾íkkt
rðÄ{eoykuLke Vkus [zþu? hksÃkqíke {he
Ãkhðkhe?’
ËwËkSLkkt ½hðk¤k rLkhkþ ÚkELku fnu :
‘hksÃkqíkku íkku Ãkkh rðLkkLkk Au. Ãký Mkku{iÞkLke
Mk¾kíku [zu íkuðku fkuE Ëu¾kíkku LkÚke. yLku yk
ftE Úkkuzku rþfkh fhðku Au? sççkh Vkus Mkk{u
þtfhLke Mk¾kíku sðkLkwt Au. çknw ÷køke ykðíkwt
nkuÞ íkku ík{u nrÚkÞkh çkktÄku, rËÞhS! ík{uÞ
õÞkt hksÃkqík LkÚke?’
n{ehSLkk ¼k¼e †eMkns heíku çkku÷e
økÞkt, Ãký n{ehSLku Ík¤ ÷køke økE. {uýwt
nkzkunkz ÔÞkÃke økÞwt. ¼k¼eLku fnu : ‘¼k¼e,
{khk çkuÞ ¼kÞwLku ÍkÍuhk swnkh ¼ýòu. nwt
Mkku{iÞkLke Mk¾kíku sô Awt.’
ËwËkSLkkt hkýeyu n{ehSLku ½ýwt
Mk{òÔÞk. Ãký yufLkk çku Lk ÚkÞk. ÃkkuíkkLke
ÃkkA¤ Mk{òððk fkuELku Lk {kuf÷ðkLke
hk{ËwnkE ykÃke. çkMkku {hSðk Mkkøkrhíkku
MkkÚku n{ehSyu Mkku{LkkÚkLkku {khøk ÷eÄku.
MkqçkkLke çkefu «ò rËø{qZ çkLke økE níke.
hsðkzkt yktíkhf÷n{kt Ãkª¾kÞu÷k níkk. ÞwØLkwt

88
økkuhMk ❁
yknTðkLk WÃkkzðwt fÃkÁt níkwt. yuðu xkýu
n{ehSyu {kuíkLku {ktzðzu ÃkkU¾ðkLkku rLkýoÞ
÷eÄku níkku.
½h ÷qtxu yçk¤k nhu, íÞkt Lk r÷Þu ík÷ðkh,
¿kkLk íkýe ðkíkwt fhu, E Ãký yuf øk{kh.
❋ ❋ ❋
n{ehS f÷iÞk fwtðh suðk çkMkku
¼kEçktÄ MkkÚku Mkku{LkkÚkLku hMíku [kÕÞk òÞ
Au. hMíkk{kt yuf LkuMkzwt ykÔÞwt. yhÄef hkíkLkku
Mk{Þ ÚkÞku nþu. [khuçkksw MkqLkfkh ÔÞkÃku÷ku
níkku. hkíkLkk MkqLkfkhLku [ehíkku {hrþÞkLkku
yðks Mkt¼¤kÞku. LkuMkLkk ÍqtÃkzk{kt yuf ð]Ø
[khÛÞ {hrþÞk økkÞ Au :
Mkki Mkqíkku MktMkkh, MkkÞh òík Mkwðu Lknª,
½x{kt ½w½h{k¤, Lkk¾eLku nkÕÞku Lkkøkksýku.
Mkðkhu Mkki fkuE, {kufkýu ykðu {÷f,
hkík Lk hu’ðu fkuE, LkktÄw ðýLke Lkkøkzk.
ykELkwt hkuýwt Mkkt¼¤eLku ÃkðLk Ãký òýu
Úkt¼e økÞku Au. n{ehS Ãký Q¼k hne økÞk.
LkuMk{kt sELku ÃkqAu : ‘{k, fkuLkk {hrþÞk økkíkk
níkkt?’
‘htzðk¤ Awt çkkÃk, ËefhkLkk {hrþÞk
økkíke’íke. swðkLkòuÄ Ãkwºk n{ýkt ÃktËhuf rË’
Ãknu÷kt ÃkkAku ÚkÞku Au.’
n{ehS fnu : ‘{k, ÃkwíkhLku {Þko ÃkAe
Ãký ÷kz ÷zkðku Aku, íkku {khk {hrþÞk
økkþku?’ {khu Mkkt¼¤ðk Au.’
[khÛÞLkwt Lkk{ ÷k¾çkkE. n{ehSLku
fnu : ‘{ku¤k çkkÃk, E þwt çkkuÕÞku? íkkhk
{hrþÞk økkELku R ÃkkÃk{ktÚke {khu õÞu ¼ð
Aqxðwt?’
n{ehS fnu : ‘ykE, y{u {hýLkuu
{khøku Aeyu. Mkku{iÞkLke Mk¾kíku sðk LkeféÞk
Aeyu. E {khøkuÚke ÃkkAk yðkÞ yuðwt LkÚke.’
n{ehSyu {ktzeLku ðkík fhe. ykE
÷k¾çkkE ÃkkuhMke÷k hksÃkqíkLke sðkt{Ëeo Ãkh
yku¤½ku¤ ÚkE økÞk. ytíkhLkk ykrþ»k ykÃÞk.
ÃkAe fnu : ‘çkuxk n{ehS, íkwt ÃkhÛÞku Au?’
‘Lkk, ykE.’
‘íkÞuo hMíkk{kt su {¤u íkuLke ¼u¤ku ðhe
òsu. fwtðkhkLku hý{kt yÃkMkhk ðhu Lknª’
‘Ãký ykE, y{Lku {hðk sLkkhLku fkuý
Ëefhe ykÃku?’ n{ehSyu þtfk ÔÞõík fhe.
‘çkkÃk, fuzk{kt íkkhe þqhðehíkk Ãkh hkS
ÚkE fkuE ÃkkuíkkLke Ëefhe íkLku Ãkhýkðu íkku Lkk Lk
¼ýíkku. {kÁt ðuý Ãkk¤su.’ ykx÷wt çkku÷e ykE
÷k¾çkkE z{ýe{kt çkuMke Mkku{LkkÚkLku {khøku
[kÕÞkt. n{ehSLku fnu : ‘íkku¤e Ãku’÷k Mkku{LkkÚk
sELku ntw ðkx òuEþ.’
hMíkk{kt ÿkuýøkZzk ykÔÞwt. ðuøkzkS
fheLku ¼e÷ MkhËkhLke yký Vhu. ºkýMkku ¼e÷
íkuLke ÃkkMku íkiÞkh hnuíkk yLku çkku÷kðíkkt ËkuZ
nòh ¼e÷òuæÄk ¼uøkk fhe þfíkku. røkhÚke
{ktze rþnkuh ÃkkMkuLkk MkhkuzLkk zwtøkh MkwÄe
ðuøkzkSLkk íkeh ðkøkíkk. ¼e÷ çkÄk Mkku{LkkÚkLku
{kLkíkk yLku sqLkkøkZLkk hk’Lke Mk¥kk Mðefkhíkk.
ðuøkzkLku yuf swðkLk Ëefhe. Lkk{
hksçkkE. yuf ðkh fkuE suXðk hksÃkqík
íkw÷þe~Þk{Lke òºkkyu òÞ. hMíkk{kt ðuøkzkyu
yktíkÞkuo. ¼e÷ yLku hksÃkqíkku ðå[u Äªøkkýwt
ÚkÞwt. suXðk hksÃkqík fk{ ykÔÞku. Ãký {híkkt

9
økkuhMk ❁
{híkkt ÃkkuíkkLke LkkLke Ëefhe ðuøkzkLku ¼¤kðeLku
¼÷k{ý fhe : ‘¼kE, yk ËefheLku WAuhsu
yLku ô{h÷kÞf Úkíkkt fkuE Mkkhku hksÃkqík òuE
íkuLkk nkÚk Ãke¤k fhsu.’
ðuøkzku Ãký ËkLkku Ëw~{Lk níkku. LkkLke
çkk¤Lku ÃktzLke AkufheLke su{ WAuhe. yu Akufhe
íku hksçkkE. ô{h÷kÞf ÚkE økE Au. ÷zkELkku
s{kLkku, Ãkkhfe ÚkkÃkýLku ½hu hk¾ðk{kt nðu
ðuøkzkSLku Ãký {kÚku çkkus ÷køku Au. yu{kt íkuLku
¾çkh {éÞk fu yuf [khý ykE Mkku{LkkÚk
òÞ Au. hMíkk{kt Vhe ykE ÷k¾çkkELke
z{ýe yxfkðe. çku xtf hkuõÞkt. Ëefhe {kxu
fkuE Mkkhk hksÃkqíkLkwt Xufkýwt ÃkqAâwt.
ykE ÷k¾çkkE fnu, ‘çkkÃk ðuøkzk,
n{ehS ÷krXÞku Mkku{iÞkLke Mk¾kíku LkeféÞku
Au, íkLku Lkk Lknª Ãkkzu. yuLke MkkÚku hksçkkELku
ðhkð. {Ëko{Ëo hksÃkqík Au.
ykE ÷k¾çkkELkk ð[Lku ðuøkzk ¼e÷u
ÃkkuíkkLkk ºkýMkku çkkýkðk÷e ¼e÷ku MkkÚku røkh{kt
fk¤ðkLkuMk ÃkkMku Ãkzkð LkkÏÞku. n{ehSLku fkuE
ð¤øký nðu hne LkÚke. {kÚkwt íkku Mkku{LkkÚkLku
[ze hÌkwt níkwt. Úkkíkk Úkkíkk fk¤ðkLkuMk ÃkkMku
ykÔÞk. LkuMkLke çkksw{ktÚke þªøkðzku LkËe ðnu.
n{ehS yLku MkkÚkeËkhku yu{kt Lknkðk Ãkzâk
Lknkíkk Lknkíkk h{íku [ze økÞk. ykÄk Lkef¤e
økÞk. ½ýeðkhu çknkh LkeféÞk íÞkt ½kuzkt
økkÞçk!
n{ehSyu ÃkkuíkkLkk {kýMkkuLku Ãkz¾uLkk
zwtøkh Ãkh Lksh Ëkuzkððk {kufÕÞk. {kýMkkuyu
ykðeLku ¾çkh ËeÄk fu Úkkuzu Ëqh fkuE Ãkzkð Au
yLku íÞkt ½kuzkt nýnýu Au. Mkki ÃkAuze¼h
¼e÷kuLkk Ãkzkð MkwÄe ykÔÞk. ðuøkzku ¼e÷
ykøk¤ ykÔÞku. yku¤¾ký ÃkqAe. n{ehS
økkunu÷ ík{u Ãkkuíku? ík{khe íkku ðkx òuE rhÞk
Aeyu.’
n{ehS fnu. ‘ík{u fkuý?’
‘ðuøkzku ¼e÷!’
‘yku nku nku, ðuøkzku ¼e÷! røkhLkku
MkkðÍ, ¼khu fk{ ÚkÞwt. Mkku{LkkÚkLke Mk¾kíku
síkkt ík{khku {u¤kÃk ÚkÞku.’
ðuøkzkyu ykøkún fheLku n{ehSLku Ãkk¤
MkkUíkk hkuõÞk. ¾kLkøke{kt hksçkkE (hks÷)Lku
fnu. ‘çkuxk, n{ehS yktøkýu ykÔÞk Au. Au íkku
Úkkuzkt rË’Lkk {nu{kLk Ãký íkwt fnu íkku íkuLke MkkÚku
íkkhk ÷økLk fheyu. hksÃkqíkeLku Wò¤u íkuðku sý
Au.’
suXðk fw¤Lke MðYÃkðkLk fLÞkLku {kuZu
þh{Lkk þuhzk Ãkzâk. {wtøku {kuZu Mkt{rík ykÃke.
ðuøkzkyu n{ehSLku yufçkksw çkku÷kðeLku ðkík
fhe. çkkE ÷k¾çkkEyu fnu÷ rþ¾k{ý
n{ehSLku niÞu níke. ÷øLk {kxu fçkq÷ ÚkÞk.
n{ehS Ãkhýu íkku s Ãkhýðwt yuðk Lke{Äkhe
çkMkku hksÃkqíkku Ãký hkS ÚkÞk. røkh{kt
¼e÷Ãkwºkeyku MkkÚku çkMkku hksÃkqík yLku hks÷
MkkÚku n{ehSLkk Mk{qn ÷øLk Wsðkýkt. Zku÷
yLku þhýkE {nUfe QXâk. {kuíkLku {ktzðu
ÃkkU¾kðk síkk Þwðfkuyu n»kkuoÕ÷kMkÚke røkhLku
økktze fhe {qfe.
n{ehS yLku hksçkkE Ãkhýe QíkÞko
ÃkAe nkÚk½hýkLkku Mk{Þ ÚkÞku. n{ehSLkk
¼uYçktÄku ÃkkMku íku{Lku ykÃkðk ÷kÞf MkkuLkkYÃkk

1010
økkuhMk ❁
fu ò{eLkòøkeh íkku níke Lknª. Ãký økktze
røkhLkk støk÷{kt, yk¼Lku {ktzðu yLku
ðLkhkELku ÃkkÚkhýu, ík{k{ Þwðfkuyu ÃkkuíkkLkk
÷e÷wzk {kÚkkt n{ehSLku nkÚk½hýk{kt ykÃÞkt.
n{ehS fnu íÞkhu {hðkLkkt ð[Lk ËeÄkt.
RríknkMk{kt yrîíkeÞ yuðk {kÚkkLke nkuzLkk
[ktË÷k ðå[u n{ehS yLku hksçkkELkk ÷øLk
ÚkÞk. ÿkuýøkZzk ÃktËh rËðMk MkwÄe rððknLkk
htøk{kt htøkkÞu÷wt hÌkwt.
hks÷ MkkÚku yuf hkíkLkku MktMkkh ¼kuøkðe
n{ehS Mkku{LkkÚkLkwt ÞwØ ¾u÷ðk [k÷e
LkeféÞk. ðuøkzkS yLku íku{Lkk ¼e÷kuyu Ãký
Mkku{iÞkLke Mk¾kík {kxu MktøkkÚk fÞkuo Au.
Äh òíkk Äú{ Ãk÷xíkk, rºkÞk Ãkztíkk íkkð,
(R) íkeLkkU rËLk {hýhk, fkuý htf fkuý hkð.
{kýMkwh økZðe Ãký fwçku, xªçku Lku økk{zu
ðMkíkeLku ¼ýfkhk Ëuíkku Vhe hÌkku Au. hsÃkqík,
fkXe, ykneh, {uh, ¼hðkz, hçkkhe swðkLkkuLku
Mkku{LkkÚk íkhV ðnuíkk fÞko Au.
ðuøkzkSLku yuLkk òMkwMkku {khVík
ÍVh¾kLkLke VkusLkk Mk{k[kh {¤u Au.
çkkËþkne Vkus MkkuhXLkk Mke{kzk Ëçkkðíke
[k÷e ykðu Au. hkòyku yLku XkfkuhkuLku Ëtzíkku
ykðu Au. MkuLkkLku hkufLkkÁt fkuE LkÚke LkeféÞwt.
ðuøkzkS, n{ehS yLku çkeò þqhðehku
Mkku{LkkÚkLkk «ktøký{kt ðkx òuE hÌkk Au.
Ãkqòheyku yLku «¼kMkLkk LkøkhsLkku MkkçkËk
çkLkeLku Q¼k Au. ÍVh¾kLku rðLkk hkufxkuf
Mkku{LkkÚkLku hku¤e Lkk¾ðwt níkwt. íkuLku Mk{k[kh
{¤u÷k fu fku’f hzâk-¾zâk {kÚkk Vhu÷k
Mkk{Lkku fhþu.
ðuøkzkSLkku Ãkzkð Mkku{LkkÚkLkk {trËhLke
çknkh hnu÷ku. «¼kMk yLku Mkku{LkkÚk
n{ehSyu Mkt¼k¤u÷kt. rðsÞLkk fuV{kt
{Ë{Mík çkLku÷ku ÍVh¾kLk çkhkçkh «¼kMkLkk
ÃkkËh{kt ykðe ÃknkUåÞku. ðuøkzkSLkk ¼e÷kuLkk
íkkíkk íkehkuyu çkkËþkne VkusLkkt Mkk{iÞk fÞko.
çk¤wfk nkÚk{ktÚke Aqxíkkt çkký {wÂM÷{ MkuLkkLku
ºkkrn{k{ Ãkkufhkðe hÌkkt Au. yufçkksw
Ëuðk÷ÞLku íkkuzðkLkwt «çk¤ ÍLkqLk Au. íkku çkeS
íkhV {trËhLku çk[kððkLke ysçk rsrsrð»kk
Au. nkÚke Ãkh çkuXu÷k ÍVh¾kLku MkiLÞLkku Mktnkh
Úkíkku rLknk¤e íkkuÃkku ykøk¤ fhðkLkku nwf{
Akuzâku.
¼e÷ çkkýkðk¤eyku ÍVhLkku RhkËku
Ãkk{e økÞk. Mkku{LkkÚkLku Vhíke øke[ Íkze{kt,
ð]ûkku{kt MktíkkELku çkkýð»kko íku{ýu þY fhe.
MkqçkkLkk íkkuÃk[eyku íkkuÃk MkkÚku r[ífkh fheLku
Z¤ðk {ktzâkt. ÍVh hku»ku ¼hkÞku níkku.
íkkuÃk[eyku {híkk çkeS nhku¤ ykøk¤ fhe.
íkkuÃkLkk Lkk¤[k{ktÚke ðLkhkS Ãkh ykøk Íhíkk
økku¤k VUfkðk {ktzâk. økku¤kLkku ¼kuøk çkLke
¼e÷ku Ãký Ãkzðk ÷køÞk. Úkkíkkt Úkkíkkt ºkýMkkuf
¼e÷ çkkfe hÌkk. çk[ðkLkku fkuE ykhku Lk
Ëu¾íkkt ðuøkzkS yLku íku{Lkk çk[e økÞu÷k
ÞkuØkyku MkqçkkLke Vkus {kÚku íkqxe Ãkzâk. ¼k÷k
Lku ík÷ðkhkuLkwt ÞwØ ò{e Ãkzâwt. ¼e÷ MkirLkfku
ykuAk Úkíkkt òÞ Au. Ãký {[f Ëuíkk LkÚke.
‘{khku....fkÃkku...’Lkk yðkòuÚke Mk{hktøký
økksu Au. ðuøkzkSLke Lksh ÍVh¾kLk {kÚku Au.
Ãký VkusLke ðå[u íkuLkku nkÚke Au. ¼e÷kuLkk
Ãkhk¢{ òuE fk¤Ík¤ ÚkE økÞu÷k ÍVh¾kLku
ÃkkuíkkLkk yuf MkÄðu÷ MkhËkhLku nkÚke Mkrník

11
økkuhMk ❁
ðuøkzkSLku Ãkkzðk ykøk¤ fÞkuo. ÞwØLke íkk÷e{
Ãkk{u÷k nkÚkeyu MkqtZ{kt WÃkkzeLku ðuøkzkSLkku ½k
fÞkuo Ãký ðuøkzkSyu yuf ík÷ðkhLkk Aqxk ½kÚke
MkhËkhLkwt {kÚkwt Lkkr¤ÞuhLke fk[÷eLke su{
WAk¤e {qõÞwt. çkeS ík÷ðkhu nkÚkeLke MkqtZ
fkÃke Lkk¾u÷e. yu MkqtZ{kt ðªx¤kÞu÷k
ðuøkzkSLkku «[tz Ëun ¼e÷ MkirLkfkuLkk {]íkËunku
ðå[u sE Ãkzâku. ðuøkzkS síkk ¼e÷ MkiLÞ{kt
¼tøkký Ãkzâwt. çkkfe hnu÷k MkirLkfkuLku
ÍVh¾kLkLke íkkuÃkkuyu Ãkqhk fÞko. ¼e÷kuLkk fk¤k
Ëun {kÚku ðne hnu÷k ÷k÷ YrÄhLkk hu÷kykuLku
ÍVh¾kLk yÃk÷f Lkshu íkkfe hÌkku níkku.
❋ ❋ ❋
ðuøkzkS ÞwØ ÷ze hÌkk níkk, íÞkhu
n{ehS Mkku{LkkÚk yLku ÃkkxýLkwt hûký fhe
hÌkk níkk. Mkku{LkkÚkLke Mk¾kíku {hrýÞk ÚkELku
ykðu÷kyku{kt WíMkknLkkt Ãkqh Q¼hkíkkt níkkt,
n{ehS MkkiLku Mk{òðeLku þktík hk¾íkk níkk.
MkqçkkLke Vkus Mkk{u {kºk fÃkkE sðk swðkLkku
Lknkuíkk ykÔÞk. Ãký Sðíkk nkuÞ íÞkt MkwÄe
Mkku{LkkÚkLke fktfhe fkuE ¾U[e Lk þfu íkuðku «[tz
ykí{rðïkMk ÞkuØkykuLkk rË÷{kt ÷nuhkíkku
níkku. ÍVh¾kLk Mkku{LkkÚk Ãkh [ze ykðu Au íku
ðkík ònuh ÚkE íÞkhÚke ynkuhkík rþð
{trËh{kt ÃkqòÃkkX [k÷e hÌkk Au. ÍVh¾kLk
ÃkkMku ÞwØ{kt fkçku÷ ÷~fh Au. Mkku{LkkÚkLkk
hûký {kxu ykðu÷k ðehku ÃkkMku íkeh, çktËqf,
ík÷ðkh, rºkþq¤ yLku VhMke suðk nrÚkÞkhku Au.
ðuøkzkSLke nhku¤ íkqxíkkt ÍVh¾kLku
Mkku{LkkÚkLkk økZ {kÚku nÕ÷ku fÞkuo. Ãký
n{ehS MkkðÄ níkk. Mk¤økíkk íkehLkk {khk
MkkÚku ÃkÚÚkhLkk økku¤k økçkzíkk {qõÞk. økZ ÃkkMku
ykðe økÞu÷k MkirLkfku {kÚku Wf¤íkkt íku÷ huzâkt.
«Úk{ nÕ÷ku ÃkkAku Ãkzâku. Ãký yk ÃkeAunX
xqtfSðe níke yu Mkki òýíkk níkk. hkíkLku Mk{Þu
{trËh{kt ½txk-ykhíke ÚkE hÌkk Au. Ëuð¤ yLku
{nkMkkøkh çku Þ Mkk{Mkk{k nkUfkhk Ëu Au.
n{ehSyu ÔÞqn rð[khðk MkkiLku ¼uøkk fÞko Au.
{he sðk fhíkkt hûký yu {n¥ðLke ðkík Au íku
MkkiLku Mk{òðu Au. ÍVh¾kLku ºký çkkswÚke
Mkku{LkkÚkLkk økZLku ½uÞkuo Au. íkkuÃk ykøk¤ ÷ELku
Mk¤økíkk økku¤k økZ {kÚku VUfkðu Au. økZ{kt
økkçkzkt Ãkzðk ÷køÞkt. ykøk Lk ÷køku yux÷u
÷kufku ¼eLkkt økkuËzkt ÷ELku Ëçkkðe Ëu Au. yk{
[k÷u íkku Úkkuzeðkh{kt økZ íkqxe òÞ.
n{ehSyu çkMkku MkirLkfkuLku íkiÞkh fÞko.
Mkku{LkkÚkLkk Ëhðkò ¾w÷íkkt ½kuzuMkðkhku íkkuÃkLkk
økku¤kLke su{ Aqxâk. nkÚkeLkk fwt¼kÚk¤ {kÚku
{ktzâk ¼k÷k Íªfðk. Mkkuyuf yMkðkhkuyu
íkkuÃk[eyku Ãkh nw{÷ku fÞkuo. Mkkts Ãkze íÞkt
ÍVh¾kLkLkk MkiLÞLku n÷kðe Lkk¾eLku çk[e
økÞu÷k MkirLkfku økZ{kt ÃkkAk ykðeLku Mk{kÞk.
Ãkqhk Mkkík rËðMk MkwÄe n{ehS yLku
ðuøkzkSyu ÍVh¾kLk Mkk{u Íªf Íe÷e. Auðxu
yu rËðMk ykðe ÃknkUåÞku. økZ {kÚku Úkk¤e{kt
{qfu÷k {øk ÍýÍýðk ÷køÞk. økZLkk ÃkkÞk{kt
Mkwhtøk ¾kuËkíke níke. n{ehSyu {kÚkuÚke Ãkkýe
huzeLku MkwhtøkLku Lkfk{e çkLkkðe ËeÄe. Mkku{LkkÚkLku
çk[kððk ykðu÷k Mkki þqhðehku yufXk ÚkÞk.
n{ehSyu ÔÞqn Mk{òÔÞku. çkesu rËðMku
MkðkhLkk Ãknkuh{kt MkqhsLkkhkÞý ykfkþ{kt
h{ðk Lkef¤u yux÷u íkhík økZ ¾qÕ÷ku {qfe Ëuðku
yLku fuMkrhÞkt fhe ÷uðkt.

1212
økkuhMk ❁
‘ÚkE òð Mkki MkkçkËk’ yu{ n{ehS
çkku÷íkkt íkku ‘nh nh {nkËuð’Lkk ½ku»k økkßÞk.
yk¾e hkík fkuE Mkqíkwt LkÚke. Mkku{LkkÚkLkk
{trËh{kt {kuíkLku {eXwt fhðk {kxu yçke÷-
økw÷k÷ Qze hÌkkt Au. {hrýÞk ðehkuyu
þtfhËkËkLku Ãký íku hkíku Mkqðk Lk ËeÄk. ÃkhkurZÞu
LknkE ÄkuE n{ehSyu þtfhLke Ãkqò fhe.
nrÚkÞkh MkS ykE ÷k¾çkkELku Ãkøku ÷køÞk.
‘ykE ykrþ»k ykÃkku. fkLkkufkLk {kuíkLkkt {eXkt
økeíkku Mkkt¼¤ðkLke ðu¤k ykðe ÃknkU[e Au.’
Ãkxktøký{kt ½zef MkqLkfkh Vu÷kE økÞku.
ÃkzÚkkhu çkuMkeLku {k¤k Vuhðíkkt ykE çkkuÕÞkt.
‘ÄLÞ Au ðehk íkLku, MkkuhXLke {hðk Ãkzu÷e
{ËkoLkøkeLkwt íkU Ãkkýe hkÏÞwt. ykx÷wt çkku÷e
fÁý½uhk Mðh{kt ÷k¾çkkEyu {hrþÞk
WÃkkzâk. {trËhLkk økku¤ ½wB{x{kt íkuLkk Ãkz½k
Ãkzðk ÷køÞk.
ðu’÷ku ykÔÞku ðeh, Mk¾kíku Mkku{iÞk íkýe,
rn÷ku¤ðk n{eh, ¼k÷kLke yýeyu ¼e{kWík.
{kÚku {wtøkeÃkh ¾Yt, {kuMkk¤ ðMkk ðeMk,
Mkku{iÞkLku þeþ, ykÃÞwt yhXe÷k Äýe
íkwt su çkku÷u÷ çkku÷ nk{k E [rzÞk rnÞk;
E Mkk[kt Mkk[rðÞk, ¼heLku Ãkøk÷kt ¼e{kWík.
❋ ❋ ❋
ÞkuØkyku{kt þqhkíkLkLke ÍýÍýkxe
ÔÞkÃke økE. Mkqhs {k’hksu fkuh fkZe íÞkt
Mkku{LkkÚkLkk økZLkk Ëhðkò W½kzk Vxkf {u÷e
ËuðkÞk. ðes¤e y»kkZLkk fk¤k ðkË¤kt [eheLku
[{fu yu{ {Ëo ÞkuØkyku ÍVh¾kLke Vkus {kÚku
ºkkxõÞk. y[kLkfLkk yk¢{ýÚke ÍVh¾kLk
Ãký nuçkíkkE økÞku. Ä{kMkký ÞwØ {[e økÞwt.
Mkkts Ãkze íÞkt MkqçkkLkk ÷~fhLku yufkË økkW
yk½wt nzMku÷e ËeÄwt. n{ehS yLku íkuLkk MkirLkfku
Mkku{LkkÚk{kt «ðu~Þk. fkuELkk nkÚk ÷çkzíkk
ykðu Au. fkuELkk Ãkøk íkqxe økÞk Au. fkuELkk
yktíkhzk çknkh Lkef¤e økÞkt Au. ytøku ytøk
ðuíkhkE økÞk Au. Ãký ÷kuneLku xeÃku xeÃku ¼Âõík
yLku {ËkoLkøke xÃkfu Au.
çkesku rËðMk yk{ s ðeíÞku. nðu {ktz
çkMkkuf sý çkkfe hÌkk Au. ÍVh¾kLkLkku
Mkk{Lkku ÚkE þfu íkuðwt LkÚke. AuÕ÷wt ÞwØ
Mkku{LkkÚkLkk MkkrLkæÞ{kt ÷zðkLkwt n{ehSyu
Lk¬e fÞwO. ÍVh¾kLk Ãký Mk{Þ ykÃkðk
Lknkuíkku {køkíkku. ºkeò rËðMkLke Mkðkh Wøkíkkt
íkku økZ {kÚku íkuýu ºký çkkswÚke nÕ÷ku fÞkuo.
rþð®÷økLku øktøkks¤Úke MLkkLk fhkðe,
yufçkeòLku AuÕ÷k swnkh fhe çk[e økÞu÷k
çkMkku þqhðehku hý{uËkLk{kt QíkÞko.
Mkku{LkkÚkLkk Ãkxktøký{kt ÞwØ ¾u÷kE hÌkwt
Au. Mkku{iÞkLkku yufyuf h¾uðk¤ yzøk rfÕ÷k
suðku ÚkELku {[f ykÃkíkku LkÚke. çkÃkkuh Úkíkkt íkku
{trËhLkk {uËkLk{ktÚke ÷kuneLke Lkefku Mk{wÿ{kt
sE ¼¤ðk ÷køke. Ëuð¤Lkk ÃkzÄkhu {wÂM÷{
rMkÃkkneykuLkwt yuf sqÚk ÃknkU[e þõÞwt. Ãký MkkÄw,
òuøke, hçkkhe, ¼hðkz, yíkeík, çkúkñý, fku¤e,
¾ktx yuðk {hSðk ¼kuøk¤ suðk ¼ezkELku
sÞLkkËku øksðíkk, ÞwØ ¾u÷e¾u÷eLku þtfhLkk
çkký ÃkkMku rMkÃkkneykuLku ÃknkU[ðk Ëuíkk LkÚke.
Mkkts ÃkzðkLkwt xkýwt ÚkÞwt. ðZkðk{kt fku’f
s çkkfe hÌkwt Au. n{ehS ÞwØ ¾u÷e hÌkk Au.
þheh yk¾wt ðuíkhkELku ÷ehku ÚkE økÞwt Au, Ãký
{[f ykÃkíkk LkÚke. ÍVh¾kLku Rþkhku fÞkuo.

13
økkuhMk ❁
n{ehSLku fwtzk¤u ÷uðk{kt ykÔÞk. yufMkk{xe
ËMk ík÷ðkhku íku{Lkk Ãkh Ãkze. rþð®÷økLkwt hûký
fhíkku yu ytrík{ ÞkuØku Ãký Z¤e Ãkzâku yLku
Mkku{LkkÚk {nkËuðLkk çkký Ãkh ÍVh¾kLkLkk
rMkÃkkneLke ík÷ðkhkuLkku Ãknu÷ku ½k Ãkzâku.
n{ehSLkk ÞwØLku ykE ÷k¾çkkE
Ëuðzeyu [zeLku rLkh¾e hÌkkt níkkt. Mkkts Ãkze,
n{ehS Ãkzâk yLku Mkku{LkkÚk Ãký Ãkzâwt.
ykEyu {kuZwt Zktfe {hrþÞk WÃkkzâk.
hzðrzÞu hrzÞk, Ãkkxý Ãkkhðíke íkýk;
fktfý f{¤ ÃkAu, ¼kUÞ íkkn¤k ¼e{kWík.
ðu¤ íkwtnkhe ðeh, ykðeLku ôðkxe Lknª;
nkf{ íkýe n{eh, ¼u¾z nqíke ¼e{kWík.
fh{kt Mkh fh{k¤ fhu, R swðu søkËeþ;
yu{ Mkku{iÞkLku þeþ, ykÃÞwt yhXe÷k Äýe.
Mkku{iÞkLkk økZLke Ëuðzeyu ykE
÷k¾çkkEyu yufçkksw {hrþÞk WÃkkzâk níkk,
íkku çkeS íkhV Mkk{u s Mkku{LkkÚkLkwt Ëuð¤
MkqçkkLkk MkirLkfkuLkk nkÚku ÷qtxkELku íkqxe hÌkwt níkwt.
þeþ hk¾u þeþ òík ni, þeþ ¾kuðu þeþ nkuÞ;
siMku çkkíke ËeÃkfe fxe WrsÞkhe nkuÞ.
❋ ❋ ❋
n{ehS økkurn÷ RríknkMkLkwt yËT¼wík
Ãkkºk Au. Mð. f÷kÃkeLkk íkuyku Ãkqðos ÚkkÞ.
f÷kÃkeyu rÃkík]Éý yËk fhíkwt ‘n{eh fkÔÞ’
Lkk{Lkwt fkÔÞ Ãký ÷ÏÞwt Au. {u½kýe¼kEyu
‘hk’øktøkksr¤Þk’ Lkk{Lke yu{Lke Lkð÷fÚkk{kt
n{ehSLke Úkkuze ðkík hk’{ktzr÷fLkk {w¾u
fnuðhkðe Au. yuLkk WÃkhÚke hk{S¼kE
ðkrýÞkyu ‘ÄLÞ Mkkihk»xÙ Ähýe’ Lkkxf ÷ÏÞwt
Au. 1962{kt [eLkLkk ÞwØ ð¾íku nwt (yk
÷¾Lkkh) Mkkihk»xÙ Mktøkeík-Lkkxf yfuzu{eLkku
MÚkkÃkf Mkr[ð níkku. íÞkhu Mkkihk»xÙLkk [kh
rsÕ÷kLkk ðeMk økk{{kt yk Lkkxf ÷ELku
Vhu÷ku. yuýu íku Mk{Þu Mkthûký Vtz{kt Yk. 50
nòh hkufzk yLku 111 íkku÷k MkkuLkwt yÃkkðu÷wt.
Mkku{LkkÚk{kt ò{Mkknuçk rËÂøðsÞ®MknSLke
WÃkÂMÚkrík{kt nòhkuLke nkshe{kt yu Lkkxf
¼sÔÞwt íÞkhu ò{Mkknuçku xkuýku {kÞkuo fu
‘‘n{ehS økkurn÷ ð¤e õÞkhu Mkku{LkkÚk {kxu
{kÚkkt Ëuðk ykðu÷k?’’ íÞkhu {U fÌkwt fu :
‘‘Mkkihk»xÙ{kt nS hkð¤ ò{ QíkÞko Lk níkk
íÞkhu.’’
n{ehSLkk Ãkqðos MkusfS økkurn÷Lkk
¼kE rðMkkSLku ÄtÄwfkLkk ¾Mk økk{Lkk fku¤e
XkfkuhLke fLÞk MkkÚku «u{ çktÄkýku yLku íkuLku
ÃkhÛÞk ykÚke íku ‘¾rMkÞk’ fnuðkÞk.
n{ehSLkkt ÷øLk ¼e÷u WAhu÷e fLÞk MkkÚku
Úkíkk íkuLkk ðtþòu y÷øk Ãkzâk. yíÞkhu {kuxu
¼køku íkuyku QLkk ÃktÚkf{kt ðMku Au.
RríknkMku n{ehSLke LkkUÄ yux÷k {kxu
÷uðe Ãkzu Au fu ßÞkhu Mkkihk»xÙLke hksÃkqíke
hku¤kE hne níke íÞkhu ÃkkuíkkLkk {wêe¼h
¼uYçktÄku MkkÚku íkuyku Mkqçkk ÍVh¾kLkLke støke
Vkus Mkk{u Mkku{LkkÚkLkwt hûký fhðk [zâk níkk.
MkkuhXLkk rþh{kuh Mk{k sqLkkøkZLkk
hk’{kuf÷þe fwxwtçkf÷nÚke Ãkª¾kE økÞk níkk.
yhsýS yLku ðeòS ytËhkuytËh fÃkkE
økÞk níkk yLku Mkkihk»xÙLkk yLÞ hsðkzkyku
®n{ík nkhe çkuXk níkkt. íÞkhu ðuøkzkS,
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 16 WÃkh)

1414
økkuhMk ❁
÷øk¼øk Ãkkt[ ËkÞfk Ãknu÷kt, {khe ô{h
íÞkhu {ktz ykX-ËMk ðhMkLke nþu íÞkhu
Ãkzkuþ{kt s yuf á~Þ òuÞu÷wt. Ãkzkuþ{kt yuf
Ãkrhðkh hnuíkku níkku. yu ¼kELke ô{h íÞkhu
Ãk[kMkÚke Ãkt[kðLkLke ðå[u s nþu. Ãký yu{Lkk
ÃkíLkeLke ðÞ {ktz ºkeMkuf ðhMkLke. ykLkwt fkhý
yu níkwt fu yk yu{Lkk çkeò ÷øLk níkk. Ãknu÷k
÷øLkLkk çku çkk¤fku íkÚkk yk çkeò ÷øLkLkk Ãký
ºký çkk¤fku {¤eLku fw÷ Ãkkt[uf MktíkkLkkuLkku
ðMíkkh. yk çkÄk MktíkkLkkuLke ðÞ {ÞkoËk ºký
ðhMkÚke {ktzeLku ðeMkuf ðhMk MkwÄeLke. yu{Lkuu
y{u Mknw Ãknu÷uÚke s {kuxkfkfk fnuíkk yLku
yu{Lkk çkeSðkhLkk ÃkíLke ðÞu LkkLkk nkuðk Aíkkt
y{u Mknw çkk¤fku íkku yu{Lku ¼k¼w s fnuíkkt.
‘Ãknu÷eðkhLkkt ÃkíLke ¼k¼w íkhefu yku¤¾kíkk
yux÷u ykLkuÞ Mknw ¼k¼w fnuíkkt.’ {kuxkfkfkLkku
nzÃk çknw ¼khu. ½h{kt Ëk¾÷ ÚkkÞ fu íkhík s
çkk¤fku yk½k-ÃkkAk ÚkE òÞ. ¼k¼w Ãký òu
{kuxkfkfkLke yzVuxu [ze økÞkt íkku {kuxkfkfkLku
nkÚk WÃkkzíkkt ðkh Lk ÷køku, ¼køÞu s yufkË
yXðkrzÞwt yuðwt økÞwt nþu fu ¼k¼wyu yk
ËwðkoMkk ÃkríkËuðLkk nkÚkLkku {kh Lk ¾kÄku nkuÞ!
fkuEðkh íkku yuðwtÞ çkLkíkwt fu ykzkuþ-Ãkkzkuþ{kt
çku[kh sý ðå[u ÃkzeLku ¼k¼w WÃkh íkqxe Ãkzu÷k
yk {kuxkfkfkLku Ãkhkýu ÃkfzeLku ¾U[e òÞ.
ykðwt fux÷kf ð¾íkÚke [k÷íkwt nþu. yu
íkku yksu Mkkt¼híkwt LkÚke. Ãký yuf rËðMk
hkusLkk ÃkrhðkhðíMk÷ yLku fk{Zkt ¼k¼wyu
ík{k{ ½hfk{ Akuze ËeÄwt. Ãk÷ktXe ðk¤eLku
ykux÷u çkuMke økÞkt. ykMkÃkkMkLkk MknwLku LkðkE
MkíÞ íkhV Ëkuhe síkwt yMkíÞ
÷køke. ¼k¼w yk{ íkku þuhe{kt fkuE rËðMk çkuXkt
Lknkuíkk. ð¤e çkuXkt Ãký Ãk÷ktXe ðk¤eLku.
fkuEðkh Ãkøk Ãkh Ãkøk [zkðeLku, ðå[u ðå[u
¾ku¾kthkÞ ¾kíkk òÞ yLku õÞkhuf íkku Äw{úÃkkLk
fhíkkt nkuÞ yu{ ËeðkMk¤e ÃkuxkðeLku çkeze
VqtfðkLkkuÞ yr¼LkÞ fhu! Mknw MíkçÄ ÚkE økÞk.
hkusLkk fk¤Ík¤ {kuxkfkfk Ãký rMkðkE økÞk.
ykMkÃkkMkLkk [kh øk÷Zuhkt ¼uøkkt ÚkELku ¼k¼w
ÃkkMku ykÔÞkt. ¼k¼wLkk Ãktz{kt yk {kuxkfkfkLkk
yuf {kuxk¼kE swðkLk ðÞu Ãký yÃkrhýík
yðMÚkk{kt s {]íÞw ÃkkBÞk níkk yu «ðu~Þk níkk
- ¼k¼wLku Mkh{kt yk {]íkkí{k ykÔÞku níkku
yuðe Mknw ðkíkku fhðk {ktzâk, ÃkAe íkku Ëeðku
«økxâku. Mknwyu {kÚkk Lk{kÔÞkt. ¼k¼wLkk Ãkkt[
MktíkkLkku íkku Xef, ¾wË {kuxkfkfk Ãký ¼k¼w
Mk{ûk nkÚk òuzeLku Lkh{kþÚke çkkuÕÞk-
‘{kuxk¼kE! ík{khk SðLku þktrík {¤u yu {kxu
nwt ÃkwÛÞËkLk fheþ. ík{khk ÃkkA¤ Mkókn Ãký
çkuMkkzeþ.’’ ðøkuhu. ÷øk¼øk çku[kh f÷kf ÃkAe
¼k¼wyu XqXðku {qõÞku. Mkkts MkwÄe ftE ¾kÄw-
ÃkeÄwt Lknª yLku ÃkAe {kuzuÚke yu{Lku f¤ ð¤e.
{]íkkí{k Mkh{ktÚke síkku hÌkku yu{ Mknwyu fÌkwt.
¼k¼w ÚkkõÞk-ÃkkõÞk ½Mk½Mkkx Ÿ½e økÞk.
yk ÃkAe ykðwt yðkhLkðkh çkLkðk
{ktzâwt níkwt. nðu {kuxkfkfk ¼k¼wLku {khÍqz
fhíkk nkuÞ yLku Ãkzkuþeykuyu ðå[u Ãkzðwt Ãkzu
yuLku çkË÷u ¼k¼wLkk Ãktz{kt yk {]íkkí{k ykÔÞku
nkuÞ yLku {kuxkfkfk MkkÚku çkeò Ãkkzkuþeyku yk
rÃkík] Lkzíkh {kxu rþÞkrðÞk ÚkELku Q¼k nkuÞ
yu á~Þ Mkk{kLÞ ÚkE økÞwt yLku çkk¤fku nðu
e e

15
økkuhMk ❁
¼k¼wÚke zhíkk níkk. ¼k¼wLkk Ãktz{kt øk{u íÞkhu
{]íkkí{k ykðíkku yLku íÞkhu yu{Lkku [nuhku-
{nkuhku Vhe síkku! yu rçknk{ýk ÷køkíkkt.
{kuxkfkfk Ãknu÷kt íkku yk¾ku rËðMk çknkh s
hnuíkk yu nðu ½h{kt hnuðk {ktzâk yLku yu{Lkku
¢kuÄ Ãký ykuAku ÚkE økÞku. rÃkík]-LkzíkhLkku ¼Þ
yu{Lku Mkíkkðíkku níkku. {]ík {kuxk¼kELkk
ykí{kLke þktrík {kxu yu{ýu ®ÃkzËkLk fÞwO.
íkÃkoý fÞwO. çkúkñý s{kzâk, fÚkk
ðt[kðe....yLku Aíkkt yk {]íkkí{kLku þktrík
ð¤íke Lknª. ÃkAe íkku çkÄwt fkuXu Ãkze økÞwt níkwt.
yk ðkíkLku ÷øk¼øk [k÷eMk ðhMk ðeíke
økÞk. þuheLke yu sqLke ËwrLkÞk MkËtíkh çkË÷kE
økE. {kuxkfkfk yu ÃkAe økwshe økÞk yLku
yu{Lkk MktíkkLkkuÞ yuf ÃkAe yuf ÃkkuíkÃkkuíkkLke
ËwrLkÞk ðMkkðeLku Aqxk Ãkze økÞkt. ¼k¼w nS
çkuXkt níkkt. yufðkh ykðk Mk{Þu ¼k¼wLku
y[kLkf {¤ðkLkwt ÚkÞwt. ¼k¼wLke ðÞ ÷øk¼øk
Mke¥kuh-Ãkt[kuíkuhLke ÚkE økE níke. yðMÚkk
yu{Lku ðªx¤kE ð¤e níke. {Lku òuELku yu
hkS ÚkÞkt. sqLke ðkíkku Mkt¼khe. yu rËðMkku{kt
fzu½zu níkk Ãký yksu fk¤ðþ ÚkE økÞk níkk
yuðk fux÷kf MðsLkkuLkuÞ Mkt¼kÞko yLku ÃkAe
y[kLkf {khkÚke ÃkqAkE økÞwt.
‘‘¼k¼w! nðu ík{khe íkrçkÞík fu{ hnu
Au?’’
‘‘{khe íkrçkÞíkLku þwt Ãkkýk ÃkzðkLkk níkk
¼kE?! nwt íkku ½kuzk ðk¤u yuðe nSÞ Awt!’’
¼k¼wyu nMkíkkt nMkíkkt fÌkwt.
‘‘yu ¾Át! Ãký Ãknu÷kt ík{Lku Ãku÷k rÃkík]Lkwt
Lkzíkh níkwt...{kuxk fkfkLkku fkuEf ¼kELkku Sð
ík{khk Ãktz{kt ykðíkku...’’ {U sqLke ðkík íkkS
fhe.
‘‘Äq¤ rÃkíkÁt yLku ZuVkt fkuELkku
Sð.....’’ ¼k¼w nMke Ãkzâkt.
‘‘yk{ fu{ fnku Aku ¼k¼w?’’ {U
ykùÞoÚke ÃkqAâwt. ‘‘yu rËðMkku{kt {U
LkshkuLksh òuÞwt Au.’’
‘‘íkU òuÞwt Au yLku økk{ ykÏ¾kyu òuÞwt
Au....Ãký yu çkÄwt MkkðuMkkð ¾kuxwt.’’ ¼k¼w
çkshLke yktøk¤e ÃkuZk Ãkh {{¤kðíkkt çkkuÕÞk :
‘‘nðu yksu ykx÷k ðhMku Mkk[e ðkík fnuðk{kt
ðktÄku LkÚke, Ëefhk! íkkhk {kuxkfkfk rçk[khk Ëuð
ÚkE økÞk yLku yuýu ½h {kxu òík Ãký ½Mke
Lkk¾e níke yu ðkík Mkk[e Ãký yu{Lkku Mð¼kð
ËwðkoMkk Ér»kLkuÞ Mkkhk fnuðzkðu yuðku ¢kuÄe
níkku yu íkwt õÞkt LkÚke òýíkku? yu{Lku
ðkíkðkík{kt ðktfw Ãkze òÞ yLku LkkLke y{Úke
ðkík{ktÞ yuðzwt {kuxwt ðktfwt Ãkze òÞ fu
MkkLk¼kLk ¾kuELku nkÚk{kt su ykÔÞwt yu ÷ELku
{khÃkex fhðk {ktzu. yu{Lkk yk {khÚke nwt
ºkkMke økÞu÷e. yuðk{kt {Lku ¾çkh Ãkze fu
yu{Lkk fkuEf {kuxk ¼kE fwtðkhk s swðkLk
yðMÚkk{kt yuY yk¼zðkÚke ÃkkAk ÚkÞu÷k. {Lku
{kh{ktÚke çk[ðkLkku WÃkkÞ {¤e økÞku. yk
{hLkkh ¼kE rð»ku Úkkuzef ðkík çku-ºký
øk÷ZuhktLku ÃkqAeLku òýe ÷eÄe. yu þuhe{kt
ykux÷u çkuMkíkkt...Ãkøk Ãkh Ãkøk [zkðeLku
çkuMkðkLke yu{Lku ykËík níke....çkezeÞwt
Vqtfíkk.... yk çkÄwt òýeLku {U {khk Mkh{kt yk
rÃkíkÁt ykðu Au yuðwt fhðk {ktzâwt yux÷u ík{khk
{kuxkfkfk çkefLkk {kÞko {eÞktLke {ªËze ÚkE
økÞk. fkuE rËðMk ½h{kt hnuíkk Lknª yLku

1616
økkuhMk ❁
sux÷e ðkh ½h{kt hnu yux÷eðkh ðk½Lke su{
MknwLku VVzíkkt hk¾íkk yuLku çkË÷u Mkkð
Ze÷kZMk ÚkELku nwt su ftE fÁt yu fhðk Ëuíkk.
çkMk! yk s rÃkíkÁt yLku yk s {hLkkhLkku Sð
níkku ¼kE! ¾kuxwt íkku {U fÞwO níkwt. Ãký þwt
ÚkkÞ?’’ fnuíkk ¼k¼wyu S¼ f[ze. ‘‘{khu
Akufhkt WAuhðk níkkt. yLku Mkh¾e heíku Sððwt
níkwt yux÷u yk ¾kuxwt fk{ fÞwO yLku ík{khu ¾kuxwt
fnuðwt nkuÞ íkku ¾kuxwt fnku yLku Mkk[wt fnuðwt nkuÞ
íkku Mkk[wt fnku!’’ ¼k¼wyu ðkík Ãkqhe fhe.
nwt rð[kh{kt Ãkzâku. ¼k¼wyu su ftE fÞwO
níkwt yu íÞkhu Mkkð Mkk[wt ÷køkíkwt níkwt. yíÞkhu
MðÞt ¼k¼w fnuíkkt níkkt yu Mkkð ¾kuxwt níkwt!
¾kuxwt nkuðk Aíkkt yu ûkýu s {Lku ÷køÞwt fu ¼k¼w
s Mkk[kt níkkt. ¼k¼wLkk Ãktz{kt òu íÞkhu rÃkíkÁ
Lk ykÔÞk nkuík íkku fËk[ ¼k¼wÞ õÞkLkk økwshe
økÞk nkuík yLku Akufhktyku Ãký yksu su heíku
Mkw¾uÚke Sðíkkt níkk yuLku çkË÷u hVuËVu ÚkE
økÞk nkuík. fux÷kf yMkíÞku Ãký {kuxk MkíÞ
íkhV Ëkuhe síkk nkuÞ Au yuðe ðkt[u÷e ðkíkLkku
òýu nwt Mkkûkkífkh fhe hÌkku níkku.
Mkk¼kh : MkíÞ íkhV Ëkuhe síkwt yMkíÞ,
÷u. rËLkfh òu»ke
n{ehS yLku yu{Lkk Mkkøkúeíkkuyu þkiÞoLkku
Wßßð¤ RríknkMk yk÷uÏÞku níkku.
Mkku{LkkÚkLkk {trËhLke çknkh ðuøkzkS
yLku {trËhLkk {uËkLk{kt n{ehSLke Ëuheyku
«íkkÃke ÔÞÂõíkíðLke ÞkË Ëuíke yLku þkiÞoLkku
Ws¤ku RríknkMk yk÷u¾íke Q¼e Au.
Mkk¼kh : ¼køkwt íkku ¼ku{fk ÷ksu,
÷u¾f : sÞ{Õ÷ Ãkh{kh
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 13 Lkwt [k÷w)
çknkhøkk{Lkk íkÚkk íkuLkk MkøkkLku fuLMkh
nkìÂMÃkx÷ (rMkrð÷, y{ËkðkË)Lke çknkh,
ykswçkksw hnuðk {kxuLke MkøkðzLke ÞkËe
(1) fkþeçkk Akuxk÷k÷ ðiã rð©ktríkøk]n,
BÞwrLk. økkzoLk Mkk{u, çk¤eÞk ÷e{ze [kuf
yMkkhðk, VkuLk Lkt. 079-22680325
(2) økwÁîkhk, {kunf{®MknS rLkðkMk,
16 Ãktòçk MkkuMkkÞxe,
nku¤e [f÷kLke ykøk¤, yMkkhðk,
VkuLk Lkt. 079-22163916
(3) W{k ykhkuøÞ ¼ðLk
{w¾eðkMk, snktøkehÃkwhk, rMkrð÷
nkìÂMÃkx÷Lke Mkk{u, yMkkhðk
(Lktçkh 1 Úke 3 fuLMkh nkìÂMÃkx÷Úke 500 {exh
Ëqh yLku Lkt. 4 Úke 7 1000 {exh Ëqh Au)
(4) hksÃkqík Mk{ks Ä{oþk¤k
hksÃkqík fw¤Ëuðe {trËh, ¼ðkLke®Mkn
þu¾kðík, {kunLk rMkLku{k hkuz yMkkhðk,
(5) yknehðkze—AøkLk¼kE
75, f÷kÃke Lkøkh, f÷kÃkeLkøkh Ãkku÷eMk
[kufe ÃkkMku,yMkkhðk,
(6) {k¤e sLkMkuðk xÙMx
f÷kÃkeLkøkh fÕÞkýfuLÿLke çkksw{kt
f÷kÃkeLkøkh, yMkkhðk
(7) fåAe siLk Mk{ks
rMkrð÷ hksMÚkkLk nkuÂMÃkx÷ hkuz
yMkkhðk, (Võík fåALkk ËËeo {kxu)
(8) rËÂøðsÞ ÷kÞLMk õ÷çk
ykt¾Lke nkìÂMÃkx÷Lke çkksw{kt
rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷ økux Lkt. 4 ÃkkMku
(Ëk¾÷ ËËeoLkk Mkøkk {kxu s)

17
økkuhMk ❁
ykuøkMx-1997, hrððkh hkíkLkk Mkkzk
yrøkÞkh ðkøÞkLkku Mk{Þ Au. ÄkuÄ{kh ðhMkkË
ðhMke hÌkku Au. økkuÄhkLke rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷Lke
yuBçÞw÷LMk {kLkËT çkk¤hkuøk rLk»ýkík zkì.
xe.yu[. Mkknuhðk÷kLkk rMkrð÷ ÷kELMk hkuz
WÃkh ykðu÷ niËhe MkkuMkkÞxeLkk çktøk÷k Lkt.
14 ykøk¤ ykðe Q¼e hnu Au. íku{ktÚke Lke[u
WíkheLku yuf †e, íkuLkku Ãkrík yLku {nt{Ë¼kE
Lkk{Lkk Mkuðk¼kðe fkÞofh zkìõxhLkk çktøk÷k{kt
«ðuþ fhu Au. ÞwðkLk †eLkk nkÚk{kt 6 {rnLkkLke
çke{kh Ëefhe Au. çktøk÷kLkku [kufeËkh {LkMkw¾
LkkÞf fnu Au fu, ‘‘zkìõxh MkknuçkLkwt íkksuíkh{kt
ÓËÞhkuøkLkwt çkkÞÃkkMk ykuÃkhuþLk fhkðu÷ Au
íkuÚke íkuyku nkuÂMÃkx÷{kt hò WÃkh Au yLku
yíÞkhu Ÿ½e økÞk Au.’’
ykøktíkwfku ÃkkAk sðkLke íkiÞkhe fhu Au
Ãkhtíkw íkçkeçkLkk Ä{oÃkíLke MkEËkçkuLk òøke òÞ
Au. ykøktíkwfkuLku ÃkkAk Vhíkk hkufu Au yLku ½h{kt
sELku ÃkríkLku òý fhu Au. íkçkeçk Äe{e økríkyu
zøk ¼hu Au yLku Ãkku[o{kt ykðu Au.
25 ð»koLke †e MkwrVÞkçkeçke, økkuÄhk
þnuhÚke 15 rf.{e. Ëqh ykðu÷ fk÷ku÷
íkk÷wfkLkk ðus÷Ãkwh økk{{kt nku÷e [f÷k
rðMíkkh{kt ÍqtÃkze{kt hnu Au yLku yksu
ÍkzkW÷xeÚke Mk¾ík rçk{kh ÚkÞu÷e LkkLkfze
ËefheLku ÷E økt¼eh fuMk nkuðkÚke ¾kLkøke
Ëðk¾kLkk{ktÚke fËk[ Lkk Ãkkze nkuðkÚke yksu
Mkðkhu Mkhfkhe nkìÂMÃkx÷{kt çkk¤fkuLkk ðkuzo{kt
yuLke ËefheLku Ëk¾÷ fhe níke. nkìÂMÃkx÷Lkk
Ãkqhk Mk{ÞLkk çkk¤hkuøkLkk rLk»ýkík zkì. íkkrMkÞk
nu yÕ÷kn ! søk¼h{kt ¾Át Ëw:¾ íkku økheçkkE Au
hò WÃkh Au íkuÚke sLkh÷ ðkuzoLkk Vhs WÃkhLkk
zkì. [kinký Mkkhðkh þY fhu Au. zkì. [kinký
yu{.çke.çke.yuMk. ÚkÞu÷ yLkw¼ðe íkçkeçkAu.
ÍkzkWÕxeLke Mkkhðkh þY ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw
ÍkzkWÕxe fkçkw{kt ykðíkk LkÚke. çkk¤feLkk
þheh{kt ÃkkýeLkwt «{ký ®[íkksLkf heíku ¾qçk
ÍzÃkÚke ½xe hÌkwt Au. íkkð Ãký Au. þheh{kt
ûkkhLkwt «ýký ½xe sðkÚke íkký Ãký þY ÚkE
økE Au. çkk¤fe nðu yÄoçku¼kLk yðMÚkk{ktÚke
MktÃkqýo çku¼kLk yðMÚkk íkhV ÄMke hne Au.
Ãkuþkçk Ãký AuÕ÷k 6 f÷kfÚke ÚkÞku LkÚke. ºkeS
fûkkLkk rznkEzÙuþLk{kt {qºk®Ãkz fk{ fhíkk
yxfu íÞkhu ÷kune{kt ÞwrhÞk yLku r¢ÞurxLkeLk
ðÄe òÞ íÞkhLke ÂMÚkrík ykðe økE Au. ËËeoLkk
{kçkkÃk økheçk Au. ½h{kt 4-5 çkk¤fku nkuðkÚke
yLku rÃkíkk Þkfwçk¼kE Aqxf {sqhe fhíkk
nkuðkÚke, Ãkqhíkk Ãkku»kýLkk y¼kðu çkk¤fe
yLkeMkk fwÃkku»kýLkk hkuøkLkku ¼kuøk çkLke Au.
ykðk fwÃkku»kýLkk fuMk{kt Íkzk-WÕxeLkku hkuøk,
«ríkfkhfþÂõíkLkk y¼kðu {kuxk ¼køku Sð÷uý
Ãkwhðkh ÚkkÞ Au.
zkì. íkiÞçk¼kE Mkknuhðk÷k 1980Úke
rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷{kt {kLkËT çkk¤hkuøk rLk»ýkík
íkçkeçk íkhefu {kºk Yk. 50/-Lkk ðuíkLkÚke Mkuðk
ykÃkíkk níkk yLku {kuxhLkk ÃkuxÙku÷ ¾[oLkk Yk.
500 ÃkkuíkkLkk r¾MMkk{ktÚke ¾[o fhu Au. sw÷kE
1997{kt íkuykuLkk ÓËÞLkwt ykuÃkhuþLk ÚkÞu÷ Au
yLku nsw {ktz 13 rËðMk ÚkÞk Au. ËkuZ {kMk
MkwÄe ykhk{ fhðku sYhe nkuðkÚke íkuykuLke
fÃkkíkk Ãkøkkhu Mkhfkh©e îkhk hò {tsqh ÚkÞu÷
e e

1818
økkuhMk ❁
Au. ËËeoLke Lkkswf yLku økt¼eh ÂMÚkrík òuíkk zkì.
[kinký, zkì. Mkknuhðk÷kLkk ykìÃkhuþLk ÃkAe
ykhk{Lkwt {n¥ð Mk{síkk nkuðk Aíkkt {kMkq{
çkk¤fe SðLk-{hý ðå[u Íku÷k ¾kíke nkuðkÚke
¾qçk s rð[kh fheLku LkkAwxfu zkì. Mkknuhðk÷k
WÃkh fuMk heVh fhu Au.
zkì. Mkknuhðk÷k ËËeoLku íkÃkkMke, íkuLke
økt¼ehíkk ËËeoLkk {kçkkÃkLku Mk{òðe ðÄw
øk¼hkðkLku çkË÷u, ykïkMkLkLkk çku þçËku fne
yuBçÞw÷LMk{kt çkuMke òÞ Au. nkìÂMÃkx÷Lke
r÷^x çktÄ nkuðkÚke zkì. Mkknuhðk÷k ºkeò {s÷u
ykðu÷ çkk¤fkuLkk ðkuzo{kt sðk ËËeoLkk rÃkíkkLkk
¾¼kLkku xufku ÷E Äe{u Äe{u ÃkøkrÚkÞk [Zu Au.
çkk¤fe ¾qçk s f{òuh nkuE íkÚkk çkÄe s LkMkku
MkqfkE økE nkuÞ, ÷kELk suðe Mkkfze ÚkE økE
nkuÞ, Lkez÷ «ðuþe þfu íku {kxu Ëu¾kíke Lk nkuE,
zkì. Mkknuhðk÷k çkuçke yLkeMkkLkk ÃkøkLke LkMk
fkÃkðk (ðuLkeMkuõþLk fhðk)Lke þYykík fhu Au.
yuf ÃkøkLke LkMkLkwt ykuÃkhuþLk Vu÷ òÞ Au. Ãkhtíkw
çkeò ÃkøkLke LkMk{kt Ãkku÷eÚkeLk fuÚkuxh ÃkMkkh
fhðk{kt MkV¤íkk {¤uAu. yk fkÞo{kt
nkìÂMÃkx÷Lkk Mkuðk¼kðe Vw÷xkE{ MksoLk zkì.
Ãke. MkkøkhLkku {kuze hkíkLkk yuf ðkøÞu Ãký
Mknfkh {¤e hnu Au.
ykìÂõMksLk Mkðkh MkwÄe [k÷w hk¾ðk zkì.
Mkknuhðk÷kyu LkMkoLku sYhe Mkq[Lkk ykÃke.
íkuyku Äehu Äehu 60 ÃkøkrÚkÞk WíkheLku ½uh ykðu
Au. yksu ðÄw Ãkzíkk fk{Úke íkuykuLku Úkkf ÷køku
Au. Ÿ½ ykðíkk MkwÄe{kt ½ýkt rð[khku
{LkkuM{]rík WÃkhÚke ÃkMkkh ÚkkÞ Au. ‘‘nu
yÕ÷kn, ¾Át Ëw:¾ íkku økheçkkE Au. yk
MkwrVÞkçkeçkeLke ykŠÚkf ÂMÚkrík Mkkhe nkuík íkku þwt
þYykíkÚke s íku fkuE çkk¤hkuøk rLk»ýkík ÃkkMku
Lk økE nkuík? yk{ Ãký ðus÷ÃkwhÚke økkuÄhk
ykðíkk 30 r{rLkx ÷køku MÃkurþÞkr÷Mx ÃkkMku
òu þYykíkÚke ÃknkU[e økE nkuík íkku yíÞkhu
íkuLke {kMkw{ Ëefhe yLkeMkk SðLk-{hý ðå[u
Íku÷k ¾kE hne Au. íkuLke ykðe fËk[
ÃkrhÂMÚkrík Q¼e Lk Úkkík.’’ yÕ÷kn WÃkh
yíkqx rðïkMk hk¾Lkkh zkì. íkiÞçk¼kE ÃkkuíkkLke
òíkLku ykïkMkLk ykÃkíkk nkuÞ íku{ {Lkku{Lk
çkkuÕÞk : ‘‘ykðk økt¼eh fuMk{kt íkçkeçkLke
ykðzík yLku rLkýoÞLke fMkkuxe Úkíke nkuÞ Au.
MkkÚku ËËeoykuLke Ëwykyku Ãký y[qf {¤u Au.’’
hkºku yÄeo Ÿ½{ktÚke zkì. Mkknuhðk÷k
QXeLku Íkzk-WÕxeLke ÷uxuMx MkkhðkhLke Lkðe
¾heËu÷ [kuÃkze ðkt[ðk çkuXk suÚke yk
MkerhÞMk fuMkLke Mkkhðkh{kt fkuE ¾qxíke fze
W{uhe þfkÞ. Mkðkhu 6 ðkøÞu íku{ýu Ëefhe
hMkeËkLku fÌkwt. ‘‘íkwt {Lku økkze{kt hkíkðk¤k
ËËeoLku òuðk ÷E ò.’’ zkì. hþeËkçkuLk †ehkuøk
rLk»ýkík Au. íku ÃkÃÃkkLkk ykuÃkhuþLkLke økt¼ehíkk,
ÓËÞhkuøkLkk íkksuíkhLkk ykuÃkhuþLk çkkË ËËeoLku
60 ÃkøkrÚkÞk Lk [zðk yLku ykhk{Lkwt {n¥ð
çkhkçkh Mk{síke níke.
Ëefhe zkì. hþeËkLkk ¾¼kLkku xufku ÷E
zkì. Mkknuhðk÷k ðkuzo{kt ËËeo yrLkMkkLkk Ãk÷tøk
Lkt. 4 ÃkkMku ykÔÞk. WÕxe çktÄ ÚkE økE níke.
Ëh 5 r{rLkxu Íkzku ÚkðkLku çkË÷u hkºku Võík
Ãkkt[ Íkzk ÚkÞk níkk. ÃkuþkçkLke þYykík ÚkE
økE níke. íkkýLkwt «{ký ½xe økÞwt níkwt. Akufhe
MðMÚkíkkÚke ykt¾ W½kzíke níke. zkì.
Mkknuhðk÷kLku Mktíkku»k ÚkÞku fu hkík Ëhr{ÞkLk
ËËeoLku hkník ÚkE, suLku MkwÄkhk íkhVLke

19
økkuhMk ❁
ykþksLkf rLkþkLke rð[khe, çkeò 24
f÷kfLke xÙex{uLx fuMkÃkuÃkh{kt ÷¾e çkkÞkuxuõMk,
yu{eMkeLk, yu{.ðe.ykE. zufzuLk íkÚkk
{kuLkkuxuõMk suðk ®f{íke RLsuõþLkku sLkh÷
nkìÂMÃkx÷{kt Lk nkuðkÚke zkì. Mkknuhðk÷kyu
ËðkLke ËwfkLk{ktÚke ÷kððk 24 f÷kfLkwt
r«rM¢ÃMkLk MkwrVÞkçkeçkeLkk nkÚk{kt {wõÞwt.
MkwrVÞkçkeçkeyu ÃkqAâwt : ‘‘zkìõxh Mkknuçk yk
ËðkykuLke fux÷e ®f{ík Úkþu?’’ ‘‘ykþhu
400/-Yk. –zkì. Mkknuhðk÷kLkk yk sðkçkÚke
MkwrVÞkçkeçkeLkk [nuhkLkk nkð¼kð íktøk çkLke
økÞkt. rÃkíkk-Ãkwºke Mk{S økÞk fu yk ËËeo
íkkífkr÷f 400 Yk. ¾[eo þfu íku{ LkÚke yLku
yk Mkkhðkh 5-7 rËðMk [k÷u íkku ËËeo 2 Úke
3 nòhLke Ëðk ÷kððk yþÂõík{kLk Au.
zkìõxh çkLkðk {kxu zkì. Mkknuhðk÷kLku
ykŠÚkf {w~fu÷eyku{ktÚke ÃkMkkh Úkðwt Ãkzâwt níkwt.
yk ðkík íkuyku ¼qÕÞk Lk níkk. yuf Ãký
r{rLkxLkk rð÷tçk ðøkh íku{ýu Ãkwºke zkì. hþeËkLku
fÌkwt : ‘‘MkwrVÞkçkeçkeLku 5 rËðMk MkwÄe yk
Ëðkyku {urzf÷ Mxkuh{ktÚke {khk Lkk{u yÃkkðe
Ëusu yLku rçk÷ ¼hÃkkE fhe Ëusu.’’
zkì. hþeËkçkuLku MkwrVÞkçkeçkeLku ÃkqAâwt,
‘‘çkuLk, ík{kuyu [k ÃkeÄe?’’ MkwrVÞkçkeçkeLke
ykt¾{kt yktMkw ykðe økÞk. fÌkwt, ‘‘çknuLk!
økEfk÷ MkðkhÚke y{ku sBÞk LkÚke íku{s [k
Ãký ÃkeÄe LkÚke.’’
zkì. hþeËkyu Yk. 50Lke Lkkux
MkwrVÞkçkeçkeLkk nkÚk{kt {qfe yLku fÌkwt, fu, ‘‘[k
MkkÚku LkkMíkku Ãký {tøkkðsu.’’
yk{ Ãký zkìõxh Mkknuhðk÷kLku Yk. 50/
- {krMkf {kLkËT ðuíkLk íkku {¤íkwt níkwt Lku? òufu
Ãkqhk Mk{ÞLkk MÃkurþÞkr÷Mx íkçkeçkkuLkku Ãkøkkh
25 nòh YrÃkÞk nkuÞ Au yLku hòykuLkku,
«kurðzLx VLzLkku ÷k¼ {¤u Au. ßÞkhu {kLkËT
íkçkeçkeLku hò Ëhr{ÞkLkLkwt {kLkËTðuíkLk Mkhfkh
fkÃke ÷u Au yLku {kLkËT íkçkeçkkuLke Vhs 24
f÷kfLke nkuÞ Au. yux÷u yuf rËðMk {kLkËT
íkçkeçk Vhs çkòðu íkku Yk. 2 ðuíkLk {¤u.
çkk¤ËËeoLke ÂMÚkrík rËðMkurËðMku MkwÄhíke
síke níke. økt¼eh fuMk MkwÄhðkLke ¾wþe Ãký
çkkswyu {qfe yLku zkìõxh Mkknuhðk÷kLku
rçkhËkððkLku çkË÷u nkìÂMÃkx÷{kt økÃkMkÃk,
ykzeyð¤e, øk{u íku{ Vkðu íkuðe ®LkËLkeÞ
ðkíkku Úkðk ÷køke. ÓËÞhkuøk suðk {kuxk yLku
økt¼eh ykuÃkhuþLk ÃkAe ËkuZ {rnLkku MktÃkqýo
ykhk{ fhðkLku çkË÷u hkus 60 ÃkøkrÚkÞkt [Z-
Wíkh fhu s fu{? fkuE ®LkËk¾kuh Ãkt[kríkÞk
çknuLku MkwrVÞkçkeçkeLku ÃkqAâwt fu zkì.
Mkknuhðk÷kLku íkuýu fux÷k YrÃkÞk ykÃÞk Au
suÚke íku çke{kh nkuðk Aíkkt yLku hò WÃkh
nkuðk Aíkkt íkkhe Ëefhe yLkeMkk {kxu ykðu
Au.’’
MkwrVÞkçkeçke ¼÷u økheçk níke Ãkhtíkw
fkuE ¾kuxwt çkku÷u íku Mkkt¼¤ðk fu MknLk fhðk
xuðkÞu÷e Lk níke. íkuýu økwMMkk{kt fÌkwt fu,
‘‘VrhMíkk suðk zkìõxhMkknuçk {kxu ík{u ykðwt
fu{ çkku÷ku Aku? íku{ýu yíÞkh MkwÄe 3000/
- YrÃkÞkLke Ëðk Mxkuh{ktÚke y{Lku ¾heËe
ykÃke Au yLku {Lku Mkðkhu [k-LkkMíkkLkk Ãký
Yk. 50/- ykÃke òÞ Au. yÕ÷knLkk MkkuøktË.’’
Mkkík rËðMk ÃkAe çkk¤fe MktÃkqýo MkkS
ÚkE økE. yLkeMkkLku ðsLk ðÄkhðk, þÂõík
ÃkkAe ÷kððk íku{s íktËwhMík çkLkkððk zkì.

2020
økkuhMk ❁
Mkknuhðk÷kyu íku{Lke Mk{eh nkìÂMÃkx÷{ktÚke
sYhe Ëðkyku {Vík ykÃkðkLkwt [k÷wt hkÏÞwt.
yksu yLkeMkk ¾qçk s ÓüÃkwü Au.
zkì. Mkknuhðk÷k ÷øk¼øk ËkuZ {kMk ÃkAe
rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷Lkk {kLkËT çkk¤hkuøk rLk»ýkík
íkhefu íku{Lke Vhs WÃkh nksh ÚkÞk. ÃkkuíkkLke
Mk{eh nkìÂMÃkx÷{kt hkçkuíkk {wsçk 8-10
f÷kf hkus fk{ fhðk ÷køÞk. fkuE þuX Ãký
íkuLkk Lkkufh MkkÚku su ðíkkoð Lk fhu íkuðku çkLkkð
Úkkuzk {rnLkk ÃkAe zkì. Mkknuhðk÷kLke çkkçkík{kt
çkLÞku. AuÕ÷k 18 ð»ko Ëhr{ÞkLk nòhku
çkk¤fkuLke ¾zuÃkøku Mkkhðkh fhLkkh yLku
rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷{kt ô{h{kt íkÚkk {kLkËT
zkìõxMko{kt MkkiÚke MkerLkÞh yuðk zkì. Mkknuhðk÷k
h{ÍkLk {kMk Ëhr{ÞkLk þrLkðkhu MkktsLkk 6-
00 f÷kfu Lk{kÍ ÃkZðk sE hÌkk níkk. íÞkhu
sLkh÷ nkìÂMÃkx÷Lkk Ãkxkðk¤k EMkkfu íku{Lku
yuf Ãkºk ykÃÞku. Lk{kÍ Ãkqhe ÚkÞk çkkË zkì.
Mkknuhðk÷kyu rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷Lkk yrÄûkf
zkì. {nuïheyu {kuf÷u÷ Ãkºk ðktåÞku, su
yûkhþ: Lke[u {wsçk níkku : ‘‘zkì. xe. yu[.
Mkknuhðk÷kLke {kLkËT çkk¤hkuøk rLk»ýkík íkhefu
Mkhfkhe sLkh÷ nkìÂMÃkx÷Lku sYh Lk nkuE
økwshkík MkhfkhLkk ykhkuøÞ ¾kíkkLkk ykËuþ
yLkwMkkh íkkífkr÷f y{÷Úke íku{Lke Mkuðkyku
Mk{kó fhðk{kt ykðu Au.’’
Ãkºk ðkt[e zkì. Mkknuhðk÷kLke ykt¾{kt
yktMkw W¼hkE ykÔÞk.
íku s ð¾íku zkì. Mkknuhðk÷kLku 32 ð»ko
Ãknu÷kt y{urhfk síkk íkuLkk MkkÚke zkìõxh h{uþ
økkizu {wtçkELkk Mknkhk RLxhLkuþLk÷ yuhÃkkuxo
WÃkh fnu÷k þçËku ÞkË ykÔÞk–‘‘ËkuMík íkiÞçk,
yuf rËðMk íkLku ¾çkh Ãkzþu fu ËuþMkuðk,
Ëuþ«u{, Ëuþ¼Âõík suðk rð[kh Ähkðíke íkkhk
suðe ÔÞÂõík y{urhfkLke ¾qçk s ykf»kof
Ãkøkkh yLku MkwrðÄk Ähkðíke ykuVh XwfhkðeLku
økt¼eh ¼q÷ fhe hne Au.’’
MkhfkhLkku yk Ãkºk ðkt[eLku zkì.
Mkknuhðk÷kLku nðu Mk{òÞwt fu ykÃkýk ËuþLkwt
çkwrØÄLk ÃkhËuþ fu{ ½MkzkE síkwt nþu?
Ãkhtíkw íku{Lkku ytíkhkí{k Ãkkufkhe WXâku :
Lkk, {U y{urhfkLke ykuVh XwfhkðeLku fkuE ¼q÷
fhe LkÚke. íkuyku Mðøkík çkçkzâk, ‘‘nwt ðzkuËhk
{urzf÷ fkì÷us{kt íkçkeçk çkLÞku. yk ËuþLkk
økheçk, yrþrûkík, fwÃkku»ký yLku ytÄ©ØkÚke
yfk¤u nku{kE síkkt çkk¤fkuLke Mkkhðkh{kt
íkçkeçk íkhefu {khe sYh Au.’’
çkesu rËðMku rMkrð÷ MksoLkLke
økuhnkshe{kt yuf Ãkºk zkì. Mkknuhðk÷kyu íku{Lkk
xuçk÷ WÃkh {qõÞku–‘‘ykÃkLkku Ãkºk ðkt[e ykùÞo
ÚkÞwt. rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷{kt {khe Mkuðkyku{kt fkuE
¾k{e fu ûkrík hne økE nkuÞ íkuðku yuf Ãký
{kir¾f fu ÷ur¾ík {u{ku {Lku 18 ð»koLke {kLkËT
Mkuðk Ëhr{ÞkLk {éÞku LkÚke. çkÕfu {U rMkrð÷
MksoLk©eLkk ÃkwºkkuLke, 4 sux÷k ¼qíkÃkqðo f÷uõxhku
yLku LÞkÞkÄeþkuLkk MktíkkLkkuLke yzÄe hkºku
ykðeLku Mkkhðkh fhe su {kxu íkuykuyu {Lku
÷ur¾ík «þtMkkÃkºkku Ãký ykÃÞk Au. yk{ Ãký nwt
1 ð»ko ÃkAe ðÞ{ÞkoËkLkk fkhýu yk Mkhfkhe
Lkkufhe{ktÚke rhxkÞzo ÚkðkLkku s níkku. Ãkhtíkw ykÃku
{Lku {khe fkuE ¼q÷ fu Mkkhðkh{kt rLk»fk¤S
yÚkðk fkuE ËËeoLke MkkÚku fhu÷ økuhðíkoýqf fu

21
økkuhMk ❁
¼úük[kh suðk yLkiríkf fkhýku ytøku æÞkLk ËkuÞwO
nkuík fu MkwÄkhðkLke íkf ykÃke nkuík íkku ykÃkLkku
yk¼khe Úkkík. ¾uh, çkký{ktÚke Aqxe økÞu÷ íkeh
fu Zku¤kE økÞu÷ ËqÄ ÃkkAwt {u¤ðe þfkíkwt LkÚke.
Ãkhtíkw yuf Lk{ú rðLktíke fÁt Awt fu økwshkík
MkhfkhLku {kÁt {krMkf ðuíkLk {kLkËT 50/-
ykÃkðwt Ãkku»kkíkwt Lk nkuÞ íkku {krMkf Yk. 1/- ÷ELku
Ãký økheçk, yrþrûkík, ytÄ©Øk¤w yLku økt¼eh
{ktËøke{kt MkÃkzkÞu÷k {khk ÃÞkhk Ãkt[{nk÷
rsÕ÷kLkk fw{¤k çkk¤fkuLku Mkkhðkh yLku MkuðkLke
sYh Ãkzu íkku Vuhrð[kh sYh fhþku.’’
{kLkËT Mkuðk çkË÷ zkì. Mkknuhðk÷k
{krMkf Yk. 500/-Lkku ÃkuxÙku÷ ¾[o Ãkkuíku
¼kuøkðíkk. hrððkhu Ãký hò Lknª yLku 1
rËðMk hò ÷u íkku íku rËðMkLkku Ãkøkkh ðuíkLk{ktÚke
fÃkkík ÚkkÞ. yíÞkhu Ãkqhk Mk{ÞLkk MÃkurþÞk-
r÷Mx íkçkeçkkuLkku Ãkøkkh Yk. 25000/- yÃkkÞ
Au. ð»ko{kt yLkuf ònuhhòyku, rçk{kheLke
hòyku, fuÍTÞwy÷ hòyku, «ku. VtzLkku ÷k¼
{¤u Au.
rMkrð÷ MksoLkLkk xuçk÷ WÃkh Ãkºk {qfe
zkì. Mkknuhðk÷k MkeÄk ÃkkuíkkLke ¾kLkøke r[ÕzÙLk
nkìÂMÃkx÷ WÃkh ykÔÞk.
rð[kh fÞkuo fu {khu økheçk ËËeoykuLke
Mkuðk fhðe s nkuÞ íkku Mkhfkhe sLkh÷
nkìÂMÃkx÷ þwt yuf{kºk {kæÞ{ Au? íku{ýu
ÃkuELxh nLkeVLku çkku÷kÔÞku yLku yuf çkkuzo
r[íkhkÔÞwt–yk nkìÂMÃkx÷{kt ykðLkkh
‘‘ÃkiMkkËkhku {kxu íkÃkkMk Ve Yk. 100-00
{æÞ{ðøko {kxu íkÃkkMk Ve Yk. 20-00
økheçkkuLke ÃkkMkuÚke íkÃkkMk Ve ÷uðk{kt ykðþu
Lknª.’’
(økheçk ËËeoykuyu fkuELke ¼÷k{ý r[êe
÷kððe sYhe LkÚke.)
AuÕ÷e {krníke {wsçk økwshkík Mkhfkhu
VheÚke zkì. Mkknuhðk÷kLku {kLkËT çkk¤hkuøk
rLk»ýkík íkçkeçk íkheufu Mkuðk ykÃkðk rLk{tºký
{kufÕÞwt níkwt. Ãkhtíkw zkì. Mkknuhðk÷k çkk¤hkuøk
rð»kÞ {kxu nkur{ÞkuÃkuÚke {urzf÷ fkì÷usLkk
«kuVuMkh íkhefu, zkì. yktçkuzfh ÞwrLkðŠMkxe{kt
çkk¤Mkt¼k¤, çkk¤rðfkMk, yknkh yLku Ãkku»ký
rð»kÞLkk rðrÍxªøk «kuVuMkh íkhefu íkÚkk økwshkík
çkk¤hkuøk rLk»ýkík yuMkkurMkÞuþLkLkk «{w¾
íkhefu yLkuf sðkçkËkheyku{kt ÔÞMík hnuíkk
nkuðkÚke rðLkÞÃkqðof íku{ýu rLk{tºkýLkku
yMðefkh fÞkuo, ð¤e ÃkkuíkkLke Mk{eh
nkìÂMÃkx÷Lku rMkrð÷ nkìÂMÃkx÷Lke su{ økheçkkuLku
Ãkku»kkÞ íkuðe çkLkkðe Au. MkhfkhLku Ãký zkì. xe.
yu[. Mkknuhðk÷kLke 18 ð»koLke MktrLkc,
«{krýf yLku yLkw¼ðe MkuðkLke LkkUÄ ÷uðe Ãkze
Au íku ðkíkLkku íku{Lku ykLktË Au.
‘‘{U y{urhfk sðkLke ykìVh XwfhkðeLku
fkuE ¼q÷ fhe LkÚke.’’ yuðwt fnuLkkh yLku 72
ð»koLke ô{hu {kºk 20 YrÃkÞk{kt ËËeoLku
íkÃkkMkLkkh {kMxh rzøkúe Ähkðíkk nkuðk Aíkkt
Vrh~íkk suðk çkk¤hkuøk rLk»ýkík íkçkeçkku
fux÷k?
zkì. íkiÞçk¼kE Mkknuhðk÷kLku Mk÷k{.
Mkk¼kh : f¼e-f¼e «uhf fÚkkyku-2,
÷u. ËuðuLÿ Ãkxu÷

2222
økkuhMk ❁
øk¼hkððkLke sYh LkÚke. MkkËku....
Mkh¤....nkÚkðøkku..... ½høkÚÚkw WÃkkÞ Au!!
økúkBÞ rðMíkkh{kt Mke{-MkuZu fu ½h{kt
MkkÃk fhzðkLke ½xLkk yðkh-Lkðkh çkLku Au
yLku {kýMkLku Sð økw{kððkLkku ðkhku ykðu Au.
Ãkhtíkw ½høkÚÚkwt, nkÚkðøkk, MkkËk, Mkh¤, Mk[kux
yLku {VíkLkk fne þfkÞ íkuðk Mkk{kLÞ
«ÞkuøkÚke {kýMkLkku Sð çk[kðe þfkÞ Au. yk
ÃkrºkfkLke rðøkík ðk[ku..... rð[khku....yLku
y{÷{kt {wfe {kýMkLkwt y{qÕÞ SðLk
çk[kððk{kt MknÞkuøk fhku...yk «ÞkuøkLku
ðÄkhu{kt ðÄkhu ÷kufku MkwÄe ÃknkU[kzðk rðLktíke
Au.
Mkki «Úk{ íkku yu òýðwt sYhe Au fu,
¼khík{kt 550 «fkhLkk MkkÃk Au. su{ktÚke
hMku÷, ðkEÃkh, fhux, fkuçkúk (fk¤kuíkhku) suðk
{kºk 10 MkkÃk s Íuhe Au. yux÷u fu çkkfeLkk
540 MkkÃk rçkLkÍuhe Au su fhzðkÚke òLknkLke
Úkíke LkÚke. Ãkhtíkw 10 ÃkifeLkk fkuE Íuhe MkkÃk
fhzu íkku 99% {hðkLke þõÞíkk hnu÷e Au.
Ãkhtíkw Úkkuze nkUrþÞkhe, Äehs, Mkkð[uíke Ëk¾ðe
WÃkkÞ fhðk{kt ykðu íkku {kýMkLkwt y{qÕÞ
SðLk yð~Þ çk[kðe þfkÞ Au. MkkÃk fhzu
íÞkhu {kýMkLkwt {]íÞw Íuh fhíkk nzçkzkx,
rðnð¤íkk, yÚkhkE yLku ¼ÞLkk fkhýu
÷kuneLkwt Ãkrh¼ú{ý ðÄðkÚke ÓËÞ çkuMke sðkÚke
(nkxoyuxuf) ÚkkÞ Au. su çkkçkík Lke[uLke nfefík
òýðkÚke Mk{S þfkþu.
Íuhe MkkÃk íkuLkk {kuZk{kt hnu÷ çktLku
MkÃko Ëtþ ?
ËktíkÚke fhzu Au yLku íkuLkk îkhk Íuh {kýMkLkk
þheh{kt Akuzu Au. MkkÃk ßÞkt fhzu íku
søÞkyuÚke Íuh MkkÚkuLkwt ÷kune WÃkhLke íkhV
ÓËÞ íkhV ðnu Au yLku yk ÍuhLku þhehLkk
Mk{økú ÷kune{kt ÃknkU[íkk ºký f÷kf ÷køku Au.
yux÷u fu {kýMkLku MkkÃk fhzu ÃkAe íkuLku
çk[kððk {kxu ºký f÷kf nkÚk{kt hnu Au. suÚke
MkkÃk fhzu çkkË Lke[uLkku «Þkuøk fhðkÚke
{kýMkLkku Sð çk[ðkLke Ãkwhíke Mkt¼kðLkk
hnu÷e Au.
«Þkuøk :-Ëhufu, ¾kMk fheLku økúkBÞ
rðMíkkh{kt ÃkkuíkkLkk ½hu fu ðkzeyu sqLkwt
ðÃkhkÞu÷wt ELsuõþLk fu Lkðwt RLsuõþLk ¾heËe
nkÚkðøkwt hk¾ðwt, Lkðwt ¾heËðkÚke íkuLke fkuE
¾kMk ®f{ík LkÚke. íkuLkku ykøk¤Lkku ¼køk fu ßÞkt
MkkuE ÷økkzu÷e nkuÞ Au íku ¼køkLku ç÷uz ðzu
fkÃke Lkk¾ðku Ãkhtíkw yk ¼køk fhíkkt WÃkhLkk
Lk¤kfkh ¼køkLku ç÷uz ðzu fkÃkðkÚke ðÄkhu
{kuxku nku÷ (søÞk) {¤þu. ðÄkhu {kuxk
Lk¤kfkhðk¤wt ELsuõþLk Ãký ÷E þfkÞ.
fkuE ÔÞÂõíkLku MkkÃk fhzu íÞkhu MkkÃk su
søÞkyu fhzâku nkuÞ íÞkt Mkkuòu ykðe òÞ Au
yLku íku{kt çku ËktíkLkk rLkþkLk nkuÞ Au. yk çku
ËktíkLkk rLkþkLk WÃkh ELsuõþLkLkku ykøk¤Lkku
fkÃku÷ku ¼køk {wfe, Äw¤uxe{kt rÃk[fkhe{kt htøk
¼hðk {kxu çkk¤fku su heíku Ãke[fkhe ¼hu Au
íku{ RLsuõþLkLku ÃkkAwt ¾U[ðkÚke íku{kt ðuõÞw{
¼hkþu yLku ytËhLkwt Íuh MkkÚkuLkwt ÷kune
RLsuõþLk{kt ¼hkþu. yk ÷kuneLkku htøk fk¤kþ
e e

23
økkuhMk ❁
Ãkzíkku nþu. fkhý fu, íku{kt Íuh ¼¤u÷wt nkuÞ Au.
Mkk{kLÞ heíku ºký ð¾ík ¾U[ðkÚke Íuh ¼¤u÷wt
÷kune þheh{ktÚke çknkh ykðe sþu. íku{ Aíkkt
þwØ ÷k÷ htøkLkwt ÷kune RLsuõþLk{kt ykðu íÞkt
MkwÄe yk «Þkuøk [k÷w hk¾ðku. MkkÃk fhzâk
çkkË íku ÔÞÂõík y¼kLk (çku¼kLk) Úkðk íkhV
síkku nþu Ãký Íuh MkkÚkuLkwt ÷kune ¾U[kE økÞk
ÃkAe Mk¼kLk Úkþu....MðMÚk Úkþu. yk{ fkuE
Ëðk LkÚke fu zkìõxh nksh LkÚke íkku Ãký Mkkð
Mkh¤....{VíkLke yk heíkLke «kÚkr{f
MkkhðkhÚke suLku MkkÃk fhzâku nþu íku ÔÞÂõíkLku
çk[kðe þfkþu.
Ëðk : nkur{ÞkuÃkuÚkeLke Ëðk NAJA-200
su nkur{ÞkuÃkuÚkeLke ËðkLke ËwfkLk WÃkh
Mkh¤íkkÚke {¤e hnu Au. íku 5 ML Lke çkkux÷
½h{kt hk¾ðe. suLke ®f{ík 5-10 YrÃkÞk nþu,
yLku 100ML Lke çkkux÷ 100 Yk.Lke
ykswçkksw{kt {¤íke nþu. suLkkÚke yLkuf
÷kufkuLkku Sð çk[kðe þfkÞ Au. çkòh¼kð su
nkuÞ íku Ãkhtíkw yk Ëðk nkÚkðøke hk¾ðe. yk
Ëðk ËwrLkÞk{kt MkkiÚke ¾hkçk Íuh Ähkðíkk
fuhuxLkk Íuh{ktÚke çkLkkððk{kt ykðu÷e Au. Ãký
øk¼hkððkLke sYh LkÚke. fkhý fu, íkuLku «r¢Þk
fhe çkLkkððk{kt ykðu÷ Au yLku rçkLkLkwfþkLk-
fkhf Au. ykÞwðuoË{kt Ãký fÌkwt Au Lku fu ÷kuZwt
÷kuZkLku fkÃku....ÍuhLkwt {khý Íuh. yLku
yu÷kuÃkÚke Mkkhðkh{kt yÃkkíkk RLsuõþLk Ãký
MkkÃkLkk Íuh{ktÚke s çkLkkðu÷k nkuÞ Au. nðu yk
NAJA-200 «ðkneYÃk ËðkLkwt yuf yuf xeÃkwt
suLku MkkÃk fhzâku nkuÞ íkuLke S¼ WÃkh Ëþ-
Ëþ r{rLkxLkk ytíkhu ºký ð¾ík Lkk¾ðwt.
yu÷kuÃkÚke (rð÷kÞíke Ëðk)Lke
nkuÂMÃkx÷{kt sEyu íkku íÞkt ELsuõþLk Mxkuf{kt
Lk nkuÞ yLku çkeS nkìÂMÃkx÷ {kuf÷u yLku yk
ËkuzkËkuze{kt ºký f÷kf Ãkqhk ÚkE òÞ. ð¤e
ELsuõþLk nkuÞ íkku íkuLke ®f{ík Ëþ-ÃktËh nòh
YrÃkÞk nkuÞ Au yLku ykXÚke Ëþ ELsuõþLk
ykÃkðk{kt ykðu Au. suÚke ÷k¾-ËkuZLkku ¾[o
ÚkkÞ Au. (Mkhfkhe Ëðk¾kLkk{kt {Vík{kt
ykÃkðk{kt ykðu Au. òu Mxkuf{kt nkuÞ íkku!)
WÃkh {wsçk Mkk{kLÞ fk¤S hk¾ðkÚke
yLkufLkk Sð çk[kðe þfkÞ Au.
(÷u¾ hkSð ËerûkíkLkk «ð[LkLkk
ykÄkhu íkiÞkh fhu÷ Au. yk¼kh)
ðÄkhkLke Mkq[Lkk :-
(1) Íuh ÷kune{kt ¼¤e yLku fwËhíke heíku
ÓËÞ íkhV ðnu Au suLku Mk{økú þheh{kt Vu÷kíkkt
ºký f÷kf ÷køku Au. Ãkhtíkw suLku MkkÃk fhzâku nkuÞ
íku øk¼hkE òÞ, yLku ¼Þ{kt ykðe òÞ íkku
÷kuneLke ðnuðkLke økrík (Ãkrh¼ú{ý) yufË{
ÍzÃke çkLke òÞ yLku xqtfk-økk¤k{kt s MkkÃkLkwt
Íuh Mk{økú ÷kune{kt Vhe ð¤u. suÚke suLku MkkÃk
fhzâku nkuÞ íkuýu MðMÚk hnuðwt, {Lk{kt rðïkMk
hk¾ðku...{LkLku {¬{ fhðwt fu {Lku ºký f÷kf
ftE s ÚkðkLkwt LkÚke. {khk nkÚk{kt nsw ºký
f÷kf Au yLku MkkÚkuLke ÔÞÂõíkyu Ãký suLku MkkÃk
fhzâku nkuÞ íkuLku øk¼hkððk fhíkkt MðMÚk
hk¾ðkLkku «ÞíLk fhðku, íkuLku niÞkÄkhýk ykÃkðe
fu ykÃkýk nkÚk{kt nsw ºký f÷kf Au yLku ftE
s Úkþu Lknª.
(2) ELsuõþLkLkku su «Þkuøk ËþkoÔÞku íku
fhðku þõÞ Lk nkuÞ íkku MkkÃk fhzâku nkuÞ íku

2424
økkuhMk ❁
ÔÞÂõíkLku þktrík yLku MðMÚkíkkÚke nkìÂMÃkx÷
ÃknkU[kzðkLke ÔÞðMÚkk fhðe. Ãkhtíkw fkuEÃký
Mktòuøkku{kt ytÄ©Øk{kt ykðe ¼wðk fu íkuðk
MÚkkLkfu sðwt Lknª fu ßÞkt MkkÃkLkwt Íuh WíkkhðkLkku
Ëkðku fhðk{kt ykðíkku nkuÞ fu íkuðe {kLÞíkk
nkuÞ. ykðwt fnuLkkh fu {kLkLkkh ÔÞÂõíkLke ðkík
fu Ëçkký{kt Lk ykððwt fkhý fu yk{ fhðkÚke
Sð WÃkhLkwt òu¾{ ¾qçk s ðÄe òÞ Au yLku
{]íÞwLkwt fkhý çkLku Au. ykðe søÞk fu ¼wðk
ÃkkMku sðkÚke MkkÁt ÚkÞkLkk Ëk¾÷k nkuÞ íkku íkuLkwt
fkhý yu Au fu, 540 su rçkLkÍuhe MkkÃk Au
íku{ktÚke fkuE MkkÃk fhzâku nkuÞ Au. Ãkhtíkw
ytÄ©Øk{kt ykðk MÚkkLkfu sEyu yLku 10
Íuhe{ktÚke fkuE MkkÃk fhzâku nkuÞ íkku {]íÞw
yð~Þ ÚkkÞ Au yLku íÞkhu ytÄ©Økðk¤k ÷kufku
çk[kð fhþu fu ‘‘ík{Lku ©Øk Lknª
nkuÞ’’....ykÞw»ÞLkk Úkkuzk fkuE WÃkkÞ Au! {kxu
ykðe ytÄ©Øk{kt Ãkzðwt s Lknª. Íuhe MkkÃk
fhzu íkku ELsuõþLkÚke ÷kune ¾U[e NAJA-
200 ËðkLkku «Þkuøk fhðku yLku íku þõÞ Lk
nkuÞ íkku Ëðk¾kLku s sðwt.
sqLkkøkZ{kt LkkLkk çkk¤fkuLkku
õ÷çkVqxLkku E÷ks þõÞ yLku
rLk:þwÕf WÃk÷çÄ Au
Mkhfkhe nkìÂMÃkx÷ ¾kíku Ëh {tøk¤ yLku
þw¢ðkhu ykuÚkkuoÃkurzf rð¼køk{kt Úkþu rLkËkLk.
õÞkuh ELxhLkuþLk÷ EÂLzÞk yLku økwshkík
Mkhfkh©eLkkt MktÞwõík WÃk¢{u LkkLkk Lkðòík
çkk¤fkuLke ðktfk Ãkøk fu suLku íkçkeçke heíku
õ÷çkVqxLke ¾k{eÚke yku¤¾kÞ Au. íkuLke Mkkhðkh
ykÃkðk{kt ykðu Au. Mkkhðkh MktÃkqýo heíku þõÞ Au
yLku rLk:þwÕf Ãký Au. sqLkkøkZ
S.yu{.E.ykh.yuMk. nkìÂMÃkx÷ ¾kíku
ykuÚkkuoÃkuzef rð¼køk{kt Mkðkhu 9-00 Úke 13-00
f÷kf ËhBÞkLk ÃkkuLkMkuxe ÃkØríkÚke MkV¤
r[rfíMkkÚke ÔÞðÂMÚkík heíku çkk¤fLku [k÷íkwt
fhðkLke Mkkhðkh ykÃkðk{kt ykðþu. õ÷çkVqx yu
Lkðòík çkk¤fLkk ÃkøkLkwt ðktfkÃkýwt Au. òu Mk{ÞMkh
Lkðòík ¼w÷fkLku WÃk[kh Lkk fhðk{kt ykðu íkku
ykSðLk ¾kuz¾kÃký Mkt¼ðe þfu Au. íkku sqLkkøkZ
rsÕ÷k{kt fkuEÃký Ãkrhðkh{kt ykðe íkf÷eV
Ähkðíkk çkk¤fLkk ÃkrhðkhLku òu yk ytøku ðÄw
òýfkhe {u¤ððe nkuÞ íkku nuÕÃk ÷kELk Lktçkh
9408655447 yÚkðk þku¼LkkçkuLk ËuMkkE
8800020375 WÃkh MktÃkfo MkkÄe rðøkíkku
{u¤ðe þfkþu.
Mkk¼kh : ytíkh yðks Mkkókrnf,
sqLkkøkZ, íkk. 12-10-17
¼kE, yufkË [es síke fhðe Ãkzu íkku síke
fhòu. nwt yu AkufhkLke ykt¾ síke fhðk
íkiÞkh Awt, Ãký Ã÷eÍ ík{u Ëw:¾e Lkk Úkþku.....’
{khe ykt¾ ¼eLke ÚkE økE. {U íkuLku sýkÔÞwt
fu ‘‘Ëefhe, íkwt fneþ íkku íkLku çkeò Mkku Akufhk
çkíkkðeþ. íkkÁt {Lk {kLku íÞkhu s nk Ãkkzsu,
{khe ËÞk ¾kðkLke sYh LkÚke.’’
Mkk¼kh : Ëefhe yux÷u Ëefhe,
MktÃkkËf : fktrík Ãkxu÷
(yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 42 Lkwt [k÷w)
«rík¼kð
yktçkkðzÚke Wfk¼kE ð½krMkÞk økkuhMkLkk
Mkkhk ðk[f Au. suyku Ãkºk îkhk y{khk WíMkknLku
ðÄkhu Au. økkuhMkLkk ytf Lkt. 24 yLðÞu íku{Lkku Ãkºk
Ãký ykðu÷ Au. su{ýu ík{k{ ÷u¾ku rð»ku–økkuhMk «íÞu
hkSÃkku ÔÞõík fhu÷ Au. yk¼kh.

25
økkuhMk ❁
zkì. f÷k{Lku n{ýkt fkuEyu «&™ ÃkqAâku
fu rLkð]r¥k ÃkAe íku þwt fhþu? íkhík ûkýLkk
¾[fkx rðLkk f÷k{u sðkçk ykÃÞku fu Ãkkuíku
Vhe rþûkf çkLke sþu. hk»xÙÃkrík ÚkÞk Ãknu÷kt
Ãký íku yÒkk ÞwrLkðŠMkxe{kt ¼ýkðíkk s níkk.
nðu Vhe ¼ýkððkLkwt þY fhþu.
Mkku-MkðkMkku ð»ko Ãknu÷kt ÷kuf{kLÞ
rx¤fLku fkuEyu «&™ ÃkqAu÷ku fu {kLke ÷ku fku
MðhkßÞ {¤e øÞwt íkku õÞk ¾kíkkLkk «ÄkLk
Úkþku? rx¤fu Ãký sðkçk ykÃku÷, f÷k{Lke
su{ s, fu íku Ãk¤{kt hksfeÞ «ð]r¥k Akuze Ëuþu
yLku {kæÞr{f þk¤kLkk rþûkf çkLke sþu.
MksoLkkí{f {LkLku fuð¤ rþûký s Vkðu.
rþûký yuf yuðwt {kæÞ{ Au fu suLkk ðzu Lkðe
ÃkuZe Q¼e fhe þfkÞ Au. íkuLku ½ze þfkÞ Au.
íku{Lku rËþk ykÃke þfkÞ Au. íku{Lku MðÃLkk
ykÃke þfkÞ Au.
f÷k{ yíÞkhu yk s fhíkk níkk. Ëh
ð»kuo yuf ÷k¾ çkk¤fku Mkk{u òÞ Au yLku
rðfrMkík ¼khíkLkwt MðÃLkwt íku{Lke ykt¾ku{kt yksu
Au.
Ëuþ{kt nòhku rþûkfku Ãký y¿kkík heíku
yk fhe hÌkk Au.
çku ÔÞðMkkÞku yuðk Au su{kt Mk{ksLke
Mkuðk fhe þfkÞ Au yLku íkuLku MkeÄk WÃkÞkuøke
ÚkE þfkÞ Au. íku Au zkìõxh yLkuu rþûkf.
zkìõxh ÔÞÂõíkLkk þhehLku MðMÚk
hk¾ðk{kt {ËËYÃk ÚkE þfu Au. íkku rþûkf
SðýËkMk Sðu Au ¾hk?
ÔÞÂõíkLkk {Lk-çkwrØLku MðMÚk hk¾ðk{kt W¥k{
Vk¤ku ykÃke þfu Au.
y÷çk¥k, ‘‘r{þLkhe’’ heíku fk{ fhu íkku.
‘‘Lkkufhe’’ fhu íkku Lkrn!
f{LkMkeçku çkLLku {kæÞ{ku{kt yutMke
sux÷k xfk fk{ fhíkk ÷kufku fuð¤ ‘‘Lkkufhe’’
fhu Au. Lkkufhe fhðe yux÷u ykuAk{kt ykuAwt
fk{ yLku ðÄkhu{kt ðÄkhu ð¤íkhLke yÃkuûkk
hk¾ðe : ©uc fk{ fhðkLkk ykøkúnLkku y¼kð
nkuðku : Lkkufhe yux÷u fk{ Ãkh {kuzk ykððwt,
fk{ ðå[u Ãký {n¥k{ ykhk{ fhðku yLku
ðnu÷k [kÕÞk sðwt. yk Úkkuzwt fk{ Ãký xk¤ðwt
nkuÞ íkku ÞwrLkÞLk{kt òuzkE sðwt, yLku suLkk
{kxu fk{ fhðkLkwt nkuÞ Au–‘‘økúknfku’’–(÷kufku,
ËËeo, rðãkÚkeo) íku{Lku íkwåAfkhðk! fËk[u fk{
fhe ËuðkÞ íkku ‘‘ð¤íkh’’ {køkðwt. (÷kt[, Ÿ[e
Ve fu xâwþLk Ve) ÔÞÂõík Mkk{u økúknf íkhefu
òuðwt yux÷u MktðuËLkneLk nkuðwt, ‘‘{wLLkk¼kE
yu{.çke.çke.yuMk.’’{kt {urzf÷ fkì÷usLke
x{oLkk «Úk{ rËðMku fkì÷usLkk zeLk (çk{Lk
RhkLke) zkìõxh rðãkÚkeoykuLku fnu Au. íku{ýu
fkÞoûk{ zkìõxh çkLkðkLkwt Au, Lkrn fu Mkuðk¼kðe
zkìõxh! íkÆLk Mkk[wt ðkõÞ çkku÷u Au íku!
yk çku r{þLkhe ûkuºkku{kt ‘‘ykðwt’’
rð[khLkkhk ÷kufku f{LkMkeçk Au. íku{Lkk Ãkh
økwMMkku Lk [zu, ËÞk ykðu. yk çku ûkuºkku íkku yuðk
Au su{kt ËËeoyku fu rðãkÚkeoyku zkìõxh fu rþûkf
ÃkkA¤ økktzk nkuÞ, rðãkÚkeoyku íkku LkkLkk
nkuðkÚke, rþûkfLke [khu çkksw [kuðeMku f÷kf

2626
økkuhMk ❁
ykMkÃkkMk VÞko fhu. ¼÷¼÷k íkkuVkLke
rðãkÚkeoyku Ãký ‘‘ykðk’’ rþûkf ÃkkMku
Lkh{½UMk suðk nkuÞ. íku ÃkkuíkkLkk rÃkíkk fu
Ãkku÷eMkLku ËkË Lk ykÃku. Ãký rþûkfLke ykt¾
Vhu fu [qÃk! yLku íkuLkwt fkhý rþûkfLkku zh Lk
nkuÞ, fuð¤ «u{ s nkuÞ.
òu rþûkf ÃkkA¤ rðãkÚkeoyku ½w{íkk Lk
nkuÞ, «økx fu y«økx íku{Lku ŸzkýÚke [kníkk
Lk nkuÞ, rLkð]r¥k ÃkAe Mkk{k {¤u íkku þuhe
çkË÷kðe Lkk¾íkk nkuÞ yÚkðk íku{Lkk çkk¤fLku
ÃkkuíkkLkk rþûkfLku ðtËLk fhkðe f]ík¿kíkk «økx Lk
fhíkk nkuÞ–íkku Mk{sðwt fu íku rþûkfu fuð¤
Lkkufhe s fhe Au, ykðk rþûkfku MktÃkqýo rLk»V¤
rþûký fhe hÌkk Au–¼÷uLku íku{ýu Ãkw»f¤
yuðkuzkuo {u¤ÔÞk nkuÞ! Mk{ksMkuðf nkuÞ!
rðîkLk Ãký nkuÞ!
rþûkf íkku sqLke ðkíkko{ktLkk,
‘ðktMk¤eðk¤k’’ suðk nkuÞ. çkk¤fku íkuLkk ÃkkA¤
Ëkuzíkkt s nkuÞ.
yksu íku þõÞ Au?–{kuzoLk rþûkf þtfkÚke
ÃkqAþu.
çkk¤f fkuE Ãký Þwøk{kt çkk¤f s Au :
nt{uþ nqtV EåALkkh, nt{uþ «u{ Ëu¾kÞ íÞkt
ð¤øke ÃkzLkkÁt!
yLku yk ftE «kÚkr{fLkkt çkk¤fLku ÷køkw
Ãkzu Au íku{ s Lk {kLkðwt. fkì÷usLkk ‘‘Ãkwg’’
rðãkÚkeoykuLku Ãký yk s ÷køkw Ãkzu Au. íku Ãký
‘‘íkuðk’’ s nkuÞ Au. çkk¤f Mð¼kð
‘‘MkLkkíkLk’’ Au. íku sqLkku-Lkðku LkÚke nkuíkku.
ykÄwrLkf yLku xufLkku÷kuSÚke Mk{]Ø þk¤k{kt
Ãký çkk¤fLke þkuÄ nkuÞ Au, nqtVk¤k nkÚkLke
«u{k¤ ykt¾Lke, ÃkeX Ãkh nkÚk Úk{Úk{kðu íkuðk
nkÚkLke, {kÚkk Ãkh ðkíMkÕÞÃkqýo nkÚk VuhðLkkh
rþûkfLke. þk¤k{kt nòh fBÃÞwxMko nþu,
yÕxÙk{kuzLko Mkøkðzku nþu. ¼÷u íku þk¤k-
fkì÷usLku ykE.yuMk.yku.Lkwt MkŠxrVfux {éÞwt
nþu, Ãký çkk¤fLku òu íÞkt nwtVk¤k yLku «u{k¤
rþûkf Lkrn {¤íkk nkuÞ, íkku yk çkÄwt íkuLkk {kxu
ÔÞÚko Au!
½ýkt ÔÞðMkkÞ fhíkkt {kíkk-rÃkíkk ztVkMk
{khu Au fu íkuyku çkk¤fLku çkÄe Mkøkðzku Ãkqhe
Ãkkzu Au. Ãký íku rçk[khkLku ¾çkh LkÚke fu
çkk¤fLku Mkøkðzku Lkrn, {k-çkkÃkLkku ‘‘¾ku¤ku’’
òuEyu Aeyu. nwtVk¤ku ¾ku¤ku çkÄe yøkðzku
¼q÷kðe Ëu Au yLku ¾ku¤kLkku y¼kð çkÄe
Mkøkðzku ðå[u Ãký íkuLku Ëw:¾e s hk¾u Au!
þk¤kLkk Mkt[k÷fku Ãký yk s ¼q÷ fhu
Au. íku{ýu Ãký yk ðkík s Mk{sðkLke Au.
MktMÚkk{kt Mkøkðzku y÷çk¥k sYhe Au. yð~Þ
ykÃkðe–þõÞ nkuÞ íkku! Ãký Mkøkðz yux÷u
rþûký LkÚke. Mkøkðz «u{k¤ rþûkfLkku ÃkÞkoÞ Lk
çkLke þfu. Mkt[k÷fkuyu «Úk{ fk{ ©uc–yux÷u
fu «Úk{ «u{k¤ yLku ÃkAe ¿kkLke yuðk rþûkfkuLku
{køku íku ð¤íkh ykÃke-ÃkMktË fhðkLkk Au. íkku s
þiûkrýf MktMÚkk ©uc çkLkþu. çkk¤fLku yøkðz
¼÷u nkuÞ Ãký rþûkfku W¥k{ nkuÞ, íkku þk¤k
øk{u Au Ãký W¥k{ Mkøkðz nkuÞ, Ãký Mkk{kLÞ
yLku LkehMk rþûkfku nkuÞ, íkku yuðe þk¤k shk
Ãký LkÚke øk{íke. {kíkk-rÃkíkk þk¤k ÃkMktË fhðk
Mk{Þu Mkøkðzku swðu Au, yk íku{Lke–¼÷u
MkkÂ¥ðf–¼q÷ Au. ykðe þk¤k{kt çkk¤f hò
ÃkzðkLke, hrððkhLke yLku ðufuþLkLke s hkn

27
økkuhMk ❁
òuíkwt nkuÞ Au. ykðe þk¤{kt nkMÞkMÃkË
½xLkkyku çkLkíke nkuÞ Au fu fkuE yøkíÞLke
ÔÞÂõíkLkwt {]íÞw ÚkkÞ, íkuLke þkufMk¼k ¼hkÞ yLku
{kiLk ÃkAe hòLke ònuhkík fhkÞ íÞkhu çkk¤fku
sçkhe íkk¤eyku Ãkkzu Au.–hò Ãkze íkuLke! yk
MkíÞ½xLkkyku Au. MkkÚku f{LkMkeçk Ãký!
‘‘Ãký ÷k¾ YrÃkÞk ÷kt[ ykÃkðe Ãkzíke
nkuÞ yLku ÃkAe s rLk{ýqf {¤íke nkuÞ íkuðk
rþûkf ÃkkMku ykðe ykþk hk¾e þfkÞ?’’
ðkMíkrðf heíku íkku Lk hk¾e þfkÞ, íkuLke
fkhrfËeoLke þYykík s Lkfkhkí{f Au. íku
rçk[khk WÄkh ÃkiMkk ÷kÔÞk nkuÞ íku fu{ ykÃkðk
íkuLkk íkhVzkx{kt Sðíkk nkuÞ. íkuyku íkku {Lk{kt
økwMMkk MkkÚku Sðíkk nkuÞ Au.
ðkík Mkkð Mkk[e Au. yð~Þ økwMMkku
hk¾ðku s òuEyu. Ãký íku Mkt[k÷fku fu
yrÄfkhe Ãkh, çkk¤fku Ãkh Lkrn. ÔÞðMÚkk Mkk{u
yð~Þ økwMMkku «økx fhðku òuEyu. Ãký íkuLkku
¾kh çkk¤fku Ãkh Lk Lkef¤u íku ¾kMk òuðwt.
çkk¤fkuLkku þwt ðktf? çkk¤fkuLku íkku ©uc rþûký
yÃkkÞ. çkkfeLkk Mk{Þ{kt ¼÷u ÔÞðMÚkk Mkk{u
÷zðwt–þÂõík nkuÞ íkku!
rþûkf íkku SðLk¼h rþûkf s Au.
zkìõxh Ãký ykSðLk zkìõxh s Au. çktLku fËe
Ãký rLkð]¥k Lk ÚkE þfu. Mkhfkh fu MktMÚkk ¼÷u
íku{Lku rLkð]¥k fhu. Ãký Mk{ks òu íku{Lku rLkð]¥k
Úkðk Lk Ëu íkku Mk{sðwt fu íku{ýu r{þLkhe heíku
fk{ fÞwO Au.
rþûkf íkku ‘‘hLkh’’ Au, íkuLku íkuLkk
Ãkqðoøkk{eykuyu ¿kkLkLke {þk÷ ykÃke Au. suLku
÷E íku SðLk¼h Ëkuzâk nkuÞ Au yLku Ãkw»f¤
rðãkÚkeoykuyu yk {þk÷{ktÚke ÃkkuíkkLke ¿kkLkLke
{þk÷ «økxkðe nkuÞ Au. rLkð]r¥k ð¾íku íku yk
{þk÷ Lkðe ÃkuZeLku MkkUÃku Au.
rLkð]r¥k ð¾íku Ãký rþûkfLku ytÄkhk{kt
¼xfíkk fu Mkk{kLÞíkk{kt Sðíkk ÃkkuíkkLkk
rðãkÚkeoyku Ëu¾kÞ, íkku Ãkkuíku «fkþneLk {þk÷
íkku Lknkuíke WÃkkzeLku íku rð[khðkLkwt Au. zkìõxhLku
íkuLkku ËËeo ðkhtðkh Ãkkuíkk ÃkkMku ykðíkku Ëu¾kÞ
íkku Ãkkuíku õÞkt [qõÞku Au fu íkuLke r[rfíMkk{kt õÞkt
¾k{e hne økE Au–íku rð[khðkLke sYh Au.
rþûkfu íkku Ëhhkus Mkðkhu ÃkkuíkkLke òíkLku
yk Mkðk÷ ÃkqAðkLkku Au–‘‘{khk’’ îkhk fkuE
rðãkÚkeo–yuf Ãký–íkiÞkh ÚkÞku Au ¾hku? òu
nk, íkku r{þLkhe, Lkrn íkku Lkkufh, f{o[khe !
çktLku ÷kufku ÃkkuíkkLkwt MðkMÚÞ, ÃkkuíkkLkwt ¿kkLk,
ÃkkuíkkLke rðãk xÙkLMkVh fhe ÃkhtÃkhk Q¼e Lk
fhe þfu, rþûkf íkku ¾kMk, íkku íku{ýu Vhe fne
þfkÞ, fuð¤ Lkkufhe s fhe Au. yLku íkku íku
«Úk{ rËðMkÚke s rLk]ð¥k níkk. ËÞk¤wt Mkhfkh
fu MktMÚkk fu ÞwrLkðŠMkxeLkk fkhýu xfe hÌkk níkk.
Ãký íku{ýu ÃkuZeykuLkwt rLkftËLk fkZe LkkÏÞwt nkuÞ
Au. rnx÷hLku Ãký þh{kðeLku! íkuyku Eïh
Ãkh{khLke yuf ÷½wfÚkkLkk LkkÞf nkuÞ Au.
‘‘Mkkt¼éÞwt, SðýËkMk {he økÞk!’’
‘‘yu{? SðýËkMk Sðíkk níkk ¾hk?’’
Ãký zkì. f÷k{. ykÃkLku Mk÷k{ fu
rþûkfLku økkihð yÃkkðku Aku ykÃk.
(‘«økríkþe÷ rþûký’ {ktÚke Mkk¼kh)
sw÷kE-2003Lkk ‘‘fkurzÞwt’’ ytf{ktÚke Mkk¼kh.
✽ MkwtËh ðMíkw nt{uþk Mkkhe LkÚke nkuíke Ãkhtíkw
Mkkhe ðMíkw nt{uþk MkwtËh nkuÞ Au.

2828
økkuhMk ❁
Mk{Þ[¢ òLÞwykhe 1963. su
¼khíkeÞ ÷~fhu rçkúxLkLku çkeò rðïÞwØ{kt
rðsÞ yÃkkÔÞku níkku, su ¼khíkeÞ ÷~fhLke
ðehøkkÚkkyku yLku þkiÞofÚkkykuLke [[ko XuX
çk{ko, ykr£fk yLku Exk÷e MkwÄe Mkw«rMkØ
níke, íkus ¼khíkeÞ ÷~fh Mðíktºkíkk {éÞk
ÃkAe Ãknu÷eðkh rn{k÷ÞLke Ëwøko{
Ãknkzeyku{kt [eLkLku nkÚku A¬z ¾kE økÞwt níkwt.
÷kufkuLku rðïkMk s Lknkuíkku çkuMkíkku. ÃkkuíkkLkk
ÞwØfkiþÕÞ yLku ðehíkk {kxu òýeíkwt ¼khíkeÞ
÷~fh yk{ Ãkhkrsík ÚkE þfu! ¼khíkeÞ
÷~fh Ãkkuíku Ãký MíkçÄ níkwt. Ãku÷e çkksw ðrhc
¼khíkeÞ Lkuíkkyku rð÷kÃk fhe hÌkk níkk fu òu
ykÃkýu ‘‘y®nMkk Ãkh{ku Ä{o’’ yLku ‘‘rnLËe-
[eLke ¼kE¼kE’’Lkk økw÷kçke MðÃLkku Lk òuÞkt
nkuík íkku yLku ¼khíkeÞ Mkk{rhf ûkuºk íkÚkk
¼khíkeÞ ÷~fhLke sYrhÞkíkku íkhV Ëw÷oûk Lk
fÞwO nkuík íkku ¼khíkLku yksu su þh{sLkf
ÂMÚkrík{kt {wfkE sðwt Ãkzâwt Au íku Lk {wfkðwt Ãkzâwt
nkuík.
ÃkkuíkkLke ¼q÷Lkku ÏÞk÷ ykðe síkkt
¼khík Mkhfkhu ÃkAeÚke Mk{økú ÷~fheíktºkLku
çkÄe s heíku MkwMkßs fhðkLkku yLku íkuLkwt
ykÄwrLkfefhý fhðkLkku rLkýoÞ fhe ÷eÄku níkku.
¼khíkeÞ ÷~fhLke MktÏÞk çk{ýe fhe ËuðkLkwt
Lk¬e fhe ËeÄwt níkwt. ¼khíkeÞ ÷~fhLkk
yrÄfkheykuLke MktÏÞk Ãký ykuAe níke. íkuLke
Ãkqíkoíkk fhðk {kxu Mkhfkhu ‘‘R{hsLMke
fr{þLk’’Lke «Úkk þY fhe ËeÄe níke. yk «Úkk
«{kýu nðu fkuE Ãký íkk÷e{kÚkeo çku ðhMkLke
÷~fhe íkk÷e{Lku çkË÷u Mkkík {rnLkkLke íkk÷e{
÷eÄk ÃkAe yrÄfkhe çkLke þfíkku níkku.
çkkfeLke ÷~fhe íkk÷e{ yuýu ÷~fh{kt fk{
fhíkkt fhíkkt ÷uðkLke níke.
¼khík{kíkkLkk hûkýLku {kxu ¼khíkLkkt
÷kufkuLku òýu þqhkíkLk [Zâwt níkwt. ÃkAe íku ð]Ø
nkuÞ fu ÞwðkLk nkuÞ, Mkhfkhe f{o[khe nkuÞ fu
rðãkÚkeo nkuÞ, {sqh nkuÞ fu ¾uzqík nkuÞ, çkÄk
s ÷~fh{kt òuzkðk {kxu ÚkLkøkLke hÌkk níkk.
yk¾k ¼khík{kt ÷~fh{kt òuzkðk {kxuLke ÄqLk
÷køku÷e níke. {Lk{kt áZ MktfÕÃk níkku–[eLkLku
çkhkçkh ÃkkX ¼ýkððku Au.
íku ð¾íku nwt sçk÷ÃkwhLke yuÂLsrLkÞhªøk
fku÷us{kt ¼ýíkku níkku. {khk rÃkíkk ©e {kfoLzuÞ
çkksÃkkE {æÞ«ËuþLkk øðkr÷Þh rsÕ÷kLkk
rsÕ÷k LÞkÞÄeþ níkk. y{khe yuÂLsrLkÞhªøk
fkì÷us Ãký ËuþLke MkwhûkkLke ¼kðLkkLkk
«ðkn{kt ÃkkA¤ Lknkuíke. yuf rËðMk {U yLku
{khk fux÷kf r{ºkkuyu {kíkkrÃkíkkLku òý fÞko
rðLkk ¼khíkeÞ ÷~fh{kt yVMkh çkLkðk {kxu
R{hsLMke fr{þLkLkwt Vku{o ¼he ËeÄwt.
y{Lku çkÄkLku sçk÷Ãkwh{kt ykðu÷
MkŠðMkeMk rMk÷uõþLk çkkuzo íkhVÚke nksh
ÚkðkLkku ykuzoh {¤e økÞku. ÷øk¼øk Mkkík rËðMk
MkwÄe y{khk RLxur÷sLx xuMx, økúwÃkxuMx ðøkuhu
xuMxku ÷uðkÞk. íku ÃkAe 72 W{uËðkhku{ktÚke
{khe yLku {khk yuf r{ºkLke ÃkMktËøke ÚkE. yk
ðkík ßÞkhu y{khk ½hLkktykuyu òýe íÞkhu
e e¼khík{kíkkLke nkf÷

29
økkuhMk ❁
çkÄk s Lkkhks ÚkÞkt. çkÄktLkwt yu{ s fnuðkLkwt
níkwt fu yuÂLsrLkÞ®høk fku÷usLkku yÇÞkMk
AkuzeLku ÷~fh{kt R{hsLMke fr{þLk{kt
òuzkE sðwt íku ftE çkhkçkh LkÚke. ÷~fh{kt
Ãkkt[ ð»ko Mkuðk fÞko ÃkAe fkÞ{e rLk{ýqf Úkþu
s yuLke ¾kíkhe þwt ? yLku òu Lk ÚkE íkku
çkkðkLkk çkuÞ çkøkzþu.
yk Ë÷e÷ yu{Lke árüyu Mkku xfk Mkk[e
s níke. Ãký {khu õÞkt yu Mkkt¼¤ðe níke?
ðÄw{kt ðÄw rðhkuÄ {khe {kíkkSLkku níkku.
yu{Lkk Mkøkk {kuxk¼kE yux÷u {khk {k{k
{ush Þkuøkuþ ríkðkhe çkeò rðïÞwØ{kt çk{ko{kt
økw{ ÚkE økÞk níkk. yks MkwÄe íku{Lke fþe
¾çkh s Lk Ãkze. Ãký {khk rÃkíkkSyu òuÞwt fu
{kÁt {Lk {¬{ Au íÞkhu yu{ýu {tswhe ykÃke
ËeÄe.
÷~fhe íkk÷e{ {kxu nwt ËnuhkËqLk{kt
ykðu÷ rðï«rMkØ RÂLzÞLk r{r÷xhe
yfkË{e ÃknkU[e økÞku. ÷~fhe íkk÷e{Lkk yu
Mkkík {rnLkk fuðe heíku ÃkMkkh ÚkE økÞk. fþe
¾çkh s Lk Ãkze. íkk÷e{ ÷eÄk ÃkAe
1964{kt {khe rLk{ýqf Mkuftz ÷u^xLkLxLke
hUf{kt ¼khíkeÞ ÷~fhLke sqLkk{kt sqLke yLku
Mkw«rMkØ ÃkkÞË¤Lke hurs{uLxku{ktLke yuf
‘‘{hkXk ÷kEx RLVuLxÙe’’{kt ÚkE økE. yk
hurs{uLxLke 205 ð»ko sqLke yLku 1921{kt
{uMkkuÃkkuxur{Þk{kt ‘‘fwík÷ {khk’’ rfÕ÷kLke
÷zkE{kt ÃkkuíkkLke þqhðehíkk {kxu ‘‘hkuÞ÷’’Lkku
r¾íkkçk {u¤ðu÷ çkxkr÷ÞLk ‘‘5 {hkXk ÷kEx
RLVuLxÙe’’{kt nwt nksh ÚkE økÞku.
{khe yk çkxkr÷ÞLkLku 1962{kt
[eLkLke MkkÚku ÞwØ ÚkÞwt íÞkhÚke s [eLkLke
MkhnËu {kuh[k Ãkh økkuXðe Ëuðk{kt ykðe níke.
ßÞkhu nwt íÞkt ÃknkUåÞku íÞkhu {khe çkxkr÷ÞLk
yÁýk[÷ «ËuþLkk çkkuBçke÷k þnuhLke
ykMkÃkkMk 9000 Úke 11000 Vqx ô[e
Ëwøko{ Ãknkzeyku Ãkh {kuh[ku Mkt¼k¤e hne
níke.
[eLke ÷~fh íkku ÃkkAwt [kÕÞwt økÞwt níkwt,
Ãký ¼khíkeÞ ÷~fh çkkuBçke÷kLke Mkwhûkk {kxu
íÞkt {qfðk{kt ykÔÞwt níkwt. yk¾e çkxkr÷ÞLk
yLku yuLkk çkÄk s nrÚkÞkhku íÞktLke ¾eýkuLku–
ÃknkzkuLku fkÃkeLku çkLkkðu÷kt çktfhku{kt Mktøkúnu÷kt
níkkt. y{khku rLkðkMk Ãký íÞkt s níkku.
íÞkt ÃknkU[íkkLke MkkÚku s {Lku
çkxk÷ÞLkLke [k÷eo ftÃkLkeLke Ã÷uxqLkLkku f{kLzh
çkLkkðe Ëuðk{kt ykÔÞku. yk Ã÷uxqLkLkk yuf
swrLkÞh fr{þLk yVMkh (su.Mke.yku.) 12
LkkuLk fr{þLk yVMkh (yu{.Mke.yku) yLku
÷øk¼øk 36 ÞwðkLkku {khe Ëu¾hu¾ nuX¤ níkk.
{khk ftÃkLke f{ktzh {ush Ãke. fu. [uxSo níkk.
suyku yuf ®sËkrË÷ RLMkkLk níkk. {Lku s{eLke
÷~fhe íkk÷e{ ykÃkðkLke MktÃkqýo sðkçkËkhe
yu{Lke níke.
{khu {kxu yk yuf y÷kirff yLkw¼ð
níkku. nsw íkku Úkkuzk rËðMk Ãknu÷kt s nwt yuf
MðåAtË rðãkÚkeo níkku. suLku {kÚku fkuE
sðkçkËkhe Lknkuíke. {Lk Vkðu íku fhku, fkuE
hkufLkkh Lkrn, xkufLkkh Lkrn, {LkLkk çkkËþkn,
nðu nwt ¼khíkeÞ ÷~fhLke yuf LkkLkfze
xwfzeLkku f{kLzh níkku.
¼khíkeÞ ÷~fh{kt Ëhuf yrÄfkhe

3030
økkuhMk ❁
ÃkkuíkkLkwt yuf WËknhý hsq fhíkku nkuÞ Au. yLku
íkuLkk nkÚk Lke[uLkk ÞwðkLkku íkuLkwt yLkwMkhý fhíkk
nkuÞ Au. yrÄfkheyku yLku ÞwðkLkkuLke ðå[u su
¼kE[khku, su «u{, su ykËh, su ykí{eÞíkk
nkuÞ Au íkuLkwt ðýoLk fhe þfkÞ íku{ LkÚke. {khu
{kxu yk yuf swËe s ËwrLkÞk níke. y{u çkÄk
Mkðkhu [kh ðkøku WXe síkk níkk. Mkðkhu Ãkkt[
ðkøku þkherhf fMkhíkkuLke MkkÚku ÷~fhe íkk÷e{
þY ÚkE síke níke. y{u ÷kufku yk¾ku rËðMk
yu{kt s ÔÞMík hnuíkk níkk.
V
2. ÞwØ¼qr{ Ãkh
y{khe xwfze [kh ðhMk MkwÄe
yÁýk[÷ «ËuþLke Ëwøko{ Ãknkzeyku{kt,
¾eýku{kt yLku øke[ støk÷ku{kt [eLkLke MkkÚku
÷zeLku ðzkuËhk ykðe níke. Úkkuzku ykhk{ {¤u
yLku íkk÷e{ {¤u yu nuíkwÚke. ðzkuËhk ykÔÞkLku
nsw íkku y{Lku [khuf {rnLkk s ÚkÞk nþu, nsw
íkku y{u y{khku Mkk{kLk AkuzeLku økkuXÔÞku s
níkku, íÞkt ¼khík-ÃkkrfMíkkLk ðå[u ÞwØLkk
¼ýfkhk ðkøkðk ÷køÞk.
Mðíktºkíkk «kró ÃkAe ÃkkrfMíkkLk
y{urhfk yLku Ãkrù{ ËuþkuLke MkkÚku ‘Mkexku’ yLku
‘MkuLxku’ ÷~fhe økXçktÄLk nuX¤ òuzkE hÌkwt
níkwt. íku ð¾íku Xtzk ÞwØLkwt çkòh økh{ níkwt. yk
Ãkrù{e Ëuþku yuðk ËuþkuLku ÷~fhe {ËË fhe
hÌkk níkk suyku MkkurðÞux hrþÞkLke
yæÞûkíkk{kt ‘ðkuhMkku’ økúwÃkLkk MkkBÞðkËe
ËuþkuLke Mkk{u ÷zðk íkiÞkh níkk. yk ÷~fhe
økXçktÄLk{kt ÃkkrfMíkkLku Ãkrù{e ËuþkuÃkkMkuÚke
½ýk {kuxk «{ký{kt yíÞkÄwrLkf nrÚkÞkhku
{u¤ðe ÷eÄkt níkkt. ykðkt nrÚkÞkhku {u¤ððk
{kxu s ÃkkrfMíkkLk yk ÷~fhe økXçktÄLk{kt
òuzkÞwt níkwt. yuLke {q¤ ËkLkík íkku ykðkt
nrÚkÞkhku {u¤ðeLku ¼khík ÃkkMkuÚke fk~{eh
Ãkzkðe ÷uðkLke níke.
¼khík yu ð¾íku rçkLksqÚkðkËe ËuþkuLkwt
yøkúýe níkwt. ¼khíkLkkt hksfeÞ ykøkuðkLkku
y®nMkk Ãkh{ku Ä{oLke yMkh nuX¤ níkk. yux÷u
¼khíkLke Mkthûký sYrhÞkík íkhV WËkMkeLk
níkk. Ãký 1962{kt [eLkLku nkÚku þh{sLkf
{kh ¾kÄk ÃkAe ¼khíkLkk hksfeÞ
ykøkuðkLkkuLkku ¼ú{ ¼ktøke økÞku. íku{ýu çknw
ÍzÃkÚke ÞwØLku Äkuhýu ¼khíkeÞ ÷~fhLke MktÏÞk
çk{ýe fhe ËuðkLkku rLkýoÞ ÷E ÷eÄku. fkuEÃký
MkirLkfíktºkLku ykx÷k rðþk¤ MðYÃk{kt ðÄkhku
fhðk{kt Mk{Þ ÷køku s. ¼khíkeÞ ÷~fhLke
MktÏÞk{kt ðÄkhku fhðk{kt Mk{Þ ÷køku s.
¼khíkeÞ ÷~fhLke MktÏÞkLkku ðÄkhku fÞkuoLku nsw
íkku ºký ðhMk ÚkÞkt níkkt. ¼khíkeÞ ÷~fh{kt
Lkðkt Lkðkt nrÚkÞkhku ykðe hÌkkt níkkt. «rþûký
[k÷e hÌkwt níkwt. íku{ Aíkkt ¼khíkeÞ ÷~fhe
íktºkLku MktÃkqýo ykÄwrLkf çkLkkððk{kt yLku
fkçkur÷Þík MkwÄe ÃknkU[kzðk{kt nsw Úkkuzkt ðhMk
÷køkþu. ÃkkrfMíkkLkLke økýíkhe yuðe níke fu òu
yuýu ¼khíkLku Úkkuzku ðÄw Mk{Þ ykÃke ËeÄku yLku
¼khík yuLke Ãkhk¢{ ûk{íkk MkwÄe ÃknkU[e økÞwt,
ÃkAe íkku ÃkkrfMíkkLk õÞkhuÞ ¼khík ÃkkMkuÚke
fk~{eh nrÚkÞkhkuLkk çk¤u ÷E þfþu Lknª.
1 MkÃxuBçkh, 1965Lku rËðMku y{u
çkÄk ÷~fhe yVMkhku yk¾k rËðMkLke íkk÷e{

31
økkuhMk ❁
yLku fk{fks{ktÚke ÃkhðkheLku ðzkuËhkLkk yuf
rMkLku{køk]n{kt rVÕ{ òuE hÌkk níkkt. íÞkt
yufkyuf ònuhkík ÚkE fu 5 {hkXk ÷kEx
RLVuLxÙe çkxkr÷ÞLkLkk yVMkhku yLku ÞwðkLkku
íkkífkr÷f ÃkkuíkkLkk {wfk{ Ãkh ÃknkU[e òÞ. ftE
s Mk{òíkwt Lknkuíkwt yk{ yufkyuf þwt ÚkÞwt?
y{u ÷kufku íkhík s y{khe {kuxh MkkEf÷ku
÷ELku ¼køÞk. y{u y{khu {wfk{u ÃknkUåÞk
íÞkhu íÞkt yuf swËwt s á~Þ òuðk {éÞwt.
XufXufkýu {kuxe {kuxe Mk[o÷kExku økkuXðe
Ëuðk{kt ykðe níke. nrÚkÞkhku yLku ËkYøkku¤kLkk
¼tzkhku ¾wÕ÷k níkk. [khuçkksw MkUfzku {kuxe
{kuxe økkzeyku Q¼e níke. íku{kt nrÚkÞkhku,
ËkYøkku¤k ðøkuhu {wfkE hÌkk níkk. {trËh{kt
½txkhð ÚkE hÌkku níkku. ÃkqòÃkkX [k÷e hÌkku
níkku. Ãkqòhe MkkiLku ÷k÷ rík÷f fhe hÌkk níkk.
y{Lku y{khk f{k®Lzøk ykìrVMkh
Mkknuçku fÌkwt fu ÃkkrfMíkkLku ykÃkýk fk~{eh Ãkh
nw{÷ku fÞkuo Au, ykÃkýk ËuþLke yLku ykÃkýk
÷~fhLke ykçkYLkku Mkðk÷ Au. ykÃkýu su{
çkLku íku{ s÷Ëe hksMÚkkLkLke çkkh{uh MkhnËu
ÃknkU[e sðkLkwt Au. ykÃkýu yíÞkhu hkºku s
QÃkzðkLkwt Au. 1000 rf÷ku{exhLkk hMíkk{kt
õÞktÞ hkufkðkLkwt LkÚke. MkeÄwt çkkh{uh ÃknkU[ðkLkwt
Au.
ynª nwt yu çkíkkðe Ëô fu y{khe yk¾e
rçkúøkuz, su{kt y{khe ºký[kh çkxkr÷ÞLk níke.
çkkfe çkeS íkkuÃk¾kLkkLke çkxkr÷ÞLkku níke íkÚkk
çkeòt çkeòt nrÚkÞkhku níkkt, yu ík{k{ yuf
ÃkðoíkeÞ rçkúøkuz níke. yux÷u fu y{khe ÃkkMku su
nrÚkÞkhku yLku çkeòt çkÄkt MkkÄLkku níkkt íku
rn{k÷ÞLke çkŠV÷e Ãknkzeyku Ãkh ÷zðk
{kxuLkkt níkkt. íku ð¾íku rn{k÷Þ Ãkh nsw Mkzfku
Lknkuíke çkLke. yux÷u ÃkðoíkeÞ rçkúøkuzLkku ík{k{
Mkk{kLk yLku {kuxkt {kuxkt nrÚkÞkhku y{khu yuðe
heíku {qfe hk¾ðkt Ãkzíkkt níkkt. suÚke yuLku
¾å[hku yLku Ãknkze Þkfku (Ãknkze çk¤Ë) Ãkh
÷kËeLku ÷E sE þfkÞ. y{khkt yk nrÚkÞkhku
hý{kt fu Mk{ík÷ {uËkLkku{kt ÷zkíke ÷zkE {kxu
WÃkÞkuøke Lknkuíkkt. y{khe ÃkkMku økkzeyku Ãký
ykuAe níke. fu{ fu Ãknkzku Ãkh yuLke ¾kMk
sYh Ãký Lknkuíke. nðu fwËhíkLke fhk{ík swyku.
y{khe ÃkðoíkeÞ rçkúøkuz [eLk MkkÚku Ãkðoíkku Ãkh
÷zðkLku çkË÷u ÃkkrfMíkkLk MkkÚku hksMÚkkLkLkkt
hý{kt ÷zðk {kxu sE hne níke. y{khe ÃkkMku
Lk íkku hý{kt ÷zðk {kxuLkkt nrÚkÞkhku níkkt fu Lk
íkku hý{kt Ëkuze þfu íkuðe ¾kMk «fkhLke òzkt
xkÞhkuðk¤e 4-4 røkÞhLke økkzeyku níke.
(Mkk{kLÞ økkzeyku íkku huíke{kt VMkkE òÞ)
yhu, y{u íkku fËe hý òuÞwt Ãký Lknkuíkwt fu
hý{kt ÷zðk {kxuLke íkk÷e{ Ãký Lknkuíke
÷eÄe.
ík{Lku Úkþu fu íkku ÃkAe y{Lku
hksMÚkkLkLkk hý{kt {kuf÷eLku çkr÷Lkk çkfhk þwt
fk{ çkLkkðkE hÌkk níkk? yuLkwt fkhý ykÃkýk
Ëuþ Ãkh ÃkkrfMíkkLku yufkyuf ÷kËe ËeÄu÷wt ÞwØ
níkwt. ÃkkrfMíkkLku ykÃkýk fk~{eh{kt rLkÞtºký
hu¾k yku¤tøkeLku ykÃkýe WÃkh nw{÷ku fÞkuo
níkku. íkuLkk sðkçk{kt ¼khíku Ãký ÃkkrfMíkkLku
¼ezððk {kxu MktÃkqýo ÞwØ ònuh fhe ËeÄwt níkwt.
¼khíkeÞ ÷~fh ÃkkrfMíkkLkk ÷knkuh þnuhLkk
Ëhðkò MkwÄe ÃknkU[e økÞwt níkwt. øk¼hkx{kt

3232
økkuhMk ❁
ÃkkrfMíkkLk Ãký ®MkÄ«ktíkLkk niËhkçkkË þnuh{kt
hnu÷e ÃkkuíkkLke 8 RL£uLxÙe rzrðÍLkLku, su íkuýu
hksMÚkkLkLkk hý{kt ÷zðk {kxu «rþrûkík yLku
MkwMkÂßsík fhe níke íkuLku ÷knkuhLkk çk[kð {kxu
niËhkçkkËÚke ÷knkuh {kuf÷e hÌkwt níkwt.
y{Lku yuðku ykËuþ ykÃkðk{kt ykÔÞku
níkku fu y{u su{ çkLku íku{ s÷Ëe hksMÚkkLk
MkhnËu ÃknkU[e sEyu yLku ÃkkrfMíkkLkLkk
MkhnËe «Ëuþku Ãkh nw{÷k [k÷w fhe ËEyu.
suÚke ÃkkrfMíkkLkLku ¾çkh Ãkzu. ¼khíkeÞ
÷~fhLke yuf {kuxe xwfze hksMÚkkLk çkkswÚke
ÃkkrfMíkkLkLkk ®MkÄ«ktík{kt «ðuþ fhe hne Au. su
íkuLkk niËhkçkkË þnuh {kxu {kuxwt òu¾{ Au. òu
y{u ÃkkrfMíkkLkLku ¼ú{{kt Lkk¾ðk{kt MkV¤ ÚkE
sEyu íkku ¼÷uLku çkr÷Lkk çkfhk çkLkðwt Ãkzu.
ÃkkrfMíkkLkLke rðþk¤ 8 RLVuLxÙe rzrðÍLk
÷knkuhLku çkË÷u y{khe Mkk{u økkuXðkE sþu.
yux÷u ¼khíkeÞ ÷~fhLku ÷knkuh Ãkh fçkòu
{u¤ððk{kt yux÷e Mkh¤íkk hnuþu.
ÞwØLke yk Wå[MíkheÞ hýLkeríkÚke
yòý y{u 1÷e MkÃxuBçkh, 1965Lke hkíku
s økkzeyku ÷ELku hksMÚkkLk {kuh[u Lkef¤e
Ãkzâk. «þtMkk fhðe Ãkzþu yu ð¾íkLkk
ðzkuËhkLkk Lkkøkrhf «þkMkLkLke. y{khe ÃkkMku
÷~fhe økkzeyku ykuAe níke. Ãký «þkMkLkLku
Ãkkt[ s f÷kf{kt 100 xÙfku yLku 60Lkðe
Lkfkuh økwshkík ÃkrhðnLk rLkøk{Lke çkMkku
Vk¤ðe ËeÄe. «þtMkk Ãku÷kt 200 zÙkEðhkuLke
Ãký Ãký fhðe Ãkzþu, suyku yu ÞwØ Ëhr{ÞkLk
y{khe MkkÚku Lku MkkÚku s hÌkk yLku Ëhuf
«fkhLkkt òu¾{ku ðå[u Ãký y{khu {kxu
økkzeyku [÷kðíkk hÌkkt. y{Lku MkeÄwMkk{kLk
ÃknkU[kzíkk hÌkk.
Mkíkík 48 f÷kf MkwÄe y{u Ëkuzíkk hÌkk.
yk¾k Ëuþ{kt øksçkLkku ÞwØkuL{kË níkku. su su
þnuhku{ktÚke y{u ÃkMkkh Úkíkk níkk íÞktLkk
Lkkøkrhfku y{khku WíMkkn ðÄkhðk ÃkkuíkkLkkÚke
çkLkíkwt fhe hÌkk níkk. Vq÷kuLke, Vq÷{k¤kykuLke
ð»kko Úkíke níke. LkkLkeLkkLke çkkr÷fkyku îkhk
ykhíke Wíkkhkíke níke. fw{fw{Lkk [ktÕ÷k Úkíkk
níkk. hk¾ze çktÄkíke níke. yk¾e ¼khíkeÞ
MktMf]rík Mkzf Ãkh nksh níke. þnuhku{kt ÷kufku
{eXkELkk zççkk yLku Vqz ÃkufuxkuÚke y{khe
økkzeyku ¼he Ëuíkk níkk. økk{zkLkk ÷kufku
þkf¼kS, V¤ku, ËqÄ, $zk yLku yLkks ÷ELku
Mkzfku Ãkh Q¼u÷k níkk. y{u yu{Lku ðkhtðkh
fnuíkk níkk. y{khe ÃkkMku çkÄwt s Au. y{Lku
fþwt s LkÚke òuEíkwt. y{Lku íkku ík{khe Ëwyk
òuEyu. ykþeðkoË òuEyu. Ãký fkuý Mkkt¼¤u?
÷kufkuLke ykt¾ku{kt y{u yMkkÄkhý «u{ òuE
hÌkk níkk. ytíkhLkkt y{e òuE hÌkk níkk.
y{khk fkV÷k{kt ¼køÞus fkuE yuðku
MkirLkf nþu, su yk Ëuþ«u{Lke ¼kðLkkLkk
«ðkn{kt ¾U[kÞku Lkrn nkuÞ. suLke ykt¾ku ¼eLke
Lk ÚkE nkuÞ. ÷kufkuLke ykt¾ku{kt yk WíMkkn
òuELku, Ëuþ«u{ òuELku, y{u Mkkiyu {Lkku{Lk
«rík¿kk ÷E ÷eÄe fu ykðk ËuþLke {kxe {kxu
yLku ykðk ËuþçkktÄðkuLkk hûký {kxu ÷k¾kuðkh
fwhçkkLk Úkðwt Ãkzu íkku Ãký íkiÞkh Aeyu. nrÚkÞkh
ÃkkuíkkLkwt fk{ sYh fhu Au. Ãký RríknkMk Mkkûke
Ãkqhu Au fu ÞwØ{kt yu ÷kufku s rðsÞ {u¤ðu Au.
suLkk MkirLkfku{kt «[tz WíMkkn nkuÞ, «çk¤

33
økkuhMk ❁
Ëuþ«u{ nkuÞ yLku {kÚku fVLk çkktÄeLku fuMkrhÞk
fhðkLke ík{Òkk nkuÞ. Mkzfku Ãkh Q{xe Ãkzu÷ku
yk ÷kufswðk¤ òuELku y{khk ÓËÞku Ãký
ÚkLkøkLke hÌkkt níkkt. rË÷{kt MkhVhkuþeLke ÷økLk
níke. Ëw~{LkLku ÃkkX ¼ýkððkLkku WíMkkn
MkðkuoÃkrh níkku.
ÃkkrfMíkkLk Ãkh nw{÷ku
y{u ÷kufku ºkeS MkÃxuBçkh hkík MkwÄe{kt
çkkh{uh ÃknkU[e økÞk. çkkh{uh ÃknkU[íkkLke
MkkÚku s y{u ÷kufkuyu ¼khík-ÃkkrfMíkkLk MkhnËu
ykðu÷ ‘‘sMkkE’’ yLku ‘‘økËhkMkexe’’ íkhV
fq[ fhe. nw{÷k {kxu íkiÞkheyku òuhþkuhÚke
[k÷e hne níke. çkkh{uh{kt yuf MfkzÙoLk òuzkE
økE níke. yk heíku y{khe rçkúøkuz{kt
ÃkkÞË¤Lke ºký çkxkr÷ÞLkku, yuf {kuxk
íkkuÃk¾kLkkðk¤e hurs{uLx, yuf xUfkuLke MfkzÙLk
yLku yufuf ftÃkLke yuÂLsrLkÞh çkxkr÷ÞLk íkÚkk
rMkøLk÷ çkxkr÷ÞLk Ãký òuzkE økE níke. nðu
y{khe rçkúøkuz nw{÷k {kxu MktÃkqýo MkwMkßs
níke. {kºk Mk{MÞk yu níke fu xUfku yLku
íkkuÃk¾kLkkLkk çkxkr÷ÞLk rMkðkÞ y{khe yk¾e
rçkúøkuz ÃkðoíkeÞ s{eLk {kxuLkkt nrÚkÞkhku yLku
MkkÄLkkuÚke MkwMkßs níke. su hý «Ëuþ{kt ÷zðk
{kxu WÃkÞkuøke Lknkuíkkt. yu{Lke {khfþÂõík
ykuAe níke. {ÞkorËík níke.
Ëhuf hý«Ëuþ yLku {uËkLke «Ëuþ{kt
fkÞohík ÃkkÞË¤ MkuLkkLke çkxkr÷Þku{kt
xUfrðhkurÄ «ûkuÃkk† yLku íkkuÃk nkuÞ Au.
Ãknkzku{kt òu fu xUfkuLkku ¼Þ LkÚke nkuíkku. yux÷u
y{khe ÃkkMku yu Lknkuíke. yu ½ýe {kuxe
f{òuhe níke y{khe. yuf heíku hý«Ëuþ{kt
fkÞohík yuf çkxkr÷ÞLk, su{kt 100 Úke ðÄw
{kuxe økkzeyku nkuÞ Au. su{kt huíke{kt [k÷e þfu
íkuðkt òzkt MkUz xkÞhku ÷køku÷kt nkuÞ Au, su
huíke{kt õÞktÞ Ãký sE þfu, íku Ãký y{khe
ÃkkMku Lknkuíke.
y{khe Ëhuf xwfze ÃkkMku {kºk 15
økkzeyku níke. íku Ãký MkUzxkÞhku rðLkkLke 4x4
røkÞhLke Mkøkðz rðLkkLke. òufu y{Lku yuLke
rVfh Lknkuíke. fu{fu y{u ÃkkrfMíkkLk MkkÚku ÞwØ
÷zðkLke økýíkheÚke Lknkuíkk økÞk. y{khku
ykþÞ íkku ÃkkrfMíkkLkLke 8 RLVuLxÙe rzrðÍLkLku
÷knkuh íkhV síke hkufðkLkku níkku. yux÷u y{Lku
MktÃkqýo MkwMkßs nðkE íkkfíkLku çkË÷u ¼khíkeÞ
ðkÞwMkuLkkLkwt yuf ðuBÃkkÞh ÷zkfq rð{kLk {éÞwt
níkwt. suLkwt fk{ MkhnË Ãkkh fheLku, ÃkkrfMíkkLkLke
ytËh 50 Úke 100 rf÷ku{exh MkwÄe sELku,
¼Þ fE çkkswÚke Au yux÷wt s çkíkkððkLkwt níkwt.
6êe MkÃxuBçkhu y{khu økËhkMkexe Ãkh
nw{÷ku fhðkLkku níkku. íÞkt ÃkkrfMíkkLkLke hUsh
çkxkr÷ÞLk (yÄoMkirLkfË¤)Lke ÃkkuMx níke. íku{
s íÞkt ÃkkÞË¤Lke yuf xwfze (170 MkirLkf)
Ãký níke, íkkuÃk¾kLkkLke fux÷ef íkkuÃkku Ãký níke.
5{e MkÃxuBçkhLke hkíku y{u ÷kufku
ytÄkhk{kt MkhnË íkhV ykøk¤ ðÄðk ÷køÞk.
[khu çkksw hý níkwt. huíkeLkk Ÿ[k Ÿ[k Ãknkzku
níkk. hksMÚkkLk{kt suLku xªçkk fnu Au. XufXufkýu
[tÿ{kLkk ËqÄ{÷ ysðk¤k{kt huíke [{fe hne
níke. yk ð¾íku nwt ‘‘Mke’’ ftÃkLkeLkku fkÞofkhe
f{kLzh níkku. ÞwØ{kt ÷zðkLkku {khku yk
Ãknu÷ku s {kufku níkku. yíÞkh MkwÄe íkku nwt
íkk÷e{ ÷E hÌkku níkku. nðu yu ûký ykðe økE

Goras Magazine aug-2018

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Goras Magazine aug-2018

Similar to Goras Magazine aug-2018 (11)

More from Amit Patel

More from Amit Patel (6)

Goras Magazine aug-2018