Review by Dr. Shirish Kashikar

1. íku{Lkk SðLk{kt ykðíke fux÷ef ûkýku rLkýoÞku íku{Lku yufçkeò MkkÚku
yLkkÞkMku Mkktf¤e ÷u Au.
ELðuMx{uLx çkuLfh þkE MkkÚku yuf hkík økwòheLku íkuLku ¼w÷e sðkLkku
rLk»V¤ «ÞkMk fhíkku rzðkuMkeo r[ºkfkh yYý {wtçkELkk LkkøkÃkkz,
Äkuçkeík¤kð suðk rðMíkkhkuLke íkMðehku ÷uðk {wÒkk Äkuçke MkkÚku ËkuMíke
fhíke þkE, ÃkkuíkkLkk ËwçkE{kt ðMkíkk ¼kELku ðerzÞku îkhk {wtçkELke
Äkuçke½kx : f[fzk{kt ftzkhu÷w fku÷kÍ yLku SðLkLke ËkMíkkLk fnuíke ÞkM{eLk yLku yk ík{k{ MkkÚku ½xLkkyku/
ÔÞðMkkÞLkk ykÄkhu Mktf¤kÞu÷ku rVÕ{ yr¼Lkuíkk çkLkðk {ktøkíkku
«§ : 1 þwt ík{u SðLk{kt õÞkhuÞ nòhku ÷kuf (fu yMktÏÞ)Lke rçknkhÚke ¼køkeLku {wtçkE{kt ykðu÷ku ‘Akufhku’ {wÒkk Äkuçke yk çkÄk
¼ez{kt W¼k hneLku Ãký ÃkkuíkkLke òíkLku yuf÷e yLkw¼ðe Au ? «§ : 2 ÃkkºkkuLkk SðLkLke Mkkhe-LkhMke ûkýku yLku rLkýoÞkuLkku yuf f÷kí{f
þwt ík{u õÞkhuÞ ðhMkíkk ðhMkkËLku ½hLke çkkÕfLke{kt W¼k hneLku {kýíkk- fku÷kÍ yk rVÕ{{kt çkLku Au. yíÞtík Mkh¤¼k»kk{kt fnuðkÞu÷e ðkíkko
{kýíkk y[kLkf fkuELke MkkÚku MktðkË fhe hÌkk nku. yuðwt yLkw¼ÔÞwt ytíku ík{k{ ÃkkºkkuLku ðk[fkuLkk ¼hkuMku Akuze Ëu yLku ðk[f ÃkkuíkkLkku
Au ? «§ : 3 økwshkíke y¾çkkhkuLke ÃkqŠíkyku{kt ykðíke yÚkkýk yÚko Ãkkuíku þkuÄe ÷u yuðku yktrþf ½xLkk¢{ ynª Ãký çkLku Au. yk
yLku ôÄeÞkLke øktÄðk¤e ðkíkkoykuLkk Ãkkºkku rMkðkÞ yLÞ fkuE ðkíkko rVÕ{Lke yËT¼wík yLku {níðÃkqýo ðkík yu Au fu yk{eh rMkðkÞLkk
fu ðkMíkrðf ÃkkºkkuLke ÔÞÚkkLku Mk{sðkLkku õÞkhuÞ LkkLkku y{Úkku Ãký ík{k{ f÷kfkhku/fMkçkeyku {kxu yk «Úk{ rVÕ{ Au. su{kt rËøËŠþfk,
«ÞkMk fÞkuo Au ! yr¼LkuíkkykuÚke {ktzeLku rVÕ{rLk{koýLkk {kuxk¼køkLkk fMkçkeykuLkku
òu WÃkhkuõík ºký {ktÚke yuf Ãký «§Lkku sðkçk ‘nk’ nkuÞ íkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. Aíkkt rVÕ{ íkuLkwt ÄkÞwO Ãkrhýk{ {u¤ðe þfe Au.
rfhý hkð rËøËþeoík yk rVÕ{ ík{khu [ku¬Mk òuðe òuEyu. Mðíktºk xufLkef÷ ÃkkMkkyku òuEyu íkku rVÕ{Lke rMkLku{uxkuøkúkVeyu yk rVÕ{Lku
rLkËuoþf íkhefuLke rfhýLke yk Ãknu÷e s rVÕ{ ík{Lku Ãknu÷e yuf òLkËkh ÃkuELxªøkLke fûkkyu {wfe ËeÄe Au. rMkLku{uxkuøkúkVh
£u{Úke AuÕ÷k MkeLk MkwÄe sfze hk¾þu su rfhýLke rËøËþof íkw»kkh fktíke huLke rMkLku{uxkuøkúkVeyu rLkSoð MÚkkLkkuLku fkuE Sðtík
íkhefuLke ¾qçkeyku yLku þÂõíkLkku Ãkrh[Þ Au. yuf Mkkhe Ãk¤Lke Mk{fûk ÷kðe ËeÄk Au. {nkU{Ëy÷e hkuz ÃkhLkku
yLku MktðuËLkþe÷ rVÕ{ fE heíku çkLkkðe þfkÞ íkuLkku W¥k{ rËðMkLkku øke[ xÙkrVf, hkíkLke ELMkkLke ¼ez, {wtçkELkku
Lk{wLkku yk rVÕ{ Au. nk fkrXÞkðkze ¼SÞkLkku [xkfuËkh [kuÃkkxe Ãkh ðhMkíkku ðhMkkË, xuûkeLke çkkhe ÃkhÚke
MðkË suðk {LkkuhtsLkLke yÃkuûkk MkkÚku ðefyuLz{kt rVÕ{ ÷Mkhe síkk ðhMkkËLkk xªÃkk fu r[ºkfkh
òuðk síkk Þwøk÷ku, swðkLkeÞkyku, ðze÷kuLku fËk[ íku{kt yÁýLkwt r[ºk yk çkÄkLku íkw»kkhu yuf Sðtíkíkk
fE ¼÷eðkh Lknª ÷køku Ãkhtíkw ðirïf rMkLku{kLkk çkûke ËeÄe Au. yurzxh rLkþktík hkÄkf]»LkLkwt [qMík
«ðknkuÚke Úkkuzk ½ýk ðkfuV yLku {LkkuhtsLk + f÷kLku yufTuxªøk Aqxk Aqxk Mkqºkku{kt h[kÞu÷e ðkíkkoLku
{kýðkLkk nuíkwÚke sLkkhk Ëþofku {kxu ð»ko 2011 «kht¼u [qMíkÃkýu sfze hk¾ðk{kt MkV¤ ÚkkÞ Au. økwMíkkðku
yk rVÕ{ yuf Lkðe ykþk Mk{kLk Au. rVÕ{ rLk{koýLkk MkkLíkkyku÷u÷kLkw Mktøkeík {wtçkE yLku ðkíkkoLkk ðhMkkËe
ík{k{ ÃkkMkkykuLku ÷øk¼øk ÃkqhuÃkqhk økwý ykÃke þfkÞ. {qzLku çkhkçkh Wòøkh fhu Au.
yux÷k W¥k{ Zçku yk rVÕ{Lkwt rLk{koý ÚkÞwt Au. nk, yuf
ðkík ynª [ku¬Mk fhðe Ãkzu fu ykxo rVÕ{kuLke MkŠfx{kt Mðíktºk rËøËþofku íkhefu rfhýhkðLke yk «Úk{ s
rLk:þtfÃkýu {Lk¼uh æÞkLk ÷E þfu íkuðe yk rVÕ{ rVÕ{ Au yuðwt ËþofkuLku rVÕ{ òuÞk ÃkAe õÞkhuÞ ÷køkíkwt LkÚke.
yku÷huze xkuhuLxku yLku ÷tzLk rVÕ{ VuMxeð÷{kt «ËŠþík yr¼Lkuíkkyku «ríkf çkççkh/Ãkkxe÷ íkuLke rËðtøkík yr¼Lkuºke {kíkk
ÚkE ð¾ýkE Ãký [qfe Au. ÂM{íkkLkkuu yr¼LkÞ ðkhMkku çkhkçkh ò¤ðþu íku{k þtfkLku fkuE MÚkkLk
LkÚke. ÂM{íkk suðe s çkku÷fe ykt¾kuðk¤ku yk «rík¼kþk¤e yr¼Lkuíkk
Äkuçke½kx ({wtçkE zkÞheÍ) rVÕ{ yk{ íkku rËøËþofku rnLËe rMkLku{k søkík {kxu yuf ykþkMÃkË ½xLkk Au. ÃkkuíkkLke «Úk{
rfhý hkðLkk {wtçkELkk «khtr¼f rLkðkMk Ëhr{ÞkLk rVÕ{ fhe hnu÷e yr¼Lkuºkeyku {kurLkfk zkUøkhk yLku f]rík {Õnkuºkkyu
ÚkÞu÷k {fkLkku ðkhtðkh çkË÷ðkLkk íkuLkk yLkw¼ð yLku í k u L k e íku{Lkk ÃkkºkkuLku ÞkuÚkkur[ík LÞkÞ ykÃÞku Au. rðþu»kík: Ëu¾kðu MkkÄkhý
MkkÚku Mktf¤kÞu÷ ½xLkk¢{ku Ãkh ykÄkrhík Au. Ãkhtíkw ðkMíkrðfíkk yLku Ãkhtíkw yr¼LkÞ{kt òLk huze ËuLkkhe f]rík {Õnkuºkk rnLËe rMkLku{kLku ð»ko
f÷kLkk MkwtËh fku÷kÍLkwt yk rVÕ{{kt rfhýu rLk{koý fÞwO Au. 2011Lke Lkðe ¼ux Au. {kurLkfk zkutøkhk íkuLkk rðËuþe WAuh yLku
rVÕ{ {wÏÞíðu [kh Ãkkºkku {wÒkk Äkuçke («ríkf çkççkh/Ãkkxe÷), Wå[khýkuLku íkuLkk Ãkkºk MkkÚku çkhkçkh Mkktf¤eLku ¾k{eyku AqÃkkðe òÞ
çkuLfh þkE [tËu÷S ({kuLkefk zkuøkhk), r[ºkfkh yÁý (ykr{h Au. ykr{h çku ËkÞfkÚke þk {kxu yuf MktðuËLkrþ÷ yr¼Lkuíkk økýkÞ
¾kLk) yLku ÞkM{eLk (f]rík {Õnkuºkk)Lke ykMkÃkkMk Vhu Au. {wtçkELkk Au íku [fkMkðk yk rVÕ{ íkku òuðe s òuEyu....
çkÒku ytrík{ Auzk Mk{kLk yufY{Lke fk{[÷kW [k÷e yLku ði¼ðe Mke
fu Mkªøk ÃkuLx nkWMk ðå[u Sðkíke ®sËøkeykuLke ûkýkuLku Wòøkh fhíke zko. rþhe»k fkþefh
yk rVÕ{Lkk Ãkkºkku yufçkeò MkkÚku MkeÄk õÞktÞ òuzkÞu÷k LkÚke, Ãkhtíkw director@nimcj.org
Mktf÷Lk ©uýe (Ãkkrûkf) • 28 • 7 Vuçkúwykhe, 2011