(sustav žlijezda s unutrašnjim izlučivanjem)

1. Endokrini sustav

2. • žlijezde s unutarnjim izlučivanjem su žlijezde koje svoje produkte – hormone
izlučuju izravno u krv i tako prenose poruke do različitih dijelova tijela
• hormoni imaju produženo djelovanje što je važno u situacijama kad je
dulje vrijeme izložen prilagodbenim naporima
• reguliraju naš svakodnevni metabolizam, rast i razvoj pojedinih tkiva i organa
• reguliraju naše raspoloženje
Reakcije endokrinog sustava na iste promjene su sporije, ali i trajnije u odnosu
živčani sustav koji gotovo istodobno s promjenom u okolini podražuje brojne
dijelove tijela potičući ih na aktivnosti prilagodbe na novu situaciju.

3. 1. HIPOFIZA (PITUITARNA ŽLIJEZDA)
• najvažnija žlijezda
• utječe na rad drugih žlijezda – između ostalih hormona (koji utječu na
druge žlijezde) izlučuje HORMON RASTA – nalazi se u bazi mozga,
ispod hipotalamusa
2. EPIFIZA (PINEALNA ŽLIJEZDA)
• luči MELATONIN koji regulira budnost i spavanje
3. DOŠTITNE ŽLIJEZDE
• hormon doštitne žlijezde PARATHORMON (PTH) - potiče
otpuštanje kalcija iz kostiju, povećava apsorpciju kalcija i smanjuje
njegove izlučivanje

4. 4. ŠTITNJAČA
• nalazi se ispod grkljana – izlučuje hormon TIROKSIN
HIPERTIREOZA; prejako lučenje – povišena aktivnost
HIPOTIREOZA; preslabo lučenje – smanjena aktivacija
5. NADBUBREŽNE ŽLIJEZDE
 SRŽ – izlučuje hormone ADRENALIN i NORADRENALIN (u
emocionalnim situacijama za osiguravanje dodatne energije kod
aktivacije simpatikusa)
 KORA - izlučuje KORTIKOSTEROIDE (povezani i s imunološkim
sustavom i reguliraju metabolizam minerala, ugljikohidrata i proteina)
Nadbubrežne žlijezde izlučuju i malu količinu SPOLNIH HORMONA
(gonadotropnih hormona).

5. 6. GUŠTERAČA
• regulira metabolizam šećera u krvi
• INZULIN (pojačava ulazak glukoze u stanice, posebno kod jetre i mišića)
• GLUKAGON - potiče razgradnju glikogena u jetri i otpuštanje glukoze
u krv
7. SPOLNE ŽLIJEZDE
 JAJNICI – izlučuje hormone ESTROGEN (potiče razvoj jajašca i djeluje
na endometrij maternice) i PROGESTERON (održava cikličke promjene
endometrija maternice)
TESTISI – izlučuju hormon TESTOSTERON (potiče razvoj spermija)