รวบรวมบทความของ ดร. ธนชาติ นุ่มนนท์ เรื่อง Digital Transformation

1. Digital Transformation

2. Digital Transformation Copyright © by thanachart. All Rights
Reserved.

3. Contents
1. การพัฒนา Digital strategy เพ่ือการทำา
Digital Transformation ขององค์กร
1
2. ความยากของ Digital Transformation อยู่ท่ี
การทำา Culture disruption
6
3. กลยุทธ์ห้าด้านสำาหรับการทำา Digital
Transformation
9
4. Digital Transformation คือการพัฒนา
Platform มิใช่แค่การสร้าง Product หรือ
Service (ตอนท่ี 1)
12
5. Digital Transformation คือการพัฒนา
Platform มิใช่แค่การสร้าง Product หรือ
Service (ตอนท่ี 2)
18
6. Platform Business Model Map เคร่ืองมือ
สำาหรับการวิเคราะห์ Business Platform
22
7. ทำาไมธุรกิจทำา Digitization แล้วยังไม่สามารถ
ทำา Digital Transformation ได้ (ตอนท่ี 1)
27
8. ทำาไมธุรกิจทำา Digitization แล้วยังไม่สามารถ
ทำา Digital Transformation ได้ (ตอนท่ี 2)
31
9. การวิเคราะห์ธุรกิจท่ีทำาให้เกิด Disruption 36

4. 10. Digital Skill ท่ีคนไทยควรมีถ้าจะต้องก้าวไปสู่
Thailand 4.0
39

6. CHAPTER 1
การพัฒนา Digital strategy
เพ่ือการทำา Digital
Transformation ขององค์กร
ผู้คนส่วนใหญ่เร่ิมเห็นผลกระทบของเทคโนโลยีดิจิทัลท่ีมา
เปล่ียนแปลงธุรกิจต่างๆท้ังด้านการค้าปลีก ด้านส่ือส่ิงพิมพ์ ด้าน
การเงินการธนาคาร และอุตสาหกรรมต่างๆ แล้วก็เร่ิมพูดถึงการ
ทำา Digital Transformation ในองค์กร ผมเองมีโอกาสได้ดู
Webinar ของ MIT ซีรีย์ Innovation@work ในหัวข้อ Digital
disruption: transforming your company for the digital
economy ได้พูดเร่ืองน้ีไว้น่าสนใจดังน้ี
เทคโนโลยีดิจิทัลท่ีกำาลังทำาให้เกิด Business disruption ท่ี
สำาคัญคือ SMACIT ซ่ึงได้แก่ Social, Mobile, Analytics, Cloud
และ Internet of Things ซ่ึงฝ่ายไอทีหลายๆองค์กรต่างก็ไปทำา
กลยุทธ์ไอทีในเร่ืองเหล่าน้ีเช่นการทำา Social media strategy,
Mobile strategy, Big data & analytics strategy, Cloud
strategy หรือ BYOD strategy ดังแสดงในรูปท่ี 1
1

7. รูปท่ี 1 กลยุทธไอทีขององค์กร
แต่ส่ิงสำาคัญท่ีธุรกิจควรเข้าใจคือความหมายของ Digital
disruption ท่ีมันกำาลังเกิดการเปล่ียนแปลงของสภาวะแวดล้อม
ในธุรกิจท่ีเกิดจากการนำาเทคโนโลยีเข้ามาใช้ ทำาให้เกิดคู่แข่งราย
ใหม่ท่ีสามารถสร้างผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ๆ หรือสามารถมี
ช่องทางในการตลาดได้ดีกว่าเดิม ดังน้ันองค์กรจึงจำาเป็นต้องมี
Digital strategy มากกว่าการพัฒนา IT strategy และต้องเห็น
ว่าแผนกไอทีคือแกนหลักของธุรกิจไม่ใช่แผนกสนับสนุนอีกต่อไป
Digital strategy คือการทำา Business strategy ท่ีนำา
เทคโนโลยีดิจิทัล SMACIT เข้ามาประยุกต์ใช้ในองค์กรเพ่ือให้เกิด
การเปล่ียนแปลงด้านการตลาด ผลิตภัณฑ์ และบริการ โดยมี
กลยุทธ์ท่ีสำาคัญอยู่สองด้านคือ การเข้าถึงลูกค้า (customer
engagement) และการทำา Digitized solutions
Digital strategy จะมุ่งเป้าไปท่ีกลยุทธ์ด้านใดด้านหน่ึงในสอง
ด้านน้ี ถ้าต้องการจะเน้นถึงการเปล่ียนแปลงช่องทางการตลาดก็
จะเป็นการมุ่งเป้าไปท่ีการทำากลยุทธ์ Customer
engagement โดยยกตัวอย่างของห้างสรรพสินค้าอย่าง
Nordstrom ท่ีปรับช่องทางตลาดจากห้าง ไปสู่ Online
2 THANACHART

8. channel, Multi-channel จนเป็น Seamless experience ท่ี
ทำาให้ลูกค้าสามารถใช้บริการและสร้างความประทับใจได้
หลากหลายช่องทางดังรูปท่ี 2 แต่ถ้ากลยุทธ์เน้นท่ีการ
เปล่ียนแปลงโมเดลเชิงธุรกิจก็อาจมุ่งเป้าไปท่ีการทำากลยุทธ์
Digitized solutionsโดยยกตัวอย่างของบริษัท Schindler ท่ี
ขายสินค้าอย่างลิฟท์และนำาเทคโนโลยีดิจิทัลมาเก็บข้อมูลต่างๆ
ของลิฟท์ในการบำารุงรักษา เพ่ือท่ีจะเปล่ียนธุรกิจมาสู่ด้านบริการ
ให้สามารถท่ีจะเข้าบำารุงรักษาได้อย่างรวดเร็วก่อนท่ีผู้ใช้จะเรียก
ใช้บริการเม่ือประสบปัญหาต่างๆดังรูปท่ี 3
รูปท่ี 2 กลยุทธ์ Customer engagement ของ Nordstrom
DIGITAL TRANSFORMATION 3

9. รูปท่ี 3 กลยุทธ์ Digitized solutions ของ Schindler
แต่ท้ังน้ีการทำา Digital transformation ได้โดยใช้กลยุทธ์
ด้านใดด้านหน่ึงในสองด้านน้ัน องค์กรจะต้องมี Opeartional
backbone กล่าวคือมีระบบ ERP, CRM หรือ HR ท่ีดีและมี
ประสิทธิภาพ เข้าถึงได้ทุกท่ีทุกเวลาและทุกอุปกรณ์ หากขาดส่วน
น้ีไปก็จะทำาการเปล่ียนแปลงสู่ดิจิทัลลำาบาก และเม่ือต้องการทำา
Digital transformation แล้วจะต้องเพ่ิม Backbone รูปแบบ
ใหม่ท่ีเรียกว่า Digital business backbone ดังรูปท่ี 4
รูปท่ี 4 Digital strategy
Operational backbone คือรูปแบบท่ีต้องมีก่อนจะทำา
Digital transformation ซ่ึงจะเป็นการเน้นการเพ่ิมประสิทธิภาพ
ในการทำางานขององค์กร แต่ Digital business backbone จะ
เน้นในการทำา Digital business strategy ทำาระบบดิจิทัลให้เกิด
ความคล่องตัว (Agile) และสร้างความร่วมมือ (collaboration)
และเช่ือมต่อกับคู่ค้าหรือหน่วยงานต่างๆท่ีเก่ียวข้องให้ได้ ท้ังน้ี
หัวใจสำาคัญของ Digital business backbone คือการทำาการ
วิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big data analytics) ท่ีจะต้องมี
ข้อมูลในการตัดสินใจได้อย่างรวดเร็ว ต้องมี Micro-services ท่ี
จะทำาให้คู่ค้าเข้าถึงระบบและสร้างความร่วมมือได้อย่างรวดเร็ว
4 THANACHART

10. และเกิดความคล่องตัว สุดท้ายก็ต้องสามารถเช่ือมต่อ
(Connectivity) กับคู่ค้าและหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องได้
จากท่ีกล่าวมาการทำาความเข้าใจนิยามของ Digital strategy
อาจไม่ใช่เร่ืองยากเกินไป แต่การท่ีจะทำากลยุทธ์ให้เกิดข้ึนได้จึง
เป็นความท้าทาย โดยเฉพาะกับองค์กรจำานวนมากในบ้านเราท่ีแม้
แต่ Operational backbone ยังไม่มีความพร้อมอยู่เลย
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
มกราคม 2561
DIGITAL TRANSFORMATION 5

11. CHAPTER 2
ความยากของ Digital
Transformation อยู่ท่ีการทำา
Culture disruption
เม่ือวานน้ีผมเดินไปท่ี Supermarket แห่งหน่ึง เห็นธนาคารหน่ึง
พยายามเอาเคร่ือง self checkout มาให้คนจ่ายเงินเองผ่าน
ระบบ QR code หรือบัตรเครดิต แต่ผู้คนส่วนใหญ่ปฏิเสธท่ีจะใช้
แม้จะมีส่วนลดก็ตาม วันเดียวกันเพ่ือนไปเดินตลาดก็มาบอกว่า
เห็นการใช้ QR payment น้อยมาก เหมือนท่ีผมบอกว่าแทบไม่
เห็นการใช้งานในโรงอาหารศูนย์ราชการ
เรากำาลังนำาเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาใช้ ด้วยความคิดว่าจะมาทำา
Business disruption แต่ส่ิงท่ียากกว่าคือการทำา Culture
disruption นักเทคโนโลยีจะเก่งแค่ไหนก็ตามแต่ถ้าขาดความ
เข้าใจวัฒนธรรมและสังคม แทบไม่เคยออกต่างจังหวัดไม่เข้าใจ
สภาพสังคมท่ีแท้จริงก็ยากท่ีจะมาทำา Digital Transformation
โดยเพียงแค่คิดว่าเทคโนโลยีจะมาสร้างระบบออโตเมช่ันเข้ามา
ทำางานแทนคน
ประเทศเรามีบัตรประชาชนแบบ smartcard มาสิบกว่าปี แต่
ทุกวันน้ีเรายังต้องสำาเนาบัตร ข้อมูลดิจิทัลท่ีจะอยู่ในบัตรมีน้อย
6

12. มาก การจะขอใช้ก็ยากต้องทำาความร่วมมือกับกรมการปกครอง
แม้เทคโนโลยีไม่ใช่ปัญหาแต่ส่ิงสำาคัญคืออำานาจ เพราะการปล่อย
ให้ใครก็ตามมาทำาธุรกรรมโดยผ่านบัตรได้ง่าย หน่วยงานเดิมจะ
สูญเสียอำานาจ การมีอำานาจการลงนามในหนังสือคือวัฒนธรรมใน
สังคมไทย
แม้ระบบเอกสารดิจิทัลจะมีมานานแล้ว แต่ทุกวันน้ีเรายังเน้น
การใช้กระดาษการส่งเอกสาร เพราะมันเป็นวัฒนธรรมแบบไทยๆ
ท่ีเราต้องการลงนามในเอกสาร วัฒนธรรมท่ีเห็นเอกสารมีความ
สำาคัญต้องจับต้องได้ ดังน้ันการลดใช้เอกสาร การให้ใช้เอกสาร
อิเล็กทรอนิกส์จึงเกิดข้ึนยากเพราะเป็นวัฒนธรรมของการทำางาน
ของผู้ใหญ่ท่ีต้องการมีอำานาจ
เราคุยกันเร่ือง Big Data และ ArtiJcial Intelligence แต่เราแทบ
จะไม่เห็นข้อมูลท่ีเป็น Transactional ท่ีถูกแชร์ออกไป หรือให้
หน่วยงานอ่ืนๆใช้ เราจะเห็นว่าคนไทยจะบอกว่าข้อมูลเป็นความ
ลับ เพราะวัฒนธรรมของเราคือการหวงข้อมูล เราคิดว่าการเก็บ
ข้อมูลไว้กับตัวมากท่ีสุดคือการสร้างความสำาคัญกับตัวเองและ
ข้อมูลคืออำานาจ
การทำางานแบบ Collobaration มีมานานแล้ว แต่ทุกวันน้ีเราก็
ยังเห็นหน่วยงานต่างๆน่ังประชุมกัน เน้นการประชุมแบบเห็นหน้า
ไม่มีการทำา conference call การทำาเอกสารก็แบบส่งไปส่งมา
ไม่มีการใช้ collaboration tool ใดๆ ยังเรียกคนมาประชุมมาใน
ท่ีต่างๆ และมีการเดินทางอย่างไร้ประสิทธิภาพ เพราะการประชุม
คือวัฒนธรรมของบ้านเรา เราคิดว่าการน่ังประชุมร่วมกันและการ
ส่งเอกสารคือการทำางาน
DIGITAL TRANSFORMATION 7

13. แม้เราจะมี Digital payment หรือ Mobile Banking มากมาย
แต่ผู้จำานวนมากก็ยังยินดีท่ีใช้เงินสดยังอยากไปท่ีสาขา เพราะการ
ถือเงินสดจำานวนมากคือวัฒนธรรมในการแสดงฐานะและหน้าตา
ของสังคมไทย การได้ทำาธุรกรรมต่อหน้าต่อตาคือความเช่ือถือใน
สังคมไทยมากกว่าการทำา ออนไลน์
เราอยากท่ีจะนำาดิจิทัลเข้าใช้ในองค์กร แต่การจะนำามาใช้ได้น้ัน
เราจะต้องมีวัฒนาธรรมดิจิทัล (Digital culture) ท่ีต้องเน้นเร่ือง
ความโปร่งใส, การทำางานร่วมกัน, การใช้ข้อมูล, ความคล่องตัว
ส่ิงต่างๆเหล่าน้ีอาจขัดกับวัฒนธรรมของสังคมไทย โดยเฉพาะ
เร่ืองความโปร่งใสท่ีเรายังไม่อยากให้มีการเปิดเผยข้อมูลกันมาก
นัก
น่ียังไม่พูดถึงเร่ือง Digital literacy ท่ีคนบ้านเรายังต้องฝึกอีก
มากมาย ยังไม่กล่าวถึงช่องว่างทางดิจิทัลระหว่างคนในเมืองกับ
คนชนบท ผมยังมองไม่ออกว่า เราจะก้าวสู่ Digital Economy ได้
โดยเร็วได้อย่างไร ยากสุดคือการทำา Culture disruption และ
หน่วยงานท่ีมีปัญหาาในเร่ืองวัฒนธรรมมากท่ีสุดท่ีเป็นอุปสรรค
ของการเปล่ียนแปลงก็คือภาคราชการน้ันเอง
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
มกราคม 2561
ดูบทความเพ่ิมเติม
1. องค์กรต้องมี Digital Culture ก่อนเราถึงจะเป็น Thailand
4.0 ได้สำาเร็จ
2. Digital Skill ท่ีคนไทยควรมีถ้าจะต้องก้าวไปสู่ Thailand
4.0
8 THANACHART

14. CHAPTER 3
กลยุทธ์ห้าด้านสำาหรับการทำา
Digital Transformation
หลายๆภาคส่วนเร่ิมพูดกันถึงเร่ืองของ Digital
Transformation กันเยอะมาก บางคร้ังก็เอาเทคโนโลยีเป็นตัว
นำาโดยเฉพาะเร่ือง Emerging Digital Technologies อย่าง
Internet of things, AI (ArtiJcial Intelligence), Big Data,
Social Media หรือ Cloud Computing และพยายามท่ีจะให้ทีม
งานด้านไอที หรือผู้เช่ียวชาญด้านไอทีเป็นคนขับเคล่ือนเร่ืองน้ี
แต่โดยแท้จริงแล้ว “Digital Transformation ไม่ใช่เร่ือง
ของเทคโนโลยี แต่มันเป็นเร่ืองของกลยุทธ์ ภาวะการเป็นผู้นำา และ
แนวทางในการคิดส่ิงใหม่ๆ” ผมเองได้อ่านหนังสือเร่ือง The
Digital Transformation Playbook: Rethink Your Business
for the Digital Age ของ Divid L. Rogers และได้ดู YouTube
ท่ีผู้เขียนบรรยายในหัวข้อ Digital Transformation: Driving
Change in Your Organization เขาได้นำาเสนอโดเมน 5 ด้านท่ี
เป็นหลักสำาคัญของ Digital Transformation คือ Customers,
Competition, Data, Innovation และ Value ท่ีกำาลังเกิดการ
เปล่ียนแปลงต่างๆดังน้ี
9

15. • ลูกค้า (Customer) กำาลังกลายเป็นเครือข่ายแบบพลวัต
(Dynamic network) มีการส่ือสารแบบสองทาง ซ่ึงมีพลังใน
การชักจูงและตัดสินใจกันเองมากกว่าการตลาดวิธีการเดิมๆ
• การแข่งขัน (Competition) ท่ีคู่แข่งอาจมาจากต่าง
อุตสาหกรรม และเส้นแบ่งระหว่างความเป็นคู่แข่งกับคู่ค้าเร่ิม
ไม่ชัดเจน จึงต้องสร้างความร่วมมือกับคู่แข่งมากข้ึน
• ข้อมูล (Data) จะถูกสร้างสร้างข้ึนมาอย่างต่อเน่ือง และกลาย
เป็นสินทรัพย์ท่ีสำาคัญขององค์กร จึงจำาเป็นจะต้องใช้ข้อมูลให้
เกิดคุณค่า
• นวัตกรรม (Innovation) เป็นความท้าทายท่ีองค์กรต้องมี และ
ต้องเรียนรู้ในการสร้างนวัตกรรมใหม่ได้อย่างรวดเร็วด้วย
ต้นทุนต่ำา
• คุณค่า (Value) ท่ีส่งมอบให้ลูกค้าจะถูกกำาหนดด้วยความ
ต้องการของลูกค้ามากกว่ากำาหนดโดยกลไกของอุตสาหกรรม
ในอดีต จึงจำาเป็นจะต้องพัฒนาสินค้าและบริการอยู่ตลอดเวลา
10 THANACHART

16. ซ่ึงในหนังสือผู้เขียนได้พูดถึงกลยุทธ์จะทำา Digital
Transformation จาก 5 ด้านน้ีคือ
• Customer: ใช้พลังจากเครือข่ายลูกค้า
• Competition: สร้าง Platform ไม่ใช่สร้าง Product
• Data: เปล่ียนข้อมูลเป็นทรัพย์สิน
• Innovation: สร้างนวัตกรรมด้วยการทดลองอย่างรวดเร็ว
• Value: ปรับเปล่ียนคุณค่าท่ีส่งมอบให้ลูกค้า
ผู้สนใจสามารถเข้าไปดู YouTube ตามท่ีผมแนะนำาหรืออาจหา
หนังสือมาอ่านเพ่ิมเติม ซ่ึงในหนังสือก็จะมีเคร่ืองมือต่างๆท่ีช่วย
ทำาให้เราพัฒนากลยุทธ์ใน 5 ด้านน้ีได้ดีข้ึน
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
มกราคม 2561
DIGITAL TRANSFORMATION 11

17. CHAPTER 4
Digital Transformation คือ
การพัฒนา Platform มิใช่แค่
การสร้าง Product หรือ
Service (ตอนท่ี 1)
เรามักจะได้ยินคำาว่า Platform และคำากล่าวท่ีว่าในยุคปัจจุบัน
ธุรกิจจะต้องปรับตัวเองมาสร้าง Platform ไม่ใช่ Product หรือ
Service และมักยกตัวอย่างของ Alibaba, Uber, Google,
Facebook หรือ AirBnb บางท่านก็เข้าใจความหมายของคำาว่า
Platform แต่บางท่านก็อาจเข้าใจไปว่าการสร้าง Platform คือ
การนำาสินค้าหรือบริการของเราเข้าสู่ระบบดิจิทัล ไปทำา Online
marketing บ้าง, พัฒนา Digital Product บ้างเช่นการทำา
Online courseware หรือบ้างก็ไปพัฒนา e-Commerce
website ด้วยความเข้าใจว่าน้ันคือการปรับธุรกิจเข้าสู่ Platform
อะไรคือความหมายของคำาว่า Platform?
ผมได้อ่านหนังสือเร่ือง The Digital Transformation
Playbook ของ David L. Rogers แล้วสรุปความหมายของคำา
12

18. ว่า Business Platform ไว้อย่างน่าสนใจว่า “A platform is a
business that create value by facilitating direct interaction
between two or more distinct type of customers.” จะเห็นได้
ว่าการท่ีธุรกิจจะเป็น Platform น้ันจะมีนัยสำาคัญอยู่สามอย่างคือ
• Distinct types of customers คือจะต้องมีประเภทของ
ลูกค้ามากกว่าหน่ึงประเภทเช่น AirBnb อาจมีเจ้าของห้องพักท่ี
เป็นลูกค้าของ Plaform และก็มีผู้ท่ีต้องการหาท่ีพักซ่ึงก็เป็น
ลูกค้าของ Platform อีกประเภทหน่ึง
• Direct interaction คือจะต้องให้ลูกค้าเหล่าน้ีสามารถ
ติดต่อส่ือสารหรือทำาธุรกรรมได้โดยตรง
• Facilitating เจ้าของ Platform จะเป็นผู้ทำาหน้าท่ีอำานวย
ความสะดวกให้กับลูกค้าท่ีมาใช้บริการ Platform โดยไม่ได้
เข้าจัดการเร่ืองต่างๆโดยมากเกินไป
จากความหมายท่ีระบุมาจะเห็นว่า Business Platform ไม่ใช่
เร่ืองใหม่ อย่างเช่นเราอาจเห็นห้างสรรพสินค้าอย่าง มาบุญครอง
ก็เป็น Platform ด้านค้าปลีกก่อนยุคดิจิทัลเสียอีก เพราะห้าง
สรรพสินค้าเหล่าน้ันก็เป็น Platform ท่ีทำาให้ผู้เช่ามาต้ังร้านขาย
สินค้าโดยตรงให้กับผู้เข้ามาเดินห้างได้ ตัวอย่างของห้างสรรพ
สินค้าเราก็อาจจะเห็นลูกค้าของ Platform มีหลายประเภทอาทิ
เช่น
• ร้านค้า คือผู้ท่ีจ่ายรายได้โดยตรงให้กับห้างสรรพสินค้า
• คนเดินห้าง คือลูกค้าท่ีไม่ได้จ่ายรายได้ตรงให้กับห้างสรรพ
สินค้า แต่เป็นผู้ท่ีมีบทบาทสำาคัญสุด เพราะถ้ามีลูกค้าเยอะ ร้าน
ค้าก็จะโต
• ผู้โฆษณาหรือส่ือต่างๆ ก็อาจเป็นลูกค้าของห้างสรรพสินค้าอีก
ประเภท ท่ีสามารถจ่ายเงินให้กับห้างสรรพสินค้าโดยการติด
ป้ายโฆษณา
DIGITAL TRANSFORMATION 13

19. หรือถ้ายกตัวอย่างของ Business Platform ในยุคดิจิทัล เราอาจ
นึกถึง Amazon Marketplace ท่ีจะมีลูกค้าคล้ายๆกับห้างสรรพ
สินค้า คือ ผู้ขาย, ผู้ซ้ือ และ ผู้โฆษณา โดยทาง Amazon ก็เป็น
ผู้ช่วยสร้าง Platform และหาเคร่ืองมือต่างๆให้กับลูกค้าประเภท
ต่างๆท่ีมาใช้ Platform เช่น ระบบการชำาระเงิน, การแนะนำาสินค้า
(Recommendation engine) หรือเคร่ืองมือในการโฆษณา
สินค้าให้ตรงกับกลุ่มเป้าหมาย
ในยุคดิจิทัลเราจะเห็นตัวอย่าง Platform หลายๆประเภทท่ีเพ่ิม
มามากข้ึนเพราะสามารถพัฒนา Business Platformได้ง่ายข้ึน
อาทิเช่น
• ค้าปลีก: eBay, Alibaba, Amazon marketplace
• ส่ือ: YouTube, Forbes.com
• การเงิน: PayPal, Kickstarter, Alipay
• Mobile computing: iOs, Android
• ซอฟต์แวร์: Salesforce
• การท่องเท่ียว: Airbnb, Tripadvisor
• บริการรถสาธารณะ: Uber, Grab
14 THANACHART

20. • การศึกษา: Coursera, Udemy
ดังน้ันถ้าเราพิจารณาจากคำานิยามของ Business Platform จะ
เห็นได้ว่า การทำา e-commerce website ขายของออนไลน์โดย
ตรงก็ไม่ใช่ Business Platform เพราะเราเป็นเจ้าของ Platform
ท่ีมีลูกค้าประเภทเดียวแล้วเราขายตรงไปยังลูกค้า แม้แต่ธุรกิจ
อย่าง NetKix ก็อาจไม่ใช่ Business Platform เพราะมีลูกค้า
ประเภทเดียวคือผู้ชม และ NetKix เป็นผู้กำาหนดราคาและติดต่อ
กับลูกค้าเอง แต่ NetKix หรือ e-commerce webiste อาจเป็น
ตังอย่างของ Digital Platform
ประเภทของ Business Platform
เราอาจแบ่ง Platform ได้เป็น 4 ประเภทดังน้ี
• Exchange Platform
◦ Pre-digital: Real estate brokers, shopping mall
◦ Digital: Product marketplaces (eBay, Alibaba),
Service marketplaces (Airbnb, Uber)
• Transaction system
◦ Pre-digital: Credit card, Debit card
◦ Digital: Digital payment systems (PayPal), Digital
currencies (Bitcoin)
• Ad-support media
◦ Pre-digital: Newspaper, TV
◦ Digital: Website with ads, social media with ads
• Hardware/Software standard
◦ Pre-digital: Color TVs (RCA vs CBS), Motor fuels
◦ Digital: Videogame consoles (Xbox, Playstation),
DIGITAL TRANSFORMATION 15

21. Mobile OS (iOS, Android)
ทำาไม Business Platform ในยุคดิจิทัลถึงมีความน่าสนใจ?
Business Platform จะมีความสำาคัญและมีประโยชน์มากๆถ้า
มีผู้ใช้เป็นจำานวนมาก (Network eLect) เช่นถ้าห้างมีคนเข้ามา
เดินจำานวนมากก็จะให้รายได้ของร้านค้าในห้างโตตาม หรือถ้า
บัตรเครดิตมีร้านค้าท่ีรับบัตรจำานวนมากก็จะมีผู้ถือบัตรมากข้ึน มี
ธนาคารเข้ามาร่วมเป็นพันธมิตรมากข้ึน
ในยุคก่อนดิจิทัล Platform จะถูกจำากัดการเจริญเติบโตด้วย
ปัจจัยหลายอย่างอาทิเช่น ขนาดของพ้ืนท่ี การเข้าถึงของลูกค้าท่ี
อาจจะต้องเดินทางมาท่ีห้าง การโฆษณาท่ีจำากัดเพียงบางช่องทาง
แต่ Business Platform ในยุคดิจิทัลจะสามารถสร้าง Network
ELect ได้ดีกว่าท้ังน้ีจากหลายๆปัจจัยอาทิเช่น
• ลูกค้าสามารถเข้ามาใช้ Platform ได้โดยง่ายผ่าน Web APIs
หรือ เคร่ืองมือ SDK ในการเช่ือมต่อกับ Platform เช่น
Amazon Marketplace ได้สร้าง APIs ให้ร้านค้าสามารถนำา
สินค้ามาขายได้โดยง่าย
• ระบบสามารถขยายได้อย่างมหาศาลรองรับผู้ใช้จำานวนมาก
โดยใช้โครงสร้างพ้ืนฐานบน Cloud Computing
• ลูกค้าสามารถเข้าถึง Platform ได้ผ่านอุปกรณ์ท่ีหลากหลาย
จากทุกท่ี ทุกเวลา เช่นการใช้บริการผ่านมือถือ
• โลกดิจิทัลได้สร้างระบบตรวจสอบตัวตน ผ่านระบบ
VeriJcation ต่างๆหลายวิธีท้ังในอีเมล หรือ Social media
จากท่ีกล่าวมาท้ังหมดน้ี จะเห็นได้ว่า Business Platform มี
ความน่าสนใจ และเจ้าของ Platform สามารถสร้างรายได้จำานวน
มากได้ ถ้า Platform น้ันมีผู้ใช้จำานวนมาก มีเคร่ืองมือในการ
อำานวยสะดวกให้กับลูกค้า มีมาตรฐานท่ีลูกค้าทุกคนเข้าถึงได้ ซ่ึง
เทคโนโลยีดิจิทัลทำาให้เกิดส่ิงต่างๆเหล่าน้ัน เจ้าของ Platform จึง
16 THANACHART

22. ทำาหน้าท่ีเป็นคนกลางไม่ต้องลงทุนสินทรัพย์จำานวนมาก และ
สามารถโตได้อย่างรวดเร็ว
ขอจบตอนท่ีหน่ึงไว้เท่าน้ี คร้ังหน้าจะมาเขียนเร่ือง การทำา The
Platform Business Model Map ซ่ึงเป็นเคร่ืองมือเพ่ือวิเคราะห์
Platform ต่างๆ
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
มีนาคม 2561
DIGITAL TRANSFORMATION 17

23. CHAPTER 5
Digital Transformation คือ
การพัฒนา Platform มิใช่แค่
การสร้าง Product หรือ
Service (ตอนท่ี 2)
คราวก่อนผมเขียนบทความเร่ือง “Digital Transformation
คือการพัฒนา Platform มิใช่แค่การสร้าง Product หรือ
Service (ตอนท่ี 1)” แล้วช้ีให้เห็นว่าอะไรคือ Business Platform
และทำาไมแพลตฟอร์มในโลกยุคดิจิทัลถึงมีสำาคัญ ซ่ึงผมก็ได้ยก
ตัวอย่างของแพลตฟอร์มต่างๆ ซ่ึงเราอาจเห็นกันแล้วว่าการสร้าง
E-commerce ก็อาจไม่ใช่ Business Platform แต่อาจเป็นเพียง
ช่องทางการขายผ่านดิจิทัลอีกช่องทางหน่ึงเท่าน้ัน
Business Platform นอกจากจะมาเปล่ียนแปลงธุรกิจแบบ
เดิมๆแล้วบางคร้ังแพลตฟอร์มต่างๆก็แข่งกันเอง การแข่งขันของ
แพลตฟอร์มแล้วประสบความสำาเร็จจะอยู่ท่ีหลายๆประเด็นดังน้ี
• คุณค่าท่ีได้จากเครือข่าย (Network-added value): คือการท่ี
มีผู้ร่วมใช้แพลตฟอร์ม (ลูกค้า) มากกว่ากัน (Network
18

24. eLects), มีคุณภาพของสินค้าหรือบริการท่ีดีจากลูกค้า หรือ มี
ข้อมูลท่ีแชร์จากลูกค้ามากกว่า
• คุณค่าท่ีได้จากแพลตฟอร์ม (Platform-added value): คือ
การท่ีแพลตฟอร์มมี Feature ท่ีโดดเด่นและมีประโยชน์มาก
กว่า หรืออาจมีเน้ือหาท่ีให้ฟรี
• มาตรฐานเปิด (Open standard): คือการท่ีแพลตฟอร์มมี
ระบบ API ท่ีเปิด มีชุดพัฒนาซอฟต์แวร์ (SDK) ท่ีให้ลูกค้า
สามารถเข้าถึงได้ง่าย
• เคร่ืองมือโต้ตอบ (Interactive tools) : แพลตฟอร์มมี
เคร่ืองมือในการหากลุ่มลูกค้า การจับคู่ หรือการทำาให้เกิด
ธุรกรรม เช่น Facebook มือเคร่ืองมือแนะนำาเพ่ือน หรือมี
เคร่ืองมือให้ผู้โฆษณาสินค้าได้ลูกค้าตรงกลุ่มเป้าหมาย
• ระบบสร้างความเช่ือม่ัน (Trust enablers): แพลตฟอร์มอาจ
มีระบบระบุตัวตน มีระบบการสร้างความน่าเช่ือถือ
(Reputation system) หรือระบบป้องกันการเงิน (Financial
Safeguards) เช่นการคืนเงินเม่ือไม่ได้รับสินค้า
แม้โลกดิจิทัลจะทำาให้เราสร้าง Business Platform ได้ง่าย แต่
แพลตฟอร์มจำานวนมากก็อาจไม่ประสบความสำาเร็จ โดยทาง
Harvard Business Review ได้ให้เหตุผล 6 ประการในบทความ
เร่ือง “6 Reasons Platforms Fail” ซ่ึงอาจสรุปได้ส้ันๆดังน้ี
• แพลตฟอร์มมีการเปิดกว้าง (openness) ไม่ดีพอ :
แพลตฟอร์มอาจไม่ได้เปิดกว้างให้ลูกค้าเช่นผู้ซ้ือ ผู้ขาย ผู้ใช้
แพลตฟอร์มสามารถเข้ามาได้อย่างเต็มท่ีทำาให้ไม่สามารถ
สร้าง Network eLect ได้ แต่บางคร้ังการเปิดแพลตฟอร์ม
มากไปก็อาจทำาให้เราไม่สามารถควบคุมลูกค้าท่ีเข้ามาใช้
แพลตฟอร์มได้ ก็อาจทำาให้ได้คุณภาพของสินค้าหรือบริการท่ี
ไม่ดีจากลูกค้า เช่นการสร้างเน้ือหาไม่เหมาะสมหรือมีลูกค้าท่ี
มาขายของไม่มีคุณภาพได้ง่ายโดยไม่มีการกล่ันกรองสินค้า
หรือบริการท่ีดี
DIGITAL TRANSFORMATION 19

25. • ไม่สามารถชักจูงนักพัฒนาโปรแกรมเข้ามาสู่แพลตฟอร์มได้:
แพลตฟอร์มจะเกิด Network eLect ได้ต้องมีนักพัฒนา
ซอฟต์แวร์มาช่วยกันขยายแพลตฟอร์มผ่าน APIs โดยใช้
เคร่ืองมือพัฒนาแพลตฟอร์ม (SDK) แพลตฟอร์มท่ีประสบ
ความสำาเร็จอย่าง Facebook, Amazon, eBay ต่างก็มี APIs
และคู่มือท่ีให้นักพัฒนาซอฟต์แวร์พัฒนาโปรแกรมเช่ือมต่อและ
เข้าถึงแพลตฟอร์มได้โดยง่าย
• ไม่สามารถแบ่งปันกำาไรหรือคุณค่าท่ีได้จากแพลตฟอร์มได้ดี
พอ: ลูกค้าของแพลตฟอร์มเช่นผู้ซ้ือ ผู้ขาย หรือผู้ใช้ ต้องเห็น
คุณค่าหรือกำาไรท่ีจะได้จากแพลตฟอร์มท่ีเหมาะสม หากผู้
บริหารแพลตฟอร์มไม่ได้แบ่งปันให้ดีพอลูกค้าก็จะไม่เห็น
คุณค่าของแพลตฟอร์มและไปเลือกแพลตฟอร์มท่ีให้ประโยชน์
ดีกว่า
• โปรโมทหรือขยายลูกค้าของแพลตฟอร์มผิดข้าง: อย่างท่ีกล่าว
ไว้ว่า Business Platform จะมีลูกค้ามากกว่าหน่ึงประเภทเข้า
มาใช้แพลตฟอร์ม ดังน้ันผู้บริหารแพลตฟอร์มจำาเป็นต้องเข้าใจ
และเลือกขยายลูกค้าของแพลตฟอร์มให้ถูกกลุ่มและถูกเวลา
อาทิเช่นแพลตฟอร์มรถบริการสาธารณะมีแต่ผู้โดยสารมากไป
ไม่มีรถให้บริการก็ไม่สามารถจะเกิด Network eLect ท่ีดีได้
ช่วงแรกๆอาจเป็นการโปรโมทให้มีผู้ขับรถจำานวนมากหลังจาก
น้ันค่อยเน้นกลุ่มผู้โดยสาร
• ไม่สามารถจะเน้นส่ิงท่ีมีความสำาคัญย่ิงยวดได้อย่างถูกต้อง:
การท่ีลูกค้าจะเข้ามาใช้แพลตฟอร์มอาจมีส่ิงท่ีมีความสำาคัญ
ย่ิงยวดท่ีแตกต่างกัน แพลตฟอร์มในการชำาระเงินส่ิงท่ีเป็น
ความสำาคัญย่ิงยวดอาจเป็น การป้องกันการฉ้อโกง หรือการ
ใช้งานง่าย ข้ึนอยู่กับบริบทของลูกค้าท่ีผู้บริหารแพลตฟอร์ม
ต้องเน้นให้ถูกต้อง
• ไม่สามารถสร้างจินตนาการได้ดีพอ: การทำา Business
Platform ใหม่ๆอาจต้องฉีกแนวคิดในการทำาธุรกิจหรือ
อุตสาหกรรมแบบเดิมๆ ดังน้ันจึงต้องมีแนวคิดท่ีดีและ
20 THANACHART

26. เหมาะสมในการสร้างแพลตฟอร์มใหม่ๆอย่าง eBay, AirBnB,
Uber หรือ Facebook
ตอนแรกผมต้ังใจจะเขียนเร่ืองการทำา The Platform Business
Model Map ซ่ึงเป็นเคร่ืองมือเพ่ือวิเคราะห์ Platform ต่างๆ ใน
ตอนน้ี แต่เน่ืองจากบทความน้ีน่าจะจบลงท่ีเร่ืองของปัจจัยท่ีสร้าง
ความสำาเร็จและความล้มเหลวของแพลตฟอร์ม จึงขอต่อในตอนท่ี
3 แต่ขอแสดงตัวอย่างรูปของ Model Map มาให้ดูก่อน และผู้
สนใจอาจเข้าไปดู Slide การบรรยายของผมเร่ืองน้ีได้
ท่ี https://tinyurl.com/platformmap
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
เมษายน 2561
DIGITAL TRANSFORMATION 21

27. CHAPTER 6
Platform Business Model
Map เคร่ืองมือสำาหรับการ
วิเคราะห์ Business Platform
ผมเขียนเร่ืองของ Business Platform มาสองตอน (Digital
Transformation คือการพัฒนา Platform มิใช่แค่การสร้าง
Product หรือ Service) คราวน้ีเลยอยากนำา Platform
Business Model Map ซ่ึงเป็นเคร่ืองมือหน่ึงในการวิเคราะห์
Business Platform ท่ีทาง David L. Roger นำาเสนอ
ไว่ในหนังสือ The digital transformation playbook มา
อธิบายให้เข้าใจ
22

28. Model map น้ีจะประกอบไปด้วยสัญลักษณ์ต่างๆดังน้ี
• วงกลม คือ Business Platform
• รูปส่ีเหล่ียมขนมเปียกปูน คือ ลูกค้าท่ีนำารายได้มาให้กับ
Platform (เรียกว่า payer) ท้ังน้ีลูกค้าประเภทท่ีเป็นผู้สร้าง
รายได้หลัก (เรียกว่า primary payer) จะกำาหนดไว้ทางขวามือ
ของ Platform
• รูปส่ีเหล่ียมผืนผ้า คือ ลูกค้าท่ีอาจไม่ได้นำารายได้มาให้กับ
Platform แต่เป็นกลุ่มท่ีช่วยดึงดูดให้ลูกค้ากลุ่มอ่ืนเข้ามาใช้
Platform (เรียกว่า sweetener)
• จำานวน Spike คือ จำานวนประเภทลูกค้าท่ีลูกค้ากลุ่มน้ีอาจ
โต้ตอบด้วย (ตัวอย่างในรูปลูกค้าประเภท Users มี 4 Spike
เพราะต้องเก่ียวข้องกับ Advertiser, Publisher, App
developer และ ตัว User ด้วยกันเอง)
• เส้นขอบสองเส้น คือ ลูกค้าท่ีมีความสำาคัญท่ีสุดใน Platform
(เรียกว่า Linchpin) ท่ีจะสร้างให้เกิด Network eLect โดย
พิจารณาจากประเภทลูกค้าท่ีมีจำานวน Spike มากสุด
DIGITAL TRANSFORMATION 23

29. • ลูกศรในแต่ละทิศทาง จะระบุถึงคุณค่าท่ีลูกค้าได้รับหรือให้กับ
Platform
◦ ข้อความท่ีเป็นตัวเข้มคือคุณค่าท่ีเป็นเงิน
◦ ข้อความท่ีอยู่ในวงเล็บหมายความว่าเป็นคุณค่ามีได้รับหรือ
ให้กับ Platform โดยตรง
◦ ข้อความท่ีไม่ได้อยู่ในวงเล็บหมายความว่าคุณค่าน้ีได้รับ
หรือให้กับลูกค้าประเภทอ่ืน โดยใช้ Platform เป็นตัวผ่าน
การจะสร้าง Platform Business Model Map น้ีได้ ควรเร่ิมต้น
จากการสร้างตารางดังรูปข้างล่างน้ี
โดยเราควรตอบคำาตอบต่างๆเหล่าน้ี
1. ลูกค้าของ Platform มีประเภทใดบ้าง
2. ลูกค้าในแต่ละประเภทได้รับประโยชน์หรือคุณค่าจากลูกค้า
ประเภทอ่ืนอย่างไรบ้าง (เขียนตัวเข้มถ้าคุณค่าน้ันเป็นรูป
ของเงิน)
3. ลูกค้าในแต่ละประเภทได้รับประโยชน์หรือคุณค่าจาก
Platform โดยตรงอย่างไรบ้าง (เขียนตัวเข้มถ้าคุณค่าน้ัน
เป็นรูปของเงิน)
4. ลูกค้าในแต่ละประเภทได้ให้ประโยชน์หรือคุณค่าจากลูกค้า
ประเภทอ่ืนอย่างไรบ้าง (เขียนตัวเข้มถ้าคุณค่าน้ันเป็นรูป
ของเงิน)
5. ลูกค้าในแต่ละประเภทได้ให้ประโยชน์หรือคุณค่าจาก
Platform โดยตรงอย่างไรบ้าง (เขียนตัวเข้มถ้าคุณค่าน้ัน
เป็นรูปของเงิน)
24 THANACHART

30. 6. ลูกค้าในแต่ละประเภทเก่ียวพันและติดต่อกับประเภทอ่ืนราย
ใดบ้าง
7. ระบุ ProJle ของลูกค้าในแต่ละประเภทในส่ีชนิด
น้ี linchpin, payer, primary payer หรือ sweetener
ดังตัวอย่างของ Facebook ท่ีได้คำาตอบดังแสดงในรูปข้างล่างน้ี
เม่ือได้ข้อสรุปจากตารางแล้ว เราก็สามารถนำาส่ิงท่ีได้จากตาราง
มาวาดใส่ Model Map ต่อไป
การสร้าง Business model map จะช่วยทำาให้เราวิเคราะห์
Business platform ได้ดีข้ึน แล้วช่วยตอบคำาถามในเชิงกลยุ
ทธฺหลายๆด้านได้อาทิเช่น
• ลูกค้าประเภทใดท่ีเราควรดึงเข้าร่วมใน Platform เพ่ือทำาให้
เกิด Network eLect?
• เราสามารถจะสร้างรายได้ให้กับ Platform อย่างไร?
• ลูกค้าประเภทใดมีความสำาคัญต่อ Platform มากท่ีสุด
(primary payer และ linchpin)?
• รูปแบบธุรกิจของ Business platform น้ีมีความเหมาะสม
หรือไม่ ลูกค้าทุกประเภทได้รับประโยชน์หรือคณค่าจาก
Platform ด้วยความเหมาะสมหรือไม่?
DIGITAL TRANSFORMATION 25

31. จากท่ีกล่างท้ังหมด ก็หวังว่าเคร่ืองมือจะทำาให้เราวิเคราะห์
Business Platform ต่างๆได้ดีข้ึน หลังจากท่ีได้อ่านบทความ
สองตอนก่อนหน้าน้ีของผม
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
เมษายน 2561
26 THANACHART

32. CHAPTER 7
ทำาไมธุรกิจทำา Digitization
แล้วยังไม่สามารถทำา Digital
Transformation ได้ (ตอนท่ี 1)
ผู้บริหารธุรกิจหลายๆคนอาจสับสนกับการเร่ืองของการทำา
Digitization คือการเปล่ียนข้อมูลต่างๆของธุรกิจจากอนาล็อกให้
เป็นดิจิทัล กับความหมายของคำาว่า Digital Transformation
• ผู้บริหารมอบหมายให้ฝ่ายไอทีไปทำาระบบ CRM หรือ ERP
• ผู้บริหารมอบหมายให้ฝ่ายการตลาดไปทำา Digital Marketing
• ผู้บริหารมอบหมายให้ฝ่ายขายไปทำา e-Commerce
แต่สุดท้ายธุรกิจก็ยังไม่ดีข้ึน บ้างก็ยังเห็นยอดขายลดลงอย่างต่อ
เน่ือง บ้างก็ยังต้องปิดกิจการแล้วไปต่อไม่ได้ ผมเคยต้ังคำาถามกับ
ผู้บริหารหลายๆคนว่า ส่ือส่ิงพิมพ์ต่างๆทำา Digitzation ไหม เขา
มีระบบไอทีท่ีดีไหม เขาทำาเว็บไซต์ไหม เขาขายออนไลน์ไหม หรือ
ถามว่าธุรกิจค้าปลีกหลายใหญ่หลายๆรายมีระบบ CRM, ERP
ไหม มีระบบ online E-commerce ซ่ึงทุกท่านก็จะตอบว่ามี แล้ว
ทำาไมยังอยู่รอดไม่ได้ คำาตอบส่วนหน่ึงก็คือว่าการทำา
27

33. Digitization ไม่ใช่เป็นการทำา Digital Transformation
ปัญหาของธุรกิจหลายๆแห่งท่ีประสบอยู่ในปัจจุบันอาจเกิดจาก
การท่ี Business Model ของเราต้องเปล่ียน อุตสาหกรรมอาจ
เปล่ียน คู่แข่งอาจเปล่ียนไป และลูกค้าอาจเปล่ียนไป ดังน้ันการทำา
ไอทีในองค์กรหรือการทำา Digitzation อาจไม่ได้ช่วยทำาให้ธุรกิจ
อยู่รอดได้ แต่ส่ิงท่ีควรทำากลับเป็น
• ทบทวนรูปแบบ Business Model ของธุรกิจเรา
• ทบทวน Value chain ของธุรกิจเรา
• การกำาหนดกลยุทธ์เช่ือมโยงกับลูกค้าแบบใหม่ในโลกดิจิทัล
• การสร้างทักษะของบุคลากรและปรับองค์กรใหม่
การทบทวนรูปแบบ Business Model
บางคร้ังเราอาจจะต้องมาปรับแนวคิดของธุรกิจเรา คำาถามว่า
ธุรกิจในปัจจุบันเราอยู่ในสถานะใดจำาเป็นต้องเปล่ียนรูปแบบหรือ
ไม่ เราจะเห็นได้ว่าบางคร้ังธุรกิจท่ีประสบความสำาเร็จ อาจจะ
เร่ิมต้นจากจุดหน่ึงแลัวก็ต้องปรับเปล่ียนไปเร่ือยๆ ซ่ึงการปรับ
ธุรกิจเปล่ียนต้องคำานึงถึงลูกค้ารอบตัวเราแต่ไม่ใช่คำานึงถึงสินค้า
หรือคู่แข่งของเรา (De>ne your business around your
customers, not your products or competotitos)
ตัวอย่างของ Amazon ท่ีเร่ิมจากการขายหนังสือออนไลน์ และ
เปล่ียนตัวเองเป็นร้านค้าปลีกออนไลน์ หลังจากน้ันก็ปรับตัวเอง
เป็น Platform ท่ีจะให้ผู้ค้ารายอ่ืนๆเอาสินค้ามาขายให้ลูกค้าผ่าน
Amazon.com ได้ จากน้ันก็ปรับไปทำาขายเพลง ภาพยนตร์ หรือ
ขาย Hardware อย่าง Fire TV หรือทำา Amazon Echo แข่งกับ
Google รวมไปถึงการเป็นผู้ให้บริการ Cloud แข่งกับบริษัทไอที
เดิมอย่าง IBM, Microsoft จะเห็นได้ว่า Amazon เป็นตัวอย่างท่ี
ปรับตัวเองตลอด
28 THANACHART

34. รูปที 1 รูปแบบการแข่งขันแบบใหม่ [จากหนังสือ Driving digital
strategy: a guide to reimagining your business]
แนวทางการแข่งขันในรูปแบบใหม่ อาจพิจารณาได้จากรูปท่ี 1
ท่ีช้ีให้เห็นโมเดลการทำาธุรกิจหลากหลายรูปแบบ
• แนวคิดแบบเดิมคือการทำาให้ Product ท่ีนำาเสนอลูกค้ามีราคา
ถูกลงหรือคุณภาพดีข้ึนเพ่ือแข่งขันได้
• แนวคิดถัดมาเราอาจปรับกลยุทธ์เป็น Razor-Blade เหมือนท่ี
บริษัทขายเคร่ืองพิมพ์ราคาแต่เน้นขายหมึกพิมพ์จำานวนมากข้ึน
หรือเหมือน Kindle ท่ีเน้นขาย eBooks
• รูปแบบการทำาธุรกิจใหม่อาจเป็นการสร้าง Business
Platform แล้วหวังให้มีลูกค้าจำานวนมากข้ึนเพ่ือสร้าง
Network eLect เพราะการได้ฐานลูกค้าจำานวนมาก่อนน่าจะ
เป็นผู้ชนะ (ดูบทความเร่ือง Digital Transformation คือการ
พัฒนา Platform มิใช่แค่การสร้าง Product หรือ Service)
• สุดท้ายเราอาจผสมผสานท้ังการสร้าง Platform และ การมี
Product/Services ท่ีหลากหลายอย่าง Amazon และ
DIGITAL TRANSFORMATION 29

35. WeChat
การทบทวน Value chain
เทคโนโลยีดิจิทัลใหม่ๆอย่าง Social Media, Smartphone
หรือ IoT ทำาให้เกิดการเปล่ียนแปลงด้าน Value chain ของธุรกิจ
บางอย่าง ซ่ึงบางคร้ังเราอาจต้องทบทวน ตัวอย่างเช่น
อุตสาหกรรมเพลง ท่ีเดิมอาจมีนักแต่งเพลง เซ็นสัญญากับค่าย
เพลงแล้วจัดจำาหน่ายในรูปแบบของ CD หรือ DVD กับผู้บริโภค
ผ่านช่องทางของร้านค้าปลีก CD/DVD ท่ัวๆไป แต่เม่ือธุรกิจ
ดิจิทัลเข้ามาก็จะเห็นกลุ่มท่ีเป็น Intermediation เข้ามาแทรก
ใหม่เช่น iTune หรือแม้แต่ YouTube ทำาให้ธุรกิจค้าปลีกแบบ
เดิมเร่ิมถดถอย เพราะลูกค้าสามารถซ้ือผ่านช่องทางออนไลน์ได้
และบางคร้ังก็จะพบว่าอุตสาหกรรมเกิด Disintermediation
เช่นนักแต่งเพลงอาจจะข้าม Value chain เดิมๆแทนท่ีจะมาสังกัด
ค่ายเพลง แต่พวกเขาอาจแต่งเพลงขายออนไลน์ให้กับผู้บริโภค
โดยตรง
ดังน้ันจึงจำาเป็นท่ีธุรกิจจะต้องกลับมาทบทวนตัวเองว่า เราอยู่
ตรงไหนของ Value chain ซ่ึงโดยมากธุรกิจท่ีจะแข่งกับคนอ่ืนๆ
ได้ จะตรงอยู่ในจุดของ Value chain ท่ีมีความแตกต่างและ
คู่แข่งอ่ืนไม่สามารถเข้ามาง่าย หรือไม่ก็ต้องเป็นจุดต้นทางและ
ปลายทางของ Value chain ซ่ึงหากธุรกิจกำาลังอยู่ในช่วงการ
เปล่ียนแปลงของ Value chain แม้ว่าเราจะทำา Digitization ใน
ธุรกิจมากแค่ไหนก็ตาม การหลีกเล่ียง Digital disruption ก็ยัง
เป็นเร่ืองยาก
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
30 THANACHART

36. CHAPTER 8
ทำาไมธุรกิจทำา Digitization
แล้วยังไม่สามารถทำา Digital
Transformation ได้ (ตอนท่ี
2)
ในตอนท่ีแล้วผมได้เขียนถึงเร่ือง Digital Transformation แล้ว
ระบุว่าส่ิงท่ีธุรกิจควรจะทำามีอยู่ส่ีประเด็นคือ
• ทบทวนรูปแบบ Business Model ของธุรกิจเรา
• ทบทวน Value chain ของธุรกิจเรา
• การกำาหนดกลยุทธ์เช่ือมโยงกับลูกค้าแบบใหม่ในโลกดิจิทัล
• การสร้างทักษะของบุคลากรและปรับองค์กรใหม่
31

37. รูปท่ี 1 Framework for reinventing business [จากหนังสือ
Driving digital strategy: a guide to reimagine your
business,, Sunal Gupta]
และได้กล่าวถึงสองประเด็นแรกไปแล้ว (ดูบทความ ทำาไมธุรกิจ
ทำา Digitization แล้วยังไม่สามารถทำา Digital
Transformation ได้ (ตอนท่ี 1)) วันน้ีขอมาต่อในอีกสองประเด็น
ท่ีเหลือ
การกำาหนดกลยุทธ์เช่ือมโยงกับลูกค้าแบบใหม่ในโลกดิจิทัล
การเข้ามาของเทคโนโลยีดิจิทัลเช่น Social media หรือ
Mobile Phone ทำาให้พฤติกรรมของลูกค้าเปล่ียนไป ลูกค้ามี
เครือข่ายมากข้ึนในการเช่ือมโยงถึงกัน มีการรับข้อมูลข่าวสารท่ี
สะดวกรวดเร็วข้ึน Marketing Funnel ของลูกค้าก็เปล่ียนไป
โดยลูกค้ามีช่องทางการ”รับรู้” (awareness) ท่ีหลากหลายจาก
เดิมไม่เพียงแต่มาจากการโฆษณาแต่ยังอาจผ่านจากการ Search
32 THANACHART

38. การอ่านบล็อก ซ่ึงเม่ือลูกค้ารับรู้ก็จะเข้าสู่ข้ันตอนเพ่ือ “พิจารณา”
(consideration) ซ่ึงก็อาจจะมาจากข้อมูลจากหลายๆแหล่งท้ัง
การค้นข้อมูลออนไลน์ การอ่าน User Review หรือการได้รับ
อีเมลจากผู้ขาย ซ่ึงพอลูกค้ามีความ “ปรารถนา” (perference)
ก็อาจเร่ิมท่ีจะมาการเปรียบเทียบสินค้า มีการทดสอบสินค้า มีการ
ใช้ Social network มาพูดคุยกับลูกค้าอ่ืน แล้วจึงถึงข้ันตอนท่ี
ลูกค้า “กระทำา” (Action) กล่าวคือซ้ือสินค้าอาจจากในร้าน หรือ
ผ่านออนไลน์ และเม่ือลูกค้าซ้ือแล้วเราจะมีข้ันตอนอย่างไรให้
ลูกค้า “จงรักภักดี” (loyalty) ต่อสินค้าของเรา มีช่องทางอย่างไร
ให้ลูกค้าติดต่อเราได้สะดวก ติดตามข่าวสารของเราผ่าน
Facebook, Instagram หรือ อีเมล และทำาอย่างไรให้สามารถ
ขายสินค้าอย่างอ่ืนได้เพ่ิม สุดท้ายเป็นข้ันตอนท่ีทำาให้ลูกค้า “บอก
ต่อ” (advocacy) มีความประทับใจในสินค้าของเรา และทำาการ
Review สินค้าของเราในแง่ดีทาง Social media หรือช่องทาง
อ่ืนๆ
รูปท่ี 2 Marketing Funnel [จากหนังสือ The Digital
Transformation Playbook: Rethink Your Business for the
Digital Age, David L. Rogers ]
DIGITAL TRANSFORMATION 33

39. ด้วยพฤติกรรมท่ีเปล่ียนไปของลูกค้า เราจึงจำาเป็นท่ีจะปรับ
กลยุทธ์ในการเช่ือมโยงกับลูกค้าในด้านต่างๆดังน้ี
• Access จะต้องเข้าถึงลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว ทุกท่ี ทุกเวลา ทุก
อุปกรณ์เช่นการใช้ช่องทางท่ีหลากหลายท้ัง Smartphone,
Social Media
• Engage ต้องทำาให้เราเป็นแหล่งเน้ือหา (content) ท่ีเก่ียวข้อง
กับสินค้าและบริการเราท่ีมีประโยชน์กับลูกค้า
• Customize ต้องทำาให้ส่ิงท่ีเรานำาเสนอต่อลูกค้าแต่ละราย
สามารถปรับเปล่ียนได้ตามความเหมาะสม
• Connect ต้องสร้างกลยุทธ์ให้ลูกค้าได้เช่ือมโยงกับลูกค้าราย
อ่ืนๆ หรือกับเราเองได้
• Collaboration ต้องทำาให้ลูกค้าสามารถร่วมมือเป็นส่วนหน่ึง
ในโครงการหรือองค์กรของเรา
การสร้างทักษะของบุคลากรและปรับองค์กรใหม่
ความยากท่ีสุดเร่ืองหน่ึงขององค์กรในการทำา Digital
Transformation คือตัวบุคลากรหรือแม้แต่ทัศนะของผู้บริหาร
เอง ท่ีบางคร้ังอาจบอกว่ายังขาด Digital Mindset ทำาอย่างไรท่ี
เราจะพัฒนาบุคลากรให้เข้าใจการเปล่ียนแปลงของโลกท่ีเกิดจาก
ผลกระทบของเทคโนโลยีดิจิทัล ทำาให้เข้าถึงรูปแบบธุรกิจท่ีจะ
เปล่ียน ทำาให้องค์กรมีวัฒนธรรมดิจิทัล (Digital culture) มีการ
ทำาทำางานแบบ Collaboration เป็นองค์กรท่ีใช้ข้อมูลในการ
ทำางาน
เราจะพบว่าในปัจจุบันบริษัทท่ีกำาลังข้ึนมาสู่ระดับต้นๆของโลก
อย่าง Google, Uber, Facebook, Amazon, NetFlix จะมีองค์
ประกอบหลายๆอย่างท่ีคล้ายกันอาทิเช่น
• จะเป็นบริษัทท่ีมีข้อมูลขนาดใหญ่ (Big data)
• จะเป็นบริษัทท่ีมีความเข้าใจพฤติกรรมลูกค้าเป็นอย่างดี มี
34 THANACHART

40. วัฒนธรรมของการใช้ข้อมูลในการทำาความเข้าใจกับลูกค้า
• จะเป็นบริษัทท่ีมีจำานวนพนักงานไม่มากนักเม่ือเทียบกับรายได้
ของบริษัท
• จะเป็นบริษัทท่ีมีความคล่องตัวและอาจปรับเปล่ียน Business
model ของตัวเองอยู่บ่อยๆ
• จะเป็นบริษัทท่ีทำานวัตกรรมใหม่ในการนำาเสนอสินค้าและ
บริการด้วยความว่องไว หากพบว่าล้มเหลวก็จะทำาอย่างอ่ืนต่อ
• จะเป็นบริษัทท่ีดึงดูดคนเก่งๆเข้ามาทำางานได้
ดังน้ันหากธุรกิจเราต้องการจะทำา Digital Transformation บาง
คร้ังการปรับองค์กรให้มีคล่องตัว และการปรับแนวคิดของ
บุคลากรและผู้บริหารก็จะมีความจำาเป็นอย่างย่ิง
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
DIGITAL TRANSFORMATION 35

41. CHAPTER 9
การวิเคราะห์ธุรกิจท่ีทำาให้เกิด
Disruption
ผมได้เรียนหลักสูตรออนไลน์ Digital Strategies for Business:
Leading The Next-Generation Enterprise ของ Columbia
Business School Executive Education ซ่ึงเป็นหลักสูตรท่ีนำา
เน้ือหาส่วนใหญ่มาจากหนังสือ Digital Transformation
Playbook Rethink Your Business for the Digital Age ของ
David L. Rogers และก็พบว่ามีหลายๆหัวข้อท่ีน่าสนใจในเร่ือง
ของ Digital Transformation และหน่ึงในน้ันก็คือเร่ือง
ของ Disruptive Business Model
โดยเน่ือหาได้กล่าวถึงทฤษฎี Disruption ของ Clayton
Christensen ว่า Business disruption คือการท่ีอุตสาหกรรม
ปัจจุบันกำาลังถูกผู้ท้าชิง (Challenger) เข้ามานำาเสนอส่ิงท่ีให้
คุณค่ากับลูกค้าในรูปแบบใหม่ๆโดยท่ีผู้เล่นรายเดิม
(Incumbent) ท่ีอยู่ในอุตสาหกรรมไม่สามารถท่ีแข่งขันได้โดย
ตรง ท้ังน้ี Disruption มักจะเร่ิมจากการท่ีผู้ท้าจริงจะนำาเสนอ
สินค้าหรือบริการท่ีมีนวัตกรรมใหม่ๆให้กับลูกค้าท่ีผู้เล่นราย
เดิมไม่ค่อยสนใจ จากน้ันเม่ือสินค้าหรือบริการถูกพัฒนาให้ดีข้ึน
36

42. เร่ือยๆโดยอาจมีเครือข่ายมากข้ึน ลูกค้าส่วนใหญ่ของผู้เล่นราย
เดิมก็จะค่อยๆเปล่ียนมาใช้สินค้าหรือบริการของผู้ท้าชิง จนใน
ท่ีสุดผู้เล่นรายเดิมก็จะหายไป
แต่อย่างไรก็ตามนวัตกรรมทุกอย่างอาจไม่ได้หมายความจะ
ทำาให้เกิด Disruption เช่นการทำาสินค้าใหม่ๆท่ีรายเดิมอาจเลียน
แบบได้ หรือการลดราคาแข่งกันหรือนำาเสนอสินค้าท่ีราคาถูกกว่า
ซ่ึงรายเดิมก็อาจเลียนแบบได้ ดังน้ันส่ิงสำาคัญอันหน่ึงของ
Disruption คือต้องมีกำาแพงท่ีจะป้องกันการเลียนแบบ (Barrier
of imitation) จากผู้เล่นรายเดิมด้วย ซ่ึงทาง David L. Rogers
ระบุไว้ว่าทฤษฎีของ Disruption ผู้ท้าชิงจะต้องมีคุณค่าท่ีมีความ
แตกต่างจากผู้เล่นรายเดิมอยู่สองด้านคือ
• Value Proposition Di?erential คือคุณค่าทีจะให้ลูกค้าท่ี
ดีกว่าอาทิเช่น ราคา การเข้าถึง ความง่ายต่อการใช้งาน
Personalization หรือ การมีระบบ Social network ของ
สินค้าหรือบริการท่ีทำาให้ลูกค้าอยากเปล่ียนมาใช้งานอย่าง
ย่ิงยวด
• Value Network Di?erential คือเครือข่ายท่ีทำาให้นำา
เสนอคุณค่าท่ีกว่าข้างต้นให้กับลูกค้าได้ เช่นอาจมีช่องทางท่ีดี
กว่า มีเครือข่ายผู้ใช้จำานวนมาก มีทรัพย์สินทางปัญญา หรือมี
ข้อมูลขนาดใหญ่ ซ่ึงเครือข่ายเหล่าน้ีจะเป็นกำาแพงท่ีป้องกันไม่
ให้ผู้เล่นรายอ่ืนๆเลียนแบบคุณค่าท่ีนำาเสนอให้กับลูกค้าโดย
ง่าย
ตัวอย่างเช่นเม่ือ iPhone เข้ามาในฐานะของผู้ท้าชิง แข่งกับราย
เดิมอย่าง Nokia เราจะสังเกตได้ว่า iPhone จะมี Value
Proposition และ Value Network ท่ีแตกต่างออกไปดังน้ี
• Value Proposition มีรูปทรงในการออกแบบทีดีกว่า, ใช้งาน
ง่ายกว่า, มี Application ให้ใช้งาน, รวมหลายๆอย่างเข้ามา
ด้วยกันเช่น การฟังเพลง ส่งอีเมล แผนที เป็นต้น
DIGITAL TRANSFORMATION 37

43. • Value Network มี ทีมงานในการออกแบบท่ีมีความสามารถ,
มีเครือข่ายนักพัฒนา Application, มี iTunes และ App
Store, มีการร่วมมือกับ Telecom Operator ในการท่ีจะให้
บริการ Data package
ซ่ึงการวิเคราะห์ว่าธุรกิจใหม่ใดจะทำาให้เกิด Disruption เราก็
ควรท่ีจะมาวิเคราะห์ Value Propostion และ Value Network
ต่างๆโดยใช้ Disruptive business model map ตามรูปข้างบน
น้ี แล้วต้องทดสอบคำาถามสองอย่าง (Two-Part Test) ว่า Value
Proposition จะทำาให้เกิดการเปล่ียนแปลงทางคุณค่าย่ิงยวด
หรือไม่ และทดสอบว่า Value network จะทำาให้ผู้เล่นรายอ่ืนๆไม่
สามารถเลียนแบบได้หรือไม่ ถ้าสองคำาตอบน้ีเป็นจริงก็มีโอกาสท่ี
ธุรกิจใหม่น้ันมีโอกาสทำาให้เกิด Disruption ได้
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
38 THANACHART

44. CHAPTER 10
Digital Skill ท่ีคนไทยควรมีถ้า
จะต้องก้าวไปสู่ Thailand 4.0
ช่วงสองปีท่ีผ่านมาน้ีผมมีโอกาสเข้าร่วมทำางานเป็นคณะ
อนุกรรมการวางแผนการผลิตและพัฒนากำาลังคนเพ่ือรองรับ
ดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม (Digital Economy) ของสำานักงาน
การอุดมศึกษา และได้มีโอกาสแลกเปล่ียนความคิดเห็นกับผู้ใหญ่
ในวงการการศึกษาหลายท่านในเร่ืองของกำาลังคน และทักษะทาง
ด้านดิจิทัลท่ีคนไทยควรจะมีเพ่ือสร้างศักยภาพในการแข่งขันของ
ประเทศ โดยเฉพาะอย่างย่ิงเม่ือรัฐบาลพยายามท่ีเน้นเร่ืองของ
Thailand 4.0 ซ่ึงจำาเป็นต้องอาศัยทักษะด้านเทคโนโลยี
สารสนเทศอย่างมาก การเตรียมการบุคลากรในอนาคตคงต้อง
รองรับท้ังกลุ่มท่ีเป็นักวิชาชีพด้านไอทีและคนท่ัวไปท่ีเป็นผู้ใช้ท่ี
ต้องมีทักษะด้านดิจิทัลข้ันสูง
เรามักจะเข้าใจคนไทยเราเก่งด้านการใช้ไอที เด็กรุ่นใหม่เรา
เรียนรู้การใช้ไอทีเก่ง ท้ังการใช้ Computer, SmartPhone การ
เล่น Social Media หรือ โปรแกรมต่างๆ แต่ผมมักจะบอกกับคน
ว่าเด็กเราขาดทักษะทางด้านดิจิทัล เพราะทักษะทางด้านดิจิทัลไม่
ใช่แค่การใช้อุปกรณ์หรือซอฟต์แวร์ และมันมีองค์ประกอบหลายๆ
ด้าน เคยบอกกับบางท่านว่า SME ไทยจำานวนมากใช้อีเมลไม่เป็น
39

45. ท่านก็เข้าใจว่าผมหมายถึงการรับส่งอีเมลและก็มาโต้แย้งกับผม
จริงๆแล้วทักษะการใช้อีเมลมันมีความหมายมากกว่าการรับส่งแต่
ต้องเข้าใจพฤติกรรมและวัฒนธรรมท่ีต้องเปล่ียนไป เช่นการส่ง
cc, bcc หรือการแนบไฟล์ต่างๆ รวมถึงวิธีการส่งท่ีเหมาะสม แต่
คนเราก็ยังมักส่งอีเมลเสมือนว่าเป็นเคร่ืองมือธรรมดาแบบหน่ึง
แต่ไม่ได้เรียนรู้ทักษะวิธีการเขียน ความสำาคัญของการแนบ
เอกสารหรือการส่งข้อมูลต่างๆ
ในการประชุมอนุกรรมการวางแผนฯก็มักจะถกกันเร่ือง
เคร่ืองมือท่ีจะมาใช้วัดทักษะทางด้านดิจิทัลของนักศึกษา
มหาวิทยาลัย บางหน่วยงานก็พยายามคิดการสอบท่ีเป็นการใช้
ซอฟต์แวร์ต่างๆเช่น Word, Excel หรือการใช้อีเมล จริงๆแล้ว
ทักษะดิจิทัลมันมีเร่ืองอ่ืนๆท่ีสำาคัญมากกว่าการใช้เคร่ืองมืออีก
มาก ทุกวันน้ีนโยบาย Digital Economy ไปไม่ถึงไหน ส่วนหน่ึง
ก็ติดท่ีทักษะของบุคลากรภาครัฐไม่เพียงแต่ใช้เคร่ืองมือไม่คล่อง
แล้วยังรวมถึงการขาด Digital Mindset และวัฒนธรรมดิจิทัลใน
องค์กร การศึกษาเราก็สอนแต่ให้นักเรียน นักศึกษาใช้เคร่ืองมือ
โดยไม่เข้าใจคำาว่า ทักษะดิจิทัล ท่ีเด็กควรมี
40 THANACHART

46. เม่ือสัปดาห์ก่อนน้ีทาง รศ.ดร.บวร ปภัสราทร จากมหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรีซ่ึงเป็นหน่ึงในอนุกรรมการได้
กรุณานำาเสนอ Digital Skills Metro Map อันน้ีซ่ึงเป็นของ
ประเทศไอร์แลนด์ท่ีใช้ในการกำาหนดองค์ความรู้และทักษะทาง
ด้านดิจทัลของนักศึกษามหาวิทยาลัยของเขาทุกคน แผนท่ีอันน้ีน่า
สนใจมากและเป็นแบบ Interactive เราคุยกันแล้วเห็นด้วยครับ
ว่า ถ้าประเทศไทยจะก้าวไปเป็น Thailand 4.0 เราจะต้องทำาให้
คนไทยจำานวนมากมีทักษะแบบน้ีให้ได้ ภาคราชการและภาค
เอกชนก็ต้องมีบุคลากรท่ีมีทักษะดังภาพ ซ่ึงผมเห็นแล้วบุคลากร
ไทยเรายังห่างไกลกันอีกมาก เผลอๆกลุ่มแรกท่ีต้องจับ Re-skill ก็
คือผู้บริหารภาครัฐท้ังหมด แล้วบังคับให้ทำางานแบบใช้ Digital
Skill เหล่าน้ี พร้อมท้ังต้องสร้าง Digital Mindset/Culture ในทุก
องค์กร
ทักษะหกด้านท่ีจำาเป็นต้องมีคือ
• Tools & Technologies คือความสามารถในการใช้
เทคโนโลยีต่างๆซ่ึงอาจเป็นเร่ืองยากท่ีจะตามเทคโนโลยีได้ทัน
ท้ังหมด เน่ืองจากการเปล่ียนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่ต้องให้มี
ทักษะความเข้าใจพ้ืนฐานว่าเคร่ืองมือต่างๆเหล่าน้ีท้ัง
Hardware, Software ทำางานได้อย่างไร อะไรคือความ
สามารถของเทคโนโลยีและมีข้อจำากัดอย่างไร จะเห็นได้ว่าต้อง
ครอบคุลมถึงเทคโนโลยีใหม่ๆด้วยอย่าง Internet of Things
หรือ Collaboration Tools
• Find & Use ซ่ึงไม่ได้แค่ความสามารถในการค้นข้อมูลจาก
Google หรือ Search Engine ต่างๆได้ แต่มันรวมถึงความ
สามารถในการท่ีวิเคราะห์และตัดสินใจข้อมูลท่ีมีคุณภาพจาก
ข้อมูลท่ีมีอยู่มากมายในโลกอินเตอร์เน็ตได้ รวมถึงทักษะในการ
อ้างอิงข้อมูลต่างๆเหล่าน้ี และเข้าใจถึงลิขสิทธ์ิของข้อมูลและ
การนำาไปใช้
• Teach & Learn การเรียนการสอนแบบใหม่จะต้องให้ผู้มี
DIGITAL TRANSFORMATION 41

47. เรียนและผู้สอนมีทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลท่ีถูกต้อง การใช้
เคร่ืองมือบางอย่างเช่น Presentation Tools เป็นเร่ืองดี แต่
ถ้าขาดทักษะและความเข้าใจท่ีดีแล้วก็อาจทำาให้การเรียนการ
สอนขาดคุณภาพได้ จึงจำาเป็นต้องเข้ากระบวนการการเรียน
การสอนแบบใหม่ การใช้เคร่ืองมือ การออกแบบหลักสูตร และ
เร่ือง Critical Thinking
• Communication & Collaborate โลกของดิจิทัลทำาให้ทุก
คนเช่ือมต่อกัน ส่ือสารกันได้ง่ายข้ึน รูปแบบการทำางานได้
เปล่ียนไป จึงจำาเป็นต้องให้มีทักษะในการทำางานแบบใหม่ การ
ใช้เคร่ืองมือต่างๆเช่น อีเมล, Video Conference, Wiki,
Messaging, Colloboration Tools การแชร์ข้อมูล เพ่ือท่ีจะ
ให้สามารถทำางานร่วมกันได้ในสถานท่ีต่างๆ
• Create & Innovate เทคโนโลยีดิจิทัลทำาให้เราสามารถท่ีจะ
สร้างนวัตกรรมในรูปแบบต่างๆได้มากมาย ท้ังข้อความ
รูปภาพ ซอฟต์แวร์ หรือบริการต่างๆ เราต้องมีทักษะในการ
สร้างเน้ือหาดิจิทัลเหล่าน้ีเช่น Digital Images, Graphics
Design รวมถึงการเขียนโปรแกรมท่ีคนทุกคนควรมีทักษะ เพ่ือ
ท่ีจะสามารถสร้างส่ิงใหม่ๆได้
• Identity & Wellbeing โลกดิจิทัลมีความเส่ียงต่อการ
ใช้งานจากภัยคุกคามต่างๆ เราจำาเป็นต้องสอนให้คนมีทักษะท่ี
เข้าใจในเร่ืองปกป้องข้อมูลตัวเอง การเก็บรหัสตัวตนต่างๆ รวม
ถึงความรับผิดชอบในการดูแลและป้องกันข้อมูลของผู้อ่ืนท่ี
เก่ียวข้องกับเรา รวมถึงการมีจรรยาบรรณในการใช้งาน
จากท่ีกล่าวมาท้ังหมดจะเห็นนะครับและพอสรุปได้นะครับว่า เรามี
ทักษะด้านดิจิทัลท่ีแท้จริงแค่ไหน ถึงเวลาหรือยังครับท่ีต้องพัฒนา
หลักสูตรอย่างจริงจังต้ังแต่ระดับประถมศึกษา ไม่ใช่ให้แต่เรียนรู้
การใช้เคร่ืองมือแต่มันต้องมีทักษะอ่ืนๆอีกมากมายเช่น Find &
Use, Communication & Collorate ทำาอย่างไรให้คนจบ
อุดมศึกษาท้ังประเทศ Coding เพราะต่อไปการใช้เคร่ืองมือ
42 THANACHART

48. ต่างๆแม้แต่รถยนต์ก็อาจต้องการทักษะแบบน้ี ถึงเวลาท่ีเราต้อง
มาพัฒนาครูอาจารย์กันใหม่ ข้าราชการก็เป็นกลุ่มท่ีสำาคัญท่ีต้องมี
ทักษะเหล่าน้ี ถ้าข้าราชการใหญ่ยังไม่มีทักษะแบบน้ีต่อให้เปล่ียน
ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคมอีกก่ีคน Digital
Economy ก็คงไปไม่ถึงไหน และนโยบาย Thailand 4.0 ก็คงเป็น
แค่ Hit and Run Campaign อีกรายการหน่ึงของภาครัฐ
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute
DIGITAL TRANSFORMATION 43

49. 12/29/2018 Digital Transformation Strategy - Google Docs
https://docs.google.com/document/d/1bfninbaCYgrKPkZyZAx-sHEZhrJtWRLsQHSZ2MJMEeM/edit 1/6
Digital Transformation Strategy
for Senior Management
เทคโนโล ล งเ น จ ย ญ เ ามาเป ยนแปลง ปแบบการ ร จใน จ นเ นอ างมาก
จน ใ เ ด า Digital Disruption ไ าจะเ นการเ ามาของ นยน การเ ด นของบ อคเชน กระแสการ
แ ง นจากการ อ ลขาดให (Big data) มา เคราะ อ ล (Analytics) นโยบายการผ ก น ตสาหกรรม
4.0 ของประเทศไทย ง จ ย างๆเห า วนแ วแ งผลกระทบ งการป บ วและความอ รอดของ ก
ตสาหกรรม ความเ ยว องจากการ เทคโนโล เ ามาใ เ นเค อง อในการ ร จ ไ าจะเ น
ตสาหกรรม าป ก า ง ง ม ขน ง นเ ง การเ นการธนาคาร ห อแ แ การ กษา จน ใ อง กร างๆ
ห กห ไ น จะ อง ความเ าใจ บการเป ยนแปลง เ ด น และก บมาใ ความ ญ บการทบทวนป บ
วางกล ท ให ป บโครงส างอง กร ป บกระบวนการ งาน ป บ ฒนธรรมอง กร ส างตลาดให ง รวม
งการวางแผน ฒนา คคลากร เ อตามใ นการเป ยนแปลง เ ดความอ รอด และความไ เป ยบทางการ
แ ง นใน ค ล ( านบทความเ มเ ม การ ฒนา Digital strategy เ อการ Digital Transformation
ขององ กร )
ห ก ตร Digital Transformation Strategy งเ นห ก ตร กออกแบบมาเ อ งเ น จะ วยเ มเ ม
ความ ความเ าใจและส างประโยช ใ แ านในการ จะ …
1. เ าใจ งการเป ยนแปลงและผลกระทบ จะเ ด นในโลก ล
2. เ าใจ งแนวโ มของเทคโนโล สารสนเทศ างๆ ง งจะเ ามา Disrupt การ ร จ งมา
วยส าง ล าในการ ร จ และ งมา ใ เ ดความเ ยง อ ร จของ าน ง รวม งนโยบายและกฏ
IMC Institute 141/7 Skulthai Surawong Tower 8th FL,Surawong Road, Suriyawong, Bangrak, Bangkok 10500 Thailand Tel.
02­233­4732 contact@imcinstitute.com www.imcinstitute.com www.facebook.com/imcinstitute