1. Ш.ГАНБАТ- ТЕХНОЛОГИЙН
СУРГУУЛИЙН ПРОФЕССОР

2.  19 ДҮГЭЭР ЗУУНЫ СҮҮЛИЙН ХАГАСЫН
СОЁЛЫН ОНОЛУУД
 20 ДУГААР ЗУУНЫ СОЁЛЫН ГОЛ УРСГАЛ,
ЧИГЛЭЛҮҮД
 ПОСТМОДЕРНИСТ СОЁЛ

3. ЭНЭ ҮЕИЙН НИЙГМИЙН НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ
 ӨРНӨДӨД КАПИТАЛИЗМ ХҮЧТЭЙ ХӨГЖИЖ ЭДИЙН ЗАСАГТ
НЬ МАШИНТ ҮЙЛДВЭРЛЭЛ НОЁРХСОН
 ХҮН АМЫН АМЬДРАЛ, СОЁЛЫН ТҮВШИН ДЭЭШИЛЖ
ДУНДАЖ ДАВХАРГА ШИНЭЭР БҮРЭЛДСЭН
 АМЕРИКТ БООЛЧЛОЛЫГ, ОРОСТ ХАМЖЛАГАТ ЁСЫГ ХАЛСАН
 АЖИЛЧНЫ ХӨДӨЛГӨӨН ӨРНӨСӨН ПАРИЖИЙН КОММУН
 КОЛОНИЙН СИСТЕМ ТОГТОЖ, ЗАХ ЗЭЭЛИЙГ КАПИТАЛИСТ
ОРНУУД ХУВААЖ ДУУССАН
 СОЁЛЫН АНТРОПОЛОГИ ҮҮССЭН ИРГЭНШЛИЙН ӨМНӨХ
ҮЕД БУЙ АРД ТҮМНИЙГ СУДЛАХ ЗАМААР

4.  К.МАРКС , Ф.ЭНГЕЛЬС НАР СОЁЛ НЬ НИЙГЭМ, ЭДИЙН
ЗАСГИЙН ХАРИЛЦААНААС ХАМААРДАГ ГЭЖ ҮЗЭЖ БАЙСАН.
 МАТЕРИАЛЛАГ ҮЙЛДВЭРЛЭЛ БОЛ СОЁЛЫН АМЬДРАЛЫН
ҮНДЭС, ТҮҮНИЙГ ТОДОРХОЙЛОГЧ МӨН ГЭСЭН ДҮГНЭЛТ
ХИЙСЭН
 СОЁЛЫН ТУХАЙ МАРКСИСТ ҮЗЛИЙГ ЭДИЙН ЗАСГИЙН
ДЕТЕРМЕНИСТ БУЮУ ХӨДӨЛМӨРИЙН ОНОЛЫН БАРИМТЛАЛ
ГЭЖ ҮЗДЭГ
 СОЁЛ НЬ ЗӨВХӨН ОЮУНЫ ҮЙЛДВЭРЛЭИЙН ҮР ДҮН БИШ
МАТЕРИАЛЛАГ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЯВЦАД БАС БИЙ БОЛДОГ
ГЭЖ ҮЗСЭН

5.  ШИНЭ КАНТАЧ Г. РИККЕРТ: СОЁЛЫН ЕРТӨНЦИЙГ ОЙЛГОЁ
ГЭВЭЛ ХҮНИЙГ ТОДОРХОЙЛЖ БУЙ ҮНЭЛЭМЖҮҮДИЙГ
ОЙЛГОХ ХЭРЭГТЭЙ
 СОЁЛ БОЛ ҮНЭЛЭМЖЭЭР ХОЛБОГДОЖ БАЙДАГ
ОБЪЕКТУУДЫН ЦОГЦ МӨН, ГЭХДЭЭ СОЁЛ БОЛ БАЙГАЛИЙН
БҮТЭЭЛ БИШ ХҮНИЙ ҮНЭЛЭМЖИЙН ҮР ДҮН МӨН.
 ХҮН ТӨРӨЛХТӨНИЙ ТҮҮХЭНД ЕРӨНХИЙ ЗҮЙЛ БАЙДАГГҮЙ
ХАРИН НЭГЖ БУЮУ БОДЛГАЛЬ ЗҮЙЛ НОЁРХОДОГ
 ШИНЭ КАНТАЧ Э. КАССИРЕР: ХҮН БОЛ ЯНЗ БҮРИЙН
БЭЛГЭДЭЛ БҮТЭЭГЧ АМЬТАН МӨН, БЭЛГЭДЭЛ БОЛ СОЁЛЫН
ЭЛЕМЕНТҮҮДИЙГ ХОЛБОЖ БАЙДАГ
 СОЁЛ БОЛ СЭТГЭЛИЙН БОДИТ БАЙДАЛ, МАТЕРИАЛЛАГ
АМЬДРАЛЫН НӨХЦӨЛТЭЙ ОГТ ХОЛБООГҮЙ.

6.  АНГЛИЙН ФИЛОСОФИЧ Г. СПЕНСЕРИЙН БОДГАЛЬ
ХҮМҮҮСИЙН ИЛҮҮ ЧАДВАРЛАГ НЬ ҮЛДЭЖ НИЙГЭМ
ХӨГЖИХӨД НӨЛӨӨ ҮЗҮҮЛДЭГ ГЭСЭН ҮЗЭЛ НЬ ОРЧИН
ҮЕИЙН ОЛОН НИЙТИЙН СОЁЛД НӨЛӨӨЛЖ ЯНЗ БҮРИЙН СОЁЛ
ХОООРОНДОО ДАЙСАГНАЛЦДАГ БАЙХ НЬ ЗАЙЛШГҮЙ ГЭЖ
ҮЗЭХ ҮЗЛИЙН ОНОЛЫН ҮНДЭС БОЛСОН
 ГЕРМАНЫ СОЦИОЛОГИЧ М. ВЕБЕР: СОЁЛ БОЛ НИЙЙГМИЙН
ДАВХАРГА БИШ ЭДИЙН ЗАСАГТАЙ АДИЛ НИЙГМИЙН НЭГ
ХЭСЭГ МӨН, ЦӨӨНГҮЙ ТОХИОЛДОЛД НИЙГМИЙН
ХӨГЖЛИЙН ШИЙДВЭРЛЭГЧ ХҮЧИН ЗҮЙЛ БОЛДОГ. СОЁЛ
ШИЙДВЭРЛЭХ АЧ ХОЛБОГДОЛТОЙ БОЛОХЫГ ШАШНЫ ҮҮРЭГ
ҮР НӨЛӨӨ ХАРУУЛНА.

7.  Ф. НИЦШЕ : СОЁЛ БОЛ НЭГ ТАЛААР ХҮНИЙГ ДЭЭШ НЬ
ТОРДДОГ ЗАМ, НӨГӨӨ ТАЛААР ХҮН БҮР СОЁЛЖВОЛ БААХАН
ДУНДАЖ ХҮМҮҮС БОЛЖ ХҮНИЙ ДЭЭД ХЭВ МАЯГИЙНХАН
УНАХАД ХҮРГЭДЭГ ЗАМ.
 СОЁЛД ШИНЖЛЭХ УХААН СААД УЧРУУЛДАГ, ЯАГААД ГЭВЭЛ
ШИНЖЛЭХ УХААН ЗӨВХӨН ТАНИН МЭДЭХҮЙН АСУУДЛЫГ
АВЧ ҮЗДЭГ ТУЛ ХҮНИЙ ЗОВЛОН, ХҮСЭЛ МӨРӨӨДӨЛ ТҮҮНД
ХҮРТЭЭЛГҮЙ БАЙДАГ УЧИР ХӨНДИЙ ХУУРАЙ МЭДЛЭГ МӨН.
 В. ДИЛЬТЕЙ, Г. ЗИММЕЛЬ НАР: АМЬДРАЛЫН ТЭМЦЭЛ, ЗӨРЧИЛ
НЬ СОЁЛЫГ ШИНЭЧЛЭХ ЗАМ БОЛДОГ. СОЁЛ НЬ АМЬДРАЛААС
ХОЛДВОЛ АМЬДРАЛЫН АГУУЛГАА ГЭЭЖ ХООСОН ХЭЛБЭР,
ЦЭВЭР СЭТГЭХҮЙН ЗҮЙЛ БОЛЖ ХУВИРНА, ИНГЭСНЭЭР
АМЬДРАЛЫГ БАГТААХ ЧАДВАРГҮЙ БОЛНО.

8. 1. АМЬДРАЛЫН ТУХАЙ ФИЛОСОФИД СОЁЛЫН ОНОЛЫГ
ХӨГЖҮҮЛСЭН НЬ
-ГЕРМАНЫ СОЁЛ СУДЛААЧ О. ШПЕНГЛЕР АЛИВАА СОЁЛЫН
ХӨГШИН НАС БОЛ ИРГЭНШИЛ МӨН. ИРГЭНШИЛ БОЛ
ТҮҮХИЙН ТӨГСГӨЛ РҮҮ ШИЛЖИХ ШИЛЖИЛТ МӨН. ЭДҮГЭЭ
ӨРНӨДИЙН ЕРТӨНЦ ХӨГЖЛИЙНХӨӨ ЭЦСИЙН ШАТАНД
БАЙНА ГЭСЭН ДҮГНЭЛТ ХИЙСЭН.
-ИСПАНИЙН ФИЛОСОФИЧ ХОСЕ ОРТЕГА И ГАССЕТ СОЁЛ
БОЛ АМЬДРАЛ ӨӨРИЙГӨӨ ТУСГААД ТОДОРХОЙ, ЦЭГЦТЭЙ
БОЛГОХ АРГА МӨН. ХҮНИЙ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЗОРИЛГО
НЬ СОЁЛЫГ БҮТЭЭХҮЙ МӨН.СОЁЛ НЬ БАЙГАЛЬ БА
НИЙГМИЙГ БҮТЭЭЛЧЭЭР ЭЗЭМШСЭНИЙ ҮР ДҮН ЮМ .

9. 2. ФРЕЙДИСТ СОЁЛ
-АВСТРИЙН ФИЛОСОФИЧ З. ФРЕЙД СОЁЛ БОЛ ХҮНИЙГ
БАЙГАЛИАС ХАМГААЛАХ БА ХҮМҮҮСИЙН ХООРОНДЫН
ХАРИЛЦААГ ТОХИРУУЛАХ ХОЁР ЗОРИЛГОД ҮЙЛЧИЛДЭГ
ХҮН ТӨРӨЛХТНИЙ ОЛОЛТУУД БА ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН
НИЙЛБЭР МӨН. ШУДАРГА ЁС БОЛ СОЁЛЫН ШААРДЛАГУУДАД
ЗАХИРАГДАХЫН ХЭРЭГЦЭЭ МӨН.
- ШВЕЙЦАРИЙН СОЁЛЫН ФИЛОСОФИЧ К. ЮНГ СОЁЛЫН
СУУРЬ ЭЛЕМЕНТ БОЛ ЯНЗ БҮРИЙН МИФ БӨГӨӨД ТЭДГЭЭРТ
ХАМТЫН УХАМСАРГҮЙ СЭТГЭЛИЙГ ТЭЭГЧ АНХДАГЧ
ДҮРҮҮД ИЛЭРДЭГ.СОЁЛЫН ХАРИЛЦАН МЭДЭЭЛЭЛ БОЛ
СОЁЛЫН АМЬДРАЛЫН ЧУХАЛ ЭЛЕМЕНТ МӨН

10. 3. МЭДЛЭГИЙН СОЦИОЛОГИ ДАХЬ СОЁЛЫН ҮЗЭЛ
- ГЕРМАНЫ К. МАНХЕЙМ : ОРЧИН ҮЕИЙН СОЁЛД
МӨРГӨЛДӨӨН ӨГӨГДМӨЛ БАЙДАГ. ЭНЭ НЬ НИЙГМИЙН
АМЬДРАЛ ДАХЬ РАЦИОНАЛЬ БА ИРРАЦИОНАЛЬ ЗҮЙЛИЙН
ХАРИЛЦААНД ИЛЭРДЭГ.РАЦИОНАЛЬ ШИНЖ НЬ ӨРНӨДИЙН
СОЁЛЫН ҮР ДҮН БӨГӨӨД ОРЧИН ҮЕД ИРРАЦИОНАЛЬ
ҮЙЛДЛЭЭР СОЛИГДОХ ЭРСДЭЛТЭЙ.
- ГОЛЛАНДЫН СОЁЛ СУДЛААЧ Й. ХЕЙЗИНГ : ХҮН ГАГЦХҮҮ
ТОГЛОЖ БАЙЖ Л СОЁЛЫГ БҮТЭЭДЭГ. СОЁЛ НЬ АНХ
ТОГЛООМЫН ХЭЛБЭРЭЭР ҮҮСДЭГ. ИЙМ УЧРААС СОЁЛ БОЛ
ДАХИН ДАВТАН ДҮР ЭСГЭЖ МАЯГ ҮЗҮҮЛСЭНИЙ ҮР ДҮН.
ГЭХДЭЭ ТОГЛООМЫН ҮНЭ ЦЭНЭ АЧ ХОЛБОГДОЛ ТҮҮХИЙН
ЦАГ ХУГАЦААНД ӨӨРЧЛӨГДДӨГ.

11. - 20 ДУГААР ЗУУНЫ ДУНД ҮЕЭС ХОЙШ ДЭЛХИЙ ДАХИНД
БОЛСОН ӨӨРЧЛӨЛТҮҮД ТУХАЙЛБАЛ, НИЙГМИЙН ЯНЗ
БҮРИЙН ЭМЗЭГ АСУУДЛУУД, МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН
ХӨГЖИЛ, ДАЯАРШИЛЫН ҮЙЛ ЯВЦ ЗЭРЭГ НЬ СОЁЛЫН ШИНЭ
ЗАГВАРТ ХҮРЭХ БОЛОМЖИЙГ БИЙ БОЛГОСОН.
- ИЙНХҮҮ БҮРДСЭН ШИНЭ БОЛОЛЦООГ СУДЛААЧИД ПОСТ-
МОДЕРНИСТ СОЁЛ ХЭМЭЭН НЭРЛЭХ БОЛСОН.
- ПОСТМОДЕРНИСТ СОЁЛД СОЁЛЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ
ОЙЛГОХ, ТАЙЛБАРЛАХ ЗАРИМ НИЙТЛЭГ ЗҮЙЛҮҮД БАЙДАГ.
ҮҮНД:

12. 1. ХҮНИЙ МӨН ЧАНАР БОЛ СУБЪЕКТИВ ЧАНАР, СЭТГЭЛИЙН
БОДЬГАЛЛАГ ОНЦЛОГ, ХҮСЭЛ ЭРМЭЛЗЭЛ МӨН.
2. ЭРХ МЭДЭЛ НЬ ҮЛС ТӨРИЙН НОМЛОЛ, ТОДОРХОЙ ТӨРӨӨС
АВХУУЛААД АЛЬ НЭГ ХАРИЛЦАН ХАМААРАЛД ХЭРЭГЖДЭГ
3. ТЕКСТ БОЛ ЗОХИОЛ БҮТЭЭЛИЙН БҮТЭЦЧИЛСЭН БАЙДЛЫГ
БИШ ХАРИН ТӨРӨХ НӨХЦӨЛ МӨН
4. СОЁЛ СУДЛАЛЫН БАРИМТЛАЛУУДЫГ БИЙ БОЛГОДОГ
ҮНДСЭН ТАЛБАР БОЛ УРАН САЙХАНЫ ХЭЛЛЭГ МӨН.

13. АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА