SlideShare a Scribd company logo
မင္းေသ့
1 | P a g e
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ
(NLD)
အေၾကာင္းေလ့လာျခင္း
(၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ)
မင္းေသ့
2 | P a g e
မာတိကာ
စာတမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္................................................................................................................................................5
သုေတသနျပဳစုပံု ....................................................................................................................................................5
သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research)...........................................6
နိဒါန္း .....................................................................................................................................................................7
၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း.....................................................................................7
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္း.......................................................................................7
၁.၁။ပါတီ၏အမည္.........................................................................................................................................8
၁.၂။မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏ရည္ရြယ္ခ်က္ .......................................................8
၁.၃။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (၁၉၈၈ )........................................8
၁.၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာဦးစီးအဖြဲ႕.......................................................................9
၁.၅။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အားျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား............10
၂။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာရည္တည္ခ်က္ႏွင့္အေျခအေန .........................................11
၂.၁။၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္ ...........12
၂.၂။၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္.....................................12
၂.၃။၂၀၁၂ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ရလဒ္........................13
၃။ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားအရပါတီအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမ်ား..............................................................13
၃.၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီကိုပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း................................................15
၃.၁.၁။ NLDပါတီသည္လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) ျဖစ္သည္.....................................................15
၃.၁.၂။ NLDပါတီသည္စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party) ျဖစ္သည္...................................................15
၃.၁.၃။ NLDပါတီသည္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional Party) ျဖစ္သည္.........................................16
၃.၁.၄။ NLDပါတီသည္ဗဟို-လက္ယာယိမ္းပါတီ (Moderate Right Party) ျဖစ္သည္..................................16
၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ဖြဲ႕စည္းပံု ( ၂၀၁၃ ).........................................................................................17
၄.၁။ပါတီ၏အမည္ႏွင့္အလံႏွင့္အမွတ္တံဆိပ္ ...................................................................................................17
၄.၂။ပါတီဖြဲ႕စည္းပံု............................................................................................................................................18
၄.၃။ပါတီတြင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာခြဲေဝက်င့္သံုးမႈ ..............................................................................................20
မင္းေသ့
3 | P a g e
၄.၄။ပါတီရံပံုေငြ................................................................................................................................................21
၅။အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏မူဝါဒမ်ား .........................................................................................................22
၅.၁။ႏုိင္ငံေရးမူဝါဒ............................................................................................................................................22
၅.၂။ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ......................................................................................................................................22
၅.၃။စီးပြားေရးမူဝါဒ..........................................................................................................................................22
၅.၄။အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ............................................................................................................................23
၅.၅။ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ .........................................................................................................................23
၅.၆။တိုင္းရင္းသားေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ...................................................................................................................23
၅.၇။ပညာေရးမူဝါဒ ..........................................................................................................................................23
၅.၈။လယ္ယာလုပ္ငန္းဆိုင္ရာမူဝါဒ ..................................................................................................................24
၅.၈။တရားေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ ..............................................................................................................................24
၆။မူဝါဒမ်ားအားသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ..........................................................................................................................24
၆.၁။ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္သေဘာထား....25
၆.၁.၁။ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရသည့္အေၾကာင္းအရင္း........................................................................25
၆.၁.၂။ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္
မွာ -.............................................................................................................................................................25
၆.၂။ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား........................26
၆.၃။လက္ပံေတာင္းအေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား...................................27
၆.၃.၁။လက္ပံေတာင္းအေရး၏ေနာက္ခံအေျခအေန ....................................................................................27
၆.၄။၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား .....30
၆.၅။ႏိုင္ငံေတာ္ပညာေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏လုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္သေဘာထားအျမင္ ...32
၆.၆။က်န္းမာေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏လုပ္ေဆာင္မႈ .................................................33
၆.၇။ပါတီတြင္းလူငယ္ေရးရာက႑ ...................................................................................................................34
၆.၈။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အားပါတီတြင္ခ်မွတ္ထားေသာမူဝါဒမ်ားႏွင့္ေရးရာဆိုင္ရာသေဘာထားမ်ားကိုႏိႈ
င္းယွဥ္သံုးသပ္ျခင္း ...........................................................................................................................................34
၇။အေထြေထြျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ား........................................................................................................................36
မင္းေသ့
4 | P a g e
ေနာက္ဆက္တြဲ (က)............................................................................................................................................38
ေနာက္ဆက္တြဲ (ခ)..............................................................................................................................................39
ေနာက္ဆက္တြဲ (ဂ)..............................................................................................................................................47
မင္းေသ့
5 | P a g e
စာတမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီအေၾကာင္းေလ့လာျခင္း သုေတသနစာတမ္းတြင္ ပါတီေပၚေပါက္
လာပံုႏွင့္ ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္းက႑တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရျခင္းႏွင့္
ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဗဟုိ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား အေၾကာင္းကို တင္ျပထားသည္။
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားမ်ားအရပါတီအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း ျပဳရာတြင္ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုသေဘာ
ကိုအေျခတည္ျခင္း၊ လူထု သို႕မဟုတ္ ပါတီဝင္တုိ႕အား ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးပံုကို အေျခတည္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏
တည္ဆဲ ဥပေဒႏွင့္ အျခား ပါတီမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳမႈ၌ အေျခတည္ျခင္းႏွင့္ ပါတီ
တစ္ခု၏ဝါဒေရးရာ ဦးတည္ခ်က္ကို အေျခတည္၍ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားထားသည္။
ပါတီ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္ ပါတီတြင္း ပါတီေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ပံု က႑တြင္
၂၀၁၃ မတ္လ ( ဂ၊ ၉၊ ၁၀ ) ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဗဟုိညီလာခံအၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ၏
ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ပါတီတြင္း အာဏာခြဲေဝပံုႏွင့္ ပါတီေရးရာကိစၥရပ္မ်ား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ား၊
ပါတီရံပံုေငြႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တင္ျပထားသည္။
ပါတီ၏ မူဝါဒ အသီးသီးျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒ၊ စိီးပြားေရး မူဝါဒ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မူဝါဒ၊
ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒ၊ တုိင္းရင္းသားေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒ၊ ပညာေရးမူဝါဒ၊ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရး မူဝါဒ၊
တရားေရးဆုိင္ရာ မူဝါမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ၄င္းတုိ႕အေပၚ ေလ့လာသံုးသပ္မႈမ်ားအား
တင္ျပထားသည္။
ပါတီ၏ ျပည္သူအက်ိဳးျပဳ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အသီးသီး ျဖစ္ေသာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ကြန္ယက္မ်ား၏
လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥ၊
လက္ပံေတာင္း အေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ ပါတီ၏ သေဘာထား၊ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍
ထားရွိေသာ အမ်ဳိးသားဒီိမိုက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ထားပါသည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ သုေတသနျပဳစုသူတုိ႕၏ အေထြေထြသံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပထားသည္။
သုေတသနျပဳစုပံု
သုေတသနျပဳစုရာတြင္ ပါတီႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳျခင္း
(Archival Research) ႏွင့္ သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွ ဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research)
စနစ္မ်ားကုိ အသံုးျပဳထားပါသည္။သုိ႕ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အေၾကာင္းသုေတသန
ျပဳစုသည့္႒ာနမ်ား အားေကာင္းမႈနည္းျခင္း၊ ပါတီမ်ားအေၾကာင္း သုေတသနဆန္ေသာ ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား
အားနည္းျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ဤစာတမ္း ျပဳစုရာ၌ က်ယ္ျပန္႕ ျပည့္စံုေအာင္ႀကိဳးစားအားထုတ္ရာတြင္
အကန္႕အသတ္မ်ားရွိသျဖင့္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ သုေတသန စာတမ္းတရပ္ဟု မဆုိသာေခ်။
မင္းေသ့
6 | P a g e
သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွ ဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research)
သုေတသနျပဳလုပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို
အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳျခင္း (Archival Research)ကိုအသံုးျပဳခဲ့ပါသည္။သတင္းပင္မအရင္းအျမစ္ (Primiary
Source) ျဖစ္ေသာ ပါတီ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား၊ ေၾကျငာခ်က္မ်ား၊ ပါတီလက္စြဲစာအုပ္မ်ား (ကန္႔သတ္)၊ အသံဖိုင္၊
ဗီဒီယိုဖိုင္မ်ား ၊ သတင္းမွတ္တမ္း ဗီဒီယိုုမ်ားႏွင့္ သုေတသနပညာရွင္မ်ား၊ စာေပပညာရွင္အသီးသီး၏ ပါတီႏွင့္
သက္ဆိုင္ေသာ တဆင့္သံုးသပ္ေရးသားထားမႈမ်ား (Secondary Source) မ်ားကို အေျခခံ၍
သုေတသနျပဳခဲ့ပါသည္။
ထိုမွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားႏွင့္ ေရးသားခ်က္အသီးသီးကို စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား၊
အြန္လိုင္း စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ NLD ပါတီ၀င္မ်ားႏွင့္ NLD ပါတီအေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားထံမွ
ရယူအသံုးျပဳထားပါသည္။
Qulitative Research Method ျဖင့္ သုေတသနျပဳလုပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းကို
အေထာက္အကူျပဳမည့္ အဓိကမ႑ိဳင္ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ပါတီေပၚေပါက္လာပံုႏွင့္သမိုင္း၊ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္
ပါတီေရးရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ ပါတီ၏ျပည္သူ႔အက်ိဳးျပဳ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ၊
ပါတီ၏သေဘာထားရပ္တည္မႈမ်ား (ေမးခြန္းအေသးစိတ္ ေနာက္ဆက္တြဲရႈ) ႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားအား
ေျဖၾကားသူမ်ား ပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ား၏ တံု႔ျပန္ေျဖၾကားခ်က္မ်ားအလုိက္ ဆင့္ပြားေပၚေပါက္လာေသာ ေမးျမန္းဖြယ္
စူးစမ္းဖြယ္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ထပ္မံေဆြးေႏြးေမးျမန္းသည့္(Semi Structural Approach) ျဖင့္
ခ်ဥ္းကပ္းခဲ့ပါသည္။
ဤသို႔ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းအတြက္ ခိုုင္မာေသာ အေထာက္အထားမ်ား အသိအျမင္မ်ားကို
ရရွိႏိုင္ရန္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တိုင္း ၊ ခရိုင္အဆင့္ ပါတီ
အၾကီးအကဲမ်ား စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး နာယကၾကီးမ်ား၊ ပါတီအေၾကာင္းႏွ႔ံစပ္သိျမင္ေသာ ပါတီ၀င္မ်ား
အစရွိသည့္ (Focus Groups) မ်ားကို ေတြ႔ဆံုးေမးျမန္းေဆြးေႏြး၍ အသံဖမ္းယူ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ဗီြဒီယိုျဖင့္
မွတ္တမ္းတင္ျခင္း အစရွိသည္တို႔ိကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
မင္းေသ့
7 | P a g e
နိဒါန္း
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ( ၄ ) ရက္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ုဳပ္ ဦးႏု
ေခါင္းေဆာင္၍ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္း အေျခအေန အရပ္ရပ္
မတည္ျငိမ္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မေတာ္မွ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာကို အိမ္ေစာင့္
အစုိးရ အေနျဖင့္ ေခတၱ ( ၁ ႏွစ္ခြဲခန္႕ ) လြဲေျပာင္းရယူခဲ့ပါသည္။ ထုိ႕ေနာက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းမွ ေခါင္းေဆာင္၍
ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး အႏုိင္ရရွိေသာ (ပထစ) ျပည္ေထာင္စုပါတီကို အာဏာျပန္လည္
လႊဲေျပာင္းရာတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွ ႏုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲတာဝန္ကို ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
ဤပထစအစိုးရ အာဏာရယူၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ခြဲခန္႕ အၾကာ ( ၁၉၆၂ ) မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕တြင္ ဖက္ဒရယ္မူ
အေရးကိစၥႏွင့္ ပက္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မေတာ္မွ ဒုတိယအႀကိမ္ အာဏာသိမ္းယူၿပီး
ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစိုးရ အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕မွ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕အထိ ( ၁၂ )ႏွစ္တာကာလသည္
ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစိုးရေခတ္ျဖစ္ၿပီး ထုိရက္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ျမန္မာဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ ( မဆလ )
ပါတီဟု ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ပါသည္။
မဆလပါတီလက္ထက္တြင္ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌
အဘက္ဘက္မွ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ မေအာင္ျမင္မႈမ်ား၊ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈမ်ားေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏
အေျခအေနမွာ မ်ားစြာနိမ္႕က်ခဲ့ရၿပီး မေက်နပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ လိုလားေတာင့္တမႈမ်ား
ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါသည္။
ထုိသို႕ေသာ အေျခအေန အရပ္ရပ္ေၾကာင့္ (၈.၈.၁၉၈၈) ေန႕တြင္ ျပည္သူတရပ္လံုးပါဝင္ေသာ
လူထုအံုၾကြမႈႀကီးတရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါသည္။ ထုိလူထုအံုၾကြမႈႀကီးကို ႏုိင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္မႈေပးႏုိင္ရန္အတြက္
ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ား ေပါင္းစည္း၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ကို စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္း
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ မ်ား
မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ ( ဥပေဒအမွတ္ - ၄ / ၈၈ )အရ စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ သည္။
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မရွင္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ၊ ၃ ရက္ေန႔တြင္
ေၾကညာခ်က္အမွတ္ (၂)ျဖင့္ “ဒီမိုကေရစီပါတီ” ကို မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း စတင္ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုေန႔မွာပင္
ေၾကညာခ်က္အမွတ္(၃)ျဖင့္ “အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္” ကို မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
ေကာ္မရွင္ သို႔ မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအနက္ ဒုတိယေျမာက္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည့္ ပါတီျဖစ္သည္။
မင္းေသ့
8 | P a g e
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၃၀ ရက္မွ စတင္ျပီး မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း
ျဖစ္သည္။
၁.၁။ ပါတီ၏အမည္
အဖြဲ႕အစည္း၏ အမည္မွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ National League for
Democracy ေခၚတြင္ပါသည္။
၁.၂။ မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္
မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ေအာက္ပါရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
(၁) ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ျဖစ္ေပၚလာရန္
(၂)ဒီမိုကေရစီအစိုးရျဖစ္ေပၚေစရန္ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္ေပၚရန္
(အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ေပၚထြက္လာျခင္းမရိွေစရန္)
(၃) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ထြန္းကားေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကီးအျဖစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ရန္
(၄) အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ထြန္းကားျခင္းမရိွေစရန္
(၅) ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေစရန္ ႏိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ ဆိုသည့္
ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အမ်ုိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို စတင္တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
၁.၃။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (၁၉၈၈ )
(က) ဦးေအာင္ၾကီး ဥကၠဌ
(ခ) ဦးတင္ဦး ဒု-ဥကၠဌ
(ဂ) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
(ဃ) ဦးၾကည္ဟန္ အတြင္းေရးမွဴး (၁)
(င) ဦးခ်စ္ခိုင္ အတြင္းေရးမွဴး (၂)
(စ) ဦးဝင္းတင္ အတြင္းေရးမွဴး (၃)
(ဆ) ဦးၾကည္ေမာင္ သုေတသနဌာနမွဴး
(ဇ) ဦးေအာင္ေရႊ စည္းရံုးေရးဌာနမွဴး
(စ်) ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ စည္းရံုးေရးဌာနမွဴး
(ည) ဦးလြင္ ဘ႑ာေရးမွဴး
(ဋ) ဦးဘေရႊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနမွဴး
(ဌ) ဦးေအာင္လြင္ ျပန္ၾကားေရးမွဴး တို႔ျဖစ္ပါသည္။
အဖြဲ႕ဝင္ (၄၂) ဦးပါဝင္ေသာ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ ကိုဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ အဆိုပါ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္
(၁၂) ႏွင့္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕ (၃၀)ဦး တို႔ကို စုေပါင္း၍ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
မင္းေသ့
9 | P a g e
၁.၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားမွာ -
ဦးခင္ညိဳ ဦးေဇာ္ဝင္း ဦးမင္းဒင္ ဦးေက်ာ္ျမင့္ေလး
ဦးသာထို ဦးသိန္းႏိုင္ ဦးခင္ေမာင္ေမာင္ ဦးေမာင္ေမာင္
ဦးနန္းႏြယ္ ဦးဖိုးေအာင္ ဦးေသာင္းဒန္ ဦးလွေမာ္
ဦးေစာျမင့္ ဦးေရႊ ဦးေအးေမာင္ ဦးတင္ေအး
ဗိုလ္ရဲထြဋ္ ဦးသန္းထြန္း ဦးခ်ိန္ဖိုး ဦးလွေမာင္
ဦးထြန္းတင္ ဦးေသာ္က ဦးကုိယု ဦးမိုးသူ
ဦးခ်မ္းေအး ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္း ေဒါက္တာသက္မင္း ဦးဝင္းခက္
ဦးတင္ေရႊ ဦးခင္ေမာင္ေရႊ
တို႔ျဖစ္ပါသည္။
စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က ဦးေအာင္ၾကီး၊ သူရဦးတင္ဦး ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ အုပ္စုသံုးခုမွ အခ်ဳိးညီ
စုေပါင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးေအာင္ၾကီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သူရဦးတင္ဦးတို႔၏ အုပ္စု (၃) စုေပါင္း၍
ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အား “ ေအာင္၊ စု၊ တင္ ” ဟု လူသိမ်ားသည္။
- ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ၾကီးအုပ္စုတြင္ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း၊ ဝန္ၾကီးေဟာင္း၊
ပါေမာကၡေဟာင္း၊ ရဲမင္းၾကီးေဟာင္း၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္းဝန္ေဟာင္း၊ က်ဴရွင္ဆရာ၊ ေရွ႕ေနမ်ား (၁၄) ဦး
ပါဝင္ သည္။
- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏အုပ္စုတြင္ တတ္သိပညာရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရွ႕ေနမ်ား၊ ဆရာဝန္မ်ား၊
စာနယ္ဇင္းသမား မ်ား (၁၄) ဦး ပါဝင္သည္။
- ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦး၏ အုပ္စုတြင္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား
(၁၄)ဦး ပါဝင္သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဖြဲ႕စည္းျပီး မၾကာမီ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ ဥကၠဌ
ဦးေအာင္ၾကီး က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ အေရးေပၚသံုးသပ္ခ်က္တင္ျပခဲ့သည္။
အဆိုပါ အေရးေပၚ သံုးသပ္ခ်က္တြင္ - ပါတီအတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျပီး ထိုကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို
ပါတီမွအနားယူရန္ ဦးေအာင္ၾကီးက တင္ျပခဲ့သည္။ ဥကၠဌ ဦးေအာင္ၾကီးတင္ျပခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားအဖြဲ႕တြင္
(၁) ဦးကိုယု (၂) ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္
(၃) ဦးစိန္ျမင့္ (ခ) ဦးမိုးသူ (၄) ဦးဝင္းတင္ (ဟံသာဝတီ)
(၅) ဦးတင္ေရႊ (၆) ဦးထြန္းတင္
(၇) ဦးေအာင္လြင္ (၈) ဦးခ်မ္းေအး (ေမာင္စူးစမ္း) တို႔ပါဝင္သည္။
(မွတ္ခ်က္။ ။ အေရးေပၚသံုးသပ္ခ်က္ပါ အခ်က္အလက္အျပည့္အစံုအား ေနာက္ဆက္တြဲ (က)တြင္ၾကည့္ရန္)
မင္းေသ့
10 | P a g e
ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားကိစၥကို ၁၉၈၈ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏
ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဗဟိုဦးစီးမ်က္ႏွာစံုညီ အစည္းအေဝးက်င္းပ၍ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ဗဟိုဦးစီးအစည္းအေဝးတြင္
ကြန္ျမဴနစ္ဟု စြပ္စြဲခံရသူမ်ားႏွင့္ ဦးေအာင္ၾကီးတို႔အုပ္စုသည္ ရံႈးသူထြက္ရမည္ဟု ၾကိဳတင္သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။
အဆိုကို မဲခြဲေသာအခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အုပ္စုမွ (၁၄)မဲ၊ ဦးတင္ဦး၏အုပ္စုမွ (၁၄)မဲႏွင့္
ဦးေအာင္ၾကီးအုပ္စုမွ(၁)မဲျဖင့္ ဦးေအာင္ၾကီး၏ အဆိုကို ဆန္႔က်င္မဲေပးၾကသည္။
မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့ရာတြင္ ဦးေအာင္ၾကီး၏အဆို ရံႈးနိမ့္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဦးၾကည္ေမာင္မွအပ
ဦးေအာင္ၾကီး၏အုပ္စုတစ္ခု လံုး ပါတီတြင္းမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ရသည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ
ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ေသာပုဂိၢဳလ္မ်ားမွာ-
(၁) ဦးေအာင္ၾကီး၊ (၂) ဦးၾကည္ဟန္၊ (၃) ဦးဘေရႊ၊ (၄) ဦးနန္းႏြယ္၊ (၅) ဦးခင္ေမာင္ေမာင္၊ (၆) ဦးသာထို၊
(၇) ဂုဏ္ထူးဦးသိန္းႏိုင္၊ (၈) ဦးမင္းဒင္၊ (၉) ဦးခင္ညိဳ၊ (၁၀) ဦးေက်ာ္ျမင့္ေလး၊ (၁၁) ဦးဘိုးေအာင္၊ (၁၂)
ဦးေမာင္ေမာင္၊ (၁၃) ဦးေဇာ္ဝင္းဦး တို႔ျဖစ္သည္။
ထို႔ေနာက္ ဦးေအာင္ၾကီးႏွင့္ (၁၂)ဦးတို႔သည္ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီကို
တည္ေထာင္ခဲ့ၾက ပါသည္။
၁.၅။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ပထမဆံုးအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၊ (၉)ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ဗဟိုအလုပ္
အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ပထမအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးတင္ဦးျဖစ္ျပီး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ၊ (၂၀)ရက္ေန႔တြင္ဦးတင္ဦးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္
ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ၾကရျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ကို
ဒုတိယအၾကိမ္ ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္
အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးၾကည္ေမာင္(ယာယီ) ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးခ်စ္ခိုင္ျဖစ္သည္။ ၎တြင္
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၈)ဦးပါဝင္ သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
၁၉၉၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈ
ေဆာင္အဖြဲ႕ကို တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ထပ္မံေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕
စည္းခဲ့ေသာဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးလြင္ျဖစ္သည္။
၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၈)ဦးပါဝင္သည္။
မင္းေသ့
11 | P a g e
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
ဦးတင္ဦး၊ ဦးၾကည္ေမာင္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနခဲ့ရမွ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္
လာသည့္ အတြက္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ၊ (၉)ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ကို စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္
ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး ဒုဥကၠဌ (၂)ဦးမွာ ဦးတင္ဦးႏွင့္
ဦးၾကည္ေမာင္တို႔ျဖစ္သည္။ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးဦးလြင္
ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ (၅) ဦးပါဝင္သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ အမ်ဳိးသားဒီိမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္
ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တြင္ ဥကၠဌမွာ
ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး ဒုဥကၠဌမွာ ဦးတင္ဦးျဖစ္သည္။ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး
အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးလြင္ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၆)ဦး ပါဝင္သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၁၀ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္
ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏
ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ညီလာခံတြင္ အတည္ျပဳေရြးေကာက္ခဲ့သည္။ ၎ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ ဥကၠဌမွာ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္ျပီး အဖြဲ႕ဝင္ (၁၄) ဦးပါဝင္သည္။
၂။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ရည္တည္ခ်က္ႏွင့္ အေျခအေန
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ခုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲ
(၃)ခု မွာ -
(၁) ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၊
(၂) ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္
(၃) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမ်ားကိုျဖတ္သန္းခဲ့သည္။
ထိုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ပါဝင္ခဲ့သည္မ်ားရိွခဲ့သကဲ့သို႔ ကန္႔ကြက္ ဆန္႔
က်င္ ခဲ့သည္မ်ားလည္းရိွခဲ့သည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ရပ္တည္ခ်က္၊ သေဘာထားမ်ားရိွခဲ့သည္။
ထိုရပ္တည္ခ်က္၊ သေဘာထားမ်ားေၾကာင့္ ပါတီတြင္းအေျခအေနမ်ား ေရြ႕လ်ား၊ လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္ပါေရြးေကာက္ပြဲ(၃)ရပ္အေပၚ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ား
အားေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႕ရသည္။
မင္းေသ့
12 | P a g e
၂.၁။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပက္သက္၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏ သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္
(၁) ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ျဖစ္ေပၚလာရန္
(၂)ဒီမိုကေရစီအစိုးရျဖစ္ေပၚေစရန္ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္ေပၚရန္ (အာဏာရွင္စနစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္)
(၃) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ထြန္းကားေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကီးအျဖစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ရန္
(၄) အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ထြန္းကားျခင္းမရိွေစရန္
(၅) ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေစရန္ ႏိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္
စသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျဖင့္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ ေမလ၊ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္
(၄၄၇) နယ္ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ဲျပီး (၃၉၂)ေနရာ အႏိုင္ရရိွခဲ့သည္။ မဲဆႏၵနယ္စုစုေပါင္း၏ (၈၂)
ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အႏိုင္ရရိွခဲ့သည္။
၂.၂။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ရပ္တည္ခ်က္
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္၏
အႏွစ္ခ်ဳပ္မွာ
(၁) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးတင္ဦးအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးျပန္လႊတ္ေပးေရး
(၂) ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး၍ အေျဖရွာေရး
(၃) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲမွ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းႏွင့္မကိုက္ညီေသာအခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္
ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္း၍ ေလ်ာ္ကန္ကိုက္ညီမႈရိွေအာင္ သံုးသပ္ျပင္ဆင္ေရး
(၄) လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီလွ်င္ ၂၀၁၀ အေထြေထြ
ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္မည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။
(မွတ္ခ်က္။ ။ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းအျပည့္အစံုကို ေနာက္ဆက္တြဲ (ခ)တြင္ ရႈရန္။)
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၂၀၁၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ျခင္း မျပဳခဲ့ေခ်။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္၍ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ပါတီစံုအထြေထြ
ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ပက္သက္ေသာ သေဘာထားအျမင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထိုေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းပါ
အခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တြင္ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္မႈ
မျပဳျခင္းႏွင့္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ အေပၚအျမင္မတူေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြင္း
ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ခြဲထြက္ျခင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚသေဘာထားအျမင္မတူေသာပါတီေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ ျဖစ္ေသာ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊
ေဒါက္တာသန္းျငိမ္း၊ ေဒါက္တာဝင္းႏိုင္၊ ဦးစိန္လွဦးႏွင့္ ဦးသိန္းညႊန္႔တို႔သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစုပါတီကို
မင္းေသ့
13 | P a g e
တည္ေထာင္၍ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ခြဲထြက္၍
ပါတီတစ္ရပ္အျဖစ္တည္ေထာင္ျခင္း သည္ ေအာက္ပါသေဘာထားမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
(က) ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မပါဝင္ျခင္းသည္ ျပည္သူလူထုကို ေက်ာခိုင္းသလိုျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ
ကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္သင့္သည္။
(ခ) ဒီမိုကေရစီအေျခခံစံႏႈန္းမ်ားထက္ လက္ေတြ႕အရျဖစ္ႏိုင္သည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ရမည္။
(ဂ) လႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရးသည္ ယခုအေျခအေနတြင္ ထိေရာက္မႈအားနည္းႏိုင္သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း
ႏိုင္ငံေရးကို လက္ခံသင့္သည္။
၂.၃။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ ရလဒ္
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ ၁၈ရက္ေန႕တြင္ ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝး
ကိုက်င္းပခဲ့ျပီး ယခင္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရးအစား ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ရန္
ဆံုးျဖတ္ ခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ
(က) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊
(ခ) ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္
(ဂ) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး
စသည့္တို႔အေပၚအေျခခံ၍ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ၂၀၁၂
ဧျပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါတီမွတ္ပံုတင္၍ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ “ ဥပေဒျပင္ေပး၊
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည္ ” ဆိုသည့္ ( ျပင္- ဝင္) လိုင္းမွ၊ “ လႊတ္ေတာ္တြင္းဝင္ ျပီး ဥပေဒျပင္မည္ ” ဆိုသည့္ (ဝင္-ျပင္)
လိုင္းသို႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၂၀၁၂ ဧျပီ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္
လစ္လပ္ေနရာ (၄၅)ေနရာမွာ (၄၄)ေနရာဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ျပီး (၄၃) ေနရာ အႏိုင္ရရိွခဲ့ သည္။
၃။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားအရ ပါတီအမ်ိဳးအစား ခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမ်ား
ပါတီအမ်ိဳးအစား ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းျပဳရာတြင္ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုသေဘာကိုအေျခတည္္၍ ေကဒါ ပါတီိ (Cadre
Party) အမ်ိဳးအစား (သို႕) လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) အမ်ိဳးအစား ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏုိင္ ပါသည္။
ေကဒါပါတီကို ပါတီ၏မူဝါဒမ်ားအား စနစ္တက် ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးထားေသာ၊ သေဘာတရားေရး၊
စည္းရုံးေရး ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္မႈရွိေသာ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း၊ ပါတီဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးကို
ပါတီမူဝါဒႏွင့္ အညီ သႏိၵ႒ာန္ခ် ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပါတီမူဝါဒ ဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လုိက္နာျခင္း
အစရွိသည့္ ႏႈန္းစံမ်ားကုိ အေျခခံ၍ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပါတီအျဖစ္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိႏုိင္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္
မင္းေသ့
14 | P a g e
Communist Party Of the Soviet Union ( CPSU )၊ ႏွင့္ Chinese Communist Party ( CCP ) တို႕သည္
ေကဒါပါတီ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္သည္။
လူထုအေျချပဳပါတီ၏ သိသာထင္ရွားေသာ လကၡဏာရပ္မ်ားမွာ ဝါဒေရးရာႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္
မ်ားထက္ ပါတီဝင္ စုေဆာင္းေရးႏွင့္ စည္းရုံးေရးတုိ႕ကို ပုိမုိ အေလးထားျခင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ပါတီ၏ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊
ပန္းတုိင္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္ေသာ အေထြေထြ သေဘာတူညီခ်က္ မရွိဟူ၍ မဆုိႏုိင္။ ဥပမာ German Social
Democratic Party ( SPD ) ႏွင့္ UK Labour Party တုိ႕သည္ လူထုအေျချပဳပါတီ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္သည္။
ဒုတိယေျမာက္ပါတီ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမွာ လူထု သို႕မဟုတ္ ပါတီဝင္တုိ႕အား ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးပံု
ကို အေျခခံ၍ ကိုယ္စားျပဳပါတီ ( Representative Party ) (သို႕) စည္းရုံးစုစည္းပါတီ ( Integrative Party ) ဟူ၍
ခြဲျခား သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။
ကိုယ္စားျပဳုပါတီသည္ ျပည္သူ႕အျမင္ကို ပံုေဖာ္ေပးျခင္းအစား ျပည္သူ႕အျမင္ကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ေစရန္၊
ကိုယ္စားျပဳရန္ ႀကိဳးစား အားထုတ္သည္။ မူဝါဒေရးရာ ဦးတည္မႈထက္ ပါတီ၏ လက္ေတြ႕အက်ိဳးေဖာ္ေဆာင္မႈကို
ဦးစား ေပးသည့္ အေလ်ာက္ အားလံုးကို ဆြဲေဆာင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ ( Catch-all Strategy ) ကို
လက္ခံက်င့္သံုးသည္။
စည္းရုံးစုစည္းပါတီသည္ လူထု၏ အေရးစုိက္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို တံု႕ျပန္မႈေပးျခင္းထက္
ႀကိဳတင္ေျမာ္ျမင္မႈရွိေသာ ႏုိင္ငံေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ားျဖင့္ ျပည္သူကုိပညာေပးျခင္း၊ ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရး
ပန္းတုိင္ အေရာက္ေခၚယူႏုိင္ရန္ အားထုတ္ျခင္းမ်ားကို ဦးစားေပးသည္။
တတိယေျမာက္ ပါတီ အမ်ိဳးအစားသတ္မွတ္ပံုမွာ ပါတီတစ္ခုအေနျဖင့္ အျခားပါတီမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို
အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ တားျမစ္ဟန္႕တားမႈမ်ားကို လိုက္နာမႈရွိျခင္း/မရွိျခင္းကို
အေျခခံ၍ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျချပဳ ပါတီ ( Constitutional Party ) (သို႕) ေတာ္လွန္ေရးပါတီ ( Revolutionary Party )
ဟု ခြဲျခားႏုိင္သည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီသည္ အျခားပါတီတုိ႕၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ ၄င္းတုိ႕အား အပ္ႏွင္းထားေသာ
အခြင့္အာဏာတုိ႕ကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္၏တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ တားျမစ္ဟန္႕တားမႈမ်ားကို
လုိက္နာမႈရွိသည္။ အာဏာရပါတီအေနျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ေသာ ျဗဴရုိကေရစီ ယႏၱရား၊
တရားစီရင္ေရးစနစ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔၏ လုပ္ ငန္းေဆာင္တာမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမရိွေသာ ၾကားေနဝါဒကို
က်င့္သံုးသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီသည္ ေရြး ေကာက္ပြဲယွဥ္ျပိဳင္ေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ေလးစားမႈရိွျပီး
ပါတီတစ္ခုကို ျပည္သူ႔မဲဆႏၵျဖင့္ အာဏာရေစ၊ အာဏာ မဲ့ေစျခင္းကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။
ေတာ္လွန္ေရးပါတီမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အေျခခံဥပေဒ (သို႔) တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို လက္ခံမႈမရိွ
ေသာစနစ္ကို ဆန္႔က်င္သည့္ ပါတီမ်ားျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္ေသာ (သို႔) အစြန္းေရာက္ပါတီမ်ားအျဖစ္
သတ္မွတ္ျခင္းခံရ တတ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးပါတီမ်ား ႏိုင္ငံေရးအာဏာရလာသည့္အခါတြင္ အျခားပါတီမ်ားအား
ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရိွတတ္ျပီး ႏိုင္ငံ ေတာ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ယႏၱရားမ်ားႏွင့္ ပါတီေရးရာမ်ားကို ေပါင္းစပ္လာတတ္သည္။
ပါတီတစ္ခု၏ ဝါဒေရးရာဦးတည္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံျပီး လက္ဝဲပါတီ(သို႔) လက္ယာပါတီဟူ၍
ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏိုင္ သည္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ပါတီ၏ စီးပြားေရးဆုိင္ရာမူဝါဒႏွင့္ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္
မင္းေသ့
15 | P a g e
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ အခန္းက႑ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ေလ့ရိွသည္။
လက္ဝဲပါတီမ်ားအေနျဖင့္ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏
ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈႏွင့္ စုေပါင္းဘံုဝါဒ (သို႔) လူမႈဖူလံုေရးသေဘာတရားမ်ဳိးကို အေျခခံသည္။
လက္ဝဲပါတီအမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ပါတီ၏မူဝါဒ ႏွင့္ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားအလိုုက္ ဗဟိုလက္ဝဲယိမ္းပါတီမွ
လက္ဝဲစြန္းပါတီအထိ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ သည္။
လက္ယာပါတီမ်ားသည္ လြတ္လပ္ေသာေစ်းကြက္စီးပြားေရးႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏လြတ္လပ္မႈမ်ား
အခြင့္အေရး မ်ားကို ဦးစားေပးသည္။ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးက႑အသီးသီးတြင္
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ဝင္ေရာက္စြက္ ဖက္မႈကို ကန္႔သတ္လိုသည္။ လက္ယာပါတီမ်ားတြင္ ပါတီ၏မူဝါဒႏွင့္
သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားအလိုက္ ဗဟိုလက္ယာယိမ္းပါတီမွ လက္ယာစြန္းပါတီအထိ အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွသည္ကို
ေတြ႔ႏိုင္သည္။
၃.၁။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီကို ပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း
၃.၁.၁။ NLDပါတီသည္ လူထုအေျချပဳပါတီ(Mass Party) ျဖစ္သည္
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္လူထုအေျချပဳပါတီ(Mass Party)
အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္ဟုသတ္မွတ္ႏုိင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ပါတီစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ဖြဲ႕စည္းပံု စာအုပ္ အခန္း(၄)ပါ၊
အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ လက္ခံျခင္းက႑၌ ေဖာ္ျပထားေသာ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ
- ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား
- ဧည္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊
- ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ (သို႔) ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္သူအားလံုးသည္ ပါတီဝင္အျဖစ္ ေလွ်ာက္
ထားႏိုင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုသူမ်ားအား ပါတီဝင္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ စိစစ္ျပီး ပါတီဝင္အျဖစ္
လက္ခံမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားကိုရႈျမင္ျခင္းအားျဖင့္ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခြင့္ အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္
အဆင့္ဆင့္ျဖင့္ စိစစ္ ေရြးခ်ယ္ဖြဲ႔စည္းေလ့ရွိေသာ ေကဒါပါတီ (Cadre Party) အမ်ဳိးအစား၌ အက်ဳံးဝင္ျခင္းမရိွဘဲ
လူထုလူတန္းစားမ်ဳိးစံုပါဝင္ႏိုင္ေသာ ပါတီဖြဲ႕စည္းပုံ ရွိသျဖင့္ လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) အျဖစ္
ေကာက္ယူႏိုင္သည္။
၃.၁.၂။ NLDပါတီသည္ စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party) ျဖစ္သည္
ဒုတိယေျမာက္ ပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပုံမွာကိုယ္စားျပဳပါတီ (Representative Party)
အမ်ဳိးအစားႏွင့္ စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party)အမ်ဳိးအစားဟူ၍အမ်ဳိးအစားခြဲျခား သတ္မွတ္နည္း
ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ လူထုကိုယ္စားျပဳပါတီအသြင္မ်ဳိးထက္ ျပည္သူလူထုအတြက္
အမွန္တကယ္လိုအပ္ေသာ လစ္ဘရယ္ ဒီမုိကေရစီႏႈန္းစံမ်ား၊မူဝါဒမ်ားျဖင့္လူထုကို ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးသည့္
ပါတီအသြင္မ်ဳိးကို ပိုမို၍ေဆာင္သည္ကို ေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု ၾကီးမွ
ေပါက္ဖြားလာေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ျပည္သူ႔ဆႏၵ၊ ျပည္သူ႕အသံကို အေလးထားေသာ
မင္းေသ့
16 | P a g e
ပါတီတစ္ခုျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ပါတီ၏ႏိုင္ငံေရးဝါဒသေဘာတရားႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ျပည္သူ႕လူထုအတြက္
အမွန္တကယ္ လိုအပ္သည္ဟု ပါတီ၏ယံုၾကည္ရင္းျဖစ္သည့့္္ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ မူေဘာင္ကို
က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ခ်မွတ္ျပ၍ လူထုအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကို သက္၀င္
ယုံၾကည္လာေစရန္ လက္ခံက်င့္သံုးလာေစရန္္စည္းရံုးဆြဲေဆာင္မႈ ျပဳျခင္းမ်ားကိုေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ထို႔အျပင္
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ တံု႔ျပန္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ
လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ (Liberal Democracy) စံႏႈန္းမ်ား၊ ေဒသအက်ဳိးစီးပြားထက္ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားအေပၚ
လူထု အာရံုစိုက္လာေအာင္ စည္းရံုးသည့္အခ်က္မ်ားကို ေတြ႕ရိွရသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားသာမက ပါတီ၏ မူဝါဒႏွင့္
ဦးတည္ခ်က္မ်ားအေပၚ ခိုင္မာစြာရပ္တည္၍ လူထုကို အသိေပးစည္းရံုးမႈမ်ားျပဳလုပ္သည္ကို ေထာက္ရႈျခင္းအားျဖင့္
ျပည္သူ႔ဆႏၵကို အခါခပ္သိမ္းကိုယ္စားျပဳရန္ ဦးတည္ေသာ ကိုယ္စားျပဳပါတီ (Representative Party)
အမ်ဳိးအစားထက္ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီံႏႈန္းစံ မ်ားအေပၚအေျချပဳ၍ လူထုကုိ စည္းရံုးစုစည္း သည့္ပါတီအသြင္
မ်ဳိးေဆာင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ လူထုအားဆြဲေဆာင္စည္းရံုးသည့္
(စည္းရံုးစုစည္းပါတီ-Integrative Party) ျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၃.၁.၃။ NLDပါတီသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional Party) ျဖစ္သည္
ယခုလက္ရိွအေျခအေနတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional
Party) အျဖစ္သတ္မွတ္နုိင္သည္။၁၉၉၀ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕မွ ႀကီးမွဴးက်င္းပ
ေပးသည့္ ပါတီစံုအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ တရားဝင္ပါတီအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု
အေျချပဳပါတီဟု ယူဆႏိုင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳမခံရျခင္းႏွင့္
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ သေဘာတူညီခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈခံရသည့္အခ်ိန္တြင္ Constitutional Party
အျဖစ္မွ Revolutionary Party အျဖစ္သို႔ တျဖည္းျဖည္း အသြင္ကူးေျပာင္းလာသည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ ထို႔အျပင္
၂၀၁၀ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ လက္ရိွအာဏာရ
အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္သည့္ Revolutionary Party အသြင္မ်ဳိးကို ေဆာင္သည့္အခ်က္ကို
ထပ္မံေတြ႕ရိွခဲ့ရျပန္သည္။
ထို႕ေနာက္ ၂၀၁၂ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႕တြင္က်င္းပေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ယွဥ္ျပဳိင္ႏိုင္ရန္
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သို႔ တရားဝင္ မွတ္ပံုတင္ရာမွ ယခုစာတမ္း ျပဳစုခ်ိန္အထိ Constitutional Party
အျဖစ္တရားဝင္ရပ္တည္လႈပ္ရွားေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အတိတ္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး အသြင္ကိုေဆာင္
ေသာပါတီမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုလက္ရိွအေျခအေနအရဆိုရလ်င္မူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႕စည္းပံုု
အေျချပဳပါတီဟုပင္ သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
၃.၁.၄။ NLDပါတီသည္ ဗဟို-လက္ယာယိမ္းပါတီ (Moderate Right Party) ျဖစ္သည္
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးကို အေလးထား၍ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏
အေျခခံ လူ႕ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသည္ ျဖစ္သျဖင့္ လက္ယာတိမ္းညြတ္မႈရွိသည္ဟု
ဆုိႏုိင္သည္။ သို႕ေသာ္ လက္ဝဲ၊ လက္ယာ အယူအဆ ခြဲျခားခ်က္အေနျဖင့္ ရႈျမင္လွ်င္ ဗဟုိ ( Liberal )
ႏွင့္နီးစပ္မႈရွိသျဖင့္ ဗဟုိလက္ယာယိမ္း (Moderate Right ) သုိ႕မဟုတ္( Centre Right ) ဟူ၍ ေကာက္ယူႏုိင္သည္။
မင္းေသ့
17 | P a g e
Wikipedia စြယ္စံုက်မ္း၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္အရ1
ဗဟိုလက္ယာယိမ္းဆုိသည္မွာ ဒီမုိကေရစီ
လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ၏ တည္မွီရာျဖစ္ေသာ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး တန္ဖိုးမ်ားျဖစ္သည့္ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္ခြင့္၊ ႏုိင္ငံေရး
လြတ္လပ္ခြင့္၊ အခြင့္အေရးတူညီစြာ ရပိုင္ခြင့္၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈႏွင့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္ေရး
ေၾကျငာစာတမ္းပါ အေျခခံ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကို တရားဥပေဒစုိးမိုးေရး မူေဘာင္ႏွင့္အညီ ရရွိေစရန္
အားထုတ္သည္။ တိတိပပ ဆုိရလွ်င္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္၊ စည္းရုံးခြင့္၊ စုေဝးခြင့္၊ အၾကမ္းဖက္မႈမရွိဘဲ
သေဘာထားကြဲလြဲခြင့္၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း အာဏာရပါတီကို အားေကာင္းေသာ အတုိက္အခံပါတီ္အေနျဖင့္
ရင္ဆုိင္ႏုိင္ရန္ ထိေရာက္စြာစည္းရုံးႏုိင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္၍ အမွီအခုိကင္းေသာ သတင္းမီဒီယာက႑
ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္တုိ႕ကို တရား ဥပေဒ စုိးမိုးေရးႏွင့္ အညီေဖာ္ေဆာင္သည့္ ပါတီ
အမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။
NLDပါတီကို ဗဟိုလက္ယာယိမ္းပါတီျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုရျခင္း၏ အေၾကာင္းတစ္ခ်က္မွာ တစ္ဦးခ်င္း
အခြင့္အေရး (Individual Rights) ကို ဦးစားေပးသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ရခုိင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕တြင္
ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ား တစ္အိမ္ေထာင္လွ်င္ ကေလး ( ၂ ) ေယာက္ႏႈန္းသာ ယူရမည္ ဟူေသာ
ကန္႕သတ္ခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ လူ႕အခြင့္အေရးစံႏႈန္းႏွင့္ မကိုက္ညီေၾကာင္း၊ လူတစ္ဦးခ်င္း၏
အခြင့္အေရးကို ကန္႕သတ္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေျပာၾကားျခင္းကို ၾကည့္၍ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အခြင့္အေရးကို
ပို၍ဦးစားေပးေၾကာင္း သိႏုိင္သည္။
အခြင့္အေရး တူညီစြာရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ တုိ႕ကို တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရး၏ မူေဘာင္ႏွင့္
အညီ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း စသည့္ ဗဟုိလက္ယာယိမ္း စံႏႈန္းမ်ားကိုလည္း လက္ပံေတာင္း အေရးကိစၥသုံးသပ္ခ်က္တြင္
သိသာစြာ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။
၄။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဖြဲ႕စည္းပံု ( ၂၀၁၃ )
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ႏိိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ (ဥပေဒအမွတ္ ၂/၂၀၁၀) ကို
ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။2
ယင္းဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လက္မခံႏိုင္သည့္
ျပဌာန္းခ်က္မ်ား ပါရိွေနသည္။ ထို႔ေၾ2
ကာင့္ ယင္းဥပေဒ၊ ပုဒ္မ-၂၅ အရ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္
ထပ္မံမွတ္ပံုတင္ျခင္းမျပဳရန္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ားက ကန္႔ကြက္သူမရိွ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ
(ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္-၁၁) အား ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏို္ဝင္ဘာလ၊ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပဌာန္းခဲ့ပါသည္။
ယင္းဥပေဒ ကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လက္ခံႏိုင္သျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား
မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒအရ တည္ေထာင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။
၄.၁။ ပါတီ၏အမည္ႏွင့္ အလံႏွင့္ အမွတ္တံဆိပ္
ပါတီ၏ အမည္ကို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အမည္ျဖင့္ ဆက္လက္သံုးစြဲခဲ့သည္။
1http://en.wikipedia.org/wiki/New_Right
2အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ဖြဲ႕စည္းပုံ ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒသေဘာတရားႏွင့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္။ (ႏွာ-၁)
မင္းေသ့
18 | P a g e
ပါတီ၏ အလံတြင္ အဝါေရာင္ခြပ္ေဒါင္းပံုႏွင့္ ၾကယ္ျဖဴပံုပါရိွသည္။ ပါတီအလံ၏ ေနာက္ခံအေရာင္မွာ
အနီေရာင္ ျဖစ္သည္။ (မွတ္ခ်က္။ ။ ပါတီ၏အလံႏွင့္အမွတ္တံဆိပ္အဓိပၸါယ္ အျပည့္အစံုကို ေနာက္ဆက္တြဲ (ဂ)တြင္
ရႈရန္။)
၄.၂။ ပါတီဖြဲ႕စည္းပံု
သဘာပတိအဖြဲ႕
၁။ ဦးတင္ဦး နာယက
၂။ ဦးဝင္းတင္ အဖြဲ႕ဝင္
၃။ ဦးသန္းထြန္း အဖြဲ႕ဝင္
၄။ ဦးလွေဖ အဖြဲ႕ဝင္
၅။ ဦးေက်ာ္ခိုင္ အဖြဲ႕ဝင္
၆။ ဦးသိန္းတန္ အဖြဲ႕ဝင္
၇။ ဦးႏိုင္ေသာင္းညႊန္႔ အဖြဲ႕ဝင္
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕
၁။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥကၠဌ
၂။ ဦးဥာဏ္ဝင္း အဖြဲ႕ဝင္
၃။ ဦးဟံသာျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္
၄။ ဦးအုန္းၾကိဳင္ အဖြဲ႕ဝင္
၅။ ဦးဝင္းျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္
၆။ ဦးထြန္းထြန္းဟိန္ အဖြဲ႕ဝင္
၇။ ေဒါက္တာေမဝင္းျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္
၈။ ဦးဝင္းထိန္ အဖြဲ႕ဝင္
၉။ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္ အဖြဲ႕ဝင္
၁၀။ ေဒါက္တာေအာင္မိုးညိဳ အဖြဲ႕ဝင္
၁၁။ ေဒၚခင္ေဌးၾကြယ္ အဖြဲ႕ဝင္
၁၂။ ေဒၚနန္းခင္ေထြးျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္
၁၃။ ဦးေက်ာ္ခင္ အဖြဲ႕ဝင္
၁၄။ ဦးညီပု အဖြဲ႕ဝင္
၁၅။ ေဒါက္တာမ်ဳိးေအာင္ အဖြဲ႕ဝင္
သီးျခားအဖြဲ႕ (၄) ဖြဲ႕
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ေအာက္တြင္ သီးျခားအဖြဲ႕ (၄) ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။
(ေနာက္ဆက္တြဲတြင္ရႈ)၎အဖြဲ႕(၄) ဖြဲ႕မွာ -
မင္းေသ့
19 | P a g e
(၁) အရံဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (အဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးပါဝင္သည္)
(၂) စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ (ဥကၠဌ ၁ ဦးႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၄ ဦးပါဝင္သည္)
(၃) ဗဟုိလူမႈအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕(ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴး၊
ဘ႑ာေရးမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၉ ဦးပါဝင္သည္)
(၄)ဥပေဒေရးရာအထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕ (ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဒုအတြင္းေရးမွဴး၊
အထူးအၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၈ ဦးပါဝင္သည္)စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
ေကာ္မတီ (၁၁) ခု
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ေအာက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာေကာ္မတီ (၁၁) ခု ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ (ေနာက္ဆက္
တြဲတြင္ရႈ)
၎ေကာ္မတီ (၁၁ )မွာ -
(၁) ဥပေဒေရးရာေကာ္မတီ(ေကာ္မတီဝင္ ၆ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၂) ပညာေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၃) က်န္းမာေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၄) စီးပြားေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၆ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၅) ေတာင္သူလယ္သမားေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၆) တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ (ဥကၠဌႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦး ျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၇) အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ (ဥကၠဌႏွင့္ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၃ ဦးျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၈) အလုပ္သမားေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ အဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးႏွင့္အတူ အၾကံေပး ၃ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၉) ျပန္ၾကားေရးေကာ္မတီ (ယာယီတာဝန္ခံ ၁ ဦးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၉ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၁၀) လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌမွာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴး ၁
ဦးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
(၁၁) လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၄ ဦးျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
မင္းေသ့
20 | P a g e
၄.၃။ ပါတီတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာခြဲေဝ က်င့္သံုးမႈ
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ လူထု၏ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုမွ ကာလတုိအတြင္း ေပၚေပါက္
လာေသာ ပါတီတခုျဖစ္ျခင္းႏွင့္ စတင္ခ်ိန္မွ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခ်ိန္အထိတြင္ ပါတီသက္တမ္းႏုေသးျခင္း၊
ျပင္ဆင္ခ်ိန္ေကာင္းစြာ မရျခင္းတုိ႕ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ NLD ပါတီ၏ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ
ဗဟုိဦးစီး စနစ္ျဖင့္သာ စတင္ခဲ့ရသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပိုင္း အေျခအေနတြင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပါတီဝင္အခ်ိဳ႕
ထိန္းသိမ္းခံရျခင္း၊ ပါတီအင္အား ေလ်ာ့ပါးလာျခင္း၊ ပါတီလႈပ္ရွားမႈမ်ား ႏွိပ္ကြပ္ခံရျခင္း စေသာ
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)
Brief History of National League for Democracy (Burmese)

More Related Content

Viewers also liked

Critical thinking (burmese)
Critical thinking (burmese)Critical thinking (burmese)
Critical thinking (burmese)
aungkokotoe
 
Creative Traction Methodology - For Early Stage Startups
Creative Traction Methodology - For Early Stage StartupsCreative Traction Methodology - For Early Stage Startups
Creative Traction Methodology - For Early Stage Startups
Tommaso Di Bartolo
 
Association law
Association lawAssociation law
Association law
aungkokotoe
 
Jss (letter 13) - copy
Jss (letter   13) - copyJss (letter   13) - copy
Jss (letter 13) - copyaungkokotoe
 
Jss (letter 12) - copy
Jss (letter   12) - copyJss (letter   12) - copy
Jss (letter 12) - copyaungkokotoe
 
Jss (letter 15) - copy
Jss (letter   15) - copyJss (letter   15) - copy
Jss (letter 15) - copyaungkokotoe
 
Jss (letter 18) - copy
Jss (letter   18) - copyJss (letter   18) - copy
Jss (letter 18) - copyaungkokotoe
 
Electronics law
Electronics lawElectronics law
Electronics law
YoYam Hnine
 
Strategic important of Myanmar (Burmese)
Strategic important of Myanmar (Burmese)Strategic important of Myanmar (Burmese)
Strategic important of Myanmar (Burmese)
aungkokotoe
 
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြးဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
Kyaw Tun
 
Geopolitic theory & myanmar's strategic location
Geopolitic theory & myanmar's strategic locationGeopolitic theory & myanmar's strategic location
Geopolitic theory & myanmar's strategic location
aungkokotoe
 
Geopolitics of myanmar
Geopolitics of myanmarGeopolitics of myanmar
Geopolitics of myanmar
aungkokotoe
 

Viewers also liked (20)

Jss (letter 16)
Jss (letter 16)Jss (letter 16)
Jss (letter 16)
 
Critical thinking (burmese)
Critical thinking (burmese)Critical thinking (burmese)
Critical thinking (burmese)
 
Creative Traction Methodology - For Early Stage Startups
Creative Traction Methodology - For Early Stage StartupsCreative Traction Methodology - For Early Stage Startups
Creative Traction Methodology - For Early Stage Startups
 
Politics
PoliticsPolitics
Politics
 
Association law
Association lawAssociation law
Association law
 
Jss (letter 8)
Jss (letter 8)Jss (letter 8)
Jss (letter 8)
 
Jss (letter 2)
Jss (letter 2)Jss (letter 2)
Jss (letter 2)
 
Jss (letter 13) - copy
Jss (letter   13) - copyJss (letter   13) - copy
Jss (letter 13) - copy
 
Jss (letter 6)
Jss (letter 6)Jss (letter 6)
Jss (letter 6)
 
Jss (letter 12) - copy
Jss (letter   12) - copyJss (letter   12) - copy
Jss (letter 12) - copy
 
Jss (letter 15) - copy
Jss (letter   15) - copyJss (letter   15) - copy
Jss (letter 15) - copy
 
Jss (letter 3)
Jss (letter 3)Jss (letter 3)
Jss (letter 3)
 
Jss (letter 5)
Jss (letter 5)Jss (letter 5)
Jss (letter 5)
 
Jss (letter 18) - copy
Jss (letter   18) - copyJss (letter   18) - copy
Jss (letter 18) - copy
 
Jss (letter 4)
Jss (letter 4)Jss (letter 4)
Jss (letter 4)
 
Electronics law
Electronics lawElectronics law
Electronics law
 
Strategic important of Myanmar (Burmese)
Strategic important of Myanmar (Burmese)Strategic important of Myanmar (Burmese)
Strategic important of Myanmar (Burmese)
 
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြးဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
ဘာေတြးေတြးေဇာက္ထိုးေတြး
 
Geopolitic theory & myanmar's strategic location
Geopolitic theory & myanmar's strategic locationGeopolitic theory & myanmar's strategic location
Geopolitic theory & myanmar's strategic location
 
Geopolitics of myanmar
Geopolitics of myanmarGeopolitics of myanmar
Geopolitics of myanmar
 

More from aungkokotoe

China factors on Myanmar
China factors on MyanmarChina factors on Myanmar
China factors on Myanmar
aungkokotoe
 
Burmese Writing Methods
Burmese Writing MethodsBurmese Writing Methods
Burmese Writing Methods
aungkokotoe
 
Strategic loaction of myanmar by min thayt
Strategic loaction of myanmar by min thaytStrategic loaction of myanmar by min thayt
Strategic loaction of myanmar by min thayt
aungkokotoe
 
Myanmar geopolitics by min thayt
Myanmar geopolitics by min thaytMyanmar geopolitics by min thayt
Myanmar geopolitics by min thayt
aungkokotoe
 
Myanmar transition to democracy
Myanmar transition to democracyMyanmar transition to democracy
Myanmar transition to democracy
aungkokotoe
 
Introduction to politics
Introduction to politicsIntroduction to politics
Introduction to politics
aungkokotoe
 
Chinese fever by min thayt
Chinese fever by min thaytChinese fever by min thayt
Chinese fever by min thayt
aungkokotoe
 
Icc and arab spring by aung ko ko toe
Icc and arab spring by aung ko ko toeIcc and arab spring by aung ko ko toe
Icc and arab spring by aung ko ko toe
aungkokotoe
 
Population by Aung Ko Ko Toe
Population by Aung Ko Ko ToePopulation by Aung Ko Ko Toe
Population by Aung Ko Ko Toe
aungkokotoe
 
How nationalism
How nationalism How nationalism
How nationalism
aungkokotoe
 
The rise of nationalism
The rise of nationalismThe rise of nationalism
The rise of nationalism
aungkokotoe
 
Book review album number three
Book review album number threeBook review album number three
Book review album number three
aungkokotoe
 
Book review album number two
Book review album number twoBook review album number two
Book review album number two
aungkokotoe
 
Book review album number one
Book review album number oneBook review album number one
Book review album number one
aungkokotoe
 
Min thayt's book
Min thayt's bookMin thayt's book
Min thayt's book
aungkokotoe
 
Nationalism
NationalismNationalism
Nationalism
aungkokotoe
 
Identity politics
Identity politicsIdentity politics
Identity politics
aungkokotoe
 
Education Reform for Technological Universities in Myanmar
Education Reform for Technological Universities in MyanmarEducation Reform for Technological Universities in Myanmar
Education Reform for Technological Universities in Myanmar
aungkokotoe
 
Zoom in your life
Zoom in your lifeZoom in your life
Zoom in your life
aungkokotoe
 
Party building
Party buildingParty building
Party building
aungkokotoe
 

More from aungkokotoe (20)

China factors on Myanmar
China factors on MyanmarChina factors on Myanmar
China factors on Myanmar
 
Burmese Writing Methods
Burmese Writing MethodsBurmese Writing Methods
Burmese Writing Methods
 
Strategic loaction of myanmar by min thayt
Strategic loaction of myanmar by min thaytStrategic loaction of myanmar by min thayt
Strategic loaction of myanmar by min thayt
 
Myanmar geopolitics by min thayt
Myanmar geopolitics by min thaytMyanmar geopolitics by min thayt
Myanmar geopolitics by min thayt
 
Myanmar transition to democracy
Myanmar transition to democracyMyanmar transition to democracy
Myanmar transition to democracy
 
Introduction to politics
Introduction to politicsIntroduction to politics
Introduction to politics
 
Chinese fever by min thayt
Chinese fever by min thaytChinese fever by min thayt
Chinese fever by min thayt
 
Icc and arab spring by aung ko ko toe
Icc and arab spring by aung ko ko toeIcc and arab spring by aung ko ko toe
Icc and arab spring by aung ko ko toe
 
Population by Aung Ko Ko Toe
Population by Aung Ko Ko ToePopulation by Aung Ko Ko Toe
Population by Aung Ko Ko Toe
 
How nationalism
How nationalism How nationalism
How nationalism
 
The rise of nationalism
The rise of nationalismThe rise of nationalism
The rise of nationalism
 
Book review album number three
Book review album number threeBook review album number three
Book review album number three
 
Book review album number two
Book review album number twoBook review album number two
Book review album number two
 
Book review album number one
Book review album number oneBook review album number one
Book review album number one
 
Min thayt's book
Min thayt's bookMin thayt's book
Min thayt's book
 
Nationalism
NationalismNationalism
Nationalism
 
Identity politics
Identity politicsIdentity politics
Identity politics
 
Education Reform for Technological Universities in Myanmar
Education Reform for Technological Universities in MyanmarEducation Reform for Technological Universities in Myanmar
Education Reform for Technological Universities in Myanmar
 
Zoom in your life
Zoom in your lifeZoom in your life
Zoom in your life
 
Party building
Party buildingParty building
Party building
 

Brief History of National League for Democracy (Burmese)

  • 1. မင္းေသ့ 1 | P a g e အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ (NLD) အေၾကာင္းေလ့လာျခင္း (၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ)
  • 2. မင္းေသ့ 2 | P a g e မာတိကာ စာတမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္................................................................................................................................................5 သုေတသနျပဳစုပံု ....................................................................................................................................................5 သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research)...........................................6 နိဒါန္း .....................................................................................................................................................................7 ၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း.....................................................................................7 အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္း.......................................................................................7 ၁.၁။ပါတီ၏အမည္.........................................................................................................................................8 ၁.၂။မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏ရည္ရြယ္ခ်က္ .......................................................8 ၁.၃။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (၁၉၈၈ )........................................8 ၁.၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာဦးစီးအဖြဲ႕.......................................................................9 ၁.၅။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အားျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား............10 ၂။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာရည္တည္ခ်က္ႏွင့္အေျခအေန .........................................11 ၂.၁။၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္ ...........12 ၂.၂။၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္.....................................12 ၂.၃။၂၀၁၂ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ရလဒ္........................13 ၃။ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားအရပါတီအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမ်ား..............................................................13 ၃.၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီကိုပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း................................................15 ၃.၁.၁။ NLDပါတီသည္လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) ျဖစ္သည္.....................................................15 ၃.၁.၂။ NLDပါတီသည္စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party) ျဖစ္သည္...................................................15 ၃.၁.၃။ NLDပါတီသည္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional Party) ျဖစ္သည္.........................................16 ၃.၁.၄။ NLDပါတီသည္ဗဟို-လက္ယာယိမ္းပါတီ (Moderate Right Party) ျဖစ္သည္..................................16 ၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ဖြဲ႕စည္းပံု ( ၂၀၁၃ ).........................................................................................17 ၄.၁။ပါတီ၏အမည္ႏွင့္အလံႏွင့္အမွတ္တံဆိပ္ ...................................................................................................17 ၄.၂။ပါတီဖြဲ႕စည္းပံု............................................................................................................................................18 ၄.၃။ပါတီတြင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာခြဲေဝက်င့္သံုးမႈ ..............................................................................................20
  • 3. မင္းေသ့ 3 | P a g e ၄.၄။ပါတီရံပံုေငြ................................................................................................................................................21 ၅။အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏မူဝါဒမ်ား .........................................................................................................22 ၅.၁။ႏုိင္ငံေရးမူဝါဒ............................................................................................................................................22 ၅.၂။ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ......................................................................................................................................22 ၅.၃။စီးပြားေရးမူဝါဒ..........................................................................................................................................22 ၅.၄။အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ............................................................................................................................23 ၅.၅။ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ .........................................................................................................................23 ၅.၆။တိုင္းရင္းသားေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ...................................................................................................................23 ၅.၇။ပညာေရးမူဝါဒ ..........................................................................................................................................23 ၅.၈။လယ္ယာလုပ္ငန္းဆိုင္ရာမူဝါဒ ..................................................................................................................24 ၅.၈။တရားေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ ..............................................................................................................................24 ၆။မူဝါဒမ်ားအားသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ..........................................................................................................................24 ၆.၁။ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္သေဘာထား....25 ၆.၁.၁။ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရသည့္အေၾကာင္းအရင္း........................................................................25 ၆.၁.၂။ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္ မွာ -.............................................................................................................................................................25 ၆.၂။ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား........................26 ၆.၃။လက္ပံေတာင္းအေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား...................................27 ၆.၃.၁။လက္ပံေတာင္းအေရး၏ေနာက္ခံအေျခအေန ....................................................................................27 ၆.၄။၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား .....30 ၆.၅။ႏိုင္ငံေတာ္ပညာေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏လုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္သေဘာထားအျမင္ ...32 ၆.၆။က်န္းမာေရးႏွင့္ပက္သက္၍အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏လုပ္ေဆာင္မႈ .................................................33 ၆.၇။ပါတီတြင္းလူငယ္ေရးရာက႑ ...................................................................................................................34 ၆.၈။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အားပါတီတြင္ခ်မွတ္ထားေသာမူဝါဒမ်ားႏွင့္ေရးရာဆိုင္ရာသေဘာထားမ်ားကိုႏိႈ င္းယွဥ္သံုးသပ္ျခင္း ...........................................................................................................................................34 ၇။အေထြေထြျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ား........................................................................................................................36
  • 4. မင္းေသ့ 4 | P a g e ေနာက္ဆက္တြဲ (က)............................................................................................................................................38 ေနာက္ဆက္တြဲ (ခ)..............................................................................................................................................39 ေနာက္ဆက္တြဲ (ဂ)..............................................................................................................................................47
  • 5. မင္းေသ့ 5 | P a g e စာတမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီအေၾကာင္းေလ့လာျခင္း သုေတသနစာတမ္းတြင္ ပါတီေပၚေပါက္ လာပံုႏွင့္ ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္းက႑တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရျခင္းႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဗဟုိ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ အဆင့္ဆင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား အေၾကာင္းကို တင္ျပထားသည္။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားမ်ားအရပါတီအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း ျပဳရာတြင္ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုသေဘာ ကိုအေျခတည္ျခင္း၊ လူထု သို႕မဟုတ္ ပါတီဝင္တုိ႕အား ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးပံုကို အေျခတည္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏ တည္ဆဲ ဥပေဒႏွင့္ အျခား ပါတီမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳမႈ၌ အေျခတည္ျခင္းႏွင့္ ပါတီ တစ္ခု၏ဝါဒေရးရာ ဦးတည္ခ်က္ကို အေျခတည္၍ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားထားသည္။ ပါတီ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္ ပါတီတြင္း ပါတီေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ပံု က႑တြင္ ၂၀၁၃ မတ္လ ( ဂ၊ ၉၊ ၁၀ ) ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဗဟုိညီလာခံအၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ၏ ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ပါတီတြင္း အာဏာခြဲေဝပံုႏွင့္ ပါတီေရးရာကိစၥရပ္မ်ား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ား၊ ပါတီရံပံုေငြႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တင္ျပထားသည္။ ပါတီ၏ မူဝါဒ အသီးသီးျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒ၊ စိီးပြားေရး မူဝါဒ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မူဝါဒ၊ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒ၊ တုိင္းရင္းသားေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒ၊ ပညာေရးမူဝါဒ၊ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရး မူဝါဒ၊ တရားေရးဆုိင္ရာ မူဝါမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ၄င္းတုိ႕အေပၚ ေလ့လာသံုးသပ္မႈမ်ားအား တင္ျပထားသည္။ ပါတီ၏ ျပည္သူအက်ိဳးျပဳ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အသီးသီး ျဖစ္ေသာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ကြန္ယက္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥ၊ လက္ပံေတာင္း အေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ ပါတီ၏ သေဘာထား၊ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ ထားရွိေသာ အမ်ဳိးသားဒီိမိုက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ထားပါသည္။ နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ သုေတသနျပဳစုသူတုိ႕၏ အေထြေထြသံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပထားသည္။ သုေတသနျပဳစုပံု သုေတသနျပဳစုရာတြင္ ပါတီႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳျခင္း (Archival Research) ႏွင့္ သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွ ဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research) စနစ္မ်ားကုိ အသံုးျပဳထားပါသည္။သုိ႕ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အေၾကာင္းသုေတသန ျပဳစုသည့္႒ာနမ်ား အားေကာင္းမႈနည္းျခင္း၊ ပါတီမ်ားအေၾကာင္း သုေတသနဆန္ေသာ ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား အားနည္းျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ဤစာတမ္း ျပဳစုရာ၌ က်ယ္ျပန္႕ ျပည့္စံုေအာင္ႀကိဳးစားအားထုတ္ရာတြင္ အကန္႕အသတ္မ်ားရွိသျဖင့္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ သုေတသန စာတမ္းတရပ္ဟု မဆုိသာေခ်။
  • 6. မင္းေသ့ 6 | P a g e သေဘာထားေရးရာရႈေထာင့္မွ ဆန္းစစ္သုေတသနျပဳျခင္း (Qualitative Research) သုေတသနျပဳလုပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳျခင္း (Archival Research)ကိုအသံုးျပဳခဲ့ပါသည္။သတင္းပင္မအရင္းအျမစ္ (Primiary Source) ျဖစ္ေသာ ပါတီ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား၊ ေၾကျငာခ်က္မ်ား၊ ပါတီလက္စြဲစာအုပ္မ်ား (ကန္႔သတ္)၊ အသံဖိုင္၊ ဗီဒီယိုဖိုင္မ်ား ၊ သတင္းမွတ္တမ္း ဗီဒီယိုုမ်ားႏွင့္ သုေတသနပညာရွင္မ်ား၊ စာေပပညာရွင္အသီးသီး၏ ပါတီႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ တဆင့္သံုးသပ္ေရးသားထားမႈမ်ား (Secondary Source) မ်ားကို အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳခဲ့ပါသည္။ ထိုမွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားႏွင့္ ေရးသားခ်က္အသီးသီးကို စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား၊ အြန္လိုင္း စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ NLD ပါတီ၀င္မ်ားႏွင့္ NLD ပါတီအေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားထံမွ ရယူအသံုးျပဳထားပါသည္။ Qulitative Research Method ျဖင့္ သုေတသနျပဳလုပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ အဓိကမ႑ိဳင္ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ပါတီေပၚေပါက္လာပံုႏွင့္သမိုင္း၊ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္ ပါတီေရးရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ ပါတီ၏ျပည္သူ႔အက်ိဳးျပဳ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ၊ ပါတီ၏သေဘာထားရပ္တည္မႈမ်ား (ေမးခြန္းအေသးစိတ္ ေနာက္ဆက္တြဲရႈ) ႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားအား ေျဖၾကားသူမ်ား ပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ား၏ တံု႔ျပန္ေျဖၾကားခ်က္မ်ားအလုိက္ ဆင့္ပြားေပၚေပါက္လာေသာ ေမးျမန္းဖြယ္ စူးစမ္းဖြယ္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ထပ္မံေဆြးေႏြးေမးျမန္းသည့္(Semi Structural Approach) ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္းခဲ့ပါသည္။ ဤသို႔ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ သုေတသနစာတမ္းအတြက္ ခိုုင္မာေသာ အေထာက္အထားမ်ား အသိအျမင္မ်ားကို ရရွိႏိုင္ရန္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တိုင္း ၊ ခရိုင္အဆင့္ ပါတီ အၾကီးအကဲမ်ား စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး နာယကၾကီးမ်ား၊ ပါတီအေၾကာင္းႏွ႔ံစပ္သိျမင္ေသာ ပါတီ၀င္မ်ား အစရွိသည့္ (Focus Groups) မ်ားကို ေတြ႔ဆံုးေမးျမန္းေဆြးေႏြး၍ အသံဖမ္းယူ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ဗီြဒီယိုျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း အစရွိသည္တို႔ိကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
  • 7. မင္းေသ့ 7 | P a g e နိဒါန္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ( ၄ ) ရက္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ုဳပ္ ဦးႏု ေခါင္းေဆာင္၍ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္း အေျခအေန အရပ္ရပ္ မတည္ျငိမ္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မေတာ္မွ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာကို အိမ္ေစာင့္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ေခတၱ ( ၁ ႏွစ္ခြဲခန္႕ ) လြဲေျပာင္းရယူခဲ့ပါသည္။ ထုိ႕ေနာက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းမွ ေခါင္းေဆာင္၍ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး အႏုိင္ရရွိေသာ (ပထစ) ျပည္ေထာင္စုပါတီကို အာဏာျပန္လည္ လႊဲေျပာင္းရာတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွ ႏုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲတာဝန္ကို ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ဤပထစအစိုးရ အာဏာရယူၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ခြဲခန္႕ အၾကာ ( ၁၉၆၂ ) မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕တြင္ ဖက္ဒရယ္မူ အေရးကိစၥႏွင့္ ပက္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္မေတာ္မွ ဒုတိယအႀကိမ္ အာဏာသိမ္းယူၿပီး ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစိုးရ အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕မွ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ( ၂ ) ရက္ေန႕အထိ ( ၁၂ )ႏွစ္တာကာလသည္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစိုးရေခတ္ျဖစ္ၿပီး ထုိရက္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ျမန္မာဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ ( မဆလ ) ပါတီဟု ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ပါသည္။ မဆလပါတီလက္ထက္တြင္ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ အဘက္ဘက္မွ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ မေအာင္ျမင္မႈမ်ား၊ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈမ်ားေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ အေျခအေနမွာ မ်ားစြာနိမ္႕က်ခဲ့ရၿပီး မေက်နပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ လိုလားေတာင့္တမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါသည္။ ထုိသို႕ေသာ အေျခအေန အရပ္ရပ္ေၾကာင့္ (၈.၈.၁၉၈၈) ေန႕တြင္ ျပည္သူတရပ္လံုးပါဝင္ေသာ လူထုအံုၾကြမႈႀကီးတရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါသည္။ ထုိလူထုအံုၾကြမႈႀကီးကို ႏုိင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္မႈေပးႏုိင္ရန္အတြက္ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ား ေပါင္းစည္း၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ကို စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ၁။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ေနာက္ခံသမိုင္းအက်ဥ္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ မ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ ( ဥပေဒအမွတ္ - ၄ / ၈၈ )အရ စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ သည္။ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မရွင္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ၊ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ (၂)ျဖင့္ “ဒီမိုကေရစီပါတီ” ကို မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း စတင္ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုေန႔မွာပင္ ေၾကညာခ်က္အမွတ္(၃)ျဖင့္ “အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္” ကို မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ေကာ္မရွင္ သို႔ မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအနက္ ဒုတိယေျမာက္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည့္ ပါတီျဖစ္သည္။
  • 8. မင္းေသ့ 8 | P a g e အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၃၀ ရက္မွ စတင္ျပီး မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁.၁။ ပါတီ၏အမည္ အဖြဲ႕အစည္း၏ အမည္မွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ National League for Democracy ေခၚတြင္ပါသည္။ ၁.၂။ မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ မူလအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ေအာက္ပါရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ (၁) ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ျဖစ္ေပၚလာရန္ (၂)ဒီမိုကေရစီအစိုးရျဖစ္ေပၚေစရန္ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္ေပၚရန္ (အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ေပၚထြက္လာျခင္းမရိွေစရန္) (၃) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ထြန္းကားေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကီးအျဖစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ရန္ (၄) အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ထြန္းကားျခင္းမရိွေစရန္ (၅) ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေစရန္ ႏိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ ဆိုသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အမ်ုိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို စတင္တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ၁.၃။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (၁၉၈၈ ) (က) ဦးေအာင္ၾကီး ဥကၠဌ (ခ) ဦးတင္ဦး ဒု-ဥကၠဌ (ဂ) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (ဃ) ဦးၾကည္ဟန္ အတြင္းေရးမွဴး (၁) (င) ဦးခ်စ္ခိုင္ အတြင္းေရးမွဴး (၂) (စ) ဦးဝင္းတင္ အတြင္းေရးမွဴး (၃) (ဆ) ဦးၾကည္ေမာင္ သုေတသနဌာနမွဴး (ဇ) ဦးေအာင္ေရႊ စည္းရံုးေရးဌာနမွဴး (စ်) ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ စည္းရံုးေရးဌာနမွဴး (ည) ဦးလြင္ ဘ႑ာေရးမွဴး (ဋ) ဦးဘေရႊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနမွဴး (ဌ) ဦးေအာင္လြင္ ျပန္ၾကားေရးမွဴး တို႔ျဖစ္ပါသည္။ အဖြဲ႕ဝင္ (၄၂) ဦးပါဝင္ေသာ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ ကိုဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ အဆိုပါ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ (၁၂) ႏွင့္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕ (၃၀)ဦး တို႔ကို စုေပါင္း၍ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
  • 9. မင္းေသ့ 9 | P a g e ၁.၄။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဦးစီးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားမွာ - ဦးခင္ညိဳ ဦးေဇာ္ဝင္း ဦးမင္းဒင္ ဦးေက်ာ္ျမင့္ေလး ဦးသာထို ဦးသိန္းႏိုင္ ဦးခင္ေမာင္ေမာင္ ဦးေမာင္ေမာင္ ဦးနန္းႏြယ္ ဦးဖိုးေအာင္ ဦးေသာင္းဒန္ ဦးလွေမာ္ ဦးေစာျမင့္ ဦးေရႊ ဦးေအးေမာင္ ဦးတင္ေအး ဗိုလ္ရဲထြဋ္ ဦးသန္းထြန္း ဦးခ်ိန္ဖိုး ဦးလွေမာင္ ဦးထြန္းတင္ ဦးေသာ္က ဦးကုိယု ဦးမိုးသူ ဦးခ်မ္းေအး ေဒါက္တာတင္မ်ဳိးဝင္း ေဒါက္တာသက္မင္း ဦးဝင္းခက္ ဦးတင္ေရႊ ဦးခင္ေမာင္ေရႊ တို႔ျဖစ္ပါသည္။ စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က ဦးေအာင္ၾကီး၊ သူရဦးတင္ဦး ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ အုပ္စုသံုးခုမွ အခ်ဳိးညီ စုေပါင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးေအာင္ၾကီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သူရဦးတင္ဦးတို႔၏ အုပ္စု (၃) စုေပါင္း၍ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အား “ ေအာင္၊ စု၊ တင္ ” ဟု လူသိမ်ားသည္။ - ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ၾကီးအုပ္စုတြင္ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း၊ ဝန္ၾကီးေဟာင္း၊ ပါေမာကၡေဟာင္း၊ ရဲမင္းၾကီးေဟာင္း၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္းဝန္ေဟာင္း၊ က်ဴရွင္ဆရာ၊ ေရွ႕ေနမ်ား (၁၄) ဦး ပါဝင္ သည္။ - ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏အုပ္စုတြင္ တတ္သိပညာရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရွ႕ေနမ်ား၊ ဆရာဝန္မ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမား မ်ား (၁၄) ဦး ပါဝင္သည္။ - ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦး၏ အုပ္စုတြင္ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ား (၁၄)ဦး ပါဝင္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဖြဲ႕စည္းျပီး မၾကာမီ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ ဥကၠဌ ဦးေအာင္ၾကီး က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ အေရးေပၚသံုးသပ္ခ်က္တင္ျပခဲ့သည္။ အဆိုပါ အေရးေပၚ သံုးသပ္ခ်က္တြင္ - ပါတီအတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျပီး ထိုကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို ပါတီမွအနားယူရန္ ဦးေအာင္ၾကီးက တင္ျပခဲ့သည္။ ဥကၠဌ ဦးေအာင္ၾကီးတင္ျပခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားအဖြဲ႕တြင္ (၁) ဦးကိုယု (၂) ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ (၃) ဦးစိန္ျမင့္ (ခ) ဦးမိုးသူ (၄) ဦးဝင္းတင္ (ဟံသာဝတီ) (၅) ဦးတင္ေရႊ (၆) ဦးထြန္းတင္ (၇) ဦးေအာင္လြင္ (၈) ဦးခ်မ္းေအး (ေမာင္စူးစမ္း) တို႔ပါဝင္သည္။ (မွတ္ခ်က္။ ။ အေရးေပၚသံုးသပ္ခ်က္ပါ အခ်က္အလက္အျပည့္အစံုအား ေနာက္ဆက္တြဲ (က)တြင္ၾကည့္ရန္)
  • 10. မင္းေသ့ 10 | P a g e ကြန္ျမဴနစ္ဆိုသူမ်ားကိစၥကို ၁၉၈၈ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဗဟိုဦးစီးမ်က္ႏွာစံုညီ အစည္းအေဝးက်င္းပ၍ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ဗဟိုဦးစီးအစည္းအေဝးတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဟု စြပ္စြဲခံရသူမ်ားႏွင့္ ဦးေအာင္ၾကီးတို႔အုပ္စုသည္ ရံႈးသူထြက္ရမည္ဟု ၾကိဳတင္သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ အဆိုကို မဲခြဲေသာအခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အုပ္စုမွ (၁၄)မဲ၊ ဦးတင္ဦး၏အုပ္စုမွ (၁၄)မဲႏွင့္ ဦးေအာင္ၾကီးအုပ္စုမွ(၁)မဲျဖင့္ ဦးေအာင္ၾကီး၏ အဆိုကို ဆန္႔က်င္မဲေပးၾကသည္။ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့ရာတြင္ ဦးေအာင္ၾကီး၏အဆို ရံႈးနိမ့္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဦးၾကည္ေမာင္မွအပ ဦးေအာင္ၾကီး၏အုပ္စုတစ္ခု လံုး ပါတီတြင္းမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ရသည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ေသာပုဂိၢဳလ္မ်ားမွာ- (၁) ဦးေအာင္ၾကီး၊ (၂) ဦးၾကည္ဟန္၊ (၃) ဦးဘေရႊ၊ (၄) ဦးနန္းႏြယ္၊ (၅) ဦးခင္ေမာင္ေမာင္၊ (၆) ဦးသာထို၊ (၇) ဂုဏ္ထူးဦးသိန္းႏိုင္၊ (၈) ဦးမင္းဒင္၊ (၉) ဦးခင္ညိဳ၊ (၁၀) ဦးေက်ာ္ျမင့္ေလး၊ (၁၁) ဦးဘိုးေအာင္၊ (၁၂) ဦးေမာင္ေမာင္၊ (၁၃) ဦးေဇာ္ဝင္းဦး တို႔ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ဦးေအာင္ၾကီးႏွင့္ (၁၂)ဦးတို႔သည္ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾက ပါသည္။ ၁.၅။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းမ်ား အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ပထမဆံုးအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၊ (၉)ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ပထမအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးတင္ဦးျဖစ္ျပီး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ၊ (၂၀)ရက္ေန႔တြင္ဦးတင္ဦးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ၾကရျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ကို ဒုတိယအၾကိမ္ ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးၾကည္ေမာင္(ယာယီ) ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးခ်စ္ခိုင္ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၈)ဦးပါဝင္ သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၁၉၉၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕ကို တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ထပ္မံေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕ စည္းခဲ့ေသာဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးလြင္ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၈)ဦးပါဝင္သည္။
  • 11. မင္းေသ့ 11 | P a g e အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ဦးတင္ဦး၊ ဦးၾကည္ေမာင္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနခဲ့ရမွ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ လာသည့္ အတြက္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ၊ (၉)ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ကို စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ စတုတၳအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌမွာ ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး ဒုဥကၠဌ (၂)ဦးမွာ ဦးတင္ဦးႏွင့္ ဦးၾကည္ေမာင္တို႔ျဖစ္သည္။ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးဦးလြင္ ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ (၅) ဦးပါဝင္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ အမ်ဳိးသားဒီိမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တြင္ ဥကၠဌမွာ ဦးေအာင္ေရႊျဖစ္ျပီး ဒုဥကၠဌမွာ ဦးတင္ဦးျဖစ္သည္။ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးလြင္ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္(၆)ဦး ပါဝင္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၁၀ရက္ေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ညီလာခံတြင္ အတည္ျပဳေရြးေကာက္ခဲ့သည္။ ၎ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ ဥကၠဌမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္ျပီး အဖြဲ႕ဝင္ (၁၄) ဦးပါဝင္သည္။ ၂။အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ရည္တည္ခ်က္ႏွင့္ အေျခအေန အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ခုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲ (၃)ခု မွာ - (၁) ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၊ (၂) ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ (၃) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမ်ားကိုျဖတ္သန္းခဲ့သည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ပါဝင္ခဲ့သည္မ်ားရိွခဲ့သကဲ့သို႔ ကန္႔ကြက္ ဆန္႔ က်င္ ခဲ့သည္မ်ားလည္းရိွခဲ့သည္။ ထိုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ရပ္တည္ခ်က္၊ သေဘာထားမ်ားရိွခဲ့သည္။ ထိုရပ္တည္ခ်က္၊ သေဘာထားမ်ားေၾကာင့္ ပါတီတြင္းအေျခအေနမ်ား ေရြ႕လ်ား၊ လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္ပါေရြးေကာက္ပြဲ(၃)ရပ္အေပၚ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ား အားေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႕ရသည္။
  • 12. မင္းေသ့ 12 | P a g e ၂.၁။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပက္သက္၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳ႔ပ္၏ သေဘာထားႏွင့္ရပ္တည္ခ်က္ (၁) ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ျဖစ္ေပၚလာရန္ (၂)ဒီမိုကေရစီအစိုးရျဖစ္ေပၚေစရန္ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္ေပၚရန္ (အာဏာရွင္စနစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္) (၃) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ထြန္းကားေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကီးအျဖစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ရန္ (၄) အာဏာရွင္စနစ္ျပန္လည္ထြန္းကားျခင္းမရိွေစရန္ (၅) ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေစရန္ ႏိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ စသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျဖင့္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ ေမလ၊ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ (၄၄၇) နယ္ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ဲျပီး (၃၉၂)ေနရာ အႏိုင္ရရိွခဲ့သည္။ မဲဆႏၵနယ္စုစုေပါင္း၏ (၈၂) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အႏိုင္ရရိွခဲ့သည္။ ၂.၂။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပက္သက္၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ရပ္တည္ခ်က္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွာ (၁) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးတင္ဦးအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးျပန္လႊတ္ေပးေရး (၂) ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး၍ အေျဖရွာေရး (၃) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲမွ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းႏွင့္မကိုက္ညီေသာအခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္း၍ ေလ်ာ္ကန္ကိုက္ညီမႈရိွေအာင္ သံုးသပ္ျပင္ဆင္ေရး (၄) လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာခ်က္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီလွ်င္ ၂၀၁၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္မည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ (မွတ္ခ်က္။ ။ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းအျပည့္အစံုကို ေနာက္ဆက္တြဲ (ခ)တြင္ ရႈရန္။) အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၂၀၁၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ျခင္း မျပဳခဲ့ေခ်။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္၍ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ပါတီစံုအထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ပက္သက္ေသာ သေဘာထားအျမင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထိုေရႊဂံုတိုင္ေၾကညာစာတမ္းပါ အခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တြင္ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္မႈ မျပဳျခင္းႏွင့္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ အေပၚအျမင္မတူေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြင္း ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ခြဲထြက္ျခင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚသေဘာထားအျမင္မတူေသာပါတီေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ ျဖစ္ေသာ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊ ေဒါက္တာသန္းျငိမ္း၊ ေဒါက္တာဝင္းႏိုင္၊ ဦးစိန္လွဦးႏွင့္ ဦးသိန္းညႊန္႔တို႔သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစုပါတီကို
  • 13. မင္းေသ့ 13 | P a g e တည္ေထာင္၍ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ခြဲထြက္၍ ပါတီတစ္ရပ္အျဖစ္တည္ေထာင္ျခင္း သည္ ေအာက္ပါသေဘာထားမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ (က) ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မပါဝင္ျခင္းသည္ ျပည္သူလူထုကို ေက်ာခိုင္းသလိုျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္သင့္သည္။ (ခ) ဒီမိုကေရစီအေျခခံစံႏႈန္းမ်ားထက္ လက္ေတြ႕အရျဖစ္ႏိုင္သည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ရမည္။ (ဂ) လႊတ္ေတာ္ျပင္ပႏိုင္ငံေရးသည္ ယခုအေျခအေနတြင္ ထိေရာက္မႈအားနည္းႏိုင္သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ႏိုင္ငံေရးကို လက္ခံသင့္သည္။ ၂.၃။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ ရလဒ္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ ၁၈ရက္ေန႕တြင္ ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝး ကိုက်င္းပခဲ့ျပီး ယခင္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရးအစား ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ ခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ (က) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ (ခ) ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ (ဂ) ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး စသည့္တို႔အေပၚအေျခခံ၍ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ၂၀၁၂ ဧျပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါတီမွတ္ပံုတင္၍ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည္။ “ ဥပေဒျပင္ေပး၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည္ ” ဆိုသည့္ ( ျပင္- ဝင္) လိုင္းမွ၊ “ လႊတ္ေတာ္တြင္းဝင္ ျပီး ဥပေဒျပင္မည္ ” ဆိုသည့္ (ဝင္-ျပင္) လိုင္းသို႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၂၀၁၂ ဧျပီ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လစ္လပ္ေနရာ (၄၅)ေနရာမွာ (၄၄)ေနရာဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ျပီး (၄၃) ေနရာ အႏိုင္ရရိွခဲ့ သည္။ ၃။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံသေဘာတရားအရ ပါတီအမ်ိဳးအစား ခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမ်ား ပါတီအမ်ိဳးအစား ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းျပဳရာတြင္ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုသေဘာကိုအေျခတည္္၍ ေကဒါ ပါတီိ (Cadre Party) အမ်ိဳးအစား (သို႕) လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) အမ်ိဳးအစား ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏုိင္ ပါသည္။ ေကဒါပါတီကို ပါတီ၏မူဝါဒမ်ားအား စနစ္တက် ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးထားေသာ၊ သေဘာတရားေရး၊ စည္းရုံးေရး ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္မႈရွိေသာ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း၊ ပါတီဝင္မ်ား အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးကို ပါတီမူဝါဒႏွင့္ အညီ သႏိၵ႒ာန္ခ် ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပါတီမူဝါဒ ဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လုိက္နာျခင္း အစရွိသည့္ ႏႈန္းစံမ်ားကုိ အေျခခံ၍ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပါတီအျဖစ္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိႏုိင္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္
  • 14. မင္းေသ့ 14 | P a g e Communist Party Of the Soviet Union ( CPSU )၊ ႏွင့္ Chinese Communist Party ( CCP ) တို႕သည္ ေကဒါပါတီ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္သည္။ လူထုအေျချပဳပါတီ၏ သိသာထင္ရွားေသာ လကၡဏာရပ္မ်ားမွာ ဝါဒေရးရာႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ မ်ားထက္ ပါတီဝင္ စုေဆာင္းေရးႏွင့္ စည္းရုံးေရးတုိ႕ကို ပုိမုိ အေလးထားျခင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ပါတီ၏ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ပန္းတုိင္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္ေသာ အေထြေထြ သေဘာတူညီခ်က္ မရွိဟူ၍ မဆုိႏုိင္။ ဥပမာ German Social Democratic Party ( SPD ) ႏွင့္ UK Labour Party တုိ႕သည္ လူထုအေျချပဳပါတီ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္သည္။ ဒုတိယေျမာက္ပါတီ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပံုမွာ လူထု သို႕မဟုတ္ ပါတီဝင္တုိ႕အား ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးပံု ကို အေျခခံ၍ ကိုယ္စားျပဳပါတီ ( Representative Party ) (သို႕) စည္းရုံးစုစည္းပါတီ ( Integrative Party ) ဟူ၍ ခြဲျခား သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။ ကိုယ္စားျပဳုပါတီသည္ ျပည္သူ႕အျမင္ကို ပံုေဖာ္ေပးျခင္းအစား ျပည္သူ႕အျမင္ကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ေစရန္၊ ကိုယ္စားျပဳရန္ ႀကိဳးစား အားထုတ္သည္။ မူဝါဒေရးရာ ဦးတည္မႈထက္ ပါတီ၏ လက္ေတြ႕အက်ိဳးေဖာ္ေဆာင္မႈကို ဦးစား ေပးသည့္ အေလ်ာက္ အားလံုးကို ဆြဲေဆာင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ ( Catch-all Strategy ) ကို လက္ခံက်င့္သံုးသည္။ စည္းရုံးစုစည္းပါတီသည္ လူထု၏ အေရးစုိက္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို တံု႕ျပန္မႈေပးျခင္းထက္ ႀကိဳတင္ေျမာ္ျမင္မႈရွိေသာ ႏုိင္ငံေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ားျဖင့္ ျပည္သူကုိပညာေပးျခင္း၊ ဆြဲေဆာင္စည္းရုံးျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရး ပန္းတုိင္ အေရာက္ေခၚယူႏုိင္ရန္ အားထုတ္ျခင္းမ်ားကို ဦးစားေပးသည္။ တတိယေျမာက္ ပါတီ အမ်ိဳးအစားသတ္မွတ္ပံုမွာ ပါတီတစ္ခုအေနျဖင့္ အျခားပါတီမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ တားျမစ္ဟန္႕တားမႈမ်ားကို လိုက္နာမႈရွိျခင္း/မရွိျခင္းကို အေျခခံ၍ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျချပဳ ပါတီ ( Constitutional Party ) (သို႕) ေတာ္လွန္ေရးပါတီ ( Revolutionary Party ) ဟု ခြဲျခားႏုိင္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီသည္ အျခားပါတီတုိ႕၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ ၄င္းတုိ႕အား အပ္ႏွင္းထားေသာ အခြင့္အာဏာတုိ႕ကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္၏တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ တားျမစ္ဟန္႕တားမႈမ်ားကို လုိက္နာမႈရွိသည္။ အာဏာရပါတီအေနျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ေသာ ျဗဴရုိကေရစီ ယႏၱရား၊ တရားစီရင္ေရးစနစ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔၏ လုပ္ ငန္းေဆာင္တာမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမရိွေသာ ၾကားေနဝါဒကို က်င့္သံုးသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီသည္ ေရြး ေကာက္ပြဲယွဥ္ျပိဳင္ေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ေလးစားမႈရိွျပီး ပါတီတစ္ခုကို ျပည္သူ႔မဲဆႏၵျဖင့္ အာဏာရေစ၊ အာဏာ မဲ့ေစျခင္းကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ေတာ္လွန္ေရးပါတီမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အေျခခံဥပေဒ (သို႔) တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို လက္ခံမႈမရိွ ေသာစနစ္ကို ဆန္႔က်င္သည့္ ပါတီမ်ားျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္ေသာ (သို႔) အစြန္းေရာက္ပါတီမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံရ တတ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးပါတီမ်ား ႏိုင္ငံေရးအာဏာရလာသည့္အခါတြင္ အျခားပါတီမ်ားအား ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရိွတတ္ျပီး ႏိုင္ငံ ေတာ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ယႏၱရားမ်ားႏွင့္ ပါတီေရးရာမ်ားကို ေပါင္းစပ္လာတတ္သည္။ ပါတီတစ္ခု၏ ဝါဒေရးရာဦးတည္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံျပီး လက္ဝဲပါတီ(သို႔) လက္ယာပါတီဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏိုင္ သည္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ပါတီ၏ စီးပြားေရးဆုိင္ရာမူဝါဒႏွင့္ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္
  • 15. မင္းေသ့ 15 | P a g e ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ အခန္းက႑ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ေလ့ရိွသည္။ လက္ဝဲပါတီမ်ားအေနျဖင့္ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈႏွင့္ စုေပါင္းဘံုဝါဒ (သို႔) လူမႈဖူလံုေရးသေဘာတရားမ်ဳိးကို အေျခခံသည္။ လက္ဝဲပါတီအမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ပါတီ၏မူဝါဒ ႏွင့္ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားအလိုုက္ ဗဟိုလက္ဝဲယိမ္းပါတီမွ လက္ဝဲစြန္းပါတီအထိ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ သည္။ လက္ယာပါတီမ်ားသည္ လြတ္လပ္ေသာေစ်းကြက္စီးပြားေရးႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏လြတ္လပ္မႈမ်ား အခြင့္အေရး မ်ားကို ဦးစားေပးသည္။ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးက႑အသီးသီးတြင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ဝင္ေရာက္စြက္ ဖက္မႈကို ကန္႔သတ္လိုသည္။ လက္ယာပါတီမ်ားတြင္ ပါတီ၏မူဝါဒႏွင့္ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားအလိုက္ ဗဟိုလက္ယာယိမ္းပါတီမွ လက္ယာစြန္းပါတီအထိ အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။ ၃.၁။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီကို ပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း ၃.၁.၁။ NLDပါတီသည္ လူထုအေျချပဳပါတီ(Mass Party) ျဖစ္သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္လူထုအေျချပဳပါတီ(Mass Party) အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္ဟုသတ္မွတ္ႏုိင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ပါတီစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ဖြဲ႕စည္းပံု စာအုပ္ အခန္း(၄)ပါ၊ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ လက္ခံျခင္းက႑၌ ေဖာ္ျပထားေသာ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ - ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား - ဧည္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ - ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ (သို႔) ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္သူအားလံုးသည္ ပါတီဝင္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ ထားႏိုင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုသူမ်ားအား ပါတီဝင္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ စိစစ္ျပီး ပါတီဝင္အျဖစ္ လက္ခံမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားကိုရႈျမင္ျခင္းအားျဖင့္ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခြင့္ အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္ အဆင့္ဆင့္ျဖင့္ စိစစ္ ေရြးခ်ယ္ဖြဲ႔စည္းေလ့ရွိေသာ ေကဒါပါတီ (Cadre Party) အမ်ဳိးအစား၌ အက်ဳံးဝင္ျခင္းမရိွဘဲ လူထုလူတန္းစားမ်ဳိးစံုပါဝင္ႏိုင္ေသာ ပါတီဖြဲ႕စည္းပုံ ရွိသျဖင့္ လူထုအေျချပဳပါတီ (Mass Party) အျဖစ္ ေကာက္ယူႏိုင္သည္။ ၃.၁.၂။ NLDပါတီသည္ စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party) ျဖစ္သည္ ဒုတိယေျမာက္ ပါတီအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ပုံမွာကိုယ္စားျပဳပါတီ (Representative Party) အမ်ဳိးအစားႏွင့္ စည္းရံုးစုစည္းပါတီ (Integrative Party)အမ်ဳိးအစားဟူ၍အမ်ဳိးအစားခြဲျခား သတ္မွတ္နည္း ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ လူထုကိုယ္စားျပဳပါတီအသြင္မ်ဳိးထက္ ျပည္သူလူထုအတြက္ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေသာ လစ္ဘရယ္ ဒီမုိကေရစီႏႈန္းစံမ်ား၊မူဝါဒမ်ားျဖင့္လူထုကို ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးသည့္ ပါတီအသြင္မ်ဳိးကို ပိုမို၍ေဆာင္သည္ကို ေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု ၾကီးမွ ေပါက္ဖြားလာေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ျပည္သူ႔ဆႏၵ၊ ျပည္သူ႕အသံကို အေလးထားေသာ
  • 16. မင္းေသ့ 16 | P a g e ပါတီတစ္ခုျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ပါတီ၏ႏိုင္ငံေရးဝါဒသေဘာတရားႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ျပည္သူ႕လူထုအတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္သည္ဟု ပါတီ၏ယံုၾကည္ရင္းျဖစ္သည့့္္ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ မူေဘာင္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ခ်မွတ္ျပ၍ လူထုအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကို သက္၀င္ ယုံၾကည္လာေစရန္ လက္ခံက်င့္သံုးလာေစရန္္စည္းရံုးဆြဲေဆာင္မႈ ျပဳျခင္းမ်ားကိုေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ တံု႔ျပန္ခ်က္မ်ား၊ သေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ (Liberal Democracy) စံႏႈန္းမ်ား၊ ေဒသအက်ဳိးစီးပြားထက္ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားအေပၚ လူထု အာရံုစိုက္လာေအာင္ စည္းရံုးသည့္အခ်က္မ်ားကို ေတြ႕ရိွရသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားသာမက ပါတီ၏ မူဝါဒႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္မ်ားအေပၚ ခိုင္မာစြာရပ္တည္၍ လူထုကို အသိေပးစည္းရံုးမႈမ်ားျပဳလုပ္သည္ကို ေထာက္ရႈျခင္းအားျဖင့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵကို အခါခပ္သိမ္းကိုယ္စားျပဳရန္ ဦးတည္ေသာ ကိုယ္စားျပဳပါတီ (Representative Party) အမ်ဳိးအစားထက္ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီံႏႈန္းစံ မ်ားအေပၚအေျချပဳ၍ လူထုကုိ စည္းရံုးစုစည္း သည့္ပါတီအသြင္ မ်ဳိးေဆာင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ လူထုအားဆြဲေဆာင္စည္းရံုးသည့္ (စည္းရံုးစုစည္းပါတီ-Integrative Party) ျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ၃.၁.၃။ NLDပါတီသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional Party) ျဖစ္သည္ ယခုလက္ရိွအေျခအေနတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျချပဳပါတီ (Constitutional Party) အျဖစ္သတ္မွတ္နုိင္သည္။၁၉၉၀ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕မွ ႀကီးမွဴးက်င္းပ ေပးသည့္ ပါတီစံုအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ တရားဝင္ပါတီအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျချပဳပါတီဟု ယူဆႏိုင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳမခံရျခင္းႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ သေဘာတူညီခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈခံရသည့္အခ်ိန္တြင္ Constitutional Party အျဖစ္မွ Revolutionary Party အျဖစ္သို႔ တျဖည္းျဖည္း အသြင္ကူးေျပာင္းလာသည္ကိုေတြ႕ရွိရသည္။ ထို႔အျပင္ ၂၀၁၀ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ လက္ရိွအာဏာရ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္သည့္ Revolutionary Party အသြင္မ်ဳိးကို ေဆာင္သည့္အခ်က္ကို ထပ္မံေတြ႕ရိွခဲ့ရျပန္သည္။ ထို႕ေနာက္ ၂၀၁၂ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႕တြင္က်င္းပေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ယွဥ္ျပဳိင္ႏိုင္ရန္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သို႔ တရားဝင္ မွတ္ပံုတင္ရာမွ ယခုစာတမ္း ျပဳစုခ်ိန္အထိ Constitutional Party အျဖစ္တရားဝင္ရပ္တည္လႈပ္ရွားေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အတိတ္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး အသြင္ကိုေဆာင္ ေသာပါတီမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုလက္ရိွအေျခအေနအရဆိုရလ်င္မူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႕စည္းပံုု အေျချပဳပါတီဟုပင္ သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ၃.၁.၄။ NLDပါတီသည္ ဗဟို-လက္ယာယိမ္းပါတီ (Moderate Right Party) ျဖစ္သည္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးကို အေလးထား၍ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အေျခခံ လူ႕ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသည္ ျဖစ္သျဖင့္ လက္ယာတိမ္းညြတ္မႈရွိသည္ဟု ဆုိႏုိင္သည္။ သို႕ေသာ္ လက္ဝဲ၊ လက္ယာ အယူအဆ ခြဲျခားခ်က္အေနျဖင့္ ရႈျမင္လွ်င္ ဗဟုိ ( Liberal ) ႏွင့္နီးစပ္မႈရွိသျဖင့္ ဗဟုိလက္ယာယိမ္း (Moderate Right ) သုိ႕မဟုတ္( Centre Right ) ဟူ၍ ေကာက္ယူႏုိင္သည္။
  • 17. မင္းေသ့ 17 | P a g e Wikipedia စြယ္စံုက်မ္း၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္အရ1 ဗဟိုလက္ယာယိမ္းဆုိသည္မွာ ဒီမုိကေရစီ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ၏ တည္မွီရာျဖစ္ေသာ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး တန္ဖိုးမ်ားျဖစ္သည့္ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္ခြင့္၊ ႏုိင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ အခြင့္အေရးတူညီစြာ ရပိုင္ခြင့္၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈႏွင့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္ေရး ေၾကျငာစာတမ္းပါ အေျခခံ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကို တရားဥပေဒစုိးမိုးေရး မူေဘာင္ႏွင့္အညီ ရရွိေစရန္ အားထုတ္သည္။ တိတိပပ ဆုိရလွ်င္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္၊ စည္းရုံးခြင့္၊ စုေဝးခြင့္၊ အၾကမ္းဖက္မႈမရွိဘဲ သေဘာထားကြဲလြဲခြင့္၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း အာဏာရပါတီကို အားေကာင္းေသာ အတုိက္အခံပါတီ္အေနျဖင့္ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ရန္ ထိေရာက္စြာစည္းရုံးႏုိင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္၍ အမွီအခုိကင္းေသာ သတင္းမီဒီယာက႑ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္တုိ႕ကို တရား ဥပေဒ စုိးမိုးေရးႏွင့္ အညီေဖာ္ေဆာင္သည့္ ပါတီ အမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ NLDပါတီကို ဗဟိုလက္ယာယိမ္းပါတီျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုရျခင္း၏ အေၾကာင္းတစ္ခ်က္မွာ တစ္ဦးခ်င္း အခြင့္အေရး (Individual Rights) ကို ဦးစားေပးသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ရခုိင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ား တစ္အိမ္ေထာင္လွ်င္ ကေလး ( ၂ ) ေယာက္ႏႈန္းသာ ယူရမည္ ဟူေသာ ကန္႕သတ္ခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ လူ႕အခြင့္အေရးစံႏႈန္းႏွင့္ မကိုက္ညီေၾကာင္း၊ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ အခြင့္အေရးကို ကန္႕သတ္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေျပာၾကားျခင္းကို ၾကည့္၍ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အခြင့္အေရးကို ပို၍ဦးစားေပးေၾကာင္း သိႏုိင္သည္။ အခြင့္အေရး တူညီစြာရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ တုိ႕ကို တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရး၏ မူေဘာင္ႏွင့္ အညီ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း စသည့္ ဗဟုိလက္ယာယိမ္း စံႏႈန္းမ်ားကိုလည္း လက္ပံေတာင္း အေရးကိစၥသုံးသပ္ခ်က္တြင္ သိသာစြာ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ ၄။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဖြဲ႕စည္းပံု ( ၂၀၁၃ ) ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ႏိိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ (ဥပေဒအမွတ္ ၂/၂၀၁၀) ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။2 ယင္းဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လက္မခံႏိုင္သည့္ ျပဌာန္းခ်က္မ်ား ပါရိွေနသည္။ ထို႔ေၾ2 ကာင့္ ယင္းဥပေဒ၊ ပုဒ္မ-၂၅ အရ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ထပ္မံမွတ္ပံုတင္ျခင္းမျပဳရန္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္မ်ားက ကန္႔ကြက္သူမရိွ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ (ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္-၁၁) အား ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏို္ဝင္ဘာလ၊ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပဌာန္းခဲ့ပါသည္။ ယင္းဥပေဒ ကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လက္ခံႏိုင္သျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒအရ တည္ေထာင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ၄.၁။ ပါတီ၏အမည္ႏွင့္ အလံႏွင့္ အမွတ္တံဆိပ္ ပါတီ၏ အမည္ကို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အမည္ျဖင့္ ဆက္လက္သံုးစြဲခဲ့သည္။ 1http://en.wikipedia.org/wiki/New_Right 2အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ဖြဲ႕စည္းပုံ ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒသေဘာတရားႏွင့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္။ (ႏွာ-၁)
  • 18. မင္းေသ့ 18 | P a g e ပါတီ၏ အလံတြင္ အဝါေရာင္ခြပ္ေဒါင္းပံုႏွင့္ ၾကယ္ျဖဴပံုပါရိွသည္။ ပါတီအလံ၏ ေနာက္ခံအေရာင္မွာ အနီေရာင္ ျဖစ္သည္။ (မွတ္ခ်က္။ ။ ပါတီ၏အလံႏွင့္အမွတ္တံဆိပ္အဓိပၸါယ္ အျပည့္အစံုကို ေနာက္ဆက္တြဲ (ဂ)တြင္ ရႈရန္။) ၄.၂။ ပါတီဖြဲ႕စည္းပံု သဘာပတိအဖြဲ႕ ၁။ ဦးတင္ဦး နာယက ၂။ ဦးဝင္းတင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၃။ ဦးသန္းထြန္း အဖြဲ႕ဝင္ ၄။ ဦးလွေဖ အဖြဲ႕ဝင္ ၅။ ဦးေက်ာ္ခိုင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၆။ ဦးသိန္းတန္ အဖြဲ႕ဝင္ ၇။ ဦးႏိုင္ေသာင္းညႊန္႔ အဖြဲ႕ဝင္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ ၁။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥကၠဌ ၂။ ဦးဥာဏ္ဝင္း အဖြဲ႕ဝင္ ၃။ ဦးဟံသာျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၄။ ဦးအုန္းၾကိဳင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၅။ ဦးဝင္းျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၆။ ဦးထြန္းထြန္းဟိန္ အဖြဲ႕ဝင္ ၇။ ေဒါက္တာေမဝင္းျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၈။ ဦးဝင္းထိန္ အဖြဲ႕ဝင္ ၉။ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၀။ ေဒါက္တာေအာင္မိုးညိဳ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၁။ ေဒၚခင္ေဌးၾကြယ္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၂။ ေဒၚနန္းခင္ေထြးျမင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၃။ ဦးေက်ာ္ခင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၄။ ဦးညီပု အဖြဲ႕ဝင္ ၁၅။ ေဒါက္တာမ်ဳိးေအာင္ အဖြဲ႕ဝင္ သီးျခားအဖြဲ႕ (၄) ဖြဲ႕ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ေအာက္တြင္ သီးျခားအဖြဲ႕ (၄) ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ (ေနာက္ဆက္တြဲတြင္ရႈ)၎အဖြဲ႕(၄) ဖြဲ႕မွာ -
  • 19. မင္းေသ့ 19 | P a g e (၁) အရံဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ (အဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးပါဝင္သည္) (၂) စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ (ဥကၠဌ ၁ ဦးႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၄ ဦးပါဝင္သည္) (၃) ဗဟုိလူမႈအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕(ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဘ႑ာေရးမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၉ ဦးပါဝင္သည္) (၄)ဥပေဒေရးရာအထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕ (ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဒုအတြင္းေရးမွဴး၊ အထူးအၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၈ ဦးပါဝင္သည္)စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ေကာ္မတီ (၁၁) ခု ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၏ ေအာက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာေကာ္မတီ (၁၁) ခု ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ (ေနာက္ဆက္ တြဲတြင္ရႈ) ၎ေကာ္မတီ (၁၁ )မွာ - (၁) ဥပေဒေရးရာေကာ္မတီ(ေကာ္မတီဝင္ ၆ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၂) ပညာေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၃) က်န္းမာေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၄) စီးပြားေရးေကာ္မတီ (ေကာ္မတီဝင္ ၆ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၅) ေတာင္သူလယ္သမားေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ ဒုဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၆) တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ (ဥကၠဌႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦး ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၇) အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ (ဥကၠဌႏွင့္ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၃ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၈) အလုပ္သမားေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ အဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးႏွင့္အတူ အၾကံေပး ၃ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၉) ျပန္ၾကားေရးေကာ္မတီ (ယာယီတာဝန္ခံ ၁ ဦးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၉ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၁၀) လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌမွာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး အတြင္းေရးမွဴး ၁ ဦးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္) (၁၁) လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီ (ဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ၄ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္)
  • 20. မင္းေသ့ 20 | P a g e ၄.၃။ ပါတီတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာခြဲေဝ က်င့္သံုးမႈ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ လူထု၏ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုမွ ကာလတုိအတြင္း ေပၚေပါက္ လာေသာ ပါတီတခုျဖစ္ျခင္းႏွင့္ စတင္ခ်ိန္မွ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခ်ိန္အထိတြင္ ပါတီသက္တမ္းႏုေသးျခင္း၊ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ေကာင္းစြာ မရျခင္းတုိ႕ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ NLD ပါတီ၏ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ဗဟုိဦးစီး စနစ္ျဖင့္သာ စတင္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပိုင္း အေျခအေနတြင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပါတီဝင္အခ်ိဳ႕ ထိန္းသိမ္းခံရျခင္း၊ ပါတီအင္အား ေလ်ာ့ပါးလာျခင္း၊ ပါတီလႈပ္ရွားမႈမ်ား ႏွိပ္ကြပ္ခံရျခင္း စေသာ