Presentatie gehouden voor docenten van de afdeling Professional Development van de Technische Universiteit Eindhoven, Dienst Personele Zaken

1. Auteursrecht in een
academische omgeving
DPO Professionaliseringsbijeenkomst
23-06-2015
l.osinski@tue.nl, TU/e IEC/Bibliotheek
Beschikbaar onder een CC BY licentie. Bewerken en
verspreiden (publiceren en kopieren) van deze
presentatie in elk medium en format is toegestaan,
mits de maker en bron van het werk worden
vermeld

2. Agenda
1. Een paar woorden over auteursrecht
2. Het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal zonder dat
je toestemming hoeft te vragen [volgens de wet]:
a. Citeren van tekstfragmenten en figuren / plaatjes / tabellen ;
bronvermelding
b. Gebruik in het onderwijs ; readerovereenkomst
3. Het gebruik van beschermd materiaal zonder dat je toestemming
hoeft te vragen
a. Onderwijsgebruik in tijdschriftlicenties
b. CC BY licenties
c. Hyperlinking
d. Eigen werk

3. Over welke rechten hebben we eigenlijk het als we het hebben
over auteursrecht?
+ Exploitatie- of economische rechten: het recht het werk te
verspreiden (publiceren, kopieren) en te bewerken
+ Morele- of persoonlijke rechten: het recht van de auteur om
als auteur genoemd te worden bij elke uitgave van het werk
en het recht om bezwaar te maken tegen verminkingen van
het werk
Als jij het auteursrecht bezit mag jij en jij alleen het werk verspreiden en
bewerken. Wil iemand anders dat doen (hergebruik van andermans werk),
dan moet hij of zij daar (bijna) altijd toestemming voor vragen
Auteursrecht

4. Wanneer hoef je (volgens het auteursrecht) geen toestemming
voor hergebruik te vragen?
+ Citeren
+ Bij gebruik in onderwijs (soms)
Uitzonderingen (‘beperkingen’)

5. Citaat
+ Kort, wetenschappelijke context, functioneel; niet om je werk
op te leuken
+ Bronvermelding
Niet alleen tekstfragmenten
maar ook figuren, foto’s en
tabellen kunnen geciteerd
worden!
Uitzondering: citeren

6. Citeren: bronvermelding
Doel = publicaties ondubbelzinnig kunnen identificeren en terugvinden
 beschrijvende elementen [auteursnamen, jaar, titel …] ;
 gescheiden door leestekens [: , . _ ( )] ;
 geplaatst in een bepaalde volgorde ;
 en soms typografisch benadrukt [schuinschrift, onderstrepen, hoofdletters]
Regelsystemen
 Publication manual of the American Psychological Association (6th ed.). (2009), The
Chicago manual of style (16th ed.). (2010), Vancouver, IEEE
Software
 Reference management software
<

7. RL

8. Dit plaatje mag waarschijnlijk niet als
‘citaat’ gebruikt worden in een
wetenschappelijk artikel

9. Maar als je onderzoek gaat over
verschillende voorstellingen van
wetenschappers in cartoons, dan is
het wel toegestaan, mits je
natuurlijk de bron vermeldt
<

10. Zonder toestemming te vragen mag een auteursrechtelijk
beschermd werk in het onderwijs gebruikt worden:
+ van gedeelten van dat werk
+ ter toelichting bij het onderwijs
+ het onderwijs niet commercieel is
+ er een vergoeding betaald wordt
Uitzondering: gebruik in het onderwijs

11. Uitwerking van onderwijsgebruik in de readerregeling of –
overeenkomst
+ omschrijving gedeelte van het werk
- definitie van korte gedeelten: 10.000 woorden uit een boek; 8000
woorden uit een tijdschrift; nooit meer dan 1/3 van het werk; maximaal
25 grafieken uit een werk ; maximaal 25 illustraties uit een werk
+ bepaling vergoeding
+ afkoopsom voor gebruik van korte gedeelten (op basis van aantal
studenten)
+ vaste standaardbedragen voor lange gedeelten
Alle readers moeten worden gemeld!
Gebruik in het onderwijs: readerregeling

12. Onderwijsgebruik in tijdschriftlicenties
Eigen werk
Hyperlinking
Wanneer hoeft er geen toestemming gevraagd
te worden? #1

13. Wanneer hoeft er geen toestemming gevraagd te worden #2:
Creative Common licenties

14. + Copyright Coach: http://www.tue.nl/copyrightcoach
+ Readerregeling: http://intranet.tue.nl/reader
- Stroomschema WUR: http://www.wageningenur.nl/en/Expertise-
Services/Facilities/Library/Expertise/Write-cite/Copyright.htm
+ Gebruik van beeld en geluid:
- http://www.tue.nl/universiteit/bibliotheek/ondersteuning-onderwijs-
onderzoek/wetenschappelijk-publiceren/copyright-coach/gebruik-beschermd-
materiaal/gebruik-van-beeld-en-geluid/
- https://www.charlotteslaw.nl/2014/08/auteursrecht-infographic-voor-beeldgebruik/
+ Yolande Coelen (readerregeling): j.p.m.megens@tue.nl
+ Leon Osinski (auteursrecht): l.osinski@tue.nl
Meer informatie