3. • İsimler cümlede ya yalın hâlde bulunurlar ya da
- i, - e, - de, - den, eklerinden birini almış olarak bulunurlar.
• Bahçe, bahçeyi, bahçeye, bahçede, bahçeden
• Ev, evi, eve, evde, evden
• Adam, adamı, adama, adamda, adamdan
• Park, parkı, parka, parkta, parktan
• 1.Yalın Hâl:
Adların; ad durum eklerinden hiçbirini almamış
biçimidir.
• “Gurbet ne yana düşer usta?”
• “Boş zamanlarında resim yapardı.”
• “Okul bir güzel temizlendi.”
4. • 2. Belirtme Durumu:
Adların “-i” hâl ekini almış biçimidir.
• “Bütün gece oğlunu düşündü.”
• “Yangın çıkmasın diye ateşi söndürdük.”
3.Yönelme (yaklaşma) Hâli:
Adların “-a/-e” hâl ekini almış biçimidir.
“Arkadaşına çok güveniyordu.”
“Düşünceye saygı duymalısınız.”
5. 5.Çıkma (ayrılma) Hâli:
Adların “-den” hal ekini almış biçimidir.
• “Gözlerinden birer damla yaş döküldü.”
• “Saat beşte evden ayrıldı.”
4. Bulunma Hâli
Adların “-de” hâl ekini almış biçimidir.
Eylemin yapıldığı yeri bildirirler.
Adamı sokakta dövdü.
Bir varlığın kaldığı, bulunduğu yeri ve kişiyi belirtir.
Kitaplar sıranın gözünde kaldı. (bulunduğu yer)
Kalemim Ahmet’te duruyor. (bulunduğu kişi)
6. • Kitab-ı ver. (belirtme hali)
• Yol-a bak. (Yönelme hali)
• Ev-den geliyorum. (Çıkma hali)
• Sen-de kaldı. (Bulunma hali)
• Sıradan insanlarla işim olmaz.(Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)
• Bunlar gözde çocuklardır.(Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)
• Sudan sebeplerle yanıma gelme. (Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)
UYARI: “- de, - den” ekleri yapım eki
olarak da kullanılabilir.
Gözde öğrenci,
sıradan davranış,
candan insan,
içten söz
7. Cümle Yalın
Hâl
Belirt
me
Hâli
Yönelme
Hâli
Bulunm
a Hâli
Ayrılma
Hâli
Ali eve geldi.
Yağmur yağarken çok
mutlu olurum.
Projem için elimden gelen
her şeyi yaptım.
Bir kuşun kanadında
dünyayı dolaşmak
istiyorum.
Duvarı yeşile boyadık.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili isimlerin hangi hâlde olduklarını tabloda işaretleyiniz.
8. • Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hâl eki almış sözcük yoktur?
A) Ağacın gölgesinde yemeklerini yediler.
B) Çocuklar sevinçten havalara uçuyordu.
C) Yarın sabah erkenden yola çıkacaklarmış.
D) Bahar gelince her taraf yemyeşil oldu.
2005-DPY/5
9. İyelik ekleri:
Eklendiği isimlerin kime ait olduğunu ifade eder.
• Kitab-ı-m, kitab-ı-mız,
• kitab-ı-n, kitab-ı-nız,
• kitab-ı, kitap-ları.
• iyelik eklerini, ismin başına benim, senin, onun, bizim, sizin, onların
zamirlerini getirerek bulabiliriz.
Çokluk Eki:
“-lar, -ler”
İsimlerin sayı bakımından çokluğunu bildirirler.
• elmalar,
• çocuklar ,
• öğrenciler.
10. • “-ler” Çoğul Ekinin Farklı Kullanımları:
1 Soy ve millet ismi yapar:
• Türkler, Osmanlılar, Selçuklular, Amerikalılar
2 Özel isimlere “aile” anlamı katar:
• Akşam Sevgilere gideceğim.
3 Özel isimlere “benzerleri” anlamı katar ve kesme işaretiyle ayrılır:
• Bu ülke daha pek çok Fatih’ler, Yavuz’lar yetiştirecektir.
4 “Abartma” anlamı katar:
• Çocuğunu dünyalar kadar seviyor.
• Hasta, ateşler içinde yanıyor.
• Öyle terledim ki sular içinde kaldım.
11. 5 “Yaklaşıklık, aşağı-yukarı” anlamı katar:
• İki yaşlarında bir kızı var.
• Bugünlerde size uğrayacağım.
6 Zaman bildiren sözcüklere gelerek “daima, her zaman” anlamı katar :
• Sabahları kahvaltı yapmam.
• Akşamları kahve içeriz.
7“Sitem” anlamı katar:
• Hanımefendi her nedense bizi çağırmamışlar.
8 “Saygı ve nezaket” anlamı katar:
• Ahmet Bey henüz gelmediler.
12. • “Ev, araba, köy, gömlek ve telefon kelimelerine iyelik eki getirerek bu
kelimeleri cümlede kullanınız.
1.
2.
3.
4.
5.
13. • Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "-i hal eki" alan bir sözcük kullanılmıştır?
A) Çocukluğu zorluklar içinde geçmiş.
B) Kitabı yerinde bulamayınca çok kızdı.
C) Akşam kardeşi gelmeyince aramaya çıkmışlar.
D) Çocukları, geçen yıl da ziyaretlerine gelmemiş.
• Aşağıdaki sözcüklerin hangisi hem yapım hem çekim eki almıştır?
A) Kitaplıklar
B) Bilgisayar
C) Kalemlik
D) Ağaçtan
14. • Aşağıdaki kelimelerden hangisi sadece çekim eki almıştır?
A) yazılarında
B) gözlemledi
C) bilgin
D) alırsın
16. Zarf
Fiillerin, sıfatların ve zarfların anlamını tamamlayan kelimelerdir. Fiillerin
anlamını yer, durum ve zaman yönünden; sıfatların anlamını azlık-çokluk
yönünden; zarfların anlamını yine azlık-çokluk yönünden tamamlar.
• Mehmet’in kardeşi dün gece gelmiş.
(“gece” kelimesi “gelme” eyleminin anlamını zaman bakımından
etkilemiş)
• Arabayı hızlı sürüyor.
(sürme eyleminin anlamını durum bakımından etkilemiş)
• Daha güzel bir ev bulduk.
(“güzel” kelimesi sıfat görevindedir.” “Daha” sözcüğü güzel sıfatını
ölçü bakımından etkilemiş, ona üstünlük anlamı katmıştır.)
18. • a) Zaman Zarfı:
Fiilin ne zaman yapıldığını bildiren zarflardır. Zaman zarfı olarak kullanılan
kelimeler şunlardır:
Dün,bugün,yarın,şimdi,gece,gündüz,erken,geç,demin,akşam,sabah,kışın,
yazın, biraz sonra, biraz önce vb....
Zaman zarflarını bulabilmek için yükleme şu sorular sorulur:
Ne zaman?, Ne zamandan beri?, Ne zamana kadar?
Örnek: Tatilden dün dönmüşler.
Akşam maçı izleyeceğim.
Yarın pikniğe gideceğiz.
Bu kış çok kar yağdı.
19. UYARI:
• «Dün, bugün, yarın, şimdi, sabah, akşam, gece, gündüz, yaz, kış vb...»
kelimeleri «ne zaman» sorusunun cevabı ise zarf; değilse isimdir.
Örnek: Sabaha İzmir’deyiz.(Ne zaman? Sabaha. Zarftır.)
Geceyi burada geçireceğiz.(Ne zaman? Soruya cevap vermiyor ve ismin
hal ekini almıştır. İsimdir.)
20. • b)Durum-Hâl Zarfları:
Fiilin durumunu yani nasıl yapıldığını bildiren zarflardır. Fiile sorulan
“nasıl?” sorusuna cevap verir.
Örnek:
Mehmet hızlı koşardı. (Nasıl koşardı?)
“Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden”
Eve koşarak gittim.
Derslerine severek çalışıyordu.
UYARI: «Nasıl» sorusu niteleme sıfatlarını bulmak için de kullanılır.
Ancak niteleme sıfatını bulmak için “nasıl?” sorusu isme sorulur.
ÖRNEK: Sınavda zor sorular vardı.(Nasıl sorular? Sıfat)
21. • c) Yer-Yön Zarfı:
Fiilin yöneldiği yeri bildiren zarflardır. Fiile sorulan “nereye?” sorusuna cevap verir ve ek
almaz.
İçeride gürültü var.(isim)
Annem içeri girdi.(zarf)
Başlıca yer-yön zarfları şunlardır: içeri, dışarı, ileri, geri, yan, ön, arka, sağ, sol, üst, alt vb...
Yukarı çıktı. Geri geldi.
Aşağı indi. İleri gitti.
Yağmuru gören tavuklar içeri kaçıştılar.
22. UYARI: İsim soylu bir sözcük, eylemin
anlamını etkiliyorsa zarf; ismin anlamını etkiliyorsa sıfat olur.
ÖRNEK:
Bu yıl derslerine fazla çalışmadın.(zarf)
Akşamları fazla yemek yiyorsun.(sıfat)
UYARI: Zarflar isim hal eklerini alınca isimleşirler.
ÖRNEK:
Çocuklar koşarak dışarı çıktılar.(Z)
Çocuklar koşarak dışarıya çıktılar.(A)
Işık, perdenin kenarından içeri sızıyordu.(Z)
Işık, perdenin kenarından içeriye sızıyordu.(A)
23. • UYARI: Bazı yer-yön zarflarını işaret sıfatları ile karıştırmamak gerekir.
• Aradığını aşağı katta bulamayınca yukarı çıkmış.
• Aşağı mahallede gürültü olunca, apartman sakinleri aşağı inmiş.
• İçeri zili çalınca öğrenciler içeri girdi.
d) Azlık-Çokluk (Miktar) Zarfları:
Fiilin, sıfatın, zarfın miktarını bildiren zarflardır. Bu zarflar
“ne kadar?” sorusuna cevap verir. Başlıca ölçü zarfları şunlardır:
kadar, daha, en, pek, çok, fazla, az, biraz, oldukça, epeyce vb...
Ali bu derse çok çalışmış.
Bugün pek iyi değilim.
Bu çok eski bir evdir.
24. • UYARI: Bazı nicelik zarflarını sayı sıfatları ile karıştırmamak gerekir.
• *Çok insan bunu başarmak için çok çalışıyor.
• *Fazla para insanı fazla rahatsız eder.
UYARI: “Daha” sözcüğü bir fiilin önünde olduğunda
zaman zarfı, kendi gibi zarf olan bir sözcüğün önünde
olduğunda ölçü-miktar zarfı olur.
*Bizimle daha sakin konuşuyordu.
*Eve daha gelmemiş.
25. • e) Soru Zarfı:
Fiilleri soru yoluyla niteleyen zarflardır. Bunlara cevap olarak verilen kelimeler de
çoğu kez zarf olur.
Başlıca soru zarfları:
«Başlıca soru zarfları şunlardır: ne, niçin, ne biçim, ne zaman, nasıl, ne diye, ne
kadar, neden vb.»
Örnek: Bize ne zaman geleceksin?
(Yarın geleceğim.)
Niçin konuştu? Nasıl geldin?
Ne kadar aldın? Neden gelmedin?
26. • UYARI: “Ne” soru sözcüğü cümle içinde soru sıfatı ve soru
zamiri olarak kullanılacağı gibi soru zarfı da olabilir.
• O karanlık sularda ne gördün?(Zamir)
• Hiçbir şey olmamış gibi ne susuyorsun?(Zarf)
• Benimle ne konuda konuşacaksın?(Sıfat)
• Ne bilsin, alemde ne mevsimdir.(Zarf-zamir)
• Ne ağlarsın benim zülfü siyahım.(Zarf)
• Şu dünyada ben ne insanlar gördüm.(Sıfat)
27. • UYARI: “Nasıl” soru sözcüğü bir ismi belirtirse soru sıfatı, fiili belirtirse soru
zarfı olur.
• *Onun nasıl bir insan olduğunu nasıl anlayabilirim?
• *Gurbette nasıl bir hayat sürdüğünü nasıl bilmiyorsun?
Uyarı: Sıfat-Zarf ayırımı:
Nitelik bildiren kelime isimden önce kullanılırsa sıfat; fiilden önce
kullanılırsa zarf olur.
SIFAT----İSİM ZARF----FİİL
Güzel günler yakındır. Futbolu güzel oynar.
29. Cümleler
Durumzarfı
Zamanzarfı
Yer-yönzarfı
Miktarzarfı
Soruzarfı
Ne zaman geldin?
Soğuk davranıyor.
Çok konuştun.
Haftaya gidiyormuş.
İleri gider misin?
Nasıl çalıştın?
Şaşkın şaşkın bakıyor.
Bu yıl mezun olacak.
Konuyu pek anlayamadım.
Ne kadar kaldı?
Kardeşçe yaşıyoruz.
Dün seni aradım.
Ansızın çıkageldi.
Koşa koşa çıktı.
Geri gelir misin?
Önceden almıştım.
Aşağı ininiz.
Demin buradaydı.
Ne zamana kadar sizde kalacak?
Dışarı çıkmış.
1. Tabloda sıralanan zarflara ait özellikleri çarpı
işaretiyle gösteriniz.
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi durum bakımından etkileyen bir sözcük
kullanılmamıştır?
A) Bugün Elif üzgün görünüyor.
B) Bu öğrenci sürekli kitap okur.
C) Odadan yavaşça çıktım.
D) Otobüs geç saatlerde geldi.
31. İŞ, OLUŞ VE DURUM BİLDİREN
SÖZCÜKLER(FİİLLER/EYLEMLER)
32. • İş, oluş, hareket ya da durumu kişi ve zamana bağlı olarak bildiren sözcüklere
denir.
• Fiiller mastar eki alırlar. (“-mek,-mak”) İsimler almazlar.
• *Sonuna –mek,-mak ekleri getirilebilen bütün sözcükler fiildir.
Yaz-mak, gör-mek, getir-mek, kır-mak...
Gelmek, yüzmek, oturmak, atmak.
• *Fiiller «-ma, -me» ekleri ile olumsuz yapılır.
Geldim. (olumlu)
Gelmedim. (olumsuz)
33. • Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil yoktur?
A) Bu yaz havalar çok sıcak.
B) Göçmen kuşlar baharı mı müjdeliyor?
C) Sütçü, mahallede «Süüüt!» diye bağırıyordu.
D) Buz gibi soğuk sudan bir yudum içti.
2003-DPY/5
34. FİİLLERDE ZAMAN
Fiillerin belirttikleri süreçlere fiilin zamanı denir.
Fiillerde zaman:
• Geçmiş zaman(eylemin bittiğini gösterir)
• Görülen geçmiş zaman (-di)
• Duyulan geçmiş zaman (-miş)
• Şimdiki zaman(eylemin devam ettiğini gösterir)
• Gelecek zaman(eylemin gelecekte yapılacağını gösterir)
• Bir de bu üç zamanı içine alan geniş zaman vardır. (eylemin her zaman
yapıldığını, yapılacağını gösterir)
35. • Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi «devam eden bir eylemi» bildirmektedir?
A) Çalıların arasındaki kuşlar, onu görünce kaçmış.
B) Yarın bahçeden dedemle domates toplayacağız.
C) Köpek, uyumak için kulübesine girdi.
D) Koridorda şimdi beyaz bir kedi dolaşıyor.
2001-DPY/5
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem henüz gerçekleşmemiştir?
A) Oturduğumuz mahallenin sokakları onarıldı.
B) Futbol sahamız önümüzdeki hafta açılacak.
C) Suçlular iki gün içinde yakalandı.
D) Dede, torunlarına güzel bir masal anlattı.
2006-DPY/5
36. FİİLLERDE KİŞİ
• Fiilin bildirdiği iş, oluş, ya da hareketi yapan varlık fiilin kişisidir.
• Fiile kim sorusu yöneltildiğinde cevap fiilin kişisidir. Fiillerde üç temel şahıs
vardır.
• 1 Kişi: Söz söyleyen
• 2 Kişi: Kendisine söz söylenen
• 3 Kişi: Kendisinden söz edilen
• Kişiler tekil olabileceği gibi çoğul da olabilir.
37. • Kişi ekleri
• 1.Tekil Kişi –m, -im Bildi-m
• 2.Tekil Kişi –n, -in Bildi-n
• 3.Tekil Kişi Ø Bildi
• 1.Çoğul Kişi –k,-iz Bildi-k
• 2.Çoğul Kişi -siniz Bildi-niz
• 3.Çoğul Kişi –ler Bildi-ler
*Şahıs ekleri zaman eklerinden sonra gelir.
38. Soru İşareti ( ? )
1. Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur:
Çantayı sana kim verdi?
2. Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur:
Memur sordu:
— Adınız?
3. Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır:
Yunus Emre (1240 ?-1320), (Doğum yeri: ?) vb.
Ankara’dan Antalya’ya arabayla üç saatte (?) gitmiş.
39. UYARI!
Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru işareti en sona konur:
Seni sabah ben mi alayım, kardeşim mi alsın?
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti (?) konulmalıdır?
A) Ne kadar parası olduğunu söylemedi
B) Ne yöne doğru gittiklerini soruyordu
C) Ne kadar güzel bir arabası var
D) Ne zaman sana kötü davrandık
2005-DPY/5
40. • Aşağıdakilerin hangisinde noktalama yanlışlığı vardır?
A) Babam İzmir’e gitmekten vazgeçti.
B) Ahmet, hiçbir suçlamayı kabul etmedi.
C) Son golü atınca neler hissettiniz?
D) Böyle bir hatayı nasıl yaptı, anlayamadım?
41. KİŞİ
GÖRÜLEN GEÇMİŞ
ZAMAN
ÖĞRENİLEN GEÇMİŞ
ZAMAN
ŞİMDİKİ ZAMAN GELECEK ZAMAN GENİŞ ZAMAN
OLUMLU
1. T. bildim
2. T.
3. T.
1. Ç.
2. Ç.
3. Ç.
OLUMSUZ
1. T.
2. T.
3. T.
1. Ç.
2. Ç.
3. Ç.
OLUMLUSORU
1. T.
2. T.
3. T.
1. Ç.
2. Ç.
3. Ç.
OLUMSUZSORU
1. T.
2. T.
3. T.
1. Ç.
2. Ç.
3. Ç.
42. Aşağıdaki fiillerin zamanını ve kişilerini kutucuklara yazınız.
FİİL ZAMANI KİŞİSİ
Koşarsınız
Seviyoruz
Bekledim
Savrulacaklar
Ağlamışsın
Görmedin mi?
Soracak mısın?
Anlamıyorlar mı?
Bilmez misin?
Görüşmeyiz
43. Ünlem İşareti ( ! )
1. Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ibarele-
rin sonuna konur:
Eyvah, ödevimi evde unuttum!
Ne mutlu Türk’üm diyene! (Atatürk)
2. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur:
Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! (Atatürk)
Ey Türk gençliği! Birinci vazifen; Türk istiklalini, Türk cumhuriyetini, ilelebet,
muhafaza ve müdafaa etmektir. (Atatürk)
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın,
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.
44. UYARI!
Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi
cümlenin sonuna da konabilir:
Arkadaş, biz seni bekliyoruz.
Arkadaş! Biz seni bekliyoruz.
3. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen
sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır:
Karşıya kadar koşacakmış (!) duy da inanma.
Adam, akıllı (!) olduğunu söylüyor.
45. • Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna ünlem işareti getirilmelidir?
A. Eyvah, arı kolumu soktu
B. Tavukların neden iki ayağı vardır
C. Önümüzde yemyeşil bir orman
D. Matematik dersini çok seviyorum
46. İki Nokta (: )
1.Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur:
Hayatımda iki kişi beni çok etkilemiştir: Atatürk ve babam.
2. Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna konur:
Kendimi tanıtayım: Bedriye Öğretmen.
UYARI!
Bu işaretten sonra örnek sıralanacaksa küçük, açıklama yapılacaksa büyük
harf kullanılır.
Hayatta iki şeyin önemine inanırım: sağlık, huzur.
Sana söyleyecek tek sözüm var: Beni bir daha arama.
3. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişinin adından sonra konur:
Bilge Kağan: Türklerim, işitin!
47. 4. Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur:
– Buğdayla arpadan başka ne biter bu topraklarda?
Ziraatçı sayar:
– Yulaf, pancar, tütün...
5. Genel Ağ adreslerinde kullanılır:
http://tdk.org.tr
6. Matematikte bölme işareti olarak kullanılır:
56:8=7
100:2=50 vb.
48. Çirkin ördek yavrusu, annesine sordu ( )
• Parçadaki boşluğa aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi getirilmelidir?
A. Ünlem işareti
B. Soru işareti
C. Üç nokta
D. İki nokta
• Aşağıdakilerden hangisinde parantezle boş bırakılan yere iki nokta (:) konulmalıdır?
A) Hazırlıklar dün bitti ( ) senin gelmeni bekliyorum.
B) Arkadaşının yardıma ihtiyacı vardı ( ) bütün gün ona yardım etti.
C) Bugün ne yaptığımı söyleyeyim ( ) Sabahtan beri ders çalıştım.
D) Bütün yatırımını işine yaptı ( ) şimdi bunun ürünlerini topluyor.
49. Noktalı Virgül ( ; )
1. Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden
ayırmak için konur:
Erkek çocuklara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise
İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir.
2. Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden
ayırmak için konur:
Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak,
kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.
50. • Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayraçla belirtilen
yere noktalı virgül ( ; ) getirilmelidir?
A) At ölür, meydan kalır ( ) yiğit ölür şan kalır.
B) Ahşap ( ) iki katlı, eski bir evde oturuyordu.
C) ‘’Yoo ( ) güvercinlerime dokunmayınız.’’ dedi
D) Parlak yüzlü, beyaz saçlı ( ) otuz yaşlarında bir
adamdı.
52. • Türkçede bazı sözcüklerde ünsüzlerin yer değiştirdiği görülür. Yerel
söyleyişlerden kaynaklanan bu durum, yazımda gösterilmez.
Doğru Yanlış
Kibrit Kirbit
Ekşi Eşki
Kirpik Kiprik
• İki ünsüzle başlayan yada biten batı kökenli sözcüklerin yazımında bu
ünsüzlerin arasını ünlü konmaz.
Doğru Yanlış
Tren Tiren
Problem Pıroblem
Spor Sipor
Gram Gıram
Uyarı: Tıraş sözcüğü traş biçiminde yazılmamalıdır.
Bu kuralla ilgisi yoktur.
53. • Birkaç, birçok, biraz, hiçbir, sözcükleri daima bitişik yazılır.
• Birtakım sözü “bazı “ anlamına geliyorsa bitişik gelmiyorsa ayrı yazılır.
Örnek: Birtakım insanlar bunu bilmez.
Bir takım koltuk aldık.
• “Şey” sözcüğü diğer sözcüklerden daima ayrı yazılır.
• Türkçede “b” den önce gelen ünsüz “m” ye döner.
Doğru Yanlış
Tembel Tenbel
Çember Çenber
Cambaz Canmaz
Ambar Anbar
Uyarı: Birleşik sözcüklerde bu kural geçerli değildir.
örnek: binbaşı, sonbahar, İstanbul, onbaşı.
68. Aşağıda belirtilen yerlerden hangisine noktalı virgül (;) kullanılmaz?
A) Cümle içinde virgüllülerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur.
B) Virgülle ayrılmış örnekleri farklı örneklerden ayırmak için kullanılır.
C) Kendilerinden evvelki cümle ile ilgi kuran ancak, yalnız, fakat vb. cümle başı
bağlaçlarından önce konur.
D) Kendisinden sonra örnek verilecek cümlenin sonuna konur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisine ünlem iminin kullanımı yanlıştır?
A) Bu mahallenin en akıllısı (!) senmişsin, öyle mi?
B) Defol git başımdan bir daha seni görmek istemiyorum!
C) Adam olacak da bize bakacak!
D) Şair (!- 1786),Türk şiirinde yeni ufuklar açmıştır
69. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti getirilemez?
A) Bizleri bugüne kadar niçin aramadığını bilmiyorum
B) Tüm bunları ben mi yapmışım
C) Seni hiç sevmez olur muyum
D) Giresun’un “kirazlık” anlamına gelen bir sözcük olduğunu biliyor muydunuz
1. Bazı eşyaları yarın taşıyacağız.
2. Sizi durakta çok bekledik.
3. Adam yavaşça salona girmiş.
4. Anneannem aşağı kata indi.
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) 1. sözcük, eylemi zaman bakımından sınırlamıştır.
B) 2.sözcük, eylemi miktar bakımından etkilemiştir.
C) 3.sözcük, eylemi durum bakımından etkilemiştir.
D) 4.sözcük, eylemin yerini ve yönünü etkilemiştir.
70. • Koyu yazılan sözcüklerin hangisi
hem yapım hem
çekim eki almıştır?
A) Kalemlerimden birini sen al.
B) Tahtayı nöbetçi sildi.
C) Öğrenciler ödevlerini getirdiler.
D) Sınıfımızda kitaplık bulunuyor.
Sevgileri yarınlara bıraktınız
Çekingen, tutuk, saygılı
Bütün yakınlarınız
Sizi yanlış tanıdı.
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Türemiş yapılı kelime vardır.
B) Basit yapılı kelime vardır.
C) Birleşik yapılı kelime vardır.
D) Hem yapım eki hem de çekim eki almış kelime
vardır.
71. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum zarfı yoktur?
A) Sevinçten eve koşarak gittim.
B) Biraz daha hızlı yürüyelim.
C) İçeri girdiğimde salon bomboştu.
D) Irmak köpüre köpüre akıyordu.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfı kullanılmamıştır?
A) Arkadaşlar içeri girelim.
B) Niçin geri döndünüz?
C) Yanıma yaklaşmayın, uzakta durun.
D) Annem biraz önce dışarı çıktı.
72. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru zarfı kullanılmıştır?
A) Bana çarşıdan ne aldınız?
B) Seni buraya kim çağırdı?
C) Dışarıya neden çıkmıyorsunuz?
D) Ne kadar paran kaldı?
«Boş» sözcüğü hangi cümlede zarftır?
A) Boş sokaklardan geçerek eve geldi.
B) Çocuklar boş arsada oynuyorlar.
C) Yeni evimiz iki aydır boş duruyor.
D) Hayret, bu ev daha dün boştu!
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme zarf görevindedir?
A) Kadının kocasından gizlisi saklısı yoktu.
B) Biri sokakta şaşkın şaşkın dolaşıyordu.
C) Türlü türlü sebzeler pişirmiş.
D) Yalanların dolanların bitsin artık.
73. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin yapılma ve söylenme anı aynıdır?
A) Bu salonda yarın akşam bir toplantı yapılacak.
B) Odamın penceresinden sokaktaki çocukları izliyorum.
C) Bu köylerde kış hazırlıkları yaz sonunda başlar.
D) Dedemler kırk yıl önce köylerinden ayrılmışlar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem henüz gerçekleşmemiştir?
A) Eve biraz geç gelecek.
B) Arkadaşının telefon numarasını unuttu.
C) O hep klasik müzik dinliyor.
D) Oyuncağı koltuğun arkasına sakladı.
