Τι είναι η μάζα και πως την μετράμε.

1. Μάζα Γουρζής Στάθης – Φυσικός Συνεργάτης ΕΚΦΕ Λευκάδος2008 – 2011 Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών 2ου Λυκείου Λευκάδος

2. Με την λέξη μάζα εννοούμε στη καθημερινή μας ζωή οτιδήποτε μπορούμε να ζυγίσουμε, αλλά και να «σηκώσουμε» από κάπου για να το τοποθετήσουμε κάπου αλλού. Η έννοια της μάζας πολλές φορές συγχέεται με την έννοια του βάρους, αφού μετράμε την ποσότητα της ύλης, καμιά φορά με το ίδιο της το βάρος.

3. Ας κοιτάξουμε όμως καλύτερα την έννοια της μάζας. Με την λέξη μάζα ενός σώματος εννοούμε την ποσότητα της ύλης που περιέχει μέσα στον όγκο που καταλαμβάνει. Όμως τι είναι η ύλη ; Ύλη είναι ότι υπάρχει, ότι μπορούμε να αντιληφθούμε με τις αισθήσεις μας, αλλά και πολλά ακόμη πράγματα που δεν αντιλαμβανόμαστε. Εμείς οι ίδιοι είμαστε ύλη, και μάλιστα το σύνολο από ένα μείγμα και των τριών μορφών της, την στερεή, την υγρή και την αέρια κατάστασή της. Ένα μικρό δείγμα της γήινης καταγωγής μας.

4. Άραγε το σύμπαν έχει μάζα, αποτελείται από ύλη ή υπάρχουν εκεί έξω και άλλα πράγματα που όχι μόνο δεν γνωρίζουμε αλλά δεν μπορούμε καν να φανταστούμε ; Ο Εinstein μας είπε πολύ πρόσφατα, ότι η Ενέργεια Ε που υπάρχει σε ένα σώμα είναι ίση με την μάζα του m πολλαπλασιασμένη με την ταχύτητα του φωτός c στο τετράγωνο C2.

5. Αυτό σημαίνει πιο απλά, ότι η ύλη που υπάρχει έχει δύο μορφές : Η μια είναι η Ενέργεια, ή αλλιώς η ακτινοβολία που ταξιδεύει στο Σύμπαν, Η άλλη είναι η μάζα που βρίσκεται σε πιο σταθερές καταστάσεις, όπως είναι σε συγκεκριμένο όγκο, ή σε ποσά που ταξιδεύουν μέσα στο άτομο, όπως τα ηλεκτρόνια.

6. Στη θεωρία της Σχετικότητας ο Einstein μας έκανε να κοιτάξουμε στα άστρα και να αναρωτηθούμε για την πραγματική μας προέλευση και ίσως και για τον επόμενο προορισμό μας …

7. Ας γυρίσουμε όμως στη Γη μας, μια γνώριμη «μεγάλη» μάζα, που αποτελεί και τον φυσικό μας χώρο …

8. Στο σπίτι μετράμε μάζα με ένα σχετικά απλό τρόπο …

9. Στο εργαστήριό μας χρησιμοποιούμε διάφορα όργανα μέτρησης και προσδιορισμού της μάζας ενός σώματος, ανάλογα αν είναι στερεό ή υγρό. . .

10. Έχουμε δύο ζυγαριές ακριβείας και τις χρησιμοποιούμε ανάλογα με το πείραμα που κάνουμε … Η μια μας δίνει ακρίβεια μέχρι και δέκατο του γραμμαρίου …

11. Μπορούμε να μετρήσουμε υλικά που δεν είναι εύκολο να ζυγιστούν … Πατώντας «TARE»…

12. Κόκκους NaOH και … Πεπτόνη …

13. Πεπτόνη … NaOH και …

14. Διάφορα αντικείμενα όπως μια μικρή σιδερένια σφαίρα… … ή ένα ελατήριο …

15. Σιδερένια σφαίρα … Ελατήριο …

18. Για την μέτρηση υγρών … Μηδενίζουμε το βάρος του ποτηριού ζέσης …

19. Επίσης για την μέτρηση υγρών … Μηδενισμός βάρους …

20. Μηδενισμός βάρους ογκομετρικού σωλήνα … Για την μέτρηση μάζας υγρών …

21. Για την μέτρηση μάζας υγρών … Μηδενισμός βάρους ογκομετρικού σωλήνα …

22. 100 ml = 99,6 g 100 ml = 100,0 g

23. 100 ml = 98 g 100 ml =101 g

24. Εδώ προφανώς ξεπεράσαμε τα όρια μέτρησης του οργάνου …

25. Τέλος μέτρησης μάζας …