SlideShare a Scribd company logo
1 of 51
Ε. Χανιωτάκης, Φυσικός
Σειρά Σεμιναρίων: «Με τα Μάτια της Επιστήμης»
Βιβλιοπωλείο ΑΙΓΗΙΣ
Τι είναι ο Χρόνος;
Μπορούμε να ταξιδέψουμε στο Παρελθόν η στο
Μέλλον;
Τι μας λέει η Επιστημονική Φαντασία;
Ποια είναι η απάντηση της Επιστήμης;
Ας ταξιδέψουμε μαζί...
 Ο πρωταγωνιστής επιστρέφει στο
χρόνο για να αποτρέψει μια
καταστροφή που συμβαίνει στο
παρόν του ή θα συμβεί στο μέλλον
του.
 Η μελλοντική και η παρελθοντική
έκδοση του ίδιου ανθρώπου
συναντιώνται πολλές φορές με
καταστροφικά αποτελέσματα.
 Πράξεις που κάνει ο ταξιδιώτης
στο χρόνο μπορούν να επηρεάσουν
ακόμα και την ίδια του την ύπαρξη
(π.χ : «Επιστροφή στο Μέλλον»).
 Ένα μικρό συμβάν μπορεί να
αλλάξει το ρου όλης της παγκόσμιας
ιστορίας.
Ταξίδι με ταχύτητες μεγαλύτερες
απ’ την ταχύτητα του φωτός
Αναδίπλωση του χωροχρόνου
μέσω μιας «Σκουληκότρυπας»
Μπλε φως..
Ένα παιδί χτίζει μια χρονομηχανή και με αυτή γυρίζει
στο παρελθόν ώστε να σκοτώσει τον παππού του
όταν ήταν νέος.
Η πράξη του αυτή αποκλείει τη γέννηση του ίδιου
του παιδιού.
Επομένως ποιος γύρισε πίσω στο χρόνο για να
εκτελέσει τον φόνο;
Ο νεαρός Λεονάρντο Ντα Βίντσι
προσπαθεί να φτιάξει το διαχρονικό
πορτρέτο της «Μόνα Λίζα».
Ο μελλοντικός του εαυτός που έχει
ήδη σχεδιάσει το πορτρέτο έχει βρεί
τον τρόπο να ταξιδέψει στο χρόνο.
Ταξιδεύοντας στο χρόνο,
ο μελλοντικός Λεονάρντο δίνει
το πορτρέτο στο νέο εαυτό του.
Ο νεαρός Λεονάρντο κρατά
το πορτρέτο και δεν ζωγραφίζει
ποτέ τη «Μόνα Λίζα».
Άρα... Η Μόνα Λίζα υπάρχει, αλλά ποιός τη ζωγράφισε;
«Το Πέταγμα μιας Πεταλούδας στο Πεκίνο μπορεί να επηρεάσει έναν τυφώνα στο Κάνσας»
Ένας χρονο-ταξιδιώτης αποφασίζει να επιστρέψει στο παρελθόν και δεσμεύεται
να μην αλλάξει τίποτα από το παρελθόν.
Όταν ξαφνικά ένας δεινόσαυρος πατά κατα λάθος μια πεταλούδα..
Τι θα συμβεί στο μέλλον;;
Ο χρόνος είναι απόλυτος.
«Κινείται» με σταθερό
ρυθμό 1sec/sec.
Κινείται μονοσήμαντα με φορά
από το παρελθόν προς το μέλλον
Είναι ανεξάρτητος από τα φαινόμενα
του σύμπαντος. Ένα συμπαντικό
«ρολόι» μετρά τα δευτερόλεπτα
στα οποία εκτυλίσσονται τα γεγονότα
Όλοι οι αδρανειακοί παρατηρητές
μετράνε τον ίδιο χρόνο ανάμεσα
σε δύο γεγονότα.
* Εξηγεί όλα τα φαινόμενα της καθημερινότητας που ΔΕΝ συμπεριλαμβάνουν κινήσεις κοντά στην ταχύτητα του φωτός.
x
y
Time Τώρα
Εδώ
ΠΑΡΟΝ
ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΕΛΛΟΝ
Αξιώματα της ειδικής θεωρίας της
σχετικότητας:
• Αξίωμα 1ο :
Οι νόμοι της φύσης είναι οι ίδιοι
για δύο παρατηρητές που
κινούνται με σταθερή ταχύτητα ο
ένας ως προς τον άλλο.
• Αξίωμα 2ο :
Η ταχύτητα του φωτός στο κενό
είναι η ίδια για όλα τα
συστήματα αναφοράς ανεξαρτήτως
της ταχύτητας
του παρατηρητή και της πηγής.
Mε βάση την ειδική θεωρία της
σχετικότητας, δύο παρατηρητές που
κινούνται με σχετική ταχύτητα κοντά στην
ταχύτητα του φωτός θα μετράνε
διαφορετικά χρονικά διαστήματα
" Ο χρόνος ανάμεσα σε δύο συμβάντα τα
οποία λαμβάνουν χώρα στην ΙΔΙΑ θέση ως
προς ένα σύστημα αναφοράς λέγεται
ιδιοχρόνος, και είναι μικρότερος από τον
χρόνο που μετρά ένα σύστημα αναφοράς
κινούμενο με uc ως προς το οποίο τα
γεγονότα συμβαίνουν σε διαφορετικές
θέσεις.
Το φαινόμενο αυτό λέγεται διαστολή του
χρόνου"
Διαστολή του χρόνου με κοσμικά
Μιόνια!
21/10/2016
Μία ακόμη συνέπεια της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας είναι οτι το μετρούμενο
μέγεθος ενός αντικειμένου ελαττώνεται κατα την διεύθυνση της κίνησής του , όταν
η ταχύτητά του είναι κοντά στην ταχύτητα του φωτός.
Το μήκος που μετράει το σύστημα αναφοράς που είναι ακίνητο ως προς το αντικείμενο
λέγεται ιδιομήκος (lo), και η σχέση που συνδέει τα δύο μήκη είναι:
21/10/2016
Η απευθείας επαλήθευση της συστολής του μήκους είναι δύσκολη. Ωστόσο,
αν στο πείραμα με τα κοσμικά μιόνια μεταβούμε στο σύστημα ηρεμίας του μιονίου
(δηλαδή το σύστημα ως προς το οποίο το μιόνιο είναι ακίνητο), ο χρόνος ζωής του
είναι 2.2μs -- δεν μετράμε διαστολή χρόνου .
Επομένως, ο μόνος τρόπος για να «δεί» το μιόνιο ότι μπορεί να επιβιώσει ώσπου
να φθάσει στην επιφάνεια της θάλασσας είναι να μετρά
μικρότερη απόσταση απ’ ότι ένας παρατηρητής που βρίσκεται στην γή:
Σύστημα ηρεμίας του μιονίου:
 Συστολή του μήκους
Σύστημα εργαστηρίου (γή):
 Διαστολή του χρόνου
21/10/2016
21/10/2016
Όπως είδαμε, δύο διαφορετικοί παρατηρητές θα μετρήσουν διαφορετικές
τιμές για το μήκος ενός αντικειμένου, ή για την χρονική διάρκεια ενός γεγονότος
ανάλογα με την ταχύτητά τους.
Επομένως τί παραμένει σταθερό ανάμεσα σε δύο παρατηρητές;
x
y
L
Lx
Ly
x ‘
y ’
Lx’
Ly’
Ένα διάνυσμα L έχει προβολές Lx και Ly στους άξονες x, y.
Aν στρίψω το σύστημα αξόνων, οι προβολές αλλάζουν. Αλλά το μήκος του διανύσματος,
L, παραμένει σταθερό : L = L’ .
𝐿2
= 𝑥2
+𝑦2 L’
21/10/2016
Με το ίδιο σκεπτικό, παρατηρώντας την μεταβολή των μετρήσεων χρόνου
και αποστάσεων ανάμεσα σε αδρανειακούς παρατηρητές, καταλαβαίνουμε ότι
υπάρχει αναλογία με το προηγούμενο παράδειγμα.
Η μέτρηση χρόνου και θέσης διαφέρει για κάθε παρατηρητή διότι χρόνος και θέση
είναι συντεταγμένες . Όμως η «χωροχρονική απόσταση», Δτ ,το μήκος
ενός διανύσματος στον χώρο των 4 διαστάσεων , παραμένει αναλλοίωτο ανάμεσα
σε διαφορετικούς αδρανειακούς παρατηρητές.
Πλέον δεν έχουμε 3 συντεταγμένες
χώρου (x,y,z), αλλά 4 συντεταγμένες
(x,y,z,t)
που περιγράφουν ένα γεγονός στον
χωροχρόνο!
Δ𝜏2 = 𝑐Δ𝑡2 − Δ𝑥2 − Δ𝑦2 − Δ𝑧2
Δτ = Δτ’
Αν μπορέσουμε στο μέλλον να ταξιδέψουμε
με ταχύτητες κοντά στην ταχύτητα
του φωτός, τότε μετά από
ένα ταξίδι μερικών
ετών σε ένα διαστημόπλοιο μπορούμε
να επιστρέψουμε στη γή έχοντας περάσει
σε αυτή δεκάδες έως χιλιάδες χρόνια!!
«Η ύλη λέει στο χωροχρόνο πως να καμπυλωθεί
και ο χωροχρόνος λέει στην ύλη πως να κινηθεί»
(J.A.Wheeler)
«Μη αδρανειακοί παρατηρητές που κινούνται σχετικά
ο ένας ως προς τον άλλοθα μετρούν τους ίδιους
νόμους της φυσικής»
Βαρυτική Διαστολή του χρόνου:
Χρησιμοποιείται στους υπολογισμούς του GPS
Η παρουσία ύλης αλλοιώνει – καμπυλώνει - τη μορφή του χωροχρόνου.
Άρα αλλάζει τη μέτρηση χρόνου και μήκους  Βαρύτητα!!
Η μέτρηση χρόνου σε ένα βαρυτικό πεδίο εξαρτάται από την απόσταση από αυτό:
Βαρυτική Διαστολή του χρόνου!  Τα ρολόγια κινούνται πιο αργά στην επιφάνεια της
γης απ’ ότι μακριά από αυτήν!
 Το φως ακολουθεί την ελάχιστη
διαδρομή ανάμεσα σε δύο
σημεία.
 Σε έναν καμπύλο χωροχρόνο, η
ελάχιστη διαδρομή είναι η
γεωδεσική  καμπύλη
διαδρομή.
 Όταν η καμπυλότητα του
χωροχρόνου ξεπερνά μια
κρίσιμη τιμή, το φώς δεν μπορεί
να διαφύγει  Μαύρη Τρύπα!
Ένα άστρο το οποίο έχει εξαντλήσει το πυρηνικό του καύσιμο καταρρέει
λόγω της βαρύτητάς του.
Αν η μάζα του είναι μεγαλύτερη από 1.4 Ηλιακές Μάζες το Άστρο θα υποστεί
μία βίαιη έκρηξη Υπερκαινοφανούς
Αν η μάζα του είναι μεγαλύτερη από 2.5 Ηλιακές Μάζες, το κατάλοιπο της έκρηξης
Υπερκαινοφανούς θα καταρρεύσειλόγω του βάρους του σε ένα σημείο με μηδενικές
διαστάσεις και άπειρη πυκνότητα, δημιουργώντας μια Μαύρη Τρύπα.
 Ορίζοντας γεγονότων μιας
μαύρης τρύπας:
Η απόσταση από το κέντρο της
μαύρης τρύπας πέρα από την
οποία το φώς παγιδεύεται σε
αυτή. Το «μέσα» δεν μπορεί να
αλληλεπιδράσει με το «έξω».
 Στον ορίζοντα γεγονότων ο
χρόνος «παγώνει» και μια
στιγμή διαρκεί για πάντα!
 Τα παλιρροϊκά φαινόμενα τα
οποία θα συμβούν λόγω της
βαρύτητας της μαύρης τρύπας
μπορούν να διαλύσουν
οποιοδήποτε σώμα στα
στοιχειώδη του σωμάτια..
 Υποθετικά Φυσικά Αντικείμενα τα
οποία υπακούουν τις Εξισώσεις
της Γενικής Σχετικότητας.
 Αποτελούν το προϊόν σύνδεσης
δύο Μαύρων Τρυπών. Μολονότι οι
Μαύρες Τρύπες αποτελούν φυσική
εξέλιξη της ζωής των Αστέρων, οι
Σκουληκότρυπες δεν έχουν
ανάλογο ρόλο.
 Αναδιπλώνουν το χώρο (και το
χρόνο) σε σημείο ώστε
«μπαίνοντας» από το ένα άκρο της
σκουληκότρυπας να μπορούμε να
«βγούμε» είτε στο ίδιο χωρικό
σημείο σε διαφορετικό χρόνο, είτε
σε διαφορετική θέση την ίδια
στιγμή.
Αποκτούμε έτσι μια «παράκαμψη
στο χωροχρόνο».
Time
Space
 Η σκουληκότρυπα καταρρέει από τη βαρύτητά της.
 Για να διατηρηθεί η ύπαρξή της χρειαζόμαστε «εξωτική ύλη» η οποία θα
παρέχει Αρνητική Ενέργεια και θα απωθεί βαρυτικά τα τοιχώματά της.
 Το πρόβλημα: Δεν γνωρίζουμε τι είναι η Αρνητική ενέργεια ή πως να την
συλλέξουμε!
 Το θετικό: Εμείς μπορεί να μην ξέρουμε Φυσική, η Φύση όμως ξέρει!
 Οι Σκουληκότρυπες επιτρέπουν ταξίδι στο μέλλον και επιστροφή έως και τη
στιγμή της έναρξης του ταξιδιού. Ποτέ πριν από αυτή. Aς δούμε ένα νοητικό
πείραμα που παρουσιάζει ο Kip Thorne.
 Έστω οτι σε πολλά χρόνια από τώρα (π.χ το 2500 μ.Χ) μπορούμε να
δημιουργήσουμε μια σκουληκότρυπα μήκους 30 cm στη γή. Το ένα της άκρο
είναι στο σαλόνι του σπιτιού του Γιώργου και της Μαρίας και το άλλο στο
διαστημόπλοιο που έχουν στον κήπο τους.
Έστω οτι ο Γιώργος μένει στο σαλόνι ενώ η Μαρία επιβιβάζεται στο
διαστημόπλοιο. Ο ένας κρατά το χέρι του άλλου.
Κ.Τhorne: Black Holes and Time Warps
Κ.Τhorne: Black Holes and Time Warps
 Στις 9.00 π.μ, η Μαρία ξεκινά να ταξιδεύει στο διάστημα με ταχύτητα κοντά στην
ταχύτητα του φωτός, κρατώντας πάντα το χέρι του Γιώργου μέσα από την
σκουληκότρυπα.
 Ταξιδεύει μακριά για 6 ώρες με βάση το ρολόι στο διαστημόπλοιό της και στη
συνέχεια επιστρέφει στον κήπο της έχοντας συνολικά διατρέξει 12 ώρες ταξιδιού.
 Ο Γιώργος βλέποντας μέσα από τη σκουληκότρυπα τη βλέπει να φθάνει στον
κήπο τους στις 9.00 μ.μ κρατώντας της ακόμη το χέρι.
 Παρ’ όλα αυτά, όταν ο Γιώργος κοιτάξει έξω από τη σκουληκότρυπα δεν βλέπει
πουθενά την Μαρία ή το διαστημόπλοιο. Αρχίζοντας να εκτελεί τις καθημερινές
του δραστηριότητες, οι μήνες και τα χρόνια περνούν, έως ότου η Μαρία
καταφθάνει στον κήπο τους 10 χρόνια αργότερα. Η Μαρία έχει γεράσει μόλις 12
ώρες λόγω της διαστολής του χρόνου ενώ ο ίδιος είναι 10 χρόνια μεγαλύτερος.
 Ο Γιώργος υποδέχεται τη Μαρία και βλέπει οτι εκείνη κρατά το χέρι κάποιου
μέσα από τη σκουληκότρυπα. Κοιτώντας μέσα σε αυτήν, βλέπει τη νεότερη κατα
10 έτη έκδοση του εαυτού του.
 Διαπιστώνει ότι περνώντας μέσα από τη σκουληκότρυπα, μπορεί να γυρίσει πίσω
στην εποχή που ήταν 10 χρόνια (10 χρόνια μείον 12 ώρες για την ακρίβεια)
νεότερος και τ’ ανάπαλιν. Ο νεότερος εαυτός του μπορεί να περάσει μέσα και
αυτός και να βρεθεί 10 χρόνια μπροστά στο μέλλον.
 Το ταξίδι στο παρελθόν μπορεί να επιτευχθεί αλλά μόνο από τη στιγμή που
ξεκίνησε το διαστρικό ταξίδι και μετά . ΟΧΙ πριν.
 Θα μπορούσε να υπάρξει μια
τέτοια χρονομηχανή;
 Η απάντηση, λαμβάνοντας υπ’
όψιν μια σειρά επιχειρημάτων
σχετικών με την διάδοση του
φωτός μέσα από μια
σκουληκότρυπα και τις
παραδοχές που έγιναν έως
τώρα είναι:
«Μάλλον όχι».
 Ακόμα κι αν υπάρξει μια τέτοια
χρονομηχανή, ο Stephen
Hawking δηλώνει απερίφραστα
οτι η ροή του χρόνου πρέπει να
προστατεύεται ώστε «ο κόσμος
να είναι ασφαλής για τους
ιστορικούς».
 Η Ειδική θεωρία της Σχετικότητας δεν απαγορεύει το ταξίδι στο ΜΕΛΛΟΝ
εκμεταλλευόμενη τη διαστολή του χρόνου. Κλασσικό παράδειγμα αυτού είναι το
«παράδοξο των διδύμων» το οποίο έχει επιβεβαιωθεί.
 Η ειδική και η γενική σχετικότητα δεν απαγορεύουν την ύπαρξη μιας
Σκουληκότρυπας. Ωστόσο αυτή για να διατηρηθεί απαιτεί αρνητική ενέργεια και
εξωτική ύλη, συστατικά τα οποία βρίσκονται περισσότερο στη σφαίρα της
φαντασίας. Δεν αποκλείεται οτι στο μέλλον θα δοθούν απαντήσεις σχετικά από
την επιστήμη.
 Η χρήση μιας Σκουληκότρυπας από έναν απείρως εξελιγμένο τεχνολογικά
πολιτισμό επιτρέπει ταξίδι στο μέλλον και επιστροφή στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησε
ο ταξιδιώτης. Όχι όμως ταξίδι στο παρελθόν.
Μια Μικρή
Ανακεφαλαίωση
 Με βάση την ειδική σχετικότητα η ταχύτητα του φωτός είναι η μέγιστη ταχύτητα που
μπορεί να αποκτήσει ένα σωματίδιο στο σύμπαν.
 Σωματίδια με μηδενική μάζα (όπως το φωτόνιο) θα κινούνται πάντα με την ταχύτητα του
φωτός, ενώ σωμάτια με μη μηδενική μάζα δεν θα μπορέσουν ποτέ να φθάσουν την
ταχύτητα του φωτός διότι αυξανομένης της ταχύτητάς τους αυξάνεται η «αδράνειά τους».
 Η θεωρία της σχετικότητας δεν αποκλείει την ύπαρξη σωματιδίων τα οποια από
καταβολής τους κινούνται με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός: τα ταχυόνια
 Αν υ>c, τότε η μάζα των σωματιδίων είναι φανταστική (μ=im), έτσι ώστε η
ενέργεια και η ορμή τους να έχουν πραγματική τιμή.
 Η θεμελιώδης εξίσωση της Ειδικής Σχετικότητας που σύνδέει την ενέργεια με
την ορμή μας λέει οτι αν η ενέργεια των ταχυονίων μηδενιστεί, τότε αυτά
επιταχύνονται σε άπειρες ταχύτητες. (Αν τα ταχυόνια είναι φορτισμένα,
εκπέμπουν ακτινοβολία Cherenkov καθώς κινούνται. Eπομένως χάνουν
ενέργεια και.... Κερδίζουν ταχύτητα).
 Παρατηρώντας ένα ταχυόνιο, όσο πιο μεγάλη ταχύτητα έχουμε τόσο
περισσότερο γρήγορο το βλέπουμε να είναι.
 Και... Αντιστροφή της σχέσης αιτίου αποτελέσματος;
Ένας παρατηρητής μπορεί να βλέπει τη χρονική στιγμή t1 την εκπομπή ενός
ταχυονίου και την t2 τη λήψη του απο ένα δέκτη.
Οι εξισώσεις της ειδικής σχετικότητας επιτρέπουν την ύπαρξη ενός άλλου
παρατηρητή που ΠΡΩΤΑ βλέπει τη λήψη του ταχυονίου και ΜΕΤΑ την
εκπομπή του!!!
 Από την σύλληψη τηςιδέας των ταχυονίων το 1962 έως τώρα έχει γίνει
πληθώρα πειραμάτων τα οποία έχουν αρνητικό αποτέλεσμα.
 Δεν γνωρίζουμε τις ιδιότητες των ταχυονίων, επομένως μπορεί να «είναι
εκεί» αλλά να μην μπορούμε να τα μετρήσουμε.
 Η κβαντική θεωρία πεδίου – η θεωρία που συνδέει την ειδική σχετικότητα με
την κβαντική μηχανική – δηλώνει ότι :
Αν υπάρχουν ταχυόνια εντοπισμένα στο χώρο, τότε αυτά δεν θα μπορούν να
μεταφέρουν πληροφορία με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή του φωτός.
Αλλιώς:
Αν θέλουμε να στείλουμε πληροφορία μέσω ενός ταχυονίου το οποίο είναι
περιορισμένο στο χώρο, τότε η πληροφορία αυτή δεν μπορεί να διαδοθεί με
ταχύτητα μεγαλύτερη απ’ την ταχύτητα του φωτός.
 Άρα.. Η θεωρία είναι απαγορευτική για τα ταχυόνια, αλλά η Φύση μπορεί να
μας εκπλήξει ευχάριστα. Η έρευνα συνεχίζεται!
 Έχει υποτεθεί οτι υπάρχουν παράλληλα σύμπαντα (Hugh Everett
1950) για να δοθεί μία διαφορετική ερμηνεία του πειράματος των δύο
οπών στην Κβαντική Μηχανική.
 Με βάση αυτή τη θεωρία, νέα σύμπαντα δημιουργούνται συνεχώς
ανάλογα με τις πιθανές εκβάσεις ενός γεγονότος. Έτσι, αν πρόκειται να
σηκωθείτε από την καρέκλα σας το σύμπαν θα εξελιχθεί με έναν τρόπο,
ενώ αν μείνετε καθιστοί το σύμπαν θα εξελιχθεί αλλιώς. Και οι δύο
εξελίξεις υπάρχουν όμως σε ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΣΥΜΠΑΝΤΑ.
 Έτσι:
Αν με κάποιο τρόπο μπορέσουμε να ταξιδέψουμε πίσω στο παρελθόν
και σκοτώσουμε τον παππού μας όσο αυτός είναι μικρός, τότε ο χρόνος
μπορεί να εξελιχθεί χωρίς να έχουμε παράδοξο.
Εμείς προερχόμαστε από ένα σύμπαν στο οποίο ο παππούς μας ζει,
αλλά η πράξη της δολοφονίας δημιουργεί ένα παράλληλο σύμπαν στο
οποίο ποτέ δεν γεννηθήκαμε αφού ο παππούς μας είναι νεκρός..
Περίεργο;
Το ταξίδι στο χρόνο εξάπτει τη φαντασία του
ανθρώπου από καταβολής κόσμου.
Η επιστήμη δεν αποκλείει σε έναν απείρως εξελιγμένο
τεχνολογικά πολιτισμό το ταξίδι στο ΜΕΛΛΟΝ, και υπο
συνθήκες (Σκουληκότρυπες) ίσως και το ταξίδι πίσω
στη στιγμή που ξεκινήσαμε να τδιασχίζουμε τη
σκουληκότρυπα.
Το ταξίδι στο παρελθόν είναι κατα τα φαινόμενα
απαγορευτικό αλλά δεν παύουμε να ελπίζουμε. Ακόμη
κι αν μπορεί να γίνει, η επιστήμη δίνει «περίεργα»
σενάρια τα οποία μπορούν να άρουν τα παράδοξα.
Μείνετε συντονισμένοι και μη σταματάτε να
φαντάζεστε!!
Επίλογος

More Related Content

What's hot

Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. ΜιχαήλΦύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. ΜιχαήλHOME
 
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση ΜάργαρηHOME
 
20141130 εργο ενεργεια 2009
20141130           εργο ενεργεια 200920141130           εργο ενεργεια 2009
20141130 εργο ενεργεια 2009nmandoulidis
 
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο manuel chaniotakis
 
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄Γυμνασίου
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄ΓυμνασίουΦύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄Γυμνασίου
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄ΓυμνασίουHOME
 
20151024 ορμη διατηρηση ορμης
20151024 ορμη   διατηρηση ορμης20151024 ορμη   διατηρηση ορμης
20151024 ορμη διατηρηση ορμηςnmandoulidis
 
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)John Fiorentinos
 
20150715 ασκησεισ κρουσησ
20150715 ασκησεισ κρουσησ20150715 ασκησεισ κρουσησ
20150715 ασκησεισ κρουσησnmandoulidis
 
5ο κεφάλαιο - Κρούσεις
5ο κεφάλαιο - Κρούσεις5ο κεφάλαιο - Κρούσεις
5ο κεφάλαιο - ΚρούσειςKostas
 
20141203κρουσεις digital
20141203κρουσεις digital20141203κρουσεις digital
20141203κρουσεις digitalnmandoulidis
 
κρουσεις
κρουσειςκρουσεις
κρουσειςtotolio
 
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασειςnmandoulidis
 
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ Λυκείου
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ ΛυκείουΕπανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ Λυκείου
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ ΛυκείουHOME
 
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη) ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη) HOME
 
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύληDimitris Kontoudakis
 
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!HOME
 

What's hot (20)

Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. ΜιχαήλΦύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Με Απαντήσεις / Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
 
Mass and weight_solar
Mass and weight_solarMass and weight_solar
Mass and weight_solar
 
Ορμή 2
Ορμή 2Ορμή 2
Ορμή 2
 
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη
12 Λυμένες Ασκήσεις στην Ορμή και τις Κρούσεις από το Διονύση Μάργαρη
 
20141130 εργο ενεργεια 2009
20141130           εργο ενεργεια 200920141130           εργο ενεργεια 2009
20141130 εργο ενεργεια 2009
 
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο
Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Μέρος 2ο
 
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄Γυμνασίου
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄ΓυμνασίουΦύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄Γυμνασίου
Φύλλο Εργασίας 3: "Μετρήσεις Μάζας-Διαγράμματα" Χωρίς Απαντήσεις / Α΄Γυμνασίου
 
20151024 ορμη διατηρηση ορμης
20151024 ορμη   διατηρηση ορμης20151024 ορμη   διατηρηση ορμης
20151024 ορμη διατηρηση ορμης
 
ΔΥΝΑΜΕΙΣ
ΔΥΝΑΜΕΙΣΔΥΝΑΜΕΙΣ
ΔΥΝΑΜΕΙΣ
 
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)
ΔΥΝΑΜΕΙΣ (ΜΕΡΟΣ Β)
 
20150715 ασκησεισ κρουσησ
20150715 ασκησεισ κρουσησ20150715 ασκησεισ κρουσησ
20150715 ασκησεισ κρουσησ
 
5ο κεφάλαιο - Κρούσεις
5ο κεφάλαιο - Κρούσεις5ο κεφάλαιο - Κρούσεις
5ο κεφάλαιο - Κρούσεις
 
20141203κρουσεις digital
20141203κρουσεις digital20141203κρουσεις digital
20141203κρουσεις digital
 
κρουσεις
κρουσειςκρουσεις
κρουσεις
 
αδμε
αδμεαδμε
αδμε
 
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις
20150131 2ος ν.ν. σε δυο διαστασεις
 
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ Λυκείου
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ ΛυκείουΕπανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ Λυκείου
Επανάληψη ΄΄ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ΄΄ Ορμής-Κρούσης Β΄ Λυκείου
 
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη) ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ (χειρόγραφη)
 
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Β' Γυμνασίου] Σύνοψη Θεωρίας για όλη την ύλη
 
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!
30 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ 3 ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΥΤΩΝΑ ΓΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ!
 

Similar to Ταξιδεύοντας στο Χρόνο

ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητών
ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητώνΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητών
ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητώνcharalampatou
 
36 - Μπουρμπουληθομετρία
36 - Μπουρμπουληθομετρία36 - Μπουρμπουληθομετρία
36 - ΜπουρμπουληθομετρίαStathis Gourzis
 
Σκοτεινή Ύλη
Σκοτεινή ΎληΣκοτεινή Ύλη
Σκοτεινή ΎληNefeli Zikou
 
Αστρονομία - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη
Αστρονομία  - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη ΈκρηξηΑστρονομία  - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη
Αστρονομία - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη4o Lykeio Alex/polis
 
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σαςΜαυρουδης Μακης
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodinger
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του SchrodingerΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodinger
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodingermanuel chaniotakis
 
Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης
Πολιτισμός και Δραστηριότητες ΤέχνηςΠολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης
Πολιτισμός και Δραστηριότητες ΤέχνηςGeorgia Siabalioti
 
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdf
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdfΗ μελέτη του Σύμπαντος, .pdf
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdfspyrospettas
 
Living with the sun
Living with the sunLiving with the sun
Living with the sunFLARECAST
 
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣkarinka2
 
η Κατάρρευση του σύμπαντος Final
η Κατάρρευση του σύμπαντος Finalη Κατάρρευση του σύμπαντος Final
η Κατάρρευση του σύμπαντος FinalXenia Y
 
H Kατάρρευση του Σύμπαντος
H  Kατάρρευση του Σύμπαντος H  Kατάρρευση του Σύμπαντος
H Kατάρρευση του Σύμπαντος Xenia Y
 
Stephen Hawking το χρονικό του χρόνου
Stephen Hawking   το χρονικό του χρόνουStephen Hawking   το χρονικό του χρόνου
Stephen Hawking το χρονικό του χρόνουLoanna Empiridou
 
κωνσταντίνος πρίγκιπας κώδικας γυναίκα
κωνσταντίνος πρίγκιπας   κώδικας γυναίκακωνσταντίνος πρίγκιπας   κώδικας γυναίκα
κωνσταντίνος πρίγκιπας κώδικας γυναίκαLoanna Empiridou
 
Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα
Η Αστρονομία στην Αρχαία ΕλλάδαΗ Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα
Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα4o Lykeio Alex/polis
 

Similar to Ταξιδεύοντας στο Χρόνο (20)

ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητών
ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητώνΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητών
ΕΚΦΕ Δεκεμβριος 2016 βραβευση μαθητών
 
36 - Μπουρμπουληθομετρία
36 - Μπουρμπουληθομετρία36 - Μπουρμπουληθομετρία
36 - Μπουρμπουληθομετρία
 
Σκοτεινή Ύλη
Σκοτεινή ΎληΣκοτεινή Ύλη
Σκοτεινή Ύλη
 
Αστρονομία - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη
Αστρονομία  - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη ΈκρηξηΑστρονομία  - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη
Αστρονομία - Εξέλιξη του Σύμπαντος-Μεγάλη Έκρηξη
 
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
 
Aυτό είναι το σύμπαν
Aυτό είναι το σύμπανAυτό είναι το σύμπαν
Aυτό είναι το σύμπαν
 
β3 project-2015
β3 project-2015β3 project-2015
β3 project-2015
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodinger
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του SchrodingerΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodinger
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VΙ: Η γάτα του Schrodinger
 
Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης
Πολιτισμός και Δραστηριότητες ΤέχνηςΠολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης
Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης
 
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdf
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdfΗ μελέτη του Σύμπαντος, .pdf
Η μελέτη του Σύμπαντος, .pdf
 
3. το φωσ α
3. το φωσ α3. το φωσ α
3. το φωσ α
 
Physics
PhysicsPhysics
Physics
 
Living with the sun
Living with the sunLiving with the sun
Living with the sun
 
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
 
η Κατάρρευση του σύμπαντος Final
η Κατάρρευση του σύμπαντος Finalη Κατάρρευση του σύμπαντος Final
η Κατάρρευση του σύμπαντος Final
 
H Kατάρρευση του Σύμπαντος
H  Kατάρρευση του Σύμπαντος H  Kατάρρευση του Σύμπαντος
H Kατάρρευση του Σύμπαντος
 
Stephen Hawking το χρονικό του χρόνου
Stephen Hawking   το χρονικό του χρόνουStephen Hawking   το χρονικό του χρόνου
Stephen Hawking το χρονικό του χρόνου
 
κωνσταντίνος πρίγκιπας κώδικας γυναίκα
κωνσταντίνος πρίγκιπας   κώδικας γυναίκακωνσταντίνος πρίγκιπας   κώδικας γυναίκα
κωνσταντίνος πρίγκιπας κώδικας γυναίκα
 
Astronomy
AstronomyAstronomy
Astronomy
 
Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα
Η Αστρονομία στην Αρχαία ΕλλάδαΗ Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα
Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα
 

More from manuel chaniotakis

Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειας
Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειαςΠυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειας
Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειαςmanuel chaniotakis
 
Αναζητώντας τις απαρχές της Ύλης
Αναζητώντας τις απαρχές της ΎληςΑναζητώντας τις απαρχές της Ύλης
Αναζητώντας τις απαρχές της Ύληςmanuel chaniotakis
 
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομή
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομήΝετρίνο: Μια ιστορική διαδρομή
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομήmanuel chaniotakis
 
Cosmic ray scenarios brainstorming
Cosmic ray scenarios brainstormingCosmic ray scenarios brainstorming
Cosmic ray scenarios brainstormingmanuel chaniotakis
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές του
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές τουΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές του
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές τουmanuel chaniotakis
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο ΣήραγγαςΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγαςmanuel chaniotakis
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότητας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της ΑβεβαιότηταςΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότητας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότηταςmanuel chaniotakis
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματα
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά ΚύματαΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματα
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματαmanuel chaniotakis
 
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohr
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohrκβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohr
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohrmanuel chaniotakis
 
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάντα
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των ΚβάνταΚβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάντα
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάνταmanuel chaniotakis
 
Στα βήματα του Γαλιλαίου Ι
Στα βήματα του Γαλιλαίου ΙΣτα βήματα του Γαλιλαίου Ι
Στα βήματα του Γαλιλαίου Ιmanuel chaniotakis
 

More from manuel chaniotakis (11)

Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειας
Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειαςΠυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειας
Πυρήνας, ένας μικροσκοπικός γίγαντας ενέργειας
 
Αναζητώντας τις απαρχές της Ύλης
Αναζητώντας τις απαρχές της ΎληςΑναζητώντας τις απαρχές της Ύλης
Αναζητώντας τις απαρχές της Ύλης
 
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομή
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομήΝετρίνο: Μια ιστορική διαδρομή
Νετρίνο: Μια ιστορική διαδρομή
 
Cosmic ray scenarios brainstorming
Cosmic ray scenarios brainstormingCosmic ray scenarios brainstorming
Cosmic ray scenarios brainstorming
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές του
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές τουΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές του
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VIII: Το Spin Κι οι εφαρμογές του
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο ΣήραγγαςΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική VII: Tο φαινόμενο Σήραγγας
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότητας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της ΑβεβαιότηταςΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότητας
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική V: Η Αρχή της Αβεβαιότητας
 
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματα
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά ΚύματαΕισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματα
Εισαγωγή στην Κβαντομηχανική IV: Yλικά Κύματα
 
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohr
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohrκβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohr
κβαντομηχανική III: To άτομο του Rutherford και του Bohr
 
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάντα
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των ΚβάνταΚβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάντα
Κβαντομηχανική ΙΙ: Η Φύση του Φωτός και η Ανάδυση των Κβάντα
 
Στα βήματα του Γαλιλαίου Ι
Στα βήματα του Γαλιλαίου ΙΣτα βήματα του Γαλιλαίου Ι
Στα βήματα του Γαλιλαίου Ι
 

Ταξιδεύοντας στο Χρόνο

  • 1. Ε. Χανιωτάκης, Φυσικός Σειρά Σεμιναρίων: «Με τα Μάτια της Επιστήμης» Βιβλιοπωλείο ΑΙΓΗΙΣ
  • 2. Τι είναι ο Χρόνος; Μπορούμε να ταξιδέψουμε στο Παρελθόν η στο Μέλλον; Τι μας λέει η Επιστημονική Φαντασία; Ποια είναι η απάντηση της Επιστήμης; Ας ταξιδέψουμε μαζί...
  • 3.
  • 4.
  • 5.  Ο πρωταγωνιστής επιστρέφει στο χρόνο για να αποτρέψει μια καταστροφή που συμβαίνει στο παρόν του ή θα συμβεί στο μέλλον του.  Η μελλοντική και η παρελθοντική έκδοση του ίδιου ανθρώπου συναντιώνται πολλές φορές με καταστροφικά αποτελέσματα.  Πράξεις που κάνει ο ταξιδιώτης στο χρόνο μπορούν να επηρεάσουν ακόμα και την ίδια του την ύπαρξη (π.χ : «Επιστροφή στο Μέλλον»).  Ένα μικρό συμβάν μπορεί να αλλάξει το ρου όλης της παγκόσμιας ιστορίας.
  • 6. Ταξίδι με ταχύτητες μεγαλύτερες απ’ την ταχύτητα του φωτός Αναδίπλωση του χωροχρόνου μέσω μιας «Σκουληκότρυπας» Μπλε φως..
  • 7.
  • 8. Ένα παιδί χτίζει μια χρονομηχανή και με αυτή γυρίζει στο παρελθόν ώστε να σκοτώσει τον παππού του όταν ήταν νέος. Η πράξη του αυτή αποκλείει τη γέννηση του ίδιου του παιδιού. Επομένως ποιος γύρισε πίσω στο χρόνο για να εκτελέσει τον φόνο;
  • 9. Ο νεαρός Λεονάρντο Ντα Βίντσι προσπαθεί να φτιάξει το διαχρονικό πορτρέτο της «Μόνα Λίζα». Ο μελλοντικός του εαυτός που έχει ήδη σχεδιάσει το πορτρέτο έχει βρεί τον τρόπο να ταξιδέψει στο χρόνο. Ταξιδεύοντας στο χρόνο, ο μελλοντικός Λεονάρντο δίνει το πορτρέτο στο νέο εαυτό του. Ο νεαρός Λεονάρντο κρατά το πορτρέτο και δεν ζωγραφίζει ποτέ τη «Μόνα Λίζα». Άρα... Η Μόνα Λίζα υπάρχει, αλλά ποιός τη ζωγράφισε;
  • 10. «Το Πέταγμα μιας Πεταλούδας στο Πεκίνο μπορεί να επηρεάσει έναν τυφώνα στο Κάνσας» Ένας χρονο-ταξιδιώτης αποφασίζει να επιστρέψει στο παρελθόν και δεσμεύεται να μην αλλάξει τίποτα από το παρελθόν. Όταν ξαφνικά ένας δεινόσαυρος πατά κατα λάθος μια πεταλούδα.. Τι θα συμβεί στο μέλλον;;
  • 11.
  • 12. Ο χρόνος είναι απόλυτος. «Κινείται» με σταθερό ρυθμό 1sec/sec. Κινείται μονοσήμαντα με φορά από το παρελθόν προς το μέλλον Είναι ανεξάρτητος από τα φαινόμενα του σύμπαντος. Ένα συμπαντικό «ρολόι» μετρά τα δευτερόλεπτα στα οποία εκτυλίσσονται τα γεγονότα Όλοι οι αδρανειακοί παρατηρητές μετράνε τον ίδιο χρόνο ανάμεσα σε δύο γεγονότα. * Εξηγεί όλα τα φαινόμενα της καθημερινότητας που ΔΕΝ συμπεριλαμβάνουν κινήσεις κοντά στην ταχύτητα του φωτός.
  • 14. Αξιώματα της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας: • Αξίωμα 1ο : Οι νόμοι της φύσης είναι οι ίδιοι για δύο παρατηρητές που κινούνται με σταθερή ταχύτητα ο ένας ως προς τον άλλο. • Αξίωμα 2ο : Η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι η ίδια για όλα τα συστήματα αναφοράς ανεξαρτήτως της ταχύτητας του παρατηρητή και της πηγής.
  • 15. Mε βάση την ειδική θεωρία της σχετικότητας, δύο παρατηρητές που κινούνται με σχετική ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός θα μετράνε διαφορετικά χρονικά διαστήματα " Ο χρόνος ανάμεσα σε δύο συμβάντα τα οποία λαμβάνουν χώρα στην ΙΔΙΑ θέση ως προς ένα σύστημα αναφοράς λέγεται ιδιοχρόνος, και είναι μικρότερος από τον χρόνο που μετρά ένα σύστημα αναφοράς κινούμενο με uc ως προς το οποίο τα γεγονότα συμβαίνουν σε διαφορετικές θέσεις. Το φαινόμενο αυτό λέγεται διαστολή του χρόνου"
  • 16. Διαστολή του χρόνου με κοσμικά Μιόνια!
  • 17. 21/10/2016 Μία ακόμη συνέπεια της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας είναι οτι το μετρούμενο μέγεθος ενός αντικειμένου ελαττώνεται κατα την διεύθυνση της κίνησής του , όταν η ταχύτητά του είναι κοντά στην ταχύτητα του φωτός. Το μήκος που μετράει το σύστημα αναφοράς που είναι ακίνητο ως προς το αντικείμενο λέγεται ιδιομήκος (lo), και η σχέση που συνδέει τα δύο μήκη είναι:
  • 18. 21/10/2016 Η απευθείας επαλήθευση της συστολής του μήκους είναι δύσκολη. Ωστόσο, αν στο πείραμα με τα κοσμικά μιόνια μεταβούμε στο σύστημα ηρεμίας του μιονίου (δηλαδή το σύστημα ως προς το οποίο το μιόνιο είναι ακίνητο), ο χρόνος ζωής του είναι 2.2μs -- δεν μετράμε διαστολή χρόνου . Επομένως, ο μόνος τρόπος για να «δεί» το μιόνιο ότι μπορεί να επιβιώσει ώσπου να φθάσει στην επιφάνεια της θάλασσας είναι να μετρά μικρότερη απόσταση απ’ ότι ένας παρατηρητής που βρίσκεται στην γή: Σύστημα ηρεμίας του μιονίου:  Συστολή του μήκους Σύστημα εργαστηρίου (γή):  Διαστολή του χρόνου
  • 20. 21/10/2016 Όπως είδαμε, δύο διαφορετικοί παρατηρητές θα μετρήσουν διαφορετικές τιμές για το μήκος ενός αντικειμένου, ή για την χρονική διάρκεια ενός γεγονότος ανάλογα με την ταχύτητά τους. Επομένως τί παραμένει σταθερό ανάμεσα σε δύο παρατηρητές; x y L Lx Ly x ‘ y ’ Lx’ Ly’ Ένα διάνυσμα L έχει προβολές Lx και Ly στους άξονες x, y. Aν στρίψω το σύστημα αξόνων, οι προβολές αλλάζουν. Αλλά το μήκος του διανύσματος, L, παραμένει σταθερό : L = L’ . 𝐿2 = 𝑥2 +𝑦2 L’
  • 21. 21/10/2016 Με το ίδιο σκεπτικό, παρατηρώντας την μεταβολή των μετρήσεων χρόνου και αποστάσεων ανάμεσα σε αδρανειακούς παρατηρητές, καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει αναλογία με το προηγούμενο παράδειγμα. Η μέτρηση χρόνου και θέσης διαφέρει για κάθε παρατηρητή διότι χρόνος και θέση είναι συντεταγμένες . Όμως η «χωροχρονική απόσταση», Δτ ,το μήκος ενός διανύσματος στον χώρο των 4 διαστάσεων , παραμένει αναλλοίωτο ανάμεσα σε διαφορετικούς αδρανειακούς παρατηρητές. Πλέον δεν έχουμε 3 συντεταγμένες χώρου (x,y,z), αλλά 4 συντεταγμένες (x,y,z,t) που περιγράφουν ένα γεγονός στον χωροχρόνο! Δ𝜏2 = 𝑐Δ𝑡2 − Δ𝑥2 − Δ𝑦2 − Δ𝑧2 Δτ = Δτ’
  • 22. Αν μπορέσουμε στο μέλλον να ταξιδέψουμε με ταχύτητες κοντά στην ταχύτητα του φωτός, τότε μετά από ένα ταξίδι μερικών ετών σε ένα διαστημόπλοιο μπορούμε να επιστρέψουμε στη γή έχοντας περάσει σε αυτή δεκάδες έως χιλιάδες χρόνια!!
  • 23. «Η ύλη λέει στο χωροχρόνο πως να καμπυλωθεί και ο χωροχρόνος λέει στην ύλη πως να κινηθεί» (J.A.Wheeler) «Μη αδρανειακοί παρατηρητές που κινούνται σχετικά ο ένας ως προς τον άλλοθα μετρούν τους ίδιους νόμους της φυσικής»
  • 24. Βαρυτική Διαστολή του χρόνου: Χρησιμοποιείται στους υπολογισμούς του GPS Η παρουσία ύλης αλλοιώνει – καμπυλώνει - τη μορφή του χωροχρόνου. Άρα αλλάζει τη μέτρηση χρόνου και μήκους  Βαρύτητα!! Η μέτρηση χρόνου σε ένα βαρυτικό πεδίο εξαρτάται από την απόσταση από αυτό: Βαρυτική Διαστολή του χρόνου!  Τα ρολόγια κινούνται πιο αργά στην επιφάνεια της γης απ’ ότι μακριά από αυτήν!
  • 25.  Το φως ακολουθεί την ελάχιστη διαδρομή ανάμεσα σε δύο σημεία.  Σε έναν καμπύλο χωροχρόνο, η ελάχιστη διαδρομή είναι η γεωδεσική  καμπύλη διαδρομή.  Όταν η καμπυλότητα του χωροχρόνου ξεπερνά μια κρίσιμη τιμή, το φώς δεν μπορεί να διαφύγει  Μαύρη Τρύπα!
  • 26.
  • 27. Ένα άστρο το οποίο έχει εξαντλήσει το πυρηνικό του καύσιμο καταρρέει λόγω της βαρύτητάς του. Αν η μάζα του είναι μεγαλύτερη από 1.4 Ηλιακές Μάζες το Άστρο θα υποστεί μία βίαιη έκρηξη Υπερκαινοφανούς Αν η μάζα του είναι μεγαλύτερη από 2.5 Ηλιακές Μάζες, το κατάλοιπο της έκρηξης Υπερκαινοφανούς θα καταρρεύσειλόγω του βάρους του σε ένα σημείο με μηδενικές διαστάσεις και άπειρη πυκνότητα, δημιουργώντας μια Μαύρη Τρύπα.
  • 28.
  • 29.  Ορίζοντας γεγονότων μιας μαύρης τρύπας: Η απόσταση από το κέντρο της μαύρης τρύπας πέρα από την οποία το φώς παγιδεύεται σε αυτή. Το «μέσα» δεν μπορεί να αλληλεπιδράσει με το «έξω».  Στον ορίζοντα γεγονότων ο χρόνος «παγώνει» και μια στιγμή διαρκεί για πάντα!  Τα παλιρροϊκά φαινόμενα τα οποία θα συμβούν λόγω της βαρύτητας της μαύρης τρύπας μπορούν να διαλύσουν οποιοδήποτε σώμα στα στοιχειώδη του σωμάτια..
  • 30.
  • 31.  Υποθετικά Φυσικά Αντικείμενα τα οποία υπακούουν τις Εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας.  Αποτελούν το προϊόν σύνδεσης δύο Μαύρων Τρυπών. Μολονότι οι Μαύρες Τρύπες αποτελούν φυσική εξέλιξη της ζωής των Αστέρων, οι Σκουληκότρυπες δεν έχουν ανάλογο ρόλο.  Αναδιπλώνουν το χώρο (και το χρόνο) σε σημείο ώστε «μπαίνοντας» από το ένα άκρο της σκουληκότρυπας να μπορούμε να «βγούμε» είτε στο ίδιο χωρικό σημείο σε διαφορετικό χρόνο, είτε σε διαφορετική θέση την ίδια στιγμή. Αποκτούμε έτσι μια «παράκαμψη στο χωροχρόνο». Time Space
  • 32.
  • 33.
  • 34.
  • 35.
  • 36.
  • 37.
  • 38.
  • 39.  Η σκουληκότρυπα καταρρέει από τη βαρύτητά της.  Για να διατηρηθεί η ύπαρξή της χρειαζόμαστε «εξωτική ύλη» η οποία θα παρέχει Αρνητική Ενέργεια και θα απωθεί βαρυτικά τα τοιχώματά της.  Το πρόβλημα: Δεν γνωρίζουμε τι είναι η Αρνητική ενέργεια ή πως να την συλλέξουμε!  Το θετικό: Εμείς μπορεί να μην ξέρουμε Φυσική, η Φύση όμως ξέρει!
  • 40.  Οι Σκουληκότρυπες επιτρέπουν ταξίδι στο μέλλον και επιστροφή έως και τη στιγμή της έναρξης του ταξιδιού. Ποτέ πριν από αυτή. Aς δούμε ένα νοητικό πείραμα που παρουσιάζει ο Kip Thorne.  Έστω οτι σε πολλά χρόνια από τώρα (π.χ το 2500 μ.Χ) μπορούμε να δημιουργήσουμε μια σκουληκότρυπα μήκους 30 cm στη γή. Το ένα της άκρο είναι στο σαλόνι του σπιτιού του Γιώργου και της Μαρίας και το άλλο στο διαστημόπλοιο που έχουν στον κήπο τους. Έστω οτι ο Γιώργος μένει στο σαλόνι ενώ η Μαρία επιβιβάζεται στο διαστημόπλοιο. Ο ένας κρατά το χέρι του άλλου. Κ.Τhorne: Black Holes and Time Warps
  • 41. Κ.Τhorne: Black Holes and Time Warps
  • 42.  Στις 9.00 π.μ, η Μαρία ξεκινά να ταξιδεύει στο διάστημα με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός, κρατώντας πάντα το χέρι του Γιώργου μέσα από την σκουληκότρυπα.  Ταξιδεύει μακριά για 6 ώρες με βάση το ρολόι στο διαστημόπλοιό της και στη συνέχεια επιστρέφει στον κήπο της έχοντας συνολικά διατρέξει 12 ώρες ταξιδιού.  Ο Γιώργος βλέποντας μέσα από τη σκουληκότρυπα τη βλέπει να φθάνει στον κήπο τους στις 9.00 μ.μ κρατώντας της ακόμη το χέρι.  Παρ’ όλα αυτά, όταν ο Γιώργος κοιτάξει έξω από τη σκουληκότρυπα δεν βλέπει πουθενά την Μαρία ή το διαστημόπλοιο. Αρχίζοντας να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες, οι μήνες και τα χρόνια περνούν, έως ότου η Μαρία καταφθάνει στον κήπο τους 10 χρόνια αργότερα. Η Μαρία έχει γεράσει μόλις 12 ώρες λόγω της διαστολής του χρόνου ενώ ο ίδιος είναι 10 χρόνια μεγαλύτερος.  Ο Γιώργος υποδέχεται τη Μαρία και βλέπει οτι εκείνη κρατά το χέρι κάποιου μέσα από τη σκουληκότρυπα. Κοιτώντας μέσα σε αυτήν, βλέπει τη νεότερη κατα 10 έτη έκδοση του εαυτού του.  Διαπιστώνει ότι περνώντας μέσα από τη σκουληκότρυπα, μπορεί να γυρίσει πίσω στην εποχή που ήταν 10 χρόνια (10 χρόνια μείον 12 ώρες για την ακρίβεια) νεότερος και τ’ ανάπαλιν. Ο νεότερος εαυτός του μπορεί να περάσει μέσα και αυτός και να βρεθεί 10 χρόνια μπροστά στο μέλλον.  Το ταξίδι στο παρελθόν μπορεί να επιτευχθεί αλλά μόνο από τη στιγμή που ξεκίνησε το διαστρικό ταξίδι και μετά . ΟΧΙ πριν.
  • 43.  Θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια χρονομηχανή;  Η απάντηση, λαμβάνοντας υπ’ όψιν μια σειρά επιχειρημάτων σχετικών με την διάδοση του φωτός μέσα από μια σκουληκότρυπα και τις παραδοχές που έγιναν έως τώρα είναι: «Μάλλον όχι».  Ακόμα κι αν υπάρξει μια τέτοια χρονομηχανή, ο Stephen Hawking δηλώνει απερίφραστα οτι η ροή του χρόνου πρέπει να προστατεύεται ώστε «ο κόσμος να είναι ασφαλής για τους ιστορικούς».
  • 44.  Η Ειδική θεωρία της Σχετικότητας δεν απαγορεύει το ταξίδι στο ΜΕΛΛΟΝ εκμεταλλευόμενη τη διαστολή του χρόνου. Κλασσικό παράδειγμα αυτού είναι το «παράδοξο των διδύμων» το οποίο έχει επιβεβαιωθεί.  Η ειδική και η γενική σχετικότητα δεν απαγορεύουν την ύπαρξη μιας Σκουληκότρυπας. Ωστόσο αυτή για να διατηρηθεί απαιτεί αρνητική ενέργεια και εξωτική ύλη, συστατικά τα οποία βρίσκονται περισσότερο στη σφαίρα της φαντασίας. Δεν αποκλείεται οτι στο μέλλον θα δοθούν απαντήσεις σχετικά από την επιστήμη.  Η χρήση μιας Σκουληκότρυπας από έναν απείρως εξελιγμένο τεχνολογικά πολιτισμό επιτρέπει ταξίδι στο μέλλον και επιστροφή στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησε ο ταξιδιώτης. Όχι όμως ταξίδι στο παρελθόν. Μια Μικρή Ανακεφαλαίωση
  • 45.
  • 46.  Με βάση την ειδική σχετικότητα η ταχύτητα του φωτός είναι η μέγιστη ταχύτητα που μπορεί να αποκτήσει ένα σωματίδιο στο σύμπαν.  Σωματίδια με μηδενική μάζα (όπως το φωτόνιο) θα κινούνται πάντα με την ταχύτητα του φωτός, ενώ σωμάτια με μη μηδενική μάζα δεν θα μπορέσουν ποτέ να φθάσουν την ταχύτητα του φωτός διότι αυξανομένης της ταχύτητάς τους αυξάνεται η «αδράνειά τους».  Η θεωρία της σχετικότητας δεν αποκλείει την ύπαρξη σωματιδίων τα οποια από καταβολής τους κινούνται με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός: τα ταχυόνια
  • 47.  Αν υ>c, τότε η μάζα των σωματιδίων είναι φανταστική (μ=im), έτσι ώστε η ενέργεια και η ορμή τους να έχουν πραγματική τιμή.  Η θεμελιώδης εξίσωση της Ειδικής Σχετικότητας που σύνδέει την ενέργεια με την ορμή μας λέει οτι αν η ενέργεια των ταχυονίων μηδενιστεί, τότε αυτά επιταχύνονται σε άπειρες ταχύτητες. (Αν τα ταχυόνια είναι φορτισμένα, εκπέμπουν ακτινοβολία Cherenkov καθώς κινούνται. Eπομένως χάνουν ενέργεια και.... Κερδίζουν ταχύτητα).  Παρατηρώντας ένα ταχυόνιο, όσο πιο μεγάλη ταχύτητα έχουμε τόσο περισσότερο γρήγορο το βλέπουμε να είναι.  Και... Αντιστροφή της σχέσης αιτίου αποτελέσματος; Ένας παρατηρητής μπορεί να βλέπει τη χρονική στιγμή t1 την εκπομπή ενός ταχυονίου και την t2 τη λήψη του απο ένα δέκτη. Οι εξισώσεις της ειδικής σχετικότητας επιτρέπουν την ύπαρξη ενός άλλου παρατηρητή που ΠΡΩΤΑ βλέπει τη λήψη του ταχυονίου και ΜΕΤΑ την εκπομπή του!!!
  • 48.
  • 49.  Από την σύλληψη τηςιδέας των ταχυονίων το 1962 έως τώρα έχει γίνει πληθώρα πειραμάτων τα οποία έχουν αρνητικό αποτέλεσμα.  Δεν γνωρίζουμε τις ιδιότητες των ταχυονίων, επομένως μπορεί να «είναι εκεί» αλλά να μην μπορούμε να τα μετρήσουμε.  Η κβαντική θεωρία πεδίου – η θεωρία που συνδέει την ειδική σχετικότητα με την κβαντική μηχανική – δηλώνει ότι : Αν υπάρχουν ταχυόνια εντοπισμένα στο χώρο, τότε αυτά δεν θα μπορούν να μεταφέρουν πληροφορία με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή του φωτός. Αλλιώς: Αν θέλουμε να στείλουμε πληροφορία μέσω ενός ταχυονίου το οποίο είναι περιορισμένο στο χώρο, τότε η πληροφορία αυτή δεν μπορεί να διαδοθεί με ταχύτητα μεγαλύτερη απ’ την ταχύτητα του φωτός.  Άρα.. Η θεωρία είναι απαγορευτική για τα ταχυόνια, αλλά η Φύση μπορεί να μας εκπλήξει ευχάριστα. Η έρευνα συνεχίζεται!
  • 50.  Έχει υποτεθεί οτι υπάρχουν παράλληλα σύμπαντα (Hugh Everett 1950) για να δοθεί μία διαφορετική ερμηνεία του πειράματος των δύο οπών στην Κβαντική Μηχανική.  Με βάση αυτή τη θεωρία, νέα σύμπαντα δημιουργούνται συνεχώς ανάλογα με τις πιθανές εκβάσεις ενός γεγονότος. Έτσι, αν πρόκειται να σηκωθείτε από την καρέκλα σας το σύμπαν θα εξελιχθεί με έναν τρόπο, ενώ αν μείνετε καθιστοί το σύμπαν θα εξελιχθεί αλλιώς. Και οι δύο εξελίξεις υπάρχουν όμως σε ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΣΥΜΠΑΝΤΑ.  Έτσι: Αν με κάποιο τρόπο μπορέσουμε να ταξιδέψουμε πίσω στο παρελθόν και σκοτώσουμε τον παππού μας όσο αυτός είναι μικρός, τότε ο χρόνος μπορεί να εξελιχθεί χωρίς να έχουμε παράδοξο. Εμείς προερχόμαστε από ένα σύμπαν στο οποίο ο παππούς μας ζει, αλλά η πράξη της δολοφονίας δημιουργεί ένα παράλληλο σύμπαν στο οποίο ποτέ δεν γεννηθήκαμε αφού ο παππούς μας είναι νεκρός.. Περίεργο;
  • 51. Το ταξίδι στο χρόνο εξάπτει τη φαντασία του ανθρώπου από καταβολής κόσμου. Η επιστήμη δεν αποκλείει σε έναν απείρως εξελιγμένο τεχνολογικά πολιτισμό το ταξίδι στο ΜΕΛΛΟΝ, και υπο συνθήκες (Σκουληκότρυπες) ίσως και το ταξίδι πίσω στη στιγμή που ξεκινήσαμε να τδιασχίζουμε τη σκουληκότρυπα. Το ταξίδι στο παρελθόν είναι κατα τα φαινόμενα απαγορευτικό αλλά δεν παύουμε να ελπίζουμε. Ακόμη κι αν μπορεί να γίνει, η επιστήμη δίνει «περίεργα» σενάρια τα οποία μπορούν να άρουν τα παράδοξα. Μείνετε συντονισμένοι και μη σταματάτε να φαντάζεστε!! Επίλογος