η συγκρότηση της αθηναϊκής κοινωνίας

1. ΚΕΦ.Ε
επιμέλεια :Αληγιάννη Βαρβάρα
4. Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ-Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ
ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ
→ η μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην πόλη
•ήταν αυτοί που κατάγονταν από πατέρα και μητέρα Αθηναίους
•αυτοί μόνο είχαν δικαίωμα συμμετοχής στις εργασίες της
Εκκλησίας του Δήμου
•από αυτούς πήγαζε κάθε εξουσία
•όλοι οι Αθηναίοι πολίτες είχαν τα ίδια δικαιώματα απέναντι στο
νόμο
ΜΕΤΟΙΚΟΙ
→ ήταν πολίτες άλλων ελληνικών πόλεων
που είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα
•κύρια ασχολία τους ήταν το εμπόριο
•πλήρωναν ειδικό φόρο το μετοίκιον
ΔΟΥΛΟΙ
→ την εποχή του Περκλή κατοικούσαν στην Αθήνα περίπου 200.000
δούλοι
•η πλειονότητα του αθηναϊκού πληθυσμού
•η προέλευσή τους ήταν ποικίλη
•άλλοι εργάζονταν ως υπηρέτες στα σπίτια ή στους αγρούς, άλλοι σε
κρατικές υπηρεσίες, ενώ οι πιο μορφωμένοι ως παιδαγωγοί των
παιδιών των πλουσίων
•θεωρούνταν μέλη της οικογένειας
ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Τρισδιάστατο μοντέλο μίας τυπικής αρχαίας ελληνικής κατοικίας
Η μέση αθηναϊκή
δημιούργησαν μαθητές λυκείου του Ελληνικού Κολλεγίου Θεσσαλονίκης. οικογένεια έμενε σε
ένα συνήθως απλό,
μονώροφο σπίτι.
Τα έπιπλα άφηναν
πολύ ελεύθερο
χώρο στα δωμάτια

2. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
•δεν έπαιρνε μέρος στη δημόσια
δημόσια ζωή
ζωή •το μόνο αξίωμα που μπορούσε να
αναλάβει ήταν αυτό της ιέρειας
ιδιωτική
ζωή
•παρἐμενε στο σπίτι , σπάνια
εξερχόταν μόνη, κυρίως σε
θρησκειτικές εορτές
•περνούσε το μεγαλύτερο
μέρος της ημέρας στο
γυνακωνίτη, ιδιαίτερο τμήμα
του σπιτιού προρισμένο γι'
αυτήν
•επέβλεπε τους δούλους-οικιακούς
βοηθούς
Ασχολίες •μεριμνούσε για την ανατροφή των
παιδιών
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
δημόσια
ζωή
•συμμετέχει στα κοινά και
λαμβάνει ενεργό μέρος στις
συνεδριάσεις της Εκκλησίας
του Δήμου
ιδιωτική
ζωή
ασχολίες
•περνἀ το μεγαλύτερο μέρος
της ημέρας έξω από το σπίτι
•το βράδυ οργανώνει συμπόσια
με τους φίλους του στο σπίτι
•έχει την προσωπική του
εργασία
•συχνάζει στα γυναστήρια, στα
δημόσια λουτρά , στα κουρεία,
συζητά πολιτικά και
φιλοσοφικά θέματα,αλλά και
θέματα τέχνης

3. Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Η ανατροφή των παιδιών διέφερε
ανάλογα με το φύλο.
→Τα κορίτσια έμεναν στο σπίτι και
μάθαιναν από τη μητέρα τους τις
οικιακές δουλειές.
→Τα αγόρια από την ηλικία των
επτά ετών στέλνονταν σε ιδιωτικά
σχολεία , για να μορφωθούν.
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η τροφή των Αθηναίων ήταν λιτή:
λαχανικά, ελιές, παστά ψάρια
αποτελούσαν τις βασικές τροφές των
αρχαίων Αθηναίων.
Το κρέας ήταν σπάνιο.
Η διατροφική ημέρα του αρχαίου
Αθηναίου
Το πρωινό του αρχαίου Αθηναίου ήταν λιτό και έτρωγε με το πρώτο φως του
ήλιου, το «ακράτισμα» που ήταν λίγο κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε ανέρωτο
κρασί, τον λεγόμενο άκρατο οίνο. Κάποιες φορές το συνόδευαν ελιές και σύκα.
Πιο συχνά, όμως, το πρωινό ήταν απλά μια κούπα από «κυκεώνα», δηλαδή ένα
ρόφημα από βρασμένο κριθάρι αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι, για το οποίο οι
αρχαίοι πίστευαν ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Κατά τη διάρκεια της μέρας,
έπαιρναν ακόμα τρία γεύματα: το άριστον (μεσημεριανό), το δειλινό και το
δείπνο. Το δείπνο που ήταν και το κυρίως γεύμα, το έπαιρναν στο τέλος της
μέρας ή αφού είχε ήδη νυχτώσει. Ήταν πλούσιο και στο τέλος προσφερόταν τα
τραγήματα (επιδόρπια), φρούτα φρέσκα ή ξηρά, κυρίως σύκα, καρύδια,
σταφύλια ή γλυκά με μέλι.

4. Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ
•
•
•
•
Η ενδυμασία ήταν κομψή , όχι όμως εξεζητημένη.
Ο χιτώνας ήταν το βασικό ένδυμα.Μία ζώνη στη μέση δημιουργούσε πτυχώσεις,
πολλές ή λίγες, ανάλογα τη διάθεση του ατόμου.
Το ιμάτιο ήταν ένα είδος πανωφορίου που τυλιγόταν πάνω από τον χιτώναμε
ποικίλους τρόπους. Κατασκευαζόταν από ζεστό μάλλινο ύφασμα.
Τα σανδάλια στα πόδια συμπλήρωναν την αμφίεση.
Οι πλούσιες Αθηναίες φορούσαν κοσμήματα, αναπόσπαστο συμπλήρωμα της
αμφίεσής τους.