1. การจำา แนก
ไม้ด อกไม้
ประดับ

2. หลัก การจำา แนกไม้
ดอกไม้ป ระดับ
หลัก การจำา แนกไม้ด อกไม้ป ระดับ
แบ่ง เป็น 2 พวก คือ
1.การจำาแนกตามวัตถุประสงค์การใช้
ประโยชน์
2.การจำาแนกพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับตาม
ลักษณะนิสย
ั

3. 1. การจำา แนกตาม
วัต ถุป ระสงค์ก ารใช้
ประโยชน์
ไม้ด อก (flowering plants)
ใช้ประโยชน์จากความสวยงามของดอก
ไม้ป ระดับ (ornamental plants)
มีความสวยงามหรือความเด่นทีทรงต้น รูปร่างและใบ
่
ใบอาจมีสีสนสวยงามของรูปทรงและสีสนแปลกตา
ั ั

4. ไม้
ดอก (flowering
plants)
1. ไม้ต ัด ดอก (cut
flowers)
ปลูกไว้เพื่อตัดดอก
เช่น กุหลาบ
เบญจมาศ เยอบีร่า กุห ลาบ เยอบีร ่า
หน้าวัว
คุณ สมบัต ิ
-มีดอกสวยงาม
-สีสันสะดุดตา
-มีก้านดอกยาวและแข็งแรง เบญจมาศ หน้า วัว

5. 2. ไม้ด อกกระถาง
(flowering pot plants) ดาวเรือ ง
- ขนาดกะทัดรัด ทรงต้นเป็น
พุ่มเตี้ยไม่ใหญ่มากนัก
- ได้สัดส่วนเหมาะสมกับ
กระถาง
กล็อ กซิเ นีย
- ง่ายต่อการขนย้ายไปประดับ
ในที่ต่างๆ
- มีดอกดกมากและบานพร้อม
กัน สีสันสวยงาม
- นิยมมากในบริเวณทีมที่
่ ี
จำากัด
กุห ลา

6. บางชนิด มี
ลัก ษณะห้อ ยลงด้า น
ล่า ง จึง เหมาะที่จ ะ
ปลูก ในกระถางเพื่อ
แขวนประดับ เช่น
พิท ูเ นีย แพร
เซีย งไฮ้ เทีย นญีป น
่ ่ ุ่
ไม้ช นิด นีต ้อ งการ
้
การดูแ ลมาก พิท เ นีย
ู
เนือ งจากมีค วาม
่

7. 3. ไม้ด อกประดับ
แปลง (bedding
plants)
ไม้ด อกทีล งดิน ประดับ
่
แปลง เพือ ใช้่
ประโยชน์ใ นด้า นของ
การตกแต่ง บริเ วณ
อาคารสถานที่ โดยจะ เฟื่อ งฟ้า
ปลูก เป็น บริเ วณกว้า ง
หรือ กลุ่ม ใหญ่จ ึง ต้อ ง
ใช้เ ป็น จำา นวนมาก
และเน้น ความ
สวยงามของสีส น ไม้ ั
ดาว
ในกลุ่ม นีท เ ป็น ไม้
้ ี่

8. ไม้ป ระดับ
(ornamental
1. ไม้ใ บประดับ
แปลง plants)
(bedding plants)
- ใช้จ ัด เป็น สวน บอนสี
ตกแต่ง สถานที่
- ใช้ป ระโยชน์ข อง
ความสวยงามของ
ทรงต้น ลัก ษณะพุ่ม โกส
รูป ร่า งใบและสีข อง น
ใบ
เช่น เทีย นทอง เล็บ

9. 2. ไม้ก ระถาง (potted
plants)
เช่น เดีย วกับ ไม้ด อก
กระถาง คือ
- ดูด ี เมือ นำา มาปลูก ใน
่
กระถาง วาสนา สาวน้อ ย
- ประดับ อาคารสถานที่ ประแป้ง
- ทนทานต่อ การขนย้า ย
- ปรับ เข้า กับ สถานทีไ ด้
่
ง่า ย
เช่น สาวน้อ ยประแป้ง ป

10. 3. ไม้ด ัด และไม้
แคระ (miniature and
bonsai )
ไม้ด ัด เป็น ไม้ป ระดับ
อีก ชนิด หนึง ทีม ค วามมุง
่ ่ ี ่
หมายในความงามของ
รูป ร่า ง ลัก ษณะ
ทรวดทรงของต้น กิง ่
ใบ ดอก หรือ ผล ไม้ด ัด
นัน จะมีร ูป ทรงเกิด ขึ้น
้ ชา
ได้โ ดยการจงใจของผู้ ฮกเกี้ย น
ปลูก เช่น ข่อ ย ตะโก
ชาดัด ไทร โพธิ์ โมก
ชาฮกเกีย น้

11. ไม้แ คระ
-เป็น การย่อ ส่ว นของ
ข่อ
ต้น ไม้ใ ห้ม ข นาด
ี ย
เล็ก ลง
-แต่ย ง คงความเป็น
ั
ธรรมชาติอ ยู่
- โดยจำา กัด ทีป ลูก ่
-ไม้ใ นกลุ่ม นีม ค ุณ ค่า
้ ี
ชา
สูง ทางศิล ปะและ
ฮกเกี้ย
จิน ตนาการ น
- ต้อ งมีก ารดูแ ลเอาใจ
ใส่ม าก และดูแ ลอย่า ง
ต่อ เนือ งเพื่อ รัก ษารูป
่

12. 4. ไม้ต ด ใบ ( foliage
ั
plant ) พัน ธุ์ไ ม้ท ใ ช้
ี่
ประโยชน์จ ากการตัด
ใบทีม ร ูป ร่า งหรือ สี
่ ี
สวยงามไปจัด แจกัน
ตกแต่ง กระเช้า และ
ดอกไม้ เช่น เฟิร ์น เฟิร ์น ใบ
ปริก โปร่ง ฟ้า จัง เตย
๋ มะขาม
หอม หมากเหลือ ง
พลับ พลึง ไผ่ฟ ล ิป ปิน ส์
ิ
เป็น ต้น
เตยหอม ไผ่ฟ ล ิป ปิน ส์
ิ

13. 2. การจำา แนกพัน ธุ์ไ ม้ด อกไม้
ประดับ ตามลัก ษณะนิส ัย
 การจำา แนกตามถิ่น กำา เนิด
 การจำา แนกไม้ด อกไม้ป ระดับ
ตามอายุ
 การจำา แนกพัน ธุ์ไ ม้ต าม
ลัก ษณะของเนือ ไม้
้
 การจำา แนกตามความ
ต้อ งการแสง
 การจำา แนกตามช่ว งความ
ยาวแสง

14. การจำา แนกตามถิ่น กำา เนิด
แยกตามถิ่นกำาเนิดที่มาได้ 2 ลักษณะใหญ่ๆ
คือ
1. ไม้ป า หรือ ไม้พ ื้น เมือ ง (wild or native plants)
่
พัน ธุ์ไ ม้
ทีม นุษ ย์น ำา มาจากถิ่น กำา เนิด เดิม โดยไม่ม ก าร
่ ี
ปรับ ปรุง พัน ธุ์ใ ห้ผ ิด ไปจากธรรมชาติ
แต่อ ย่า งใด เมือ นำา มาปลูก ทีต ่า งถิ่น การเจริญ
่ ่
เติบ โตอาจดีห รือ เลวลงก็ไ ด้
2. ไม้ป รับ ปรุง พัน ธุโ ดยการผสมข้า มพัน ธุ์
์
(hybridization) พัน ธุ์ไ ม้ท ม นุษ ย์น ำา มาเพาะปลูก
ี่
แล้ว ทำา การปรับ ปรุง พัน ธุ์โ ดยวิธ ีก ารต่า งๆ เช่น
การผสมข้า ม การทำา ให้ก ลายพัน ธุ์ แล้ว คัด เลือ ก

15. การจำา แนกไม้ด อกไม้ป ระดับ
ตามอายุ
แบ่ง ตามวงจรชีว ต ได้
ิ
เป็น 3 กลุ่ม คือ
1. ไม้ฤ ดูเ ดีย ว
(annuals)
พัน ธุ์ไ ม้ท ง อกจาก
ี่ บานชื่น
เมล็ด แล้ว เจริญ เติบ โต หนู
ให้ด อกผลและเมล็ด
จนครบวงจรชีว ิต แล้ว
ก็ต ายไป ซึ่ง เราจะ
เรีย กว่า ไม้ล ้ม ลุก เช่น
บานชื่น ดาวเรือ ง
ดาวเรือ ง ทานตะวัน

16. 2. ไม้ส องฤดู (biennials)
พัน ธุ์ไ ม้ท ี่ใ ช้เ วลา
ครบรอบวงจรชีว ิต หนึ่ง
เกิน กว่า 1 ปี คือ ปีแ รก
มีเ จริญ เติบ โตทางกิง ่
ใบ ลำา ต้น ในปีท ี่ 2 หลัง
จากผ่า นฤดูห นาวจะ
ออกดอกและติด ผลแล้ว
จึง ตายไป เช่น
ซ่อ นกลิ่น ฝรั่ง ฟอร์เ ก็
ซ่อ นกลิ่น
ตมีน อต ฮอนเนสตี้ สวี
ฝรั่ง
ทวิล เลีย ม เป็น ต้น

17. 3. ไม้ห ลายฤดู
( perennials ) พัน ธุ์ไ ม้ท ี่
มีอ ายุน านกว่า สองปี วา
หรือ มีอ ายุน านหลายปี สน
เมือ ออกดอกออกผล
่ า
แล้ว ก็ย ง ไม่ต ายคง
ั
เจริญ ต่อ ไปได้เ รื่อ ยๆ
เช่น กุห ลาบ เข็ม
เข็ม
เบญจมาศ เข็ม แก้ว
เฟือ งฟ้า วาสนา
่
ตะแบก หางนกยูง
เป็น ต้น
แก้ว

18. การจำา แนกพัน ธุ์ไ ม้ต ามลัก ษณะ
ของเนื้อ ไม้
สามารถแบ่งไม้
ดอกไม้ประดับออก
เป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ
1. ไม้เ นือ อ่อ น ( herb
้
บัว
และ succulent plants
)
พัน ธุ์ไ ม้ท ม น ำ้า ในเนือ
ี่ ี ้
สูง มาก จึง ทำา ให้ไ ม้
อ่อ นอวบอิ่ม ไปด้ว ยนำ้า
เช่น ฤาษีผ สม
เยอบีร ่า บางชนิด เป็น ฤาษี

19. 2. ไม้เ นือ แข็ง (wood
้
plants)
พัน ธุ์ไ ม้ด อกไม้
ประดับ ทีม เ นือ และ
่ ี ้ โก
แก่น ไม้ท ำา ให้ล ำา ต้น สน
กิ่ง ก้า นมีร ูป ทรงอยูไ ด้
่
ส่ว นมากเป็น ไม้พ ม ุ่
และไม้ย น ต้น เช่น
ื
กุห ลาบ เล็บ ครุฑ กุห ล
โกสน เฟือ งฟ้า จำา ปาา
่ จำ าบ
จำา ปี เป็น ต้น ปี

20. การจำา แนกตามความต้อ งการ
แสง
ไม้ดอกไม้ประดับมีความต้องการความเข้ม
ของแสงไม่เท่ากัน
- ต้องการแสงน้อยหรือรำาไร
- ต้องการแสงมาก
- ต้องการแสงปานกลาง
ผู้ปลูกต้องมีความรู้ในความต้องการแสงของไม้
ดอกไม้ประดับ เพื่อจัดการให้ไม้ได้อยู่ในบริเวณ
ที่เหมาะสมต่อความต้องการแสง การเจริญ
เติบโตได้ดี ไม่เสียหายหรือไม่เจริญเติบโต
เนื่องจากแสงมากหรือน้อยเกินไป

21. 1.ไม้ใ นร่ม (indoor
plants) พัน ธุ์ไ ม้พ วกนีม ี
้
ใบหรือ ดอกบอบบาง
ไม่ส ามารถทนต่อ
แสงแดดทีร ้อ นหรือ มี
่
แสงสว่า งมากเกิน ไป หน้า วัว
ควรจัด ต้น ไม้ก ลุ่ม นี้
อยูใ นบริเ วณทีม แ สง
่ ่ ี
อ่อ นหรือ รำา ไร มีล ม
สงบและมีค วามชืน สูง ้
เหมาะแก่ก ารตกแต่ง
ภายในอาคารในทีร ่ม ่
บอนสี
ไม้ใ นกลุ่ม นี้ ได้แ ก่

22. 2.ไม้ก ลางแจ้ง
(outdoor pant)
พัน ธุ์ไ ม้ช นิด นีเ จริญ
้ กุห ล
เติบ โตได้ด ีใ นสภาวะ าบ
ทีม แ สงแดดส่อ ง
่ ี
โดยตรงตลอดเวลา
หากนำา มาปลูก ในทีร ่ม ่
จะเจริญ ช้า ดอกมีส ี
ซีด ต้น สูง ชะลูด ไม่ไ ด้
สัด ส่ว นตามธรรมชาติ
ชบา
ไม้ก ลุ่ม นีไ ด้แ ก่ สน
้
ปาล์ม ชบา กุห ลาบ
ไผ่ ทานตะวัน เป็น ต้น

23. จำา แนกตามช่ว งความยาวของ
แสง
- ฤดูหนาวกลางวันจะสัน ้
- ฤดูร้อนกลางวันจะยาว
- พืชบางชนิดสร้างตาดอกหรือฮอร์โมนดอก
ตามวันสั้น ยาว หรือทุกช่วงแสง
-โดยวิธการนี้จึงช่วยให้เราสามารถยับยัง
ี ้
หรือบังคับการออกดอกของพืชบางชนิดได้

24. 1. ไม้ว ัน สั้น (short-day
plants)
ไม้ทต้องการช่วงแสงใน
ี่
เวลากลางวันสันเพือช่วย
้ ่
ในการออกดอก
คริส ต์ม าส
ได้แก่ เบญจมาศ
คริสต์มาส กุหลาบหิน ข้าว
ไวแสง ปอ กระเจี๊ยบแดง
เป็นต้น ซึ่งไม้กลุ่มนีจะ
้
ออกดอกในฤดูหนาวของ
ทุกปี
กุห ลาบ
หิน

25. 2.ไม้ว ัน ยาว (long-day
plants)
ไม้ทต้องการช่วงแสงใน
ี่
เวลากลางวันยาว เพือให้
่
เกิดดอก
เช่น แอสเตอร์ ไฮแดรน
เยีย อะเซเลีย เป็นต้น ไฮแด
บางชนิดต้องการแสงในช่วง รนเยีย
กลางวันยาวเพื่อการเกิดดอก
โดยตรง เช่น คาลซิโอลาเรีย
บีโกเนีย บีโ ก
เนีย
เป็นพืชเมืองหนาว ทีมี
่
กลางวันยาวมากในฤดูร้อน

26. 3.ไม้ท ี่ช ว งแสงไม่ม ี
่
ผลต่อ การออกดอก
(indeterminate or day-
neutral plants) กุห ลาบ
พัน ธุ์ไ ม้ท ส ามารถจะ
ี่
เจริญ เติบ โตออกดอก
ติด ผลได้ไ ม่ว ่า ช่ว ง
แสงในเวลากลางวัน
ยาวหรือ สั้น ก็ต าม
ได้แ ก่ กุห ลาบ แอฟริ
กัน ไวโอเล็ต กล็อ กซิ กล็อ ก
ซิเ นีย
เนีย
พิท ูเ นีย เป็น ต้น
พิท ู

27. การจำา แนกตามลัก ษณะลำา ต้น
อาจแบ่งตามลักษณะ
ของลำาต้นได้ 4 ชนิด
คือ
ชงโค
1. ไม้ต ้น (trees) ไม้ท ี่
ยืน ต้น มีล ำา ต้น เดีย ว
่
ขึ้น จากพืน ดิน แล้ว จึง
้ ปาล์ม
แตกกิ่ง ก้า นแขนง
ส่ว นมากมีอ ายุย น ื
เช่น หางนกยูง ฝรั่ง ตะแบ
ชงโค ตะแบก สนฉัต ร ก
ราชพฤกษ์
ก้า มปูห รือ จามจุร ี

28. 2. ไม้พ ุ่ม ( shurbs )
พัน ธุ์ไ ม้ช นิด ทีแ ตก
่
แขนงออกมามาก
ทำา ให้รูป ทรงเป็น พุ่ม
ส่ว นมากเป็น ไม้ท ี่
ชอบขึ้น กลางแจ้ง
เช่น เข็ม พุด ซ้อ น พุด ซ้อ น
เล็บ ครุฑ หูก ระต่า ย
เป็น ต้น บางชนิด
ปลูก เป็น รั้ว เช่น
มะขามเทศ กระถิน เข็ม
ขาไก่
เล็บ ครุฑ

29. 3.ไม้เ ลื้อ ย
( climbing or
vines ) พัน ธุ์ไ ม้ท ี่
มีล ำา ต้น เป็น เถา
เลื้อ ยไปตามสิ่ง ที่
จะเกาะเลื้อ ยไป
ได้ เช่น พวก พวงห โปร่ง ฟ้า
พลูแ ฉก นมแมว ยก
การเวก เฟือ ง ่
ฟ้า โปร่ง ฟ้า
เป็น ต้น พวง นมแ
คราม มว

30. 4. ไม้ห ัว (bulb and
corm) พันธุ์ไม้ทมลำาต้น
ี่ ี
อยูใต้ดินในลักษณะเป็นหัว
่
หรือเป็นหัวอัดแน่น ส่วน
มากเป็นพันธุ์ไม้ทมอยูใน
ี่ ี ่
นำ้ามาก ไม้พวกนีขยาย้
พันธุ์โดยหน่อหรือหัว ว่า นสี่ท ิศ
ได้แก่ พวกว่าน ว่านสีทศ ่ ิ
ซ่อนกลิ่น บีโกเนีย กล็อกซิ
เนีย บางชนิดก็มดอกี
สวยงาม
ซ่อ นกลิ่น กล็อ กซิเ นีย บีโ กเนีย

31. การจำา แนกไม้ด อกไม้ป ระดับ
ตาม ตามวัต ถุป ระสงค์
ลัก ษณะา แนกตาม การใช้ป ระโยชน์
จำ ไม้
นิส ย ถิ่น แนก ด
ั จำา กำา เนิ ดอก
ไม้
จำา แนกตาม
ตามอายุ ประดับ
จำา แนกตามความ
ลัก ษณะเนื้อ ไม้
จำา แนกตาม
ต้อ งการแสง
จำก ษณะลำา ต้น
ลัา แนกตามช่ว ง
ความยาวแสง