2562 final-project-yanisa-koranit-615-33-13

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 5
ปีการศึกษา 2562
ชื่อโครงงาน วิธีคลายเครียดด้วยอโรมาเธอราพี
ชื่อผู้ทำโครงงาน
นางสาวญาณิศา อูปอินทร์ เลขที่ 33 ชั้น ม.6 ห้อง 15
นางสาวกรณิศ นิกรพันธุ์ เลขที่ 13 ชั้น ม.6 ห้อง 15
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานร่วม -
ระยะเวลาดำเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา 62
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

2. 2
ใบงาน
การจัดทำข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
1.นางสาวญาณิศา อูปอินทร์ เลขที่ 33 2.นางสาวกรณิศ นิกรพันธุ์ เลขที่13
คำชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
วิธีคลายเครียดด้วยอโรมาเธอราพี
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
How to relieve stress with aromatherapy
ประเภทโครงงาน วิทยาศาสตร์สุขภาพ
ชื่อผู้ทำโครงงาน นางสาวญาณิศา อูปอินทร์ และ นางสาวกรณิศ นิกรพันธุ์
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ชื่อที่ปรึกษาร่วม -
ระยะเวลาดำเนินงาน 4สัปดาห์ (30 ส.ค. 2562 – 20 ก.ย. 2562 )
ที่มาและความสำคัญของโครงงาน (อธิบายถึงที่มา แนวคิด และเหตุผล ของการทำโครงงาน)
สุคนธบำบัดถูกนำมาใช้ครั้งแรกในปี พ.ศ. ๒๔๗๑ โดยนักเคมีชาวฝรั่งเศส เรเน่มัวริส กาเต้ฟอเซ่ (Rene
Maurice Gattefosse) ซึ่งได้ค้นพบคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อของน้ำมันลาเวนเดอร์โดยบังเอิญ และได้รับฉายาว่า "บิดา
แห่งสุคนธบำบัด" จากนั้น มากาเร็ต มอรี (Magaret Maury) และ มิเชอลิน อาซีเยร์ (Micheline Arcier) ได้นำ
ศาสตร์ แห่งการบำบัดรักษาด้วยกลิ่นเข้าไปยังเกาะอังกฤษ และได้พัฒนาการใช้ผสมผสานกับการนวดในการรักษา
คนไข้ จนทำให้ศาสตร์แห่งการบำบัดด้วยกลิ่นและการนวดเป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน องค์ประกอบสำคัญที่ใช้ในสุคนธ
บำบัดคือน้ำมันหอมระเหย (essential oil) และต้องเป็นน้ำมันหอมระเหยที่สกัดมาจากพืชเท่านั้น หากเป็นน้ำหอมที่
สังเคราะห์ขึ้นจะไม่ส่งผลต่อการบำบัดรักษา หรือฆ่าเชื้อ หรือทำให้จิตใจสงบ น้ำมันหอมระเหยเข้าสู่ร่างกายโดยทาง
ผิวหนังและการสูดดม หากได้รับผ่านทางผิวหนังก็จะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดไปมีผลต่อระบบอวัยวะต่างๆ และถูก
ขับออกได้เช่นเดียวกับโมเลกุลของยา ซึ่งจากการสำรวจแบบประเมินความเครียดคนไทยของกรมสุขภาพจิต พบว่าใน
ปัจจุบันมีผู้ที่ประสบปัญหาความเครียดมากขึ้น อันมีสาเหตุมากจาการเรียน การทำงาน ปัญหาครอบครัว ปัญหา
เศรษฐกิจ และอื่นๆ หลายหน่วยงานออกมาแนะนำแนวทางการแก้ไขปัญหาความเครียด โดยมีการใช้วิธีอโรมาเธอรา
พี หรือสุคนธบำบัดเป็นหนึ่งในแนวทางการลดความเครียดที่ง่าย จึงเป็นวิธีที่ค่อนข้างได้รับความนิยม แต่ถึงอย่างนั้นก็
ยังคงมีคนส่วนมากที่ไม่รู้จักที่มาของอโรมาเธอราพี และเข้าใจผิดเกี่ยวกับวิธีการใช้งาน

3. 3
วัตถุประสงค์ (สิ่งที่ต้องการในการทำโครงงาน ระบุเป็นข้อ)
1.ศึกษาที่มาและความหมายของอโรมาเธอราพี
2.ศึกษาวิธีการทำอโรมาเธอราพีที่ถูกต้อง
3.ศึกษาประโยชน์และผลกระทบของอโรมาเธอราพี
ขอบเขตโครงงาน (คุณลักษณะ ขอบเขต เงื่อนไขและข้อจำกัดของการทำโครงงาน)
สืบค้นรวบรวมที่มา ความหมาย ผลต่อร่างกาย ประโยชน์ และข้อควรระวังในการใช้ เพื่อบุคคลทั่วไป
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการ
รักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษา
ด้วยตัวเอง
หลักการและทฤษฎี (ความรู้ หลักการ หรือทฤษฎีที่สนับสนุนการทำโครงงาน)
อโรมาเธอราพี เป็นที่รู้จักกันมานานกว่า 6,000 ปี เริ่มต้นใช้ในอียิปต์ ชาวอียิปต์มักใช้การเผา ให้ได้มาซี่งกลิ่น
หอมเพื่อบูชาเทพเจ้า เช่น กลิ่น FRANKINCENSE บูชาพระอาทิตย์ กลิ่น RA และ MYRRH บูชาพระจันทร์นอกจากนี้
ชาวอียิปต์ยังใช้กลิ่นจากพืชธรรมชาติเพื่อความสดชื่น นิยมใช้กับน้ำมันนวดและผสมลงในอ่างแช่ ต่อมาชาวกรีกได้นำ
AROMATIC OILS (น้ำมันหอมระเหย) เพื่อนำมาใช้บำบัดรักษา แพทย์กรีกผู้หนึ่งชื่อ PEDACIUS DIOSCORIDES ได้
เขียนหนังสือเกี่ยวกับพืชสมุนไพรกับการแพทย์ไว้ เมื่อประมาณ 1,200 ปีมาแล้ว และหลักการนี้ก็ยังใช้อยู่จนปัจจุบันนี้
อโรมาเธอราพี คืออะไร ?
AROMA (อโรมา) แปลว่า กลิ่น กลิ่นหอม
THERAPY (เธอราพี) แปลว่า การบำบัดรักษา
AROMA THERAPY (อโรมา-เธอราพี) หมายถึง การบำบัดรักษาโรคโดยใช้กลิ่นหอม
คำว่า อโรมาเธอราพี ถูกนำมาใช้เป็นครั้งแรกโดยนักเคมีชาวฝรั่งเศส ชื่อ RENE MAURICE GATTEFOSSE
(เรเน มอริช กัดฟอส) เมื่อปี ค.ศ.1928 อโรมาเธอราพี เป็นการนำประโยชน์ของน้ำมันหอมระเหย ทำให้ร่างกาย จิตใจ
อารมณ์เกิดความสมดุล หลักการนี้ถูกนำมาศึกษา โดยใช้หลักทางสรีรศาสตร์ที่มนุษย์สามารถสัมผัสรับกลิ่น
(OLFACTORY NERVES) ซึ่งอยู่เหนือโพรงจมูก (NASAL CAVITY) เมื่อกลิ่นต่างๆ จากโมเลกุลของละอองเกสรดอกไม้
ผ่านกระเปาะรับกลิ่น (OLFACTORY BULBS) ที่ต่อกับลิมบิค ซีสเต็ม (LIMBIC SYSTEM) ซึ่งเป็นสมองส่วนควบคุม
อารมณ์และความทรงจำ

4. 4
โดยปกติแล้วระบบทางเดินหายใจเริ่มต้นจากการหายใจเข้า (INHALE) และหายใจออก (EXHALE) เพื่อให้
เลือดดูดซับออกซิเจนที่สูดเข้าไป เปลี่ยนสภาพและสร้างเป็นพลังงานให้ร่างกาย หากอากาศที่ผ่านเข้าสู่สมองและปอด
ไม่บริสุทธิ์ เช่น อากาศเสียจากท่อไอเสีย จากบุหรี่ จากสารพิษ ฯลฯ ก็จะทำให้สารพิษที่ปนอยู่ในอากาศเสียนั้นตกค้าง
อยู่ในระบบทางเดินหายใจ และมีผลกระทบต่อระบบประสาท ลิมบิค ซีสเต็ม เป็นผลทำให้ อารมณ์ และความทรงจำ
แปรปรวนไปด้วย การทำงานของระบบทางเดินหายใจ และระบบรับกลิ่นทำงานเช่นเดียวกันทั้งกลิ่นดีและกลิ่นเสีย
ดังนั้น กลิ่นหอมที่สูดดมเข้าร่างกายก็เช่นกัน และด้วยหลักการเดียวกันนี้เอง น้ำมันหอมระเหยที่ถูกสกัดจากพืช
สมุนไพรหลากหลายชนิดจึงถูกค้นคว้าวิจัยเพื่อ นำมาบำบัดรักษาโรคต่างๆ เพราะคุณสมบัติที่แตกต่างกัน ของพืช
สมุนไพรซึ่งผ่านการค้นคว้ามาแล้วจากหลายสถาบัน หลายอารยธรรม หลายช่วงกาลเวลาถูกสั่งสมให้คุณค่าของ
ความรู้ ทางด้านน้ำมันหอมระเหยมีประสิทธิภาพสูงขึ้น
คุณสมบัติในน้ำมันระเหยนี้ สามารถนำมาใช้โดยการนวด ให้ซึมผ่านผิวหนัง บางชนิดก็เป็นสารสกัดที่กำจัดแบคทีเรีย
ได้ บ้างก็ช่วยแก้ภูมิแพ้ ที่ผิวหนัง ช่วยกระชับผิวให้เต่งตึง ส่วนกลิ่นที่ได้จากสารสกัดสุมนไพรนี้จะช่วยกระตุ้นเปลี่ยน
สภาพอารมณ์และจิต ใจเมื่อกลิ่นผ่านระบบประสาทลิมบิค ซีสเต็ม เช่น ช่วยให้สงบ ช่วยให้ผ่อนคลาย ช่วยให้
กระปรี้กระเปร่า ช่วยคลายเครียด ช่วยลดความกระวนกระวายใจ ฯลฯ
น้ำมันหอมระเหย (ESSENTIAL OIL) คืออะไร ?
น้ำมันหอมระเหยเป็นผลิตผลจากการสกัดพืชสมุนไพรนานาชนิด ซึ่งอาจสกัดมาจากส่วนใดส่วนหนึ่งของพืชนั้นๆ เช่น
สกัดมาจาก ผล ดอก ใบ เมล็ด เปลือก ก้าน ฯลฯ วิธีการสกัดที่นิยมใช้ในปัจจุบันคือ การกลั่นด้วยไอน้ำ และการใช้
สารเคมีเป็นตัวทำลายหลังจากการสกัดน้ำมันหอมระเหยที่ได้จะถูกนำมา สังเคราะห์ เพื่อกลั่นแยกหาสารต่างๆ ที่มี
กลิ่นหอม สารเหล่านี้เองที่จะถูกนำมาคัดเลือก ผสมผสานและสร้างขึ้นมาใหม่ๆ AROMA THERAPY กับการ
บำบัดรักษาโรคผ่านศาสตร์ของน้ำมันหอมระเหย-และการนวด

5. 5
การบำบัดรักษารักษาด้วยกลิ่นหอมนี้ มีอยู่หลายวิธี ได้แก่
การสูดดมโดยตรง ทำได้โดยเปิดฝา ขวดแล้วสูดดมกลิ่นโดยตรง หรือใช้สำลี ผ้าเช็ดหน้าชุบน้ำมันหอมระเหยแล้วสูด
ดม วิธีนี้เป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพดี
การสูดดมจากไอระเหย มี 2 วิธี คือ วิธีแรก หยดน้ำมันหอมระเหย 5-10 หยด ใน ชามอ่างที่มีน้ำร้อน หลังจากนั้นก้ม
หน้าเหนือชามอ่างพร้อมกับใช้ผ้าขนหนูสะอาดๆคลุมเหนือศีรษะและสูดหายใจลึกๆ วิธีนี้เหมาะสำหรับบรรเทาอาการ
ไข้หวัดได้เป็นอย่างดี วิธีที่ 2 คือ ใช้เตาน้ำมันหอมระเหยที่มีน้ำอยู่ 1/3 ส่วน หยดน้ำมันหอมระเหยลงไป พร้อมทั้งจุด
เทียนใต้เตา เมื่อน้ำร้อนไอน้ำจะพากลิ่นหอมระเหยไปทั่วบริเวณ ในประเทศญี่ปุ่นมีการใช้กลิ่นส้มหรือกลิ่นกุหลาบในที่
ทำงานพบว่า พนักงานทำงานได้มีประสิทธิภาพดีขึ้น
การอาบหรือแช่น้ำ หยดน้ำมันหอมระเหยประมาณ 20-30 หยด ลงในอ่างน้ำอุ่น จากนั้นแช่ตัวประมาณ 20 นาที วิธี
นี้จะได้รับความสดชื่นดีที่สุดอีกทั้งทำให้ร่างกายอบอุ่น สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ บรรเทาอาการปวด เมื่อย ผ่อนคลาย
ความตึงเครียดได้ กลิ่นที่ใช้ได้ดี คือ กลิ่นโรสแมรี่, เบอร์กามอท, ลาเวนเดอร์ เป็นต้น

6. 6
การนวด เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมาก น้ำ- มันหอมระเหยสามารถซึมเข้าสู่ผิวหนังผ่านทางรูขุมขน นอกจากจะมีผลต่อ
ผิวพรรณแล้ว ยังสามารถเข้าสู่ทางเดินโลหิตและไปทั่วทุกส่วนของร่างกาย เชื่อกันว่าการนวดด้วยน้ำมันหอมระเหย
เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย
วิธีใช้ : ให้เจือจางน้ำมันหอมระเหย 10 หยด กับน้ำมันหลัก 20 มิลลิลิตร แล้วนวดตามต้องการ (น้ำมันหลัก คือ
น้ำมันที่สกัดได้จากพืช เช่น น้ำมันจากเมล็ดอัลมอนด์, น้ำมันงา, น้ำมัน โจโจบา หรือน้ำมันเมล็ดองุ่น เป็นต้น
ในการใช้น้ำมันหอมระเหย มีข้อควรระวัง เนื่องจากน้ำมันหอมระเหยมีความเข้มข้นสูง ควรมีการเจือจางก่อน
เมื่อต้องใช้กับผิวหนังโดยตรง มิฉะนั้นอาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้ และควรหลีกเลี่ยงที่จะใช้หญิงมีครรภ์ เด็ก ผู้ป่วย
ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ เบาหวาน ลมบ้าหมู ควรจะทำการศึกษารายละเอียด และคำเตือนในการใช้อย่างถี่ถ้วน
ก่อน
กลไกการออกฤทธิ์
น้ำมันหอมระเหยประกอบไปด้วยสารประกอบหลายชนิดที่สามารถซึมผ่านผิวหนังเข้า ไปทำปฏิกิริยาโดยตรง
กับสารเคมีในร่างกาย ทำให้มีผลต่ออวัยวะหรือระบบต่าง ๆ ของร่างกาย ได้อีกด้วย
การออกฤทธิ์ของน้ำมันหอมระเหย มี 3 ชนิด คือ
1. การออกฤทธิ์ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางเคมี โดยน้ำมันหอมระเหยจะซึม เข้าสู่กระแสโลหิต ไปทำ
ปฏิกิริยากับฮอร์โมนและเอนไซม์ เป็นต้น

7. 7
2. การออกฤทธิ์ที่เกิดจากน้ำมันหอมระเหยไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารเคมีออกมา ทำให้มีผลต่อการทำงาน
ของร่างกาย เช่น กลิ่นแคลรีเซจ (clary sage) และกลิ่นเกรพฟรุต (grape fruit) จะทำให้สมองหลั่งสารชนิดหนึ่ง
เรียกว่า enkephalins ซึ่งเป็นสารที่ช่วยลดความเจ็บปวด เป็นต้น
3. การออกฤทธิ์ทางด้านจิตใจ โดยนน้ำมันหอมระเหยมีอิทธิพลต่อจิตใจเรามานาน คือ เมื่อสูดดมกลิ่นหอม
เข้าไปก็จะมีปฏิกิริยากับกลิ่น นั้น ๆ แล้วแสดงออกในรูปของอารมณ์หรือ ความรู้สึก ผลของกลิ่นที่มีต่อแต่ละบุคคลจะ
แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น อายุ เพศ บุคลิก บรรยากาศรอบ ๆ ตัวขณะดมกลิ่น 6
นอกจากนี้ ยังขึ้นอยู่กับความสามารถในการรับกลิ่นที่ไม่เท่ากันของแต่ละคน บางคน อาจได้กลิ่นชนิดหนึ่ง
มาก ในขณะที่บางคนได้กลิ่นชนิดเดียวกันเพียงเล็กน้อยหรือไม่ได้กลิ่นเลย
ประเภทของ Aromatherapy สามารถแบ่งตามการนำไปใช้ ดังนี้
1. Cosmetic Aromatherapy สำหรับใช้เป็นเครื่องสำอาง โดยใช้น้ำมันหอมระเหยที่อยู่ใน รูปของครีมบำรุง
ผิว โทนเนอร์ แชมพู ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้า หรืออาจเป็นการใช้ น้ำมันหอมระเหยในการอาบนน้ำ โดยหยด
น้ำมันหอมระเหยประมาณ 6-8 หยด ลงในอ่างแช่ตัว ประมาณ 20 นาที ความร้อนจากน้ำอุ่นจะช่วยเพิ่มการซึมผ่าน
ผิวหนังและได้สูดดมกลิ่นของ น้ำมันหอมระเหยในขณะเดียวกัน
2. Massage Aromatherapy สำหรับการนวด โดยนำน้ำมันหอมระเหยมาใช้ในการนวด วิธีนี้เป็นวิธีที่มี
ประสิทธิภาพมาก เพราะเป็นการใช้น้ำมันหอมระเหยประกอบกับการนวดสัมผัส ทำให้น้ำมันหอมระเหยซึมผ่าน
ผิวหนังได้ดี ปกติการนวดอย่างเดียวทำให้รู้สึกสบาย เมื่อได้ผสมผสานกับคุณสมบัติพิเศษของน้ำมันหอมระเหยด้วย
แล้ว ยิ่งท้าให้การนวดนั้นมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

8. 8
3. Olfactory Aromatherapy เป็นการสูดดมกลิ่นของน้ำมันหอมระเหย โดยไม่มีการสัมผัสผ่านผิวหนัง
แบ่งเป็น 2 ประเภทคือ การสูดดมน้ำมันหอมระเหยโดยตรง (inhalation) และ การผสมน้ำมันหอมระเหยลงในน้ำ
ร้อนแล้วสูดไอของน้ำมันหอมระเหยนั้น (vaporization) ซึ่งวิธีนี้ไม่เหมาะสำหรับผู้ที่มีผิวบอบบางและผู้ที่เป็นหืดหอบ
หรืออาจจะใช้เตาหอม (arona lamp) ลักษณะเป็นภาชนะดินเผาหรือเซรามิก ด้านบนเป็นแอ่งเล็กๆ สำหรับใส่น้ำ
และมีช่องเล็กๆ สำหรับใส่เทียนเพื่อให้ความร้อน เวลาใช้ให้หยดน้ำมันหอมระเหยลงในน้ำ และความร้อนจะช่วยส่ง
กลิ่นของน้ำมันหอมระเหยให้กระจายไปทั่วห้อง
บางตำราสามารถแบ่งประเภทของกลิ่นอโรม่าได้ 3 กลุ่ม ดังนี้
1. กลิ่นออกฤทธิ์กระตุ้นการทำงานของร่างกาย (stimulating)
- ยูคาลิปตัส: บรรเทาอาการหวัด ไอ ลดไข้ ปวดศรีษะ ช่วยเรื่องความดันต่ำ บรรเทา การนอนกรน
- สะระแหน่: ทำให้สดชื่น คลายเครียด คืนความจ้า บรรเทาอาการปวด คัน อักเสบ ช่วยระบบหายใจโล่ง
ช่วยเรื่องการย่อยอาหาร ทำให้อยากอาหาร
- โรสแมรี่: บรรเทาอาการหลอดลมอักเสบ บรรเทาหวัด เมาค้าง และอาการปวด ศีรษะ ไมเกรน นอนไม่หลับ
- ทีทรีออยล์: แก้น้ำกัดเท้า บรรเทาหลอดลมอักเสบ ช่วยเรื่องความดันสูง ป้องกันแผล ติดเชื้อ
- ตะไคร้บ้าน: ช่วยไล่ยุงและแมลง บรรเทาหวัด แก้อาการปวดศีรษะ ไมเกรน ลด อาการอ่อนเพลียและ
เมื่อยล้า
-อบเชย: ช่วยในเรื่องความดันโลหิตต่ำ นอนไม่หลับ บรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อและ ปวดประจำเดือน
-กานพลู: ลดอาการท้อแท้และหดหู่ บรรเทาอาการปวด ช่วยเรื่องการหายใจ และการ ย่อยอาหาร
-คาเจพุท: บรรเทาอาการหลอดลมอักเสบ บรรเทาหวัด ไอ และแก้ปวดเมื่อย
-นัทเม็ก: บรรเทาอาการไข้หวัด ท้องผูก อาหารไม่ย่อย ปวดตามข้อและกล้ามเนื้อ
-ซีดาร์วูด: ช่วยเรื่องหลอดลมอักเสบ สิว รังแค แก้คัน นอนไม่หลับ หย่อยสมรรถภาพ ทางเพศ
-แพ็ทชูลี: ช่วยเรื่องคลายเครียด ความดันโลหิตสูง สิว แก้รังแค แก้คัน โรคอ้วน
-สเปียร์มินท์: บรรเทาอาการปวด ช่วยเรื่องการหายใจ การย่อย แก้คัน แก้อักเสบ

9. 9
2. กลิ่นออกฤทธิให้สดชื่น (Refreshing)
-ส้มแมนดาริน: ลดอาการท้อแท้ หดหู่ ซึมเศร้า ช่วยบรรเทาการนอนไม่หลับ บรรเทา อาการของวัยหมด
ประจำเดือน
-ส้ม: ผ่อนคลายความเครียด ลดอาการอ่อนเพลียเมื่อยล้า บรรเทาอาการนอนไม่หลับ
-มะนาว: ผ่อนคลายความเครียด ลดอาการอ่อนเพลียเมื่อยล้า บรรเทาอาการนอนไม่ หลับ
-มะกรูด: คลายเครียด ลดความท้อแท้ ซึมเศร้า ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
-ดอกไม้: ผ่อนคลายความเครียด ลดอาการอ่อนเพลียเมื่อยล้า บรรเทาอาการนอน ไม่หลับ
3. กลิ่นออกฤทธิ์ให้ผ่อนคลาย (Relaxing)
-ลาเวนเดอร์: แก้โรคน้ำกัดเท้า บรรเทาเมาค้าง หลอดลมอักเสบ ปวดศีรษะ นอนไม่ หลับ ความดันโลหิตสูง
คลายความปวดเมื่อย ลดความเครียด
-กระดังงา: บรรเทาอารมณ์ความท้อแท้ หดหู่ ซึมเศร้า ลดอาการอ่อนเพลีย ช่วยลด ความดันสูง
-กุหลาบ: บรรเทาอาการปวดศีรษะ อาการนอนไม่หลับ ผ่อนคลายความเครียด
-มะลิ: บรรเทาอารมณ์ท้อแท้ หดหู่ ปวดศีรษะ นอนไม่หลับ หย่อนสมรรถภาพทางเพศ สำหรับวัยหมด
ประจำเดือน
-เจอราเนียม: ช่วยลดความดันสูง ทำให้นอนหลับสบาย ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ แก้คัน ท้องร่วง
-ดอกส้ม: ขจัดความกังวล ท้อแท้ หดหู่ นอนไม่หลับ หย่อนสมรรถภาพทางเพศ บรรเทาอาการวัยหมด
ประจำเดือน -วนิลา: บรรเทาอาการนอนไม่หลับ ลดอาการเครียด คลายกังวล หย่อนสมรรถภาพ ทางเพศ
-ชาเขียว: ท้าให้สดชื่น แก้หวัด ผ่อนคลาย
ข้อควรระวังในการใช้น้ำมันหอมระเหย
ในการใช้น้ำมันหอมระเหย ควรศึกษาวิธีการใช้ให้ละเอียดก่อน เพราะถึงแม้ว่าวิธีการใช้ง่ายแต่ก็มีข้อมูลอีก
หลายอย่างที่ควรทราบและพึงระวัง ดังนี้
1. ควรเจือจางน้ำมันหอมระเหยด้วย carrier oil ก่อนใช้ เนื่องจากน้ำมันหอมระเหยที่ เข้มข้นอาจทำให้
ระคายเคืองได้ และไม่ควรให้น้ำมันหอมระเหยสัมผัสบริเวณรอบดวงตาและผิวที่อ่อนบาง
2. ก่อนใช้น้ำมันหอมระเหย ควรทดสอบก่อนว่าเกิดอาการแพ้หรือไม่
3. น้ำมันหอมระเหยบางชนิดเหนี่ยวนำให้ ผิวหนังมีความไวต่อแสง (photosensitive) เช่น น้ำมันมะกรูด
น้ำมันมะนาว ฯลฯ ดังนั้นจึงควร หลีกเลี่ยงการถูกแสงแดดโดยตรงภายหลัง จากการ ใช้น้ำมันหอมระเหยเป็นเวลา
อย่างน้อย 4 ชั่วโมง
4. สตรีที่อยู่ในระหว่างการตั้งครรภ์ควร หลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันหอมระเหยต่อไปนี้ คือ น้ำมันโหระพา น้ำมัน
กานพลู น้ำมันเปปเปอร์มินต์ น้ำมันกุหลาบ น้ำมันโรสแมรี่ น้ำมันแคลรี่เซจ (clary sage oil) น้ำมันไทม์ (thyme oil)
น้ำมันวินเทอร์กรีน (wintergreen oil) น้ำมันมาร์ โจแรม (marjoram oil) และเมอร์ (myrrh)
5. ผู้ที่เป็นโรคลมชักและผู้ที่มีความดันโลหิตสูง ควรหลีกเลี่ยงน้ำมันโรสแมรี่ น้ำมันเซจ (sage oil)
6. ควรเก็บน้ำมันหอมระเหยในขวดที่มีสีเข้ม ในที่ปลอดภัยห่างจากมือเด็กและเปลวไฟ
7. ไม่ควรรับประทานน้ำมันหอมระเหย นอกจากได้รับค้าแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

10. 10
บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน
โดย รองศาสตราจารย์ ดร. อ้อมบุญ วัลลิสุต
ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
อโรมาเธอราพี (Aromatherapy) หรือ สุคนธบำบัด คือ ศาสตร์ในการใช้น้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัด
พืชหอม (ขอย้ำว่าต้องเป็นน้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัดจากพืชเท่านั้น) เพื่อการบำบัดรักษาหลายอาการ ตั้งแต่
อาการติดเชื้อต่างๆ โรคผิวหนัง ไปจนถึงภูมิคุ้มกันบกพร่องและความเครียด มีการใช้น้ำมันหอมระเหยในยุโรปมากว่า
ร้อยปี และมีการใช้ในการแพทย์ตะวันออกมานานกว่าพันปี แต่ในประเทศฝรั่งเศสมีการ ใช้สุคนธบำบัดทางการแพทย์
อย่างเป็นระบบ และมีการวิจัยกันอย่างกว้างขวางทั่วโลกในทุกๆ ด้าน ส่วนสหรัฐอเมริกานิยมใช้สุคนธบำบัดร่วมกับ
การแพทย์ทางเลือกอื่นๆ ในการรักษาโรคต่างๆ
ในประเทศไทยก็มีการใช้แบบพื้นบ้านเช่น การเข้ากระโจมแก้หวัด ผู้เขียนจำได้ว่าตอนเป็นเด็กเล็กเมื่อเป็น
หวัดคุณแม่จะให้นั่งอยู่หน้ากาละมังเคลือบที่มีสมุนไพรเปราะหอม หอมแดง ใบมะขาม และเทน้ำเดือดลงไปพร้อมกับ
เอาผ้าเช็ดตัวคลุมโปงครอบไว้ทั้งตัว ไอหอมระเหยเข้าจมูกเข้าไปบำบัดอาการหวัด สักพักเมื่อน้ำพออุ่นๆ คุณแม่ก็จะ
เอาน้ำนั้นรดศีรษะไล่หวัดอีกรอบ เป็นอันว่าไปโรงเรียนได้ อดหยุดอยู่กับบ้าน ความรู้ติดตัวนี้ได้เอาไปใช้เมื่อผู้เขียนได้
ไปทำงานที่ประเทศภูฏานแล้วเกิดเป็นไข้หวัดอย่างแรง โดยตื่นขึ้นมากลางดึกมีอาการปวดหัวมาก มีไข้ ปวดเมื่อยเนื้อ
ตัว หายใจไม่สะดวก ถ้าเป็นประเทศไทยก็ไปโรงพยาบาล หรือ ให้ลูกดูแล แต่ที่นี่ภูฏาน แถมพาราเซตามอลก็หมด ยา
สมุนไพรแก้หวัดก็หมดเพราะใจดีแจกคนอื่นด้วย เลยเข้าครัว โชคดีที่เปราะหอมก็เป็นเครื่องเทศอย่างหนึ่งและเคยซื้อ
ไว้ แต่ไม่มีหอมแดงใช้หอมฝรั่งแทน ใบมะขามหาไม่ได้ แต่สองอย่างนี้ก็เพียงพอที่จะขจัดอาการทั้งหมดนี้ได้และ
กลับไปนอนพักต่อ ไปทำงานวันรุ่งขึ้นได้ ยังมีอีกมากมายที่เราใช้สืบต่อกันมา ใครจะแบ่งปันก็ขอขอบคุณล่วงหน้า
แม้แต่การแพทย์แผนปัจจุบันก็มีการใช้ทิงเจอร์กำยาน (Benzoin Tincture) มีขายที่โรงพยาบาลศิริราช ซึ่ง
คุณพ่อของผู้เขียนใช้ในการรมจมูกเพราะท่านเป็นไซนัสอักเสบ และผู้เขียนก็ใช้เป็นประจำเมื่อมีอาการหวัดคัดจมูก
ร่วมกับการรมเปราะหอมและหัวหอม วิธีการใช้คือ หากระป๋องผลไม้ขนาดเท่าแก้วกาแฟซึ่งเป็นกระป๋องอลูมิเนียม
เคลือบด้านใน ทำกรวยขนาดพอดีครอบปากกระป๋อง ใช้กระดาษแข็งพอม้วนได้ ตัดปลายแหลมให้มีช่องพอให้ไอ
ระเหยออกมาได้ ต้มน้ำเดือดจัดเทลงในกระป๋อง สัก 3/4 กระป๋อง เททิงเจอร์กำยานลงไปประมาณ 5 ซีซี หรือหนึ่ง
ช้อนชา รีบเอากรวยครอบ และเอาจมูกไปสูดดมที่ช่อง ระวังไอร้อนลวกจมูกจากการสูดดมใกล้เกินไป ควรใช้หลังมือ
สัมผัสไอที่ระเหยออกมาก่อนว่าร้อนไปหรือไม่และระยะห่างแค่ไหนจึงพอดี เราต้องการกลิ่นหอมไม่ใช่ความร้อน เมื่อ

11. 11
เย็นลงจะสามารถสูดดมได้ใกล้ขึ้นๆ เมื่อไม่มีไอระเหยออกมาแล้ว เทน้ำทิ้งแล้วสูดดมสารหอมที่เหลือติดก้นกระป๋องทำ
ให้หายใจโล่ง กระป๋องนี้เก็บไว้ใช้ได้อีกไม่ต้องล้าง เพราะกำยานใช้เป็นยากันบูดในยาไทยและเครื่องสำอาง ถ้าอยาก
ล้างต้องใช้แอลกอฮอลละลายสารเรซินที่ติดอยู่ออกไปก่อนจึงล้างตามปกติได้
ในด้านวิทยาศาสตร์ อโรมาเธอราพี เป็นศาสตร์แขนงหนึ่งของ Herbal Medicine เพราะเป็นการใช้น้ำมัน
หอมระเหย (essential oil) ที่ได้จากการกลั่นพืชหอม หรือ ด้วยการสกัดด้วยวิธีต่างๆ โดยน้ำมัน (essence) ของพืช
เหล่านี้มีคุณสมบัติในการรักษา ส่วนของพืชอาจจะเป็น ดอก ใบ กิ่ง เปลือก แก่น ยาง ผล หรือ เมล็ดก็ได้ แต่เนื่องจาก
มีปริมาณน้อยจึงต้องใช้วัตถุดิบพืชจำนวนมาก และส่งผลให้มีราคาแพง จึงมีการใช้กลิ่นสังเคราะห์ปนปลอม จึงขอ
เตือนว่าผู้ที่ต้องการผลบำบัดต้องใช้น้ำมันหอมระเหยจากพืชเท่านั้น ที่จริงแล้วส่วนที่ทำการบำบัดคือร่างกายเราเอง
แต่โมเลกุลเล็กๆ หลายๆ โมเลกุลในน้ำมันหอมระเหยเข้าสู่สมองของเราผ่านประสาทรับกลิ่นที่อยู่ในโพรงจมูกด้านบน
ซึ่งส่วนนี้ใกล้สมองมาก และทำให้เกิดปฏิกิริยาตอบสนองทางเภสัชวิทยาของร่างกายมนุษย์
ในน้ำมันหอมระเหยมีโมเลกุลเล็กๆ นับร้อยโมเลกุล และทุกๆ โมเลกุลล้วนมีผลต่อการบำบัดรักษา มิใช่แต่
เพียงสารที่มีมากเท่านั้น น้ำมันหอมระเหยหลายๆ ชนิดมีส่วนประกอบที่คล้ายๆ กัน อาจต่างกันบ้างในบางโมเลกุล
และสัดส่วน แต่ให้ผลการรักษาที่ต่างกัน รวมทั้งกลิ่นซึ่งมีความเฉพาะเจาะจงกับพืชแต่ละชนิด (essence) เช่น กลิ่น
มะลิ ก็จะไม่พบในดอกกุหลาบ เป็นต้น
ผลต่อร่างกาย (Physiological Effects) ของน้ำมันหอมระเหย เกิดเมื่อโมเลกุลเล็กๆ นับร้อยเหล่านี้ไปถึง
สมองส่วนลิมบิค (limbic system) ซึ่งควบคุมอารมณ์และความรู้สึกโดยจะมีความสัมพันธ์กับประสบการณ์และ
ความจำ และเนื่องจากสมองส่วนนี้เชื่อมต่อโดยตรงกับสมองที่ควบคุมการเต้นของหัวใจ ความดัน การหายใจ ความจำ
ระดับความเครียด สมดุลย์ฮอร์โมน ดังนั้นการสูดดมน้ำมันหอมระเหยจึงเป็นวิธีที่ให้ผลทางร่างกายและระบบประสาท
ที่เร็วที่สุดทางหนึ่ง เพราะหลังจากการสูดดมน้ำมันหอมระเหยจะเข้าสู่กระแสเลือดโดยทางเนื้อเยื่อของปอด และจาก
ระบบประสาทรับกลิ่นจะไปมีผลต่อสมองส่วนต่างๆ เช่น สมองส่วนคอร์เท็กซ์ มีผลต่อการเรียนรู้ (intellectual
process) ต่อมพิทิวทอรี (pituitary gland) ซึ่งควบคุมระบบฮอร์โมนทั้งหมด รวมทั้งฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต และ
สมองส่วนไฮโปธาลามัสซึ่งควบคุมความโกรธและความรุนแรง

12. 12
วิธีดำเนินงาน
แนวทางการดำเนินงาน
ใช้ข้อมูลจากการเรียนที่โรงเรียน และการศึกษาจากทางอินเตอร์เน็ต เว็บไซต์ของกรมสุขภาพจิต และ
โรงพยาบาลต่างๆ ประกอบการเขียนบล็อกเพื่อสุขภาพ และโครงงานคอมพิวตอร์
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
-คอมพิวเตอร์
-หูฟัง
งบประมาณ
-ค่าเข้าใช้หอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 20 บาท
ขั้นตอนและแผนดำเนินงาน
ลำดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน / ญาณิศา
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล / / / ญาณิศา
3 จัดทำโครงร่างงาน / / ญาณิศา
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน / ญาณิศา
5 ปรับปรุงทดสอบ / / ญาณิศา
6 การทำเอกสารรายงาน / / / / ญาณิศา
7 ประเมินผลงาน / ญาณิศา
8 นำเสนอโครงงาน / ญาณิศา
ผลที่คาดว่าจะได้รับ (ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดการทำโครงงาน)
-สามารถรับมือกับความเครียดได้
-มีความรู้ในเรื่องอโรมาเธอราพีมากขึ้น
-สามารถบอกที่มาและความหมายของอรามาเธอราพีได้
-สามารถอธิบายและสาธิตการทำโรมาเธอราพีได้
-บุคคลทั่วไปสามารถนำความรู้และวิธีการบำบัดนี้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน หรือการประกอบอาชีพได้

13. 13
สถานที่ดำเนินการ
-โรงเรียนยุพราชวิยาลัย
-หอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
-ที่อยู่อาศัยของผู้จัดทำโครงงาน
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
-กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
-กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี
-กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษา
-กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ก
แหล่งอ้างอิง (เอกสาร หรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่นำมาใช้การทำโครงงาน)
นายแพทย์ประเสริฐ. 2560. บำบัดเครียด. พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ:Amarin Health
2550. ตำราวิชาการสุคนธบำบัด. พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ:กองการแพทย์ทางเลือก กรมพัฒนาการแพทย์
แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
-เว็บไชต์กรมสุขภาพจิต
https://www.dmh.go.th/
-แบบประเมินความเครียดของกรมสุขภาพจิต
https://www.dmh.go.th/test/qtest5/
-บทความโรคเครียด โรงพยาบาลวิภาวดี
https://www.vibhavadi.com/health316
-บทความอโรมาเธอราพี คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
https://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/
-บทความอโรมาเธอราพี โรงงานสบู่Factory spa soap
https://www.spasoapfactory.com/article/
-บทความอโรมาเธอราพี น้ำหอมไอดู
https://idofragrance.com/

14. 14
-บทความอโรมาเธอราพี Pobpad
https://www.pobpad.com/aromatherapy
-บทความอโรมาเธอราพี กองการแพทย์ทางเลือก
https://thaicam.go.th
-สุคนธบำบัด
http://www.science.cmru.ac.th/sciblog_v2/blfile/102_ss190315044517.pdf