Downloaded 31 times
Uploaded byΠαναγιώτα Γκογκόση
Κεφαλαιο2
Θεωρία και Θέματα Πανελληνίων στη Βιολογία Προσανατολισμού, στο Κεφάλαιο 2
More Related Content
Κεφαλαιο2
- 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ : 2 Αντιγραφή,Μεταγραφή, Μετάφραση
- 2. Διδακτικοί στόχοι 1. Νακάνεις ορθή ανάκληση των ορισμών και Διάκριση της χρήσης του κατάλληλου όρου σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 2. Να περιγράφεις τις διαδικασίες αντιγραφής, μεταγραφής μετάφρασης με χρήση διαγραμμάτων. (Ανάκληση εννοιών) 3. Αναφορά και Διαχωρισμός των ενζύμων, των παραγόντων και των ρυθμιστικών αλληλουχιών που χρειάζονται στις διαδικασίες αντιγραφής μεταγραφής και μετάφρασης. 4. Αναφορά και περιγραφή των χαρακτηριστικών του γενετικού κώδικα 5. Ομοιότητες και διαφορές στις διαδικασίες αντιγραφής- μεταγραφής- μετάφρασης (Συνδυαστική και κριτική ικανότητα) 6. Σύγκριση της ρύθμισης της έκφρασης της γενετικής πληροφορίας σε ευκαρυωτικούς και προκαρυωτικούς οργανισμούς.
- 3.
- 4.
- 6. Για ποιους οργανισμούςΙσχύει;
- 7. Για ΟΛΟΥΣ !!! Ευκαρυωτικούςκαι Προκαρυωτικούς
- 8.
- 10. Αντιγραφή DNA Συμβαίνεισε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς Συμβαίνει στον πυρήνα του κυττάρου αλλά και στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες 1 φορά στη ζωή του κυττάρου. Αντιγράφεται όλο το γονιδίωμα του κυττάρου
- 11.
- 12. Ποιος είναι ο μηχανισμόςτης αντιγραφής;
- 13.
- 14.
- 15. ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ Ανοίγει ηδιπλή έλικα. – DNA ελικάση Ανοίγει η θηλιά και προς τις δυο κατευθύνσεις- ΤΟΠΟΪΣΟΜΕΡΑΣΗ Συνθέτονται τα ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ (RNA) – ΠΡΙΜΟΣΩΜΑ Συνεχίζεται και ολοκληρώνεται η αντιγραφή με βάση τον κανόνα συμπληρωματικότητας Απομακρύνονται τα πρωταρχικά τμήματα και συρράφονται όλα τα τμήματα μεταξύ τους Επιδιορθώνονται λάθη που πιθανά έγιναν DNA ΠΟΛΥΜΕΡΑ ΣΗ
- 17. Ποια ένζυμα συμμετέχουνστην αντιγραφή;
- 18. 1. DNAελικάση 2. Τοποϊσομεράση 3. Πριμόσωμα 4. DNA Πολυμεράση 5. Επιδιορθωτικά Ένζυμα Δεσμάση
- 19. Ποιες οι λειτουργίεςτης DNA πολυμεράσης;
- 20. 1. Πολυμερίζειδημιουργώντας 3-5 φωσφδιεστερικό δεσμό επιμηκύνοντας τα πρωταρχικά τμήματα με βάση τον κανόνα συμπληρωματικότητας 2. Απομακρύνει τα πρωταρχικά τμήματα, τα αντικαθιστά με DNA 3. Έχει επιδιορθωτικό ρόλο
- 21.
- 22. … Λαμβάνοντας υπόψιν Οι δυο αλυσίδες είναι συμπληρωματικές Οι δυο αλυσίδες είναι αντιπαράλληλες Ο τρόπος αντιγραφής είναι ημισυντηρητικός Η DNA- pol καταλύει 3-5 φωσφωδιεστερικό δεσμό
- 23. Πώς συντίθονται τα δυομόρια DNA? ΖΩΓΡΑΦΙΣΤΕ ΤΑ !!!
- 25.
- 26. Τι χρειάζεται γιατην αντιγραφή; DNA DNA ελικάση Πριμόσωμα Πρωταρχικά τμήματα (ριβονουκλεοτίδια) DNA πολυμεράση (πολυμερίζει, διορθώνει) Δεσόξυριβονουκλεοτίδια DNA δεσμάση DNA επιδιορθωτικά ένζυμα ΑΤΡ (ενέρεγεια)
- 27.
- 29. Συμβαίνει στονπυρήνα του κυττάρου Με τη μεταγραφή παράγονται όλα τα είδη RNA Συμβαίνει επίσης και στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες
- 30. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ Ανοίγειη διπλή έλικα του DNA Μεταγράφεται το τμήμα του DNA με καλούπι την μια από τις δυο αλυσίδες. Την ΜΕΤΑΓΡΑΦΟΜΕΝΗ ΑΛΥΣΙΔΑ Η διαδικασία γίνεται με βάση τον κανόνα συμπληρωματικότητας Καταλύεται από την RNA πολυμεράση, η οποία καταλύει 3-5 φωσφωδιεστερικό δεσμό. Η RNA πολυμεράση προσδένεται σε συγκεκριμένη αλληλουχία DNA που λέγεται «ΥΠΟΚΙΝΗΤΗΣ» Το παραγόμενο RNA δεν επιδιορθώνεται
- 31.
- 33.
- 34. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Με ποιαφορά παράγεται το RNA; Σε ποιο άκρο κοντά της μεταγραφόμενης αλυσίδας βρίσκεται ο υποκινητής; Στο 5’ ή στο 3΄;
- 35. Το παραγόμενο RNA περιλαμβάνει και αλληλουχίεςπου δεν θα μεταφραστούν
- 36. (Μεταγραφή και συγκόλληση -ωρίμανση) (Κινητό αντίγραφο της πληροφορίας ενός γονιδίου) Εξώνια Εσώνια
- 38.
- 39.
- 40. Τι χρειάζεται γιατην μεταγραφή; Ελέυθερες ρυθμιστικές αλληλουχίες Μεταγραφικοί παράγοντες Πολυμεράση Ριβονουκλεοτίδια ΑΤΡ
- 41. Σύγκριση Αντιγραφής- Μεταγραφής ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ Εφαρμόζεταιη συμπληρωματικότητα των βάσεων Ομοίως Γίνονται σε προσανατολισμό 5-3 Ομοίως Γίνονται στον πυρήνα Ομοίως Χρειάζονται ενέργεια Ομοίως Ενζυμική διαδικασία Ομοίως Τα ένζυμα που χρησιμοποιούνται είναι διαφορετικά Ομοίως Οι χρησιμοποιούμενες βάσεις είναι A,T, C, G Οι χρησιμοποιούμενες βάσεις είναι A,U, C, G1 Σχηματίζονται πρωταρχικά τμήματα ΌΧΙ Υπάρχουν επιδιορθωτικά ένζυμα ΌΧΙ Γίνεται μια φορά στον κυτταρικό κύκλο Γίνεται πολλές φορές στον κυτταρικό κύκλο Επιτελείται στην φάση S Επιτελείται στην φάση G1 Αντιγράφεται όλο το DNA Μεταγράφεται η μια αλυσίδα του γονιδίου Το μόριο του DNA ανοίγει σε πολλά σημεία Το μόριο του DNA ανοίγει σε ένα σημείο
- 42. χρησιμοποιείται ολόκληρο τογονιδίωμα για τη λειτουργία του οργανισμού;
- 43.
- 44.
- 45. Ελάτε να φτιάξουμεΧΑΡΤΗ ΕΝΝΟΙΩΝ
- 46.
- 48. Λεπτομερής δομή τουTransfer RNA Δεσμοί υδρογόνου η μετάφραση
- 49. Βασικά χαρακτηριστικά γενετικούκώδικα: Είναι κώδικας τριπλέτας Είναι συνεχής Είναι μη επικαλυπτόμενος Είναι σχεδόν καθολικός Είναι εκφυλισμένος (εκτός μεθειονίνη και τρυπτοφάνη) Έχει κωδικόνιο έναρξης και κωδικόνια λήξης Ο γενετικός κώδικας
- 50. πρώτο γράμμα δεύτερογράμμα τρίτο γράμμα ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ
- 52. η μεταγραφή γίνεται στον πυρήνακαι η μετάφραση στο κυτταρόπλασμ α
- 53.
- 54. Παραγωγή και έκκρισημιας γλυκοπρωτεΐνης
- 55.
- 56.
- 57.
- 58. Ποια είναι τακωδικόνια λήξης;
- 59. Πού κοιτάμε ναδούμε αν υπάρχουν; Σε ποια αλυσίδα του DNA?
- 60.
- 61.
- 62.
- 63. Γονιδιακή ρύθμιση: οέλεγχος της γονιδιακής έκφρασης Γονιδιακή έκφραση:αναφέρεται σε όλη τη διαδικασία με την οποία ένα γονίδιο ενεργοποιείται για να παράγει μια πρωτεΐνη. Κυτταρική διαφοροποίηση:είναι η διαδικασία κατά την οποία τα κύτταρα εξειδικεύονται για να εκτελέσουν επιμέρους λειτουργίες.
- 65. Οι μηχανισμοί μετους οποίους ένα κύτταρο «ξυπνά» ένα «κοιμισμένο» γονίδιο είναι οι πιο σημαντικοί και πολύπλοκοι της Μοριακής Βιολογίας Το 1961 οι ερευνητές F. Jacob και J. Monod περιγράφουν τη γονιδιακή ρύθμιση σε προκαρυωτικούς οργανισμούς
- 67.
- 68. Ποια η αξίατης θέσης του χειριστή στον έλεγχο της έναρξης της μεταγραφής;
- 69.
- 71. ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟΥΣ 1.ΕΝΑΡΞΗ της μεταγραφής (Θα βρουν οι μεταγραφικοί παράγοντες τον υποκινητή;;;) 2. Μετά την μεταγραφή: (Ωρίμανση του πρόδρομου m RNA σε ώριμο. Θα γίνει;;; Θα βγει το ώριμο m RNA άπό τον πυρήνα;) 3. Πριν την μετάφραση :Θα βρει το m RNA το ριβόσωμα; Για πόσο χρόνο θα ζει στο κυτταρόπλασμα; 4. Μετά την μετάφραση: Θα γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις ώστε να είναι λειτουργική η πρωτεϊνη ;
- 72.
- 73. ΘΕΜΑ 2ο 2003 1.Τι ονομάζεται υβριδοποίηση νουκλεϊκών οξέων; Μονάδες 5 Να περιγράψετε το σχηματισμό μιας πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας, με προσανατολισμό 5΄→3΄. Μονάδες 10
- 74. ΘΕΜΑ 2ο 2004 Νααπαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ποιες λειτουργίες επιτελούν τα ένζυμα DNA πολυμεράσες κατά την αντιγραφή του DNA; ΘΕΜΑ 2ο 2004 επαναληπτικό Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ποια είδη RNA παράγονται κατά τη μεταγραφή του DNA προκαρυωτικού κυττάρου (μονάδες 3) και ποιος είναι ο ρόλος τους (μονάδες 6);
- 75. ΘΕΜΑ 2ο 2006 Νααπαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Τι είναι το πριμόσωμα και ποιος είναι ο ρόλος του στην αντιγραφή του DNA;
- 76. ΘΕΜΑ 2ο 2007 Ποιαείναι τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα και πώς περιγράφονται; ΘΕΜΑ 2ο 2008 επαναληπτικό Πώς σχηματίζεται το ώριμο mRNA στα ευκαρυωτικά κύτταρα;
- 77. ΘΕΜΑ 3ο 2007επαναληπτικό Δίνεται το παρακάτω τμήμα μορίου βακτηριακού mRNA. 5΄...Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A ... 3΄ Από τη μετάφραση αυτού του mRNA προκύπτει μία πεπτιδική αλυσίδα. 1. Ποιος είναι ο αριθμός των αμινοξέων που αποτελούν αυτή την πεπτιδική αλυσίδα; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) Μονάδες 10 2. Να περιγράψετε το στάδιο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης. Μονάδες 8 3. Να περιγράψετε το δεσμό με τον οποίο ενώνονται μεταξύ τους δύο διαδοχικά νουκλεοτίδια σε ένα μόριο mRNA. Μονάδες 7
- 78. ΘΕΜΑ 4ο 2005 Δίνεταιτμήμα μορίου DNA ευκαρυωτικού κυττάρου που περιέχει ασυνεχές γονίδιο, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη σύνθεση του παρακάτω πεπτιδίου, που δεν έχει υποστεί καμιά τροποποίηση: H2N − Μεθειονίνη − φαινυλαλανίνη − βαλίνη − COOH Να γράψετε την κωδική και τη μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου, το πρόδρομο m−RNA και το ώριμο m−RNA (Μονάδες 4) και να ορίσετε τα 3΄ και 5΄ άκρα των παραπάνω νουκλεοτιδικών αλυσίδων αιτιολογώντας την απάντησή σας (Μονάδες 8). Να αναφέρετε τις διαδικασίες κατά την πορεία από το γονίδιο στο πεπτίδιο και τις περιοχές του κυττάρου στις οποίες πραγματοποιούνται (Μονάδες 6). Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ανασυνδυασμένο πλασμίδιο, που να περιέχει το συγκεκριμένο γονίδιο χρησιμοποιώντας την περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI; (Μονάδες 7).
- 79. ΘΕΜΑ 4ο 2006επαναληπτικό Δίνεται το πεπτίδιο H2N – Μεθειονίνη – Αλανίνη – Τυροσίνη – Προλίνη – Σερίνη – COOH, που κωδικοποιείται από το παρακάτω τμήμα μορίου DNA ευκαρυωτικού κυττάρου: 5 CAAATGGCCTATAACTGGACACCCAGCTGACGA 3 3 GTTTA CCGGATATTGACCTGTGGGTCGACTGCT 5 Να γράψετε την αλληλουχία του πρόδρομου mRNA, την αλληλουχία του ώριμου mRNA που προκύπτει μετά τη μεταγραφή του παραπάνω τμήματος DNA και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 9). Να γράψετε την αλληλουχία του εσωνίου που βρίσκεται στο παραπάνω τμήμα του μορίου DNA (μονάδες 8). Να περιγράψετε τη διαδικασία ωρίμανσης του πρόδρομου mRNA (μονάδες 8).
- 80. ΘΕΜΑ 4ο 2008 Σεμια θέση τμήματος μορίου DNA με κλώνους Α και Β, έχει ξεκινήσει η αντιγραφή, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Η DNA-δεσμάση εκτός του ότι συνδέει όλα τα κομμάτια που προκύπτουν από τις διάφορες θέσεις έναρξης αντιγραφής,δρα κατά την αντιγραφή του κλώνου Β. Σε κάθε κλώνο να συμπληρώσετε τον προσανατολισμό της αντιγραφής και να χαρακτηρίσετε τον τρόπο σύνθεσης των νέων αλυσίδων DNA (μονάδες 4). Ποιά ένζυμα τοποθετούν τα συμπληρωματικά νουκλεοτίδια και ποιους άλλους ρόλους έχουν; (μονάδες 7).
- 81. ΘΕΜΑ: 1 2001 ΤοDNA αποτελεί το γενετικό υλικό όλων των κυττάρων και των περισσότερων ιών. Να περιγράψετε συνοπτικά τις λειτουργίες του γενετικού υλικού. Μονάδες 5 Να αναφέρετε τις ειδικές θέσεις που έχει κάθε μόριο tRNA και να εξηγήσετε το ρόλο των tRNA στην πρωτεϊνοσύνθεση. Μονάδες 5
- 82. ΘΕΜΑ: 1 2002 Ναοριστούν οι παρακάτω έννοιες: 1. Ανοικτό πλαίσιο ανάγνωσης. Μονάδες 7 ΘΕΜΑ: 2 2007 Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα και πώς περιγράφονται; Μονάδες 12
- 83. ΘΕΜΑ : 12006 Η ωρίμανση του RNA είναι μια διαδικασία η οποία α. οδηγεί στη δημιουργία m-RNA χωρίς εξώνια. β. καταλύεται από το ένζυμο DNA ελικάση. γ. συμβαίνει μόνο στους προκαρυωτικούς οργανισμούς. δ. συμβαίνει μόνο στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς. Μονάδες 5
- 84. ΘΕΜΑ 3ο 2007επαναληπτικό Δίνεται το παρακάτω τμήμα μορίου βακτηριακού mRNA. 5΄...Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A ... 3΄ Από τη μετάφραση αυτού του mRNA προκύπτει μία πεπτιδική αλυσίδα. 1. Ποιος είναι ο αριθμός των αμινοξέων που αποτελούν αυτή την πεπτιδική αλυσίδα; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) Μονάδες 10 2. Να περιγράψετε το στάδιο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης. Μονάδες 8 3. Να περιγράψετε το δεσμό με τον οποίο ενώνονται μεταξύ τους δύο διαδοχικά νουκλεοτίδια σε ένα μόριο mRNA. Μονάδες 7
- 85. ΘΕΜΑ 3ο 2008 Οόρος γονιδιακή έκφραση αναφέρεται συνήθως σε όλη τη διαδικασία με την οποία ένα γονίδιο ενεργοποιείται για να παραγάγει μία πρωτεΐνη. 1. Πού αποσκοπεί κυρίως η ρύθμιση αυτή στην περίπτωση των βακτηρίων; 2. Τα κύτταρα ενός ευκαρυωτικού πολύπλοκου οργανισμού, όπως τα νευρικά και τα μυϊκά, αν και έχουν το ίδιο γενετικό υλικό, διαφέρουν στη μορφή και τη λειτουργία. Πώς ονομάζεται αυτή η διαδικασία εξειδίκευσης και τι κάνει τα κύτταρα να διαφέρουν τόσο πολύ; Μονάδες 8 3. Ο μηχανισμός της μεταγραφής είναι ο ίδιος στους προκαρυωτικούς και ευκαρυωτικούς οργανισμούς. Ποια είναι τα ρυθμιστικά στοιχεία της μεταγραφής του DNA, ποιο το ένζυμο που καταλύει τη μεταγραφή και πώς λειτουργεί αυτό κατά τη γονιδιακή ρύθμιση στο επίπεδο της μεταγραφής των ευκαρυωτικών οργανισμών; Μονάδες 12
- 86.
- 87. Δίνονται τρία κωδικόνιαενός τμήματος γονιδίου από ένα μόριο DNA ευκαρυωτικού κυττάρου που κωδικοποιούν τη σύνθεση ενός πεπτιδικού τμήματος μιας πρωτεΐνης, και η διεύθυνση της μεταγραφής. Να ορίσετε τα άκρα 3΄ και 5΄ των παραπάνω αλυσίδων DNA και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 5). Να γράψετε την αλληλουχία των βάσεων του τμήματος του mRNA που προκύπτει από τη μεταγραφή, σημειώνοντας τα άκρα 3΄ και 5΄ και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 7). Ποιο ένζυμο καταλύει το μηχανισμό της μεταγραφής και ποια είναι η δράση του μετά την πρόσδεσή του στον υποκινητή (Μονάδες 7); Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στη λειτουργικότητα της πρωτεΐνης, η οποία δεν τροποποιείται, η προσθήκη τριών διαδοχικών βάσεων που δεν κωδικοποιούν κωδικόνιο λήξης ή μιας βάσης, μεταξύ των παραπάνω κωδικονίων (Μονάδες 6);
- 88. ΘΕΜΑ: 2 2001 ΤοDNA αποτελεί το γενετικό υλικό όλων των κυττάρων και των περισσότερων ιών. Να περιγράψετε συνοπτικά τις λειτουργίες του γενετικού υλικού. Μονάδες 5 Να αναφέρετε τις ειδικές θέσεις που έχει κάθε μόριο tRNA και να εξηγήσετε το ρόλο των tRNA στην πρωτεϊνοσύνθεση. Μονάδες 5
- 89. ΘΕΜΑ: 1 2002 Ναοριστούν οι παρακάτω έννοιες: 1. Ανοικτό πλαίσιο ανάγνωσης. Μονάδες 7 ΘΕΜΑ: 2 2007 Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα και πώς περιγράφονται; Μονάδες 12
- 90. ΘΕΜΑ 2ο 2003 1.Τι ονομάζεται υβριδοποίηση νουκλεϊκών οξέων; Μονάδες 5 2. Να περιγράψετε το σχηματισμό μιας πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας, με προσανατολισμό 5΄→3΄. Μονάδες 10
- 91. ΘΕΜΑ 2ο 2004 Νααπαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ποιες λειτουργίες επιτελούν τα ένζυμα DNA πολυμεράσες κατά την αντιγραφή του DNA; ΘΕΜΑ 2ο 2004 επαναληπτικό Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ποια είδη RNA παράγονται κατά τη μεταγραφή του DNA προκαρυωτικού κυττάρου (μονάδες 3) και ποιος είναι ο ρόλος τους (μονάδες 6);
- 92. ΘΕΜΑ 2ο 2006 Νααπαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Τι είναι το πριμόσωμα και ποιος είναι ο ρόλος του στην αντιγραφή του DNA; ΘΕΜΑ 2ο 2007 Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα και πώς περιγράφονται; ΘΕΜΑ 2ο 2008 επαναληπτικό Πώς σχηματίζεται το ώριμο mRNA στα ευκαρυωτικά κύτταρα;
- 93. ΘΕΜΑ 3ο 2007επαναληπτικό Δίνεται το παρακάτω τμήμα μορίου βακτηριακού mRNA. 5΄...Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A ... 3΄ Από τη μετάφραση αυτού του mRNA προκύπτει μία πεπτιδική αλυσίδα. 1. Ποιος είναι ο αριθμός των αμινοξέων που αποτελούν αυτή την πεπτιδική αλυσίδα; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) Μονάδες 10 2. Να περιγράψετε το στάδιο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης. Μονάδες 8 3. Να περιγράψετε το δεσμό με τον οποίο ενώνονται μεταξύ τους δύο διαδοχικά νουκλεοτίδια σε ένα μόριο mRNA. Μονάδες 7
- 94. ΘΕΜΑ 4ο 2005 Δίνεταιτμήμα μορίου DNA ευκαρυωτικού κυττάρου που περιέχει ασυνεχές γονίδιο, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη σύνθεση του παρακάτω πεπτιδίου, που δεν έχει υποστεί καμιά τροποποίηση: H2N − Μεθειονίνη − φαινυλαλανίνη − βαλίνη − COOH Α. Να γράψετε την κωδική και τη μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου, το πρόδρομο m−RNA και το ώριμο m−RNA (Μονάδες 4) και να ορίσετε τα 3΄ και 5΄ άκρα των παραπάνω νουκλεοτιδικών αλυσίδων αιτιολογώντας την απάντησή σας (Μονάδες 8). Β. Να αναφέρετε τις διαδικασίες κατά την πορεία από το γονίδιο στο πεπτίδιο και τις περιοχές του κυττάρου στις οποίες πραγματοποιούνται (Μονάδες 6). Γ. Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ανασυνδυασμένο πλασμίδιο, που να περιέχει το συγκεκριμένο γονίδιο χρησιμοποιώντας την περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI; (Μονάδες 7).
- 95. ΘΕΜΑ 4ο 2006επαναληπτικό Δίνεται το πεπτίδιο H2N – Μεθειονίνη – Αλανίνη – Τυροσίνη – Προλίνη – Σερίνη – COOH, που κωδικοποιείται από το παρακάτω τμήμα μορίου DNA ευκαρυωτικού κυττάρου: 5 CAAATGGCCTATAACTGGACACCCAGCTGACGA 3 3 GTTTA CCGGATATTGACCTGTGGGTCGACTGCT 5 Α. Να γράψετε την αλληλουχία του πρόδρομου mRNA, την αλληλουχία του ώριμου mRNA που προκύπτει μετά τη μεταγραφή του παραπάνω τμήματος DNA και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 9). Β. Να γράψετε την αλληλουχία του εσωνίου που βρίσκεται στο παραπάνω τμήμα του μορίου DNA (μονάδες 8). Γ. Να περιγράψετε τη διαδικασία ωρίμανσης του πρόδρομου mRNA (μονάδες 8).
- 96. ΘΕΜΑ 4ο 2008 Σεμια θέση τμήματος μορίου DNA με κλώνους Α και Β, έχει ξεκινήσει η αντιγραφή, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Η DNA-δεσμάση εκτός του ότι συνδέει όλα τα κομμάτια που προκύπτουν από τις διάφορες θέσεις έναρξης αντιγραφής,δρα κατά την αντιγραφή του κλώνου Β. Σε κάθε κλώνο να συμπληρώσετε τον προσανατολισμό της αντιγραφής και να χαρακτηρίσετε τον τρόπο σύνθεσης των νέων αλυσίδων DNA (μονάδες 4). Ποιά ένζυμα τοποθετούν τα συμπληρωματικά νουκλεοτίδια και ποιους άλλους ρόλους έχουν; (μονάδες 7).
- 97. ΘΕΜΑ 3ο 2007επαναληπτικό Δίνεται το παρακάτω τμήμα μορίου βακτηριακού mRNA. 5΄...Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A ... 3΄ Από τη μετάφραση αυτού του mRNA προκύπτει μία πεπτιδική αλυσίδα. 1. Ποιος είναι ο αριθμός των αμινοξέων που αποτελούν αυτή την πεπτιδική αλυσίδα; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) Μονάδες 10 2. Να περιγράψετε το στάδιο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης. Μονάδες 8 3. Να περιγράψετε το δεσμό με τον οποίο ενώνονται μεταξύ τους δύο διαδοχικά νουκλεοτίδια σε ένα μόριο mRNA. Μονάδες 7
- 98. ΘΕΜΑ 3ο 2008 Οόρος γονιδιακή έκφραση αναφέρεται συνήθως σε όλη τη διαδικασία με την οποία ένα γονίδιο ενεργοποιείται για να παραγάγει μία πρωτεΐνη. 1. Πού αποσκοπεί κυρίως η ρύθμιση αυτή στην περίπτωση των βακτηρίων; 2. Τα κύτταρα ενός ευκαρυωτικού πολύπλοκου οργανισμού, όπως τα νευρικά και τα μυϊκά, αν και έχουν το ίδιο γενετικό υλικό, διαφέρουν στη μορφή και τη λειτουργία. Πώς ονομάζεται αυτή η διαδικασία εξειδίκευσης και τι κάνει τα κύτταρα να διαφέρουν τόσο πολύ; Μονάδες 8 3. Ο μηχανισμός της μεταγραφής είναι ο ίδιος στους προκαρυωτικούς και ευκαρυωτικούς οργανισμούς. Ποια είναι τα ρυθμιστικά στοιχεία της μεταγραφής του DNA, ποιο το ένζυμο που καταλύει τη μεταγραφή και πώς λειτουργεί αυτό κατά τη γονιδιακή ρύθμιση στο επίπεδο της μεταγραφής των ευκαρυωτικών οργανισμών; Μονάδες 12
- 99.
- 100. Δίνονται τρία κωδικόνιαενός τμήματος γονιδίου από ένα μόριο DNA ευκαρυωτικού κυττάρου που κωδικοποιούν τη σύνθεση ενός πεπτιδικού τμήματος μιας πρωτεΐνης, και η διεύθυνση της μεταγραφής. Να ορίσετε τα άκρα 3΄ και 5΄ των παραπάνω αλυσίδων DNA και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 5). Να γράψετε την αλληλουχία των βάσεων του τμήματος του mRNA που προκύπτει από τη μεταγραφή, σημειώνοντας τα άκρα 3΄ και 5΄ και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 7). Ποιο ένζυμο καταλύει το μηχανισμό της μεταγραφής και ποια είναι η δράση του μετά την πρόσδεσή του στον υποκινητή (Μονάδες 7); Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στη λειτουργικότητα της πρωτεΐνης, η οποία δεν τροποποιείται, η προσθήκη τριών διαδοχικών βάσεων που δεν κωδικοποιούν κωδικόνιο λήξης ή μιας βάσης, μεταξύ των παραπάνω κωδικονίων (Μονάδες 6);
- 101.
- 102.
- 103.
- 104.
- 105.
- 107.
- 108.
- 109.
- 110.
- 111.
- 112.
- 113.
- 114.
- 115.
- 116.
- 117.
- 119.
- 120.
- 121.
- 122.
- 123.
- 124.