Εργασία Φυσικής Αγωγής 2011-2012

1. Ολύμπια
Εργαζία ζηο μάθημα ηης Φσζικής Αγωγής
Οκάδα εξγαζίαο:
2
Καδάθνπ Χξηζηίλα Σάμε Α
Μάξθνπ Παξαζθεπή ΢ρ. Έηνο 2011-12
Γνύδα Δπζηξαηία
Γθόθε Αγγειηθή
Εαπάληε Αζαλαζία

2. Αρταίοι Ολσμπιακοί Αγώνες
O αζιεηηζκόο ρσξίο ακθηβνιία ήηαλ ην ζπνπδαηόηεξν
ζύκβνιν ηνπ αξραίνπ ειιεληθνύ πνιηηηζκνύ θαη έλα από
ηα πην δσληαλά θιεξνδνηήκαηα ηνπ αξραίνπ θόζκνπ πξνο
ην ζύγρξνλν. Σν κεγαιύηεξν αζιεηηθό γεγνλόο ηεο
ειιεληθήο αξραηόηεηαο, ήηαλ νη Οιπκπηαθνί Αγώλεο
(Οιύκπηα), νη νπνίνη ηεινύληαλ θάζε ηέζζεξα ρξόληα ζηνλ
ηεξό ρώξν ηεο Οιπκπίαο, πξνο ηηκή ηνπ παηέξα ησλ ζεώλ
Γία.
Ζ αξρή ησλ αγώλσλ ηεο Οιπκπίαο ράλεηαη ζην βάζνο ηεο
πξντζηνξίαο θαη ζπλδέεηαη κε αγώλεο ζεώλ θαη εξώσλ. Ζ
ζετθή θαηαγσγή πνπ πξνζέδσζαλ νη Έιιελεο ζηνπο
Οιπκπηαθνύο Αγώλεο αιιά θαη ην γεγνλόο όηη νη αγώλεο
απνηεινύζαλ κέξνο ησλ ζξεζθεπηηθώλ ηειεηώλ Αξραίνη δξνκείο.
πηζηνπνηνύλ όηη ν ζξεζθεπηηθόο ραξαθηήξαο ήηαλ ην Παξάζηαζε από αγγείν
θπξίαξρν ζηνηρείν ησλ αγώλσλ.
Ωο αθεηεξία ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ ζεσξείηαη ην 776 π.Χ. αθνύ από ηόηε ππάξρνπλ ηα
πξώηα γξαπηά ζηνηρεία. Από ην 776 π.Χ. νη αγώλεο ηεινύληαλ αλειιηπώο κέρξη ην 393 κ.Χ.
νπόηε θαη θαηαξγήζεθαλ από ην Θενδόζην ηνλ Α'. ΢πλνιηθά ηειέζηεθαλ 293 Οιπκπηαθνί
Αγώλεο.
Οι ζσμμεηέτονηες
Ζ ζπκκεηνρή ησλ αζιεηώλ ζηνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο δελ ήηαλ ειεύζεξε γηα όινπο. ΢ηνπο
αγώλεο απηνύο θαηά ηελ αξρατθή θαη θιαζηθή επνρή, κόλν Έιιελεο κπνξνύζαλ λα ιάβνπλ
κέξνο. Από ηε κεηξνπνιηηηθή Διιάδα αιιά θαη ηηο απνηθίεο Έιιελεο θαηέθζαλαλ γηα λα
παξαθνινπζήζνπλ ή λα ιάβνπλ κέξνο ζηνπο αγώλεο ηεο Οιπκπίαο δηεθδηθώληαο ην ζηεθάλη
ειηάο. Με Έιιελεο (βάξβαξνη), γπλαίθεο θαη δνύινη θαζώο θαη ηεξόζπινη ή εγθιεκαηίεο
απνθιείνληαλ από ηνπο αγώλεο. Βέβαηα ζηνλ ίδην ρώξν, απηόλ ηεο Οιπκπίαο, θάζε ηέζζεξα
ρξόληα αιιά ζε δηαθνξεηηθή επνρή ηεινύληαλ γπλαηθείνη αγώλεο, ηα Ζξαία.
Μεηά ηηο θαηαθηήζεηο ηνπ Μ. Αιεμάλδξνπ θαη ηελ εμάπισζε ηνπ ειιεληζκνύ ζηελ αλαηνιή, ν
απνθιεηζκόο ησλ βαξβάξσλ έραζε έλα κεγάιν κέξνο από ηε ζεκαζία ηνπ. Φαηλόκελν
άιισζηε ηεο επνρήο ήηαλ λα ζεσξνύληαη Έιιελεο θαη απηνί νη νπνίνη είραλ δερζεί ηελ
ειιεληθή παηδεία. Μεηά ηε ξσκατθή επηθξάηεζε ζηνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο κεηείραλ θαη
Ρσκαίνη.

3. Οι ελλανοδίκες
Αξκόδηνη θαη ππεύζπλνη γηα ηε δηεμαγσγή ησλ αγώλσλ ήηαλ νη Διιαλνδίθεο. Οη Διιαλνδίθεο
είραλ ηε γεληθή επνπηεία ησλ αγώλσλ θαη ήηαλ νη απνθιεηζηηθνί θξηηέο όισλ ησλ αγσληζηηθώλ
εθδειώζεσλ. Οη απνθάζεηο ηνπο ήηαλ ζεβαζηέο θαη αλέθθιεηεο. Ζ ακεξνιεςία ησλ
ειιαλνδηθώλ θαη ε ζσζηή θξίζε θαη απνλνκή δηθαηνζύλεο είραλ μεπεξάζεη ηα ζύλνξα ηνπ
ειιεληθνύ θόζκνπ. Ζ Βνπιή ησλ Ζιείσλ είρε ηε δπλαηόηεηα λα ηηκσξήζεη Διιαλνδίθε γηα
ιαλζαζκέλε απόθαζε, δελ είρε όκσο ην δηθαίσκα λα αθπξώζεη ηελ απόθαζή ηνπ.
Οη θξηηέο-ειιαλνδίθεο απέλεηκαλ ηα βξαβεία θαη επέβαιαλ πνηλέο ζηνπο αζιεηέο ζε
πεξίπησζε κε ηήξεζεο ησλ θαλνληζκώλ. Οη πνηλέο ήηαλ ζσκαηηθέο θαη ρξεκαηηθέο. Από ηα
ρξεκαηηθά πξόζηηκα ησλ αζιεηώλ ή πόιεσλ θαηαζθεπάδνληαλ νξεηράιθηλα αγάικαηα ηνπ Γία
(Εάλεο), ηα νπνία ζηήλνληαλ ζηελ είζνδν ηνπ ζηαδίνπ. Οη Εάλεο έθεξαλ ηα νλόκαηα ησλ
παξαβαηώλ ζηε βάζε ηνπο γηα λα ζπκίδνπλ ζηνπο αηώλεο απηνύο πνπ παξέβεζαλ ην «επ
αγσλίδεζζαη». Έηζη νη Εάλεο ρξεζίκεπαλ ζαλ πξνεηδνπνίεζε θαη ζαλ παξάδεηγκα πξνο
απνθπγήλ γηα όινπο εθείλνπο νη νπνίνη ζθέπηνληαλ λα αγσληζηνύλ ρξεζηκνπνηώληαο
κεζόδνπο αληίζεηεο κε ηελ ηζηνξία ηεο Οιπκπίαο.

4. Σα αγωνίζμαηα ηων Ολσμπιακών Αγώνων
Αγώλεο δξόκνπ
• Πάιε
• Ππγκαρία
• Παγθξάηην
• Πέληαζιν
• Αξκαηνδξνκία
Αρμαηοδρομία

5. Αγώνες Δρόμοσ
Ο θεζμός ηης εκετειρίας
Ζ ιέμε εθερεηξία ζεκαίλεη δηαθνπή ησλ ερζξνπξαμηώλ, αλαθσρή. Ήηαλ έλαο ζεζκόο πνπ
πξνέβιεπε ηελ αλαζηνιή ησλ ερζξνπξαμηώλ γηα έλα θαζνξηζκέλν δηάζηεκα ην νπνίν άξρηδε
από ηελ αλαγγειία ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ. Χάξε ζην ζεζκό απηό ην ηεξό ηεο Οιπκπίαο
απέθηεζε ηεξάζηην θύξνο θαη θήκε. Ζ εθερεηξία αξρηθά δηαξθνύζε έλα κήλα θαη νλνκαδόηαλ
"ηεξνκελία", αξγόηεξα όκσο ε δηάξθεηά ηεο ήηαλ ηξεηο ή έληεθα κήλεο.
Καηά ηελ εθερεηξία ζηακαηνύζε θάζε ερζξνπξαμία θαη επηηξεπόηαλ ειεύζεξα ε πξνζπέιαζε
ζηε ρώξα ηεο Ήιηδαο, πνπ θεξπζζόηαλ ειεύζεξε θαη απαξαβίαζηε. Δπί πιένλ όζνη
επηζπκνύζαλ λα παξαθνινπζήζνπλ ή λα πάξνπλ κέξνο ζηνπο αγώλεο ήηαλ ειεύζεξνη λα
πεξάζνπλ αθόκε θαη από ρώξεο κε ηηο νπνίεο ε παηξίδα ηνπο βξηζθόηαλ ζε πόιεκν.
Απαγνξεπόηαλ απζηεξά ε είζνδνο ζηελ Ζιεία ζε νπνηνλδήπνηε νπιηζκέλν ή ζε νκάδα
ζηξαηνύ.
Ο ζεζκόο ηεο εθερεηξίαο ήηαλ κηα πνιηηηθή πξάμε ζετθήο έκπλεπζεο. Μηα πξάμε ε νπνία έδηλε
ζηνπο Έιιελεο κηα θαηαπιεθηηθή επθαηξία λα ζηακαηήζνπλ ηηο ερζξνπξαμίεο θαη λα
αλαδεηήζνπλ δηπισκαηηθέο ιύζεηο ζηηο όπνηεο αληηζέζεηο θαη ηα πξνβιήκαηά ηνπο. ΢ηνπο
ζύγρξνλνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο δελ ηζρύεη θάηη αλάινγν.

6. Η ΑΠΑΓΟΡΕΤ΢Η ΣΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΢ΣΙ΢ ΓΤΝΑΙΚΕ΢
Ζ παξαθνινύζεζε ησλ αγώλσλ επηηξεπόηαλ ζε όινπο, ειεύζεξνπο θαη δνύινπο, αθόκα θαη
βάξβαξνπο. Μνλάρα απαγνξεπόηαλ απζηεξά ζηηο γπλαίθεο, ίζσο γηαηί νξηζκέλνη αζιεηέο
αγσλίδνληαλ γπκλνί. Γηα όπνηα κάιηζηα ηνικνύζε λα παξαβεί ηε δηαηαγή απηή, ππήξρε ε
πνηλή ηνπ ζαλάηνπ. Ωζηόζν, κία γπλαίθα πνπ αλήθε ζε ζπνπδαία αζιεηηθή νηθνγέλεηα θαη
ιαρηαξνύζε λα θακαξώζεη ληθεηέο κέζα ζην ζηάδην ηνπο δηθνύο ηεο, δε δίζηαζε λα ληπζεί
άληξαο θαη λα πεξάζεη κέζα ζηνπο ζεαηέο ησλ αγώλσλ. Ήηαλ ε Καιιηπάηεηξα . Ζ ζπγγέλεηά
ηεο κε μερσξηζηνύο αζιεηέο έθαλε ίζσο ηνπο Διιαλνδίθεο λα ηεο ζπγρσξήζνπλε ηελ
παξάβαζε θαη λα ηεο επηηξέςνπλε ηηκεηηθά λα παξαθνινπζήζεη ηνπο αγώλεο.
Δπίζεο ζεκεηώλεηαη κεκνλσκέλα θαη ηίκεζε γπλαηθώλ, πξάγκα πνπ δελ ήηαλ ζύλεζεο
θαηλόκελν, αθνύ ε ζπκκεηνρή ήηαλ θαζαξά αλδξηθό πξνλόκην.
΢ημαζία ηων αγώνων
Από ην 776 π.ρ. θαη κεηά νη Αγώλεο, ζηγά-ζηγά, έγηλαλ πην ζεκαληηθνί ζε νιόθιεξε ηελ αξραία
Διιάδα θηάλνληαο ζην απόγεην ηνπο θαηά ηνλ 6ν θαη 5ν αη. π.ρ. Οη Οιπκπηαθνί είραλ επίζεο
ζξεζθεπηηθή ζεκαζία αθνύ γίλνληαλ πξνο ηηκή ηνπ ζενύ Γία, ηνπ νπνίνπ ην ηεξάζηην άγαικα
ζηεθόηαλ ζηελ Οιπκπία. Ο αξηζκόο ησλ αγσληζκάησλ έγηλε είθνζη θαη ν ενξηαζκόο γηλόηαλ
ζηελ δηάξθεηα κεξηθώλ εκεξώλ.

7. Ο Δίας
Η ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΣΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
Ζ αλαγγειία ησλ αγώλσλ γίλνληαλ από ηνπο «ζπνλδνθόξνπο» δειαδή πνιίηεο Ζιείνπο
ζηεθαλσκέλνπο κε θιαδηά ειηάο πεξηεξρόκελνπο ηηο πόιεηο κε ξαβδί θήξπθα ζην ρέξη.

8. Αξρηθά νη Οιπκπηαθνί αγώλεο δηαξθνύζαλ κηα εκέξα κόλν. Αξγόηεξα, ην πξόγξακκα
δηεπξύλζεθε θαη εκπινπηίζηεθε κε πιήζνο αζιεκάησλ θαη παλεγπξηθώλ εθδειώζεσλ πνπ
ζπλόδεπαλ ηελ ενξηή, δηάξθεηαο πέληε εκεξώλ, ζηελ νπνία ζπλέξξεε πιήζνο αζιεηώλ θαη
ζεαηώλ. Ο Παπζαλίαο αλαθέξεη σο αηηία ηελ δηεμαγσγή ησλ 77ώλ Οιπκπηαθώλ αγώλσλ (472
π.Χ.), όηαλ ε αξκαηνδξνκία θαη ην πέληαζιν είραλ αξγνπνξήζεη ηόζν πνιύ, πνπ ην
παγθξάηην άξρηζε θαζπζηεξεκέλα θαη δηήξθεζε κέρξη ηηο λπθηεξηλέο ώξεο, κε απνηέιεζκα λα
ληθήζεη ν Αζελαίνο Καιιίαο. Σόηε απνθαζίζηεθε ε πνιπήκεξε δηεμαγσγή ησλ αγώλσλ θαη
θαζηεξώζεθε ην πελζήκεξν πξόγξακκα σο εμήο :
Οη ηειεηέο άξρηδαλ ηελ 11ε εκέξα ηνπ κήλα θαη δηαξθνύζαλ κέρξη ηελ 15ε εκέξα, έηζη ώζηε ε
λύρηα ηεο ηέηαξηεο κέξαο ησλ αγώλσλ λα ινύδεηαη ζην θσο ηεο παλζέιελνπ. ΢ύκθσλα κε ην
ζεκεξηλό εκεξνιόγην ε έλαξμε ησλ αγώλσλ γίλνληαλ πεξίπνπ ζηα ηέιε Ηνπλίνπ, αξρέο
Ηνπιίνπ. Ζ πξώηε εκέξα ήηαλ αθηεξσκέλε ζηνπο ζενύο. Ζ ζεκαληηθόηεξε ελαξθηήξηα ζπνλδή
ήηαλ πξνο ηηκή ηνπ Οιπκπίνπ Γηόο, θαη γηλόηαλ από εθπξνζώπνπο ηεο πόιεο ηεο Ήιηδαο.
Αθνινπζνύζε ν όξθνο ησλ αζιεηώλ, πξνπνλεηώλ θαη ειιαλνδηθώλ (δειαδή ησλ
δηαηηεηώλ πνπ ζα έθξηλαλ ηα απνηειέζκαηα ησλ αγώλσλ), θαηά ηνλ νπνίν γηλόηαλ ζπζία, ελώ
νη δηαηηεηέο έβγαδαλ ιόγν απεπζπλόκελνη ζηνπο αγσληζηέο. Όζν γηα ηνπο αλήιηθνπο λένπο
πνπ έπαηξλαλ κέξνο, νξθίδνληαλ νη παηέξεο ή νη πην κεγάινη αδειθνί ηνπο. Δπίζεο, νη
αζιεηέο θαη ηα άινγα εμεηάδνληαλ γηα λα θξηζεί ε ζπκκεηνρή ηνπο θαη γηα λα θιεξσζνύλ ζηηο
νκάδεο πνπ ζα έπαηξλαλ κέξνο.

9. Σν πξόγξακκα ηεο πξώηεο εκέξαο θαηέιεγε ζε γεληθό θαγνπόηη γλσξηκίαο ελώ ηελ ίδηα
κέξα γηλόηαλε θαη ε επγεληθή άκηιια γηα ηελ αλάδεημε ησλ θαιύηεξσλ θεξύθσλ θαη
ζαιπηγθηώλ. Απηνί πνπ θέξδηδαλ, ιάβαηλαλ ην ηηκεηηθό πξνλόκην λ' αλαγγέιινπλ θαη λα
εθθσλνύλε ηα νλόκαηα ησλ Οιπκπηνληθώλ ηελ ώξα ησλ βξαβείσλ. Σελ πξώηε κέξα ησλ
αγσληζκάησλ, πξηλ από ηα ραξάκαηα γέκηδαλ νη θεξθίδεο, αθνύ κε ηηο πξώηεο ειηαρηίδεο
μεθηλνύζαλ ηα πξώηα αγσλίζκαηα.

10. Σε δεύηεξε, ηξίηε θαη ηέηαξηε κέξα ησλ αγώλσλ δηεμάγνληαλ ηα αγσλίζκαηα, ελώ ε
ηειεπηαία κέξα ήηαλ αθηεξσκέλε ζηηο ηειεηέο, πνκπέο θαη ζηηο ζπζίεο ζηνπο ζενύο. Σελ
ηειεπηαία κέξα ησλ Οιπκπηαθώλ αγώλσλ γηλόηαλ ε απνλνκή ησλ ζηεθάλσλ. Έλαο λεαλίαο
έθνβε κε ρξπζό ςαιίδη ηα θιαδηά ηεο ειηάο από ην ηεξό δέληξν. Με ηελ απνλνκή ηνπ
ζηεθαληνύ αλαγγέιινληαλ ην όλνκα ηνπ αζιεηή, καδί κε απηό ηνπ παηέξα ηνπ θαη ηεο
παηξίδαο ηνπ θαη γηλόηαλ αζάλαην ζε όιεο ηηο ηόηε Διιεληθέο πόιεηο. Οη ληθεηέο έδηλαλ δώξα
ζηνπο ζενύο, θαζέλαο κε ηηο δπλαηόηεηέο ηνπ γηα λα ηνπο επραξηζηήζνπλ γηα ηελ πςεινηέξα
ησλ ηηκώλ. Αθνινπζνύζαλ πνκπέο θαη γεληθό θαγνπόηη, ζπλνδεπόκελν από ηξαγνύδη θαη
κνπζηθή, ηα «επινίκια».
Σο έπαθλο
Οη ληθεηέο ησλ αγώλσλ ζαπκάδνληαλ θαη γίλνληαλ αζάλαηνη κέζα από πνηήκαηα θαη
αγάικαηα. Σν έπαζιν γηα ηνπο ληθεηέο ήηαλ έλα ζηεθάλη από θιαδί ειηάο.
Οη επηδόζεηο ησλ αζιεηώλ ήηαλ ζπρλά εμαίξεηεο. Όηη όκσο ελδηέθεξε, ήηαλ πξνπάλησλ ε
άκηιια θαη ε Νίθε, όρη θαη νη επηδόζεηο θαζ’ εαπηέο, όπσο θαη όζν ελδηαθέξνπλ ζηελ επνρή
καο. Άιισζηε δελ ππήξραλ θαη ρξνλόκεηξα, ώζηε λα είραλ κεηξεζεί κε αθξίβεηα νη επηδόζεηο
ησλ δξνκέσλ. Έρνπλ όκσο πεξηζσζεί πεξηγξαθέο είηε αθεγήζεηο γηα επηβιεηηθέο επηηεύμεηο
αζιεηώλ, ελδεηθηηθέο ηνπ ζαπκαζκνύ ησλ ζεαηώλ γη’ απηέο, θαη άξα ηεο κεγαινζύλεο ησλ
επηδόζεώλ ηνπο.