Өртгийн бүртгэл 2 хичээлийн лекц 1 "Технологийн үе шатны аргаар өртөг тооцох арга зүй"

1. Лекц 1
Технологийн үе шатны
аргаар өртөг тооцох
арга зүй

2. LOGO
ТҮШАӨТСистем:
Үйлдвэрлэл тодорхой технологийн
дагуу олон дамжлагаар тасралтгүй
боловсруулалтаар явагддаг үед,
Өртгийн нэг объектоос олон төрлийн
бүтээгдэхүүнийг нэгэн зэрэг
үйлдвэрлэн гаргадаг,
Нэг төрлийн бүтээгдэхүүнийг
бөөнөөр нь хэд хэдэн шат
дамжлагаар дамжуулан
үйлдвэрлэдэг нөхцөлд ашигладаг.

3. LOGO
Бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэлийн
хөдөлгөөн ба
зардлын урсгал
Дэс
дараалсан
хөдөлгөөн
Зэрэгцээ
хөдөлгөөн
Сонгомол
хөдөлгөөн
Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн хөдөлгөөнийг мэдсэнээр
тухайн цехийн үйлдвэрлэлийн өртгийн тайланд аль
цехүүдийн зардлыг нэгтгэж, өртөг тооцохоо
тодорхойлно.

4. LOGO
ТҮШАӨТСистемийн онцлог:
Зардлыг цех, дамжлага бүрээр
нээсэн ДҮ дансанд хуримтлуулан
бүртгэнэ.
Нийт болон нэгжийн өртгийг
тооцохдоо дээрх ДҮ дансны
дэлгэрэнгүй бүртгэл болох өртгийн
тайлан ашиглана.
Тайлант хугацааны эцэст нийт
үйлдвэрлэлийг эквивалент нэгжид
шилжүүлэн тооцно.

5. LOGO
Технологийн үе шатны аргаар
өртөг тооцоход цех дамжлагад
гарсан бүх зардлыг тухайн цех
дамжлагын үйлдвэрлэлийн өртгийн
тайланд нэгтгэнэ. Өртгийн тайлан нь
ТҮША-ийн үндсэн чухал зүйл бөгөөд
дуусаагүй үйлдвэрлэл дансны
дэлгэрэнгүй бүртгэл юм.
Энэ тайланд сарын туршид
хуримтлагдсан зардал, түүний
хуваарилалт, бүтцийг харуулна.

6. LOGO
Нэмэлт
тооцоолол
Толгойн
хэсэг
Тоо
хэмжээний
үзүүлэлт
Үйлдвэр
лэлийн
өртгийн
хэсэг

7. LOGO
1.Толгойн хэсэг
 Компанийн нэр
 Тайлан гаргаж байгаа цехийн нэр
 Өртгийн тайлан гаргаж байгаа
хугацаа
 Өртгийн тайлан бэлтгэж байгаа арга
(дундаж өртгийн арга, эхэлж
үйлдвэрлэлд орсныг эхэлж
үйлдвэрлэж дуусгах арга) -ын
талаарх мэдээллийг тусгана.

8. LOGO
2. Тоо хэмжээний хэсэг
Энэ хэсэгт цехийн үйлдвэрлэж байгаа
бүх бүтээгдэхүүний тоо хэмжээ болон
түүний орлого, зарлага, үлдэгдлийг
баланслуулан харуулна.
Тоо хэмжээний үзүүлэлтийг ашиглан
эквивалент бүтээгдэхүүний тооцоо, цехэд
нэмэгдсэн нэгжийн өртөг, дуусаагүй
үйлдвэрлэлийн эцсийн үлдэгдэл өртөг
болон тухайн цехээс дараагийн цехэд
шилжүүлсэн эсвэл үйлдвэрлэж дууссан
бүтээгдэхүүний өртгийг тодорхойлно.

9. LOGO
3. Үйлдвэрлэлийн өртгийн хэсэг
Тухайн
цехэд
тусгагдах
зардал
• Дуусаагүй үйлдвэрлэлийн эхний үлдэгдэл өртөг,
• Тайлант хугацаанд өмнөх цехээс шилжиж ирсэн өртөг,
• Тайлант хугацаанд тухайн цехэд нэмэгдэж гарсан
зардал гэсэн хэсгүүдээс бүрдэнэ.
• Тухайн цехэд тусгагдах зардлыг нийт болон нэгжийн
өртгөөр нь тодорхойлон харуулна.
Цехийн
зардлын
хувиарлалт
ын хэсэг
• Дараагийн цех эсвэл бэлэн бүтээгдэхүүнд
шилжүүлсэн бүтээгдэхүүний өртөг
• Хорогдлын өртөг
• ДҮС2-т үлдэх өртөг зэргийг тооцож
харуулна.
Хуваарилагдсан зардлын дүн нь цехэд тусгагдах зардлын дүнтэй
тэнцүү байна.

10. LOGO
4. Нэмэлт тооцоолол
Эквивалент
бүтээгдэхүүний
тооцоо
Нэгжийн
өртгийн
тооцоо

11. LOGOЭквивалент бүтээгдэхүүний
тооцоо
Эквивалент бүтээгдэхүүн гэдэг нь тухайн
цех буюу өртгийн объектоос үйлдвэрлэсэн
бүтээгдэхүүнийг зардлын төсөв, нормативаар
нь дамжуулан үйлдвэрлэж дууссан
бүтээгдэхүүний тоо хэмжээнд шилжүүлэн
тооцох арга. Өөрөөр хэлбэл дуусаагүй
үйлдвэрлэлд байгаа бүтээгдэхүүнийг зардлын
төсвийг харгалзан дууссан бүтээгдэхүүнд
шилжүүлэн тооцож, түүнийг жинхэнэ
үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнд нэмэх замаар
эквивалент бүтээгдэхүүний хэмжээг гаргана.

12. LOGOЭквивалент бүтээгдэхүүний
тооцоо
Эквивалент бүтээгдэхүүн тодорхойлохын
үндсэн зорилго нь ДҮС2 болон шилжүүлсэн
бүтээгдэхүүнд зардлыг тэнцвэртэй
хэмжээгээр хуваарилан, өртгийг үндэслэлтэй
тооцоход оршино.
Эквивалент бүтээгдэхүүний хэмжээг
шууд материал,
шууд хөдөлмөр,
ҮНЗ гэсэн зардлын 3 элемент тус бүрээр
тодорхойлно

13. LOGO
Иж бүрдлийн хувь гэдэг нь зардлын
зарцуулагдсан хувь хэмжээ юм.
Эквивалент бүтээгдэхүүний
тооцоо

14. LOGO
Нэгжийн өртгийн тооцоо
Нэгжийн өртгийг уг бүтээгдэхүүнийг
үйлдвэрлэхэд гарсан зардлын элемент тус
бүрээр тооцно. Нэгж эквивалент бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэхэд хэдэн ₮-ийн шууд материалын
зардал, шууд хөдөлмөрийн зардал, ҮНЗ гарах вэ?
гэдгийг тооцож бүх зардлуудын нийлбэрээр нийт
нэгжийн өртгийг тооцно.

15. LOGO
Жишээ нь:
“Ундраа” компани найрлагын, холих, эцэслэн,
гүйцэтгэх гэсэн 3 дамжлагаар бүтээгдэхүүнээ
үйлдвэрлэдэг. 2007-1 сард 20,000 нэгж
бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлснээр бизнесээ
эхэлсэн. Үүнээс 18,000 нэгжийг үйлдвэрлэж
дуусгаад дараагийн “Холих” дамжлагад
шилжүүлсэн. 2,000 нэгж сарын эцэст дуусаагүй
үлдсэн. ДҮ-д шаардлагатай бүх материалыг
зарцуулсан. Цалин болон нэмэгдэл зардал нь
50%-иар зарцуулагдсан. Найрлагын цехэд
нийтдээ 240,000₮-ийн шууд материалын зардал,
285,000₮-ийн шууд хөдөлмөрийн зардал, 266,000₮-
ийн ҮНЗ гарсан.

16. LOGO