senario

1. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Όταν ο Μαντίθεος κληρώθηκε να αναλάβει δημόσιο αξίωμα το 492 περίπου π.Χ. κάποιοι
συμπολίτες του προσπαθώντας να τον αποκλείσουν τον κατηγόρησαν ως εχθρό της Δημοκρατίας.
Ως απόδειξη των ισχυρισμών τους επικαλέστηκαν το γεγονός ότι υπηρέτησε στην τάξη των Ιππέων
την εποχή των Τριάκοντα Τυράννων υποστηρίζοντας έτσι, τουλάχιστον έμμεσα, στις εγκληματικές
τους ενέργειες κατά των συμπολιτών του.
Ο Μαντίθεος πρέπει να παρουσιαστεί στο δικαστήριο της Βουλής των 500 και να υπερασπιστεί
δημόσια την ακεραιότητα και τα δημοκρατικά του φρονήματα. Προστρέχει στο Λυσία και ζητά τη
βοήθειά του. Πρέπει στο δικαστήριο να αποκαλύψει τους συκοφάντες του.
Ένας δημόσιος έλεγχος (δοκιμασία) διεξάγεται στον απόηχο της Τυραννίας των Τριάκοντα στην
Αθήνα κατά τις αρχές του 4ου π.Χ. αιώνα.
Όλη η τάξη ωστόσο, μέσα από έναν ρόλο αφανή και απαρατήρητο, είναι ταυτόχρονα το
ακροατήριο που παρίσταται στη δοκιμασία και η κοινή γνώμη. Αξιολογεί αντίδικους για το ήθος
τους και τους Δικαστές για την απόφασή τους.
Πληροφορείται για τον θεσμικό ρόλο και τη λειτουργία των δικαστηρίων στην κλασική Αθήνα.
Αναπόφευκτα αναρωτιέται και για τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και τα κριτήρια
ανάληψης κάποιου δημόσιου αξιώματος στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία και στη σημερινή.
ΟΜΑΔΑ Α΄ : Η ομάδα του Λυσία
Δομή του ρητορικού λόγου, ηθοποιία, παθοποιία
Ονοματεπώνυμο
1.
2.
3.
4.
5.
Σε μια γωνιά της τάξης «στήνει το δικηγορικό του γραφείο» ο Λυσίας με τους βοηθούς του. Η
υπόθεση μοιάζει σε πολλά με σύγχρονες υποθέσεις που εκδικάζονται στα δικαστήρια , με μια
σημαντική διαφορά: Δεν επιτρέπεται η συμπαράσταση συνηγόρου στην ακροαματική διαδικασία.
Η κατηγορίες πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά κι ο πελάτης, ο Μαντίθεος, πρέπει να εκφωνήσει
λόγο πειστικό με επιχειρήματα αποτελεσματικά. Πρέπει να πείσει, πρέπει να κερδίσει τη δίκη.
ΟΜΑΔΑ Β΄ : Οι κατήγοροι
Σύνθεση του κατηγορητηρίου
Ονοματεπώνυμο
1.
2.
3.
4.
5.
Στην άλλη γωνιά της τάξης οργανώνονται οι κατήγοροι. «Εμπερίστατοι» Αθηναίοι πολίτες που
αγωνιούν και υπερασπίζονται την Αθηναϊκή Δημοκρατία. Συλλέγουν με φροντίδα πληροφορίες το
Μαντίθεο, οργανώνουν προσεκτικά το κατηγορητήριο. Ο άνθρωπος αυτός δεν πρέπει να αναλάβει
το αξίωμα του βουλευτή. Η πόλη πρέπει να προστατευτεί.

2. ΟΜΑΔΑ Γ΄ : Ο Μαντίθεος και οι μάρτυρες που καλεί να τον υποστηρίξουν.
Έντεχνες-άτεχνες πίστεις, ηθοποιία, υπόκρισις
Ονοματεπώνυμο
1.
2.
3.
4.
5.
Στη μέση ο Μαντίθεος: Πριν και κατά τη διάρκεια της δίκης αναγκάζεται σε έναν βιογραφικό
απολογισμό. Υπερασπίζεται το κοινωνικό του ήθος, την πολιτική του ευθύνη (υπεύθυνη στάση του
ως πολίτης) και το δικαίωμά του να συμμετέχει στα δημόσια αξιώματα. Πρέπει να προετοιμαστεί
καλά, να καταδείξει τους κατηγόρους του ως κοινούς συκοφάντες, ανθρώπους με ταπεινά κίνητρα.
ΟΜΑΔΑ Δ΄ :Τα μέλη της Βουλής (οι δικαστές)
Έλεγχος επιχειρημάτων υπέρ και κατά του Μαντιθέου - απόφαση
Ονοματεπώνυμο
1.
2.
3.
4.
5.
Προς την πλευρά της έδρας αθροίζονται οι δικαστές – βουλευτές. Ακούνε προσεκτικά και
ενάγοντες και κατηγορούμενο. Παρατηρούν εμφάνιση, στάση, επιχειρήματα, αξιολογούν και
εκδίδουν τη δικαστική απόφαση.
ΟΜΑΔΑ Ε΄ : Ομάδα εμπειρογνωμόνων
Κοινωνικοπολιτικό και ιστορικό πλαίσιο της Δοκιμασίας – Αναγωγή στο σήμερα
Ονοματεπώνυμο
1.
2.
3.
4.
5.
Τέλος, την ιδέα του σεναρίου υποστηρίζει μια ομάδα εμπειρογνωμόνων που έχει ως αποστολή τον
έλεγχο της εγκυρότητας των πληροφοριών που συλλέγουν και διαχειρίζονται οι υπόλοιπες ομάδες.
Ερωτήσεις για αναγωγή στο σήμερα:
1)Στον «Ὑπὲρ Μαντιθέου» λόγο οι κατήγοροι του Μαντιθέου τον καταγγέλλουν, επειδή πιστεύουν
ότι δεν είναι ικανός να αναλάβει το αξίωµα του βουλευτή εξαιτίας της αντιδηµοκρατικής κατά το
παρελθόν συµπεριφοράς του (σύµφωνα µε το κείµενο υπηρέτησε ως ιππέας κατά την εποχή των
Τριάκοντα).
Στη βάση της ενέργειάς τους αυτής βρίσκεται η αντίληψη των πολιτών της αρχαίας πόλης, που δεν
εννοούν τη δική τους ζωή και ευτυχία πέρα από τη ζωή και ευτυχία της πόλης τους. Ποια θέση έχει
σήµερα η αντίληψη αυτή στη ζωή µας; Ποιο το διαχρονικό µήνυµα του λόγου για τον πολιτικό

3. ρόλο και την ευθύνη του Έλληνα πολίτη, όσον αφορά τη λειτουργία του δηµοκρατικού
πολιτεύµατος;
2) Ισχύει στις μέρες μας η «αξιοκρατία» σε θέµατα επιλογής ατόµων κατάλληλων να αναλάβουν
δηµόσια αξιώµατα;