1. ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢ ΓΙΑ ΣΗΝ 1η ΕΝΟΣΗΣΑ
1. ΢ηο παρακάηω απόζπαζμα να βρεις ηο σποκείμενο ηων ρημάηων ποσ είναι σπογραμμιζμένα.
Προζοτή ζηα απρόζωπα ρήμαηα ποσ παίρνοσν ως σποκείμενο ολόκληρη δεσηερεύοσζα
πρόηαζη:
«Βάζεηα. Η νκνξθηά ηεο έρεη ηαμηδέςεη ζηα πέξαηα ηεο νηθνπκέλεο θαη όρη άδηθα. Αμίδεη ηνλ θόπν λα
κείλεηο ζε έλαλ από ηνπο αλαζηπισκέλνπο πύξγνπο ή αξρνληηθά ηεο Βάζεηαο, πνπ κε ηόζε θξνληίδα θαη
ζεβαζκό ν ΕΟΣ απνθαζηζηά ζηελ αξρηθή ηνπο κνξθή. Πξέπεη όκσο λα γξαθηείο ζε ….ιίζηα αλακνλήο, κηα
πνπ ηα δηαζέζηκα δσκάηηα είλαη αθόκα ιίγα θαη νη κλεζηήξεο νπθ νιίγνη. Όπνηνο δήζεη ηελ εκπεηξία από
θνληά δελ ηελ μερλά.
ΡΗΜΑΣΑ
ΤΠΟΚΕΘΜΕΝΑ
2. ΢πκπιεξώζηε κε ε ή αι ηηο θαηαιήμεηο ησλ ξεκάησλ ζην παξαθάησ απόζπαζκα, πξνζέρνληαο θάζε θνξά
πνην είλαη ην ππνθείκελν:
«Σα Ζαγνξνρώξηα ηεο Ηπείξνπ βξίζθνλη… ζηελ νξεηλή πεξηνρή ηεο Βόξεηαο Πίλδνπ θαη ζηελ έθηαζε πνπ
νξίδεη… κεηαμύ ησλ πόιεσλ Θσάλληλα, Κόληηζα θαη Μέηζνβν. Απνηεινύλη…. από ζπλνιηθά 46 ρσξηά ηα
νπνία είλαη ρηηζκέλα κε ηξόπν πνπ λνκίδεηο όηη είλαη έλα κε ην ηνπίν. Η ηδηαίηεξε παξαδνζηαθή
αξρηηεθηνληθή ζηεξίδεη… ζηελ πέηξα. Η πεξηνρή γλώξηζ… θάπνηε επνρέο κεγάιεο αθκήο.
3. ΢ηε ζηήιε Β ζαο δίλνληαη ιέμεηο παξάγσγεο κε αρώξηζηα κόξηα. Να ζπκπιεξώζεηε ηε ζηήιε Α κε ηα
αρώξηζηα κόξηα (ιόγηα ή ιατθά):
ΠΑΡΑΓΩΓΕ΢ ΛΕΞΕΘ΢
εθ + άληιεζε
ζπλ + ρσλεύσ
ζπλ + πιέγκα
ππό + ήιηνο
ελ + κέλσ
α (ζηεξ.) + ππαξθηόο
ζπλ + ιέγσ
4. Να αλαπηύμεηε ηελ παξαθάησ παξάγξαθν κε ζύγθξηζε θαη αληίζεζε:
Θεματική περίοδος: «Σν βνπλό θαη ε ζάιαζζα είλαη δύν πξννξηζκνί δηαθνπώλ πνιύ δηαθνξεηηθνί κεηαμύ
ηνπο»
΢πκπιεξώζηε ζηελ νκάδα ζαο ηηο δύν ζηήιεο θαη γξάςηε ηελ παξάγξαθν ζην ζπίηη ζην ηεηξάδηό ζαο.
Βοσνό
Θάλαζζα

2. 5. ΢πκπιεξσκαηηθή άζθεζε γηα ην ππνθείκελν. Βξείηε ηα ππνθείκελα ησλ ππνγξακκηζκέλσλ
ξεκάησλ.
 Προζοτή όηαλ ππνθείκελν είλαη κηα δεπηεξεύνπζα πξόηαζε. Παξαηεξνύκε δύν
πεξηπηώζεηο:
α. Σν ξήκα είλαη προζωπικό, αιιά αληί γηα θάπνην πξόζσπν (π.ρ. ν Γηάλλεο, ν παππνύο, ν θαζεγεηήο,
ηα παηδηά θ.ι.π.) κπαίλεη σο ππνθείκελν κηα δεσηερεύοσζα αναθορική πρόηαζη. Εηζάγεηαη ζπλήζσο κε
ηηο αλησλπκίεο: όποιος –α –ο, όζος –η –ο .
β. Σν ξήκα είλαη απρόζωπο ή απξόζσπε έθθξαζε (π.ρ. αμίδεη, απαγνξεύεηαη, είλαη αιήζεηα θ.ι.π.).
Σόηε σο ππνθείκελν ρξεζηκνπνηείηαη κηα δεπηεξεύνπζα πξόηαζε πνπ εηζάγεηαη κε ην να ή ην όηι.
(Προζοτή: αλ ππάξρεη θάπνηα νλνκαζηηθή δίπια ζην «απξόζσπν» ξήκα, ηόηε απηή είλαη ην ππνθείκελν
θαη ην ξήκα δελ ρξεζηκνπνηείηαη σο απξόζσπν ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, αιιά σο πξνζσπηθό)
1) Σν απηνθίλεην ηνπ Γηάλλε είλαη θαηλνύξην θαη πνιύ θαιήο ηερλνινγίαο. ………………………………..
2) Όπνηνο έρεη ηέηνην απηνθίλεην ζήκεξα ζεσξείηαη ηπρεξόο. ……………………………………………….
3) Απαγνξεύεηαη ε ζηάζκεπζε ησλ απηνθηλήησλ ζην ζεκείν απηό. ………………………………………….
4) Αμίδεη λα επηζθεθηείο ην Αηηηθό Πάξθν. …………………………………………………………………..
5) Όζνη ζέινπλ εηζηηήξην ζα ην αγνξάζνπλ από ην ηακείν. …………………………………………………...
6) Μελ ππξνβνιείηε ηνλ πηαλίζηα. …………………………………………………………………………….
7) Είλαη απαξάδεθην λα πεηάκε ζθνππίδηα ζην δξόκν. ………………………………………………………..
8) Πξέπεη λα ηξσο πξσηλό θάζε κέξα. …………………………………………………………………………
9) Όινη πξέπεη λα ηξώκε πξσηλό θάζε κέξα. …………………………………………………………………..
10) Πξνβιέπεηαη όηη ν ρεηκώλαο ζα είλαη βαξύο. ……………………………………………………………..