Open Education Center Mongolia 2020

1. ХЬЮТАГОГ
Д. Бадарч
П. Лхагвасүрэн
С. Нарантуяа

2. OUR VISION & MISSION FOR EDUCATION
Үр өгөөжтэй багшлахуй ба суралцахуйн
арга зүйг бий болгох үндэслэл1
Багшлахуйн чанар ба суралцахуйн
үр дүн2
Сурган заах арга зүйн хандлага,
ач холбогдол3
Өөрийгөө чиглүүлсэн болон
зорилготой суралцахуй4
Педагог, Андрагог, Хьютагогийн
харьцуулалт
5
Дүгнэлт
6
Хэрэгтэй веб хаягууд
7
Ашигласан материал
8
Эргэцүүлэл/ярилцлага
9
АГУУЛГА

3. БОЛОВСРОЛЫН ТАЛААРХ ХАНДЛАГА
ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨЖ БАЙНА ВЭ?

4. “Боловсрол гэдэг нь бидэнд олгодог ямар нэг зүйл бус,
харин бид өөрсдөө бүтээн бий болгож буй зүйл юм гэсэн
үзэл санаа руу бид шилжих хэрэгтэй байна."
- Stephen Downes

5. Боловсролын талаарх хандлагын өөрчлөлт
(Илүү үр өгөөжтэй багшлахуйн болон суралцахуйн арга зүйг бий болгох үндэслэл)
ХУУЧИН
o Сургуульд хамруулах/Хүртээмж
o Суралцагч мэдлэгийг хүлээн авагч,
дамжуулагч
o Багш мэдлэг эзэмшүүлэх болон мэдлэгийг
удирдан зохион байгуулах гол эх үүсвэр
o Агуулгад суралцдаг/cognition
o Педагог
o Суралцагч юу сурах хэрэгтэй вэ гэдэг
дээр суурилсан нэг ижил загварчлал
(mass education)
o Боловсролын дараагийн түвшинд хүргэх,
гэрчилгээ, диплом олгохын тулд үнэлгээ
хийгддэг – стандартчилсан тест
ШИНЭ
o Суралцахуй/Чанар
o Суралцагч мэдлэгийг шүүн тунгаадаг хэрэглэгч, мэдлэг бүтээгч
Агуулга болон мэдлэг бүтээх орчинг бий болгогч
Чадамж болон чадавхийг хөгжүүлэгч
o Багш дэмжин чиглүүлэгч, суралцах боломжийг нээх хөтөч
o Бие дааж суралцах арга барилд суралцдаг/meta and epistemic
cognition
o Хьютагог
o Суралцагч юу сурах хүсэлтэй байна вэ гэдэг дээр суурилан
суралцагчийн хэрэгцээнд нийцүүлэх (personalized education)
o Суралцахуйн хэрэгцээг үнэлэх, Үнэлгээ – сурах, сургах үйл явцыг э
ргэцүүлэн тунгаах, суралцагчийн танин мэдэхүйн хөгжлийн
зэрэгцээ сэтгэлийн дотоод чадамж, чадавхийг үнэлэх

6. Суралцагчийн сурах үйл явц
олон хүчин зүйлсээс хамаардаг.

7. Боловсрол – амьдралын чанарыг сайжруулах
Багшлахуйн чанар – суралцахуйн үр дүнд нөлөөлөх гол хүчин зүйл
ХУУЧИН
o Багшлахуй болон суралцахуйн мөн чанарын тал
аарх сайтар ойлголттой
o Суралцахуйн хэрэгцээг нөхцөл байдалд нийцүүл
эн эргэцүүлэн төсөөлөх чадавхитай – сэтгэлгээн
ий өөрчлөлт
o Ялгаатай байдлыг үнэлдэг
o Хил хязгаарыг тэлж боломжуудыг нээж өгдөг
o Алдаа гаргахыг хүлээн зөвшөөрдөг
o Санал, шүүмж өгдөг, сонсдог
o Бусад эх үүсвэр, материал өгч чиглүүлдэг
ШИНЭ
o Хүнд тусалж сэтгэлийн сайхныг мэдэрдэг
o Бусдын төлөө санаа тавьдаг (оюун ухаан төдийгүй сэтгэл
ийн боловсрол)
o Суралцагчдад урам өгч дэмждэг (эелдэг бус бүдүүлэг хар
илцаа, доромжлолд өртсөн суралцагчийн бүтээмж муу ба
йдаг)
o Суралцагчдад бодлоо хэрхэн хөгжүүлэх, сурах арга барил
д хэрхэн суралцах, хэрхэн хүн болох талаар зааж, үлгэр
дууриал үзүүлдэг
o Өөрсдөдөө болон багшлахуйн үйл ажиллагаандаа үнэлгээ
өгч, судалгаа хийдэг
Сайн багш гэж хэнийг хэлэх вэ?

8. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ
А. Агуулга, технологи болон сурган,
заах арга зүйн мэдлэг
Б. Суралцагчийн талаарх мэдлэг
В. Суралцахуйн үр дүнг тодорхойлох
Г. Нөөц материал, эх үүсвэрийн талаарх мэдлэг
Д. Суралцахуйн үйл ажиллагааг уялдаатай төлөвлөх
Е. Суралцахуйн үнэлгээг төлөвлөх
1. Төлөвлөлт болон бэлтгэл ажил
А. Эерэг уур амьсгалтай, хүндлэл дээр суурилсан харилцаа бий
болгох
Б. Суралцах хүсэл эрмэлзлэлийг төрүүлсэн суралцахуйн орчин
бүрдүүлэх
В. Хичээлийн/сургалтын явц, процедурыг удирдан зохион байгуулах
Г. Суралцагчийн төлөвшилтөд эерэг нөлөө үзүүлэх
Д. Сургалтын хэлбэрийг сонгох
2. Анги зохион байгуулалт
А. Суралцагчидтай ярилцах
Б. Сурган заах арга зүйн онол, арга барил,
техникийг агуулга болон технологитой уялдуулан хэрэглэх
В. Суралцагчдыг суралцахуйн үйлд татан
оролцуулах, чиглүүлэх
Г. Суралцахуйн үнэлгээг хэрэгжүүлэх
Д. Уян хатан, эргэх холбоотой байх
3. Хичээл заах/сургалт явуулах
А. Багшлахуйн үйл болон суралцахуйн үйлийг эргэцүүлэн тунгаах,
судалгаа хийх
Б. Баримт бичгийг үнэн зөв хөтлөх
В. Хамт олон, эцэг эх зэрэг бусадтай хамтран ажиллах
Г. Мэргэжлийн чиглэлээр олон нийтийн байгууллага/сүлжээнд
оролцох
Д. Бие хүн, мэргэжлийн хувьд өсөж хөгжих
Е. Багшийн мэргэжлийн үнэ цэнийг өсгөх, улс орны нийгэм, эдийн
засгийн хөгжилд хувь нэмэр оруулах
4. Мэргэжлийн хариуцлага

9. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ

10. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ

11. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ
Worldview that operates on a principle of
“stimulus-response”. Learning is a change
in behavior in the learner caused by
external stimuli.
(Ivan Pavlov, Skinner B.F)
Behaviorism
Learner is viewed as an information processor-
information comes in, is being processed, and
leads to certain outcomes
(Jean Piaget, Roger Schank et.al.)
Cognitivism
Paradigm posits that learning is an
active, constructive process. The learner
is an information constructor. New
information is linked to prior knowledge.
(Vygotsky, Dewey)
Constructivism
Learner experience things for themselves and learn
from them. The more often a learner reflects on a
task, the more often they have the opportunity to
modify and refine their efforts - without
reflection, people would continue to repeat their
mistakes
(Kolb)
Experiential learning

12. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ
Learning is viewed as a personal act to
fulfill one’s potential. Focuses on the
human freedom, dignity, and potential.
(Rogers, Knowles)
Humanism
Refers to teaching methods, lesson designs, and
school programs that are based on the latest
scientific research about how the brain learns
(grounded in the neuroscience of learning).
Brain-based learning
Based upon the idea that people process
information by forming connections.
Technologies have created new
opportunities for people to learn and
share information across the World Wide
Web and among themselves.
(George Siemens, Stephen Downes)
Connectivism
Students must learn to be prepared for the
workforce in the digital age. Life/career skills:
adaptability & flexibility, initiative & self-
direction, leadership & responsibility,
productivity & accountability, social & cross-
cultural skills. Learning/innovation skills:
creativity, critical thinking, collaboration,
communication, problem solving.
(US Department of Education)
21st Century Skills

13. БАГШЛАХУЙН ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ

14. Self-directed learning (andragogy), and self-determined learning
(heutagogy) are the ideals necessary in making students "future
ready" to live and learn in a web-connected world.
Michelle Ann Patrovani, 2016

15. SELF-DIRECTED LEARNING
SDL is a process in which learners take
responsibility, typically under the guidance
of an instructor, for diagnosing learning
needs, articulating learning goals,
dentifying materials and resources for
learning, choosing and implementing
appropriate learning strategies, and
evaluating learning outcomes.
(Knowles, 1975).

16. SELF-DIRECTED LEARNING

17. ПЕДАГОГ, АНДРАГОГ,
ХЬЮТАГОГИЙН ХАРЬЦУУЛАЛТ
Педагог Андрагог Хьютагог
Хамаарал Багш төвтэй, багш
суралцагчийн юуг,
хэзээ, хэрхэн
сурахыг тодорхойлно.
Суралцагч, багш нь харилцан
хамааралтай. Суралцагч нь
бие даасан, сурах үйл
явцыг өөрсдөө чиглүүлдэг.
Суралцагч төвтэй, сурах арга
барилд суралцсан, сурах үйл
явцаа өөрсдөө удирдан залах
чадавхитай байхыг багш дэмжин чиглүүл
нэ.
Сургалтын м
атериал
Сургалтын материал
цөөн,багш суралцагчийн тархи
нд мэдээллийг
хадгалах, дамжуулах
арга барил хэрэглэдэг.
Насанд хүрэгчид өөрсдийн
болоод бусдын туршлагыг
ашигладаг.
Багш сургалтын холбогдох эх
нөөцийг бүрдүүлдэг, суралцагч
багштай харилцан зөвшилцсөний үндсэн
дээр сурах чиглэл/замаа
гаргадаг.
Сурах
шалтгаан
Боловсролын дараагийн шат/т
үвшинд хүрэхийн
тулд суралцдаг.
Насанд хүрэгчдэд өөрсдөд нь мэдэх
хэрэгцээ байгаа тул
суралцдаг.
Сурах үйл явц нь шугаман бус,
зөвхөн өнөөгийн хэрэгцээнд
төдийгүй шинэ нөхцөл байдалд
нийцүүлэн хэрэглэх боломжийг
тодорхойлж суралцдаг.

18. ПЕДАГОГ, АНДРАГОГ,
ХЬЮТАГОГИЙН ХАРЬЦУУЛАЛТ
Педагог Андрагог Хьютагог
Хамаарал Багш төвтэй, багш суралцагчи
йн юуг, хэзээ, хэрхэн сурахы
г тодорхойлно.
Суралцагч, багш нь харилцан
хамааралтай. Суралцагч нь бие даа
сан, сурах үйл явцыг өөрсдөө чигл
үүлдэг.
Суралцагч төвтэй, сурах арга барилд сур
алцсан, сурах үйл явцаа өөрсдөө удирда
н залах чадавхитай байхыг багш дэмжин
чиглүүлнэ.
Сургалтын ма
териал
Сургалтын материал
цөөн,багш суралцагчийн тархи
нд мэдээллийг
хадгалах, дамжуулах
арга барил хэрэглэдэг.
Насанд хүрэгчид өөрсдийн болоод
бусдын туршлагыг ашигладаг.
Багш сургалтын холбогдох эх нөөцийг бү
рдүүлдэг, суралцагч багштай харилцан з
өвшилцсөний үндсэн дээр сурах чиглэл/з
амаа гаргадаг.
Сурах
шалтгаан
Боловсролын дараагийн шат/т
үвшинд хүрэхийн тулд суралц
даг.
Насанд хүрэгчдэд өөрсдөд нь мэдэх
хэрэгцээ байгаа тул суралцдаг.
Сурах үйл явц нь шугаман бус, зөвхөн
өнөөгийн хэрэгцээнд төдийгүй шинэ нөхц
өл байдалд нийцүүлэн хэрэглэх боломжи
йг тодорхойлж суралцдаг.

19. ПЕДАГОГ, АНДРАГОГ,
ХЬЮТАГОГИЙН ХАРЬЦУУЛАЛТ
Педагог Андрагог Хьютагог
Сургалтын т
өвлөрөл
Тухайн хичээл дээр төвлөрч,
урьдчилан бэлтгэсэн хичээлий
н хөтөлбөр, тухайн хичээлий
н агуулгаар төлөвлөгдсөн, дэ
с дараалалтай үйл ажиллагаа
нд төвлөрдөг.
Асуудал шийдэх болон тухайн ажил
/
даалгаврыг гүйцэтгэхэд төвлөрдөг.
Суралцагч асуудал шийдэхээс хальж
зорилготой суралцахад төвлөрдөг. Сурал
цагч өөрийн болон бусдын туршлагаас с
уралцаж, эргэцүүлэн тунгаах зэрэг өөрий
н дотоод чадвараа хөгжүүлэн ашигладаг
.
Сурах сэдэл Багш, эцэг эх, өрсөлдөөн зэ
рэг гадаад хүчин зүйлсээс үү
дэлтэй
Өөрийн үнэлгээ, өөртөө итгэх итгэл
дээшлэх, үр дүнд хүрнэ гэсэн итгэ
л зэрэг дотоод хүчин зүйлсээс гара
лтай.
Амжилтад хүрнэ гэсэн өөртөө итгэх итгэ
л, сурах арга барилаа мэддэг, бүтээлч
байдал, эдгээр чадвараа танил болон ш
инэ нөхцөлд хэрэглэх чадвар, бусадтай
хамтран ажиллах зэргээс сэдэлтэй.
Багшийн
гүйцэтгэх
үүрэг
Сурах үйл явцыг төлөвлөн зо
хион байгуулах, сургалтын м
атериал тулгаж өгөх, өөрийгө
ө хамгийн сайн эх үүсвэрт то
оцох.
Боломжийг нээх хөтөч/чиглүүлэгч,
хамтран ажиллах, нээлттэй, хүндэт
гэлтэй хандах орчин бүрдүүлэх.
Суралцагчийн чадамж/чадавхийг хөгжүүлэ
х. Чадавхитай хүмүүс сурах арга барила
а мэддэг; бүтээлч
байдаг; өөртөө итгэх итгэл нь өндөр ба
йдаг; мэдлэг, ур чадвараа танил боло
н танил бус нөхцөлд хэрэглэж чаддаг.

20. АЖ ҮЙЛДВЭРЖИЛТИЙН
ХУВЬСГАЛ БА БОЛОВСРОЛ

21. Багш төвтэй педагог сурган заах арга зүйгээс
Суралцагч төвтэй хьютагог руу шилжиж буй шилжилт
БОЛОВСРОЛЫН ХЭЛБЭР
o Боловсрол 1.0 & 2.0 – багш төвтэй, педагог, beha
viorist арга зүй – багшаас сурагчид гэсэн нэг чиглэ
лээр агуулга эзэмшүүлэх- стандартчилсан/нэг хэмжээ-б
үгдэд-таарах
o Боловсрол 3.0 - андрагог, constructivist арга з
үй, багш суралцахуйг дэмжин чиглүүлэгч. Төсөлт ажи
лд суурилсан, туршилт хийсэн, амьдралд нийцтэй, н
ийгмийн сүлжээнд оролцон хамтран ажиллах боломж
ийг бүрдүүлсэн цахим сургалтын арга технологийг хичэ
эл, сургалтад нэвтрүүлэн хэрэглэх.
o Боловсрол 4.0 - хьютагог, connectivist арга зүй-
багш суралцах боломжийг нээх хөтөч, суралцагчийн су
рах үйл явцыг түүний авъяас, хүсэл сонирхол, хэрэгцэ
энд нийцүүлэн бие хүн болон төлөвшихэд нь анхаарал
хандуулах - суралцагч сурах үйл ажиллагаагаа өөрөө у
дирдан чиглүүлэхийг хүлээн зөвшөөрөх. Стандартчилсан
байдлыг багасгах – хувь суралцагчийн хэрэгцээнд илүү
нийцүүлэх (нуугдмал авъяас, потенциалыг нээн илрүүл
эх)
СУРАЛЦАГЧИЙН ХЭВ МАЯГ
o Суралцагч мэдлэгийг хүлээн авагч, дамжуулагч – багшийн яриаг со
нсож хүлээн авах, тэмдэглэл хөтлөх, агуулгыг цээжлэх, бүтээлч бу
с даалгавар хийх (танин мэдэхүй).
o Self-directed learning – Суралцагч өөрийн хэрэгцээнд ач хол
богдол бүхий агуулгад суралцах, асуудал шийдэх зэрэг бүтээлч даа
лгавар гүйцэтгэх; Сурах үйл явц, туршлагаа эргэцүүлэн тунгаах, ха
мтран ажиллах, олж авсан мэдлэгээ шүүн тунгаан хэрэглэх чадамж
тай болох (meta-cognition).
o Self-determined learning – Суралцагч бие дааж суралцах арг
а барилд суралцан мэдлэг бүтээгч, суралцахуйн менежер нь байж
мэдлэгээ танил ба танил бус орчинд хэрэглэх чадавхитай болдог –
судалгаа/нээлт хийх, онол/үзэл баримтлалыг шалган турших, асууд
ал шийдэх, тусгах, өөрчлөх, бүтээх, шинжлэн дүгнэх явцад үнэт
зүйлс, итгэл үнэмшлээ бэхжүүлж бие хүн болж төлөвшдөг (doubl
e-loop learning; epistemic cognition).
(АЖ ҮЙЛДВЭРЖИЛТИЙН ХУВЬСГАЛИЙН БОЛОВСРОЛД ҮЗҮҮЛСЭН НӨЛӨӨН ДЭЭР СУУРИЛАВ)

23. Сургалтын арга зүйн талаарх онолын мэдлэг,
практик хэрэглээгээ хөгжүүлэхэд хэрэгтэй веб хаяг
www.ascd.org –Learn teach, lead –educational leadership
https://www.downes.ca - specialist in online learning technology and new media
https://heutagogycop.wordpress.com – heutagogy community of practice
https://www.teachthought.com
https://educationaltechnology.net/instructional-design-models-and-theories/
https://www.learning-theories.com/
www.mme-moe.com – professional development applications
www.researchgate.net
https://www.bc.edu/bc-web/schools/lynch-school/sites/cihe.html - Center for International Higher
Education in the Lynch School of Education at Boston College
https://www.tandfonline.com/loi/uhej20 - The Journal of Higher Education
https://www.tandfonline.com/action/showAxaArticles?journalCode=tedp20 - Journal of Education Policy
http://www.irrodl.org/index.php/irrodl - the International Review of Research in Online and Distance
Learning
http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/1076/2087
https://www.slideshare.net/fredgarnett/the-craft-of-teaching-2011

24. o Blaschke, L.M. & Hase.S (2015). Heutagogy: A Holistic Framework for Creating Twenty-First-Century Self-determined
Learners.https://www.researchgate.net/publication/280717279_Heutagogy_A_holistic_framework_for_creating_21st_century_se
lf-determined_learners
o Blaschke, L.M., (2012) Heutagogy and Lifelong Learning: A Review of Heutagogical Practice and Self-Determined Learning.
http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/1076/2087
o Gerstein, J. (May 2013). Education 3.0 and the pedagogy, andragogy and heutagogy of mobile learning.
http://usergeneratededucation.wordpress.com
o Hase, S., & Kenyon, C. (2000). From andragogy to heutagogy. In UltiBase Articles. Retrieved
from http://ultibase.rmit.edu.au/Articles/dec00/hase2.htm
o http://www.oeconsortium.org/about-oec/
o https://opensource.com/resources/what-open-education
o https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20181003100607371
o https://www.learning-theories.com/
o Игнатович Е. В. Хьютагогика как зарубежная концепция самостоятельного обучения, Непрерывное образование: XXI век. Выпуск 3, 2013,
https://lll21.petrsu.ru/journal/article.php?id=2151
o Making Sense of MOOCs: A Guide for Policy-Makers in Developing Countries,
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000245122
o Towards a Heutagogy-Based MOOC Design Framework, http://ceur-ws.org/Vol-1841/R01_127.pdf
o UNESCO, (2016). Education-2030, Incheon framework for action-for implementation of Sustainable Development Goal 4.
Retrieved from http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/education-2030-incheon-framework-for-action-
implementation-of-sdg4-2016-en_2.pdf
o Using Heutagogy to Address the Needs of Online Learners, Retrieved from http://what-when-how.com/distance-
learning/using-heutagogy-to-address-the-needs-of-online-learners-distance-learning/
АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ

25. Багш – энэ хорвоогийн хамгийн сайхан
мэргэжлийн нэг…
БАЯРЛАЛАА
o Танд суралцагчийн амьдралд өөрчлөлт хийх, эерэг нөлөө үзүүлэх
боломж байна.
o Танд бүтээлч, үр өгөөжтэй ажиллах боломж байна.
o Бие хүн болоод мэргэжлийн хувьд өсөж хөгжих боломж байна.
o Сайн сайхан нийгмийг цогцлоох, хойч үеээ бэлтгэх үйлст хувь нэмэр
оруулж байна.

26. ЭРГЭЦҮҮЛЭЛ / ЯРИЛЦЛАГА
o Хьютагог сурган заах арга зүйн хүрээнд өөрсдийн хийж байгаа болон
хийж болох практик үйл ажиллагааны талаар ярилцах
o Хьютагог сурган заах арга зүйг хэрэгжүүлэх боломж болон учирч
болох хүндрэл бэрхшээлийн талаар ярилцах