SlideShare a Scribd company logo
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
I. SỰ BIẾN THIÊN CỦA HÀM SỐ
Dạng 1. Sự biến thiên của hàm không có tham số
Phương pháp:
+ Tìm tập xác định của hàm số.
+ Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm.
+ Lập bảng biến thiên (hoặc chỉ cần bảng xét dấu 'y ) và kết luận trên cơ sở các điểm tới hạn.
Chú ý: Quy tắc xét dấu của hàm đa thức và phân thức.
Các ví dụ điển hình:
Ví dụ 1: Xét sự biến thiên của các hàm số sau đây:
a) 3 2
2 3 1.y x x= − + + b) 3 2
3 3 1.y x x x= − + +
c) 4 2
2 1.y x x= − − d)
2
5 4 31 1
2 1.
5 4 2
x
y x x x x= − − + + −
Lời giải:
a) 3 2
2 3 1.y x x= − + +
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( ) ( )2 0
6 6 6 1 0 6 1 0
1
x
y x x x x y x x
x
=
′ ′= − + = − − → = ⇔ − − = ⇔  =
Bảng xét dấu của đạo hàm:
x −∞ 0 1 +∞
'y − 0 + 0 −
Vậy hàm số đồng biến trên (0; 1) và nghịch biến trên (−∞; 0) và (1; +∞).
b) 3 2
3 3 1.y x x x= − + +
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( )22
3 6 3 3 1 0 0, .y x x x y x D′ ′= − + = − ≥ → ≥ ∀ ∈
Vậy hàm số đã cho luôn đồng biến trên tập xác định.
c) 4 2
2 1y x x= − −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 0
4 4 4 1 0 4 1 0
1
x
y x x x x y x x
x
=
′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  = ±
Bảng xét dấu của đạo hàm:
x −∞ −1 0 1 +∞
'y − 0 + 0 − 0 +
Hàm số đồng biến trên (−1; 0) và (1; +∞); hàm số nghịch biến trên (−∞; −1) và (0; 1).
d)
2
5 4 31 1
2 1.
5 4 2
x
y x x x x= − − + + −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( ) ( )( )24 3 2
1
3 2 1 1 2 0 1
2
x
y x x x x x x x y x
x
= −
′ ′= − − + + = + − − → = ⇔ =
 =
Do ( )2
1 0,x x+ ≥ ∀ nên dấu của 'y chỉ phụ thuộc vào biểu thức (x − 1)(x − 2).
Bảng xét dấu của đạo hàm:
KHẢO SÁT VÀ VẼ ĐỒ THỊ HÀM SỐ - P1
Thầy Đặng Việt Hùng
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
x −∞ −1 1 2 +∞
'y + 0 + 0 − 0 +
Hàm số đồng biến trên (−∞; 1) và (2; +∞); hàm số nghịch biến trên (1; 2).
Ví dụ 2: Xét sự biến thiên của các hàm số cho dưới đây:
a)
1
.
2 2
x
y
x
+
=
−
b)
2
3 3
.
1
x x
y
x
+ +
=
+
c)
2
1 .
1
y x
x
= − +
+
d) 2
2 2.y x x= − +
e) 2
2 .y x x= − f)
2 1
.
3 2
x
y
x
+
=
−
Lời giải:
a)
1
.
2 2
x
y
x
+
=
−
Tập xác định: { } 1 .D R=
Đạo hàm:
( )2
4
0,
2 2
y x D
x
−
′ = > ∀ ∈ →
−
hàm số luôn đồng biến trên tập xác định.
b)
2
3 3
.
1
x x
y
x
+ +
=
+
Tập xác định: { } 1 .D R= −
Đạo hàm:
( )( )
( ) ( )
2 2
2
2 2
02 3 1 3 3 2
0 2 0
21 1
xx x x x x x
y y x x
xx x
=+ + − − − +
′ ′= = → = ⇔ + = ⇔  = −+ + 
Bảng xét dấu của đạo hàm:
x −∞ −2 −1 0 +∞
'y + 0 − || − 0 +
Hàm số đồng biến trên (−∞; 2) và (0; +∞); hàm số nghịch biến trên (−2; −1) và (−1; 0).
c)
2
1 .
1
y x
x
= − +
+
Tập xác định: { } 1 .D R= −
Đạo hàm:
( )2
2
1 0,
1
y x D
x
′ = − − < ∀ ∈ →
+
hàm số luôn nghịch biến trên tập xác định của nó.
d) 2
2 2.y x x= − +
Hàm số xác định khi ( )22
2 2 0 1 1 0, .x x x x D R− + ≥ ⇔ − + > ∀ → =
Đạo hàm:
( )2
2 2
2 2 1
0 1.
2 2 2 2 2
x x x
y y x
x x x x
′
− + −
′ ′= = → = ⇔ =
− + − +
Bảng xét dấu của đạo hàm:
x −∞ 1 +∞
'y − 0 +
Hàm số đồng biến trên (1; +∞) và nghịch biến trên (−∞; 1).
e) 2
2 .y x x= −
Hàm số xác định khi ( ) [ ]2
2 0 2 0 0 2 0; 2 .x x x x x D− ≥ ⇔ − ≤ ⇔ ≤ ≤ → =
Đạo hàm:
( )2
2 2
2 1
0 1.
2 2 2
x x x
y y x
x x x x
′
− −
′ ′= = → = ⇔ =
− −
Bảng xét dấu của đạo hàm:
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
x 0 1 2
'y + 0 −
Hàm số đồng biến trên (0; 1) và nghịch biến trên (1; 2).
f)
2 1
.
3 2
x
y
x
+
=
−
Hàm số xác định khi
1
2 1 0
1 22
;  .2
2 2 3
3
3
x x
D
x
x

+ ≥ ≥ −      
⇔ → = − + ∞    ≠      ≠ 
Đạo hàm:
( )
( )
( )
( ) ( )
2 2 2
2
3 2 3 2 1
3 2 3 2 1 3 5 5 12 2 1 0
3 23 2 3 2 . 2 1 3 2 . 2 1
x x
x x xxy y x
x x x x x
− − +
− − + − −+′ ′= = = → = ⇔ = − < −
− − + − +
Bảng xét dấu của đạo hàm:
x 1
2
−
2
3
+∞
y’ − || −
Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số nghịch biến trên
1 2
;
2 3
 
− 
 
và
2
; .
3
 
+∞ 
 
BÀI TẬP LUYỆN TẬP
Xét sự biến thiên của các hàm số sau:
1) 2 5.y x= − + 2) 3
3 2.y x x= − +
3) 3 2
2 3 2.y x x= − + + 4) 3 2
3 3 12.y x x x= − + −
5) 4 2
2 5.y x x= − + 6) 4 2
4 1.y x x= − + −
7) 3 2
2 2.y x x x= + + − 8) 2
2 3 1.y x x= + +
9)
1
.
2
x
y
x
+
=
−
10)
2 1
.
1
x
y
x
−
=
+
11)
1
.
3 2
x
y
x
−
=
−
12)
2
3 3
.
1
x x
y
x
+ +
=
+
13)
1
.y x
x
= + 14)
1
2 3 .
1
y x
x
= − −
+
Dạng 2. Sự biến thiên của hàm có tham số
Phương pháp: Sử dụng các tính chất của tam thức bậc hai để giải
Xét tam thức bậc hai: ( ) 2
,f x ax bx c= + + gọi x1; x2 là hai nghiệm của phương trình f(x) = 0, với x1 < x2
+ Nếu a > 0:
( )
( )
2
1
1 2
0
0
x x
f x
x x
f x x x x
>
> ⇔  <
< ⇔ < <
+ Nếu a < 0:
( )
( )
1 2
2
1
0
0
f x x x x
x x
f x
x x
> ⇔ < <
>
< ⇔  <
+ ( )
0
0,
0
a
f x x R
>
> ∀ ∈ ⇔ 
∆ <
+ ( )
0
0,
0
a
f x x R
<
< ∀ ∈ ⇔ 
∆ <
+ ( ) ( )
1 2
1 2
1 2
α β
0
α β0, α;β :
0 α β
x x
a
x xf x x
a x x
< < <
> →
< < <> ∀ ∈ 
< → < < <
+ ( ) ( )
1 2
1 2
1 2
0 α β
0, α;β : α β
0
α β
a x x
f x x x x
a
x x
> → < < <
< ∀ ∈ < < <
< →
< < <
Các ví dụ điển hình:
Ví dụ: Tìm m để hàm số
a) ( )
3
2
1
3
x
y x m x m= − + − + đồng biến trên R.
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
b) ( )3 21
3 2 1
3
y x mx m x= − + + − + nghịch biến trên R.
c)
( )
( )
3
21
3 2 2
3
m x
y mx m x
−
= + + − + đồng biến trên R.
Lời giải:
a) ( )
3
2 2
1 2 1
3
x
y x m x m y x x m′= − + − + → = − + −
Hàm số đồng biến trên R khi ( )0, 0 1 1 0 2.y x R m m′ ′≥ ∀ ∈ ⇔ ∆ ≤ ⇔ − − ≤ ⇔ ≥
Vậy hàm số đồng biến trên R khi m ≥ 2.
b) ( )3 2 21
3 2 1 2 3 2.
3
y x mx m x y x mx m′= − + + − + → = − + + −
Hàm số nghịch biến trên R khi ( )2 3 17 3 17
0, 0 3 2 0 .
2 2
y x R m m m
− − − +
′ ′≤ ∀ ∈ ⇔ ∆ ≤ ⇔ + − ≤ ⇔ ≤ ≤
Vậy hàm số đồng biến trên R khi
3 17 3 17
.
2 2
m
− − − +
≤ ≤
c)
( )
( ) ( )
3
2 21
3 2 2 1 2 3 2
3
m x
y mx m x y m x mx m
−
′= + + − + → = − + + −
Để hàm số luôn đồng biến trên R thì 0, .y x R′ ≥ ∀ ∈
Khi 1 0 1 2 1.m m y x′− = ⇔ = → = +
Ta thấy hàm số chỉ đồng biên trên
1
;
2
 
− +∞ 
 
nên không thỏa mãn yêu cầu.
Khi
( )( )2 2
1 11 0
1 0 1 0,
0 1 3 2 0 2 5 2 0
m mm
m m y x R
m m m m m
> > − >  
′− ≠ ⇔ ≠ → ≥ ∀ ∈ ⇔ ⇔ ⇔  
′∆ ≤ − − − ≤ − + − ≤ 
1
2
2.
1
2
m
m
m
m
>

 ≥
⇔ → ≥
 ≤

Vậy với m ≥ 2 thì hàm số đã cho luôn đồng biến trên R.
BÀI TẬP LUYỆN TẬP
1) Tìm m để hàm số ( )
3
2
1
3
x
y x m x m= − + − + đồng biến trên R.
2) Tìm m để hàm số ( )3 2
3 3 2 1 1y x mx m x= − + − + đồng biến trên R.
3) Tìm m để hàm số ( )3 21
3 2 1
3
y x mx m x= − + + − + nghịch biến trên R.
4) Tìm m để hàm số ( ) ( )
3
2 5
1 2 3
3 3
x
y m x m x= + − + − + đồng biến trên R.
II. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ
DẠNG 1. TÌM CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ BẰNG QUY TẮC I
Phương pháp:
+ Tìm tập xác định của hàm số.
+ Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm.
+ Lập bảng biến thiên và dựa vào bảng biến thiên để kết luận về điểm cực đại, cực tiểu của hàm số.
Chú ý: Với một số dạng hàm đặc biệt (thường là hàm vô tỉ) thì ta phải tính giới hạn tại các điểm biên để cho bảng
biến thiên được chặt chẽ hơn.
Các ví dụ điển hình:
Ví dụ 1: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau:
a) 3 2
2 3 36 10.y x x x= + − − b) 4 2
2 3.y x x= + −
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
c) 2 4
2 .y x x= − d) 4 31
3.
4
y x x= − +
Lời giải:
a) 3 2
2 3 36 10.y x x x= + − −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( )2 2 2 3
' 6 6 36 6 6 ' 0 6 0
2
x
y x x x x y x x
x
= −
= + − = + − → = ⇔ + − = ⇔  =
Bảng biến thiên:
x −∞ −3 2 +∞
'y + 0 − 0 +
y
71 +∞
−∞ −54
Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; 3) và (2; +∞); hàm số nghịch biến trên (−3; 2).
Hàm số đạt cực đại tại x = −3; y = 71 và đạt cực tiểu tại x = 2; y = −54.
b) 4 2
2 3.y x x= + −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( )3 2
4 4 4 1 0 0.y x x x x y x′ ′= + = + → = ⇔ =
Bảng biến thiên:
x −∞ 0 +∞
'y − 0 +
y
+∞ +∞
−3
Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; 0) và nghịch biến trên (0; +∞).
Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0; y = −3.
c) 2 4
2 .y x x= −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 0
4 4 4 1 0 1 0
1
x
y x x x x y x x
x
=
′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  = ±
Bảng biến thiên:
x −∞ −1 0 1 +∞
'y + 0 − 0 + 0 −
y
1 1
−∞ 0 −∞
Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; −1) và (0; 1); hàm số nghịch biến trên (−1; 0) và (1; +∞).
Hàm số đạt cực đại tại x = −1; y = 1 và x = 1; y = 1.
Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0; y = 0.
d) 4 31
3.
4
y x x= − +
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 2 0
3 3 0 3 0
3
x
y x x x x y x x
x
=
′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  =
Dấu của y’ chỉ phụ thuộc vào dấu của biểu thức (x − 3) nên ta có bảng biến thiên như hình vẽ
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
x −∞ 0 3 +∞
'y − 0 − 0 +
y
+∞ +∞
15
4
−
Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (3; +∞) và hàm số nghịch biến trên (−∞; 3).
Hàm số đạt cực tiểu tại
15
3; .
4
x y= = −
Ví dụ 2: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau:
a) 2
1 .y x x= − b) 2
2 3 1.y x x= + + c)
1
.
3
x
y
x
+
=
+
Lời giải:
a) 2
1 .y x x= −
Hàm số xác định khi [ ]2
1 0 1 1 1;1 .x x D− ≥ ⇔ − ≤ ≤ → = −
Đạo hàm:
2 2
2 2
2 2
1 2 1
1 0 1 2 0
21 1
x x
y x y x x
x x
−
′ ′= − − = → = ⇔ − = ⇔ = ±
− −
Bảng biến thiên:
x −1
1
2
−
1
2
+1
'y − 0 + 0 −
y
0
1
2
1
2
− 0
Hàm số đồng biến trên
1 1
;
2 2
 
− 
 
; hàm số nghịch biến trên
1
1;
2
 
− − 
 
và
1
;1 .
2
 
 
 
Hàm số đạt cực đại tại
1 1
;
2 2
x y= = và đạt cực tiểu tại
1 1
; .
2 2
x y= − = −
b) 2
2 3 1.y x x= + +
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm:
2
2 2
2 2
3 2 1 3
2 0 2 1 3 0 2 1 3
1 1
x x x
y y x x x x
x x
+ +
′ ′= + = → = ⇔ + + = ⇔ + = −
+ +
2 2 2
0
0 0 2
2
4 4 9 5 4 5
5
x
x x
x
xx x x
<
< <   
⇔ ⇔ ⇔ → = −  
= ±+ = =   

Giới hạn:
( )2
2 2
1 1
lim 2 3 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1
x x x
x x x x x
x x→−∞ →−∞ →−∞
   
+ + = + + = − + = +∞      
   
( )2
2 2
1 1
lim 2 3 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1
x x x
x x x x x
x x→+∞ →+∞ →+∞
   
+ + = + + = + + = +∞      
   
Bảng biến thiên:
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
x −∞
2
5
− +∞
'y − 0 + 0
y
+∞ +∞
5
Hàm số đồng biến trên
2
;
5
 
−∞ − 
 
; hàm số nghịch biến trên
2
; .
5
 
+∞ 
 
Hàm số đạt cực tiểu tại
2
; 5.
5
x y= − =
c)
1
.
3
x
y
x
+
=
+
Hàm số xác định khi [ ]3 0 3 3; .x x D+ > ⇔ > − → = − + ∞
Đạo hàm:
( )
( ) ( )
( )
( )
1
3
2 3 1 3 252 3 0, .
3 2 3 3 2 3 3 2 3 3
x
x
x x xxxy y x D
x x x x x x x
+
+ −
+ − − + +++′ ′= = = = → > ∀ ∈
+ + + + + + +
Bảng biến thiên:
x −3 +∞
'y +
y
+∞
−∞
Hàm số đã cho luôn đồng biến trên miền xác định và không có cực trị.
BÀI TẬP LUYỆN TẬP:
Tìm cực trị của các hàm số sau bằng quy tắc I:
1) 2 3
3 2y x x= − 2) 3 2
2 2 1.y x x x= − + − 3) 3 21
4 15 .
3
y x x x= − + −
4)
4
2
3.
2
x
y x= − + 5) 4 2
4 5.y x x= − + 6)
4
2 3
.
2 2
x
y x= − + +
DẠNG 2. TÌM CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ BẰNG QUY TẮC II
Phương pháp:
+ Tìm tập xác định của hàm số.
+ Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm.
+ Tính ''y tại các giá trị nghiệm tìm được ở trên rồi kết luận.
Chú ý: Quy tắc II tìm cực trị thường được áp dụng cho các hàm số khó lập bảng biến thiên như hàm lượng giác,
hàm siêu việt, hàm vô tỉ...
Các ví dụ điển hình:
Ví dụ mẫu: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau:
a) sin 2 .y x x= − b)
1
cos cos2 .
2
y x x= + c) 2
2 .y x x x= + −
Lời giải:
a) sin 2 .y x x= −
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm:
1 π π
2cos2 1 0 cos2 2 2π π
2 3 6
y x y x x k x k′ ′= − → = ⇔ = ⇔ = ± + → = ± +
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
Đạo hàm bậc hai:
π π
π 4sin 2π 2 3 0
6 3
4sin 2
π π
π 4sin 2π 2 3 0
6 3
y k k
y x
y k k
   ′′ + = − + = − <   
   
′′ = − →
   ′′ − + = − − + = >   
   
Vậy hàm số đạt cực đại tại
π π π 3 π
π; sin 2π π π.
6 3 6 2 6
x k y k k k
 
= + = + − − = − − 
 
Hàm số đạt cực tiểu tại
π π π 3 π
π; sin 2π π π.
6 3 6 2 6
x k y k k k
 
= − + = − + + − = − + − 
 
b)
1
cos cos2 .
2
y x x= +
Tập xác định: D = R.
Đạo hàm: ( )
2π1
2πcos
sin sin 2 sin 1 2cos 0 32
sin 0 π
x kx
y x x x x y
x x k

= ± += − ′ ′= − − = − + → = ⇔ ⇔

= = 
Đạo hàm bậc hai: cos 2cos2y x x′′ = − −
+ Nếu
( ) ( ) ( )
2π 2π 4π 3
4 π cos 4 π 2cos 8 π 0
3 3 3 22
2 π cos 2 π 2cos 4 π 3 0
y n n n
k n
y n n n
     
′′ ± + = − ± + − ± + = >     
= →      
′′ = − − = − <
+ Nếu
( ) ( ) ( )
2π 2π 4π 3
4 π 2π cos 4 π 2π 2cos 8 π 4π 0
3 3 3 22 1
π 2 π cos π 2 π 2cos 2π 4 π 1 0
y n n n
k n
y n n n
     
′′ ± + + = − ± + + − ± + + = >     
= + →      
′′ + = − + − + = − <
Vậy hàm số đạt cực đại tại ( ) ( )
3
; 2
1 2
π; cos π cos 2π
12
; 2 1
2
k n
x k y k k
k n

=
= = + = 
− = +

Hàm số đạt cực tiểu tại
3
; 2
2π 2π 1 4π 4
π; cos π cos 2π
13 3 2 3
; 2 1
4
k n
x k y k k
k n

− =   
= ± + = ± + + ± + =    
     = +

c) 2
2 .y x x x= + −
Hàm số xác định khi [ ]2
2 0 0 2 0; 2 .x x x D− ≥ ⇔ ≤ ≤ → =
Đạo hàm:
2
2 2
2 22 2
12 2 2 1
1 0 2 1 2 1
2 2 12 2 2
xx x x x
y y x x x x x x
x x x xx x x x
≥− − + − 
′ ′= + = → = ⇔ − + − ⇔ − = − ⇔ 
− = − +− − 
2
1
2 2 1
1 1 2 2
.2 2
22 4 1 0
2 2 1
1
2 2
x
x x
x
x x
x
≥

 +≥ = = + + 
⇔ ⇔ → = − + =  − = = −

Đạo hàm bậc hai:
( )
( ) ( )
2
2
2 22
22 2 2 2 2
1
2
1 2 2 1 12 0
22 2 2 2 2
x
x x
x x x x xx xy
x xx x x x x x x x x x
−
− − −′ − − − + −−′′ = = = = − <   −− − − − − 
Vậy hàm số đạt cực đại tại
2 2
; 1 2.
2
x y
+
= = +
BÀI TẬP LUYỆN TẬP:
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
Tìm cực trị của các hàm số sau bằng quy tắc II:
1) 2
4.y x x= − 2) 2
2 5.y x x= − + 3) 2
4sin .y x x= −
4) 2
cos 3 .y x= 5) sin cos .
2 2
x x
y = − 6)
2
4
.
3 2
x
y
x
−
=
−
DẠNG 3. TÌM ĐIỀU KIỆN ĐỂ HÀM SỐ CÓ CỰC TRỊ
Phương pháp:
+ Hàm số có cực trị khi ' 0y = có nghiệm và đổi dấu qua các nghiệm.
+ Hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại các điểm có hoành độ x1; x2 thì khi đó x1; x2 là hai nghiệm của ' 0.y =
+ Hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x0 khi
( )
( )
0
0
0
0
y x
y x
′ =

′′ <
+ Hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x0 khi
( )
( )
0
0
0
0
y x
y x
′ =

′′ >
Các ví dụ điển hình:
Ví dụ mẫu: Cho hàm số 3 2
3 2 3 1y x mx x m= − + − + . Tìm giá trị của m để
a) hàm số có cực trị.
b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn x1 + 2x2 = 3.
c) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = 2.
d) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = –1.
Lời giải:
a) Ta có 2
3 6 2y x mx′ = − +
Hàm số đã cho có cực trị khi ' 0y = có nghiệm và đổi dấu khi qua các nghiệm.
⇔ y’ = 0 có hai nghiệm phân biệt 2 2
6
2 3
0 9 6 0
3 6
3
m
m m
m

>
′⇔ ∆ > ⇔ − > ⇔ > ⇔

< −

Vậy với
6 6
;
3 3
m m> < − thì hàm số đã cho có cực đại, cực tiểu.
b) Gọi x1; x2 là hoành độ các điểm cực đại, cực tiểu. Khi đó x1; x2 là nghiệm của phương trình ' 0y = .
Theo định lí Vi-ét ta có
1 2
1 2
2
2
3
x x m
x x
+ =


=
Theo giải thiết ta có x1 + 2x2 = 3
( )( )
1 2 1
1 2 2
1 2
2 3 4 3
2 3 2
2 2
4 3 3 2
3 3
x x x m
x x m x m
x x m m
 
 + = = −
 
→ + = ⇔ = − 
 
 = − − =
 
2 229
8 18 0 24 54 29 0
3
m m m m→ − + = ⇔ − + = → phương trình vô nghiệm.
Vậy không có giá trị nào của m thỏa mãn đề bài.
c) Ta có 6 6y x m′′ = −
Hàm số đạt cực tiểu tại x = 2 khi
( )
( )
72 0 3.4 12 2 0 7
.6
12 6 0 62 0
2
y m m
m
my
m
′ = − + = = 
⇔ ⇔ → =  
− >′′ >   <
Giá trị
7
6
m = thỏa mãn điều kiện tồn tại cực trị nên là giá trị cần tìm.
d) Hàm số đạt cực đại tại x = –1 khi
( )
( )
51 0 3 6 2 0 5
.6
6 6 0 61 0
1
y m m
m
my
m
′ − = + + = = − 
⇔ ⇔ → = −  
− − <′′ − <   > −
Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95
Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015!
Giá trị
5
6
m = − thỏa mãn điều kiện tồn tại cực trị nên là giá trị cần tìm.
BÀI TẬP LUYỆN TẬP:
Bài 1. Cho hàm số ( )3 21
2 3 2.
3
y x mx m x= + + + + Tìm giá trị của m để
a) hàm số có cực trị.
b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn 2x1 + 3x2 = –2.
c) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = 0.
d) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = –2.
Bài 2. Cho hàm số ( )3 21
6 1
3
y x mx m x= + + + − . Tìm giá trị của m để
a) hàm số có cực trị.
b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn 1 1
1 2
1 1
.
3
x x
x x
+
+ =
c) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = 1.
d) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = 0.
Bài 3. Tìm m để các hàm số sau không có cực trị ?
a) y = x3
– 3x2
+ 3mx + 3m + 4.
b) y = mx3
+ 3mx2
– (m – 1)x – 1.
Bài 4. Tìm a, b để hàm số
a) y = ax4
+ bx2
đạt cực trị bằng –9 tại điểm 3.x =
b)
2
ax bx ab
y
bx a
+ +
=
+
đạt cực trị tại x = 0 và x = 4.
c)
2
2
ax 2
1
x b
y
x
+ +
=
+
đạt cực đại bằng 5 tại điểm x = 1.
Bài 5. Tìm m để hàm số
a) ( ) ( ) ( )3 2 2 2
2 1 4 1 2 1y x m x m m x m= + − + − + − + đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho ( )1 2
1 2
1 1 1
.
2
x x
x x
+ = +
b) 3 21
1
3
y x mx mx= − + − đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho 1 2 8.x x− ≥
c) 3 21 1
( 1) 3( 2)
3 3
y mx m x m x= − − + − + đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho x1 + 2x2 = 1.

More Related Content

What's hot

Ham so bac nhat - toán lớp 10 online
Ham so bac nhat - toán lớp 10 onlineHam so bac nhat - toán lớp 10 online
Ham so bac nhat - toán lớp 10 online
hai tran
 
Phuong trinh vo ty
Phuong trinh vo tyPhuong trinh vo ty
Phuong trinh vo ty
tututhoi1234
 
Những phép biến đổi dãy số
Những phép biến đổi dãy sốNhững phép biến đổi dãy số
Những phép biến đổi dãy sốThế Giới Tinh Hoa
 
Chuyên đề phương trình vô tỷ
Chuyên đề phương trình vô tỷChuyên đề phương trình vô tỷ
Chuyên đề phương trình vô tỷ
tuituhoc
 
Bài tập phương trình nghiệm nguyên
Bài tập phương trình nghiệm nguyênBài tập phương trình nghiệm nguyên
Bài tập phương trình nghiệm nguyên
Duong BUn
 
19 phương phap chứng minh bất đẳng thức
19 phương phap chứng minh bất đẳng thức19 phương phap chứng minh bất đẳng thức
19 phương phap chứng minh bất đẳng thứcThế Giới Tinh Hoa
 
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyenMot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
Cảnh
 
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-cloneHàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
lovestem
 
Chuyen de-bdt-va-bpt
Chuyen de-bdt-va-bptChuyen de-bdt-va-bpt
Chuyen de-bdt-va-bpt
Nguyen Van Tai
 
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-iiChuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Nguyen Van Tai
 
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCHÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
DANAMATH
 
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trình
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trìnhKĩ thuật giải các loại hệ phương trình
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trình
Van-Duyet Le
 
OT HK II - 11
OT HK II - 11OT HK II - 11
OT HK II - 11
Uant Tran
 
Hệ phương trình hữu tỉ
Hệ phương trình hữu tỉHệ phương trình hữu tỉ
Hệ phương trình hữu tỉ
Nhập Vân Long
 
Ky thuat giai he phuong trinh
Ky thuat giai he phuong trinhKy thuat giai he phuong trinh
Ky thuat giai he phuong trinhHuynh ICT
 
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]phongmathbmt
 
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa cănĐặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
tuituhoc
 

What's hot (17)

Ham so bac nhat - toán lớp 10 online
Ham so bac nhat - toán lớp 10 onlineHam so bac nhat - toán lớp 10 online
Ham so bac nhat - toán lớp 10 online
 
Phuong trinh vo ty
Phuong trinh vo tyPhuong trinh vo ty
Phuong trinh vo ty
 
Những phép biến đổi dãy số
Những phép biến đổi dãy sốNhững phép biến đổi dãy số
Những phép biến đổi dãy số
 
Chuyên đề phương trình vô tỷ
Chuyên đề phương trình vô tỷChuyên đề phương trình vô tỷ
Chuyên đề phương trình vô tỷ
 
Bài tập phương trình nghiệm nguyên
Bài tập phương trình nghiệm nguyênBài tập phương trình nghiệm nguyên
Bài tập phương trình nghiệm nguyên
 
19 phương phap chứng minh bất đẳng thức
19 phương phap chứng minh bất đẳng thức19 phương phap chứng minh bất đẳng thức
19 phương phap chứng minh bất đẳng thức
 
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyenMot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
Mot so phuong phap giai phuong trinh nghiem nguyen
 
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-cloneHàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
Hàm số - 1. Tính đơn điệu của Hàm số-clone
 
Chuyen de-bdt-va-bpt
Chuyen de-bdt-va-bptChuyen de-bdt-va-bpt
Chuyen de-bdt-va-bpt
 
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-iiChuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
 
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCHÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
 
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trình
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trìnhKĩ thuật giải các loại hệ phương trình
Kĩ thuật giải các loại hệ phương trình
 
OT HK II - 11
OT HK II - 11OT HK II - 11
OT HK II - 11
 
Hệ phương trình hữu tỉ
Hệ phương trình hữu tỉHệ phương trình hữu tỉ
Hệ phương trình hữu tỉ
 
Ky thuat giai he phuong trinh
Ky thuat giai he phuong trinhKy thuat giai he phuong trinh
Ky thuat giai he phuong trinh
 
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
 
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa cănĐặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
Đặt ẩn phụ giải phương trình chứa căn
 

Similar to 01 khao sat va ve do thi ham so p1

04 phuong trinh mu p4
04 phuong trinh mu p404 phuong trinh mu p4
04 phuong trinh mu p4Huynh ICT
 
Sự biến thiên của hàm số
Sự biến thiên của hàm sốSự biến thiên của hàm số
Sự biến thiên của hàm số
diemthic3
 
B1 tinh don dieu cua ham so
B1 tinh don dieu cua ham soB1 tinh don dieu cua ham so
B1 tinh don dieu cua ham so
khoilien24
 
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
Đức Mạnh Ngô
 
02 cuc tri ham bac ba tl tham khao
02 cuc tri ham bac ba tl tham khao02 cuc tri ham bac ba tl tham khao
02 cuc tri ham bac ba tl tham khaoHuynh ICT
 
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và iiChuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
phamchidac
 
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014Huynh ICT
 
Dap an4 thanhtung
Dap an4 thanhtungDap an4 thanhtung
Dap an4 thanhtungHuynh ICT
 
Tai lieu luyen thi mon toan de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
Tai lieu luyen thi mon toan   de thi dh mon toan khoi a - nam 2008Tai lieu luyen thi mon toan   de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
Tai lieu luyen thi mon toan de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
Trungtâmluyệnthi Qsc
 
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p17 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
Nguyen Tan
 
Bai tap giai tich 12 htv
Bai tap giai tich 12 htvBai tap giai tich 12 htv
Bai tap giai tich 12 htv
Hoàng Thái Việt
 
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham so
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham soToan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham so
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham soquantcn
 
Tai lieu on thi tn thpt mon toan www.mathvn.com
Tai lieu on thi tn thpt mon toan   www.mathvn.comTai lieu on thi tn thpt mon toan   www.mathvn.com
Tai lieu on thi tn thpt mon toan www.mathvn.comtrongphuckhtn
 
Chuyên đề luyện thi đạo học
Chuyên đề luyện thi đạo họcChuyên đề luyện thi đạo học
Chuyên đề luyện thi đạo họcTít Thiện
 
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtungHuynh ICT
 
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai pt va bpt vo ty
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai  pt va bpt vo ty Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai  pt va bpt vo ty
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai pt va bpt vo ty Huynh ICT
 
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.11.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1vanthuan1982
 
Toan pt.de003.2010
Toan pt.de003.2010Toan pt.de003.2010
Toan pt.de003.2010
BẢO Hí
 

Similar to 01 khao sat va ve do thi ham so p1 (20)

04 phuong trinh mu p4
04 phuong trinh mu p404 phuong trinh mu p4
04 phuong trinh mu p4
 
Sự biến thiên của hàm số
Sự biến thiên của hàm sốSự biến thiên của hàm số
Sự biến thiên của hàm số
 
B1 tinh don dieu cua ham so
B1 tinh don dieu cua ham soB1 tinh don dieu cua ham so
B1 tinh don dieu cua ham so
 
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
[Vnmath.com] bai giang-trong_tam_ve_ham_so_thay_dang_viet_hung
 
02 cuc tri ham bac ba tl tham khao
02 cuc tri ham bac ba tl tham khao02 cuc tri ham bac ba tl tham khao
02 cuc tri ham bac ba tl tham khao
 
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và iiChuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
 
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014
Chuyên đề luyện thi đại học môn toán năm 2014
 
Dap an4 thanhtung
Dap an4 thanhtungDap an4 thanhtung
Dap an4 thanhtung
 
Tai lieu luyen thi mon toan de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
Tai lieu luyen thi mon toan   de thi dh mon toan khoi a - nam 2008Tai lieu luyen thi mon toan   de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
Tai lieu luyen thi mon toan de thi dh mon toan khoi a - nam 2008
 
CHUYÊN ĐỀ: LTĐH TOÁN 2014
CHUYÊN ĐỀ: LTĐH TOÁN 2014CHUYÊN ĐỀ: LTĐH TOÁN 2014
CHUYÊN ĐỀ: LTĐH TOÁN 2014
 
18q5t5 o2
18q5t5 o218q5t5 o2
18q5t5 o2
 
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p17 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
7 3-2016 tuyen tap 50 bai he pt hay va dac sac tang hs online-p1
 
Bai tap giai tich 12 htv
Bai tap giai tich 12 htvBai tap giai tich 12 htv
Bai tap giai tich 12 htv
 
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham so
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham soToan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham so
Toan11 chuong 4_gioi_han_day_so_ham so
 
Tai lieu on thi tn thpt mon toan www.mathvn.com
Tai lieu on thi tn thpt mon toan   www.mathvn.comTai lieu on thi tn thpt mon toan   www.mathvn.com
Tai lieu on thi tn thpt mon toan www.mathvn.com
 
Chuyên đề luyện thi đạo học
Chuyên đề luyện thi đạo họcChuyên đề luyện thi đạo học
Chuyên đề luyện thi đạo học
 
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung
10 kithuatgiaiphuongtrinhvoti thanhtung
 
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai pt va bpt vo ty
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai  pt va bpt vo ty Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai  pt va bpt vo ty
Tuyen tap cac bai toan va phuong phap giai pt va bpt vo ty
 
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.11.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
 
Toan pt.de003.2010
Toan pt.de003.2010Toan pt.de003.2010
Toan pt.de003.2010
 

More from diemthic3

Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà NộiThông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
diemthic3
 
Nhi thuc niuton p5_bg
Nhi thuc niuton p5_bgNhi thuc niuton p5_bg
Nhi thuc niuton p5_bgdiemthic3
 
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơđề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
diemthic3
 
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013  trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dươngđề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013  trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
diemthic3
 
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dươngĐề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
diemthic3
 
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
diemthic3
 
Khoảng cách trong hàm số - phần 2
Khoảng cách trong hàm số - phần 2Khoảng cách trong hàm số - phần 2
Khoảng cách trong hàm số - phần 2
diemthic3
 
Khoảng cách trong hàm số- phần 1
Khoảng cách trong hàm số- phần 1Khoảng cách trong hàm số- phần 1
Khoảng cách trong hàm số- phần 1
diemthic3
 
Vẽ đồ thị hàm số
Vẽ đồ thị hàm sốVẽ đồ thị hàm số
Vẽ đồ thị hàm số
diemthic3
 
Ve do thi ham so
Ve do thi ham soVe do thi ham so
Ve do thi ham so
diemthic3
 
Ve do thi ham so bg
Ve do thi ham so bgVe do thi ham so bg
Ve do thi ham so bg
diemthic3
 
Bài tập đạo hàm có hướng dẫn
Bài tập đạo hàm có hướng dẫnBài tập đạo hàm có hướng dẫn
Bài tập đạo hàm có hướng dẫn
diemthic3
 
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phanBai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phandiemthic3
 
Được cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
Được  cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015Được  cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
Được cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
diemthic3
 
Lợi thế xét tuyển đh 2015
Lợi thế xét tuyển đh 2015Lợi thế xét tuyển đh 2015
Lợi thế xét tuyển đh 2015
diemthic3
 
Tích phân của các hàm hữu tỷ
Tích phân của các hàm hữu tỷTích phân của các hàm hữu tỷ
Tích phân của các hàm hữu tỷ
diemthic3
 
Phương trình số phức - phần 1
Phương trình số phức - phần 1Phương trình số phức - phần 1
Phương trình số phức - phần 1
diemthic3
 
Lịch thi thpt quốc gia 2015
Lịch thi thpt quốc gia 2015Lịch thi thpt quốc gia 2015
Lịch thi thpt quốc gia 2015
diemthic3
 
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
diemthic3
 

More from diemthic3 (20)

Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà NộiThông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
Thông tin tuyển ĐH- CĐ khu vực Hà Nội
 
Nhi thuc niuton p5_bg
Nhi thuc niuton p5_bgNhi thuc niuton p5_bg
Nhi thuc niuton p5_bg
 
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơđề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 cần thơ
 
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013  trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dươngđề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013  trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2013 trường chuyên nguyễn trãi- Hải Dương
 
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dươngĐề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
Đề Thi tuyển sinh vào 10 năm 2012 hải dương
 
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
đề Thi tuyển sinh lớp 10 thpt tỉnh hà nội năm 2013
 
Khoảng cách trong hàm số - phần 2
Khoảng cách trong hàm số - phần 2Khoảng cách trong hàm số - phần 2
Khoảng cách trong hàm số - phần 2
 
Khoảng cách trong hàm số- phần 1
Khoảng cách trong hàm số- phần 1Khoảng cách trong hàm số- phần 1
Khoảng cách trong hàm số- phần 1
 
Vẽ đồ thị hàm số
Vẽ đồ thị hàm sốVẽ đồ thị hàm số
Vẽ đồ thị hàm số
 
Ve do thi ham so
Ve do thi ham soVe do thi ham so
Ve do thi ham so
 
Ve do thi ham so bg
Ve do thi ham so bgVe do thi ham so bg
Ve do thi ham so bg
 
Bài tập đạo hàm có hướng dẫn
Bài tập đạo hàm có hướng dẫnBài tập đạo hàm có hướng dẫn
Bài tập đạo hàm có hướng dẫn
 
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phanBai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
 
Được cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
Được  cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015Được  cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
Được cộng tối đa 4 điểm ưu thi trong kì thi tốt nghiệp năm 2015
 
Lợi thế xét tuyển đh 2015
Lợi thế xét tuyển đh 2015Lợi thế xét tuyển đh 2015
Lợi thế xét tuyển đh 2015
 
Tích phân của các hàm hữu tỷ
Tích phân của các hàm hữu tỷTích phân của các hàm hữu tỷ
Tích phân của các hàm hữu tỷ
 
Phương trình số phức - phần 1
Phương trình số phức - phần 1Phương trình số phức - phần 1
Phương trình số phức - phần 1
 
Lịch thi thpt quốc gia 2015
Lịch thi thpt quốc gia 2015Lịch thi thpt quốc gia 2015
Lịch thi thpt quốc gia 2015
 
New 2
New  2New  2
New 2
 
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
Đáp án đề thi Toán đại học - 2012
 

Recently uploaded

BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdfBAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
phamthuhoai20102005
 
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
ngocnguyensp1
 
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdfGIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
LngHu10
 
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptxCÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
CNGTRC3
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdfGIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
Điện Lạnh Bách Khoa Hà Nội
 
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
https://www.facebook.com/garmentspace
 
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nayẢnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
chinhkt50
 
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdfDS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
thanhluan21
 

Recently uploaded (11)

BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdfBAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
 
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
Nghiên cứu cơ chế và động học phản ứng giữa hợp chất Aniline (C6H5NH2) với gố...
 
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HỌC 9 - NĂM HỌC 2021 - 2022.pdf
 
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdfGIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
GIAO TRINH TRIET HOC MAC - LENIN (Quoc gia).pdf
 
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptxCÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
CÁC BIỆN PHÁP KỸ THUẬT AN TOÀN KHI XÃY RA HỎA HOẠN TRONG.pptx
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 CHƯƠNG TRÌNH MỚI - PHẦN...
 
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdfGIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỬA CHỮA BOARD MONO TỦ LẠNH MÁY GIẶT ĐIỀU HÒA.pdf
 
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ ...
 
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
Khoá luận tốt nghiệp ngành Truyền thông đa phương tiện Xây dựng kế hoạch truy...
 
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nayẢnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần Việt Nam hiện nay
 
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdfDS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
DS thi KTHP HK2 (dot 3) nam hoc 2023-2024.pdf
 

01 khao sat va ve do thi ham so p1

  • 1. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! I. SỰ BIẾN THIÊN CỦA HÀM SỐ Dạng 1. Sự biến thiên của hàm không có tham số Phương pháp: + Tìm tập xác định của hàm số. + Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm. + Lập bảng biến thiên (hoặc chỉ cần bảng xét dấu 'y ) và kết luận trên cơ sở các điểm tới hạn. Chú ý: Quy tắc xét dấu của hàm đa thức và phân thức. Các ví dụ điển hình: Ví dụ 1: Xét sự biến thiên của các hàm số sau đây: a) 3 2 2 3 1.y x x= − + + b) 3 2 3 3 1.y x x x= − + + c) 4 2 2 1.y x x= − − d) 2 5 4 31 1 2 1. 5 4 2 x y x x x x= − − + + − Lời giải: a) 3 2 2 3 1.y x x= − + + Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) ( )2 0 6 6 6 1 0 6 1 0 1 x y x x x x y x x x = ′ ′= − + = − − → = ⇔ − − = ⇔  = Bảng xét dấu của đạo hàm: x −∞ 0 1 +∞ 'y − 0 + 0 − Vậy hàm số đồng biến trên (0; 1) và nghịch biến trên (−∞; 0) và (1; +∞). b) 3 2 3 3 1.y x x x= − + + Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( )22 3 6 3 3 1 0 0, .y x x x y x D′ ′= − + = − ≥ → ≥ ∀ ∈ Vậy hàm số đã cho luôn đồng biến trên tập xác định. c) 4 2 2 1y x x= − − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 0 4 4 4 1 0 4 1 0 1 x y x x x x y x x x = ′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  = ± Bảng xét dấu của đạo hàm: x −∞ −1 0 1 +∞ 'y − 0 + 0 − 0 + Hàm số đồng biến trên (−1; 0) và (1; +∞); hàm số nghịch biến trên (−∞; −1) và (0; 1). d) 2 5 4 31 1 2 1. 5 4 2 x y x x x x= − − + + − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) ( )( )24 3 2 1 3 2 1 1 2 0 1 2 x y x x x x x x x y x x = − ′ ′= − − + + = + − − → = ⇔ =  = Do ( )2 1 0,x x+ ≥ ∀ nên dấu của 'y chỉ phụ thuộc vào biểu thức (x − 1)(x − 2). Bảng xét dấu của đạo hàm: KHẢO SÁT VÀ VẼ ĐỒ THỊ HÀM SỐ - P1 Thầy Đặng Việt Hùng
  • 2. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! x −∞ −1 1 2 +∞ 'y + 0 + 0 − 0 + Hàm số đồng biến trên (−∞; 1) và (2; +∞); hàm số nghịch biến trên (1; 2). Ví dụ 2: Xét sự biến thiên của các hàm số cho dưới đây: a) 1 . 2 2 x y x + = − b) 2 3 3 . 1 x x y x + + = + c) 2 1 . 1 y x x = − + + d) 2 2 2.y x x= − + e) 2 2 .y x x= − f) 2 1 . 3 2 x y x + = − Lời giải: a) 1 . 2 2 x y x + = − Tập xác định: { } 1 .D R= Đạo hàm: ( )2 4 0, 2 2 y x D x − ′ = > ∀ ∈ → − hàm số luôn đồng biến trên tập xác định. b) 2 3 3 . 1 x x y x + + = + Tập xác định: { } 1 .D R= − Đạo hàm: ( )( ) ( ) ( ) 2 2 2 2 2 02 3 1 3 3 2 0 2 0 21 1 xx x x x x x y y x x xx x =+ + − − − + ′ ′= = → = ⇔ + = ⇔  = −+ +  Bảng xét dấu của đạo hàm: x −∞ −2 −1 0 +∞ 'y + 0 − || − 0 + Hàm số đồng biến trên (−∞; 2) và (0; +∞); hàm số nghịch biến trên (−2; −1) và (−1; 0). c) 2 1 . 1 y x x = − + + Tập xác định: { } 1 .D R= − Đạo hàm: ( )2 2 1 0, 1 y x D x ′ = − − < ∀ ∈ → + hàm số luôn nghịch biến trên tập xác định của nó. d) 2 2 2.y x x= − + Hàm số xác định khi ( )22 2 2 0 1 1 0, .x x x x D R− + ≥ ⇔ − + > ∀ → = Đạo hàm: ( )2 2 2 2 2 1 0 1. 2 2 2 2 2 x x x y y x x x x x ′ − + − ′ ′= = → = ⇔ = − + − + Bảng xét dấu của đạo hàm: x −∞ 1 +∞ 'y − 0 + Hàm số đồng biến trên (1; +∞) và nghịch biến trên (−∞; 1). e) 2 2 .y x x= − Hàm số xác định khi ( ) [ ]2 2 0 2 0 0 2 0; 2 .x x x x x D− ≥ ⇔ − ≤ ⇔ ≤ ≤ → = Đạo hàm: ( )2 2 2 2 1 0 1. 2 2 2 x x x y y x x x x x ′ − − ′ ′= = → = ⇔ = − − Bảng xét dấu của đạo hàm:
  • 3. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! x 0 1 2 'y + 0 − Hàm số đồng biến trên (0; 1) và nghịch biến trên (1; 2). f) 2 1 . 3 2 x y x + = − Hàm số xác định khi 1 2 1 0 1 22 ; .2 2 2 3 3 3 x x D x x  + ≥ ≥ −       ⇔ → = − + ∞    ≠      ≠  Đạo hàm: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2 2 2 2 3 2 3 2 1 3 2 3 2 1 3 5 5 12 2 1 0 3 23 2 3 2 . 2 1 3 2 . 2 1 x x x x xxy y x x x x x x − − + − − + − −+′ ′= = = → = ⇔ = − < − − − + − + Bảng xét dấu của đạo hàm: x 1 2 − 2 3 +∞ y’ − || − Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số nghịch biến trên 1 2 ; 2 3   −    và 2 ; . 3   +∞    BÀI TẬP LUYỆN TẬP Xét sự biến thiên của các hàm số sau: 1) 2 5.y x= − + 2) 3 3 2.y x x= − + 3) 3 2 2 3 2.y x x= − + + 4) 3 2 3 3 12.y x x x= − + − 5) 4 2 2 5.y x x= − + 6) 4 2 4 1.y x x= − + − 7) 3 2 2 2.y x x x= + + − 8) 2 2 3 1.y x x= + + 9) 1 . 2 x y x + = − 10) 2 1 . 1 x y x − = + 11) 1 . 3 2 x y x − = − 12) 2 3 3 . 1 x x y x + + = + 13) 1 .y x x = + 14) 1 2 3 . 1 y x x = − − + Dạng 2. Sự biến thiên của hàm có tham số Phương pháp: Sử dụng các tính chất của tam thức bậc hai để giải Xét tam thức bậc hai: ( ) 2 ,f x ax bx c= + + gọi x1; x2 là hai nghiệm của phương trình f(x) = 0, với x1 < x2 + Nếu a > 0: ( ) ( ) 2 1 1 2 0 0 x x f x x x f x x x x > > ⇔  < < ⇔ < < + Nếu a < 0: ( ) ( ) 1 2 2 1 0 0 f x x x x x x f x x x > ⇔ < < > < ⇔  < + ( ) 0 0, 0 a f x x R > > ∀ ∈ ⇔  ∆ < + ( ) 0 0, 0 a f x x R < < ∀ ∈ ⇔  ∆ < + ( ) ( ) 1 2 1 2 1 2 α β 0 α β0, α;β : 0 α β x x a x xf x x a x x < < < > → < < <> ∀ ∈  < → < < < + ( ) ( ) 1 2 1 2 1 2 0 α β 0, α;β : α β 0 α β a x x f x x x x a x x > → < < < < ∀ ∈ < < < < → < < < Các ví dụ điển hình: Ví dụ: Tìm m để hàm số a) ( ) 3 2 1 3 x y x m x m= − + − + đồng biến trên R.
  • 4. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! b) ( )3 21 3 2 1 3 y x mx m x= − + + − + nghịch biến trên R. c) ( ) ( ) 3 21 3 2 2 3 m x y mx m x − = + + − + đồng biến trên R. Lời giải: a) ( ) 3 2 2 1 2 1 3 x y x m x m y x x m′= − + − + → = − + − Hàm số đồng biến trên R khi ( )0, 0 1 1 0 2.y x R m m′ ′≥ ∀ ∈ ⇔ ∆ ≤ ⇔ − − ≤ ⇔ ≥ Vậy hàm số đồng biến trên R khi m ≥ 2. b) ( )3 2 21 3 2 1 2 3 2. 3 y x mx m x y x mx m′= − + + − + → = − + + − Hàm số nghịch biến trên R khi ( )2 3 17 3 17 0, 0 3 2 0 . 2 2 y x R m m m − − − + ′ ′≤ ∀ ∈ ⇔ ∆ ≤ ⇔ + − ≤ ⇔ ≤ ≤ Vậy hàm số đồng biến trên R khi 3 17 3 17 . 2 2 m − − − + ≤ ≤ c) ( ) ( ) ( ) 3 2 21 3 2 2 1 2 3 2 3 m x y mx m x y m x mx m − ′= + + − + → = − + + − Để hàm số luôn đồng biến trên R thì 0, .y x R′ ≥ ∀ ∈ Khi 1 0 1 2 1.m m y x′− = ⇔ = → = + Ta thấy hàm số chỉ đồng biên trên 1 ; 2   − +∞    nên không thỏa mãn yêu cầu. Khi ( )( )2 2 1 11 0 1 0 1 0, 0 1 3 2 0 2 5 2 0 m mm m m y x R m m m m m > > − >   ′− ≠ ⇔ ≠ → ≥ ∀ ∈ ⇔ ⇔ ⇔   ′∆ ≤ − − − ≤ − + − ≤  1 2 2. 1 2 m m m m >   ≥ ⇔ → ≥  ≤  Vậy với m ≥ 2 thì hàm số đã cho luôn đồng biến trên R. BÀI TẬP LUYỆN TẬP 1) Tìm m để hàm số ( ) 3 2 1 3 x y x m x m= − + − + đồng biến trên R. 2) Tìm m để hàm số ( )3 2 3 3 2 1 1y x mx m x= − + − + đồng biến trên R. 3) Tìm m để hàm số ( )3 21 3 2 1 3 y x mx m x= − + + − + nghịch biến trên R. 4) Tìm m để hàm số ( ) ( ) 3 2 5 1 2 3 3 3 x y m x m x= + − + − + đồng biến trên R. II. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ DẠNG 1. TÌM CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ BẰNG QUY TẮC I Phương pháp: + Tìm tập xác định của hàm số. + Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm. + Lập bảng biến thiên và dựa vào bảng biến thiên để kết luận về điểm cực đại, cực tiểu của hàm số. Chú ý: Với một số dạng hàm đặc biệt (thường là hàm vô tỉ) thì ta phải tính giới hạn tại các điểm biên để cho bảng biến thiên được chặt chẽ hơn. Các ví dụ điển hình: Ví dụ 1: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau: a) 3 2 2 3 36 10.y x x x= + − − b) 4 2 2 3.y x x= + −
  • 5. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! c) 2 4 2 .y x x= − d) 4 31 3. 4 y x x= − + Lời giải: a) 3 2 2 3 36 10.y x x x= + − − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( )2 2 2 3 ' 6 6 36 6 6 ' 0 6 0 2 x y x x x x y x x x = − = + − = + − → = ⇔ + − = ⇔  = Bảng biến thiên: x −∞ −3 2 +∞ 'y + 0 − 0 + y 71 +∞ −∞ −54 Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; 3) và (2; +∞); hàm số nghịch biến trên (−3; 2). Hàm số đạt cực đại tại x = −3; y = 71 và đạt cực tiểu tại x = 2; y = −54. b) 4 2 2 3.y x x= + − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( )3 2 4 4 4 1 0 0.y x x x x y x′ ′= + = + → = ⇔ = Bảng biến thiên: x −∞ 0 +∞ 'y − 0 + y +∞ +∞ −3 Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; 0) và nghịch biến trên (0; +∞). Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0; y = −3. c) 2 4 2 .y x x= − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 0 4 4 4 1 0 1 0 1 x y x x x x y x x x = ′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  = ± Bảng biến thiên: x −∞ −1 0 1 +∞ 'y + 0 − 0 + 0 − y 1 1 −∞ 0 −∞ Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (−∞; −1) và (0; 1); hàm số nghịch biến trên (−1; 0) và (1; +∞). Hàm số đạt cực đại tại x = −1; y = 1 và x = 1; y = 1. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0; y = 0. d) 4 31 3. 4 y x x= − + Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) ( )3 2 2 2 0 3 3 0 3 0 3 x y x x x x y x x x = ′ ′= − = − → = ⇔ − = ⇔  = Dấu của y’ chỉ phụ thuộc vào dấu của biểu thức (x − 3) nên ta có bảng biến thiên như hình vẽ
  • 6. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! x −∞ 0 3 +∞ 'y − 0 − 0 + y +∞ +∞ 15 4 − Từ bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên (3; +∞) và hàm số nghịch biến trên (−∞; 3). Hàm số đạt cực tiểu tại 15 3; . 4 x y= = − Ví dụ 2: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau: a) 2 1 .y x x= − b) 2 2 3 1.y x x= + + c) 1 . 3 x y x + = + Lời giải: a) 2 1 .y x x= − Hàm số xác định khi [ ]2 1 0 1 1 1;1 .x x D− ≥ ⇔ − ≤ ≤ → = − Đạo hàm: 2 2 2 2 2 2 1 2 1 1 0 1 2 0 21 1 x x y x y x x x x − ′ ′= − − = → = ⇔ − = ⇔ = ± − − Bảng biến thiên: x −1 1 2 − 1 2 +1 'y − 0 + 0 − y 0 1 2 1 2 − 0 Hàm số đồng biến trên 1 1 ; 2 2   −    ; hàm số nghịch biến trên 1 1; 2   − −    và 1 ;1 . 2       Hàm số đạt cực đại tại 1 1 ; 2 2 x y= = và đạt cực tiểu tại 1 1 ; . 2 2 x y= − = − b) 2 2 3 1.y x x= + + Tập xác định: D = R. Đạo hàm: 2 2 2 2 2 3 2 1 3 2 0 2 1 3 0 2 1 3 1 1 x x x y y x x x x x x + + ′ ′= + = → = ⇔ + + = ⇔ + = − + + 2 2 2 0 0 0 2 2 4 4 9 5 4 5 5 x x x x xx x x < < <    ⇔ ⇔ ⇔ → = −   = ±+ = =     Giới hạn: ( )2 2 2 1 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1 x x x x x x x x x x→−∞ →−∞ →−∞     + + = + + = − + = +∞           ( )2 2 2 1 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1 lim 2 3 1 x x x x x x x x x x→+∞ →+∞ →+∞     + + = + + = + + = +∞           Bảng biến thiên:
  • 7. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! x −∞ 2 5 − +∞ 'y − 0 + 0 y +∞ +∞ 5 Hàm số đồng biến trên 2 ; 5   −∞ −    ; hàm số nghịch biến trên 2 ; . 5   +∞    Hàm số đạt cực tiểu tại 2 ; 5. 5 x y= − = c) 1 . 3 x y x + = + Hàm số xác định khi [ ]3 0 3 3; .x x D+ > ⇔ > − → = − + ∞ Đạo hàm: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 1 3 2 3 1 3 252 3 0, . 3 2 3 3 2 3 3 2 3 3 x x x x xxxy y x D x x x x x x x + + − + − − + +++′ ′= = = = → > ∀ ∈ + + + + + + + Bảng biến thiên: x −3 +∞ 'y + y +∞ −∞ Hàm số đã cho luôn đồng biến trên miền xác định và không có cực trị. BÀI TẬP LUYỆN TẬP: Tìm cực trị của các hàm số sau bằng quy tắc I: 1) 2 3 3 2y x x= − 2) 3 2 2 2 1.y x x x= − + − 3) 3 21 4 15 . 3 y x x x= − + − 4) 4 2 3. 2 x y x= − + 5) 4 2 4 5.y x x= − + 6) 4 2 3 . 2 2 x y x= − + + DẠNG 2. TÌM CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ BẰNG QUY TẮC II Phương pháp: + Tìm tập xác định của hàm số. + Tính 'y và giải phương trình ' 0y = để tìm các nghiệm. + Tính ''y tại các giá trị nghiệm tìm được ở trên rồi kết luận. Chú ý: Quy tắc II tìm cực trị thường được áp dụng cho các hàm số khó lập bảng biến thiên như hàm lượng giác, hàm siêu việt, hàm vô tỉ... Các ví dụ điển hình: Ví dụ mẫu: Tìm các khoảng đơn điệu và cực trị của các hàm số sau: a) sin 2 .y x x= − b) 1 cos cos2 . 2 y x x= + c) 2 2 .y x x x= + − Lời giải: a) sin 2 .y x x= − Tập xác định: D = R. Đạo hàm: 1 π π 2cos2 1 0 cos2 2 2π π 2 3 6 y x y x x k x k′ ′= − → = ⇔ = ⇔ = ± + → = ± +
  • 8. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! Đạo hàm bậc hai: π π π 4sin 2π 2 3 0 6 3 4sin 2 π π π 4sin 2π 2 3 0 6 3 y k k y x y k k    ′′ + = − + = − <        ′′ = − →    ′′ − + = − − + = >        Vậy hàm số đạt cực đại tại π π π 3 π π; sin 2π π π. 6 3 6 2 6 x k y k k k   = + = + − − = − −    Hàm số đạt cực tiểu tại π π π 3 π π; sin 2π π π. 6 3 6 2 6 x k y k k k   = − + = − + + − = − + −    b) 1 cos cos2 . 2 y x x= + Tập xác định: D = R. Đạo hàm: ( ) 2π1 2πcos sin sin 2 sin 1 2cos 0 32 sin 0 π x kx y x x x x y x x k  = ± += − ′ ′= − − = − + → = ⇔ ⇔  = =  Đạo hàm bậc hai: cos 2cos2y x x′′ = − − + Nếu ( ) ( ) ( ) 2π 2π 4π 3 4 π cos 4 π 2cos 8 π 0 3 3 3 22 2 π cos 2 π 2cos 4 π 3 0 y n n n k n y n n n       ′′ ± + = − ± + − ± + = >      = →       ′′ = − − = − < + Nếu ( ) ( ) ( ) 2π 2π 4π 3 4 π 2π cos 4 π 2π 2cos 8 π 4π 0 3 3 3 22 1 π 2 π cos π 2 π 2cos 2π 4 π 1 0 y n n n k n y n n n       ′′ ± + + = − ± + + − ± + + = >      = + →       ′′ + = − + − + = − < Vậy hàm số đạt cực đại tại ( ) ( ) 3 ; 2 1 2 π; cos π cos 2π 12 ; 2 1 2 k n x k y k k k n  = = = + =  − = +  Hàm số đạt cực tiểu tại 3 ; 2 2π 2π 1 4π 4 π; cos π cos 2π 13 3 2 3 ; 2 1 4 k n x k y k k k n  − =    = ± + = ± + + ± + =          = +  c) 2 2 .y x x x= + − Hàm số xác định khi [ ]2 2 0 0 2 0; 2 .x x x D− ≥ ⇔ ≤ ≤ → = Đạo hàm: 2 2 2 2 22 2 12 2 2 1 1 0 2 1 2 1 2 2 12 2 2 xx x x x y y x x x x x x x x x xx x x x ≥− − + −  ′ ′= + = → = ⇔ − + − ⇔ − = − ⇔  − = − +− −  2 1 2 2 1 1 1 2 2 .2 2 22 4 1 0 2 2 1 1 2 2 x x x x x x x ≥   +≥ = = + +  ⇔ ⇔ → = − + =  − = = −  Đạo hàm bậc hai: ( ) ( ) ( ) 2 2 2 22 22 2 2 2 2 1 2 1 2 2 1 12 0 22 2 2 2 2 x x x x x x x xx xy x xx x x x x x x x x x − − − −′ − − − + −−′′ = = = = − <   −− − − − −  Vậy hàm số đạt cực đại tại 2 2 ; 1 2. 2 x y + = = + BÀI TẬP LUYỆN TẬP:
  • 9. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! Tìm cực trị của các hàm số sau bằng quy tắc II: 1) 2 4.y x x= − 2) 2 2 5.y x x= − + 3) 2 4sin .y x x= − 4) 2 cos 3 .y x= 5) sin cos . 2 2 x x y = − 6) 2 4 . 3 2 x y x − = − DẠNG 3. TÌM ĐIỀU KIỆN ĐỂ HÀM SỐ CÓ CỰC TRỊ Phương pháp: + Hàm số có cực trị khi ' 0y = có nghiệm và đổi dấu qua các nghiệm. + Hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại các điểm có hoành độ x1; x2 thì khi đó x1; x2 là hai nghiệm của ' 0.y = + Hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x0 khi ( ) ( ) 0 0 0 0 y x y x ′ =  ′′ < + Hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x0 khi ( ) ( ) 0 0 0 0 y x y x ′ =  ′′ > Các ví dụ điển hình: Ví dụ mẫu: Cho hàm số 3 2 3 2 3 1y x mx x m= − + − + . Tìm giá trị của m để a) hàm số có cực trị. b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn x1 + 2x2 = 3. c) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = 2. d) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = –1. Lời giải: a) Ta có 2 3 6 2y x mx′ = − + Hàm số đã cho có cực trị khi ' 0y = có nghiệm và đổi dấu khi qua các nghiệm. ⇔ y’ = 0 có hai nghiệm phân biệt 2 2 6 2 3 0 9 6 0 3 6 3 m m m m  > ′⇔ ∆ > ⇔ − > ⇔ > ⇔  < −  Vậy với 6 6 ; 3 3 m m> < − thì hàm số đã cho có cực đại, cực tiểu. b) Gọi x1; x2 là hoành độ các điểm cực đại, cực tiểu. Khi đó x1; x2 là nghiệm của phương trình ' 0y = . Theo định lí Vi-ét ta có 1 2 1 2 2 2 3 x x m x x + =   = Theo giải thiết ta có x1 + 2x2 = 3 ( )( ) 1 2 1 1 2 2 1 2 2 3 4 3 2 3 2 2 2 4 3 3 2 3 3 x x x m x x m x m x x m m    + = = −   → + = ⇔ = −     = − − =   2 229 8 18 0 24 54 29 0 3 m m m m→ − + = ⇔ − + = → phương trình vô nghiệm. Vậy không có giá trị nào của m thỏa mãn đề bài. c) Ta có 6 6y x m′′ = − Hàm số đạt cực tiểu tại x = 2 khi ( ) ( ) 72 0 3.4 12 2 0 7 .6 12 6 0 62 0 2 y m m m my m ′ = − + = =  ⇔ ⇔ → =   − >′′ >   < Giá trị 7 6 m = thỏa mãn điều kiện tồn tại cực trị nên là giá trị cần tìm. d) Hàm số đạt cực đại tại x = –1 khi ( ) ( ) 51 0 3 6 2 0 5 .6 6 6 0 61 0 1 y m m m my m ′ − = + + = = −  ⇔ ⇔ → = −   − − <′′ − <   > −
  • 10. Khóa học LTĐH môn Toán 2015 – Thầy ĐẶNG VIỆT HÙNG Facebook: LyHung95 Tham gia trọn vẹn khóa LTĐH môn Toán 2015 tại Moon.vn để đạt điểm số cao nhất trong kỳ TSĐH 2015! Giá trị 5 6 m = − thỏa mãn điều kiện tồn tại cực trị nên là giá trị cần tìm. BÀI TẬP LUYỆN TẬP: Bài 1. Cho hàm số ( )3 21 2 3 2. 3 y x mx m x= + + + + Tìm giá trị của m để a) hàm số có cực trị. b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn 2x1 + 3x2 = –2. c) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = 0. d) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = –2. Bài 2. Cho hàm số ( )3 21 6 1 3 y x mx m x= + + + − . Tìm giá trị của m để a) hàm số có cực trị. b) hàm số đạt cực đại, cực tiểu tại x1, x2 thỏa mãn 1 1 1 2 1 1 . 3 x x x x + + = c) hàm số đạt cực đại tại điểm có hoành độ x = 1. d) hàm số đạt cực tiểu tại điểm có hoành độ x = 0. Bài 3. Tìm m để các hàm số sau không có cực trị ? a) y = x3 – 3x2 + 3mx + 3m + 4. b) y = mx3 + 3mx2 – (m – 1)x – 1. Bài 4. Tìm a, b để hàm số a) y = ax4 + bx2 đạt cực trị bằng –9 tại điểm 3.x = b) 2 ax bx ab y bx a + + = + đạt cực trị tại x = 0 và x = 4. c) 2 2 ax 2 1 x b y x + + = + đạt cực đại bằng 5 tại điểm x = 1. Bài 5. Tìm m để hàm số a) ( ) ( ) ( )3 2 2 2 2 1 4 1 2 1y x m x m m x m= + − + − + − + đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho ( )1 2 1 2 1 1 1 . 2 x x x x + = + b) 3 21 1 3 y x mx mx= − + − đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho 1 2 8.x x− ≥ c) 3 21 1 ( 1) 3( 2) 3 3 y mx m x m x= − − + − + đạt cực trị tại hai điểm x1, x2 sao cho x1 + 2x2 = 1.