McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
Компьютерын техник
хангамж
Компьютерын т хүү
Компьютерын системийн т рл дө үү
Техник хангамжийн б рэлдх н хэсг д баү үү үү
функц дүү
Компьютерын дагалдах т х р мж дө өө ө үү
Бүлэг
3
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
Хичээлийн зорилго
1. Компьютерын техник хангамжийн т х баүү
хувьсал рчл лттэй танилцуулахөө ө .
2. Микрокомпьютер, мидрэнж, мэйнфрэйм
компьютерын ндсэн т рл д ба хэрэглээү ө үү
3. Оруулах, гаргах, хадгалахад зориулагдсан
компьютерын дагалдах т х р мж дийнө өө ө үү
ндсэн технологиуд ба хэрэглээү .
4. Компьютерын системийн б рэлдх н хэсг д баү үү үү
функц дүү
Хичээлийн зорилго
5. р худалдаж авах ед эсвэл жижиг бизнестӨө өө ү
санал болгох компьютерын систем ба т нийүү
дагалдах т х р мж д, тэдгээрийг сонгохө өө ө үү
ндэслэлү .
н гийн бодит байдалӨ өө : Х д лг нтө ө өө
т х р мж д, утасг й холбооныө өө ө үү ү
технологиудын хэрэгцээ
 рт г гол анхаарал татсан асуудал биш харинӨ ө
холбогдох чадвар чухал
Сорилтууд:
Х д лг нт тооцооллын боломжуудаар хангахө ө өө
Жижигхэн LCD дэлгэцэн дээр хэрэглэж болох
хэрэглээний програмуудыг х гж лэхө үү
Компьютерын мн х еийнө ө ү
тооцоолох хэрэгсл дүү
Гар, х лийн хуруугаар тоолохө
Абак: Тооцоолол хийхийн тулд чулуу эсвэл эрх
хэрэглэх
“Сalculate” гэдэг е нь жижиг чулууны латин нэрү
болох calculus гэдэг гнээс гарчээү
Дугуйнууд эргэж тоологчийг х д лг д г анхныө ө ө ө
механик нэмдэг машиныг Блэйс Паскаль 1642 онд
зохиосон байна.
Цоолсон н хн дтэй карт б хий механик суурьү үү ү
машин аж йлдвэрийн эрин ед гарчээү ү
Анхны компьютерууд
Чарльз Бэйбиджийн шинжилгээний машин:
19-р зуун
Тооцоолол хийж, санах ойд утгуудыг хадгалдаг,
логик харьцуулалтуудыг г йцэтгэдэг н гийнү ө өө
компьютертай маш адилхан машин
Цахилгаан гэхээс ил механик машинүү
Герман Голерит ба 1890 оны х н амын тооллогоү
Тооллогын г гдл дийг хадгалахад цоолсонө ө үү
картууд хэрэглэсэн
Картуудыг х снэгт боловсруулдаг машинд уншинаү
Голеритын компани IBM компани болсон
Электрон-цахилгаан
компьютерууд
ENIAC – анхны цахилгаан, дижитал компьютер
1946
Програмчлагдсан
Нэг секундэнд 5000 йлдэл хийдэгү
Ваакуум хоолойнууд буюу лампууд хэрэглэдэг
Нэгд гээр еийн компьютерү ү
Сул талууд: овор хэмжээ том, нэг удаа з вх н нэгө ө
програмыг г йцэтгэдэгү
Компьютерын дараагийн е дү үү
Хоёр дахь еү , 1950-аад оны с л еүү ү
Лампуудын оронд транзисторууд
Секундэнд 200,000 - 250,000 йлдэлү
Гурав дахь еү , 1960-аад оны дунд есү
Интеграл цахилгаан хэлхээн дүү , жижиг овор
хэмжээ
Д р в дэх еө ө ү , 1971
Цахилгаан хэлхээн д улам жижигссэнүү
Мультипрограмчлал ба виртуал хадгалалт
Тав дахь еү , 1980-аад он
Секундэнд сая сая йлдл дү үү
Микрокомпьютерууд
1977, Commodore ба Radio Shack персональ
компьютерууд йлдвэрлэвү
1979, н г х ртэлө өө ү хамгийн хурдан борлогдсоор
байгаа Apple компьютер гарав
1982, IBM зах зээлийг рчилс нөө ө PC-уудыг
гаргасан байна
Компьютерын системийн т рл дө үү
Микрокомпьютерын систем дүү
Персональ Компьютер (PC) – хувь х н ашиглахадү
зориулагдсан микрокомпьютер
Desktop – офисын ширээн дээр багтана
Laptop – жижиг, з врийнөө PC
PC худалдан авахад з вл мжө ө
болгодог з лэлт дү үү үү
Бизнесийн хэрэглээнд Мультимедиа хэрэглээнд Шинэ хэрэглэгч
Б тээгдх н, хэрэглэгчид, б тээмжээ хянажү үү ү
м рд х д танд хурднаас гадна нд р х чинө ө ө ө ө ү
чадалтай компьютер хэрэгтэй
Мэргэжлийн мультимедиа хэрэглээнд
хамгийн багадаа Mac G4 эсвэл 2-3GHz Intel
микропроцессортой компьютер хэрэгтэй
1-2 GHz Celeron
процессороор м нгө өө
хэмнэж болно.
Микрокомпьютерын систем дүү
Ажлын станцууд – бизнесийн мэргэжлийн
х м ст зориулсан х чирхэг, с лжээнд холбогдсонү үү ү ү
ПС
С лжээний серверү – жижиг с лжээн д доторхү үү
харилцаа холбоог зохицуулж, н цийг дундааөө
ашиглах боломж олгодог ил х чирхэгүү ү
микрокoмпьютерууд
Худалдан авагчид ПС-г хэрхэн
сонгох вэ?
 ндэслэлтэй, боломжийн нээр сайнҮ ү
г йцэтгэлтэйү
 йлдлийн систем суулгасанҮ
Холбогдох чадвар – найдвартай с лжээнийү
интерфейстэй эсвэл утасг йгээр холбогдохү
чадвартай компьютерыг сонгох
[Ихэнх хэрэглэгчдэд супер хурдан процессортой
эсвэл асар их багтаамжтай RAM эсвэл хатуу
дисктэй дээд зэргийн компьютер шаардлагаг йү ]
Терминалууд
С лжээ р хандах боломж олгодог т х р мж дү үү ө өө ө үү
Хэлг й терминалү –боловсруулах чадвар нь хязгаарлагдмал,
Товчлуурт гар ба видео монитортой компьютер
Ухаантай терминал– рчилс н с лжээнд холбогдсон ПКөө ө ү
буюу с лжээний компьютеруудү
С лжээний терминалууд буюу компьютеруудү
Windows терминал програм хангамж, боловсруулалт,
хадгалалтын хувьд с лжээний серверээс хамааралтайү
компьютерууд
Internet терминалууд йлдлийн систем ба програмү
хангамжийн хувьд Интернет эсвэл интранетаас
хамааралтай компьютерууд
Мэдээллийн т х р мж дө өө ө үү
Гарт багтдаг микрокомпьютерын
т х р мж дө өө ө үү
Хувийн тоон туслагчууд (Personal
digital assistants -PDA)
BlackBerry
Видео тоглоомын т х р мж дө өө ө үү
Интернетэд холбогддог рэнүү
телефоны утаснууд
BlackBerry
Sony Ericson
Smartphone
Мидрэнж систем дүү
С лжээний х чирхэг сервер дү ү үү
Шинжлэх ухааны судалгаа, йлдвэрлэлийнү
процессийг хянадаг миникомпьютерууд
Худалдан авах, ажилуулах, ашиглахад
мэйнфрэймээс зардал багатай
Мэйнфрэйм компьютерын
систем дүү
Том овор хэмжээтэй, хурдан, х чирхэгү
компьютерын систем дүү
Их багтаамжтай анхдагч хадгалах т х р мжтэйө өө ө
Их хэмжээний ажил г йлгээ боловсруулдагү
Нарийн т в гтэй тооцоолол г йцэтгэдэгө ө ү
Том копаниудад суперсервер болгон ашигладаг
A Honeywell-Bull DPS 7 mainframe, 1990.
Суперкомпьютерын систем дүү
Маш х чирхэг систем дү үү
Шинжлэх ухаан, инженерын болон бизнесын ажил
г йлээн дийг маш нд р хурдаар г йцэтгэдэгү үү ө ө ү
Дэлхийн цаг уурын урьдчилсан мэдээлэл, батлан
хамгаалахад рг н хэрэглэгддэгө ө
Мянга мянган микропроцессорууд параллел боловсруулалт
хийнэ
Тооцоолох йлдл дийг секундэнд тэрбум тэрбумаар ньү үү
г йцэтгэдэгү
Олон сая долларын нэтэйү
Минисуперкомпьютерууд хэдэн зуун мянган долларын
нэтэй байдагү
Суперкомпьютерууд
IBM‘-ийн Blue Gene/L
дэлхийн хамгийн хурдан
суперкомпьютер
NASA-ийн Судалгааны Төвд ашиглагддаг
Columbia суперкомпьютер
Компьютерын техник хангамжийн
функц дүү
Компьютер бол оруулах, боловсруулах, гаргах, хадгалах ба
удирдаж хянах йл ажиллагаатай системү
Оруулах
Товчлуурт гар, мауз, сканнер г.м
 г гдл дийг электрон хэлбэрт х рв лнэ.Ө ө үү ө үү
Боловсруулах
Т в боловсруулах т х р мжө ө өө ө (Central Processing Unit
-CPU)
 Арифметик ба логик йлдл дийг г йцэтгэдэг арифметик-ү үү ү
логик т х р мжө өө ө
 Удирдах т х р мжө өө ө
Гаргах
Видео дэлгэц, принтер г.м
Электрон мэдээллийг х нд ойлгогдох хэлбэрт х рв лнэ.ү ө үү
Компьютерын техник хангамжийн
функц дүү
Хадгалах
Анхдагч хадгалах т х р мж буюу санах ойө өө ө
Хоёрдогч хадгалах т х р мжө өө ө
Соронзон дискн д ба оптик дискн дүү үү
Удирдах
Т в боловсруулах т х р мжө ө өө ө CPU-г удирддаг
т х р мжө өө ө
Компьютерын бусад б рэлдх н хэсг дийгү үү үү
удирдаж, хянана.
Компьютерын боловсруулах хурд
Millisecond – секундын мянганы нэг
Microsecond – секундын саяны нэг
Nanosecond – секундын тэрбумын нэг
Picosecond – секундын триллионы нэг
Хэрэв х н нэг наносекундэнд нэг алхам хийх чадвартайү
байсан бол х н нэг секундэнд дэлхийг 20 удаа тойрч чадна.ү
Компьютерын боловсруулах
хурдууд
MIPS – нэг секундэнд хэд хэдэн сая зааврыг
г йцэтгэх чадварү
Teraflops – секундэнд х в гч цэгтэй хэд хэдэнө ө
триллон йлдлийг г йцэтгэхү ү (Суперкомпьютер)
Компьютерын ер нхий хурдө :
Megahertz (MHz) – секундэд хэдэн сая цикл
г йцэтгэхү
Gigahertz (GHz) – секундэд хэдэн тэрбум цикл
г йцэтгэхү
Mурын хууль (Moore’s law)
Mурын хууль
Мурын хууль (Moore’s law) нь компьютерын
х чин чадалү 18-аас 24 сарын дотор хоёр дахин
нэмэгддэг гэж здэг.ү
Т нээс гадна тухайн еийн х чин чадалтайүү ү ү
компьютерын нэү 18-аас 24 сарын дотор хоёр
дахин буурна.
М н хадгалах т х р мжийн нэ буурч байна.ө ө өө ө ү
Компьютерын
дагалдах
т х р мж дө өө ө үү
Дагалдах т х р мж дө өө ө үү
Дагалдах т х р мж д –компьютерынө өө ө үү
системийн хэсэг (гэхдээ CPU2-ийн хэсэг биш)
болох б х оруулах, гаргах, хоёрдогч хадгалагчү
т х р мж дийн ер нхий нэрө өө ө үү ө
Онлайн т х р мж дө өө ө үү
CPU-ээс тусдаа боловч
CPU руу цахилгаанаар холбогдож, удирдагддаг
Оффлайн т х р мж дө өө ө үү
CPU-ээс тусдаа, т гээр удирдагддагг йүү ү
Б х дагалдах т х р мж д бол онлайнү ө өө ө үү
т х р мж дө өө ө үү
Бизнесийн ПК-т зориулсан дагалдах
т х р мж дийн талаарх з вл мжө өө ө үү ө ө
 Монитор. Компьютерын дэлгэцэнд том байх тусмаа сайн. Х снэгт, вэбү
хуудаснууд, олон м р текст, нээлттэй цонхнуудыг харуулах ил ихө үү
зайтай, нд р ялгаралтай 19ө ө ” эсвэл 21”-ийн хавтгай дэлгэцтэй CRT
монитор эсвэл LCD дэлгэц сонгох.
 Принтер. Лазерын эсвэл бэхэн принтерийн аль нэгийг сонгох. Лазерын
принтер нь бизнесийн их хэмжээний хэрэглээнд тохиромжтой. Дунд
зэргийн нэтэй нг т бэхэн принтер д фотозураг хэвлэхэд тохиромжтой.ү ө ө үү
Нэг хуудасны рт г нь лазерын принтерийнхээс нд р.ө ө ө ө
 Сканнер. З врийн, цаас шургуулдаг эсвэл цаас тавьдаг загвараас сонгохөө
боломжтой. Шаас шургуулдаг нь ширээний зайг хэмнэнэ, харин цаас
тавьдаг загварууд нд р хурдтай, ялгарал сайтай байдаг.ө ө
 Хатуу дискн дүү . Их багтаамжтай нь ил сайн. Бага багтаамжтай ед илүү ү үү
их багтаамжийг ргэлж ашиглах боломжтой. Хамгийн багадааү 40GB, 80GB
ба т нээс дээш байж болно.үү
 CD ба DVD агуулагч. Програм суулгах, мультимедиа хэрэглээнд
шаардлагатай. н д рӨ өө ө CD бичиж, уншдаг, DVD тоглуулдаг CD-RW/DVD
агуулагч рг н хэрэглэгдэж байна.ө ө
 Н цийн систем дөө үү . Маш чухал т х р мж. Т нг йгээр компьютерө өө ө үү ү
хэрэглэхг й байх. З врийн соронзон дискн д болонү өө үү CD-RW эсвэл DVD-
RW дискн д хатуу дискэн дээрх агуулгыг н ц лж авахад тохиромжтой.үү өө ө
Оруулах технологиуд
Товчлуурт гар: хамгийн рг н хэрэглэгддэгө ө
т х р мжө өө ө
Хэрэглэгчийн график интерфейс (Graphical user
interface-GUI)
Таник тэмдэг, цэс, цонх, товч, хэрэгслийн
самбаруудыг сонголт хийхэд хэрэглэнэ
Windows Vista-ийн GUI
Заагч т х р мж дө өө ө үү
Электрон мауз
Трэйкбол – маузтай адилхан суурин т х р мжө өө ө
Дэлгэцэн дээрх курсорыг х д лг хийн тулдө ө ө
нх рд г б мб л гийг хэрэглэнэ.ө ө ө ө ө ө
Мэдрэгч дэлгэц – Мэдрэгч дэлгэцтэй компьютерт
хэрэглэнэ
Цацрагт туяа, дууны долгион, эсвэл бага
хэмжээний цахилгаан г йдлийн торыг гаргадагү
видео д рсний дэлгэцү
Дэлгэцэн дээр дарж, ш ргэсэн ед тор нь хугарнаү ү
Оруулах т х р мж дө өө ө үү
Заагч т х р мж дө өө ө үү
Мэдрэгч талбар–
Ш ргэлтийг мэдрэгчү
гадаргуутай жижигхэн
д рв лжинө ө
Талбар дээг р шилжижүү
буй хурууны чиглэлд
курсорыг шилж лнэүү
Заагч саваа– Товчлуурт
гарны хэсэг дээр байрладаг
жижигхэн баллуур шиг
толгойтой т х р мжө өө ө
Саваан дээр дарсан
чиглэлд курсорыг
шилж лнэүү .
Лаптопон дээр байдаг мэдрэгч талбар ба
заагч саваа
згэнд суурилсан тооцолохҮ
т х р мж дө өө ө үү
Tablet PC ба PDA-уудад хэрэглэгдэнэ
Доороо шингэн кристаллан дэлгэцтэй мэдрэгч
дэлгэц шиг даралт мэдэрдэг давхарга
Гар бичмэл, гар зургийг тоон хэлбэрт оруулдаг
програм хангамжтай
Яриа танигч систем дүү
Дискрит: г болгоны дунд паузтайү
 ргэлжилсэнҮ : харилцан ярианы хурдтай яриа
Систем х ний ярианы хэлбэрийг дуу авианыү
загваруудын сантай харьцуулна.
Сургах: тухайн х ий дуу хоолойны хэлбэр дийгү үү
таниулахын тулд сургана.
Яригчаас хамааралг й систем: Урьд нь хэзээ чү
сонсож байгааг й дуу хоолойг ойлгоноү
Войс мэссэжийн компьютер хэрэглэгдэнэ
Оптик (гэрлэн) сканнер
Текст эсвэл зураг уншиж, тэдгээрийг дижитал
орц болгон хувиргана.
Ширээний эсвэл задгай сканнер
Оптик тэмдэгт танигч (OCR):
Тэмдэгт эсвэл код уншина
Барааны шошгыг унших, шуудан сортлох, тест
д гнэхэд хэрэглэгддэгү
Оптик сканеран дохиур
Барааны универсаль код зэрэг (UPC) зэрэг бар
кодуудыг уншина.
Бусад оруулах технологиуд
Соронзон судал
Кредит картнууд дээрх соронзон судлыг уншина
Смарт картууд
Микропроцессорын микросхем ба санах ойтой
кредит карт
АНУ-аас ил Европын орнуудад хэрэглэгдэжүү
байна.
Дижитал камер
Соронзон бэхэн тэмдэгт танигч (MICR)
Чекийн доод талд соронзон бэхээр хэвлэсэн банкны
болон дансны дугаарууд
Гаргах технологиуд
Видео дисплей
Телевизортай адилханКатодон цацрагт хоолой (CRT)
 Ихэнх ширээний ПК-ын дэлгэц
Шингэн кристаллан дисплейн дүү (LCDs)
 Лаптоп ба PDA, зарим ПК-уудын дэлгэц
Хэвлэх т х р мж дө өө ө үү
Бэхэн принтер
 Цаасан дээр бэх ш ршинэү
Лазерын принтер
 Олшруулагч машинтай адилхан электростатик процесс
Дуу хоолойгоор хариулагч систем дүү
Íèéòëýã ãàðãàõ òºõººðºìæ¿¿ä
Хадгалах т х р мж дийнө өө ө үү
хамааралууд
Хандаххурднэмэгдэнэ
Хадгалахбагтаамж
буурна.
Нэгбайтынөртөгнэмэгдэнэ
Хадгалах т х р мж дийнө өө ө үү
хамаарлууд
Хадгалах т х р мж дийн рт г, хурд баө өө ө үү ө ө
багтаамжийн зохицлууд
Хандах хурд нь нэмэгдэх тусам рт г нь нэмэгдэжө ө
харин багтаамж нь нэмэгдэх тусам рт г нь буурчө ө
байна.
Компьютерын хадгалах ндсэнү
зарчмууд
Хоёртын тоогоор д рслэхү
Компьютерын систем дотор г гдл д сигналө ө үү
байгаа эсвэл байхг й байгаа гэсэн т л в байдлаарү ө ө
боловсруулагдаж, хадгалагдана
ON эсвэл OFF-ийн аль нэг нь
ON = 1 цифр
OFF = 0 цифр
Бит ба байт
Bit (хоёртын тооны товчилсон тэмдэглэгээ)
 г гдлийн хамгийн жижиг элементӨ ө
Тэг эсвэл нэгийн аль нэг нь
Byte
Нэг нэгж байдлаар ажиллаж байгаа найман бит
Нэг тэмдэгт эсвэл тоог илэрхийлнэ.
Тэмдэгт дийг байтаар д рслэх ньүү ү
Тооцоолол хийхийн тулд компьютерууд
хоёртын системыг ашиглана.
Процессор залгагдаж эсвэл салгагдаж байдаг
байдаг хэдэн сая шилжилттэй байдаг
Тоонуудыг хадгалах ба тооцоолол хийхийхн тулд
хоёртын тооны системийг ашигладаг
Дараахь зураг дурын б хэл тоо 0 ба 1- дийнү үү
тусламжтайгаар д рслэгддэгийг харуулж байнаү
Тооцоолол хийхийн тулд компьютерууд
хоёртын системыг ашиглана.
Хадаглах багтаамжийг хэмжих
нэгж
Kilobyte (KB): нэг мянган байт
Megabyte (MB): нэг сая байт
Gigabyte (GB): нэг миллиард байт
Terabyte (TB): нэг триллион байт
Шууд ба Дараалласан хандалт
Шууд хандалт буюу Санамсарг й хандалтү
Хагас дамжуулагч санах ойны микросхем д, соронзонүү
дискн дүү
 г гдлийг шууд хадгалж, дахин хайж олноӨ ө
Хадгалж буй байрлал болгон давтагдашг й хаягтайү
байдаг тул ижил цаг хугацаанд хандаж болно
Дараалласан хандалт
Соронзон хальснууд
 г гдл д орж ирсэн дарааллаар нь хадгалж, дахинӨ ө үү
хайж олно
 мн х г гдлийг нь эхнээс нь дуустал нь хайх замаарӨ ө ө ө
г гд л р дарааллаар нь хандана.ө ө ө үү
Шууд ба Дараалласан хандалт
Хагас дамжуулагч санах ой
Анхдагч хадгалагч т х р мж дэд хэрэглэгддэгө өө ө үү
Микроэлектрон хагас дамжуулагчин санах ойны
микросхем дүү
Давуу тал:
Хэмжээ жижиг
Хурдан
Х чдэлийн хэлбэлзэл ба температурт тэсвэртэйү
хамгаалагдсан
Сул тал:
Х чдэлээс хамааралтайү : Цахилгаан тасрахг й байхү
ёстой буюу санах ойгоо алдахг й байх ёстойү
Хагас дамжуулагч санах ойны
хоёр т р лө ө
Шуурхай санах ой - RAM: random access memory
Анхдагч хадгалах т х р мжинд хамгийн рг нө өө ө ө ө
хэрэглэгдэнэ.
Хувирамтгай санах ой
Уншиж/бичдэг санах ой
Тогтмол санах ой - ROM: read only memory
Байнга тогтмол хадгална
Уншиж болох боловч, дээрээс нь нэмж, дарж бичих
боломжг йү
 йлдвэрлэх ед нь микросхем р бичдэг програмуудадҮ ү үү
голдуу хэрэглэгдэнэ
Firmware гэж нэрлэнэ.
Флэш диск
Тогтмол хадгалагчийн
шинэ т р лө ө
Хагас дамжуулагч санах
ойг хэрэглэдэг
Олон мянган
транзистортой жижигхэн
микросхем
Авч явахад хялбар
Jump drive, USB флэш диск
гэж бая нэрлэнэ.
Source: Courtesy of Lexar Media.
Соронзон дискн дүү
Хоёрдогч хадгалагч т х р мжинд хэрэглэгдэнэ.ө өө ө
Хурдан хандалттай, нд р хадгалах багтаамжтайө ө
Source: Quantum. Source: Corbis.
Соронзон дискний т рл дө үү
Уян (флоппи) дискн дүү
Пластик гэр доторх соронзон диск
1.44 MB агуулна (Zip диск 750 MB)
Хатуу диск
Бит мжлэгдсэн саван доторх соронзон диск,үү
хандах гарууд, унших ба бичих толгойнууд
Хэдэн зуун GB агуулна
RAID (Redundant arrays of independent disks)
 р хоорондоо холбогдсон хатуу дискн дийн багцӨө үү
Хэд хэдэн дискэн дээр олон удаа хадгалалт хийхэд
гэмтдэгг й тэсвэртэйү
Соронзон тууз
Хоёрдогч хадгалагч т х р мжө өө ө
Туузны дамар ба кассеттай
 г гдлийг архивлах, н цл х д хэрэглэдэгӨ ө өө ө ө
Оптик дискн дүү
Оптик дискний хэрэглээ
Д рс зураг боловсруулалтү
Т хэн файлууд эсвэл д рс зургуудыг удаанүү ү
хугацаагаар хадгалах
Баримт бичг дийг сканнердаж, оптик дискн дүү үү
дээр хадгална
Лавлах материалууд руу хурдан хандахад
зориулан хадгалах
Каталог, директорууд г.м
Интерактив мультимедиа хэрэглээн дүү
Видео тоглоомууд, сургалтын видеонууд г.м.
Радио давтамжийг тодорхойлогч
RFID (Radio Frequency Identification)
Х д лг нт объектуудад з ж, илр лэхө ө өө үү үү
Ж.нь., дэлг рийн бараа, шуудангийн дугтуй, тэжээмэлүү
амьтад г.м
Радио сигналуудыг дамжуулж, х лээн авахын тулдү RFID
микросхем дийг хэрэглэнэ.үү
Элсний ширхэгийн талтай тэнцэх хэмжээтэй микросхем
Идэвхг й микросхем дү үү :
Тэжээлийн эх сурвалж байхг й, уншигч доторхү
сигналаас тэжээл олж авна.
Идэвхтэй микросхем дүү :
 р рийг тэжээдэгӨө өө өө өө
Wal-Mart-д хэрэглэдэг
EPC RFID шошго
Номын сангуудад
хэрэглэдэг RFID шошго:
Квадратан хэлбэртэй номын
шошго, дугуй CD/DVD-ний
шошго, тэгш өнцөгт VHS
шошго.
RFID-ийн микросхем
суулгасан
RFID ба баар кодын ялгаа
RFID
Ил хол зайнаас хайнаүү
 г гд л хадгалж чадна.Ө ө ө
Ил их мэдээллийг м рд х боломж олгоноүү ө ө
Харагддагг й шинж чанарын улмаас нууцлалынү
асуудлыг бий болгодог
Компьютерын техник
хангамж
Бүлэг
3
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

003 компьютерын техник хангамж

  • 1.
    McGraw-Hill/Irwin Copyright ©2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
  • 2.
    Компьютерын техник хангамж Компьютерын тхүү Компьютерын системийн т рл дө үү Техник хангамжийн б рэлдх н хэсг д баү үү үү функц дүү Компьютерын дагалдах т х р мж дө өө ө үү Бүлэг 3 McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
  • 3.
    Хичээлийн зорилго 1. Компьютерынтехник хангамжийн т х баүү хувьсал рчл лттэй танилцуулахөө ө . 2. Микрокомпьютер, мидрэнж, мэйнфрэйм компьютерын ндсэн т рл д ба хэрэглээү ө үү 3. Оруулах, гаргах, хадгалахад зориулагдсан компьютерын дагалдах т х р мж дийнө өө ө үү ндсэн технологиуд ба хэрэглээү . 4. Компьютерын системийн б рэлдх н хэсг д баү үү үү функц дүү
  • 4.
    Хичээлийн зорилго 5. рхудалдаж авах ед эсвэл жижиг бизнестӨө өө ү санал болгох компьютерын систем ба т нийүү дагалдах т х р мж д, тэдгээрийг сонгохө өө ө үү ндэслэлү .
  • 5.
    н гийн бодитбайдалӨ өө : Х д лг нтө ө өө т х р мж д, утасг й холбооныө өө ө үү ү технологиудын хэрэгцээ  рт г гол анхаарал татсан асуудал биш харинӨ ө холбогдох чадвар чухал Сорилтууд: Х д лг нт тооцооллын боломжуудаар хангахө ө өө Жижигхэн LCD дэлгэцэн дээр хэрэглэж болох хэрэглээний програмуудыг х гж лэхө үү
  • 6.
    Компьютерын мн хеийнө ө ү тооцоолох хэрэгсл дүү Гар, х лийн хуруугаар тоолохө Абак: Тооцоолол хийхийн тулд чулуу эсвэл эрх хэрэглэх “Сalculate” гэдэг е нь жижиг чулууны латин нэрү болох calculus гэдэг гнээс гарчээү Дугуйнууд эргэж тоологчийг х д лг д г анхныө ө ө ө механик нэмдэг машиныг Блэйс Паскаль 1642 онд зохиосон байна. Цоолсон н хн дтэй карт б хий механик суурьү үү ү машин аж йлдвэрийн эрин ед гарчээү ү
  • 7.
    Анхны компьютерууд Чарльз Бэйбиджийншинжилгээний машин: 19-р зуун Тооцоолол хийж, санах ойд утгуудыг хадгалдаг, логик харьцуулалтуудыг г йцэтгэдэг н гийнү ө өө компьютертай маш адилхан машин Цахилгаан гэхээс ил механик машинүү Герман Голерит ба 1890 оны х н амын тооллогоү Тооллогын г гдл дийг хадгалахад цоолсонө ө үү картууд хэрэглэсэн Картуудыг х снэгт боловсруулдаг машинд уншинаү Голеритын компани IBM компани болсон
  • 8.
    Электрон-цахилгаан компьютерууд ENIAC – анхныцахилгаан, дижитал компьютер 1946 Програмчлагдсан Нэг секундэнд 5000 йлдэл хийдэгү Ваакуум хоолойнууд буюу лампууд хэрэглэдэг Нэгд гээр еийн компьютерү ү Сул талууд: овор хэмжээ том, нэг удаа з вх н нэгө ө програмыг г йцэтгэдэгү
  • 9.
    Компьютерын дараагийн едү үү Хоёр дахь еү , 1950-аад оны с л еүү ү Лампуудын оронд транзисторууд Секундэнд 200,000 - 250,000 йлдэлү Гурав дахь еү , 1960-аад оны дунд есү Интеграл цахилгаан хэлхээн дүү , жижиг овор хэмжээ Д р в дэх еө ө ү , 1971 Цахилгаан хэлхээн д улам жижигссэнүү Мультипрограмчлал ба виртуал хадгалалт Тав дахь еү , 1980-аад он Секундэнд сая сая йлдл дү үү
  • 10.
    Микрокомпьютерууд 1977, Commodore баRadio Shack персональ компьютерууд йлдвэрлэвү 1979, н г х ртэлө өө ү хамгийн хурдан борлогдсоор байгаа Apple компьютер гарав 1982, IBM зах зээлийг рчилс нөө ө PC-уудыг гаргасан байна
  • 11.
  • 12.
    Микрокомпьютерын систем дүү ПерсональКомпьютер (PC) – хувь х н ашиглахадү зориулагдсан микрокомпьютер Desktop – офисын ширээн дээр багтана Laptop – жижиг, з врийнөө PC
  • 13.
    PC худалдан авахадз вл мжө ө болгодог з лэлт дү үү үү Бизнесийн хэрэглээнд Мультимедиа хэрэглээнд Шинэ хэрэглэгч Б тээгдх н, хэрэглэгчид, б тээмжээ хянажү үү ү м рд х д танд хурднаас гадна нд р х чинө ө ө ө ө ү чадалтай компьютер хэрэгтэй Мэргэжлийн мультимедиа хэрэглээнд хамгийн багадаа Mac G4 эсвэл 2-3GHz Intel микропроцессортой компьютер хэрэгтэй 1-2 GHz Celeron процессороор м нгө өө хэмнэж болно.
  • 14.
    Микрокомпьютерын систем дүү Ажлынстанцууд – бизнесийн мэргэжлийн х м ст зориулсан х чирхэг, с лжээнд холбогдсонү үү ү ү ПС С лжээний серверү – жижиг с лжээн д доторхү үү харилцаа холбоог зохицуулж, н цийг дундааөө ашиглах боломж олгодог ил х чирхэгүү ү микрокoмпьютерууд
  • 15.
    Худалдан авагчид ПС-гхэрхэн сонгох вэ?  ндэслэлтэй, боломжийн нээр сайнҮ ү г йцэтгэлтэйү  йлдлийн систем суулгасанҮ Холбогдох чадвар – найдвартай с лжээнийү интерфейстэй эсвэл утасг йгээр холбогдохү чадвартай компьютерыг сонгох [Ихэнх хэрэглэгчдэд супер хурдан процессортой эсвэл асар их багтаамжтай RAM эсвэл хатуу дисктэй дээд зэргийн компьютер шаардлагаг йү ]
  • 16.
    Терминалууд С лжээ рхандах боломж олгодог т х р мж дү үү ө өө ө үү Хэлг й терминалү –боловсруулах чадвар нь хязгаарлагдмал, Товчлуурт гар ба видео монитортой компьютер Ухаантай терминал– рчилс н с лжээнд холбогдсон ПКөө ө ү буюу с лжээний компьютеруудү С лжээний терминалууд буюу компьютеруудү Windows терминал програм хангамж, боловсруулалт, хадгалалтын хувьд с лжээний серверээс хамааралтайү компьютерууд Internet терминалууд йлдлийн систем ба програмү хангамжийн хувьд Интернет эсвэл интранетаас хамааралтай компьютерууд
  • 17.
    Мэдээллийн т хр мж дө өө ө үү Гарт багтдаг микрокомпьютерын т х р мж дө өө ө үү Хувийн тоон туслагчууд (Personal digital assistants -PDA) BlackBerry Видео тоглоомын т х р мж дө өө ө үү Интернетэд холбогддог рэнүү телефоны утаснууд BlackBerry Sony Ericson Smartphone
  • 18.
    Мидрэнж систем дүү Слжээний х чирхэг сервер дү ү үү Шинжлэх ухааны судалгаа, йлдвэрлэлийнү процессийг хянадаг миникомпьютерууд Худалдан авах, ажилуулах, ашиглахад мэйнфрэймээс зардал багатай
  • 19.
    Мэйнфрэйм компьютерын систем дүү Томовор хэмжээтэй, хурдан, х чирхэгү компьютерын систем дүү Их багтаамжтай анхдагч хадгалах т х р мжтэйө өө ө Их хэмжээний ажил г йлгээ боловсруулдагү Нарийн т в гтэй тооцоолол г йцэтгэдэгө ө ү Том копаниудад суперсервер болгон ашигладаг
  • 20.
    A Honeywell-Bull DPS7 mainframe, 1990.
  • 21.
    Суперкомпьютерын систем дүү Машх чирхэг систем дү үү Шинжлэх ухаан, инженерын болон бизнесын ажил г йлээн дийг маш нд р хурдаар г йцэтгэдэгү үү ө ө ү Дэлхийн цаг уурын урьдчилсан мэдээлэл, батлан хамгаалахад рг н хэрэглэгддэгө ө Мянга мянган микропроцессорууд параллел боловсруулалт хийнэ Тооцоолох йлдл дийг секундэнд тэрбум тэрбумаар ньү үү г йцэтгэдэгү Олон сая долларын нэтэйү Минисуперкомпьютерууд хэдэн зуун мянган долларын нэтэй байдагү
  • 22.
    Суперкомпьютерууд IBM‘-ийн Blue Gene/L дэлхийнхамгийн хурдан суперкомпьютер NASA-ийн Судалгааны Төвд ашиглагддаг Columbia суперкомпьютер
  • 23.
    Компьютерын техник хангамжийн функцдүү Компьютер бол оруулах, боловсруулах, гаргах, хадгалах ба удирдаж хянах йл ажиллагаатай системү Оруулах Товчлуурт гар, мауз, сканнер г.м  г гдл дийг электрон хэлбэрт х рв лнэ.Ө ө үү ө үү Боловсруулах Т в боловсруулах т х р мжө ө өө ө (Central Processing Unit -CPU)  Арифметик ба логик йлдл дийг г йцэтгэдэг арифметик-ү үү ү логик т х р мжө өө ө  Удирдах т х р мжө өө ө Гаргах Видео дэлгэц, принтер г.м Электрон мэдээллийг х нд ойлгогдох хэлбэрт х рв лнэ.ү ө үү
  • 24.
    Компьютерын техник хангамжийн функцдүү Хадгалах Анхдагч хадгалах т х р мж буюу санах ойө өө ө Хоёрдогч хадгалах т х р мжө өө ө Соронзон дискн д ба оптик дискн дүү үү Удирдах Т в боловсруулах т х р мжө ө өө ө CPU-г удирддаг т х р мжө өө ө Компьютерын бусад б рэлдх н хэсг дийгү үү үү удирдаж, хянана.
  • 25.
    Компьютерын боловсруулах хурд Millisecond– секундын мянганы нэг Microsecond – секундын саяны нэг Nanosecond – секундын тэрбумын нэг Picosecond – секундын триллионы нэг Хэрэв х н нэг наносекундэнд нэг алхам хийх чадвартайү байсан бол х н нэг секундэнд дэлхийг 20 удаа тойрч чадна.ү
  • 26.
    Компьютерын боловсруулах хурдууд MIPS –нэг секундэнд хэд хэдэн сая зааврыг г йцэтгэх чадварү Teraflops – секундэнд х в гч цэгтэй хэд хэдэнө ө триллон йлдлийг г йцэтгэхү ү (Суперкомпьютер) Компьютерын ер нхий хурдө : Megahertz (MHz) – секундэд хэдэн сая цикл г йцэтгэхү Gigahertz (GHz) – секундэд хэдэн тэрбум цикл г йцэтгэхү
  • 27.
  • 28.
    Mурын хууль Мурын хууль(Moore’s law) нь компьютерын х чин чадалү 18-аас 24 сарын дотор хоёр дахин нэмэгддэг гэж здэг.ү Т нээс гадна тухайн еийн х чин чадалтайүү ү ү компьютерын нэү 18-аас 24 сарын дотор хоёр дахин буурна. М н хадгалах т х р мжийн нэ буурч байна.ө ө өө ө ү
  • 29.
  • 30.
    Дагалдах т хр мж дө өө ө үү Дагалдах т х р мж д –компьютерынө өө ө үү системийн хэсэг (гэхдээ CPU2-ийн хэсэг биш) болох б х оруулах, гаргах, хоёрдогч хадгалагчү т х р мж дийн ер нхий нэрө өө ө үү ө Онлайн т х р мж дө өө ө үү CPU-ээс тусдаа боловч CPU руу цахилгаанаар холбогдож, удирдагддаг Оффлайн т х р мж дө өө ө үү CPU-ээс тусдаа, т гээр удирдагддагг йүү ү Б х дагалдах т х р мж д бол онлайнү ө өө ө үү т х р мж дө өө ө үү
  • 31.
    Бизнесийн ПК-т зориулсандагалдах т х р мж дийн талаарх з вл мжө өө ө үү ө ө  Монитор. Компьютерын дэлгэцэнд том байх тусмаа сайн. Х снэгт, вэбү хуудаснууд, олон м р текст, нээлттэй цонхнуудыг харуулах ил ихө үү зайтай, нд р ялгаралтай 19ө ө ” эсвэл 21”-ийн хавтгай дэлгэцтэй CRT монитор эсвэл LCD дэлгэц сонгох.  Принтер. Лазерын эсвэл бэхэн принтерийн аль нэгийг сонгох. Лазерын принтер нь бизнесийн их хэмжээний хэрэглээнд тохиромжтой. Дунд зэргийн нэтэй нг т бэхэн принтер д фотозураг хэвлэхэд тохиромжтой.ү ө ө үү Нэг хуудасны рт г нь лазерын принтерийнхээс нд р.ө ө ө ө  Сканнер. З врийн, цаас шургуулдаг эсвэл цаас тавьдаг загвараас сонгохөө боломжтой. Шаас шургуулдаг нь ширээний зайг хэмнэнэ, харин цаас тавьдаг загварууд нд р хурдтай, ялгарал сайтай байдаг.ө ө  Хатуу дискн дүү . Их багтаамжтай нь ил сайн. Бага багтаамжтай ед илүү ү үү их багтаамжийг ргэлж ашиглах боломжтой. Хамгийн багадааү 40GB, 80GB ба т нээс дээш байж болно.үү  CD ба DVD агуулагч. Програм суулгах, мультимедиа хэрэглээнд шаардлагатай. н д рӨ өө ө CD бичиж, уншдаг, DVD тоглуулдаг CD-RW/DVD агуулагч рг н хэрэглэгдэж байна.ө ө  Н цийн систем дөө үү . Маш чухал т х р мж. Т нг йгээр компьютерө өө ө үү ү хэрэглэхг й байх. З врийн соронзон дискн д болонү өө үү CD-RW эсвэл DVD- RW дискн д хатуу дискэн дээрх агуулгыг н ц лж авахад тохиромжтой.үү өө ө
  • 32.
    Оруулах технологиуд Товчлуурт гар:хамгийн рг н хэрэглэгддэгө ө т х р мжө өө ө Хэрэглэгчийн график интерфейс (Graphical user interface-GUI) Таник тэмдэг, цэс, цонх, товч, хэрэгслийн самбаруудыг сонголт хийхэд хэрэглэнэ
  • 33.
  • 34.
    Заагч т хр мж дө өө ө үү Электрон мауз Трэйкбол – маузтай адилхан суурин т х р мжө өө ө Дэлгэцэн дээрх курсорыг х д лг хийн тулдө ө ө нх рд г б мб л гийг хэрэглэнэ.ө ө ө ө ө ө Мэдрэгч дэлгэц – Мэдрэгч дэлгэцтэй компьютерт хэрэглэнэ Цацрагт туяа, дууны долгион, эсвэл бага хэмжээний цахилгаан г йдлийн торыг гаргадагү видео д рсний дэлгэцү Дэлгэцэн дээр дарж, ш ргэсэн ед тор нь хугарнаү ү
  • 35.
    Оруулах т хр мж дө өө ө үү
  • 36.
    Заагч т хр мж дө өө ө үү Мэдрэгч талбар– Ш ргэлтийг мэдрэгчү гадаргуутай жижигхэн д рв лжинө ө Талбар дээг р шилжижүү буй хурууны чиглэлд курсорыг шилж лнэүү Заагч саваа– Товчлуурт гарны хэсэг дээр байрладаг жижигхэн баллуур шиг толгойтой т х р мжө өө ө Саваан дээр дарсан чиглэлд курсорыг шилж лнэүү . Лаптопон дээр байдаг мэдрэгч талбар ба заагч саваа
  • 37.
    згэнд суурилсан тооцолохҮ тх р мж дө өө ө үү Tablet PC ба PDA-уудад хэрэглэгдэнэ Доороо шингэн кристаллан дэлгэцтэй мэдрэгч дэлгэц шиг даралт мэдэрдэг давхарга Гар бичмэл, гар зургийг тоон хэлбэрт оруулдаг програм хангамжтай
  • 38.
    Яриа танигч системдүү Дискрит: г болгоны дунд паузтайү  ргэлжилсэнҮ : харилцан ярианы хурдтай яриа Систем х ний ярианы хэлбэрийг дуу авианыү загваруудын сантай харьцуулна. Сургах: тухайн х ий дуу хоолойны хэлбэр дийгү үү таниулахын тулд сургана. Яригчаас хамааралг й систем: Урьд нь хэзээ чү сонсож байгааг й дуу хоолойг ойлгоноү Войс мэссэжийн компьютер хэрэглэгдэнэ
  • 39.
    Оптик (гэрлэн) сканнер Текстэсвэл зураг уншиж, тэдгээрийг дижитал орц болгон хувиргана. Ширээний эсвэл задгай сканнер Оптик тэмдэгт танигч (OCR): Тэмдэгт эсвэл код уншина Барааны шошгыг унших, шуудан сортлох, тест д гнэхэд хэрэглэгддэгү Оптик сканеран дохиур Барааны универсаль код зэрэг (UPC) зэрэг бар кодуудыг уншина.
  • 40.
    Бусад оруулах технологиуд Соронзонсудал Кредит картнууд дээрх соронзон судлыг уншина Смарт картууд Микропроцессорын микросхем ба санах ойтой кредит карт АНУ-аас ил Европын орнуудад хэрэглэгдэжүү байна. Дижитал камер Соронзон бэхэн тэмдэгт танигч (MICR) Чекийн доод талд соронзон бэхээр хэвлэсэн банкны болон дансны дугаарууд
  • 41.
    Гаргах технологиуд Видео дисплей ТелевизортайадилханКатодон цацрагт хоолой (CRT)  Ихэнх ширээний ПК-ын дэлгэц Шингэн кристаллан дисплейн дүү (LCDs)  Лаптоп ба PDA, зарим ПК-уудын дэлгэц Хэвлэх т х р мж дө өө ө үү Бэхэн принтер  Цаасан дээр бэх ш ршинэү Лазерын принтер  Олшруулагч машинтай адилхан электростатик процесс Дуу хоолойгоор хариулагч систем дүү
  • 42.
  • 43.
    Хадгалах т хр мж дийнө өө ө үү хамааралууд Хандаххурднэмэгдэнэ Хадгалахбагтаамж буурна. Нэгбайтынөртөгнэмэгдэнэ
  • 44.
    Хадгалах т хр мж дийнө өө ө үү хамаарлууд Хадгалах т х р мж дийн рт г, хурд баө өө ө үү ө ө багтаамжийн зохицлууд Хандах хурд нь нэмэгдэх тусам рт г нь нэмэгдэжө ө харин багтаамж нь нэмэгдэх тусам рт г нь буурчө ө байна.
  • 45.
    Компьютерын хадгалах ндсэнү зарчмууд Хоёртынтоогоор д рслэхү Компьютерын систем дотор г гдл д сигналө ө үү байгаа эсвэл байхг й байгаа гэсэн т л в байдлаарү ө ө боловсруулагдаж, хадгалагдана ON эсвэл OFF-ийн аль нэг нь ON = 1 цифр OFF = 0 цифр
  • 46.
    Бит ба байт Bit(хоёртын тооны товчилсон тэмдэглэгээ)  г гдлийн хамгийн жижиг элементӨ ө Тэг эсвэл нэгийн аль нэг нь Byte Нэг нэгж байдлаар ажиллаж байгаа найман бит Нэг тэмдэгт эсвэл тоог илэрхийлнэ.
  • 47.
    Тэмдэгт дийг байтаард рслэх ньүү ү
  • 48.
    Тооцоолол хийхийн тулдкомпьютерууд хоёртын системыг ашиглана. Процессор залгагдаж эсвэл салгагдаж байдаг байдаг хэдэн сая шилжилттэй байдаг Тоонуудыг хадгалах ба тооцоолол хийхийхн тулд хоёртын тооны системийг ашигладаг Дараахь зураг дурын б хэл тоо 0 ба 1- дийнү үү тусламжтайгаар д рслэгддэгийг харуулж байнаү
  • 49.
    Тооцоолол хийхийн тулдкомпьютерууд хоёртын системыг ашиглана.
  • 50.
    Хадаглах багтаамжийг хэмжих нэгж Kilobyte(KB): нэг мянган байт Megabyte (MB): нэг сая байт Gigabyte (GB): нэг миллиард байт Terabyte (TB): нэг триллион байт
  • 51.
    Шууд ба Дараалласанхандалт Шууд хандалт буюу Санамсарг й хандалтү Хагас дамжуулагч санах ойны микросхем д, соронзонүү дискн дүү  г гдлийг шууд хадгалж, дахин хайж олноӨ ө Хадгалж буй байрлал болгон давтагдашг й хаягтайү байдаг тул ижил цаг хугацаанд хандаж болно Дараалласан хандалт Соронзон хальснууд  г гдл д орж ирсэн дарааллаар нь хадгалж, дахинӨ ө үү хайж олно  мн х г гдлийг нь эхнээс нь дуустал нь хайх замаарӨ ө ө ө г гд л р дарааллаар нь хандана.ө ө ө үү
  • 52.
  • 53.
    Хагас дамжуулагч санахой Анхдагч хадгалагч т х р мж дэд хэрэглэгддэгө өө ө үү Микроэлектрон хагас дамжуулагчин санах ойны микросхем дүү Давуу тал: Хэмжээ жижиг Хурдан Х чдэлийн хэлбэлзэл ба температурт тэсвэртэйү хамгаалагдсан Сул тал: Х чдэлээс хамааралтайү : Цахилгаан тасрахг й байхү ёстой буюу санах ойгоо алдахг й байх ёстойү
  • 54.
    Хагас дамжуулагч санахойны хоёр т р лө ө Шуурхай санах ой - RAM: random access memory Анхдагч хадгалах т х р мжинд хамгийн рг нө өө ө ө ө хэрэглэгдэнэ. Хувирамтгай санах ой Уншиж/бичдэг санах ой Тогтмол санах ой - ROM: read only memory Байнга тогтмол хадгална Уншиж болох боловч, дээрээс нь нэмж, дарж бичих боломжг йү  йлдвэрлэх ед нь микросхем р бичдэг програмуудадҮ ү үү голдуу хэрэглэгдэнэ Firmware гэж нэрлэнэ.
  • 55.
    Флэш диск Тогтмол хадгалагчийн шинэт р лө ө Хагас дамжуулагч санах ойг хэрэглэдэг Олон мянган транзистортой жижигхэн микросхем Авч явахад хялбар Jump drive, USB флэш диск гэж бая нэрлэнэ. Source: Courtesy of Lexar Media.
  • 56.
    Соронзон дискн дүү Хоёрдогчхадгалагч т х р мжинд хэрэглэгдэнэ.ө өө ө Хурдан хандалттай, нд р хадгалах багтаамжтайө ө Source: Quantum. Source: Corbis.
  • 57.
    Соронзон дискний трл дө үү Уян (флоппи) дискн дүү Пластик гэр доторх соронзон диск 1.44 MB агуулна (Zip диск 750 MB) Хатуу диск Бит мжлэгдсэн саван доторх соронзон диск,үү хандах гарууд, унших ба бичих толгойнууд Хэдэн зуун GB агуулна RAID (Redundant arrays of independent disks)  р хоорондоо холбогдсон хатуу дискн дийн багцӨө үү Хэд хэдэн дискэн дээр олон удаа хадгалалт хийхэд гэмтдэгг й тэсвэртэйү
  • 58.
    Соронзон тууз Хоёрдогч хадгалагчт х р мжө өө ө Туузны дамар ба кассеттай  г гдлийг архивлах, н цл х д хэрэглэдэгӨ ө өө ө ө
  • 59.
  • 60.
    Оптик дискний хэрэглээ Дрс зураг боловсруулалтү Т хэн файлууд эсвэл д рс зургуудыг удаанүү ү хугацаагаар хадгалах Баримт бичг дийг сканнердаж, оптик дискн дүү үү дээр хадгална Лавлах материалууд руу хурдан хандахад зориулан хадгалах Каталог, директорууд г.м Интерактив мультимедиа хэрэглээн дүү Видео тоглоомууд, сургалтын видеонууд г.м.
  • 61.
    Радио давтамжийг тодорхойлогч RFID(Radio Frequency Identification) Х д лг нт объектуудад з ж, илр лэхө ө өө үү үү Ж.нь., дэлг рийн бараа, шуудангийн дугтуй, тэжээмэлүү амьтад г.м Радио сигналуудыг дамжуулж, х лээн авахын тулдү RFID микросхем дийг хэрэглэнэ.үү Элсний ширхэгийн талтай тэнцэх хэмжээтэй микросхем Идэвхг й микросхем дү үү : Тэжээлийн эх сурвалж байхг й, уншигч доторхү сигналаас тэжээл олж авна. Идэвхтэй микросхем дүү :  р рийг тэжээдэгӨө өө өө өө
  • 62.
    Wal-Mart-д хэрэглэдэг EPC RFIDшошго Номын сангуудад хэрэглэдэг RFID шошго: Квадратан хэлбэртэй номын шошго, дугуй CD/DVD-ний шошго, тэгш өнцөгт VHS шошго. RFID-ийн микросхем суулгасан
  • 63.
    RFID ба бааркодын ялгаа RFID Ил хол зайнаас хайнаүү  г гд л хадгалж чадна.Ө ө ө Ил их мэдээллийг м рд х боломж олгоноүү ө ө Харагддагг й шинж чанарын улмаас нууцлалынү асуудлыг бий болгодог
  • 64.
    Компьютерын техник хангамж Бүлэг 3 McGraw-Hill/Irwin Copyright© 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Editor's Notes

  • #8 Babbage’s machine was never completed. It worked very similarly to the modern computer with a calculating unit (CPU) and memory. It was not electronic. Hollerith’s machine was an elaborate counting machine that could count census data. Tabulating the 1880 census was done by hand and took years. With the growth of the population, the Census bureau was afraid that they would not be able to tabulate the 1890’s census. Hollerith made it possible to quickly count the data.
  • #9 ENIAC developed for WWII firing tables. Was not finished in time for the war but went on to be the base for modern computing. Compare speed to today’s modern PC that does millions of calculations per second.
  • #11 PCs make computing for everybody Combination of PC and networks with the Internet changed the world
  • #14 Check www.dell.com and www.gateway.com for the latest PC features available
  • #15 Students will confuse Network server with Network computer. You need to distinguish the two.
  • #16 Most users don’t need the top of the line computer with super fast processor or huge RAM or hard drive
  • #17 Dumb terminals are being phased out for more intelligent terminals
  • #24 A computer is a system with input, processing, output, storage and control
  • #25 A computer is a system with input, processing, output, storage and control
  • #26 If a person took one step per nanosecond, they would circle the earth 20 times in one second
  • #28 Moore’s law suggests that computer power will double every 18 to 24 months. So far it has. Additionally, the price of a given level of power will be cut in half every 18 to 24 months. Also holds for storage costs.
  • #31 All peripherals are online devices
  • #33 Trend to natural user interface as opposed to paper source documents
  • #44 Storage media cost, speed, and capacity tradeoffs. Cost increases with faster access speeds but decreases with increased capacity.
  • #45 Storage media cost, speed, and capacity tradeoffs. Cost increases with faster access speeds but decreases with increased capacity.
  • #49 Processor has millions of switches turned either off or on. Use the binary number system to store and compute numbers Figure shows that any integer number can be represented using 0’s and 1’s.
  • #50 Processor has millions of switches turned either off or on. Use the binary number system to store and compute numbers Figure shows that any integer number can be represented using 0’s and 1’s.
  • #58 Floppy disk contains 1.44 Megabytes Zip drive (similar to floppy disk) up to 750 MB Hard disks can contain hundreds of GB of storage