sanaysay at talumpati

1. DEBATEHAN O PAGTATALO

2. Kahulugan
 - ay binubuo ng pangangatwiran ng
dalawang koponan na magkasalungat ng
panig tungkol sa paksang napagkaisahang
pagtatalunan.
 Maaaring nakasulat ang pagtatalo ngunit
kadalasan ay binibigkas ito.

3. LAYUNIN NG DEBATE O PAGTATALO
 žNaglalayong na makapanghikayat ng iba na paniwalaan
ang sinasabi sa pamamagitan ng pangangatuwiran.
 žMalinang ang kasanayan sa wasto at mabilis na pag-iisip.
 žMalinang ang kasanayan sa wasto at mabilis na
pagsasalita.
 žMalinang ang kasanayan sa lohikal na pangangatwiran.
 žMalinang ang kasanayan sa pag-uuri ng tama at maling
pagmamatuwid
 žNagbibigyang kahalagahan ang magandang asal tulad ng
paggalang, pagtitimpi,o pagpipigil ng sarili
 žMagkakaroon ng pag-uunawa sa mga katwirang inilahad ng
iba at pagtanggap na nararapat nakapasyahan.

4. PROPOSISYON
 Ang paksang pinagdedebatihan ay tinatawag
na proposisyon .
 Ito’y isang pangungusap na nilalayong
patunayan ng panig ng sang-ayon sa
pamamagitan ng mga argumento .
 Nagsasaad ito ng isang bagay na maaring
tutulan at panigan kaya mapagtatalunan .

5. TATLONG URI NG PROPOSISYON
1.Pangyayari: Ito ay naninindigan sa katunayan o kabulaanan ng
isang bagay na makatotohanan.
Hal :”Maraming namatay sa nasunog na Superferry“.
Masusukat ang katotohanan o kabulaanan nito sa pamamagitan ng
pag-alam sa tunay na mga pangyayari.
2. Kahalagahan: Ito ay isang paninindigan sa kahalagahan ng isang
bagay.
Hal: ”Ang isang wikang pambansa ay lubhang mahalaga sa
pagbuwag sa makaaliping diwa”.
Ang nangangatwiran dito ay bubuo ng argumento na nagtatanggol
sa kabulaanan ng isang bagay, isang palakad o isang pagkilos.
3. Patakaran: Ang mga proposisyong ito ay naghahanap ng isang
paraan ng pagkilos o isang binalak na solusyon sa isang
suliranin.
Hal :”Dapat Gawing Legal ang Diborsyo sa Pilipinas“/

6. MGA KATANGIAN NG ISANG MABUTING
PROPOSISYON
•Walang kinikilingan. Magkasinlakas ang magkabilang
panig na nagkakasalungatan ng palagay.
•Ka wili –wili sa sumusulat at makikinig ang proposisyon
.
• Napapanahon ang paksa .
•Malinaw at tiyak ang proposisyon .
•Maaaring patunayang ng mga ebidensya
•May larangang hindi lubhang malawak at hindi rin
naman gaanong makitid .
•Karapat –dapat na pagtalunan.

7. DAPAT TANDAAN SA DEBATE O PAGTATALO
 žSa pagsisimula pa lamang ng debate ay sikaping
magkaroon ng masusing pag-aaral at pagsusuri sa paksang
pagtatalunan.
 Magpangkat at magpalitang kuro ukol sa paraang gagawin
sa paglalakbay sa paksa.
 žUmisip at gumamit ng iba’t-ibang paraan ng pagsisiyasat at
pagsusuri.
 žBumalangkas ng maayos o organisadong paglalahad ng
katuwiran.

8.  žTalasan ang isipan sa paghalata sa maling
pagmamatutuwid at agapan ang paghaharap
ng ganting matuwid.
 žIwasan ang pagiging personal. Laging
isiping isyu ang pinagtatalunan at hindi ang
karakter o personalidad ng katunggali.
 žSundin ang alituntunin ng kagandahangasal
at tanggapin nang maluwag ang anumang
kapasyahan ng mga hurado.

9. URI NG DEBATE O PAGTATALO
ž1. Debateng Informal – Ang tagapangulo ay
magpapahayag ng paksang pagtatalunan,
pagkatapos na ipahayag ang pagtatalo. Ang
ganitong uri ng debate ay may maayos na
pagpapalitang-kuro at palagay.
ž2. Debateng Formal – Ang paksa sa uring ito
ay masining na pinag-uusapan at masusing
pinagtatalunan. Ito ay may takdang panaho,
araw at oras kung kalian gaganapin.

10. !!SALAMAT!!