1. N ă m Nhóm Thực Phẩm Nên Tránh Kính thưa quí bạn, lâu nay có lẽ quí bạn nhận được nhiều email khuyên nên ă n món nầy, nên tránh món kia, đừ ng ă n hai món chi chi đó cùng lúc e sẽ “tắt tử”. Đa số những lời khuyên nầy không dựa vào đâ u cả, có khi viết thành th ơ có vần có đ iệu, đô i khi m ượ n danh của Harward School of Public Health mà khi kiểm lại thì hoá ra là huyền thoại. Hôm nay tôi xin được gởi đế n quí bạn n ă m nhóm thực phẩm nên tránh bớt. Theo nh ư sự hiểu biết của tôi , thì lời khuyên nầy đú ng với thực tế cho những người không thiếu thức ă n. Nếu quí bạn có thì giờ hay có quan tâm thì mời đọ c thử, nếu có quá nhiều email thì delete giùm. Đây là người đư a ra lời khuyên: Mehmet C. Oz, M.D., is professor and vice-chairman of surgery, Columbia University. He is medical director of the Integrated Medicine Center and director of the Heart Institute, New York Presbyterian/Columbia Medical Center. Huỳnh Chiếu Đẳng 19-Sep-2007 Nhấn space bar để sang trang, mở loa computer lên.

2. Thông th ườ ng người ta cho rằng ă n món nầy bỗ, ă n món kia khoẻ, ă n thứ nầy trị được bịnh, ă n thứ kia sung sức. Và việc nầy cứ loan truyền nhau cuối cùng những loài thú hiếm quí của Việt Nam đ i vào con đườ ng tuyệt chủng . Ít ai để ý tới việc tránh ă n ( ă n ít) một số thực phẩm thông th ườ ng lại rất hữu hiệu trong việc giữ gìn sức khoẻ và t ă ng thêm tuổi thọ.  Sau đâ y là tên 5 nhóm thức ă n th ườ ng ngày được Bác Sĩ Oz khuyên nên ă n ít lại:

3. Món thứ nhất chắc làm quí bạn ngạc nhiên lắm, th ư a nó là đườ ng : Đây là đườ ng th ườ ng, đườ ng cát, đườ ng mía. Lý do là khi ă n vào c ơ thể hấp thụ nhanh làm cho l ượ ng insulin sản xuất ra nhanh để giảm đườ ng l ượ ng trong máu. Kết quả là chừng 2 giờ sau chúng ta thấy mệt và đó i lả. Dĩ nhiên đườ ng dùng để ă n. Nó là một trong 3 nhóm thực phẩm chính, nhóm carbohydrates (tức là đườ ng và ngũ cốc). Nh ư ng không nên ă n nó d ướ i dạng đườ ng nguyên chất nh ư trong n ướ c ngọt hay trong bánh ngọt. Bác sĩ Oz khuyên nên thay đườ ng bằng các loại ngủ cốc còn nguyên vỏ lụa (nh ư gạo lức). Hoặc thay đườ ng bằng trái cây ngọt, nh ư vậy c ơ thể hấp thụ chậm h ơ n.

4. Tuy nhiên dầu ă n ngũ cốc, trái cây ngọt… đ i nữa thì nhóm carbohydrate ă n vào tổng cộng mỗi ngày cho một người lớn sức khoẻ bình th ưở ng không nên vuợt quá 300g. Tuy rằng người ta không khuyên giới hạn nhóm nầy nh ư hai nhóm còn lại là protid và lipid.   U.S.Food and Drug Administration ( FDA ) cho con số tiêu biểu là ă n chừng 300g mỗi ngày. Tóm lại ă n c ơ m, ă n bắp, ă n bánh mì, bánh ngọt, khoai, đườ ng, mật ong, đườ ng trong trái cây… tổng cộng không nên quá 300g mỗi ngày. Còn người cần ốm bớt (“ đ ai ếch” ) được một tr ườ ng phái diet khuyên nên tránh bớt nhóm carbohydrate nầy, nghĩa là phải ă n d ướ i con số 300g nhiều.

5. Món thứ hai nên tránh chớ không phải chỉ cữ:  Thành phần chung chung của High Fructose Corn Sirup (HFCS) nh ư sau : Fructose 55%, Dextrose 41%, Maltose 2%, and higher saccharides 2%. Chúng ta thấy nó t ươ ng tợ đườ ng mạch nha của Việt Nam . Tại sao phải tránh? BS Oz bảo loại đườ ng nầy làm cho chúng ta mất cảm giác đã no ( không biết no ), nghĩa là cứ tiếp tục ă n khi chúng ta đã no rồi. Điều nầy dẫn tới béo phì. Chuyện nầy tôi đã nhắc nhiều lần trong các PPS “Mỗi Ngày Đ iểm Mặt Một Món Ă n Thông Th ườ ng”. Hầu nh ư tất cả mọi loại n ướ c ngọt và bánh ngọt làm tại Mỹ đề u dùng HFCS chớ không phải dùng đườ ng cát, đườ ng mía, đườ ng củ cải đườ ng (sugar). Còn loại n ướ c ngọt diet và loại bánh kẹo diet (ít Calorie) thì lại dùng đườ ng hoá học. Nếu chúng ta ch ư a cần thì có lẽ nên tránh bớt ă n uống “ đườ ng hoá học”. Các tr ườ ng học tại California cấm bán n ướ c ngọt trong tr ườ ng. Tóm lại một câu là muốn khoẻ mạnh thì tránh uống n ướ c ngọt hay ă n bánh kẹo nhiều. Lời khuyên nầy làm kẹt cho dân hảo ngọt quá .

6. Món thứ ba nên tránh là đừ ng ă n bột “tinh” (t ươ ng đươ ng với đừ ng ă n gạo xay trắng): Ng ườ i Việt mình rất hay khi gọi một loại bột trong nhóm nầy là bột mì “tinh” . Tránh ă n bột “tinh” nầy là vì nó chỉ là tinh bột, không còn giữ các chất khoáng và sinh tố cũng nh ư dầu chứa trong vỏ lụa. Vì biết là “tinh chế” ra loại bột nầy thì mất hết các chất kể trên nên người ta thêm chúng vào (enriched) trở lại. BS Oz cho rằng vẫn không bằng bột làm bằng hạt (ngủ cốc) ch ư a xay mất vỏ lụa. Ng ườ i minh khi làm bánh, nhất là bánh mì Pháp, th ườ ng quen dùng bột mì tinh . Trong khi đó người Mỹ th ườ ng ă n bánh mì “whole grains”. Dùng bột tinh giống nh ư c ơ m gạo tr ă ng, dùng bột “whole grains” giống nh ư c ơ m gạo lức.

7. Chất cần tránh thứ t ư là nhóm chất béo nầy: Saturated fat th ườ ng có nhiều trong mỡ độ ng vật nh ư mỡ heo, mỡ bò, da gà, mỡ vịt … Ở nhiệt độ bình th ườ ng (20 độ C) nhóm chất béo nầy có dạng rắn nh ư b ơ . Trong khi đó các chất béo trong nhóm unsaturated fat vẫn còn ở thể lỏng. Nh ư ng quí bạn nên l ư u ý dầu dừa là thứ dùng nhiều trong n ướ c lại là thứ chứa rất nhiều sarurated fat, là thứ dầu tai hại nhất cho tim mạch so với các dầu thảo mộc khác. Chất cần tránh triệt để thứ n ă m là: Đây là nhóm b ơ nhân tạo, người ta hydro hoá dầu thực vật tạo thành chất gọi là “magarin” trên nhãn là Trans Fat . Thứ nầy tạ hại cho tim mạch h ơ n hết. Quí bạn cứ t ưở ng nh ư lấy mỡ bò dùng trong máy móc trét bít mạch máu của mình thì biết hại cở nào. Thực tế không nh ư vậy nh ư ng hai hình ảnh giống nhau. Hydrogenated là cộng thêm hydro (H 2 ) vào bẻ gảy mối nối đô i trong phân tử dầu lỏng (unsaturated). Bánh kẹo và fastfood bày bán tại Mỹ còn dùng nhiều, rất nhiều hydrogenated oil. USFDA khuyên chỉ ă n sao cho Calorie từ dầu mỡ (fat) không quá 33% tổng số Calorie ă n vào (USFDA).

8. Câu hỏi đặ t ra là cữ mấy món ă n nầy thì nên ă n gì: Trái lựu người mình coi th ườ ng vậy mà “nên thuốc” nhớ ă n t ươ i chớ không phải uống n ướ c lựu vô chai đâ u nghe. Còn n ướ c m ă ng cụt đ ang là thời th ượ ng tại Việt Nam hiện giờ thì nên tránh xa, vô bỗ, chỉ lợi cho túi tiền kẻ l ườ ng gạt (không phải người Việt đâ u, sẽ nói rõ c ă n nguyên trong mỗi ngày đ iểm mặt một món ă n). Nói thêm, có một đ iều tôi biết được cho tới bây giờ đ a số quí vị Bác sĩ Y khoa đề u đồ ng ý là “ ă n ít sống lâu”. Điều nầy được chứng minh từ những thử nghiệm trên các nhóm chuột. Nhóm chuột ă n tự do bị nhiều bịnh tật và tuổi thọ ít h ơ n nhóm chuột bị giới hạn khẩu phần. Tóm lại nên ă n vào vừa đủ cho nhu cầu hàng ngày mà thôi. Làm sao biết được phải ă n bao nhiêu? Một vị Bác sĩ tôi quên tên viết trong một tạp chí rằng nên ă n còn thấy đó i đó i là vừa đủ . Câu cuối: Với quí bạn trong n ướ c, một số còn thiếu ă n, nhất là trẻ con, nếu quí bạn lỡ đọ c mấy hàng nầy, thì nhất đị nh đừ ng có nghe theo, ngày nào ă n đủ no bụng là mừng rồi . Các đ iều trên chỉ đú ng cho dân có đô la trong túi. 

9. Làm sao biết được có những chất gì trong thực phẩm chế biến. Rất dễ, nếu thực phẩm sản xuất từ hãng lớn tại những quốc gia có luật lệ minh bạch. Cứ nhìn vào nhãn Nutrition Facts. Thực phẩm xuất xứ từ Á Đông thì đ a số in nhãn “láo” đ ừng tin. Đây là một thí dụ về thành phần trên nhãn Nutrition Facts (bắt buộc tại Mỹ). Thành phần liệt kê theo thứ tự nhiều cho tới ít. N ướ c nhiều nhất củ hành là thứ ít nhất trong món thực phẩm chế sẳn nầy. Các bạn thấy chi không :“Corn Sirup”.và lòng đỏ trứng gà (cholesterol nhiều) là hai thứ nên cữ bớt.    

10. Biếu quí bạn cách đọ c Nutrition Facts do U.S. Food and Drug Administration (U.S.FDA) h ướ ng dẫn. Phần ă n bao lớn : ở đâ y là 228g hộp nầy chứa 2 phần ă n Một phần ă n chứa bao nhiêu Calorie Calorie từ dầu mỡ so với Calorie tổng cộng là 110/250=44%, chỉ nên ă n số Calorie từ dầu mỡ 33% số Calorie tổng cộng mà thôi Mấy món trong khung màu vàng nầy nên giới hạn Một phần ă n nh ư vậy đã cho chừng nầy % nhu cầu trong ngày, không nên v ượ t qua 100%. Mấy thứ trong khung xanh nầy th ườ ng được in trên nhãn N gười nhỏ con hay ít vận độ ng nên ă n ít h ơ n 2000 Calorie mỗi ngày Nh ư ng người ngồi computer cả ngày nên ă n nhiều h ơ n 2500 Calorie mới đủ n ă ng l ượ ng !!!  Nên tránh Xin l ư u luyến chia tay, hẹn gặp nhau lần sau nếu quí bạn ch ư a chán mặt HCĐ