1. รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ
รหัส ง ๒๒๑๐๒
ภาคเรียนที่ ๑
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ ๒
โดยนางพัชรินทร์ ชูเมฆ
โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
แขวง/เขต ดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต ๒
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

2. สาระที่ ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการ
เทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล การเรียนรู้ การสื่อสาร
การแก้ปัญหา การทางาน และอาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ
ประสิทธิผล และมีคุณธรรม
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

3. ตัวชี้วัด
ม.๒/๑ อธิบายหลักการเบื้องต้นของการสื่อสารข้อมูลและ
เครือข่ายคอมพิวเตอร์
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

4. ผลการเรียนรู้
๑. อธิบายความหมายของการสื่อสารข้อมูลได้
๒. อธิบายพัฒนาการของการสื่อสารข้อมูลได้
๓. อธิบายและเลือกอุปกรณ์สื่อสารสาหรับเชื่อมโยงเครือข่ายคอมพิวเตอร์ได้
๔. อธิบายและนาเสนอชนิดของเครือข่ายคอมพิวเตอร์ได้
๕. สรุปลักษณะเทคโนโลยีการรับ - ส่งข้อมูลภายในเครือข่ายคอมพิวเตอร์
ได้
๖. อธิบายประโยชน์ของเครือข่ายคอมพิวเตอร์ได้
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

5. หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑
หลักการเบื้องต้นของการสื่อสารข้อมูล และ
เครือข่ายคอมพิวเตอร์
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

6. ๑. ความหมายของการสื่อสารข้อมูล
การสื่อสารข้อมูล (Data Communication)
คือการรับ ส่ง โอน ย้ายหรือแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารจากผู้ส่ง
สารผ่านตัวกลางไปยังผู้รับสาร
หรือ
คือการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารจากผู้ส่งผ่านสื่อกลางไปยังผู้รับ
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

7. การสื่อสารข้อมูล (Data Communication)
มีจุดประสงค์ให้ผู้รับสารเข้าใจข้อมูลของผู้ส่งสาร
ซึ่งสามารถแบ่งทิศทางในการสื่อสารได้ ๓ ประเภท คือ
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

8. ๑. การสื่อสารทิศทางเดียว (Simplex Transmission)
คือการสื่อสารที่มีผู้ส่งสารเพียงคนเดียว ผู้รับสารจะทาหน้าที่เพียงรับสาร
เท่านั้น โดยไม่สามารถส่งข้อมูลย้อนกลับมาได้ เช่น
ระบบวิทยุ หรือโทรทัศน์ หรือการรับข้อมูลจากเพจเจอร์ หรือการอ่านเว็บไซต์
ผู้ส่งสาร ผู้รับสารการเข้ารหัส ตัวกลาง การถอดรหัส
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

9. ๒. การสื่อสารสองทิศทางสลับกัน (Half – Duplex Transmission)
คือการสื่อสารที่ผู้ส่งสารและผู้รับสารผลัดกันทาหน้าที่ผู้รับสารและผู้ส่งสาร
แต่จะไม่สามารถส่งพร้อมกันได้ โดยต้องผลัดกันส่งครั้งละทิศทางเท่านั้น เช่น การใช้
วิทยุสื่อสารแบบผลัดกันพูด
ผู้ส่งสารผู้รับสาร การเข้ารหัส ตัวกลาง การถอดรหัส
ผู้ส่งสาร ผู้รับสารการเข้ารหัส ตัวกลาง การถอดรหัส
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

10. ๓. การสื่อสารสองทิศทางพร้อมกัน (Full – Duplex Transmission)
คือการสื่อสารที่ผู้ส่งสารและผู้รับสารผลัดกันทาหน้าที่รับและ
ส่งสารในช่วงเวลาเดียวกัน และผู้สื่อสารสามารถตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลได้
ทันที เช่นระบบโทรศัพท์
ผู้ส่งสาร/ผู้รับ
สาร
การเข้า
และถอดรหัส
ตัวกลาง ผู้ส่งสาร/ผู้รับ
สาร
การเข้า
และถอดรหัส
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

11. การสื่อสารด้วยทิศทางใดจะต้องอาศัยองค์ประกอบของการ
สื่อสารข้อมูล ได้แก่
ผู้ส่ง(sender)
ผู้รับ (receiver)
ข้อมูลหรือข่าวสาร (message)
ตัวกลาง (media)
โพรโทคอล (Protocol)
โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)

12. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
ผู้ส่งสาร (Sender) ทาหน้าที่เป็ นผู้ส่งไปยังผู้รับ ผู้ส่งถือว่าเป็ น
องค์ประกอบสาคัญที่ทาให้การสื่อสารประสบผลสาเร็จ ผู้ส่งควรมีความพร้อม
ที่จะสื่อสารในด้านต่าง ๆ ดังนี้
๑. ด้านร่างกาย
๒. ด้านจิตใจ
๓. ด้านข้อมูล
๔. ด้านการสื่อสาร

13. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
ผู้รับสาร (Receiver) ทาหน้าที่เป็ นผู้รับข้อมูลจากผู้ส่งสาร ผู้รับสารที่ดี
จะต้องมีการเตรียมตัวและตรวจสอบตนเองในด้านต่าง ๆ ดังนี้
๑. ด้านร่างกาย
๒. ด้านจิตใจ
๓. ด้านข้อมูล
๔. ด้านการรับสาร

14. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
ข้อมูลหรือข่าวสาร(Message) คือสิ่งที่ผู้ส่งต้องการส่งให้แก่ผู้รับ ซึ่ง
จะต้องผ่านกระบวนการเข้าและถอดรหัส เพื่อให้ได้ข้อมูลหรือข่าวสารที่
ต้องการ การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพผู้ส่งสารจะต้องเข้ารหัสที่ถูกต้องและ
เหมาะสม เพื่อให้ผู้รับสามารถถอดรหัสได้อย่างถูกต้อง
ข้อมูลมีหลายรูปแบบจึงต้องมีการเปลี่ยนรูปแบบของข้อมูลหรือ
ข่าวสารให้อยู่ในรูปแบบดิจิทัลก่อนจึงส่งผ่านตัวกลางคอมพิวเตอร์หรือ
อุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์อื่น ๆ

15. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
ตัวกลางหรือสื่อนาข้อมูล(Media) คือสิ่งที่ทาหน้าที่เป็ นตัวกลางในการ
นาเสนอข้อมูลจากผู้ส่งไปยังผู้รับ การสื่อสาร ๑ ครั้งอาจใช้ตัวกลางมากกว่า ๑
ประเภท เพื่อให้การสื่อสารสมบูรณ์ และมีประสิทธิภาพผู้สื่อสารจะต้องเลือกใช้
ตัวกลางที่เหมาะสมและตอบสนองความต้องการของผู้สื่อสาร

16. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
ตัวกลาง มี ๒ ประเภท คือ
ตัวกลางแบบมีสาย (Wired Media)
สายคู่บิดเกลียว
(Twisted Pair
Cable)
สายตัวนาร่วม
แกนหรือสายโค
แอกซ์ (Coaxial
Cable)
สายใยแก้วนา
แสง(Optical
Fiber Cable)
ตัวกลางแบบไร้สาย (Wireless)
แสงอินฟราเรด
(Infrared)
สัญญาณวิทยุ
(Radio Wave)
ดาวเทียม
(Satellite)

17. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
โพรโทคอล(Protocol) คือข้อตกลงหรือวิธีการสื่อสาร ที่ใช้ตัวกลางที่
เป็ นข้อตกลงระหว่างคอมพิวเตอร์หลาย ๆ เครื่อง โพรโทคอลจะใช้มาตรฐาน
การสื่อสารที่เรียกว่า โพรโทคอลทีซีพี/ไอพี(TCP/IP : Transmission Control
Protocol/Internet Protocol) โดยคอมพิวเตอร์จะมีหมายเลขประจาตัวที่
เรียกว่า หมายเลขไอพี(IP Address) ซึ่งประกอบด้วยชุดของตัวเลข ๔ ชุด
โดยมีจุดคั่นตัวเลขแต่ละชุด เช่น ๑๙๒.๑๖๘.๙๒.๐

18. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
สรุป
๑. การสื่อสารข้อมูลคือการที่ผู้ส่งสารส่งสารผ่านตัวกลางไปยังผู้รับสาร
๒. ทิศทางการสื่อสารมี ๓ ประเภทคือการสื่อสารทิศทางเดียว สองทิศทาง
สลับกันและสองทิศทางพร้อมกัน

19. โดยพัชรินทร์ ชูเมฆ โรงเรียนสีกัน(วัฒนานันท์อุปถัมภ์)
สรุป(ต่อ)
๓. องค์ประกอบของการสื่อสารที่สาคัญ
๑. ผู้ส่งสาร(Sender) ทาหน้าที่เป็ นผู้ส่งข้อมูล
๒. ผู้รับสาร(Receiver) ทาหน้าที่รับข้อมูลจากผู้ส่ง
๓. ข้อมูลหรือสาร(Message) คือสิ่งที่ผู้ส่งต้องการสื่อสารไปยังผู้รับ
๔. ตัวกลาง(Media) คือสิ่งที่ทาหน้าที่ตัวกลางสามารถแบ่งเป็ น 2
ประเภทคือตัวกลางแบบมีสายและไร้สาย
๕. โพรโทคอล(Protocol) มาตรฐานการสื่อสารของคอมพิวเตอร์