10. 1. Sáng tạo là gì?
2. Tìm 3 ví dụ về sáng tạo?
Tại sao bạn cho rằng đó là
sáng tạo?
10
11. Sáng tạo là gì?
Sáng tạo là hoạt động tạo ra
bất kỳ cái gì có đồng thời
tính mới và tính ích lợi
11
12. “Tính mới” là sự khác biệt
của đối tượng cho trước so
với đối tượng tiền thân (đối
tượng cùng loại ra đời trước
đó về mặt thời gian)
12
13. “Tính ích lợi” chỉ thể hiện ra
khi đối tượng cho trước hoạt
động (làm việc) theo đúng
chức năng và trong phạm vi
áp dụng của nó.
13
14. 1. Chọn đối tượng tiền thân
2. So sánh đối tượng cho trước với đối tượng
tiền thân
3. Tìm “tính mới” của đối tượng cho trước
4. Trả lời câu hỏi “Tính mới đó đem lại lợi ích
gì? Trong phạm vi áp dụng nào?”
5. Kết luận theo định nghĩa sáng tạo
14
CHƯƠNG TRÌNH ĐÁNH GIÁ ĐỐI TƯỢNG CHO TRƯỚC
LÀ SÁNG TẠO HAY KHÔNG
15. Đối tượng tiền thân
15
Đối tượng cho trước
Tính mới: cục gôm gắn vào viết chì
Tính ích lợi:
- Không cần phải nhớ đem theo cục gôm bên cạnh
- Nhanh chóng tẩy chữ viết sai
Kết luận: Đối tượng cho trước là sáng tạo
16. Đối tượng tiền thân
16
Đối tượng cho trước
Tính mới: ruột chì có thể tách rời được
Tính ích lợi:
- Không phải tốn công chuốt viết chì,không có vụn gỗ
- Phần vỏ viết chì có thể sử dụng mãi mãi
Kết luận: Đối tượng cho trước là sáng tạo
17. 17
Sử dụng chương trình 5
bước để phân tích 1 trong
3 ví dụ của nhóm bạn vừa
nêu để trả lời tại sao đó là
sáng tạo?
BÀI TẬP
18. - Phương pháp đối tượng tiêu điểm
- Phương pháp phân tích hình thái
- Phương pháp não công
18
Một số phương pháp tích cực hóa
tư duy:
19. Phương pháp đối tượng tiêu điểm
19
•B1: Chọn đối tượng tiêu điểm. Vd: quyển sách (cần tạo ra cuốn sách có
tính chất độc đáo)
•B2: Chọn ngẫu nhiên 3 hoặc 4 đối tượng (từ điển, sách báo, danh mục,
website …). Vd: nhà, đồng hồ, tủ
•B3: Lập danh sách các dấu hiệu của đối tượng ở B2
–Nhà: cao tầng, lắp ghép, gạch, …
–Đồng hồ: đeo tay, bỏ túi, …
–Tủ: thờ, lạnh, kính, nhiều ngăn, …
•B4: Kết hợp những dấu hiệu đó với đối tượng tiêu điểm. Vd: sách cao
tầng, sách đeo tay, sách gạch, …
B5: Phát các ý tưởng dựa trên B4 một cách tự do. Vd: sách cao tầng =
sách nhiều tập đóng lại; Sách đeo tay = sách bỏ túi; Sách gạch = bia đá
•B6: Đánh giá và chọn ý tưởng khả thi
20. 20
Sách kính = Sách không thấm nước Sách phát ra ánh sáng = Sách điện tử
25. Phương pháp phân tích hình thái
25
•B1: Phát biểu vấn đề. Vd: tạo ra 1 cái ghế kiểu dáng độc đáo
•B2: Xác định các bộ phận chủ yếu của đối tượng.
Vd: A lưng tựa, B mặt ghế, C chân ghế
•B3: Liệt kê các hình thái có thể có của các bộ phận
–A Lưng ghế: A1 tròn, A2 vuông, A3 tam giác
–B Mặt ghế: B1 phẳng, B2 cong
–C Chân ghế: C1 1 chân, C2 4 chân
•B4: Lập bảng ma trận
Thông số Ý nghĩa
A A1 A2 A3
B B1 B2
C C1 C2
26. Phương pháp phân tích hình thái
26
•B4: Lập công thức hình thái (3 x 2 x 2 = 12 hình thái)
A1 – B1 – C1: ghế lưng tròn – mặt phẳng – 1 chân
A1 – B2 – C2: ghế lưng tròn – mặt cong – 4 chân
A2 – B1 – C2: ghế lưng vuông – mặt phẳng – 4 chân
….
•B5: Phân tích, đánh giá phương án thu được ở B4 để chọn giải
pháp tốt nhất
31. Phương pháp não công
31
•Xây dựng nhóm phát ý tưởng, cần những người
trái ngành nghề, cởi mở, phóng khoáng
•Phát ý tưởng tự do, thoải mái, không cần chứng
minh tính đúng đắn, khả thi
•Mỗi lần phát biểu ý tưởng không quá 2 phút
•Không chỉ trích, phê bình, chế nhạo
•Ghi lại các ý tưởng đã não công
•Phân tích, đánh giá các ý tưởng
Thời gian
1 Giới thiệu 5
2 Khởi động 15
3 Thảo luận sáng tạo là gì 10
4 Giảng lý thuyết sáng tạo 10
5 Bài tập tìm tính mới sáng tạo 20
6 Giảng PP đối tượng tiêu điểm 10
7 Bài tập PP đối tượng tiêu điểm 20
8 Giảng PP phân tích hình thái 10
9 Bài tập PP phân tích hình thái 20
10 Giảng PP não công 10
11 Bài tập PP não công 20
12 Chiếu phim về dọn sạch rác 10
13 Hỏi đáp 10
Tổng cộng 170
Mục đích của buổi trình bày:
Biết được thế nào là sáng tạo
Cảm hứng để tìm hiểu và luyện tập tư duy sáng tạo
Không phải sau buổi này sẽ trở thành 1 chuyên gia sáng tạo, 1 thiên tài như Steve Jobs
1 phút: Chia nhóm 6-7 người – Đặt tên nhóm
Không dùng điện thoại, máy tính bảng
Ai biết thì im lặng để các bạn chưa biết suy nghĩ
Nhóm 1: Yêu cầu giải bài toán ngay
Nhóm 2: Thực hiện 2 bước
B1: Yêu cầu nhặt viên gạch từ dưới đất đặt lên bàn
B2: Yêu cầu giải bài toán
Kết quả số người giải được bài toán của Nhóm 2 nhiều hơn nhóm 1
Kết luận: Tư duy sáng tạo có thể học và luyện tập được
Mỗi nhóm viết 3 ví dụ về sáng tạo lên bảng
Phạm vi áp dụng: chỉ trong không gian, thời gian, hoàn cảnh, điều kiện cụ thể. Ở ngoài phạm vi áp dụng, lợi có thể biến thành hại
Vd: máy lạnh sử dụng ở SG, đem lên Đà Lạt thì lợi biến thành hại
Vd: Dao dùng làm bếp là lợi, dùng để đánh nhau là hại
Mời 3 nhóm vẽ hình trên bảng và trình bày
Website: Random Noun Generator
Mời 1 em chọn 1 trong các ví dụ trên bảng để làm đối tượng tiêu điểm
Mời em đó chọn ngẫu nhiên 3 số (3 đối tượng) để áp dụng PP đối tượng tiêu điểm
Mời 1 em chọn 1 trong các ví dụ trên bảng để làm đối tượng tiêu điểm
Mời em đó chọn ngẫu nhiên 3 số (3 đối tượng) để áp dụng PP đối tượng tiêu điểm
Mời 1 em chọn 1 trong các ví dụ trên bảng để làm đối tượng tiêu điểm
Mời em đó chọn ngẫu nhiên 3 số (3 đối tượng) để áp dụng PP đối tượng tiêu điểm
Hình thái: hình dạng, chất liệu, kết cấu, cấu trúc, …
Sáng tạo là bẩm sinh hay luyện tập? (Do đó nếu 1 người không sáng tạo thì có thể là do bẩm sinh, hoặc là do chưa được học về phương pháp sáng tạo, đừng vội đánh giá người đó không làm được việc, vì còn tùy việc, có những việc không đòi hỏi sáng tạo cao như kế toán, thống kê, … )
Tại sao không cần sáng tạo?
Không sáng tạo có được không? Khi nào không cần sáng tạo
(Vd: nghệ thuật cổ truyền, làng nghề thủ công, di sản lịch sử (đền đài, chùa bị hư hại có trùng tu không? Có phục chế không?) (Đôi khi việc giữ cho không sáng tạo khó hơn sáng tạo)
Vd: khi vật đó đã lên đỉnh điểm của sáng tạo như đôi đũa, bánh xe (quá đơn giản rồi)
Sáng tạo có cần nhiều tiền không? Sáng tạo có là chế tạo sản phẩm vĩ đại, hiện đại không? (càng ít tiền càng tốt, càng ít tài nguyên càng tốt, sử dụng cái có sẵn, tác động đến môi trường càng ít càng tốt)
Sáng tạo có phải là cải tiến đồ vật không? (có thể cải tiến, thay đổi quy trình (Vd: 1 cửa 1 dấu) (học tiếng Anh qua phim ảnh) (ăn buffet)
Vũ khí có phải là sáng tạo không? (phải căn cứ vào định nghĩa Sáng tạo: có tính mới + tính có ích không ? (tùy vào mục đích sử dụng) (Do đó khi đánh giá, phán xét 1 vật, 1 việc, 1 người phải xem xét mục đích của người đó, vật đó)
Mục đích sáng tạo là gì? (giải quyết vấn đề, phải hiểu rõ vấn đề đó là gì để có giải pháp tương xứng) (vd dọn rác trên biển, phải hiểu rõ rác là rác gì, trôi nổi hay chìm dưới biển, rác hóa chất, dầu hỏa, cao su, …)
Phương pháp đối tượng tiêu điểm, hình thái, não công có gì hay? Có gì không hay?.
Lời khuyên cho các bạn: thầy của bạn là ai, bạn của bạn là ai, sách bạn đọc là gì
- Học ngoại ngữ (tiếng Anh là cơ bản), đọc sách, đi hội thảo