gggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

1. №16 орта мектеп-гимназиясы
«Білгірлер мен шымырлар» математикалық-спорттық
сыныптан тыс шарасының жоспары
Өткізетіндер: Сапарғалиев М.
Бестібаев С.
Қатысатын сыныптар: 6 «а», 7 «а», 8 «а».
Талдықорған қаласы – 2012 жыл

2. Сабақтың жоспары
Тақырыбы: «Білгірлермен шымырлар» сайысы
Мақсаты:а) оқушылардың стандарттықемес есептерді шешу біліктіліктерін
дамыта түсу, математика мен спортты байланыстыраотырып,
оқушылардыңпәнге деген қызығушылығынарттыружәне
спорттық ойынғадеген көзқарасын, сүйіспеншілігін
қалыптастыру.
ә) қауіпсіздік ережелерді сақтау.
Сайыстың өткізілетін орны:Спортзалы
Әдіс-тәсілдері: Сұрақ-жауап, сызбаменжұмыс істеу, топпен және жекелей
жұмыс істеу, ой қозғау, спорттықэстафеталық командалық
жарыстар.
Көрнекіліктер: плакаттар, жалынды сөздер, интерактивтітақта, слайдтар.
Сабақтың барысы:
Жүргізуші: Қайырлы күн көрермен!
Құрметтіұстаздар, оқушылар,
Сөз бастайынтермелетіп өлеңмен
Тәрбиелі, білімді боп әрқашан
Өс өркенде қанат жайып кемелден.
Құрметтіоқушылар, ұстаздар математика пәні бойынша«Білгірлер мен
шымырлар» атты сайысты өз ортамыздаөткізгелі отырмыз.
Әділқазыларалқасын сайлау.
Жүргізуші: Мықты болсаң – алдағыны басып оз,
Мықты болсаң– арттағыны жеткізбе.
Мықты болсаң– тайғанама көк мұзда,
Мықты болсаң– бөгеттерді бұзып өт.
Мықты болсаң– заманыңды көктеп өт - дей отырыпсайысқа
қатысушы командалармен таныс болайық.
1 – команда: 6 сыныптың«Архимед» командасы
Ұраны: «Нақты жауап, сапалы шешім таба біл!»
Танысуы:
«Архимед» командасы.
Өнер қуған математик жастармыз
Есебіңді лезде шешіп тастармыз.
Командамыз өңшең тапқыр қырандар
Ерен туған «Вундер кинд» бастармыз.

3. Келешектің үмітіміз талапты
Атақ даңққа бөленеміз қарап тұр,
Сегіз қырлы,өнер асыптуғандар
Оза шауып бәйге атындай жарап тұр.
2 – команда: 7 сыныптың«Пифагор» командасы
Ұраны: «Қандай сынақ болса-дағы беріспе
Әрқашанда ұмтыла біл жеңіске!»
Танысуы:
«Пифагор» командасы.
Егеменді қазақтың біз ұланы
Өз туы бар, елтаңба, әнұраны,
Үмітін ақтайтын біз аға ұрпақтың
Самғайтын биіктерге тау қыраны.
Бабамыз Әл-Фараби өзің қолда
Жеңіс тек біздер болар осы жолда
Достар-ау,сендер де бір қолпаштаңдар
Отырғандәл алдыда,оңмен солда.
3 – команда: 8 сыныптың«Евклид» командасы
Ұраны: «Шыдамды еңбек, алғыр ой,
Анық досыңбіліп қой!»
(Әділ-қазылар алқасы әр команданыңтаныстыруларынбағалайды. Бағалау 3
баллдық жүйеде жүргізіледі). Сайыс екі кезеңмен өткізіледі.
Жүргізүші: Ал, балалар енді ойынымыздыңбірінші турын бастаймыз.
Бірінші кезең: «Қызықты математика әлеміне саяхат».
І тур: «Көңілді санау».
Кестедегі сандарды (1-ден 33-ке дейінгі сандар) тез санауға әр командадан2
оқушыдан шығады. Оқушылар кестедегі сандарды ретімен көрсетіп, оларды тауып
шығулары керек. Ең аз уақыт ішінде сандарды белгілеп, атап шыққан команда
жеңіс иесі болады.
3 31 18 15
12 33 14 27 6 32 13 2 10
21 30 16 22 25 8 23
1 26 24 9 11 29 28 5 20
7 19 4 17

4. (Әділ-қазылар алқасы әр команданы бағалайды. Бағалау 3 баллдық жүйеде
жүргізіледі).
ІІ тур: Капитандар сайысы: «Есептеуіш машина».
Қағаз бетшесінде төмендегі жазбаны капитандардыңалдына қойып,
1000
30
1000
40
1000
20
1000
10
Әділ-қазы алқасы мүшелері өздеріндегіқағазда берілген осы сандарды қағазбен
жауып, жоғарыдантөмен қарай кезек кезегіне аша отыра, капитандардан
жылдам қосуды сұраукерек.
(Дұрыс жауабы 4100)
(Әділ-қазылар алқасы әр команданыңкапитандарының қатысуларын
таныстыруларынбағалайды. Бағалау 3 баллдық жүйеде жүргізіледі).
ІІІ тур: «Өлшеуге берілген есеп».
Столда стандартты екі жағында екі табақшасы бар таразы тұр. 2 және 10 кг
екі гирь бар. 3 кг өрікті қалай өлшеп алуға болады? (Ескерту тек бір ғана
гирьдіқолдануға да болады).
Жауабы: Алдымен 2 кг өрікті өлшеп аламыз. Соданкейін оны екі табақшаға теңдей
бөліп, таразыныңекі жағын теңестірсек 1кг өрік аламыз. Енді 1 кг өрікті өлшеп
алсақ, 2 кг-дықгирь арқылы тағы да 2 кг оңай өлшейміз. Сондабізге 10 кг гирьдің
керегі де болмады.
Жауапты бірінші дұрыс тапқан командаға 3 ұпай.
ІV тур : «Құюғаберілетін есеп».
Сенде алты литрлік ыдысташырын құйылған. Одан басқа үш литрлік және
төрт литрлік екі бос банкалар бар. Сен үш литрлік банкаға 1 литр шырын
құйып беруің керек.
Жауабы: Мүмкін жауаптардың бірі
Банкалар 6 л 4 л 3 л
Құюғадейін басында 6 0 0
1-ші құйғаннан кейін 2 4 0
2-ші құйғаннан кейін 2 1 3
3-ші құйғаннан кейін 5 1 0
4-ші құйғаннан кейін 5 0 1

5. Жауапты бірінші дұрыс тапқан командаға 3 ұпай.
V тур : «Фигураларды тең бөліктерге бөлу есептері».
1-есеп: Берілген фигураны тең үш бөлікке бөліп беріңдер:
2-есеп: Берілген фигураны тең үш бөлікке бөліп беріңдер:
Жауапты бірінші дұрыс тапқан командаға 3 ұпай.
Екінші кезең: «Жүзден жүйрік,мыңнан тұлпар»
VІ тур: «Арқантартыс».
(Әділ-қазылар алқасы кейінгі әр турда командалардыңқатысуларын бағалауды 3
баллдық жүйеде жүргізеді).
VІІ тур: «Секіріп жарысу».
VІІІ тур: «Допты астынан және үстінен беру жарысы».
ІХ тур: «Доппен жүгіру жарысы».

6. Жүргізуші: «Көрерменжиналған бұл тамашаға
Құр қарап жым отыружараса ма?
Туыс, досқа, сыныптас, танысқа емес
Соқ қолыңды білімді жас талапқа
Қолыңды бекерге бос соғаберме
Ойсыз соқыр сезімнің соңынаерме
Зерделеп сұрақ– жауап санаңа түй
Сонда ортақ боласынбар жеңіске». –дей отырып, қазылар алқасы
сайыстың қорытынды нәтижелерін шығарғанша, біз көрермендердің
тапсырмаларды қаншалықты орындапкелгендерін тексерейік.
Көрермендерге сұрақтар:
«Өзіңді өзің тексер»
1-сұрақ: Бұрышты өлшейтін құрал?
2-сұрақ:Төртқойдыңнеше аяғы бар?
3-сұрақ: Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорда.
4-сұрақ: Алгебра сөзіқайдан шыққан?
5-сұрақ: Қандай түзулердің ортақ нүктесі жоқ?
6-сұрақ: Үшбұрыштыңбарлық қабырғаларыныңқосындысы?
«Логикалық сұрақтар»
7-сұрақ: Күннің көзі жылына неше рет шығады?
8-сұрақ: Алмас ақиқат тұжырым айтты. Нұрлан оның сөзін қайталап еді,жалған
болыпшықты.
9-сұрақ: Үш әке, үш бала бес орынды жеңіл машинамен қала сыртынадемалысқа
шығады. Жолда оларды МАИ қызметкерлері тоқтатып, құжаттарын тексереді. Ол
жүргізушіге ешқандай шара қолданбай жібереді. Машинада артық адам бар емес
пе? Кане, ойланайық, неге байқамады?
10-сұрақ: Төртбұрышты үстелдің бір бұрышынкесіп алса,неше бұрышқалады?
«Талпынған жетер мұратқа»
11- сұрақ:Электр поезы шығыстан батысқа жүйткіп келеді. Қарсы бағыттан жел
тұрса, жел поезд түтінін қай жаққа қарай айдап әкетеді ?
12-сұрақ: «Ноль» қай елдің сөзі?
13-сұрақ: Тік бұрышты үшбұрыштыңкатеттері мен гипотенузасыныңарасындағы
қатысты дәлелдеген грек математигі кім?
14-сұрақ: Өмірде қолданып жүргеншелек формасы қандай фигураға ұқсайды?
(Қиық конус).

7. «Ойлан тап!»

8. Сіріңке шырпысын қолдану есептері:
1-есеп. 5 шырпы берілген. Шырпылардан бір мезгілде үшбұрыш, төртбұрыш,
және бесбұрыштанқұралғанфигура алу керек.
Жауабы:
2-есеп Теңдік дұрыс емес. Бір шырпыны орнынауыстыруарқылы дұрыс теңдік
алыңдар
Жауабы:
3 есеп Берілген теңдік дұрыс емес.Екішырпыныңорнынқозғау арқылы дұрыс
теңдік алу керек
VII
------------- = I I
ХІ
Жауабы :
ХII
------------- = I I
VІ
Жүргізуші: Қазылар алқасына сайыстың қорытындысыншығаруғасөз
беріледі.
Қорытынды:Жоғары ұпай жинаған команданы марапаттау.

9. Математикалық фокустар
1) Ойлаған санды табу: Оқушыға екі таңбалы санды ойла деңіз.
Сол ойлаған екі таңбалы санның ондықразрядтатұрғанцифрын екі есе
көбейтіп,алынған көбейтіндіге 5 бірлікті қосып,бұлқосындыны 5есе көбейтіп,
оған 10 бірлікті және де ойлаған санның бірлігін қосуды айтыңыз. Соданкейін
алынған жауабын сұраңыз. Сіз алынған саннан 35-ті азайтып,о қушының ойлаған
санын айта аласыз. Бұл қалай? Досыңменбірлесіп орындапкөріңдер.
Жауабы: (10а +в) - ойлаған сан. Онда :
(2а+в) х5 +10 +в = 10а+в +35
2) Жасын және туылған күнін табу.
Оқушының жасын және туылған күнін табу үшін төмендегі амалдарды орындау
керек: Туылған айдың реттік нөмірін 100-ге көбейтуді, алынған көбейтіндіге
туылған айдың числосынқосуды ,алынғанқосындыны 2-ге көбейтіп, ол санға 8-ді
қосып, сосын5-ке көбейтуді,алынған көбейтіндіге 4-ті косып, оны 10-ға көбейтуді
сұраңыз. Сосынқазіргі жасыңды 4-ке көбей- тіп, алынған санды қағазға жазып
беруін сұраңыз. Сіз қағаз да жазылған саннан 444-ді шегеріп, алынған санды оңнан
солға екі екіден бөлесіз. Оңнан бірінші екі сан жасыңды, келесі екі сан туылған
күнін, соңғы екі сан туылған айды көрсетеді. Бұл қалай? Досыңменбірлесіп
орындапкөріңдер.
Жауабы:m - туылған айдың реттік нөмірі, t-туылған күнін, n-жасыңды белгілесек ,
онда
(((100 m + t)х 2 + 8 )х 5)+ 4 ) х10 + n + 4 = 10000 m +100 t + n + 444

10. Бағалау парағы
Команданың аты
Тур Архимед
6а сынып
Пифагор
7а сынып
Евклид
8а сынып
Команданы
таныстыруы
І тур: «Көңілді
санау».
ІІ тур:
Капитандар
сайысы:
«Есептеуіш
машина».
ІІІ тур:
«Өлшеуге
берілген есеп».
ІV тур:
«Құюға берілетін
есеп».
V тур :
«Фигураларды тең
бөліктерге бөлу
есептері».
1-есеп:
2-есеп:
VІ тур:
«Арқантартыс».
VІІ тур:
«Секіріп жарысу».
VІІІ тур:
«Допты астынан
және үстінен беру
жарысы».
ІХ тур:
«Доппен жүгіру
жарысы».
Барлығы: