1. Χρυσοχόου Παναγιώτα
14ο
εσπερινό Επάλ Θεσσαλονίκης
Τάξη Β΄Λυκείου
Σενάριο με Webquest για τον Οδυσσέα Ελύτη
Τίτλος: Γνωριμία με τον Οδυσσέα Ελύτη
Μάθημα: Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Λυκείου, «Άξιον Εστί» του
Οδυσσέα Ελύτη
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Νεοελληνική λογοτεχνία,
Νεοελληνική γλώσσα, Ιστορία
Στόχοι
Α) Γνωστικοί: α) να γνωρίσουν οι μαθητές βασικά στοιχεία για τη ζωή
και το έργο του Οδυσσέα Ελύτη, β) να μάθουν τις αρχές και τα
χαρακτηριστικά της υπερρεαλιστικής γραφής, γ) να ασκηθούν στην
παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου με την αφόρμηση της μελέτης
ενός ποιητικού έργου, δ) να μελετήσουν τα ιστορικά δεδομένα στα οποία
αναφέρεται το έργο, ε) να ενημερωθούν για τον θεσμό των βραβείων
Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Β ) Παιδαγωγικοί: α) να ασκηθούν στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο, β)
να ασκήσουν την κριτική τους ικανότητα κατά τη διάρκεια της συλλογής,
του ελέγχου και της αξιοποίησης των πληροφοριών, γ) να αναλάβουν
πρωτοβουλίες με φθίνουσα καθοδήγηση από τον διδάσκοντα, δ) να
ασκηθούν στη διερευνητική - ανακαλυπτική μάθηση.
Γ) Στόχοι τεχνογραμματισμού: αξιοποίηση του Webquest για την εξ
αποστάσεως εκπαίδευση, εξοικείωση με τη δημιουργία λογισμικού
παρουσίασης, χρήση του επεξεργαστή κειμένου και αξιοποίηση του
διαδικτύου
2. Λογισμικό
Α) πρόγραμμα επεξεργαστή κειμένου
Β) πλατφόρμα Webquest
Γ) λογισμικό παρουσίασης
Δ) διαδίκτυο
Διάρκεια: 3 ώρες
Οργάνωση τάξης: σε 4 ομάδες των 6 μαθητών
Υλικοτεχνική υποδομή: 4 υπολογιστές, σύνδεση με το διαδίκτυο
Περιγραφή σεναρίου
Το μάθημα διεξάγεται με τη βοήθεια της πλατφόρμας Webquest, μέσω
της οποίας α) όλοι οι μαθητές έχουν άμεση πρόσβαση ανά πάσα στιγμή
στο προτεινόμενο υλικό, β) προάγεται η διερευνητική - ανακαλυπτική
μάθηση και γ) εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος. Οι μαθητές έχουν τη
δυνατότητα της διερεύνησης του υλικού σε πολλαπλές αναπαραστάσεις,
επεξεργάζονται τις πληροφορίες και αξιοποιούν κριτικά τις νέες γνώσεις.
H ολομέλεια των μαθητών παραπέμπεται σε συγκεκριμένη ηλεκτρονική
διεύθυνση, προκειμένου να παρακολουθήσει το προσχεδιασμένο υλικό
που έχει ήδη αναρτήσει ο καθηγητής στην πλατφόρμα του Webquest.
Η τάξη οργανώνεται από τον διδάσκοντα σε 4 ομάδες των 6 μαθητών με
την αξιοποίηση του κοινωνιο-διαγράμματος.
Η πρώτη ομάδα αναλαμβάνει το έργο «της γνωριμίας με τον ποιητή». Οι
μαθητές αναζητούν τη βιογραφία και εργογραφία του ποιητή από
σχετικές διαδικτυακές σελίδες και καλούνται να συνεργαστούν για τη
δημιουργία ενός λογισμικού παρουσίασης.
Η δεύτερη ομάδα έχει ως έργο α) την καταγραφή των γλωσσικών και
υφολογικών ιδιαιτεροτήτων του υπερρεαλισμού και β) την εξεύρεση
ανάλογων παραδειγμάτων από το ποιητικό έργο που μελετούν . Οι
μαθητές καθοδηγούνται να επισκεφθούν σχετικό διαδικτυακό υλικό που
3. τους προτείνεται από τον διδάσκοντα στο Webquest και να καταγράψουν
συνεργατικά τα πορίσματα της ομάδας, τα οποία θα παρουσιαστούν με
τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου.
Στην τρίτη ομάδα ανατίθεται η έρευνα και η παρουσίαση των ιστορικών
συνθηκών της εποχής, στην οποία αναφέρεται το έργο. Οι μαθητές θα
περιηγηθούν διαδικτυακά σε κείμενα και εικόνες από σχετικά ψηφιακά
αρχεία για την περίοδο της Κατοχής. Στη συνέχεια, οι μαθητές καλούνται
να ανακαλύψουν τους τρόπους με τους οποίους ο Ελύτης απέδωσε αυτά
τα γεγονότα στο έργο του και με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου
να συντάξουν ένα δικό τους σχετικό κείμενο. Η προσοχή της ομάδας
εστιάζεται κυρίως στην ποιητική μετουσίωση των ιστορικών γεγονότων.
Η τέταρτη ομάδα ασχολείται με την τελετή βράβευσης του Ελύτη και την
απονομή του βραβείου Νόμπελ. Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα
αναλαμβάνει την περιήγηση σε αρχεία σχετικά με τον θεσμό του Νόμπελ
Λογοτεχνίας καθώς και τη μελέτη του λόγου που εκφώνησε ο ποιητής
κατά την τελετή της βράβευσής του. Η αναζήτηση διενεργείται από τα
ψηφιακά αρχεία της δημόσιας τηλεόρασης και τις σχετικές ιστοσελίδες.
Συνακόλουθα, οι μαθητές αναμεταδίδουν προφορικά, υποβοηθούμενοι
από σημειώσεις που έχουν καταγράψει με τον επεξεργαστή κειμένου, σε
λόγο δημοσιογραφικό την τελετή και τονίζουν ποιες είναι κατά τη γνώμη
τους οι σημαντικότερες αναφορές που έγιναν κατά τη βράβευση. Επίσης,
διανθίζουν τον δημοσιογραφικό λόγο με τη χρήση του λογισμικού
παρουσίασης για την προβολή και σχετικού οπτικοακουστικού υλικού.
Το σενάριο υλοποιείται σε 3 διδακτικές ώρες. Την πρώτη ώρα
συγκροτούνται οι ομάδες και, αφού ανατεθούν οι ρόλοι ανά ομάδα
(διαδικτυακοί ερευνητές, καταγραφείς-γραμματείς, χρονομέτρης και
συντονιστής), συγκεντρώνεται το σχετικό υλικό. Η δεύτερη ώρα
διατίθεται στην επεξεργασία των δεδομένων και την καταγραφή των
εργασιών και η τρίτη ώρα στην παρουσίαση στην ολομέλεια. Ο
καθηγητής λειτουργεί σε όλη τη διαδικασία α) ως καθοδηγητής, έχοντας
προετοιμάσει την πλατφόρμα του webquest, β) με διδασκαλία φθίνουσας
καθοδήγησης, εφόσον προσφέρει υλικό στο οποίο οι μαθητές
πλοηγούνται κατά μόνας ή καθ’ ομάδες. Επίσης, ο διδάσκων συμμετέχει
ως συντονιστής και εμψυχωτής στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία.H
αξιολόγηση των εργασιών πραγματοποιείται με βάση τη ρούμπρικα που
έχει ήδη αναρτηθεί από τον καθηγητή στο Webquest. Μοριοδοτούνται α)
η συμμετοχική προσπάθεια όλων των μελών της ομάδας (20 μονάδες), β)
4. η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων προετοιμασίας του υλικού (20
μονάδες), γ) η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων παρουσίασης (10
μονάδες), δ) η διεξοδικότητα της έρευνας και η κριτική αξιοποίηση των
ευρημάτων (20 μονάδες), ε) η ποιότητα της τελικής παρουσίασης, σε
σχέση με την εγκυρότητα, το ενδιαφέρον και την πρωτοτυπία της
εργασίας (30 μονάδες). Κάθε ομάδα αυτοαξιολογείται και
ετεροαξιολογείται από τον διδάσκοντα και την ολομέλεια της τάξης με
βάση την προαναφερθείσα κλίμακα.
Φύλλα εργασίας
Α' ομάδα: «Γνωριμία με τον ποιητή»
Θα επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org/wiki και θα
περιηγηθείτε σε πλούσιο εργοβιογραφικό υλικό με πολλούς
διαδικτυακούς υπερσυνδέσμους. Θα αναζητήσετε πληροφορίες για τη
ζωή και το έργο του Ελύτη, αντλώντας στοιχεία από τη σχετική
διαδικτυακή σελίδα και θα οργανώσετε μία παρουσίαση σε Λογισμικό
παρουσιάσεων.
Β' ομάδα: «Αναζήτηση των γλωσσικών και υφολογικών ιδιαιτεροτήτων
υπερρεαλιστικού ποιήματος»
Καλείσθε να ανακαλύψετε τα χαρακτηριστικά του ποιητικού ρεύματος
του υπερρεαλισμού, στο οποίο εντάσσεται και το ποίημα. Στην
ιστοεξερεύνησή σας αυτή θα επισκεφθείτε τους προτεινόμενους
ιστότοπους www.scrid.com/doc και www.phorum.gr/viewtopic.php. Θα
παρουσιάσετε σε πίνακα με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένων α) τα
χαρακτηριστικά γνωρίσματα του υπερρεαλισμού και β) ανάλογα
χαρακτηριστικά παραδείγματα από το "Άξιον Εστί".
5. Γ΄ομάδα: «Έρευνα και παρουσίαση των ιστορικών συνθηκών, στις
οποίες αναφέρεται το ποίημα»
Θα περιηγηθείτε διαδικτυακά στα ιστορικά δίκτυα των μαρτυρικών
πόλεων και χωριών, επισκεπτόμενοι το www.greekholocausts.gr, σε
κείμενα και εικόνες που αναφέρονται στην περίοδο της Κατοχής.
Αξιοποιώντας αυτό το υλικό, θα παρουσιάσετε, με τη βοήθεια του
επεξεργαστή κειμένου, τους τρόπους με τους οποίους ο Ελύτης απέδωσε
αυτά τα γεγονότα στο έργο του, μετουσιώνοντας ποιητικά τα ιστορικά
γεγονότα της εποχής του.
Δ' ομάδα: "Τελετή βράβευσης"
Να αναζητήσετε μέσα από τα ψηφιακά αρχεία της δημόσιας τηλεόρασης
www.hrpt- archives.gr το αφιέρωμα στη βράβευση του Ελύτη από τη
σειρά "Εποχές και συγγραφείς". Επισκεφθείτε, στη συνέχεια, α) το
www.patris.gr, όπου βρίσκεται αναρτημένος στα ελληνικά ο λόγος που
εκφώνησε ο ποιητής κατά την τελετή της βράβευσής του, και β) την
ιστοσελίδα www.nobelprize.gr. Αφού περιηγηθείτε στο προτεινόμενο
ψηφιακό υλικό, α) να παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας, με τη
βοήθεια του λογισμικού παρουσίασης, τον θεσμό των βραβείων Νόμπελ
Λογοτεχνίας και β) να αξιολογήσετε, καταγράφοντας ένα σύντομο
κείμενο στον επεξεργαστή κειμένου, με ποιους τρόπους ο ποιητής
ανέδειξε την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του.
6. Γ΄ομάδα: «Έρευνα και παρουσίαση των ιστορικών συνθηκών, στις
οποίες αναφέρεται το ποίημα»
Θα περιηγηθείτε διαδικτυακά στα ιστορικά δίκτυα των μαρτυρικών
πόλεων και χωριών, επισκεπτόμενοι το www.greekholocausts.gr, σε
κείμενα και εικόνες που αναφέρονται στην περίοδο της Κατοχής.
Αξιοποιώντας αυτό το υλικό, θα παρουσιάσετε, με τη βοήθεια του
επεξεργαστή κειμένου, τους τρόπους με τους οποίους ο Ελύτης απέδωσε
αυτά τα γεγονότα στο έργο του, μετουσιώνοντας ποιητικά τα ιστορικά
γεγονότα της εποχής του.
Δ' ομάδα: "Τελετή βράβευσης"
Να αναζητήσετε μέσα από τα ψηφιακά αρχεία της δημόσιας τηλεόρασης
www.hrpt- archives.gr το αφιέρωμα στη βράβευση του Ελύτη από τη
σειρά "Εποχές και συγγραφείς". Επισκεφθείτε, στη συνέχεια, α) το
www.patris.gr, όπου βρίσκεται αναρτημένος στα ελληνικά ο λόγος που
εκφώνησε ο ποιητής κατά την τελετή της βράβευσής του, και β) την
ιστοσελίδα www.nobelprize.gr. Αφού περιηγηθείτε στο προτεινόμενο
ψηφιακό υλικό, α) να παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας, με τη
βοήθεια του λογισμικού παρουσίασης, τον θεσμό των βραβείων Νόμπελ
Λογοτεχνίας και β) να αξιολογήσετε, καταγράφοντας ένα σύντομο
κείμενο στον επεξεργαστή κειμένου, με ποιους τρόπους ο ποιητής
ανέδειξε την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του.