5. SILANGANG AFRICA
KENYA
• Ang kanilang bansa ay
mayaman sa mga akdang
pampanitikan, sining sa inukit
na bato, arkitektura, ng mga
palasyo, at museo na yari sa
putik, may musika, at sayaw na
ritmo ng pananampalataya ng
kanilang lahi.
6. • Masasalamin natin ang
kanilang literatura sa
pamamagitan ng kanilang
mitolohiya na higit na
magpapakilala sa ating kultura
at tradisyon ng bansang Kenya.
8. Isinilang si Liongo sa isa sa pitong
bayang nasa baybaying-dagat ng
Kenya.Siya ang nagmamay-ari ng
karangalan bilang pinakamahusay
na makata sa kanilang lugar.
9. Malakas at mataas din siya
tulad ng isang hegante, na
hindi nasusugatan ng
anumang mga armas.Ngunit
kung siya’y tatamaan ng
karayom sa kaniyang pusod ay
mamamatay siya.
10. Tanging si Liongo at ang
kanyang inang si Mbwasho
ang nakaalam nito.Hari siya ng
Ozi at Ungwana sa Tana Delta,
at Shangha sa Faza o isla ng
Pate.
11. Nagtagumpay siya sa pananakop
ng trono ng Pate na unang
napunta sa kaniyang pinsang si
Haring Ahmad (Hemedi) na
kinilalang kauna-unahang
namuno sa Islam.
12. Ang pagbabago ay naging mabilis
mula sa Matrilinear na
pamamahala ng mga kababaihan
tungo sa Patrilinear na
pamamahala ng kalalakihan sa
pagsasalin ng trono.
13. Nais ni Haring Ahmad na mawala si
Liongo kaya ikinadena at ikinulong
siya nito. Nakaisip si Liongo ng isang
pagpupuri. Habang ang parirala
(Refrain) nito ay inaawit ng mga nasa
labas ng bilangguan, bigla siyang
nakahulagpos sa tanikala nang hindi
nakikita ng bantay.
14. Nang makita ito ng mga tao, tumigil
sila sa pag-awit. Tumakas siya at
nanirahan sa Watwa kasama ang mga
taong naninirahan sa kagubatan.
Nagsanay siyang mabuti sa paghawak
ng busog at palaso at kinalaunan ay
nanalo siya sa paligsahan sa pagpana.
15. Di Niya alam Ito pala’y pakana ng hari
upang siya ay madakip at muli na
naman siyang nakatakas.Kakaunti
lang ang nakakaalam tungkol sa
matagumpay na pagwawagi ni Liongo
sa digmaan laban sa mga Gala
(Wagala).
16. Kaya’t naibigay ng hari ang kaniyang
anak na dalaga upang ang bayaning
si Liongo ay mapabilang sa kaniyang
pamilya. Nang lumaon, si Liongo ay
nagkaanak ng isang lalaking
nagtraydor at pumatay sa kaniya.
24. Ang mitong ito ay matanda na at dahil
dito ay hindi na nalaman kung sino ba
talaga ang tunay na sumulat o may-akda
nito sa orihinal. Si Roderic P. Urgelles
ang nagsalin ng Liongo sa wikang
Filipino.
26. Sinaunang sibilisasyon ng bansang Kenya – dahil ang Liongo ay isang uri ng
mito, maaaring sabihing naganap ito noong unang sibilisasyon ng Kenya.
Kenya-pitong bayan sa baybayin nito ang pinagmulan ni Liongo.
Ozi at Ungwana- ilang mga lupain na pinaghaharian ni Liongo na matatagpuan
sa Tana Delta.
Isla ng Pate – lupain na sakop din ni Liongo
Bilangguan- pinagkulungan kay Liongo
Kagubatan –tinitirhan ni Liongo pagkatapos makatakas kasama niya rito ang
mga watwa.
30. Ito ay nagbibigay aral sa atin, tulad na
lamang ng huwag tayo basta-basta
magtitiwala kaninuman. Maging kadugo
man natin ay maaari parin tayong
traydurin kung inggit o galit na ang pag-
uusapan.
32. 1. Saan bansa nagmula ang kuwento?
2. Siya ang nagsalin ng liongo sa tagalog?
3. Anong uri ng panitikan ang liongo?
4. Pangalan ng bida sa kuwento?
5. Pangalan ng nanay ng bida?
6. Siya ang pinsan ng bida na gusto siyang patayin?
7-8. Dalawang lupain na pinaghaharian ni Liongo na
matatagpuan sa Tana Delta?
9. Tawag sa pamamahala ng kababaihan?
10. Tawag sa pamamahala ng kalalakihan?
33. 11. Isang kampo na matatagpuan sa Kenya sa
baybayin ng Pate.Ito ay isang Russian na salita na
ngangahulugang yugto o antas?
12. Kalaban ng kaharian ni Liongo?
13. Anong karangalan ang tinataglay ni Liongo?
14. Anong kapangyarihan meron si Liongo na gaya ng
mga superhero?
15. Ano ang kahinaan ni Liongo?
16. Sino ang nakapatay kay Liongo?
17-20. Sa iyong sariling opinion ano ang aral na
natutunan mo sa kuwento?
