1. ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
«ΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ»
Τάξη: Β΄ γυμνασίου (μαθητές κατά 80% Ρομά)
Μάθημα: Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία
Ενότητα: (επανάληψη) 1. Εξάπλωση των Τούρκων και τελευταίες προσπάθειες για
ανάσχεση τους. 2. Η Άλωση της Πόλης.
Από το σχολικό εγχειρίδιο 4ο κεφάλαιο Περίοδος της κρίσης του Βυζαντίου
(120-1453).
Απαιτούμενος χρόνος: 1 διδακτική ώρα
Στόχοι:
Μαθησιακοί
Οι μαθήτριες και οι μαθητές
1. Να εξοικειωθούν με πρόσωπα και γεγονότα που σηματοδότησαν το
φαινόμενο της προέλασης των Οθωμανών Τούρκων.
2. Με τη βοήθεια του χάρτη να παρακολουθήσουν τις ατελέσφορες προσπάθειες
των Βαλκανικών χωρών να ανακόψουν την πορεία των Οθωμανών.
3. Να παρακολουθήσουν τη δραματική κατάρρευση της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας μετά από τη χιλόχρονη ιστορική πορεία της και την παράδοσή
της στον οθωμανικό ζυγό.
4. Να προχωρήσουν σε αξιολόγηση των σημαντικότερων μαχών παρατηρώντας
πάντα με τη βοήθεια του χάρτη τα αποτελέσματα που αυτές επιφέρουν και
σηματοδοτούν τη σημασία τους.
Παιδαγωγικοί
Οι μαθήτριες και οι μαθητές σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων καλούνται
1. Να εξασκήσουν τη δυνατότητα να μάθουν μέσω της διερεύνησης και της
συνεργασίας (ομαδοσυνεργατική μάθηση).
2. Να εξασκηθούν στην παραγωγή λόγου (γραπτού-προφορικού).
3. Να αποδεχτούν τις απόψεις του κάθε ατόμου μέσα από τη μεταξύ τους
συνεργασία.
Τεχνογραμματισμός
Οι μαθήτριες και οι μαθητές:
1. Να έρθουν σε επαφή με τους υπολογιστές και να κατανοήσουν τη διάδοση
των ΤΠΕ σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης και της μάθησης
2. Να καλλιεργήσουν δεξιότητες και κριτική σκέψη στα πλαίσια του κριτικού
ψηφιακού γραμματισμού
Επιδιώκεται να ενισχυθεί και η αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας. Τα εποπτικά
μέσα που θα χρησιμοποιηθούν είναι:
► ιστορικός άτλας centennia (εκπαιδευτικό λογισμικό)
► το σχολικό εγχειρίδιο
► Η/υ στο εργαστήριο της πληροφορικής
► Φύλλο εργασίας που θα διανεμηθεί στους μαθητές
Μέθοδος διδασκαλίας
Η πορεία της διδασκαλίας αναπτύσσεται σε τρεις φάσεις:

2. 1η Φάση: Παρουσίαση από τον διδάσκοντα των μαθησιακών στόχων, εποπτικών
μέσων που θα χρησιμοποιήσουν για την επίτευξη των στόχων και ορισμό της πορείας
της εργασίας για 2 διδακτικές ώρες
2η Φάση: Επεξεργασία των θεμάτων από την κάθε ομάδα, κριτική, συμπλήρωση,
σύνταξη συμπερασμάτων ανά ομάδα.
3η Φάση: Ανακοίνωση και ανάλυση συμπερασμάτων από τον αντιπρόσωπο της κάθε
ομάδας, καταγραφή των κυριότερων στον πίνακα
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Α. Ακολουθήστε με τη σειρά τα παρακάτω βήματα:
1. Χωριστείτε σε τέσσερις ομάδες των 4 ατόμων
2. Ο χρόνος εργασίας σας είναι 10΄
3. Ανοίξτε τον ηλ/υπ
4. Ανοίξτε την εφαρμογή του ιστορικού άτλα CENTENNIA
5. Ανοίξτε το σχολικό εγχειρίδιο στα σχετικά κεφάλαια
Οι απαντήσεις της κάθε ομάδας θα παρουσιαστούν προφορικά στο σύνολο της
τάξης από τον αντιπρόσωπο της κάθε ομάδας και θα καταγραφούν στον πίνακα
τα σημαντικότερα σημεία. Ο χρόνος παρουσίασης σας δεν θα ξεπερνά τα 5΄-7΄.
Φύλλο εργασίας 1
Ποιοι έλαβαν μέρος στη μάχη της Άγκυρα το 1402;
( Να υπογραμμίσεις τη σωστή απάντηση)
(πληκτρολογήστε τη χρονολογική ένδειξη 1402 και στη συνέχεια επιλέξτε το
‘’κείμενο’’)
α) Οι Βυζαντινοί αντιμετώπισαν τα στρατεύματα του σουλτάνου Βαγιαζήτ και τα
κατατρόπωσαν. Ο ίδιος ο Βαγιαζήτ αιχμαλωτίσθηκε.
β) Οι Βυζαντινοί αντιμετώπισαν τα μογγολικά στρατεύματα του Τιμούρ-Λαν ή
Ταμπερλάνου που επέκτειναν αδιάκοπα την κυριαρχία τους στα ασιατικά εδάφη και
απειλούσαν τώρα και τα ευρωπαϊκά.
γ) Ο Οθωμανός σουλτάνος Βαγιαζήτ αντιμετώπισε το στρατό του Τιμούρ-Λαν ή
Ταμερλάνου, ηττήθηκε και αιχμαλωτίσθηκε.
Φύλλο εργασιας 2
Ποια η σημασία του αποτελέσματος της μάχης στην Άγκυρα για τους Βυζαντινούς;
(πληκτρολογήστε τη χρονολογική ένδειξη 1402 και στη συνέχεια επιλέξτε το
‘’κείμενο’’)
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..
Φύλλο εργασίας 3
Να ταυτίσετε τις παρακάτω χρονολογίες με ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με την
επέκταση των Οθωμανών στα ελληνικά εδάφη.
1393
1397
1430
1446
1453
(πληκτρολογήστε τη χρονολογική ένδειξη 1393.1, 1397.5, 1430.6, 1446.0, 1453.0
και για κάθε περίπτωση να κάνετε κλικ στο ‘’κείμενο’’)
Φύλλο εργασίας 4
Ποιος ήταν αυτοκράτορας στην Κωνσταντινούπολη, όταν τα στρατεύματα του
Μεχμέτ Β΄ (Μωάμεθ του Πορθητή) εισέβαλαν μέσα στην Κωνσταντινούπολη και την
κατέλαβαν;
(πληκτρολογήστε τη χρονολογική ένδειξη 1453.0 και να κάνετε κλικ στο
‘’κείμενο’’)