4. Πολύφημος (>πολύ + φημί (λέω), = «πολύ διάσημος» ή «μεγαλόφωνος»
Ο γνωστός από την Οδύσσεια (ι 187-555) Κύκλωπας, γιος του θεού Ποσειδώνα
και της Νύμφης Θοώσης, κόρης του Φόρκυος. Σύμφωνα με την Οδύσσεια ο
Πολύφημος κατοικούσε μέσα σε ένα σπήλαιο στο νησί Θρινακία και ζούσε από
τα πρόβατά του, αλλά ήταν φοβερός γίγαντας και ο αγριότερος από τους
Κύκλωπες. Αιχμαλώτισε στη σπηλιά του τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του,
τους οποίους άρχισε να τρώει τον ένα μετά τον άλλο, 6 συνολικά ώσπου ο
Οδυσσέας τον τύφλωσε με ένα πυρωμένο παλούκι και δεν μπόρεσε να
ανακαλύψει ψαχουλεύοντας αυτόν και τους συντρόφους του που απέμειναν, οι
οποίοι απέδρασαν κρεμασμένοι από τις κοιλιές των (επίσης γιγάντιων)
προβάτων του. Την τύφλωση του γιου του εκδικήθηκε ο Ποσειδώνας πολλαπλά
με τις τρικυμίες που επεφύλαξε στον Οδυσσέα και τους άνδρες του κατά τις
επόμενες περιπλανήσεις τους. Εκτός από την Οδύσσεια ο Πολύφημος
εμφανίζεται στον βουκολικό ποιητή Θεόκριτο της Ελληνιστικής Εποχής ως
καλοκάγαθος βοσκός, του οποίου περιγράφονται οι έρωτες με τη Γαλάτεια, μία
από τις Νηρηίδες.
28. Ο Θρίαμβος της Γαλάτειας
(Ραφαήλ)
Στην ελληνική μυθολογία, η όμορφη
Νηρηίδα Γαλάτεια ερωτεύτηκε το
βοσκό Άκι. Ο σύντροφός της, ο
μονόφθαλμος Κύκλωπας Πολύφημος,
αφού κυνήγησε τους δύο εραστές,
εκτόξευσε ένα τεράστιο κοντάρι και
σκότωσε τον νέο. Ο Ραφαήλ δεν
ζωγράφισε κάποιο από τα κύρια
περιστατικά της αφήγησης. Επέλεξε τη
στιγμή της αποθέωσης της νύμφης. Η
Γαλάτεια απεικονίζεται
περιστοιχισμένη από άλλα πλάσματα
της θάλασσας των οποίων οι μορφές
μοιάζουν κατά κάποιο τρόπο
εμπνευσμένες από το Μιχαήλ Άγγελο,
ενώ τα φωτεινά χρώματα και η
διακόσμηση υποτίθεται πως έχουν
εμπνευστεί από την αρχαία ρωμαϊκή
ζωγραφική.
