Ερευνητική εργασία:Μυθολογικά τερατα αλήθειες και ψέματα, β΄λυκείου

1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΤΗΣ
Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΩΝ Λ.Τ. ΤΟΥ ΓΥΜΝ. ΠΕΥΚΟΧΩΡIΟΥ 2014-15
ΤΙΤΛΟΣ: ΜΥΘΙΚΑ ΤΕΡΑΤΑ- ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ
ΨΕΜΑΤΑ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΕΛΕΝΗ ΤΖEΚΟΥ ΠΕ08

2. 1.ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
• 1. Γρύπας……..
• 2. Γοργόνες……..
• 3. Μέδουσα…….
• 4. Κένταυροι……..
• 5. Μινώταυροι……..
5.1 ΓΕΝΝΕΣΗΣ………
5.2 ΘΑΝΑΤΩΣΗΣ……..

3. • Ο γρύπας είναι σύμβολο συνδεδεμένο με τη Μινωική Κρήτη.
Σχετικά με τον Μινωικό άπτερο Γρύπα, υπάρχουν ευρήματα
αρχαιολογικών ανασκαφών από την Ύστερη Εποχή του
Χαλκού, 1450 – 1400 π.Χ. Δύο άπτεροι γρύπες απεικονίζονται
δεξιά και αριστερά του θρόνου στην τοιχογραφία στην κύρια
αίθουσα του θρόνου (κρητομυκηναϊκή περίοδος 1700π. Χ. –
1075 π. Χ.) στο Μινωικό ανάκτορο. Οι γρύπες εμφανίζονται
άπτεροι, για να δηλώσουν την συνεχή παρουσία τους στον
χώρο της αίθουσας του θρόνου. Η μικτή μορφή του άπτερου
γρύπα έδινε έκφραση των τριών σφαιρών του κόσμου, της
ουράνιας, της επίγειας και της υποχθόνιας, με το αετίσιο του
κεφάλι, το λιονταρίσιο σώμα και την φιδίσια ουρά, συμβόλιζε
δε την βασιλική και θεία ισχύ.
1. Γρύπας

4. • Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι το σφραγιστικό δακτυλίδι με
παράσταση θεάς και γρύπα: Χρονολόγηση: Ύστερη Εποχή του
Χαλκού, 1450 – 1400 π.Χ. Το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνει
ένας γρύπας, που παριστάνεται σε «ιπτάμενο καλπασμό» να
εκτινάσσεται προς τα αριστερά και επάνω, με ανοιγμένα τα
φτερά του. Το σώμα του είναι λεπτό και ανάλαφρο, ενώ το
κεφάλι του τονίζεται με το μακρύ, γαμψό ράμφος.
• Ο Γρύπας ήταν το έμβλημα της αρχαίας πόλης των Αβδήρων.
Σε νεότερα σύμβολα απαντάται και στο Έμβλημα της Βάδης-
Βυρτεμβέργης.

5. 2. ΓΟΡΓOΝΕΣ
• Μυθολογια:Με την ονομασία γοργόνα περιγράφονται μυθικά
πλάσματα της θάλασσας με μορφή γυναίκας από τη μέση και επάνω
(με κορμό, χέρια και κεφάλι) και με τη μορφή ψαριού από τη μέση και
κάτω (με λέπια και ουρά). Οι γοργόνες ήταν κόρες της Κητούς και του
Φόρκυ. Αυτές ήταν η Σθενώ, η Ευρυάλη και η Μέδουσα, το κεφάλι της
οποίας έκοψε ο Περσεύς, μιας και ήταν η μόνη θνητή από τις τρείς. Η
Σθενώ παράγεται από το ρήμα «σθένω», που σημαίνει είμαι δυνατός,
έχω ισχύ. Η λέξη σθένος βέβαια χρησιμοποιείται και σήμερα. Η Σθενώ
συμβόλιζε τη δύναμη της θάλασσας και δεν αναφέρεται σε κανένα
προσωπικό της μύθο. Η Ευρυάλη παράγεται από το «ευρύς» και το αλς
(γεν. αλός) και σήμαινε τη πλατιά θάλασσα. Μαζί με τη Σθενώ
συμβόλιζαν την δύναμη και την απεραντοσύνη της θάλασσας. Ούτε κι
αυτή αναφέρεται σε προσωπικούς της μύθους και ίσως να έχει δίκιο η
Jane Harisson (Prolegomena to the Greek Religion 87), που λέει ότι η
τριαδική εμφάνιση των γοργόνων είναι απλώς η τάση να εμφανίζονται
οι θεότητες σε τριάδες, όπως οι Ώρες, οι Χάριτες, οι Μοίρες, κ.α. και
επομένως ίσως οι δύο εκ των τριών να αποτελούν μια προσθήκη
μεταγενέστερη, η οποία όμως είναι τόσο παλιά ώστε να είναι γνωστή
στον Ησίοδο.

6. 3. ΜΕΔΟΥΣΑ
• Η Μέδουσα στην μυθολογία αναφέρεται ως μία από τις τρεις
Γοργόνες. Από τις τρεις αυτές αδελφές η Μέδουσα ήταν η
θνητή. Το άλλο της όνομα ήταν Γοργώ, που σημαίνει άγρια
ματιά.Κόρη του Φόρκυ ή Φορκέα και της Κητούς, αδελφή των
Γοργόνων Σθενώ και Ευρυάλη, και των Γραιών Δεινώ, Ενυώ και
Πεφρηδώ, ήταν στην αρχή Κενταύρισσα. Για την έχθρα αυτή
λέγεται ότι η Μέδουσα καυχήθηκε πως είναι ομορφότερη από
την θεά κι αυτή την τιμώρησε μεταμορφώνοντάς τη σε τέρας. Η
θεά, εξοργισμένη με το γεγονός, δεν μπορούσε να έρθει σε ρήξη
με τον Ποσειδώνα και έτσι ξέσπασε πάνω στη Μέδουσα. Την
μεταμόρφωσε σε απεχθές τέρας, που αντί για μαλλιά είχε φίδια.
Η ασχήμια της ήταν τέτοια, που όποιος την κοιτούσε στο
πρόσωπο πέτρωνε. Τελικά τη σκότωσε ο Περσέας, με την
βοήθεια της Αθηνάς.

7. 4. KΕΝΤΑΥΡΟΙ
• Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι Κένταυροι ήταν μια φυλή «τερατωδών»
υπάρξεων, οι οποίες είχαν ανθρώπινο κεφάλι, κορμό και χέρια, ενώ
από τη μέση και κάτω είχαν αλογίσιο σώμα. Κατοικούσαν κυρίως στα
δάση του ό ρους Πηλίου της Μαγνησίας, στην αρχαία Θεσσαλία, όπου
ζούσαν σε σχεδόν άγρια κατάσταση. Φημολογείται ότι κατάγονταν από
τον Ιξίονα, γιο του Φλεγύα, βασιλιά των Λαπίθων. Ο μύθος λέει πως
εκείνος δίνοντας δείγματα του κακού χαρακτήρα του είχε δολοφονήσει
με δόλο τους γονείς της συζύγου του. Κατόπιν προσέφυγε στον Δία, ο
οποίος και δέχθηκε να τον εξαγνίσει από το μίασμα των φόνων που τον
βάρυνε. Ο βασιλιάς των θεών, μάλιστα, τον συμπάθησε τόσο, ώστε τον
κάλεσε σε θεϊκό γεύμα στον Όλυμπο, όπου ο Ιξίων μέθυσε και,
παραγνωρίζοντας τη θεϊκή τιμή που του αποτιόταν, θέλησε να
αποπλανήσει την Ήρα και να συνευρεθεί μαζί της. Υπέθετε ότι και αυτή
θα συναινούσε στις ορέξεις του και ότι θα εκμεταλλευόταν δεόντως την
ευκαιρία προκειμένου να εκδικηθεί τον Δία για τις συχνές απιστίες του.
Ο Ζευς, όμως, μαντεύοντας τις προθέσεις του Ιξίονα, έδωσε σε ένα
σύννεφο τη μορφή της συζύγου του και ο Ιξίων, υπερβολικά
μεθυσμένος, δεν κατάλαβε την απάτη με αποτέλεσμα να συνευρεθεί με
το σύννεφο Ήρα.

8. 5. ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ
• Πριν ο Μίνωας γίνει βασιλιάς ζήτησε από το θεό Ποσειδώνα ένα σημάδι
που να αποδεικνύει ότι αυτός, και όχι ο αδερφός του, έπρεπε να ανέβει
στο θρόνο. Ο θεός έστειλε έναν όμορφο λευκό ταύρο και ζήτησε από το
Μίνωα να θυσιάσει αυτόν τον ταύρο στον ίδιο. Ο Μίνωας όμως αντί για
αυτόν θυσίασε έναν άλλο ταύρο, ελπίζοντας ότι ο θεός δε θα το
προσέξει.Ο Ποσειδώνας όμως κατάλαβε τι είχε γίνει, εξοργίστηκε, και
έκανε τη γυναίκα του Μίνωα Πασιφάη να ερωτευτεί τον ταύρο. Η
γυναίκα δεν μπορούσε να ικανοποιήσει το πάθος της και ζήτησε
βοήθεια από το μηχανικό Δαίδαλο. Αυτός κατασκεύσε ένα κενό
ομοίωμα αγελάδας, η Πασιφάη μπήκε μέσα σε αυτό και ο ταύρος
ξεγελάστηκε και ζευγάρωσε μαζί της. Από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο
Μινώταυρος.Ο Μίνωας, μετά από χρησμό που πήρε από το Μαντείο
των Δελφών, ζήτησε από τον Δαίδαλο να φτιάξει ένα κτίσμα ώστε να
κλειστεί μέσα ο Μινώταυρος, και αυτός κατασκεύασε το Λαβύρινθο.
5.1 ΓΕΝΝΕΣΗΣ5.2 ΘΑΝΑΤΩΣΗΣ

9. • Ο γιος του Μίνωα Ανδρόγεως πήρε μέρος σε αγώνες στα Παναθήναια
και απέσπασε κάποιες νίκες, για τις οποίες οι Αθηναίοι τον ζήλεψαν και
τον σκότωσαν. Ο Μίνωας για να τιμωρήσει τους Αθηναίους κήρυξε
πόλεμο στον οποίο νίκησε. Σαν ποινή των Αθηναίων όρισε κάθε Εννέα
χρόνια εφτά νέοι Αθηναίοι και εφτά νέες Αθηναίες να στέλνονται στην
Κρήτη και να κατασπαράζονται από το Μινώταυρο. Μην μπορώντας να
ανεχτεί την θυσία αυτή, ο Θησέας, γιος του βασιλιά της Αθήνας Αιγέα,
αποφάσισε να είναι και αυτός ένας από τους δεκατέσσερις νέους, με
σκοπό να βρεθεί κοντά στο Μινώταυρο ώστε να τον σκοτώσει. Όταν
έφτασε στη Κρήτη γνώρισε την κόρη του Μίνωα Αριάδνη η οποία τον
ερωτεύτηκε. Θέλοντας να τον βοηθήσει του έδωσε ένα κουβάρι κλωστή,
το Μίτο της Αριάδνης και τον συμβούλεψε να δέσει την άκρη του στην
είσοδο του λαβύρινθου και να το ξετυλίγει, ώστε να μπορέσει έπειτα,
αφού σκοτώσει το Μινώταυρο, να βρει την έξοδο.Ο Θησέας πράγματι
σκότωσε το τέρας με το σπαθί του και χρησιμοποιώντας το Μίτο της
Αριάδνης, κατάφερε να βγει από το Λαβύρινθο και γύρισε στην Αθήνα.

10. 2.ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
• 6. Πήγασος………
• 7. Νέσση………
• 8. Δράκοι………
• 9. Ερωτηματολόγια………

11. 6. ΠΗΓΑΣΟΣ
• Ο Πήγασος ήταν το φτερωτό άλογο της Ελληνικής Μυθολογίας, για τον οποίο,
αν και ο Όμηρος δεν τον αναφέρει, υπάρχουν οι ακόλουθες παραδόσεις:
• Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση που επικρατούσε στη Κόρινθο ο
Πήγασος ήταν κατ΄ εξοχήν Κορινθία θεότητα, για τον οποίο είχαν κοπεί και
νομίσματα με τη παράστασή του. Λέγονταν ότι μόλις ο Πήγασος ξεπήδησε από
τη Μέδουσα, πέταξε στην Ακροκόρινθο και ξεδίψασε στα νερά της Πειρήνης
πηγής εξ ού και "Πειρήνιος πώλος" το από τότε όνομά του. Στη συνέχεια οι
παραδόσεις των Κορινθίων συσχετίζουν τον Πήγασο με τη παράδοση του
Βελεροφόντη και της Χίμαιρας.
• Σε μεταγενέστερους μύθους ο Πήγασος αναφέρεται και ως άλογο της Ηούς
στην οποία της τον πρόσφερε ως δώρο ο Ζεύς για να σέρνει το άρμα της.
• Σε ακόμη μεταγενέστερους χρόνους ο Πήγασος θεωρήθηκε ως άλογο των
Μουσών που ιππεύουν οι ποιητές και πετούν μαζί του ψηλά στο καλλιτεχνικό
στερέωμα.

12. 7. ΝΕΣΣΗ
• Εδώ και περίπου 80 χρόνια η λίμνη του Λοχ Νες, βόρεια της Σκοτίας, κρύβει ένα
τρομακτικό μυστικό ή... ένα τουριστικό τρικ.
• Ήδη, από τον 6ο αιώνα θρύλοι έκαναν λόγο για ένα τεράστιο θαλάσσιο θηλαστικό που
κρυβόταν στα νερά. Οι πιο «μαζικές» μαρτυρίες, όμως, που υποστηρίζουν την ύπαρξη
ενός τέρατος, της «Νέσι», αρχίζουν τον Ιούλιο του 1933. Τότε, το αυτοκίνητο του ζεύγους
Σπάισερ, που κινείτο σε δρόμο κοντά στη λίμνη, μόλις και κατάφερε να αποφύγει ένα
μεγάλο, γλιστερό και με τεράστια ουρά ζώο, που εξαφανίστηκε στα λασπωμένα νερά.
• Τα επόμενα χρόνια οι μαρτυρίες και οι υποθαλάσσιες φωτογραφίες, που παρουσιάζουν
ένα καφεπράσινο ον, σαν τεράστιο φίδι, με δύο καμπούρες και μεγάλη ουρά,
πληθαίνουν. Αυτές οι μαρτυρίες ανοίγουν το δρόμο σε λεπτομερείς επιστημονικές
έρευνες. Τα αποτελέσματα των ερευνών, εκτός από τον εντοπισμό πολλών
υποθαλάσσιων σπηλαίων, δεν απέδειξαν ούτε απέκλεισαν την ύπαρξη της «Νέσι».
• Οι θεωρίες για το τι ακριβώς είναι η «Νέσι» ήταν πολλές, αλλά σύμφωνα με την πιο
επικρατούσα, πρόκειται για ένα θαλάσσιο ερπετό -παρόμοιο με αυτά που
εξαφανίστηκαν πριν 60 με 70 εκατομμύρια χρόνια- το οποίο απομονώθηκε στα νερά της
λίμνης όταν αυτή έπαψε να συνδέεται με τη θάλασσα.
• Η «Νέσι», πάντως, παραμένει ένας από τους πιο διαχρονικούς μύθους, αλλά ωσότου
υπάρξει σαφής επιστημονική απόδειξη και καταγραφή της, η μορφή της θα συνεχίσει να
«εμφανίζεται» σε μπλουζάκια, φλιτζάνια, τσάντες, κουκλάκια και ό,τι άλλο μπορεί να
πωληθεί.

13. 8. ΔΡΑΚΟΙ
• Στην αρχαιότερη γνωστή σε μας μορφή των Δράκων, εμφανίζεται η
συμφωνία των λαών να τους σχετίζουν με την Μητέρα Γη και τον
Πατέρα Ουρανό. Με αυτήν τους την ιδιότητα, είχαν την δύναμη όχι μόνο
της δημιουργίας και προστασίας, αλλά και της καταστροφής.
• Τα πρώτα τους χαρακτηριστικά υπήρξαν από την μια οι θηλυκοί
επίγειοι Δράκοι που φύλαγαν τους θησαυρούς της γης, δημιουργούσαν
τους σεισμούς, εξουσίαζαν την θάλασσα, προστάτευαν τους ευσεβείς
ανθρώπους (όπου τους αποκάλυπταν και τους θησαυρούς) αλλά και
κατέστρεφαν τους ασεβείς. Από την άλλη, ήταν οι αρσενικοί Δράκοι
που κυβερνούσαν τον καιρό, δημιουργούσαν τους κεραυνούς και τις
αστραπές με την ανάσα τους και τις βροντές με τις κραυγές τους,
εξουσίαζαν τον ήλιο και το φεγγάρι και όταν ήθελαν να δείξουν την
μέγιστη δυσαρέσκειά τους, απαγόρευαν στον ήλιο να λάμψει
(εκλείψεις). Βοηθούσαν τους ευσεβείς να ευημερήσουν με το να
προκαλούν βροχή πάνω από τα σπαρτά τους και κατέστρεφαν τους
ασεβείς με το να πλημμυρίζουν τα χωράφια τους, ή ακόμα χειρότερα,
καίγοντάς τα.

14. 9. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
• 1.Σε ποιο σημείο της γης υπήρχαν οι δράκοι ?
α. Ινδία β. Κίνα γ. Κορέα
7
72
5
0
1
2
3

15. • 2.Γνωρίζετε σε ποια περιοχή ζει το τέρας του Λόχνες ?
α. Αγγλία β. Σουηδία γ. Σκοτία
11
5
69
1
2
2

16. •
3. Ο Κένταυρος ήταν τέρας της ....
α. Ιταλικής μυθολογίας β. Ελληνικής μυθολογίας γ. Γερμανικής
μυθολογίας
3
81
10
Στήλη1
1
2
3

17. • 4. Γοργόνες Θεωρούνται...
α. θεότητες σεληνιακές β. τέρατα γ. ψάρια με ανθρώπινη μορφή
10
9
67
0
1
2
3

18. • 5. Η μυθολογική Μέδουσα ήταν κυρίως..
α. Γοργόνα β. μέδουσα της θάλασσας γ. Γυναίκα με μαλλιά φίδια
3
6
77
0
1
2
3

19. • 6. Σε ποια από τις παρακάτω ταινίες έχει παρουσιαστεί το Κρακεν
?
α. Clash of the titans’ β. Hercules γ. Odysseus. Voyage to the
Underworld
56
11
18
0
1
2
3

20. • 7. Ξέρετε τι είναι ο Cthulhu ?
α. Θεός β. Παραμορφωμένο χταπόδι γ. Γιγάντιο καλαμάρι
21
29
31
0
1
2
3

21. • 8. Ο Μινώταυρος και ο Μίνωας είναι διαφορετικές μορφές ?
α. Ναι β. Όχι
67
18
1
2

22. • 9. Ο Πήγασος ήταν στην υπηρεσία του Δια ως ....
α. Υπηρέτης β. Φύλακας και φορέας γ. φίλος
16
62
7
0
1
2
3

23. • 10. Ο Γρύπας ήταν το έμβλημα ?
α. Της αρχαίας πόλης των Αβδήρων β. Της Αρχαίας Αθήνας γ. της
Μινωικής Κρήτης
44
21
17
0
1
2
3

24. • ΦΥΛΟ α. αγορι β.κοριτσι
51
32
0
Αγόρια
Κορίτσια

25. ΗΛΙΚΙΑ
4
15
9
32
12
3 1
12
13
14
15
16
17
18

26. Οι πληροφορίες συλλέκτικαν από
Έλενα Σαρλίδου
Σαλώμη Ζακάπα
Μαρία Παπαδίμου
Κωσταντίνα Λάμκια
Παναγιώτης Τσιρκούδης
Δέσποινα Ζυμπέροι
Αντωνία Καυτάνη
Ελένη Λάμκια
Μπλερίνα Γκόγκα
Εύα Χετη
Ελένη Δελιμαρά
Παναγιώτης Βραμπάκης
Αστέριος Κουτσος
Γιώργος Τζακνιτζε
Διονύσης Τραμουντάνης
Ιωάννης Γκόγιας