2. นาครธา นิวิสาลี
เห็นริปมี
ุ พลมากมาย
ข้ามติรชล ก็ลพ้นหมาย
ุ
มุ่งจะทลาย พระนครตน
ถอดคำประพันธ์
ฝ่ ำยเมืองเวสำลีมองเห็นข้ ำศึกจำนวนมำก ข้ ำมแม่ นำมำเพือจะ
้ ่
ทำลำยล้ำงบ้ ำนเมืองของตน

3. ต่างก็ตระหนก มนอกเต้น
ตื่นบมิเว้น ตะละผูคน
้
ทัวบุรคา
่ มจลาจล
เสียงอลวน อลเวงไป
ถอดคาประพันธ์
ต่างก็ตระหนกตกใจกันถ้วนหน้ า ในเมือง
เกิดจลาจลวุ่นวายไปทัวเมือง
่

4. สรรพสกล มุขมนตรี
ตรอมมนภี รุกเภทภัย
บางคณะอา ทรปราศรัย
ยังมิกระไร ขณะนี้ หนอ
ถอดคาประพันธ์
ชันผูใหญ่ต่างหวาดกลัวภัย บางพวกก็พดว่า
้ ้ ู
“ ขณะนี้ ยงไม่เป็ นไรหรอก ”
ั

5. ควรบริบาล พระทวารมัน่
ต้านปะทะกัน อริก่อนพอ
ขัตติยรา ชสภารอ
ดาริจะขอ วรโองการ
ถอดคาประพันธ์
ควรจะป้ องกันประตูเมืองเอาไว้ให้มนคง
ั่
ต้านทานข้าศึกเอาไว้ก่อน รอให้ที่ประชุมเหล่า
กษัตริยมีความเห็นว่าจะทรงทาประการใด
์

6. ทรงตริไฉน ก็จะได้ทา
โดยนยดา รัสภูบาล
เสวกผอง ก็เคาะกลองขาน
อาณัติปาน ดุจกลองพัง
ถอดคาประพันธ์
จะได้ดาเนินการตามพระบัญชาของพระองค์
เหล่าข้าราชการทังหลายก็ตีกลองสัญญาณขึนราวกับ
้ ้
กลองจะพัง

7. ศัพทอุโฆษ ประลุโสตท้าว
ลิจฉวีด้าว ขณะทรงฟัง
ต่างธก็เฉย และละเลยดัง
ไท้มิอินัง ธุระกับใคร
ถอดคาประพันธ์
เสียงดังกึกก้องไปถึงพระกรรณกษัตริยลิจฉวี ต่างองค์
์
ทรงเพิกเฉยราวกับไม่เอาใจใส่ในเรื่องราวของผูใด
้

8. ต่างก็ บ คลา ณ สภาคา
แม้พระทวาร บุรทัวไป
่
รอบทิศด้าน และทวารใด
เห็นนรไหน สิจะปิดมีฯ
ถอดคาประพันธ์
ต่างองค์ไม่เสด็จไปที่ประชุม แม้แต่ประตูเมือง
รอบทิศทุกบานก็ไม่มีผใดปิด
ู้

9. การเล่นเสียงสัมผัส ในฉันท์ของนายชิต บุรทัต
มีทงสัมผัสนอกและสัม
ั้ คุผัสในำด้ ำนวรรณศิลป์ ทง้ั
ณค่ โดยเฉพาะสัมผัสในมี
สัมผัสสระ และสัมผัสพยัญชนะแพรวพราวคล้ายกับ
ความไพเราะของกลอน
สรรพสกล มุขมนตรี
ตรอมมนภี รุกเภทภัย
บางคณะอา ทรปราศรัย
ยังมิกระไร ขณะนี้ หนอ

10. - การเล่นเสียงสัมผัส
ศัพทอุโฆษ ประลุโสตท้าว
ลิจฉวีด้าว ขณะทรงฟัง
ต่างธก็เฉย และละเลยดัง
ไท้มิอินัง ธุระกับใคร

11. การใช้โวหาร
สามัคคีเภทคาฉันท์มีความไพเราะงดงามอัน
เกิดจากสาระที่กวีใช้ศิลปะในการถ่ายทอด
ความหมายของเนื้ อหาโดยการใช้สานวนโวหาร
และการใช้ภาพพจน์ เพื่อให้ผอ่านจินตนาการเห็น
ู้
ภาพชัดเจน เข้าใจและ เกิดอารมณ์คล้อยตาม
- บรรยายโวหาร
ใช้คาให้เห็นภาพชัดเจนตามลาดับเหตุการณ์
รวดเร็ว เข้าใจง่าย

12. นาครธา นิวิสาลี
เห็นริปมี
ุ พลมากมาย
ข้ามติรชล ก็ลพ้นหมาย
ุ
มุ่งจะทลาย พระนครตน
ต่างก็ตระหนก มนอกเต้น
ตื่นบมิเว้น ตะละผูคน
้
ทัวบุรคา
่ มจลาจล
เสียงอลวน อลเวงไป

13. ฝ่ ายเมืองเวสาลีมองเห็นข้าศึกจานวนมากข้ามแม่น้ามา
เพื่อจะทาลายล้างบ้านเมืองของตน ต่างก็ตระหนกตกใจกันถ้วนหน้ า
ในเมืองเกิดจลาจลวุ่นวายไปทัวเมือง ข้าราชการชันผูใหญ่ต่าง
่ ้ ้
หวาดกลัวภัย บางพวกก็พดว่าขณะนี้ ยงไม่เป็ นไรหรอก ควรจะ
ู ั
ป้ องกันประตูเมืองเอาไว้ให้มนคง ต้านทานข้าศึกเอาไว้ก่อน รอให้ที่
ั่
ประชุมเหล่ากษัตริยมีความเห็นว่าจะทรงทาประการใด ก็จะได้
์
ดาเนินการตามพระบัญชาของพระองค์ เหล่าข้าราชการทังหลายก็ตี
้
กลองสัญญาณขึนราวกับกลองจะพัง เสียงดังกึกก้องไปถึงพระกรรณ
้
กษัตริยลิจฉวี ต่างองค์ทรงเพิกเฉยราวกับไม่เอาใจใส่ในเรื่องราวของ
์
ผูใด ต่างองค์ไม่เสด็จไปที่ประชุม แม้แต่ประตูเมืองรอบทิศทุกบานก็
้
ไม่มีผใดปิด
ู้