Teknologi Pendidikan

1. 1
PENDAHULUAN
Model pengajaran yang digunakan dalam tugasan kursus ini
merupakan usaha awal saya untuk menghasilkan satu pekej pengajaran yang
berkaitan dengan mata pelajaran elektif Sains saya.
Tugasan ini dibahagikan kepada tiga komponen penghasilan iaitu
meliputi perbincangan mengenai maksud model ASSURE, kepentingan
model ASSURE dalam merekabentuk media pengajaran, dan menyatakan
enam langkah bagaimana menghasilkan satu pekej pengajaran untuk sub-
topik mata pelajaran elektif dengan memilih, mengubahsuai atau membina
sekurang-kurangnya dua media pengajaran. Tugasan kursus ini diakhiri
dengan rumusan ringkas.
Model ASSURE yang diketengahkan dalam tugasan ini merupakan
suatu reka bentuk pengajaran yang wajar difahami oleh warga pengajar,
khususnya dalam usaha untuk menghadapi cabaran dunia telekomunikasi ini.
Dengan penyempurnaan tugas kursus ini, adalah diharapkan saya
dapat menambahkan lagi khazanah ilmu untuk menghasilkan pengajaran
yang berkesan. Mudah-mudahan anjakan paradigma dalam pemikiran global
ini akan mendatangkan manfaat kepada saya dan warga-warga murid saya.

2. 2
MAKSUD MODEL ASSURE
Model ASSURE digubal oleh Robert Heinich dan Michael Molenda dari
Universiti Indiana serta James D. Russell dari Universiti Perdu. ASSURE
adalah model reka bentuk pengajaran yang boleh dijadikan panduan untuk
merancang penggunaan media dan teknologi secara sistematik. Sistematik
bermaksud tiap-tiap langkah dalam model ini akan menerima input daripada
langkah-langkah sebelumnya dan akan memberi output pula kepada langkah
berikutnya.
ASSURE adalah perkataaan Inggeris yang terdiri daripada enam huruf yang
membawa maksud ”pembelajaran pasti akan berlaku “ atau “to assure”
pembelajaran berlaku. Singkatan akronim ASSURE bermaksud :
A - Analyse Learners (Analisis pPelajar)
S - State Objectives (Nyatakan Objektif)
S - Select Methods, Media and Materials (Pilih Kaedah, Media dan
Bahan)
U - Utilize Media and Materials (Gunakan Media dan Bahan)
R - Require Learner Participation (Mendapatkan Penglibatan Pelajar)
E - Evaluate and Revise (Nilai dan Semak)
Analyze Learners (Analisis Pelajar)
Komponen pertama ialah mengenalpasti kesediaan dan pengetahuan sedia
ada pelajar berkaitan dengan tajuk yang hendak diajar. Tiga perkara utama
yang perlu diambil kira dalam komponen ini adalah :

3. 3
(a) Ciri-ciri Umum
Ciri-ciri umum ini merangkumi bilangan pelajar di dalam kelas, peringkat
umur pelajar, jantina, bangsa atau etnik, kelas dan tahap kemahiran
intelektual.
(b) Kompetensi Khusus Peringkat Masuk
Kompetensi khusus merangkumi pengetahuan dan kemahiran yang telah
pelajar miliki dan apakah yang perlu dinilai semula.
(c) Stail Pembelajaran
Stail pembelajaran merujuk kepada cara belajar yang bersesuaian
dengan pelajar melalui pelbagai kaedah dan media seperti teknik visual,
audio ataupun kinestatik.
State Objectives (Nyatakan Objektif)
Dalam komponen ini, objektif pelajaran yang akan dicapai oleh pelajar dan
perubahan tingkah laku yang akan berlaku di akhir sesuatu pembelajaran
perlu dinyatakan.
Objektif khusus ditulis dengan menggunakan format “ ABCD ”, iaitu :
Audience (Pelajar) - Siapakah audience anda?
Behaviour (Tingkah Laku) - Apakah yang anda mahu pelajar lakukan?
Condition - Apakah perubahan tingkah laku pelajar yang anda mahukan?
Degree - Sejauh manakah kemahiran yang diperoleh telah dikuasai pelajar?

4. 4
Select Methods, Media and Materials
(Pilih Kaedah, Media dan Bahan)
Media dan bahan yang dipilih merupakan perhubungan antara objektif dan
pelajar. Media dan bahan ini merupakan salah satu faktor yang menentukan
sama ada sesuatu objektif itu boleh dicapai atau tidak.
Selain itu, guru juga mestilah kreatif dalam :
1. Memilih kaedah yang sesuai.
Guru perlu menggunakan pelbagai kaeadah dalam pengajaran dan
pembelajaran untuk menjadikan suasana pengajaran dan
pembelajaran lebih menarik.
2. Memilih media yang sesuai.
Guru hendaklah memilih media yang sedia ada melalui pelbagai
sumber.
3. Memilih, mengubahsuai atau merekabentuk bahan dan media baru.
Sekiranya guru gagal memilih media yang sesuai dengan objektif
pengajaran, guru hendaklah mengubahsuai media yang sedia ada
atau membina media yang baru dengan sendiri.
Utilise Media And Materials (Gunakan Media dan Bahan)
Guru harus merancang bagaimana untuk mengimplemenkan media dan
bahan itu untuk mencapai objektif pembelajaran. Guru harus mengenalpasti
apakah bentuk persiapan terhadap persekitaran yang diperlukan. Guru juga

5. 5
mesti menerangkan bagaimana bahan itu digunakan dan memastikan pelajar
mendapat pengalaman belajar yang berguna dari media dan bahan itu.
Require Learner Participation
(Mendapatkan Penglibatan Pelajar)
Guru mesti mendapatkan penglibatan pelajar secara aktif semasa proses
pengajaran dan pembelajaran. Guru perlu mempelbagaikan aktiviti dalam
kelas bagi memastikan penglibatan pelajar seperti membuat latihan,
perbincangan, latih tubi, kuiz, projek dan sebagainya. Pengukuhan serta-
merta diberi sebaik sahaja pelajar memberi tindak balas yang betul (Skinner,
1954).
Evaluate and Revise (Nilai dan Semak)
Dalam komponen terakhir ini, satu proses penilaian yang berterusan dan
bersepadu dijalankan. Penilaian yang dilakukan bukan sahaja di peringkat
penggunaan media dan bahan tetapi di semua peringkat. Bersepadu
bermaksud penilaian ini bukan pada aspek teknikal tetapi pada aspek strategi
penyusunan pengajaran termasuk penetapan objektif, pelbagai bentuk
respons pelajar samada melalui diskusi, latihan, pengamatan serta prestasi
pelajar dalam kemahiran yang ditunjukkan atau apa sahaja ujian formatif hasil
daripada penggunaan media yang dipilih dalam proses penyampaian sesuatu
topik pembelajaran.

6. 6
KEPENTINGAN MODEL ASSURE DALAM
MEREKABENTUK MEDIA PENGAJARAN
Tanpa perancangan yang lengkap dan sistematik, seseorang guru tidak dapat
mencapai kompetensi dalam pengajaran. Guru yang melaksanakan tugasnya
dengan jujur dan penuh minat merasakan perlu mengetahui apa yang hendak
dibuat dan bagaimana hendak merancang dan melaksanakannya.
Daya penarik, pengetahuan, daya inspirasi, jenaka, hubungan mesra dan
pengalaman bukan pengganti kepada perancangan pengajaran yang
berterusan dan berkesan (Prehn, 1980). Maklumat ini memberi gambaran
betapa pentingnya seorang guru sebagai pengajar itu membuat perancangan
yang lengkap, yang akhirnya membawa kepada kecermelangan pelajar
tersebut.
Perancangan yang lengkap mengelakkan seorang guru melakukan kesilapan.
Pengetahuan tentang reka bentuk pengajaran khususnya model ASSURE
adalah sangat penting untuk dikuasai untuk menghasilkan pengajaran yang
berkesan agar pelajar memperoleh kemahiran, pengetahuan dan sikap yang
diharapkan (Dick dan Reiser, 1989)
Pengajaran yang dirancang dengan teliti ini akan membantu mewujudkan
keyakinan, kepercayaan dan perasaan hormat pelajar terhadap pengajar. Ia
juga membantu kepada pembinaan disiplin yang positif. Sesi pengajaran akan
lebih lancar dan menarik serta tidak membazir masa.

7. 7
Dalam menghadapi era wawasan 2020 nanti, penggunaan media secara
sistematik dapat menukarkan peranan guru daripada pengajar kepada
fasilitator pembelanjaran. Penggunaan multimedia dalam pengajaran dan
pembelajaran sememangnya dapat mempertingkatkan minat pelajar dan
menjadikan pelajar lebih ekspresif kendiri dan kreatif.
Oleh itu, Model ASSURE memainkan peranan yang amat penting dalam era
teknologi pengajaran hari ini. Model ini merupakan suatu proses ke arah
penyelesaian kepada masalah-masalah dengan menggunakan teknik,
kaedah, reka bentuk atau alat media yang berkesan. Model ASSURE
berfokus kepada perancangan pengajaran dalam situasi bilik darjah yang
ditujukan khas kepada setiap pengajar yang sesungguhnya akan
memanfaatkan para pelajar dan para pendidik pada akhirnya.
LANGKAH PENGHASILAN PAKEJ PENGAJARAN
MODEL ASSURE
Mata Pelajaran : Sains
Tajuk : Perlindungan Haiwan Daripada Bahaya
Tahun : 4A
Masa : 60 minit
Analyze Learners (Analisis Pelajar)
Dalam langkah pertama ini, saya menyesuaikan kandungan pengajaran
dengan ciri-ciri pelajar saya. Justru, saya harus menganalisis pelajar kelas 4A
ini dalam tiga perkara berikut :

8. 8
(a) Ciri-ciri Umum Pelajar
Kelas 4A ini terdiri daripada 40 orang pelajar berbangsa Cina, 18 lelaki
dan 22 perempuan yang berumur 10 tahun. Kebanyakan pelajar kelas
ini tinggal setempat di sekitar bandar raya Ipoh. Latar belakang sosio-
ekonomi pelajar tidak besar bezanya. Melalui rekod akademik yang
dirujuk dan sesi pertemuan dengan pelajar yang lalu, saya mendapati
kumpulan pelajar ini berasal dari kumpulan cerdik yang mempunyai
tahap kebolehan dan pengalaman yang berbeza. Pelajar-pelajar ini
pintar, aktif dan berenergetik, mesra bergaul dan suka memberi
pendapat individu. Minat belajar dan naluri ingin tahu pelajar-pelajar
kelas ini juga tinggi.
(b) Kompetensi Peringkat Masuk Pelajar
Apabila saya merancang pelajaran Sains ini dalam buku Rekod
Mengajar, saya membuat satu andaian terhadap kompetensi pelajar,
iaitu pengetahuan sedia ada pelajar agar objektif pengajaran saya
tercapai. Saya mengesan kompetensi peringkat masuk ini melalui
perbualan mesra dan perbincangan tidak formal yang lalu. Sebelum
pelajaran ini, pelajar telah mempunyai pengetahuan dalam mengenali
nama-nama haiwan, jenis-jenis haiwan dan sifat-sifat fizikal luar
haiwan tersebut.
(c) Stail Pembelajaran
Stail pembelajaran merujuk kepada ciri psikologi pelajar iaitu cara
pelajar saya mengamati serta bertindak balas terhadap pelbagai

9. 9
rangsangan saya. Untuk pelajar kelas ini, saya akan memperkenalkan
tajuk baru dengan menggunakan media persembahan video audio
yang boleh merangsangkan motivasi pelajar yang visualistik ini. Saya
memilih model haiwan (model 3D) untuk aktiviti hands-on dengan
pembelajaran berpusatkan pelajar dalam perbincangan kumpulan.
Seterusnya , saya memilih bahan multimedia persembahan Microsoft
Power Point untuk pengajaran kelas. Saya mengemukakan soalan
taksonomi tinggi untuk pelajar pintar yang suka memberi pandangan.
Untuk memenuhii naluri ingin tahu pelajar dan menggalakkan sikap
bekerjasama, aktiviti menyediakan buku log melalui eksplorasi internet
atau majalah lama diberi sebagai aktiviti susulan kumpulan.
State Objectives (Nyatakan Objektif)
Saya mengambil objektif pembelajaran dari Huraian Sukatan Pelajaran Sains
dan buku teks Sains Tahun 4. Penentuan objektif atau hasil pembelajaran ini
adalah berdasarkan kepada prestasi yang ingin dicapai pelajar, keadaan dan
darjah pencapaian yang dihajati.
Untuk tajuk ini, objektif pembelajaran di akhir pelajaran ini ialah :
1. Pelajar dapat mengenalpasti sekurang-kurangnya enam sifat fizikal
luar haiwan berdasarkan model haiwan yang diagihkan.
2. Pelajar dapat merumuskan sekurang-kurangnya enam ciri khas
haiwan untuk melindungi dirinya daripada ancaman bahaya.
3. Pelajar dapat menyatakan ciri-ciri khas pada haiwan untuk
melindungi diri daripada bahaya secara lisan dengan betul.
4. Pelajar dapat mengkategorikan sekurang-kurangnya lima jenis

10. 10
haiwan mengikut ciri-ciri perlindungan diri daripada bahaya dalam
buku log melalui carian majalah lama atau layaran internet dalam
kumpulan 10 orang dan tempoh dua minggu..
Select Media, Materials and Methods
(Memilih Media, Bahan dan Kaedah)
Media, bahan dan kaedah yang saya pilih adalah berdasarkan kepada tingkat
kebolehan pelajar dan matlamat objektif pembelajaran yang ingin saya capai.
(a) Memilih Media
Saya memilih media video berkenaan pemburuan sesama haiwan
di alam Safari semulajadi sebagai media multimedia untuk
memperkayakan pengalaman ikonik pelajar mengenai kehidupan
haiwan di dunia sebenar.
Saya memilih model haiwan sebagai media pameran 3D yang
besar dan realistik yang sedia ada di bilik alat bantu mengajar
sekolah untuk menerbitkan rasa seronok belajar pelajar. Media ini
boleh memfokuskan perhatian pelajar terhadap sifat fizikal luar
haiwan yang ingin saya kukuhkan. Saya juga memilih persembahan
Microsoft Power Point sebagai multimedia bergrafik dan beranimasi
yang menyambungkan komputer kepada projector LCD untuk
menyampaikan pelajaran dengan cepat, tepat, menarik dan
berkesan secara visual.
(b) Memilih Bahan
Saya perlu memilih model-model haiwan yang mempunyai sifat

11. 11
fizikal luar yang ketara untuk aktiviti pemerhatian dan perbincangan
kumpulan. Saya menyediakan persembahan Power Point yang
menarik dengan grafik haiwan yang saya muat turun daripada
internet. Saya juga perlu melayar dan menyenaraikan laman-laman
web yang bersesuaian dengan tajuk untuk pelajar menyediakan
buku log. Pelajar perlu diingatkan untuk membawa majalah lama
yang ada gambar haiwan dalam aktiviti menyediakan buku log.
Pelajar juga perlu menyediakan pensel, kertas putih, gunting dan
glu untuk aktiviti menyediakan buku log.
(c) Memilih Kaedah
Daripada analisis ciri-ciri pelajar yang dibuat sebelum itu, saya
memilih kaedah pembelajaran berasaskan teknologi multimedia
(video dan model 3D) serta persembahan Microsoft Power Point
untuk set induksi dan proses pengajaran dan pembelajaran. Melalui
kaedah Socratik penyoalan, saya membimbing pelajar untuk
membuat genaralisasi ciri-ciri khas haiwan secara induktif. Saya
juga menyeru pelajar agar menyayangi haiwan untuk mewarnai
dunia alam dengan tayangan video bonus. Saya membimbing
pelajar untuk menyediakan buku log melalui pembelajaran
berpusatkan pelajar hands on minds on, yang boleh memupuk nilai-
nilai murni sayang pada alam haiwan, bekerjasama,
bertimbangrasa dan berkomunikasi.

12. 12
Utilize Media and Material (Gunakan Media dan Bahan)
Komponen ini adalah fasa yang amat kritikal. Kecanggihan media yang gagal
digunakan dengan baik akan member kesan negatif kepada pembelajaran.
Saya harus mengenalpasti lima persiapan terhadap persekitaran ketika media
dan bahan itu digunakan.
(a) Paparkan Bahan dan Media
Saya membaca dan memahami isi pengajaran berkenaan tajuk
daripada buku Huraian Sukatan Pelajaran Sains Tahun 4 dan buku
rujukan yang berkenaan. Saya menentukan tempoh pembelajaran
yang diperlukan. Saya pribiu video, muzik, dan persembahahan
Microsoft Power Point sebelum mengajar. Saya memastikan model-
model haiwan dalam keadaan mencukupi dan baik.
(b) Sediakan Bahan dan Media
Saya meneliti dan merenung proses pengajaran dan pembelajaran
untuk topik ini. Saya memastikan model-model haiwan dimasukkan
dalam kotak plastik mengikut ciri-ciri khasnya dalam Kumpulan A, B,
C dan D untuk diagihkan semasa pengajaran. Saya memastikan
projektor LCD dan komputer di bilik Sains dalam keadaan boleh
pakai..Saya juga menyediakan alatan tulis, glu dan gunting.
(c) Sediakan Persekitaran
Saya masuk ke bilik Sains sepuluh minit lebih awal sebelum
pengajaran saya bermula. Saya memasang LCD dan komputer. Saya
melabuhkan kain langsir untuk tayangan video dalam keadaan jelas.

13. 13
Saya memastikan tempat duduk murid selesa dan gangguan luar bilik
diminimakan.
(d) Sediakan Pelajar
Saya memastikan pelajar membawa alatan tulis, gunting, glu dan
majalah-majalah lama ke kelas. Saya sediakan tugasan kerja
kumpulan dalam kertas untuk membimbing pelajar membuat
perbincangan kumpulan dalam keadaan teratur. Paparan Power Point
saya memberi arahan kep[ada pelajar untuk tindakan susulan
kemudian .
(e) Sediakan Pengalaman Pembelajaran
Saya memulakan pengajaran dengan set induksi yang menayangkan
video pemburuan haiwan di alam sebenar untuk memastikan pelajar
dalam keadaan bersedia untuk belajar. Saya mengagihkan model-
model binatang untuk pelajar mengaitkan pengetahuan sedia ada
berkenaan sifat fizikal haiwan. Pelajar membuat generalisasi
berkenaan ciri-ciri khas haiwan untuk perlindungan diri melalui
perbincangan kumpulan. Hasil perbincangan dibentangkan kemudian.
Pelajar mengaplikasikan pengalaman melayari internet untuk mencari
grafik haiwan dan mengkategorikan haiwan mengikut cirri-ciri khasnya
dalam bentuk buku log.
Require Learner Participation (Mendapatkan Penglibatan Pelajar)
Pelajar perlu dilibatkan dalam aktiviti pembelajaran untuk memastikan aplikasi

14. 14
yang saya hasilkan benar-benar menyelidik suasana pembelajaran yang
sesuai, efektif serta menarik minat pelajar saya. Semasa set induksi, saya
mengemukakan soalan berkenaan kepentingan haiwan melindungi dirinya
daripada bahaya diserang musuh lain. Melalui tayangan video secara visual
dan audio, pelajar didedahkan kepada situasi yang dinamik dan realistik di
alam haiwan. Ini dapat mempengaruhi motivasi pelajar terhadap proses
pengajaran dan pembelajaran.
Model haiwan berfizikal luar yang berbeza boleh menambah pengalaman
pelajar seolah-olah mengalami persekitaran dunia haiwan dengan sendiri.
Apabila pelajar diagihkan kotak yang mempunyai beberapa ekor haiwan
(model 3D) dalam proses pembelajaran, pelajar terangsang untuk
mengenalpasti, menganalisis dan merumuskan ciri-ciri khas haiwan tertentu
untuk melindungi dirinya daripada bahaya. Saya memainkan muzik ringan
semasa perbincangan kumpulan. Pelajar celik akal boleh membuat
generalisasi secara induktif tentang ciri-ciri haiwan tertentu dalam kertas
tugasan dan membentangkannya di kelas. Saya membuat pemerhatian dan
mengadakan perbincangan dengan persembahan Power Point untuk
mendapatkan maklum balas pelajar. Saya memberI pengukuhan serta-merta
kepada tindak balas yang betul.
Selepas melihat video bonus dan membuat kesimpulan, aktiviti susulan
dijalankan. Pelajar akan mendapatkan maklumat lain berkenaan ciri-ciri khas
haiwan melalui guntingan gambar haiwan dari majalah atau layaran internet di
rumah. Maklumat tambahan yang disimpan dalam buku log ini akan

15. 15
mencabar pelajar untuk meneroka alam haiwan dengan pemikiran yang lebih
kritikal dan saintifik lagi.
Evaluate and Revise (Menilai dan Semak)
Setelah selesai pengajaran, penilaian tentang kekuatan dan keberkesanan
bahan media secara menyeluruh perlu saya laksanakan.
(a) Menilai Pencapaian Pelajar
Melalui pembentangan wakil kumpulan dan perbincangan kelas, saya
dapat menilai penguasaan pelajar secara pemerhatian dan lisan.
Buku log yang dapat diselenggarakan dengan terurus dan padat juga
dapat menilai pencapaian pelajar.
(b) Menilai Pencapaian Pengajar
Semasa sesi soal dan perbincangan kumpulan, saya boleh menilai sama
ada arahan saya jelas dan dipatuhi oleh pelajar. Saya menilai teknik
mesra bergaul sambil belajar saya.melalui gelagat pelajar dalam suasana
pembelajaran waktu itu. Saya menilai pencapaian objektif pembelajaran
melalui jawapan pelajar dan hasilan buku log pelajar.
(c) Menilai Komponen Media
Keberkesanan media 3D dan multimedia Power Point dengan grafik dan
animasi yang digunakan dalam proses pengajaran saya boleh dinilai
melalui respon pelajar semasa aktiviti kelas dan kumpulan. Sekiranya
pelajar dapat menghayati dan mengkategorikan ciri-ciri haiwan mengikut
kumpulannya dengan betul, maka saya anggap penggunaan media ini
sesuai dan berkesan.

16. 16
RUMUSAN
Kemajuan dalam bidang pendidikan masa kini diwarnai dengan pelbagai
cabaran baru. Antara cabaran yang paling ketara ialah perkembangan pesat
dalam bidang sains dan teknologi. Bidang ilmu ini telah mendasari fenomena
globalisasi dan menjadikan dunia ini umpama sebuah perkampungan global.
Kepantasan dalam pertukaran, perkongsian dan perubahan maklumat dan
ilmu telah menjadi pemangkin kepada kepantasan kadar pembangunan yang
dialami oleh negara kita dan negara-negara di dunia ini.
Menyedari hakikat ini, maka seorang guru sebagai pengajar dan seorang
pembawa obor wajarlah menghayati proses penghasilan pakej pengajaran
yang berinovatif dan kreatif ini supaya standing dan setinggi dengan arus
teknologi masa kini.
Model ASSURE sesungguhnya merupakan satu model yang menekankan
penggunaan alat bantu mengajar untuk membantu dalam merancang kaedah
pengajaran yang lebih efektif dalam bilik darjah. Sebagai seorang guru yang
menjadi peneraju kepada anak-anak bangsa, saya harus melangkah seia
sekata dalam satu landasan wawasan demi mempertingkatkan potensi saya
dari segi pengetahuan, kemahiran ikhtisas serta amalan nilai-nilai keguruan
dalam pelaksanaan tugas profesional saya.
Model ASSURE merealsasikan impian kecemerlangan guru yang
TERBILANG.

17. 17
BIBLIOGRAFI
Hap Aziz. (2003). Assure Learning Through the Use of the ASSURE Model.
Retrieved July 1, 2008. from Office of Information Technology database on
the World Wide Web:
http://www.valenciacc.edu/oit/articles/articles_detail.cfm?ID=45
Heinich, Molenda. M, Russell. J.D. (2003). The ASSURE Model for Selecting
Instructional Media. Retrieved June 24, 2008. from Douglas College database
on the World Wide Web:
http://www.umdnj.edu/meg/legacy/assure_model_select_media.htm.
Heinich,R.,Molenda,M.,Russel,J.D.,& Smaldino,S.E.(2005). Instructional
Media and Technologies for learning.(8th
ed.). New Jersey:Prentice Hall.
Integrated Curriculum for Primary Schools. (2005). Curriculum Specification –
Science Year 4”. Curriculum Development Centre: Ministry of Education
Malaysia.
Reiser R. (1992). Selecting Media for Instruction.New Jersey : Educational
Technology Publications.