Οι σημαίες και τα λάβαρα πριν και κατα τη διάρκεια του Αγώνα

1. ΢ΗΜΑΙΕ΢ ΚΑΙ ΛΑΒΑΡΑ
ΣΤΑΥΡΟΥ
ΗΛΙΑΝΑ

2. Η χρυςοκζντθτθ εικονιςματοποδιά τθσ
Κοίμθςθσ τθσ Θεοτόκου που κοςμοφςε
τθν Ωραία Πφλθ του ναοφ τθσ Μονισ
τθσ Αγίασ Λαφρασ, υψϊκθκε ςφμφωνα
με τθν παράδοςθ από τον Παλαιϊν
Πατρϊν Γερμανό κθρφςςοντασ τθν
ζναρξθ τθσ Επανάςταςθσ, ςτισ 25
Μαρτίου 1821.
Σο λάβαρο τθσ Αγίασ Λαφρασ, το οποίο
φυλάςςεται ςτο κθςαυροφυλάκιο τθσ
Μονισ, είναι βυςςινί, κεντθμζνο με
αςθμζνια και χρυςι κλωςτι και
ςτολιςμζνο με μαργαρίτεσ, με χρυςά
κρόςςια ολόγυρα.
ΣΟ ΛΑΒΑΡΟ ΣΗ΢ ΑΓΙΑ΢ ΛΑΤΡΑ΢
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

3. Από το 1431 μζχρι το 1639 ςε Ήπειρο και Πελοπόννθςο κυμάτιηε θ
ςθμαία των ΢παχιδων -γνωςτϊν και ωσ Ντερεμπζθδων- με τον Αϊ-
Γιϊργθ ςτο κζντρο. Είναι οι μετζπειτα ονομαςτοί μιςκοφόροι
ζλλθνεσ ςτρατιϊτεσ ςτθ Δφςθ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

4. ΢θμαία τθσ Κριτθσ. Πριν από το 1453 και ςε όλθ τθ διάρκεια
τθσ Σουρκοκρατίασ χρθςιμοποιοφςαν κόκκινθ ςθμαία με τθν
εικόνα του προςτάτθ του νθςιοφ, Απόςτολου Σίτου.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

5. Σθσ Επτανιςου Πολιτείασ, ζγινε θ πρϊτθ επίςθμθ τθσ Ελλθνικισ
Πολιτείασ μετά τθν πτϊςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ. Τψϊκθκε για
πρϊτθ φορά ςτθν ακρόπολθ τθσ Κζρκυρασ *13/1/1801+ και
απεικονίηει το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

6. Μια από τισ κυριότερεσ ςθμαίεσ των ςκλαβωμζνων Ελλινων είναι αυτι
του πελοποννιςιου κλζφτθ Κορκόνδειλα Κλαδά. Τψϊκθκε το 1464 ςτθ
γενζτειρα του, ενϊ το 1479-1481 και το 1481-1482 κυμάτιηε ςτθ Μάνθ
και τθ Χιμάρα αντίςτοιχα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

7. Αυτι πρότεινε ο Ριγασ Φεραίοσ Βελεςτινλισ (1757-1798) ωσ ςθμαία
τθσ «Ελλθνικισ Δθμοκρατίασ». Ζχει ςτο κζντρο το ρόπαλο του
Ηρακλι και τρεισ ςταυροφσ, όπωσ εξιγθςε ο ίδιοσ ςτο ζργο του
«Πολίτευμα του Ριγα».
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

8. Παραλλαγι τθσ πρόταςθσ του Ριγα Φεραίου. Σο άςπρο χρϊμα
ςυμβολίηει τθν ακωότθτα του αγϊνα κατά των τυράννων. Σο μαφρο
υπζρ τθσ πατρίδασ και τθσ ελευκερίασ μζχρι κανάτου. Σο κόκκινο, το
αυτεξοφςιο του ελλθνικοφ λαοφ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

9. Η μία όψθ τθσ ςθμαίασ του Αλζξανδρου Τψθλάντθ. Κόκκινοσ
ςταυρόσ πλαιςιωμζνοσ από ςτεφάνι δάφνθσ και τθν επιγραφι
«ΕΝ ΣΟΤΣΩ ΝΙΚΑ». ΢τθν άλλθ όψθ, ο μυκικόσ φοίνικασ με τθν
επιγραφι «ΕΚ ΣΗ΢ ΢ΣΑΚΣΗ΢ ΜΟΤ ΑΝΑΓΕΝΝΩΜΑΙ».
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

10. Από το 1774, θ ρωςικι κυμάτιηε ςτα ελλθνικά εμπορικά πλοία.
Οι Σοφρκοι, όμωσ, ικελαν να κρατιςουν τον ζλεγχο του εμπορίου
και επζτρεψαν ςτουσ ζλλθνεσ ναυτικοφσ να φζρουν αυτι τθ
ςθμαία (χωρίσ ςταυρό).
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

11. Η ςθμαία του Λάμπρου Κατςϊνθ. ΢τθν ελλθνικι ζκδοςθ
εμφανίηεται με κόκκινο – πράςινο - μπλε, ςτθν ιταλικι με
κόκκινο - μαφρο - μπλε.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

12. Κυμάτιηε ςτα εμπορικά πλοία μετά το 1822 και για ζξι χρόνια.
Κακορίςτθκε με το διάταγμα 540 (15 Μαρτίου 1822), για να
καταργθκεί ςτισ 30 Ιουλίου 1828.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

13. Η ςθμαία που χρθςιμοποιοφςαν οι Κολοκοτρωναίοι από τα τζλθ του
18ου αιϊνα. Από το 1806 και ο Θεόδωροσ Κολοκοτρϊνθσ. Ζχει το
γαλάηιο ςταυρό του Αγίου Ανδρζα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

14. ΢θμαία με τθν παράςταςθ τθσ Eλλάδασ ςτθ μορφι τθσ κεάσ
Aκθνάσ και τθν επιγραφι: Η EΛEYΘEPIA H ΘANATO΢.
Aρχικά ανικε ςτον Θεόδωρο Kολοκοτρϊνθ, ο οποίοσ τθν
προςζφερε ςτον Kωνςταντίνο Δραγϊνα, που υπθρζτθςε τον
Αγϊνα, διευκολφνοντασ τισ επαφζσ των Ελλινων με τθν αγγλικι
διοίκθςθ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

15. Σου Αρείου Πάγου, υψϊκθκε ςτθν ανατολικι Χζρςο Ελλάδα, ςτισ
19/1/1821.
Ο ςταυρόσ ςυμβολίηει τθν πίςτθ ςτθ δίκαιθ υπόκεςθ του Γζνουσ, θ
φλεγόμενθ καρδιά, τθν αγνότθτα τθσ επανάςταςθσ, θ άγκυρα, τθ
ςτακερότθτα ςτο ςκοπό.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

16. Σων αδελφϊν Καλλζργθ, πριν από τθν Επανάςταςθ. Μοιάηει πολφ με τθ
ςφγχρονθ. Οι ίδιοι κατάγονταν από τον αυτοκράτορα Ν. Φωκά και ςτον
αγϊνα τουσ κατά των Βενετϊν ςτθν Κριτθ είχαν το ζμβλθμα του
οικόςθμοφ του.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

17. Σου Ανδρζα Λόντου κατά τον πρϊτο χρόνο τθσ Επανάςταςθσ. Με αυτι
κατζλαβε το φροφριο τθσ Πάτρασ ςτισ 21 Μαρτίου 1821. Αργότερα
ευλογικθκε ςτθν πλατεία του Αγίου Γεωργίου από τον Παλαιϊν
Πατρϊν Γερμανό.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

18. Η παλαιότερθ και πιο γνωςτι ςθμαία τθσ Επανάςταςθσ . ΢χεδιαςμζνθ
από τον Παλαιϊν Πατρϊν Γερμανό. Ζχει τα ςφμβολα τθσ "Φιλικισ
Εταιρείασ" . Σθν φψωςε ο Γεϊργιοσ ΢ιςίνθσ ςτθν ϋΗλιδα το 1821 .
΢ιμερα είναι ςτο Εκνικό Ιςτορικό Μουςείο .
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

19. ΢θμαία λευκι με κυανό ςταυρό, 1ο ζτοσ τθσ Επανάςταςθσ

ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

20. Η ςθμαία του Δθμιτρθ Πλαποφτα είναι μεταξφ όςων
χρθςιμοποιικθκαν κατά τον πρϊτο χρόνο τθσ επανάςταςθσ. Άςπρθ με
γαλάηιο ςταυρό και ςτισ τζςςερισ γωνιζσ του είχε γραμμζνο το ΙΧΝΚ
(Ιθςοφσ Χριςτόσ Νικά).ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

21. ΢τθ Θεςςαλία,Μαγνθςία και το Πιλιο επανεςτάτθςε ο Άνκιμοσ
Γαηισ με τουσ ντόπιουσ οπλαρχθγοφσ, τον Βαςδζκθ, το Γαρζφθ και
άλλουσ και φψωςε τθν ςθμαία τθσ ελευκερίασ. Η ςθμαία αυτι
ιταν λευκι με κόκκινο ςταυρό και με τζςςερισ μικρότερουσ
ςταυροφσ ςτα λευκά τετράγωνα τθσ ςθμαίασ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

22. Σθσ θρωικισ Μάνθσ. Εδϊ χρθςιμοποιείται θ λζξθ «ΝΙΚΗ» και όχι
«ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ», γιατί θ Μάνθ ιταν πάντα ελεφκερθ. Τπιρξε
ανεξάρτθτθ κακ' όλθ τθν Σουρκοκρατία, ςυνϊνυμθ του τόπου
όπου ηουν ελεφκεροι άνκρωποι τθν περίοδο τθσ δουλείασ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

23. ΢ΗΜΑΙΑ 1821 ΣΗ΢ ΑΝΑΣΟΛΙΚΗ΢ ΜΑΝΗ΢
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

24. Σων οπλαρχθγϊν των Αγράφων. Κάκε εςτία αντίςταςθσ των
υπόδουλων Ελλινων, είχε τθ δικι τθσ ιδιόμορφθ ςθμαία, επινόθςθ
των οπλαρχθγϊν τθσ περιοχισ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

25. Η ςθμαία του ΢ουλίου
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

26. ΢θμαία Μακεδόνων αγωνιςτϊν ,1821
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

27. Η ςθμαία τθσ ΢τερεάσ Ελλάδασ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

28. «΢χζδιον δια τθν παντιζραν τθσ Εταιρείασ τθσ Επαναςτάςεωσ»
με ςφμβολα «εφοδιαςτικοφ ποιμζνοσ» τθσ Φιλικισ Εταιρείασ.
Σο ςχεδίαςμα προζρχεται από τον Δθμιτριον Γουδι, ο οποίοσ
πρϊτοσ φψωςε ςτο πλοίο του, τθν ςθμαία τθσ Ελευκερίασ ςτισ
΢πζτςεσ, 2 Απριλίου του 1821
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

29. Μία από τισ ςθμαίεσ των ΢υνταγματικϊν τθσ Περοχϊρασ, μετά το 1822.
Από τισ ιδιαίτερεσ ςθμαίεσ που ςυνζχιςαν να κυματίηουν περιςταςιακά,
παρά το νόμο που κεςπίςτθκε για τθ χριςθ ςυγκεκριμζνθσ ςθμαίασ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

30. Σων Επτανιςων κατά τθν περίοδο τθσ βρετανικισ κυριαρχίασ (1815-
1864). Η βρετανικι ςθμαία προςτζκθκε το 1817. Σο φτερωτό λιοντάρι
του Αγίου Μάρκου κρατοφςε το Ευαγγζλιο από το οποίο ξεπετάγονταν
επτά κοντάρια.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

31. Η ςθμαία του ςκιακίτθ Γιάννθ ΢τακά, μια από αυτζσ των ςκλαβωμζνων
Ελλινων, όμοια με τθν πρϊτθ επίςθμθ ςθμαία ξθράσ τθσ Ελλάδασ. Tθ
χρθςιμοποίθςε ςτο ςτολίςκο τοφτο 1800.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

32. ΢θμαία του ναυάρχου Ανδρζα Μιαοφλθ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

33. ΢θμαία που χρθςιμοποιοφςε μεταγενζςτερα ο Ανδρζασ Μιαοφλθσ. Οι
ςθμαίεσ των ΢πετςϊν και των Ψαρϊν ζφεραν τθν επιγραφι
«ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΣΟ΢».
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

34. ΢θμαία των ΢πετςϊν με ςφμβολα τθσ Φιλικισ Εταιρείασ. Ο ςταυρόσ
ςυμβολίηει τθ χριςτιανοςφνθ και το δίκαιο του αγϊνα, θ ανεςτραμμζνθ
θμιςζλθνοσ, τον ιςλαμιςμό και τθν πτϊςθ τθσ Οκωμανικισ
Αυτοκρατορίασ, το δόρυ, τθ δφναμθ των Ελλινων, θ άγκυρα, τθν
επιμονι ςτον αγϊνα.
Φζρει τθν επιγραφι ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΣΟ΢.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

35. ΢θμαία πλοίου των Ψαρϊν τον 1821, με ςταυρό, άγκυρα και λόγχθ,
ςφμβολα τθσ Φιλικισ Εταιρείασ και τθν επιγραφι
ΕΛΕΤΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΣΟ΢ - ΨΑΡΑ
Η ςθμαία αυτι ιταν υψωμζνθ ςτο κωρθκτά « Ψαρά» κατά τισ
ναυμαχίεσ τθσ Ζλλθσ 3 Δεκ. 1912, και τθσ Λιμνου, 5 Ιαν. 1913.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

36. ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ
΢χεδίαςμα ςιματοσ του Ναυάρχου των Ψαρϊν (11 Απριλίου 1821).
Κ. Νικοδιμου

37. ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ
΢χεδίαςμα ςθμαίασ τθσ νιςου ΢άμου που υψϊκθκε από τον Λυκοφργο
Λογοκζτθ ςτο Καρλόβαςι (8 Μαΐου 1821).

38. ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ
΢θματολόγιο του Ναυάρχου των Ψαρϊν Νικολι Αποςτόλθ, 1824.

39. Σου υδραίου καπετάνιου Γεϊργιου ΢αχτοφρθ. Οι ςθμαίεσ
των μεγάλων νθςιϊν του Αιγαίου ζφεραν ζντονα
αλλθγορικά Φιλικά ςτοιχεία.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

40. Η ςθμαία του πυρπολθτι Κωνςταντίνου
Κανάρθ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

41. Τπομζλαινα με λευκό ςταυρό, όφιν και γλαφκα, ςθμεία τθσ Φιλικισ
Εταιρείασ που ςυμβόλιηαν τθν ιερότθτα τον αγϊνα, τθν δικαιοςφνθ και τθν
φρόνθςθ.
Ναυτικι ςθμαία τθσ Επαναςτάςεωσ του 1821.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

42. ΢θμαία τθσ Υδρασ με ςφμβολα τθσ Φιλικισ Εταιρείασ, το ςταυρό για τθν
ιερότθτα του αγϊνα και το φίδι για τθ δικαιοςφνθ. Οι νθςιϊτεσ
παρομοίαηαν το φίδι με τουσ Σοφρκουσ.
Φζρει τθν επιγραφι Η ΣΑΝ Η ΕΠΙ ΣΑΝ 1821
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

43. ΢χεδίαςμα τθσ επίςθμθσ ςθμαίασ τθσ Διοικιςεωσ τθσ νιςου ΢άμου
κατά το πρϊτον ζτοσ τθσ Επαναςτάςεωσ (όμοια με αυτι τθσ Φιλικισ
Εταιρείασ). ΢το νθςί γινόταν χριςθ και άλλων δυο ςθμαιϊν: του Κ. Λαχανά
ςτο Βακφ και του Λ. Λογοκζτθ ςτο Καρλόβαςι.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

44. Η ςθμαία τθσ Κρθτικισ Πολιτείασ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

45. ΢θμαία του οπλαρχθγοφ Αντϊνιου ΢ιφακα κατά τθν Κρθτικι
Επανάςταςθ του 1866 .
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

46. Χρθςιμοποιικθκε ςτο ολοκαφτωμα τθσ Μονισ Αρκαδίου το 1866.
Ανικε ςτον οπλαρχθγό Γεϊργιο Δαςκαλάκθ. Φζρει το ςταυρό με το
Ι΢ Χ΢ ΝΙ ΚΑ και τα αρχικά Κ*Κριτθ], Ε*Ζνωςθ], Ε*Ελευκερία+ ι
κ*κάνατοσ].
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

47. Σων Φρουρίων και των Σαγμάτων Πεηικοφ, ςφμφωνα με το διάταγμα
540 τθσ 15θσ Μαρτίου 1822. Μζχρι το 1978 ιταν και θ επίςθμθ ςθμαία
τθσ Ελλάδασ. Προςτζκθκε το ςτζμμα κατά τισ περιόδουσ 1833-1924 και
1935-1967.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

48. ΢θμαία των πολεμικϊν πλοίων - κακορίςτθκε με το διάταγμα
540 ςτισ 15 Μαρτίου 1822. Μετά τθν κατάργθςθ τθσ εμπορικισ
ναυτικισ ςθμαίασ, το 1828, κακιερϊκθκε ωσ ναυτικι ςθμαία
τθσ Ελλάδασ.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

49. Επίςθμθ, μόνο ςτουσ χρόνουσ τθσ Βαςιλείασ: του Όκωνα (1833-1862),
του Γεωργίου Α' (1863-1913), του Κωνςταντίνου Α' (1913-1917 και
1920-1922), του Αλζξανδρου Α' (1917-1920), του Γεωργίου Β'
(1922-1924).
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

50. Η αρχικι πολεμικι ςθμαία τθσ Πολεμικισ Αεροπορίασ, που βριςκόταν
ςε χριςθ από το 1931 μζχρι και το 1980. Σότε αντικαταςτάκθκε το
κυκλικό εκνόςθμο με τον Αρχάγγελο Μιχαιλ επί νεφϊν.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ