νερό, καταστάσεις νερού: στερεό -υγρό- αέριο, νερό -καιρός, το νερό στη γη, το νερό στον οργανισμό μας, χρήσεις του νερού ,παλαιά επαγγέλματα σχετικά με το νερό, ρύπανση ευτροφισμός,

1. ΤΟ ΝΕΡΟ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

2. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΕΡΟ;
Νερό είναι το φυσικό στοιχείο το οποίο προκύπτει από την χημική
ένωση των μορίων υδρογόνου και οξυγόνου.
Στη Χημεία το νερό συμβολίζεται ως Η2Ο.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
 άχρωμο
 άοσμο
 άγευστο
 σε θερμοκρασία δωματίου (20οC) υγρό.
Η λέξη νερό προέρχεται από το επίθετο νηρός που σημαίνει
πρόσφατος-φρέσκος.
Αρχικά η φράση ήταν νηρόν ύδωρ (φρέσκο νερό).
Τη Βυζαντινή εποχή οι νερουλάδες άρχισαν να διαφημίζουν
το προϊόν τους με την ονομασία νε(α)ρό ύδωρ.
Αργότερα παραλείφθηκε το ύδωρ και η λέξη νερό
αντιπροσωπεύει πια το νόημα και των δυο λέξεων.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

3. ΜΟΡΦΕΣ ΝΕΡΟΥ
ΥΓΡΗ
ΑΕΡΙΑ υδρατμοί
ΣΤΕΡΕΑ πάγος
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

4. χιόνι
Βροχή, καταιγίδα
σύννεφα
χαλάζι
ΜΟΡΦΕΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΚΑΙΡΟΣ
ΣΤΕΡΕΑ
ΥΓΡΗ
ΑΕΡΙΑ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

5. Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
Το νερό των θαλασσών, των λιμνών
και των ποταμών εξατμίζεται και
φτάνει στην ατμόσφαιρα με τη μορφή
υδρατμών.
Έτσι δημιουργούνται τα σύννεφα.
Με τη βοήθεια του αέρα τα σύννεφα
ταξιδεύουν και όταν βρεθούν σε
χαμηλές θερμοκρασίες, οι υδρατμοί
ψύχονται, υγροποιούνται και λόγω
βαρύτητας πέφτουν στη γη με τη
μορφή βροχής, χιονιού ή χαλαζιού.
Το νερό που πέφτει στη γη
απορροφάται από το έδαφος και
συσσωρεύεται σε υπόγειες σπηλιές
και όταν βρίσκει εξόδους στην
επιφάνεια δημιουργούνται οι πηγές και
τα ποτάμια που καταλήγουν στις
θάλασσες.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

6. Παρότι τα ¾ της
επιφάνειας του
πλανήτη μας
καλύπτεται από νερό,
το 97 % είναι αλμυρό
και μόνο το 3% γλυκό,
δηλαδή πόσιμο.
ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΓΗ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

7. Το πόσιμο νερό στη φύση μπορεί να είναι:
Υπόγειο: πηγάδια, σπηλιές.
Επιφανειακό: πηγές, λίμνες,
ποτάμια, ταμιευτήρες.
Παγετώνες, πολικοί πάγοι
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

8. Το νερό είναι ένα στοιχείο απολύτως απαραίτητο για κάθε μορφή
ζωής.
Στο σώμα των ανθρώπων, των ζώων αλλά και των φυτών αποτελεί
πάνω από τα 2/3 του ολικού τους βάρους.
Το 70% δηλαδή του ανθρώπινου σώματος αποτελείται από
νερό.
Xωρίς τροφή πεθαίνουμε σε ένα μήνα, αν έχουμε νερό.
Χωρίς νερό, σε 10 ημέρες.
Όλα τα μέρη του σώματος
περιέχουν νερό
Αίμα :83%
Εγκέφαλος: 75%
Πνεύμονες :80%
Νεφρά:80%
Καρδιά:77%
Μύες: 75%
Συκώτι:73%
Δέρμα :71%
Κόκκαλα 22%
ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΑΣ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

9. • στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος
• στην αναπαραγωγή των ανθρώπινων κυττάρων
• στη μεταφορά θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου
στα κύτταρα
• στη διατήρηση του όγκου του αίματος
στον καθαρισμό των νεφρών μας και την
• αποβολή των τοξικών ουσιών.
Το νερό βελτιώνει την υγεία μας, τη φυσική
μας κατάσταση και την εμφάνισή μας.
Συμβάλλει:
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

10. Τι είδος νερού πίνουμε;
εμφιαλωμένο
νερό πηγήςτης βρύσης
φιλτραρισμένο
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

11. Νερό και διατροφή
Για να διατηρούμε την υδατική
ισορροπία του οργανισμού,
είναι απαραίτητο μέσα στο
εικοσιτετράωρο να
προσλαμβάνουμε τουλάχιστον
τόσα υγρά, όσα αποβάλλουμε.
Η συνιστώμενη ποσότητα νερού
που πρέπει να πίνει κάποιος
εξαρτάται από διάφορους
παράγοντες, όπως: το βάρος, η
θερμοκρασία περιβάλλοντος, ο
βαθμός σωματικής
δραστηριότητας κ.α.
Συνήθως λέγεται ότι πρέπει να
πίνουμε την ημέρα τουλάχιστον
8 ποτήρια νερό (2 - 2,5 λίτρα).
Το 80% των αναγκών μας
καλύπτεται από
•πόσιμο νερό,
•αναψυκτικά,
•χυμούς,
•καφέ,
•τσάι κ. α.
•και το υπόλοιπο 20%
από τρόφιμα.
Το πόσιμο νερό παραμένει
η καλύτερη πηγή υγρών για το σώμα.
Θεωρείται πάντως, ότι μέρος των αναγκών μας σε νερό
καλύπτεται από τροφές και άλλα υγρά (εκτός του νερού).
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

12. Λαχανικά και φρούτα Νερό %
με υψηλό ποσοστό νερού
Αγγούρι 96.7%
Ντομάτα 94.5
πιπεριές 93.9%
Κουνουπίδι 92.1%
Σπανάκι 91.4%
Καρπούζι 91.5%
Πεπόνι 90.2%
Γκρέιπφρουτ 90 %
Κολοκυθάκια, φράουλες 90 %
Φασολάκια, μπάμιες, ροδάκινα 89 %
Βερίκοκα 85 %
Σταφύλι 70 % κάθε ρόγα
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

13. Πέρα από είδος
πρώτης ανάγκης για
τη ζωή
των ζωντανών
οργανισμών,
το νερό
χρησιμοποιείται:
ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

14. • ως πηγή ενέργειας
Το φράγμα αποθηκεύει το νερό.
Τουρμπίνες (υδροστρόβιλοι)
περιστρέφουν το νερό με πίεση και
ταχύτητα.
Γεννήτριες συνδέονται με τις τουρμπίνες
και μετατρέπουν την κινητική ενέργεια του
νερού σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Με καλώδια μεταφέρεται το ηλεκτρικό
ρεύμα στους τόπους κατανάλωσης
Το νερό χρησιμοποιείται ως μέσο για την
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα
υδροηλεκτρικά εργοστάσια.
Για το λόγο αυτό κατασκευάζονται φράγματα που
σχηματίζουν τεχνητές λίμνες.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

15. • ως πρώτη ύλη για τη γεωργική
παραγωγή (άρδευση των καλλιεργήσιμων
εκτάσεων)
• ως μέσο για την κατάσβεση πυρκαγιών
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

16. • ως μέσο για τη διευκόλυνση της μεταφοράς ανθρώπων και
προϊόντων με πλοία
• ως μέσο για την ικανοποίηση αναγκών υγιεινής και
απολαύσεων του ανθρώπου.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

17. νεροτριβές
Τα νεροπρίονα χρησίμευαν για την παραγωγή
της εγχώριας οικοδομικής κυρίως (πριονιστής)
ξυλείας, από κορμούς δέντρων.
Στην προ - βιομηχανική περίοδο στην Ελλάδα,
τα νεροπρίονα οι νεροτριβές και οι νερόμυλοι
αποτελούσαν τις πιο συνήθεις υδροκίνητες
εγκαταστάσεις.
Η νεροτριβή ή ντριστέλα ήταν ένας ξύλινος
κάδος σε σχήμα κώνου. Κατασκευαζόταν
συνήθως από βαρελά και όχι από μαραγκό.
Το μεγαλύτερο μέρος του βρισκόταν χωμένο
βαθιά στο έδαφος, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος
να ανοίξουν τα τοιχώματα από την πίεση του
νερού.
Χρησίμευε για την επεξεργασία των μάλλινων
υφαντών στο στάδιο κατασκευής τους (για να
αφρατέψουν και να δέσουν μεταξύ τους τα μάλλινα
νήματα) ή στο ετήσιο πλύσιμό τους.
Παλαιότερα…
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

18. Τα παλαιότερα χρόνια, σε κάθε ποτάμι, σε
κάθε χωριό της Ελληνικής υπαίθρου
υπήρχε κι ένας νερόμυλος.
Ο νερόμυλος χρησίμευε για την άλεση
των σιτηρών όπως καλαμπόκι, σιτάρι και
την παραγωγή αλεύρου.
Το επάγγελμα του μυλωνά ήταν ένα από
τα πιο πρόσφορα εκείνης της εποχής.
Από το αλεύρι οι μυλωνάδες κάλυπταν
τους οικογενειακές ανάγκες τους και το
υπόλοιπο το πουλούσαν σε ακτήμονες
χωρικούς.
Οι συναλλαγές μαζί του δεν γινόταν πάντα
με χρήματα, πολλές φορές γινόταν
ανταλλαγή προϊόντων.
Το νερό
διοχετεύεται στο
νερόμυλο με ορμή
και δίνει ώθηση
στη φτερωτή.
Αυτή καθώς γυρίζει
δίνει κίνηση σε ένα
άξονα, ο οποίος με
την σειρά του
γυρνά τις
μυλόπετρες, που
συνθλίβουν τον
καρπό.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

19. Παλαιότερα οι άνθρωποι στα χωριά έπαιρναν νερό από τις πηγές.
Η βρύση του χωριού μπορεί να βρισκόταν μακριά, γι’ αυτό σε κατάλληλα σημεία, που
μαρτυρούσαν την ύπαρξη νερού, ανοίγονταν πηγάδια.
Διανομή νερού στα σπίτια έκανε ο νερουλάς. Το επάγγελμα διατηρήθηκε μέχρι το 1930 και
σε μερικές περιοχές μέχρι το 1960, όταν τα υδραγωγεία πια άρχισαν να τροφοδοτούν με
νερό τα σπίτια.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

20. Σχετικό με το νερό ήταν και το
επάγγελμα του παγοπώλη.
Τα ψυγεία παλιά δεν ήταν
ηλεκτρικά, αλλά ξύλινα, και
λειτουργούσαν με πάγο. Κάθε
μέρα λοιπόν περνούσε ο
παγοπώλης…
Το επάγγελμα του παγοπώλη
ήταν εποχιακό, λόγω του ότι
πάγο χρησιμοποιούσαν μόνο το
καλοκαίρι.
Πρωτοεμφανίστηκε το 1945 και
καταργήθηκε το 1960,
όταν εφευρέθηκαν τα ηλεκτρικά
ψυγεία.
Στο πάνω μέρος τοποθετούσαν την
παγοκολόνα και δίπλα ήταν ένα
ντεπόζιτο που κατέληγε εξωτερικά σε
μια κάνουλα. Γέμιζαν το ντεπόζιτο με
νερό και έτσι είχαν πάντα κρύο νερό.
Ανάλογα με τις ανάγκες του σπιτιού, οι
νοικοκυρές έπαιρναν συνήθως ¼
κολόνας πάγου την ημέρα, τόση
εξάλλου ήταν η χωρητικότητα της
παγονιέρας του σπιτιού
Κάτω κάτω υπήρχε ο συλλέκτης των νερών,
ένα συρταράκι όπου έτρεχαν τα νερά από τον
πάγο που έλιωνε και οι νοικοκυρές το άδειαζαν
όταν γέμιζε για να μη πλημμυρίσει.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

21. Πρόκειται για την επιβάρυνση με ρύπους των
υδάτων του πλανήτη, δηλαδή των ποταμών,
λιμνών, θαλασσών και των υπόγειων υδάτων.
Ποτάμια και λίμνες γίνονται συχνά αποδέκτες
αστικών και βιομηχανικών λυμάτων από
περιοχές που βρίσκονται κοντά στις όχθες τους,
τα οποία τελικά καταλήγουν στην θάλασσα.
ΡΥΠΑΝΣΗ ΝΕΡΟΥ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

22. Αστικά λύματα είναι νερά πόλεων από κατοικίες, νοσοκομεία,
εργαστήρια και ιατρικά κέντρα, βιοτεχνίες κ.λ.π
Βιομηχανικά απόβλητα μολύνουν τον τόπο μας με
επικίνδυνα, τοξικά στοιχεία (δηλητήρια, βαριά μέταλλα κ.α.).
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, Η ΡΥΠΑΝΣΗ
ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ:
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

23. Ρύπανση από Πετρελαιοειδή
Πίσσα, λάδια ή πετρέλαιο που καταλήγουν σε
θάλασσες από διαρροές δεξαμενών πλοίων.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

24. Γεωργικά απόβλητα : χημικά λιπάσματα,
φυτοφάρμακα, τοξικά παράγωγα
καλλιεργειών
Κτηνοτροφικά απόβλητα: βρώμικα
νερά που προέρχονται από
κτηνοτροφικές μονάδες.
απόβλητα των ελαιοτριβείων
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

25. Τα φυτοφάρμακα
καταλήγουν
στο πιάτο μας
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

26. Οι γεωργικές και αστικές απορροές προκαλούν
φαινόμενα ευτροφισμού σε λίμνες και
κόλπους
Δημιουργείται δηλαδή, μεγάλη αύξηση της συγκέντρωσης
θρεπτικών ουσιών (νιτρικών και φωσφορικών ενώσεων)
από τις απορροές γεωργικών και αστικών αποβλήτων
( λιπάσματα και απορρυπαντικά) κυρίως σε λίμνες και
κλειστούς αβαθείς κόλπους.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

27. Η μεγάλη ποσότητα
θρεπτικών ουσιών
έχει σαν αποτέλεσμα την
υπέρμετρη ανάπτυξη
υδρόβιων φυτών και
φυτοπλαγκτού,
που σχηματίζουν επικάλυμμα
στις λίμνες, προκαλώντας
σκίαση στο νερό κάτω από
την επιφάνεια.
Παράλληλα, καθώς ο αριθμός των βακτηρίων μεγαλώνει, η
κατανάλωση του διαλυμένου στο νερό οξυγόνου αυξάνεται
δραματικά, ενώ η παραγωγή του ελαττώνεται, με αποτέλεσμα να
μην επαρκεί το οξυγόνο για τα ψάρια και να πεθαίνουν από
ασφυξία.
Χωρίς φως, τα φυτά στον πυθμένα θανατώνονται,
προσφέροντας τροφή σε βακτήρια. Όσο αυξάνονται τα νεκρά
φυτά , αυξάνονται και τα βακτήρια που τα αποικοδομούν .
Τα νερά γίνονται θολά και μυρίζουν άσχημα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

28. Τα σκουπίδια σε ποτάμια και παραλίες
καταλήγουν και αυτά στη θάλασσα,
καταστρέφονται με αργούς ρυθμούς και
ρυπαίνουν το περιβάλλον.
ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΣΕ ΑΚΤΕΣ
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

29. ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

30. Τις παίρνει ο άνεμος και καταλήγουν στη
θάλασσα από τις ακτές ή από διάφορα μέρη
μέσω των υπονόμων και των αποχετευτικών
δικτύων.
Στη θάλασσα διαλύονται αργά και αποτελούν
μεγάλο κίνδυνο για τα πτηνά, τα ψάρια, τα
δελφίνια, τις φώκιες και κυρίως τις
θαλάσσιες χελώνες.
Οι θαλάσσιες χελώνες καταπίνουν με μεγαλύτερη
συχνότητα τις διαφανείς πλαστικές σακούλες, γιατί μοιάζουν
με το αγαπημένο τους φαγητό, τις μέδουσες και πεθαίνουν.
Πλαστικές σακούλες
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

31. Τα αέρια μπαίνουν μέσα στα σύννεφα, όπου
ανακατεύονται με τους υδρατμούς και ως οξέα
(θειικό και νιτρικό οξύ) πέφτουν στη Γη με τη
βροχή ή το χιόνι.
Αυτή είναι η όξινη βροχή.
Γλυπτό στον πύργο Χέρτεν στη Βεστφαλία της
Γερμανίας Το 1908 και σήμερα
Τι προκαλεί:
 Μεταφέρει στα νερά των λιμνών, των ποταμών
και θαλασσών τοξικά στοιχεία
 Μολύνει το νερό που πίνουν οι άνθρωποι και
τα ζώα.
 Καταστρέψει δάση, αφανίζει τη χλωρίδα και
πανίδα
 Κατατρώει μνημεία (καταστρέφει τα μάρμαρα)
και κτίρια.
Όταν τα εργοστάσια παραγωγής
ηλεκτρικού ρεύματος καίνε κάρβουνο
για να παράγουν ηλεκτρισμό κι όταν τα
αυτοκίνητα καίνε βενζίνη, αφήνουν
στον αέρα αόρατα αέρια.
Μερικά από τα αέρια μπορούν να
ανακατευτούν με το νερό και να το
κάνουν όξινο, σαν το ξίδι.
Όξινη βροχή
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ