چهارمین جلسه درس اخلاق حرفه ای در مدیریت با رویکرد اسلامی

1. ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬
www.nekoo.ir
‫نام‬ ‫به‬‫مهربانش‬
‫اسالمی‬ ‫رویکرد‬ ‫با‬ ‫مدیریت‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫درس‬ ‫جلسه‬ ‫چهارمین‬-‫طباطبایی‬ ‫عالمه‬ ‫دانشگاه‬ ‫مدیریت‬ ‫دانشکده‬(‫ره‬)–‫پاییز‬1398
‫دهنده‬ ‫ارایه‬:‫نکو‬ ‫هاشمی‬ ‫علیرضا‬ ‫سید‬
1

2. ‫مرور‬
‫چه‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫انسان‬ ‫آرامش‬ ‫باعث‬ ‫که‬ ‫کاری‬
‫ویژگی‬‫هایی‬‫دارد؟‬
‫توبه‬9:َّ‫ن‬ِ‫إ‬َ‫ه‬َّ‫ل‬‫ال‬‫َى‬‫ر‬َ‫ت‬ْ‫ش‬‫ا‬َ‫ن‬ِ‫م‬َ‫ن‬‫ِی‬‫ن‬ِ‫م‬ْ‫ؤ‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ْ‫م‬ُ‫ه‬َ‫س‬ُ‫ف‬ْ‫ن‬َ‫أ‬
‫اخالق‬‫چیست؟‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬
‫چیست؟‬ ‫در‬ ‫حقوق‬ ‫و‬ ‫فقه‬ ‫و‬ ‫اخالق‬ ‫تفاوت‬
‫دیگر‬ ‫دید‬ ‫دو‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫اخالق‬ ‫به‬ ‫توحیدی‬ ‫دید‬
‫نمایید‬ ‫مقایسه‬.
‫از‬ ‫درست‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫هایدگر‬ ‫نظر‬
‫چیست؟‬ ‫تکنولوژی‬
‫رویکرد‬‫عقل‬‫چیست‬ ‫دنیا‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫جهل‬ ‫و‬‫؟‬
‫گراندد‬‫گام‬ ‫چه‬ ‫تئوری‬‫هایی‬‫دارد؟‬
‫و‬ ‫داده‬ ‫استخراج‬ ‫برای‬ ‫منبع‬ ‫سه‬‫کدگذاری‬‫در‬
‫گرانند‬‫برید‬ ‫نام‬ ‫تئوری‬.
‫کنید‬ ‫بیان‬ ‫را‬ ‫اخالق‬ ‫فلسفه‬ ‫نمونه‬ ‫سه‬:
www.nekoo.ir 2

3. ‫پرسش‬
‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬:‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫برای‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫مجامع‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫پذیرفته‬ ‫های‬ ‫واکنش‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫کنش‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬
‫کاهش‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫مطلوب‬ ‫روابط‬‫تعارضات‬‫سازمان‬ ‫های‬ ‫ارزش‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ،.
‫ارزش؟‬ ‫کدام‬
‫کرد؟‬ ‫تدوین‬ ‫اصول‬ ‫کدام‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬
www.nekoo.ir 3

4. ‫اصول‬ ‫چندگانگی‬
‫شد‬ ‫اشاره‬ ‫متنوعی‬ ‫اصول‬
‫دارند‬ ‫مراتب‬ ‫و‬ ‫حد‬ ‫مذکور‬ ‫موارد‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬(‫کف‬‫وفاداری‬‫سازمانی‬‫است‬ ‫سازمان‬ ‫رشد‬ ‫آن‬ ‫سقف‬ ‫و‬ ‫نزدن‬ ‫ضرر‬)
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫بندی‬ ‫اولویت‬ ‫مذکور‬ ‫عوامل‬ ‫میان‬
‫الزمست‬‫شود‬ ‫برقرار‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫بین‬ ‫عدالت‬ ‫تا‬
‫هر‬ ‫عدالت‬‫چیزی‬‫در‬ ‫را‬‫جای‬‫خود‬‫می‬‫نهد‬(‫حکمت‬437‫نهج‬‫البالغه‬)
‫کاظم‬ ‫موسی‬ ‫امام‬(‫ع‬:)‫را‬ ‫عدالت‬‫نمی‬‫تواند‬‫مگر‬ ،‫کنند‬ ‫اجرا‬‫کسی‬‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫که‬‫بهترین‬‫بشناسند‬ ‫وجه‬.
،‫دارند‬ ‫ریشه‬ ‫انسان‬ ‫فطرت‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫در‬ ‫همه‬ ‫و‬ ‫نیستند‬ ‫متضاد‬ ،‫مذکور‬ ‫اصول‬ ‫البته‬‫فطرتی‬‫الهی‬
‫آیه‬ ،‫روم‬ ‫سوره‬30:ْ‫م‬ِ‫ق‬َ‫أ‬َ‫ف‬َ‫ک‬َ‫ه‬ْ‫ج‬َ‫و‬ِ‫ن‬‫ِّی‬ِ‫د‬‫ِل‬‫ل‬‫ًا‬‫ف‬‫ِی‬‫ن‬َ‫ح‬-َ‫ت‬َ‫ر‬ْ‫ط‬ِ‫ف‬ِ‫ه‬ََّ‫ل‬‫ال‬‫ِی‬‫ت‬ََّ‫ل‬‫ا‬َ‫ر‬َ‫ط‬َ‫ف‬َ‫س‬‫َّا‬َ‫ن‬‫ال‬‫َا‬‫ه‬ْ‫ی‬َ‫ل‬َ‫ع‬
www.nekoo.ir 4

5. ‫عدالت‬
‫از‬«‫سازمان‬ ‫در‬ ‫عدالت‬ ‫و‬ ‫عدالت‬ ‫انتظار‬»،1388‫رضاییان‬ ‫دکتر‬ ،‫سمت‬ ‫انتشارات‬ ،
‫است‬ ‫تفریط‬ ‫و‬ ‫افراط‬ ‫بین‬ ‫امری‬ ‫بیداد‬ ‫و‬ ‫ستم‬ ‫مقابل‬ ‫داد‬ ‫معنای‬ ‫به‬ ‫عدل‬
‫نهاد‬ ‫نیکو‬ ِّ‫ی‬‫گرام‬ ‫ای‬ ‫بدان‬/‫داد‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫عدل‬ ‫به‬ ‫کوشی‬ ‫که‬ ‫بباید‬(‫فردوسی‬)
‫تعادل‬ ‫و‬ ‫توازن‬ ‫باعث‬ ‫عدالت‬(‫جمال‬ ‫فاکتورهای‬ ‫از‬)‫شود‬ ‫می‬ ‫بقا‬ ‫باعث‬ ‫و‬ ‫است‬
‫احساس‬‫شود‬ ‫می‬ ‫کنش‬ ‫منشا‬ ‫عدالتی‬ ‫بی‬ ‫احساس‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫طبیعی‬ ‫عدالت‬(‫تجان‬ ‫عدم‬‫س‬
‫شناختی‬)
‫درد‬(‫منفی‬ ‫لذت‬)‫دارد‬ ‫حال‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ریشه‬:‫احساس‬‫مطلق‬‫ارجاعی‬ ‫احساس‬ ‫یا‬ ،
‫م‬ ‫رخ‬ ‫بدتری‬ ‫احساس‬ ‫باشد‬ ‫بهتر‬ ‫توانست‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫شرایطی‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫مقایسه‬ ‫با‬ ‫افتد‬ ‫می‬ ‫بدی‬ ‫اتفاق‬ ‫وقتی‬‫دهد‬ ‫ی‬
(‫نارضایتی‬ ‫و‬ ‫حسرت‬=‫رنجش‬)
5www.nekoo.ir

6. ‫عدالت‬ ‫انواع‬
‫عدالت‬‫توزیعی‬:‫اقتصادی‬ ‫معموال‬ ‫منابع‬ ‫تخصیص‬ ‫در‬ ‫عدالت‬(‫مساوات‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫منابع‬ ‫تخصیص‬،
‫انصاف‬ ،‫نیازمندی‬)–‫نگرش‬‫هایی‬‫یا‬ ‫حجاب‬ ‫یا‬ ‫ارث‬ ‫مساله‬ ‫به‬...
‫ای‬ ‫رویه‬ ‫عدالت‬:‫خدمات‬ ‫جبران‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫رویه‬ ‫در‬ ‫عدالت‬(،‫تعصب‬ ‫از‬ ‫دور‬ ،‫متناقض‬ ‫غیر‬ ‫های‬ ‫رویه‬
‫ذی‬ ‫نیاز‬ ‫بیانگر‬ ،‫بازنگری‬ ‫قابل‬ ،‫دقیق‬‫نفعان‬)
‫انگیزاند‬ ‫عدالت‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫افراد‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫است‬ ‫کم‬ ‫حقوق‬ ‫که‬ ‫جایی‬ ‫در‬
‫ای‬ ‫مراوده‬ ‫عدالت‬:‫ها‬ ‫رویه‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫اجرای‬ ‫چگونگی‬ ‫بر‬ ‫ناظر‬ ‫و‬ ‫برخورد‬ ‫در‬
6www.nekoo.ir

7. ‫اسالم‬ ‫مکتب‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬ ‫علم‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬ ‫های‬ ‫ریشه‬
‫الهی‬ ‫پاک‬ ‫فطرت‬(‫تئوری‬ ‫مشابه‬ ‫حدودی‬ ‫تا‬Y‫مک‬‫گریگور‬)
‫عدالت‬ ‫رعایت‬(‫سازمانی‬ ‫عدالت‬‫فولگر‬)
‫رفتار‬ ‫بر‬ ‫تفکر‬ ‫اصالت‬(‫شده‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫رفتار‬‫آجزن‬‫و‬ ‫تصویر‬ ‫تئوری‬ ‫و‬)...
ُ‫ل‬‫ُقو‬‫ع‬‫ال‬ُ‫ة‬َّ‫ِم‬‫ئ‬‫أ‬ِ‫ر‬‫فکا‬‫األ‬،ُ‫ر‬‫فکا‬‫األ‬‫و‬ُ‫ة‬َّ‫ِم‬‫ئ‬‫أ‬ِ‫ب‬‫ُلو‬‫ق‬‫ال‬،ُ‫ب‬‫ُلو‬‫ق‬‫ال‬‫و‬ُ‫ة‬َّ‫ِم‬‫ئ‬‫أ‬َِّ‫س‬‫وا‬‫الح‬،َُّ‫س‬‫وا‬‫الح‬‫و‬ُ‫ة‬َّ‫ِم‬‫ئ‬‫أ‬ِ‫ء‬‫عضا‬‫األ‬
‫ذهنی‬ ‫های‬ ‫مدل‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫رفتار‬(‫خانواده‬ ‫یا‬ ‫گاو‬ ،‫خرس‬ ‫مثابه‬ ‫به‬ ‫سازمان‬ ‫تلقی‬ ‫مثال‬)!
‫نامه‬31‫نهج‬‫البالغه‬:‫بندة‬‫دیگری‬،‫مباش‬‫چراکه‬‫آزاد‬ ‫را‬ ‫تو‬ ‫خداوند‬‫آفریده‬‫است‬.
www.nekoo.ir 7

8. ‫خودشناسی‬
‫علی‬ ‫حضرت‬(‫ع‬:)‫معرفت‬‫النفس‬‫انفع‬‫المعارف‬
‫است‬ ‫رذایل‬ ‫از‬ ‫دوری‬ ‫و‬ ‫اخالقی‬ ‫فضایل‬ ‫مقدمه‬ ،‫بدارد‬ ‫گرامی‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫انسان‬ ‫اینکه‬:
‫علی‬ ‫امام‬(‫ع‬: )‫ن‬‫م‬‫ت‬‫ُم‬‫ر‬‫ك‬ِ‫ه‬‫ي‬‫ل‬‫ع‬ُ‫ه‬ُ‫س‬‫ف‬‫ن‬،‫م‬‫ل‬‫ِنها‬‫ه‬ُ‫ی‬ِ‫ة‬‫ِي‬‫ص‬‫ع‬‫ِالم‬‫ب‬–‫هادی‬ ‫امام‬(‫ع‬:)‫من‬‫هانت‬‫عليه‬‫نفسه‬‫فال‬‫تامن‬‫شره‬
‫تصویر‬ ‫تئوری‬(‫بيچ‬،‫ميشل‬ ‫و‬1987)‫اس‬ ‫او‬ ‫ذهنی‬ ‫تصاویر‬ ‫در‬ ‫انسان‬ ‫رفتار‬ ‫و‬ ‫تصميمات‬ ‫ریشه‬ ‫كه‬ ‫كند‬ ‫می‬ ‫بيان‬‫ت‬
‫خود‬ ‫از‬ ‫تصویر‬(‫عقاید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ارزش‬)‫اختيار‬ ‫در‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫تصویر‬ ‫و‬ ‫هدف‬ ‫از‬ ‫تصویر‬ ،
‫بر‬ ‫است‬ ‫ای‬ ‫مقدمه‬ ‫خودشناسی‬:‫خود‬‫افشاگری‬‫پذیری‬ ‫نقد‬ ‫و‬ ‫گری‬ ‫محاسبه‬ ‫خود‬ ،
www.nekoo.ir 8

9. ‫بخشودن‬
‫انسان‬ ‫روح‬ ‫بر‬ ‫اثر‬ ‫یک‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫بيرونی‬ ‫نمود‬ ‫یک‬ ‫بد‬ ‫اتفاق‬ ‫هر‬
‫البته‬ ‫دیگران‬ ‫بخشيدن‬‫نامشروط‬‫نيست‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫انسان‬ ‫خود‬ ‫روان‬ ‫و‬ ‫روح‬ ‫شدن‬ ‫راحت‬ ‫باعث‬ ‫گذشت‬ ‫امکان‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫ولی‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫سازمان‬ ‫در‬ ‫فرد‬ ‫روان‬ ‫شدن‬ ‫صاف‬ ‫باعث‬ ‫انتقام‬ ‫حس‬ ‫كشتن‬
‫علی‬ ‫حضرت‬ ‫كه‬ ‫صفين‬ ‫جنگ‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫شدن‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫دست‬ ‫ماجرای‬ ‫مانند‬(‫ع‬)‫وقتی‬‫لشگرش‬
‫بهره‬ ‫جلوی‬ ،‫شد‬ ‫فرات‬ ‫به‬ ‫مسلط‬‫مندی‬‫نگرفت‬ ‫را‬ ‫معاویه‬ ‫لشگر‬.
www.nekoo.ir 9

10. ‫شرط‬ ‫و‬ ‫قید‬ ‫بی‬ ‫احترام‬
،‫رقبا‬ ،‫سازمان‬ ‫بيرون‬ ،‫سازمان‬ ‫درون‬ ‫افراد‬ ‫تمام‬ ‫به‬ ‫نسبت‬‫پيمانکاران‬‫و‬...
‫است‬ ‫دیگران‬ ‫به‬ ‫احترام‬ ‫ی‬ ‫ریشه‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫احترام‬.
‫است‬ ‫مشتریان‬ ‫به‬ ‫كاركنان‬ ‫احترام‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫سازمانی‬ ‫احترام‬.‫ه‬ ‫استراتژی‬ ‫و‬ ‫ساختار‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫احترامی‬‫سازمان‬ ‫ای‬
‫نمی‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫محصول‬ ‫توان‬‫قطره‬ ‫و‬ ‫محدود‬‫چکانی‬‫صف‬ ‫با‬ ‫و‬‫ب‬ ‫احترام‬ ‫مسئوليت‬ ‫ی‬ ‫همه‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫عرضه‬‫بر‬ ‫ه‬
‫انداخت‬ ‫مشتریان‬ ‫به‬ ‫كاال‬ ‫دهندگان‬ ‫تحویل‬ ‫ی‬ ‫عهده‬.
‫معادل‬ ‫بهينه‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫افراد‬ ‫تحقير‬ ‫عدم‬ ‫معادل‬ ‫كمينه‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫احترام‬‫القای‬‫دیگران‬ ‫به‬ ‫ارزشمندی‬ ‫حس‬‫باشد‬ ‫می‬.
www.nekoo.ir 10

11. ‫صداقت‬
‫منطق‬ ‫در‬ ‫صداقت‬=‫واقع‬ ‫با‬ ‫مطابق‬ ‫رفتار‬
‫اخالق‬ ‫در‬ ‫صداقت‬=‫باور‬ ‫با‬ ‫مطابق‬ ‫رفتار‬
‫مثال‬:‫مو‬ ‫این‬ ،‫كردند‬ ‫می‬ ‫ایمان‬ ‫اظهار‬ ‫پيامبر‬ ‫و‬ ‫خدا‬ ‫به‬ ‫بودن‬ ‫اسالمی‬ ‫سرزمين‬ ‫در‬ ‫وقتی‬ ‫منافقان‬‫مطابق‬ ‫ارد‬
‫یک‬ ‫از‬ ‫ولی‬ ‫است‬ ‫واقع‬ ‫با‬‫منافق‬(‫ندارد‬ ‫باور‬ ‫رسول‬ ‫و‬ ‫خدا‬ ‫به‬ ‫كه‬)‫صادقانه‬ ‫رفتار‬ ‫یک‬ ‫این‬‫نمی‬‫ب‬‫اشد‬!
‫و‬ ‫مبالغه‬ ،‫آميز‬ ‫مصلحت‬ ‫دروغ‬...‫نمونه‬‫هایی‬‫هستند‬ ‫صداقتی‬ ‫بی‬ ‫از‬.‫بگو‬ ‫اینکه‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫مثال‬‫ما‬ ‫یيم‬‫ایزو‬
‫بگویيم‬ ،‫داریم‬‫تنها‬‫ما‬‫ایزو‬‫داریم‬.‫ما‬ ‫بگویيم‬ ‫هستيم‬ ‫كارآمد‬ ‫ما‬ ‫بگویيم‬ ‫اینکه‬ ‫جای‬ ‫به‬‫كار‬‫آمد‬‫ترین‬‫هستيم‬
www.nekoo.ir 11

12. ‫وفای‬‫امانت‬ ‫ادای‬ ‫و‬ ‫عهد‬ ‫به‬(،‫قرض‬ ،‫صدقه‬ ‫فرق‬‫َین‬‫د‬‫امانت؟‬ ،)
‫وفای‬‫افراد‬ ‫ی‬ ‫همه‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫امانت‬ ‫ادای‬ ‫و‬ ‫عهد‬ ‫به‬
‫شر‬ ‫سرمایه‬ ،‫كارمند‬ ‫دست‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫امانتی‬ ‫سازمانی‬ ‫پست‬ ‫یک‬ ،‫است‬ ‫امانت‬ ‫استاد‬ ‫دست‬ ‫در‬ ‫دانشجو‬ ‫ذهن‬‫در‬ ‫كت‬
‫می‬ ‫كه‬ ‫مهارتی‬ ،‫است‬ ‫امانت‬ ‫مدیران‬ ‫دست‬‫آموزیم‬‫است‬ ‫امانت‬ ‫ما‬ ‫ذهن‬ ‫در‬.
‫سرمایه‬ ،‫سازمانی‬ ‫منابع‬ ،‫انسانی‬ ‫منابع‬ ،‫ها‬ ‫انسان‬ ‫عفت‬ ،‫زیست‬ ‫محيط‬ ،‫اسرار‬ ،‫معرفت‬ ‫و‬ ‫علم‬
‫همه‬ ‫اسالمی‬ ‫رویکرد‬ ‫در‬‫مالکيت‬ ‫حيطه‬‫داشته‬ ‫ارزانی‬ ‫او‬ ‫به‬ ‫خدا‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫امانتی‬ ‫تنها‬ ،‫انسان‬.
‫نيست‬ ‫جایز‬ ‫آن‬ ‫قبول‬ ،‫داری‬ ‫امانت‬ ‫در‬ ‫ناتوانی‬ ‫صورت‬ ‫در‬.‫فروشی‬ ‫كم‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫منابع‬ ‫در‬ ‫تصرف‬ ‫عدم‬ ‫یعنی‬ ‫كار‬ ‫در‬ ‫داری‬ ‫امانت‬(‫حدا‬‫قل‬)‫و‬
‫رازداری‬‫بهره‬ ‫و‬‫وری‬‫ساالری‬ ‫شایسته‬ ‫و‬(‫حداكثر‬)
‫برد‬ ‫می‬ ‫سوال‬ ‫زیر‬ ‫را‬ ‫فرد‬ ‫تعهد‬ ،‫شایستگی‬ ‫و‬ ‫تخصص‬ ‫بدون‬ ‫شغل‬ ‫یک‬ ‫تصاحب‬( .‫تخصص‬ ‫و‬ ‫تقوا‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫چمران‬ ‫شهيد‬)
www.nekoo.ir 12

13. ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬ ‫دیگر‬
‫رازداری‬‫غيبت‬ ‫از‬ ‫دوری‬ ‫و‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫پایمال‬ ‫حقی‬ ‫كه‬ ‫وقتی‬ ‫نه‬ ‫البته‬(‫اصل‬ ‫اجرای‬ ‫در‬ ‫شفافيت‬ ‫مثال‬141‫اساسی‬ ‫قانون‬)
‫پذیری‬ ‫نقد‬ ‫و‬ ‫پاسخگویی‬
‫مدارا‬ ‫و‬ ‫رفق‬
www.nekoo.ir 13

14. ‫دیگران‬ ‫دید‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬
‫در‬‫بیانیة‬‫انجمن‬‫ترویج‬‫اخالقیات‬‫جوزفسون‬:
،‫صداقت‬‫وفای‬،‫عهد‬ ‫به‬‫وفاداری‬،‫انصاف‬ ،‫غمخواری‬‫دیگران‬‫و‬ ‫احترام‬ ،‫تکریم‬‫دیگران‬،،‫مسئول‬ ‫شهروند‬‫تعالی‬‫خواهی‬‫و‬‫پاسخگویی‬
‫امانت‬‫اصل‬ ،‫مالکیت‬،‫منزلت‬ ‫اصل‬ ،‫اصل‬‫اصل‬ ،‫اعتماد‬‫شفافیت‬‫اصل‬ ،‫انصاف‬ ‫اصل‬ ،‫شهروندی‬‫اصل‬ ‫و‬‫حساسیت‬‫مت‬‫قابل‬
‫كاری‬ ‫اخالق‬ ‫معيارهای‬(‫خنیفر‬‫و‬‫زروندی‬،1388)
‫البته‬‫بستگی‬ ‫فرهنگ‬ ‫به‬ ‫اصول‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫معنای‬‫دارد‬
‫حریم‬ ‫مثال‬‫دارد‬ ‫خاصی‬ ‫معنای‬ ‫فرهنگ‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫خصوصی‬
www.nekoo.ir 14

15. ‫در‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬‫نهج‬‫البالغه‬
‫ماهینی‬1386:‫علوی‬ ‫رفتار‬=‫قاطعانه‬ ‫رفتار‬:‫پرهیز‬‫برخورد‬ ‫از‬‫هیجانی‬،‫احترام‬ ،‫صراحت‬ ،‫صداقت‬ ،‫آزاد‬‫ی‬
‫معارفی‬1388:‫رفتار‬ ‫در‬ ‫معاد‬ ‫و‬ ‫اختیار‬ ،‫مسئولیت‬ ،‫توحید‬

‫علی‬ ‫امام‬ ‫دید‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬ ‫تر‬ ‫جزئی‬ ‫بیان‬ ‫به‬(‫ع‬)‫است‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬:
‫و‬ ‫انصاف‬ ،‫آزادی‬ ،‫احترام‬‫عدالت،وفای‬،‫پذیری‬ ‫نقد‬ ،‫صداقت‬ ، ،‫امانت‬ ‫و‬ ‫عهد‬ ‫به‬‫قانونمداری‬‫سعه‬ ‫و‬ ‫مدارا‬ ،
، ،‫صدر‬‫رازداری‬‫عیب‬ ‫و‬‫پوشی‬
‫نامه‬53:‫از‬‫رعیت‬‫را‬ ‫آنان‬ ،‫که‬‫دنبال‬ ‫به‬‫عیوب‬‫دیگران‬،‫بیشتر‬‫جست‬‫وجو‬‫می‬‫کنند‬‫دور‬ ‫خود‬ ‫از‬ ،‫کن‬،‫بدار‬ ‫دشمن‬ ‫و‬‫زیرا‬
‫مردم‬‫عیوبی‬‫دارند‬‫که‬‫همه‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫داشتن‬ ‫پنهان‬ ‫در‬ ‫امت‬ ‫رهبر‬‫سزاوارتر‬،‫است‬ ‫پنهان‬ ‫تو‬ ‫بر‬ ‫آنچه‬ ‫مبادا‬ ‫پس‬ ‫است؛‬‫آشک‬‫ار‬
‫گردانی‬‫آنچه‬ ‫و‬‫هویدا‬‫است‬‫بپوشانی‬( .‫پوشی‬ ‫عیب‬)
www.nekoo.ir 15

16. ‫علوی‬ ‫اخالق‬
‫نامه‬46:‫در‬‫مشکالت‬‫خدا‬ ‫از‬‫یاری‬‫جوی‬‫و‬ ،‫درشتی‬‫با‬ ‫را‬‫اندك‬‫نرمی‬‫بیامیز‬.‫جا‬ ‫آن‬ ‫در‬‫که‬‫مدارا‬‫کردن‬‫مد‬ ،‫است‬ ‫بهتر‬‫ارا‬
‫کن‬‫در‬ ‫و‬ ،‫جایی‬‫که‬‫با‬ ‫جز‬‫درشتی‬‫کار‬‫انجام‬‫نگیرد‬،‫درشتی‬‫کن‬( .‫مدارا‬)
‫نامه‬53:‫از‬‫میان‬،‫مردم‬‫برترین‬‫را‬ ‫خود‬ ‫نزد‬ ‫فرد‬‫برای‬‫انتخاب‬ ‫قضاوت‬‫کن‬،‫کسانی‬‫که‬‫مراجعة‬‫ست‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫فراوان‬‫وه‬
‫نیاورد‬( .‫صدر‬ ‫سعه‬)
‫نامه‬27:،‫باش‬ ‫فروتن‬ ‫مردم‬ ‫با‬‫نرمخو‬‫باش‬ ‫خندان‬ ‫و‬ ‫رو‬ ‫گشاده‬ ،‫باش‬ ‫مهربان‬ ‫و‬( .‫صدر‬ ‫سعه‬)
‫نامه‬31:‫نصیحت‬‫خالصانه‬‫ات‬‫را‬‫نصیب‬‫دوستت‬‫کن‬‫خوب‬ ‫خواه‬ ،‫یا‬‫باشد‬ ‫بد‬( .‫پذیری‬ ‫نقد‬)
www.nekoo.ir 16

17. ‫علوی‬ ‫اخالق‬
‫حکمت‬458:‫نشانة‬‫ایمان‬‫است‬ ‫آن‬ ،‫که‬‫راست‬‫بگویی‬‫آنگاه‬‫که‬‫را‬ ‫تو‬‫زیان‬‫دروغ‬ ‫و‬ ‫رساند‬‫نگویی‬‫زمانی‬‫که‬‫به‬‫سود‬ ‫تو‬
‫و‬ ‫رساند‬‫آنکه‬‫بیش‬‫سخن‬ ‫عمل‬ ‫مقدار‬ ‫از‬‫نگویی‬‫از‬ ‫چون‬ ‫و‬‫دیگران‬‫سخن‬‫گویی‬‫خدا‬ ‫از‬ ،‫بترسی‬( .‫صداقت‬)
‫خطبه‬16:‫آنچه‬‫می‬‫گویم‬‫عهده‬ ‫به‬ ،‫می‬‫گیرم‬‫آن‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫و‬‫پایبندم‬.(‫پذیری‬ ‫مسئولیت‬)
‫نامه‬53:‫اگر‬‫خودت‬ ‫دشمن‬ ‫با‬‫پیمان‬‫بستی‬،‫یا‬‫امان‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫خود‬ ‫پناه‬ ‫در‬‫دادی‬(‫شرایط‬‫قبول‬ ‫را‬ ‫ذمه‬‫کردی‬)‫عهد‬ ‫به‬ ،‫خوی‬‫ش‬
‫برعهده‬ ‫آنچه‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫باش‬ ‫وفادار‬‫گرفتی‬‫سپر‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫جان‬ ‫و‬ ،‫باش‬ ‫امانتدار‬ ،‫پیمان‬،‫گردان‬ ‫خود‬‫زیرا‬‫هیچ‬‫یک‬‫از‬‫واجبات‬‫الهی‬،
‫همانند‬‫وفای‬‫عهد‬ ‫به‬‫نیست‬،‫که‬‫همة‬‫تمام‬ ‫با‬ ‫جهان‬ ‫مردم‬‫اختالفاتی‬‫که‬‫در‬‫افکار‬‫و‬‫تمایالت‬‫نظر‬ ‫اتفاق‬ ‫آن‬ ‫در‬ ،‫دارند‬‫دارند‬.
(‫وفای‬‫عهد‬ ‫به‬)
www.nekoo.ir 17

18. ‫علوی‬ ‫اخالق‬
‫نامه‬5:‫پست‬ ‫همانا‬‫فرمانداری‬‫برای‬‫تو‬‫وسیلة‬،‫نبوده‬ ‫نان‬ ‫و‬ ‫آب‬‫بلکه‬‫امانتی‬‫توست‬ ‫گردن‬ ‫در‬...‫تو‬ ‫دست‬ ‫در‬‫امو‬‫الی‬‫از‬
‫ثروت‬‫های‬‫خدای‬‫و‬ ‫بزرگ‬‫عزیز‬‫دار‬ ‫خزانه‬ ‫تو‬ ‫و‬ ‫است‬‫آنی‬‫من‬ ‫به‬ ‫تا‬‫بسپاری‬( .‫داری‬ ‫امانت‬)
‫حکمت‬437:‫هر‬ ‫عدالت‬‫چیزی‬‫در‬ ‫را‬‫جای‬‫خود‬‫می‬،‫نهد‬‫درحالی‬‫که‬‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫بخشش‬‫جای‬‫خارج‬ ‫خود‬‫می‬‫سازد‬.،‫عدالت‬
‫تدبیر‬‫عمومی‬،‫است‬ ‫مردم‬‫درحالی‬‫که‬‫گروه‬ ،‫بخشش‬‫خاصی‬‫عدالت‬ ‫پس‬ ‫است؛‬ ‫شامل‬ ‫را‬‫شریفتر‬‫است‬ ‫برتر‬ ‫و‬( .‫عدال‬‫و‬ ‫ت‬
‫بخشش‬)
‫نامه‬27:‫نگاه‬ ‫در‬‫هایت‬‫در‬ ‫و‬ ،‫نیم‬‫و‬ ‫نگاه‬‫خیره‬‫به‬ ،‫مردم‬ ‫به‬ ‫شدن‬‫تساوی‬‫رفتار‬‫کن‬‫در‬ ‫بزرگان‬ ‫تا‬ ،‫ستمکاری‬‫ط‬ ‫تو‬‫مع‬
‫نکنند‬‫و‬ ،‫ناتوا‬‫نها‬‫تو‬ ‫عدالت‬ ‫از‬‫مأیوس‬‫نگردند‬( .‫عدالت‬)
www.nekoo.ir 18

19. ‫علوی‬ ‫اخالق‬
‫نامه‬53:‫با‬‫باش‬ ‫مهربان‬ ‫و‬ ‫دوست‬ ‫همه‬!‫چونان‬ ‫هرگز‬ ‫مبادا‬‫حیوان‬‫شکاری‬‫باشی‬‫که‬‫را‬ ‫آنان‬ ‫خوردن‬‫غنیمت‬‫دانی‬‫؛‬‫زیرا‬‫دو‬ ‫مردم‬
‫دسته‬‫اند‬:‫دسته‬‫ای‬‫برادر‬‫دینی‬‫دست‬ ‫و‬ ‫تو‬‫های‬‫دیگر‬‫در‬ ‫تو‬ ‫همانند‬ ،‫آفرینش‬‫میباشند‬(‫احترام‬‫نامشروط‬)
‫بدان‬‫ای‬‫مالک‬!‫هیچ‬‫وسیله‬‫ای‬‫برای‬‫اعتماد‬ ‫جلب‬‫رعیت‬‫به‬‫والی‬‫از‬ ‫بهتر‬ ،‫نیکوکاری‬،‫مردم‬ ‫به‬‫تخفیف‬‫مالیات‬‫اجب‬ ‫عدم‬ ‫و‬‫به‬ ‫ار‬‫کاری‬
‫که‬،‫ندارند‬ ‫دوست‬‫نیست‬....‫من‬ ‫و‬ ‫دادند‬ ‫فرمان‬ ‫من‬ ‫به‬ ‫نگو‬ ‫مردم‬ ‫به‬‫نیز‬‫فرمان‬‫میدهم‬‫پس‬ ،‫باید‬‫شود‬ ‫اطاعت‬.(‫مدارا‬)
‫نامه‬25:‫از‬ ‫ترس‬ ‫با‬‫خدایی‬‫که‬‫یکتاست‬‫و‬‫همتایی‬،‫ندارد‬‫حرکت‬‫کن‬.‫راه‬ ‫سر‬ ‫در‬‫هیچ‬‫مسلمانی‬‫را‬‫نترسان‬،‫یا‬‫از‬ ‫زور‬ ‫با‬‫زمی‬‫ن‬‫او‬
‫نگذر‬‫حقوق‬ ‫از‬ ‫تر‬ ‫افزون‬ ‫و‬‫الهی‬‫او‬ ‫از‬‫مگیر‬...‫سپس‬‫می‬‫گویی‬:‫ای‬‫خدا‬ ‫بندگان‬!‫مرا‬‫ولی‬‫را‬ ‫خدا‬ ‫حق‬ ‫تا‬ ،‫فرستاده‬ ‫خدا‬‫که‬‫ام‬ ‫در‬‫وال‬
‫شماست‬‫تحویل‬‫بگیرم‬.‫آیا‬‫شما‬ ‫اموال‬ ‫در‬‫حقی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫نمایندة‬‫او‬‫بپردازید‬‫اگر‬ ‫؟‬‫کسی‬‫گفت‬:‫نه‬!‫دیگر‬‫مرا‬ ‫او‬ ‫به‬‫جعه‬‫نکن‬‫و‬ ،
‫اگر‬‫کسی‬‫داد‬ ‫پاسخ‬:‫آری‬!‫همراهش‬‫آ‬ ‫بدون‬ ،‫برو‬‫نکه‬‫را‬ ‫او‬‫بترسانی‬،‫یا‬‫تهدید‬‫کنی‬،‫یا‬‫به‬‫کار‬‫مشکلی‬‫وادار‬‫سازی‬( .‫مهرب‬‫احترام‬ ،‫انی‬)
www.nekoo.ir 19

20. ‫سوال‬‫امتحانی‬
‫علی‬ ‫امام‬ ‫دید‬ ‫از‬ ‫عدالت‬(‫ع‬)‫دهید‬ ‫توضیح‬ ‫مختصرا‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫انواع‬ ‫دارد؟‬ ‫معنایی‬ ‫چه‬.
‫دهید‬ ‫توضیح‬ ‫را‬ ‫مورد‬ ‫دو‬ ‫کدامند؟‬ ‫اسالم‬ ‫دید‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬.
‫شوند؟‬ ‫اعمال‬ ‫باید‬ ‫افراد‬ ‫تمام‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫شرط‬ ‫و‬ ‫قید‬ ‫بدون‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫اخالق‬ ‫اصول‬ ‫کدام‬
www.nekoo.ir 20

21. www.nekoo.ir
‫ضمیمه‬:‫سجاد‬ ‫اما‬ ‫حقوق‬ ‫رساله‬(‫ع‬)
‫ِّد‬‫د‬‫متع‬ ‫منابع‬ ‫در‬ ‫نقل‬:
«‫العقول‬ ‫تحف‬»
«‫الفقیه‬ ‫یحضره‬ ‫ال‬ ‫من‬»‫صدوق‬ ‫شیخ‬
«‫خصال‬»‫صدوق‬ ‫شیخ‬
‫است‬ ‫حجم‬ ‫کم‬ ‫بسیار‬(‫حدود‬ ‫در‬15‫صفحه‬)
21

22. www.nekoo.ir
‫هایشان‬ ‫ریشه‬ ‫و‬ ‫حقوق‬ ‫مدل‬
‫خداست‬ ‫حق‬ ،‫حقوق‬ ‫مبنای‬
‫عقل‬ ‫ابزار‬ ‫با‬ ‫روایات‬ ‫و‬ ‫آیات‬ ‫منبع‬
‫زندگی‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫پیاده‬ ‫قابل‬ ‫محتوا‬
‫دیگران‬ ‫حق‬
‫اعمال‬ ‫حق‬
‫بدن‬ ‫حق‬
‫خدا‬ ‫حق‬
22

23. www.nekoo.ir
‫حقوق‬ ‫خصوصیات‬
‫هستند‬ ‫سرراست‬ ‫و‬ ‫ساده‬ ‫اجرا‬ ‫و‬ ‫فهم‬ ‫برای‬
‫اند‬ ‫همخوان‬ ‫تکلیف‬ ‫و‬ ‫حق‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫متقابل‬ ‫موارد‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬
‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫واقعی‬ ‫های‬ ‫موقعیت‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫فرد‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫مفهومی‬ ‫یکپارچگی‬
‫اند‬ ‫شده‬ ‫ده‬ ‫آور‬ ‫اقتضایی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫احکام‬(‫بودی‬ ‫موافق‬ ‫او‬ ‫با‬ ‫اگر‬ ‫مشاور‬ ‫حق‬ ‫مثال‬....‫اگ‬ ‫و‬‫ر‬
‫بودی‬ ‫مخالف‬).....
‫دینی‬ ‫برون‬ ‫استفاده‬ ‫قابلیت‬(‫فطرت‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬)
‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫اهمیت‬ ‫فرد‬ ‫تشخیص‬ ‫قدرت‬ ‫به‬
‫که‬ ‫آمده‬ ‫بندها‬ ‫بیشتر‬ ‫انتهای‬ ‫در‬‫نیست‬ ‫خداوند‬ ‫از‬ ‫غیر‬ ‫قدرتی‬
‫مشروعیت‬ ‫و‬ ‫الهی‬ ‫مبنای‬
23

24. ‫مشترك‬ ‫تم‬
‫بیهوده‬ ‫عمل‬ ‫انجام‬ ‫عدم‬
‫مهربانی‬ ‫و‬ ‫خوشرویی‬
‫قدرشناسی‬ ‫و‬ ‫تشکر‬
‫افزایی‬ ‫هم‬
‫بینی‬ ‫خوش‬
‫دیگران‬ ‫منافع‬ ‫حفظ‬
‫اجتماعی‬ ‫کنش‬ ‫مثابه‬ ‫به‬ ‫کنش‬ ‫هر‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫جامعه‬ ‫اهمیت‬(‫غیر‬ ‫مالحظه‬ ‫با‬)
‫یادگیری‬ ‫و‬ ‫تفکر‬
‫بودن‬ ‫خالصانه‬
www.nekoo.ir 24

25. www.nekoo.ir
‫انسان‬
‫عبادات‬ ‫و‬ ‫افعال‬
•‫نماز‬
•‫روزه‬
•‫صدقه‬
•‫قربانی‬
•‫نس‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫البته‬‫خه‬
‫شده‬ ‫آورده‬ ‫هم‬ ‫حج‬
‫بدن‬ ‫اعضای‬
•‫زبان‬
•‫گوش‬
•‫چشم‬
•‫پا‬
•‫دست‬
•‫شکم‬
•‫عورت‬
‫خدا‬
‫دیگران‬
‫شرک‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫عبادت‬(‫غیر‬ ‫بندگی‬)‫کند‬ ‫می‬ ‫کفایت‬ ‫را‬ ‫آخرت‬ ‫و‬ ‫دنیا‬ ‫مقابل‬ ‫در‬ ‫خدا‬
‫تمام‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫خدادادی‬ ‫نیروی‬
(‫خودشکوفایی‬)
25

26. ‫اعمال‬ ‫و‬ ‫اعضا‬ ‫حقوق‬ ‫برخی‬
‫دست‬:‫واجبات‬ ‫از‬ ‫نکردن‬ ‫منع‬ ‫و‬ ‫حرام‬ ‫فعل‬ ‫انجام‬ ‫عدم‬(‫ایجاب‬ ‫و‬ ‫سلب‬)
‫حرام‬ ‫روزی‬ ‫از‬ ‫نهی‬ ‫و‬ ‫حالل‬ ‫روزی‬ ‫کسب‬
‫شکم‬:‫حالل‬ ‫خوردن‬ ‫در‬ ‫اعتدال‬ ‫حفظ‬ ‫و‬ ‫بودن‬ ‫دیگران‬ ‫فکر‬ ‫به‬
‫صدقه‬ ‫حق‬:‫منت‬ ‫بی‬ ‫و‬ ‫مخفیانه‬
‫کردن‬ ‫قربانی‬ ‫حق‬:‫خدا‬ ‫برای‬ ‫خالصانه‬
‫مال‬ ‫حق‬(‫آمده‬ ‫دیگران‬ ‫بخش‬ ‫در‬:)‫و‬ ‫خطا‬ ‫در‬ ‫شراکت‬ ،‫حالل‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫کسب‬
‫دارد‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫مال‬ ‫که‬ ‫کسی‬ ‫صواب‬
www.nekoo.ir 26

27. www.nekoo.ir
‫پیشوایان‬(‫مالکان‬ ،‫علمی‬ ،‫حکومتی‬)
‫دستان‬ ‫زیر‬(‫دانشجو‬ ،‫رعیت‬)
‫نزدیکان‬(‫شریک‬ ،‫همسایه‬ ،‫دوستان‬ ،‫خانواده‬)
‫دیگر‬ ‫افراد‬(،‫غالم‬ ،‫ولی‬‫موذن‬،‫گیرنده‬ ‫مشورت‬ ،‫کننده‬ ‫معاشرت‬ ،‫جماعت‬ ‫امام‬ ،
،‫انسان‬ ‫بر‬ ‫موثر‬ ‫فرد‬ ،‫کند‬ ‫می‬ ‫کمک‬ ‫درخواست‬ ‫که‬ ‫کسی‬ ،‫کوچکتر‬ ‫و‬ ‫بزرگتر‬
‫کافر‬ ،‫مسلمین‬ ،‫دعوا‬ ‫طرفین‬ ،‫کند‬ ‫می‬ ‫شاد‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫که‬ ‫فردی‬‫ذمی‬)
‫دیگران‬ ‫حقوق‬
27

28. ‫حقوق‬ ‫برخی‬
‫دانشجو‬ ‫و‬ ‫استاد‬ ‫حق‬:‫انتقال‬ ،‫دقت‬ ‫و‬ ‫ذهنی‬ ‫آمادگی‬ ،‫احترام‬‫صبورانه‬ ،‫صادقانه‬‫و‬
‫مهربانانه‬‫علم‬
‫حق‬‫کننده‬ ‫احسان‬:‫در‬ ‫خوبی‬ ‫با‬ ‫جبران‬ ،‫خوبی‬ ‫انتشار‬ ،‫دعا‬ ،‫شکر‬‫هنگام‬‫نیازش‬
‫حق‬‫معاشر‬:‫نیرنگ‬ ‫و‬ ‫خیانت‬ ‫و‬ ‫ضرر‬ ‫عدم‬."‫ب‬ ‫خودت‬ ‫منافع‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫رساندن‬ ‫ضرر‬‫ه‬
‫نموده‬ ‫اعتماد‬ ‫تو‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫کسی‬‫است‬ ‫ربا‬
www.nekoo.ir 28

29. ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬
‫حق‬‫کسیکه‬‫میخواهد‬ ‫مشورت‬ ‫تو‬ ‫از‬:‫اشر‬ ‫عدم‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫معتمد‬ ‫فردی‬ ‫به‬ ‫ارجاع‬ ،‫خوشرویی‬ ‫و‬ ‫نرمی‬ ،‫وضوح‬‫اف‬
‫حق‬‫شونده‬ ‫نصیحت‬:‫ذهنی‬ ‫و‬ ‫اجرایی‬ ‫توان‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫صحیح‬ ‫نصیحت‬
‫حق‬‫کسیکه‬‫خواهد‬ ‫می‬ ‫کمک‬ ‫تو‬ ‫از‬:‫ب‬ ‫اعتنا‬ ‫عدم‬ ،‫هست‬ ‫ای‬ ‫آماده‬ ‫صدقه‬ ‫اگر‬ ‫صدقه‬ ‫دادن‬ ،‫توان‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫کمک‬‫ه‬
‫عدم‬ ،‫گفتارش‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫شک‬‫تحقیر‬
‫حق‬‫کسیکه‬‫میخواهی‬ ‫کمک‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫تو‬:‫کمک‬ ‫عدم‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫بد‬ ‫گمان‬ ‫عدم‬ ،‫تشکر‬
www.nekoo.ir 29

30. ‫مالی‬ ‫تامین‬ ‫و‬ ‫شرکتی‬ ‫حاکمیت‬ ‫حقوق‬
‫شریک‬ ‫حق‬:‫غیاب‬ ‫در‬‫حفظ‬‫منافع‬‫و‬‫از‬ ‫حفاظت‬ ،‫مشورت‬ ‫بدون‬ ‫گیری‬ ‫تصمیم‬ ‫عدم‬ ،‫مساوات‬ ‫حضور‬ ‫در‬
‫عدم‬ ‫و‬ ‫مال‬‫خیانت‬
‫دست‬‫تا‬ ‫است؛‬ ‫شرکاء‬ ‫با‬ ‫خداوند‬‫وقتیکه‬‫خیانت‬ ‫دیگر‬ ‫هم‬ ‫به‬‫نکنند‬
‫مال‬ ‫حق‬:‫جان‬ ،‫حالل‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫کسب‬‫عزیزتر‬‫که‬ ‫کسی‬ ‫صواب‬ ‫و‬ ‫خطا‬ ‫در‬ ‫انسان‬ ،‫است‬ ‫مال‬ ‫از‬‫مالش‬‫در‬ ‫را‬
‫است‬ ‫شریک‬ ‫دارد‬ ‫اختیار‬
‫طلبکار‬ ‫حق‬:‫خواهش‬ ‫و‬ ‫تشکر‬ ‫و‬ ‫خوشرویی‬ ‫با‬ ‫گرفتن‬ ‫فرصت‬ ‫یا‬ ،‫توان‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫سریع‬ ‫پرداخت‬
www.nekoo.ir 30

31. ‫سجاد‬ ‫امام‬ ‫دید‬ ‫از‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫حقوق‬
‫انسان‬ ‫الهی‬ ‫وظایف‬ ‫در‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫حقوق‬ ‫ریشه‬
‫گردد‬ ‫تبدیل‬ ‫پرستی‬ ‫پول‬ ‫به‬ ‫نباید‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬(‫شرك‬)
‫مدیر‬‫دهند‬ ‫مشورت‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫صمیمیت‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫و‬ ‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫عداوت‬ ‫نباید‬ ‫کارکنان‬ ‫و‬.
‫اجرایی‬ ‫و‬ ‫ذهنی‬ ‫ظرفیت‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫سازمانی‬ ‫روابط‬ ‫در‬‫طرفین‬‫ک‬ ‫به‬ ‫یکدیگر‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫قضاوت‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫صبر‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫توجه‬‫گرفته‬ ‫ار‬
‫شوند‬.
‫عدم‬‫دارد‬ ‫اهمیت‬ ‫نیز‬ ‫کارکنان‬ ‫عیب‬ ‫نکردن‬ ‫آشکار‬ ‫و‬ ‫تجسس‬.
‫مناسب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫در‬ ‫کارمندان‬ ‫نیازهای‬ ‫باید‬‫ارضاء‬‫گیرند‬ ‫قرار‬ ‫شکر‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫جبران‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫شود‬.
‫صحبت‬ ‫و‬ ‫نشینی‬ ‫هم‬ ‫اصول‬ ‫رعایت‬‫ارباب‬ ‫با‬‫رجوع‬.
www.nekoo.ir 31

32. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬
‫انسان‬ ‫نام‬ ‫به‬ ‫هست‬ ‫کتابی‬250‫معصومین‬ ‫زندگی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫مبارزات‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫ساله‬(‫ع‬)‫رهبری‬ ‫معظم‬ ‫مقام‬ ‫سخنان‬ ‫از‬ ‫برگرفته‬
‫میان‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫نیز‬ ‫ارایه‬ ‫این‬ ‫مطالب‬ ‫در‬‫سیره‬‫علی‬ ‫حضرت‬ ‫گفتار‬ ‫و‬(‫ع‬)‫سجاد‬ ‫امام‬ ‫و‬(‫ع‬)‫وجو‬ ‫بسیاری‬ ‫های‬ ‫شباهت‬‫دارد‬ ‫د‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫درك‬ ‫قابل‬ ‫آن‬ ‫بوسیله‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫برگرفته‬ ‫الهی‬ ‫و‬ ‫پاك‬ ‫فطرت‬ ‫از‬ ‫دین‬ ‫تمام‬.
‫عقل‬ ‫و‬ ‫شرع‬ ‫میان‬(‫تا‬ ‫و‬‫علم‬ ‫حدودی‬)‫مجرای‬ ‫از‬ ‫اخالقی‬ ‫های‬ ‫آموزه‬ ‫تمام‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫مالزمه‬ ‫یک‬ ‫منطق‬ ‫و‬ ‫عرفان‬ ،‫حقوق‬ ‫و‬ ‫اخالق‬ ،
‫و‬ ‫الهی‬ ‫فطرت‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫تمام‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫درك‬ ‫قابل‬ ‫اخالق‬ ،‫شرع‬ ،‫عرفان‬ ،‫عقل‬‫خداجوی‬‫است‬ ‫شده‬ ‫نهاده‬ ‫بنا‬ ‫انسان‬.
www.nekoo.ir 32