Econ ch 1

1. Бүлэг # 0: Удиртгал

2. Эконометрик гэж юу вэ?
• Эконометрик ньЭконометрик нь ““эдийн засгийн хэмжил з йүэдийн засгийн хэмжил з йү ”” гэсэн утгыггэсэн утгыг
илэрхийлдэгилэрхийлдэг.. Эконометрикийн цар х рээ дараахүЭконометрикийн цар х рээ дараахү
тодорхойлолтуудаас харахад ихээхэн рг н х рээтэй ньө ө үтодорхойлолтуудаас харахад ихээхэн рг н х рээтэй ньө ө ү
харагдана:харагдана:
• ““Тоон р д нг олж авахын тулдү үТоон р д нг олж авахын тулдү ү математик эдийн засгийнматематик эдийн засгийн
загваруудыг эдийн засгийн г гд л б хий эмпирикө ө ө үзагваруудыг эдийн засгийн г гд л б хий эмпирикө ө ө ү
дэмжлэгээр хангахдэмжлэгээр хангах математик статистикийн хэрэглээнээсматематик статистикийн хэрэглээнээс
б рдэнэүб рдэнэү ” (Gerhard 1968).” (Gerhard 1968).
• ““Эконометрик ньЭконометрик нь эдийн засгийн зэгдлийн шинжилгээндүэдийн засгийн зэгдлийн шинжилгээндү
ашиглагддаг статистик д гнэлт, математик, эдийн засгийнүашиглагддаг статистик д гнэлт, математик, эдийн засгийнү
онолын хэрэгсэл б хий нийгмийн шинжлэх ухаан гэжүонолын хэрэгсэл б хий нийгмийн шинжлэх ухаан гэжү
тодорхойж болнотодорхойж болно” (Goldberger 1964).” (Goldberger 1964).
• ““Эконометрик ньЭконометрик нь эдийн засгийн хуулиудын эмпирикэдийн засгийн хуулиудын эмпирик
тодорхойлолттойтодорхойлолттой холбоотой юмхолбоотой юм” (Theil 1971).” (Theil 1971).

3. Эконометрик яагаад бие даасан
мэргэжлийн чиглэл болдог вэ?
• Энэ хичээлийг дараах шалтгаануудын улмаас судлахЭнэ хичээлийг дараах шалтгаануудын улмаас судлах
хэрэгтэйхэрэгтэй::
• Эдийн засгийн онол нь ихэвслэнЭдийн засгийн онол нь ихэвслэн чанарынчанарын талаас ньталаас нь
баталгаа, таамагбаталгаа, таамаг дэвш лдэгүүдэвш лдэгүү ((эрэлтийн хуульэрэлтийн хууль)) ба энэ хуульба энэ хууль
нь хамаарлын талаар ямар нэг тоон хэмж рээрүүнь хамаарлын талаар ямар нэг тоон хэмж рээрүү
хангадагг йүхангадагг йү .. Энэ бол эконометрикчийн ажил юмЭнэ бол эконометрикчийн ажил юм..
• Математик эдийн засгийнМатематик эдийн засгийн гол асуудал нь онолынгол асуудал нь онолын хэмжилтхэмжилт,,
эмпирик баталгааг йгээр эдийн засгийн онолыг математикүэмпирик баталгааг йгээр эдийн засгийн онолыг математикү
хэлбэрээр тайлбарладагхэлбэрээр тайлбарладаг.. Эконометрик нь эдийн засгийнЭконометрик нь эдийн засгийн
онолынонолын эмпирик баталгаагэмпирик баталгааг ил тэй сонирхдогүүил тэй сонирхдогүү ..
• Эдийн засгийн статистикЭдийн засгийн статистик нь эдийн засгийн г гдлийгө өнь эдийн засгийн г гдлийгө ө
цуглуулж, боловсруулж, график болон х снэгтээрүцуглуулж, боловсруулж, график болон х снэгтээрү
илэрхийлэхэд голлон анхаардаг. нээс цаашхи ажлыгҮүилэрхийлэхэд голлон анхаардаг. нээс цаашхи ажлыгҮү
эконометрикчид хийдэг.эконометрикчид хийдэг.

4. Эконометрикийн арга з йү
• Ер нхийд нь хэлэхэд уламжлалт эконометрикийн арга з йө үЕр нхийд нь хэлэхэд уламжлалт эконометрикийн арга з йө ү
нь дараах алхамуудаар хийгддэгнь дараах алхамуудаар хийгддэг::
1.1. Онолын суурьОнолын суурь таамаглалтаамаглал дэвш лэхүүдэвш лэхүү ..
2.2. ОнолынОнолын математикматематик загварыг тодорхойлохзагварыг тодорхойлох
3.3. ЭконометрикЭконометрик загварыг тодорхойлохзагварыг тодорхойлох
4.4. г гд лӨ ө өг гд лӨ ө ө цуглуулахцуглуулах
5.5. Эконометрик загварынЭконометрик загварын параметр дийгүүпараметр дийгүү нэлэхүнэлэхү
6.6. ТаамаглалТаамаглал шалгахшалгах
7.7. ПрогнозПрогноз хийххийх
8.8. ЗагварыгЗагварыг бодлогынбодлогын буюу хяналтын зорилгоор ашиглахбуюу хяналтын зорилгоор ашиглах
• Эдгээр алхамуудыг бидний сайн мэдэх КейнсийнЭдгээр алхамуудыг бидний сайн мэдэх Кейнсийн
хэрэглээний онолын хувьд авч зьеүхэрэглээний онолын хувьд авч зьеү

5. 1.1. Онолын суурь таамаглал хийхОнолын суурь таамаглал хийх
• Кейнс хэрэглэгчдийн орлого с х д хэрэглээ дунджаар сд гө ө ө ө өКейнс хэрэглэгчдийн орлого с х д хэрэглээ дунджаар сд гө ө ө ө ө
боловч орлогоос давж сд гг й гэж зсэнө ө ү үболовч орлогоос давж сд гг й гэж зсэнө ө ү ү (MPC < 1).(MPC < 1).
2.2. Хэрэглээний математик загварыг тодорхойлохХэрэглээний математик загварыг тодорхойлох ((нэгнэг
тэгшитгэлийн загвартэгшитгэлийн загвар))
Y = βY = β11 + β+ β22X 0 < βX 0 < β22 < 1< 1 (I.3.1)(I.3.1)
Y =Y = хэрэглээний зардалхэрэглээний зардал ((хамааран хувьсагчхамааран хувьсагч))
X =X = орлогоорлого (( л хамаарах буюу тайлбарлагч хувьсагчүл хамаарах буюу тайлбарлагч хувьсагчү ))
ββ11 == тогтмол параметртогтмол параметр
ββ22 == нцгийн коэффициентөнцгийн коэффициентө
• нцгийн коэффициентӨнцгийн коэффициентӨ ββ22 ньнь MPCMPC-г хэмждэг-г хэмждэг..

6. • Геометрийн хувьдГеометрийн хувьд

7. 3.3. Хэрэглээний эконометрик загварыг тодорхойлохХэрэглээний эконометрик загварыг тодорхойлох
• Эдийн засгийн хувьсагчдын хоорондынЭдийн засгийн хувьсагчдын хоорондын хамааралхамаарал ер нхийд ягө өөер нхийд ягө өө
тодорхой биштодорхой биш байдаг. Орлогоос гадна бусад хувьсагчидбайдаг. Орлогоос гадна бусад хувьсагчид
хэрэглээнд н л лд гө өө өхэрэглээнд н л лд гө өө ө .. Жишээ ньЖишээ нь,, гэр б лийн хэмжээүгэр б лийн хэмжээү ,, гэр б лийнүгэр б лийнү
гиш дийн насүүгиш дийн насүү ,, гэр б лийн шашинүгэр б лийн шашинү гэх мэт хувьсагчид ч м нөгэх мэт хувьсагчид ч м нө
хэрэглээнд тодорхой н л з лдэгө өө ү үүхэрэглээнд тодорхой н л з лдэгө өө ү үү ..
• Эдийн засгийн хувьсагчдын хоорондох тодорхой бус хамаарлыгЭдийн засгийн хувьсагчдын хоорондох тодорхой бус хамаарлыг
х лээн з вш рв лү ө өө өх лээн з вш рв лү ө өө ө (I.3.1)(I.3.1) дараах байдлаар рчл гд нөө ө ө өдараах байдлаар рчл гд нөө ө ө ө::
• Y = βY = β11 + β+ β22X +X + uu (I.3.2)(I.3.2)
• ЭндЭнд uu ньнь з р буюу алдааны утгаө үүз р буюу алдааны утгаө үү ба энэ нь сайн тодорхойлогдсонба энэ нь сайн тодорхойлогдсон
магадлалын шинж чанармагадлалын шинж чанар б хий санамсарг йү үб хий санамсарг йү ү ((стохастикстохастик)) хувьсагчхувьсагч
юмюм.. З р гийн утгаө үүЗ р гийн утгаө үү uu нь хэрэглээнд н л л х загварт авч зээг йө өө ө ү үнь хэрэглээнд н л л х загварт авч зээг йө өө ө ү ү
бусад б х хувьсагдыг сайн илэрхийлдэг байж болох юм.үбусад б х хувьсагдыг сайн илэрхийлдэг байж болох юм.ү

8. • (I.3.2)(I.3.2) нь шугаман регрессийн загварын жишээ б г д нь Х-тэйө өө Үнь шугаман регрессийн загварын жишээ б г д нь Х-тэйө өө Ү
шугаман хамааралтай гэж таамагладаг ба уг хамаарал нь хувьшугаман хамааралтай гэж таамагладаг ба уг хамаарал нь хувь
з лэлт дийн хэлбэлзлээс хамаарч тодорхой биш юмү үү үүз лэлт дийн хэлбэлзлээс хамаарч тодорхой биш юмү үү үү . (I.3.2). (I.3.2)--
ийн эконометрик загвар нь зурагийн эконометрик загвар нь зураг I.2I.2-т д рслэгдсэн байнаү-т д рслэгдсэн байнаү ..

9. 4.4. г гд л цуглуулахӨ ө өг гд л цуглуулахӨ ө ө
• β1β1 баба β2β2-ийн тоон утгыг олохын тулд бидэнд г гд л хэрэгтэйө ө ө-ийн тоон утгыг олохын тулд бидэнд г гд л хэрэгтэйө ө ө ..
Х снэгтүХ снэгтү I.1I.1-д рхийн хэрэглээний зардалө-д рхийн хэрэглээний зардалө (PCE)(PCE) ба ДНБба ДНБ (GDP)(GDP)
г гдс н байнаө ө өг гдс н байнаө ө ө .. Энэ нь бодит г гд л юм.ө ө өЭнэ нь бодит г гд л юм.ө ө ө

10. Уг өгөгдлөөр Зураг I.3-г дүрслэв

11. 5.5. Эконометрик загварын нэлэлтүЭконометрик загварын нэлэлтү
• Регрессийн шинжилгээРегрессийн шинжилгээ нь нэлэлт дийг олоход ашигдлагддагү үүнь нэлэлт дийг олоход ашигдлагддагү үү
гол хэрэгсэл юмгол хэрэгсэл юм.. Уг арга з й болон Х снэгтү үУг арга з й болон Х снэгтү ү I.1I.1-ийн г гдлийгө ө-ийн г гдлийгө ө
ашиглан бидашиглан бид ββ11 баба ββ22 нэлэлтийн утгууд болохүнэлэлтийн утгууд болохү −184.08−184.08 баба 0.70640.7064-г-г
олж авсан. Иймд нэлэгдсэн хэрэглээний функц ньүолж авсан. Иймд нэлэгдсэн хэрэглээний функц ньү ::
• Yˆ = −184.08 + 0.7064XYˆ = −184.08 + 0.7064Xii (I.3.3)(I.3.3)
• нэлэгдсэн регрессийн шулуун ЗурагҮнэлэгдсэн регрессийн шулуун ЗурагҮ I.3I.3-т д рслэгдсэн байнаү-т д рслэгдсэн байнаү ..
Регрессийн шулуунРегрессийн шулуун г гд лтэй маш сайн нийцэж байнаө ө өг гд лтэй маш сайн нийцэж байнаө ө ө .. нгцийнӨнгцийнӨ
коэффициенткоэффициент ((жишээ ньжишээ нь, MPC), MPC) ойролцоогооройролцоогоор 0.700.70 байгаа ба бодитбайгаа ба бодит
орлогын 1 долларын с лт нь бодит хэрэглээг дунджаар 70ө өорлогын 1 долларын с лт нь бодит хэрэглээг дунджаар 70ө ө
центээр с х д х ргэдэг.ө ө ө үцентээр с х д х ргэдэг.ө ө ө ү

12. 6.6. Таамаглал шалгахТаамаглал шалгах
• Шалгаж буй онолын таамаглалын дагуу тэгшитгэлШалгаж буй онолын таамаглалын дагуу тэгшитгэл (I.3.3)(I.3.3)-т олдсон-т олдсон
нэлэлт дийг шалгах хэрэгтэй. Кейнсү үүнэлэлт дийг шалгах хэрэгтэй. Кейнсү үү MPCMPC эерэг б г д 1-ээсө өөэерэг б г д 1-ээсө өө
бага утгатай байна гэж таамагласан.бага утгатай байна гэж таамагласан. Бидний жишээндБидний жишээнд MPCMPC
ойролцоогооройролцоогоор 0.700.70 гэж олдсон. Гэхдээ бид нийг Кейнсийнүүгэж олдсон. Гэхдээ бид нийг Кейнсийнүү
хэрэглээний онолын баталгаа гэж зэхээс мн уг нэлэлтийгү ө ө үхэрэглээний онолын баталгаа гэж зэхээс мн уг нэлэлтийгү ө ө ү
нэгээс хангалттай бага эсэхийг мэдэх хэрэгтэйнэгээс хангалттай бага эсэхийг мэдэх хэрэгтэй.. р р хэлбэлӨө өөр р хэлбэлӨө өө
0.700.70 нь статистикийн хувьднь статистикийн хувьд 11-ээс бага уу-ээс бага уу?? Хэрэв тийм болХэрэв тийм бол
Кейнсийн онолыг дэмжиж болох юмКейнсийн онолыг дэмжиж болох юм..
• Т врийн нотолгооны ндсэн дээр эдийн засгийн онолыг батлахүү үТ врийн нотолгооны ндсэн дээр эдийн засгийн онолыг батлахүү ү
эсвэл няцаах ньэсвэл няцаах нь статистик д гнэлтүстатистик д гнэлтү ((таамаглал шалгахтаамаглал шалгах)) гэгддэггэгддэг
статистикийн онолын салбарт тулгуурладаг.статистикийн онолын салбарт тулгуурладаг.

13. 7.7. Прогноз хийхПрогноз хийх
• нийг харуулахын тулд бид 1997 оны дундаж хэрэглээнийҮүнийг харуулахын тулд бид 1997 оны дундаж хэрэглээнийҮү
зардлыг нэлэхийг х сч байгаа гэе.ү үзардлыг нэлэхийг х сч байгаа гэе.ү ү 19971997 оны ДНБ-ий утгаоны ДНБ-ий утга 7269.87269.8
тэрбум доллар байсан бол хэрэглээ ньтэрбум доллар байсан бол хэрэглээ нь::
Yˆ1997 = −184.0779 + 0.7064 (7269.8)Yˆ1997 = −184.0779 + 0.7064 (7269.8) = 4951= 4951.3.3
(I.3.4)(I.3.4)
• Хэрэглээний зардлынХэрэглээний зардлын бодит утгабодит утга 19971997 ондонд 4913.54913.5 тэрбум доллартэрбум доллар
гэж тайлагнасангэж тайлагнасан.. нэлсэн загварҮнэлсэн загварҮ (I.3.3)(I.3.3) нь бодит хэрэглээнийнь бодит хэрэглээний
зардлыгзардлыг 37.8237.82 тэрбум доллараар ил нэлсэн байнаүү үтэрбум доллараар ил нэлсэн байнаүү ү .. БидБид
прогнозын алдаа ойролцоогоорпрогнозын алдаа ойролцоогоор 37.837.8 тэрбум доллар буюу 1997тэрбум доллар буюу 1997
оны бодит ДНБ-ий утгын ойролцоогоороны бодит ДНБ-ий утгын ойролцоогоор 7676 хувьхувь гэж хэлж чадахааргэж хэлж чадахаар
байнабайна..
• Одоо засгийн газарОдоо засгийн газар орлогын татварыг бууруулахорлогын татварыг бууруулах зорилт тавьжзорилт тавьж
байгаа гэе. Уг бодлогын орлого, улмаар хэрэглээний зардалд,байгаа гэе. Уг бодлогын орлого, улмаар хэрэглээний зардалд,
эцэст нь ажил эрхлэлтэд ямар н л з лэх вэ?ө өө ү үүэцэст нь ажил эрхлэлтэд ямар н л з лэх вэ?ө өө ү үү

14. • Зорьж буй бодлогын рчл лтийн р д нд х р нг оруулалтынөө ө ү ү ө ө өЗорьж буй бодлогын рчл лтийн р д нд х р нг оруулалтынөө ө ү ү ө ө ө
зардал сс н гэеө өзардал сс н гэеө ө .. Эдийн засагт ямар н л з лэх вэ? Макроө өө ү үүЭдийн засагт ямар н л з лэх вэ? Макроө өө ү үү
эдийн засгийн онолд х р нг оруулалтын зардлын нэг долларынө ө өэдийн засгийн онолд х р нг оруулалтын зардлын нэг долларынө ө ө
с лтийн р д н дэх орлогын рчл лтийг орлогын рж лэгчө ө ү ү өө ө ү үүс лтийн р д н дэх орлогын рчл лтийг орлогын рж лэгчө ө ү ү өө ө ү үү
М-р илэрхийлдгийг харуулдагМ-р илэрхийлдгийг харуулдаг::
• M =M = 1/(1 − MPC)1/(1 − MPC) (I.3.5)(I.3.5)
• рж лэгч ойролцоогоорҮ үүрж лэгч ойролцоогоорҮ үү M = 3.33M = 3.33.. Энэ нь х р нг оруулалтын нэгө ө өЭнэ нь х р нг оруулалтын нэгө ө ө
долларын с лтө өдолларын с лтө ө ((бууралтбууралт)) орлогыг 3.33 доллараар сг жө өорлогыг 3.33 доллараар сг жө ө
((бууруулжбууруулж)) байгааг харуулж байнабайгааг харуулж байна;; рж лэгч ажиллахын тулдү үүрж лэгч ажиллахын тулдү үү
хугацаа шаарддагийг тэмдэглэехугацаа шаарддагийг тэмдэглэе..
• Энэ тооцооллын критик утга ньЭнэ тооцооллын критик утга нь MPCMPC.. ИймдИймд MPCMPC-ийн тоон нэлэлтү-ийн тоон нэлэлтү
нь бодлогын зорилтод нэ цэнэтэй мэдээлэл болноүнь бодлогын зорилтод нэ цэнэтэй мэдээлэл болноү .. MPCMPC-г-г
мэдсэнээр засгийн газрын сангийн бодлогын р д нд орлого,ү үмэдсэнээр засгийн газрын сангийн бодлогын р д нд орлого,ү ү
хэрэглээний зардал, ажил эрхлэлт хэрхэн рчл гд хийг нэлжөө ө ө үхэрэглээний зардал, ажил эрхлэлт хэрхэн рчл гд хийг нэлжөө ө ө ү
чадна.чадна.

15. 8.8. Бодлогын зорилгоор загварыг ашиглахБодлогын зорилгоор загварыг ашиглах
• БидэндБидэнд (I.3.3)(I.3.3)-д г гдс н нэлсэн хэрэглээний функц байгаа гэе.ө ө ө ү-д г гдс н нэлсэн хэрэглээний функц байгаа гэе.ө ө ө ү
Засгийн газар хэрэглээний зардал ойролцоогоорЗасгийн газар хэрэглээний зардал ойролцоогоор 49004900 байхадбайхад
ажилг йдлийн т вшин одоогийнү үажилг йдлийн т вшин одоогийнү ү 4.2%4.2%-ийн т вшиндү-ийн т вшиндү
хадгалагдана гэж найдаж байгаа гэехадгалагдана гэж найдаж байгаа гэе.. Орлогын ямар т вшинүОрлогын ямар т вшинү
хэрэглээний зардлын зорилтот хэмжээг баталгаажуулах вэ?хэрэглээний зардлын зорилтот хэмжээг баталгаажуулах вэ?
• ХэрэвХэрэв (I.3.3)(I.3.3)-т г гдс н регрессийн р д н энгийн арифметикө ө ө ү ү-т г гдс н регрессийн р д н энгийн арифметикө ө ө ү ү
йлдлээр олдоно:үйлдлээр олдоно:ү
• 4900 = −1844900 = −184.0779 + 0.7064X.0779 + 0.7064X
(I.3.6)(I.3.6)
• Энд ойролцоогоорЭнд ойролцоогоор X = 7197X = 7197.. Орлогын т вшин ойролцоогоорүОрлогын т вшин ойролцоогоорү 71977197
((тэрбумтэрбум)) доллардоллар, MPC, MPC ойролцоогооройролцоогоор 0.700.70 гэж г гдс н едө ө ө үгэж г гдс н едө ө ө ү
хэрэглээ ойролцоогоорхэрэглээ ойролцоогоор 49004900 тэрбум доллар гэж олдоно.тэрбум доллар гэж олдоно. ЭдгээрЭдгээр
тооцооллууд нь нэлэгдсэн загвар бодлогын зорилгоорүтооцооллууд нь нэлэгдсэн загвар бодлогын зорилгоорү
хэрэглэгдэж болохыг харуулж байнахэрэглэгдэж болохыг харуулж байна.. Зохих сангийн болонЗохих сангийн болон
м нг ний бодлогын хослолоор засгийн газарө өм нг ний бодлогын хослолоор засгийн газарө ө зорилтот хувьсагчзорилтот хувьсагч
-ийн х сч буй т вшинд х рэхийн тулд хянагддаг хувьсагч Х-ийгҮ ү ү ү-ийн х сч буй т вшинд х рэхийн тулд хянагддаг хувьсагч Х-ийгҮ ү ү ү
рчилж болноөөрчилж болноөө ..

16. • ЗурагЗураг I.4I.4 сонгодог эконометрик загварын анатомыг нэгтгэнсонгодог эконометрик загварын анатомыг нэгтгэн
харуулж байна.харуулж байна.

17. • рс лд гч загваруудаас сонголт хийхӨ ө өрс лд гч загваруудаас сонголт хийхӨ ө ө
• Засгийн газрын агентлагЗасгийн газрын агентлаг ((жишээ нь АНУ-ын Худалдаа Ажжишээ нь АНУ-ын Худалдаа Аж
йлдвэрийн яамҮйлдвэрийн яамҮ )) х снэгтүх снэгтү I.1I.1-д з лсэн шиг эдийн засгийнү үү-д з лсэн шиг эдийн засгийнү үү
г гдлийг цуглуулдаг ба энд ямар нэг эдийн засгийн онолө өг гдлийг цуглуулдаг ба энд ямар нэг эдийн засгийн онолө ө
шаардлагаг й юмүшаардлагаг й юмү .. Тэгвэл энэ г гд л нь Кейнсийн хэрэглээнийө ө өТэгвэл энэ г гд л нь Кейнсийн хэрэглээнийө ө ө
онолыг нэхээр дэмжиж байна уу гэдгийг хэрхэн мэдэх вэүонолыг нэхээр дэмжиж байна уу гэдгийг хэрхэн мэдэх вэү ?? рӨөрӨө
хэрэглээний загвархэрэглээний загвар ((онолонол)) г гд лд ил нийцэх боломжтой юу?ө ө ө үүг гд лд ил нийцэх боломжтой юу?ө ө ө үү
Жишээ нь, Милтон ФрийдманЖишээ нь, Милтон Фрийдман тогтмол орлогын таамаглал гэгддэгтогтмол орлогын таамаглал гэгддэг
хэрэглээний загварыг х гж лсэн. Роберт Холл амьдралынө үүхэрэглээний загварыг х гж лсэн. Роберт Холл амьдралынө үү
м чл гийн тогтмол орлогын таамаглал гэгддэг хэрэглээнийө өм чл гийн тогтмол орлогын таамаглал гэгддэг хэрэглээнийө ө
загварыг х гж лсэн. Энэ хоёр загварын аль нэг нь эсвэл хоёулааө үүзагварыг х гж лсэн. Энэ хоёр загварын аль нэг нь эсвэл хоёулааө үү
Х снэгтүХ снэгтү I.1I.1-ийн г гд лд нийцэх боломжтой юуө ө ө-ийн г гд лд нийцэх боломжтой юуө ө ө ??
• Товчхондоо практикт судлаачид тулгардаг асуудал нь хэрэглээТовчхондоо практикт судлаачид тулгардаг асуудал нь хэрэглээ
орлогын хамаарал зэрэг г гдс н зэгдлийн рс лд хө ө ө ү ө ө өорлогын хамаарал зэрэг г гдс н зэгдлийн рс лд хө ө ө ү ө ө ө
загваруудын хооронд хэрхэн сонголт хийх явдал юм.загваруудын хооронд хэрхэн сонголт хийх явдал юм.

18. • Дээр хэлэлцсэн 8 алхамт сонгодог эконометрик арга з й ньүДээр хэлэлцсэн 8 алхамт сонгодог эконометрик арга з й ньү эдгээрэдгээр
рс лд гч таамаглалуудын аль нэгийг шалгахад ашиглагдажө ө өрс лд гч таамаглалуудын аль нэгийг шалгахад ашиглагдажө ө ө
болно гэсэн утгаар нь т вийг сахисанөболно гэсэн утгаар нь т вийг сахисанө .. рс лд гч таамаглалдӨ ө өрс лд гч таамаглалдӨ ө ө
оруулах хангалттай цогц арга з йг х гж лэх боломжтой юу? Энэү ө үүоруулах хангалттай цогц арга з йг х гж лэх боломжтой юу? Энэү ө үү
нь т вэгтэй, маргаантай сэдэв юм.үнь т вэгтэй, маргаантай сэдэв юм.ү