More Related Content
Similar to Санхүүгийн үндэс лекц №1
Similar to Санхүүгийн үндэс лекц №1 (20)
More from E-Gazarchin Online University
More from E-Gazarchin Online University (20)
Санхүүгийн үндэс лекц №1
- 1. 1. Санхүү, түүний үүрэг
2. Санхүүгийн харилцаа
3. Санхүүгийн байгууллагууд
4. Санхүүгийн зуучлал
- 2. Санхүү нь нийгэм анги давхрага болж
хуваагдан, мөнгө үүссэнтэй
холбоотойгоор бий болсон шинжлэх
ухааны ухагдахуун юм.
Мөнгөн хөрөнгийн нөөцийг бүрдүүлэх,
зарцуулах явцад үүсч байгаа эдийн
засгийн харилцааг санхүү гэнэ.
- 3. Санхүү үүсэхэд нөлөөлсөн хүчин
зүйлүүд:
Нийгмийн хөдөлмөрийн хуваарь
гарсан
Төр үүсч, үүрэг нь нэмэгдсэн
Үйлдвэрлэл өссөн
Аж ахуйн нэгж байгууллагууд үүссэн
- 4. Санхүүгийн харилцааны гол шинжүүд нь:
Ямагт мөнгөн хөрөнгийн хөдөлгөөнийг
дагалдаж бий болдог. ө/х Мөнгөөр
илэрхийлэгддэг.
Хуваарилалт, дахин хуваарилалтын
шинжтэй
ҮНБ,ҮО-ыг сангийн болон сангийн бус
хэлбэрээр хуваарилдаг.
- 5. Мөнгөн хөрөнгийн нөөцийг улсын
төвлөрсөн санд төвлөрүүлэн
хуваарилах замаар зарцуулахыг
сангийн хэлбэр гэнэ.
Мөнгөн хөрөнгийн нөөцийг үйлдвэр,
аж ахуйн нэгж байгууллага болон
өрхийн хэрэглээнд зарцуулах
хэлбэрийг сангийн бус гэнэ.
- 7. Санхүүгийн хуваарилалтын үүрэг нь:
Удирдлагын түвшин
Нийгмийн амьдралын хүрээ
Газар нутгийн хооронд ҮНБ,ҮО-ыг үр
ашигтайгаар хуваарилахад тусалдаг.
- 9. Бүх аж ахуйн нэгж байгууллагууд
үйл ажиллагаагаа явуулахдаа дагаж
мөрдвөл зохих санхүүгийн дүрэм,
журмыг санхүүгийн сахилга бат
гэнэ.
- 11. Төвлөрсөн болон төвлөрсөн бус
сангуудыг байгуулах, ашиглах
явцад үүсч байгаа мөнгөн
харилцааны нийлбэр цогцыг
санхүүгийн харилцаа гэнэ.
- 12. Санхүүгийн харилцаа нь маш өргөн
хүрээтэй байдаг тул тэдгээрийг
үүсэх хүрээ, ашиглагдах хэлбэр,
ерөнхий шинжээр нь системчлэн
ангилж авч үзэх шаардлагатай
болдог.
- 14. Аж ахуйн нэгж байгууллагын санхүү
Орлого
Зардал
Ашиг
o Төрийн санхүү
Төсвийн орлого
Төсвийн зардал
- 16. Өмчийн хэлбэрээс хамаарч:
Төрийн өмчийн байгууллагын
санхүү
Хувийн байгууллагын санхүү
Төрийн өмчийн оролцоотой
байгууллагын санхүү
- 19. Бүх төрлийн байгууллагуудын мөнгөн
хөрөнгийн удирдлага болон түүнтэй
холбоотой шийдвэр гаргах үйл
явцын нийлбэрийг санхүүгийн
удирдлага гэнэ.
Мөнгөн хөрөнгийн төсөв зохиох
Санхүүгийн төлөвлөлт хийх
- 22. Бэлэн болон бэлэн бус төлбөр
тооцооны хэрэгслүүдийг ашиглан
гүйлгээ хийхийг төлбөр тооцоо гэнэ.
Кассаар дамжуулж бэлэн мөнгөний
тооцоо, харилцах дансаар дамжуулж
бэлэн бус төлбөр тооцоог хийнэ.
- 25. Үнэт цаасны худалдаа арилжаа,
түүнтэй холбоотой үйлчилгээ
явуулах ашгийн төлөө бус хуулийн
этгээдийг хөрөнгийн бирж гэнэ.
- 26. Үнэт цаас өмчлөх эрх шилжсэнийг
бүртгэх байгууллагыг үнэт цаасны
төлбөр тооцооны байгууллага гэнэ.
Үнэт цаасыг биет ба биет бусаар
хадгалах этгээдийг үнэт цаасны
хадгаламжийн байгууллага гэнэ.
- 27. Даатгалын үйл ажиллагаа явуулдаг
мэргэжлийн байгууллагыг даатгалын
компани гэнэ.
- 28. Байгууллага иргэдийн сул чөлөөтэй
мөнгөн хөрөнгийг төвлөрүүлж,
хэрэгцээт газар нь шилжүүлэн
хуваарилах үйл ажиллагааг
санхүүгийн зуучлал гэнэ.
- 29. Санхүүгийн зуучлалын ач холбогдол нь:
Сул чөлөөтэй мөнгөн хөрөнгөө
ашигтайгаар байршуулах боломж олгодог
Хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэр олж авахад
тусалдаг
- 30. Санхүүгийн зуучлал байх зайлшгүй
шаардлагууд нь дараах нөхцлөөс
урган гардаг.
Нэг хэсэгт мөнгөн хөрөнгө
илүүдэлтэй байхад нөгөө хэсэгт
дутагдаж байдаг.
- 31. Хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэр олж
авах зардал өндөр байдаг
Илүүдэлтэй болон дутагдалтай
хөрөнгийн хэмжээ, ашиглагдах цаг
хугацаа нь өөр өөр байдаг
- 32. Хөрөнгийн
илүүдэлтэй тал
Хөрөнгийн
хэмжээ бага
Зээлдүүлэх
сонирхолтой
хугацаа богино
Хөрөнгийн
дутагдалтай тал
Их хэмжээний
хөрөнгө хэрэгтэй
байдаг
Удаан хугацаагаар
зээлдэх
сонирхолтой
- 33. Аль аль талд нь зардал их гардаг.
Эдгээр бэрхшээлийг даван туулахад
санхүүгийн зуучлал тусална.
- 34. Бага хэмжээний мөнгөн хөрөнгүүдийг
хөрөнгө оруулалтад шаардлагатай
хэмжээнд хүртэл хуримтлуулна.
Эрсдлийг бууруулна.
Санхүүгийн шинэ төрлийнхэрэгслүүдийг
ашиглан үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэх
боломжийг санхүүгийн байгууллагуудад
олгоно.
- 35. Гол нь хөрөнгө оруулалтын эх
үүсвэрээр хангаснаар эдийн засаг
хөгжих нөхцлийг бүрдүүлдэг.