Eğitimde pragmatizm

2. 20. yüzyıl Amerikan felsefesidir.
Pragma kelime olarak “fayda,yarar”
anlamındadır.
Esas itibariyle Amerikalı felsefeci John
Dewey’in deneyci düşünce sistemi üzerine
kurulmuştur.

3.  “Tecrübe” ve “yaşantı” bilginin esas
kaynağıdır(Gerçek,insanın tecrübelerinin ürünüdür).
 Gerçek,sürekli değişim halindedir(Mutlak doğru
yoktur).
 İnsan doğası sosyal ve biyolojik bir yapıya sahiptir.
 Gelişmenin kaynağının içgüdülerde olduğunu savunur.
 Amaca yararlılık ilkesi vardır.
 Değerler ve ahlaki ilkeler görecelidir ve
zamana,topluma,kültüre göre değişir.
 Yaşam tarzı olarak demokrasi önemlidir.
 Bireysellik yüceltilir ve insan davranışlarında eleştirel
bakış açısını ön planda olmalıdır.

4. Dewey,gerçek yaşamda
karşılaşılabilecek problemleri çözme
becerisini öne çıkarmıştır.Eğitimin
amacı, bireyi yetiştirmek ve gelecekte
hayatını kontrol etmesini sağlayacak
beceriler kazandırmaktır.Böyle bir
eğitimin merkezinde problem
çözme,uygulama ve tecrübe gibi
kavramlar yer almaktadır.

5. Dewey’in problem merkezli eğitiminde
öğretmen,öğrenmeyi yönlendirmekten çok
rehberlik eder.Öğretmenin öğrenmeyi
dolaylı yoldan kontrol etmesi en ideal
yöntemdir.Doğrudan kontrol,zorlama ya da
dış disiplin;genellikle öğrencinin iç
disiplinini zayıflatır ve kendi kendisini
yönlendirmesine engel olur.Bu nedenle
pragmatik eğitim felsefesi soyut ve değişmez
kavramlar yerine deneyci araştırmayı esas
alır.

6. Pragmatizme göre eğitim sosyal bir
süreçtir.Okul, deneysel öğrenme için en
uygun çevre ve demokratik özgür bir
toplumdur.Dewey’e göre okulun 3 işlevi
vardır:
1) Basitleştirilmiş bir çevre sağlamak
2) Özel olarak düzenlenmiş yaşantı ortamı
sağlamak
3) Sosyal çevredeki çeşitli öğeleri dengelemek
(Değirmencioğlu,1997)

7. Pragmatizmin “A Tipi” ve “B Tipi”
olmak üzere 2 tip öğrenme kuramı
vardır.A Tipi Homo Sapiens yazıyı
bulduktan sonra ortaya çıktığı ileri
sürülmektedir.Bu nedenle B Tipi’nin
günümüz insanı için gerekli tek kuram
olduğu düşünülmektedir.

8.  A Tipi Öğrenme Kuramı:
Kitaplardan öğrenme kuramıdır.
Genellikle başkalarının söz ya da ifadelerini
öğrenmekten ibarettir.
Öğrenen için çok az a da hiç anlam ifade etmeyen bir
muhteva etrafında toplanmakta ve öğrenmenin
hayattan kopuk bir durum içerisinde ortaya çıkacağını
varsaymaktadır.
Öğrenmenin esasen tekrar yoluyla gerçekleşeceğini
savunmaktadır.
Öğrenmenin daima olmasa bile ortaya çıktığı
tecrübeden farklı bir tecrübe içinde uygulanacağını
kabul etmektedir.

9.  B Tipi Öğrenme Kuramı:
Tepki gösterme öğrenme sürecinin gerekli bir
parçasıdır.
Öğrenme en iyi şekilde somut kişisel yaşama durumu
içinde işlemektedir.
Öğrenmenin ilk uygulaması normal olarak
öğrenmenin yer aldığı tecrübe içinde olmaktadır
çünkü öğrenme esasen bu tecrübeyi devam ettirmek
için vuku bulmaktadır.