eğitim ve felsefe

1. FELSEFE VE EĞİTİM
• EĞĠTĠMĠN TANIMI
• FELSEFE EĞĠTĠM ĠLĠġKĠSĠ
• EĞĠTĠM FELSEFESĠ AKIMLARI

2. EĞİTİMİN TANIMI ÜZERİNE
Bazı eğitim tanımları;
 KiĢinin davranıĢ örüntülerini değiĢtirme süreci.
(Tyler)
 Birey davranıĢlarında kendi yaĢantısı yoluyla kasıtlı
değiĢiklik süreci. (Yıldırım)
 Ġnsanı belirli amaçlar doğrultusunda yetiĢtirme süreci.(
Fidan)

3. EĞİTİMİN TANIMI ÜZERİNE
Felsefi görüşlere göre eğitim;
 Tanrı’ya uyum sürecidir. ( Ġdealizm)
 KuĢakları topluma uyumlu hale getirmedir.
(Realizm)
 KiĢiyi yaĢantılar yoluyla yeniden inĢadır.
(Pragmatizm)
 Doğayı değiĢtirerek üretim sürecidir. (Marxizm)
 KiĢinin doğal olgunlaĢmasını göstermesidir.
(Natüralizm)

4. EĞİTİMİN TANIMI ÜZERİNE
Temel olarak eğitim sürecinin genel ilkeleri;
 Ġnsanı asıl nesne olarak kabul eder.
 Ġnsanın mevcut durumunun yetersizliği dikkate
alınır.
 DeğiĢimin istendik ve kasıtlı olmasını amaçlar.
 Çevre, araç-gereç, yöntem-teknik meselelerini
önemser.
 Sürecin sonunda hedeflere ulaĢma ölçülür ve
yeniden düzenleme imkanları kullanılır.

5. FELSEFE EĞİTİM İLİŞKİSİ
Eğitim Felsefesi:
 Eğitim uygulamalarına yön verir.
 Eğitim çalıĢmalarını yönlendirir.
 Bireyin ve toplumun hangi amaçla eğitileceği
konusunda yol gösterir.
 Eğitim çabalarının coğrafya, tarih, insan, toplum ve
kültürel özelliklere uyumlu olarak sürmesini sağlar.

6. EĞĠTĠM FELSEFESĠ AKIMLARI
1.İlerlemecilik (Progressivism)
Pragmatik (faydacı)felsefenin eğitime uygulanıĢıdır.
 Pragmatik felsefe değiĢmeyi gerçeğinin esası olarak
görür.Bu nedenle de eğitimin sürekli bir geliĢim içinde
olduğu öne sürülür.
 Eğitimciler yeni bilgi ve çevredeki değiĢmeler ıĢığında
politika ve yöntemlerini ayarlamaya hazır olmalıdır.
 Eğitimin özü , tecrübenin sürekli olarak yeniden inĢa
edilmesindedir.

7. İlkeleri;
1. Eğitim aktif ve çocuğun ilgilerine göre olmalıdır.
2. Öğrenmede “problem çözme”yöntemi esas
alınmalıdır.
3. Okul yaĢama hazırlık olmaktan çok, yaĢamın
kendisi olmalıdır.
4. Öğretmenin görevi yönetmek değil, rehberlik
etmektir.
5. Okul, öğrencilerin yarıĢmadan çok, iĢbirliğine
özendirmeli ve yöneltmelidir.

8. 2.Esasilik (Essentialism)
Esasicilik bir felsefeye bağlı olmaktan çok doğrudan
doğruya bir eğitim hareketi olarak ortaya çıkmıĢtır.
 Birçok felsefi sistem ve görüĢle uyum halindedir.
 Esasiciler daha çok programların konu alanı üzerinde
durur ve zamanın tecrübesinden geçmiĢ kalıcı temel
konuların ve değerlerin seçimine önem verirler.
 Öğretmen otoritesinin sınıfta yeniden oturtulmasını
savunurlar.

9. İlkeleri;
1. Öğrenmenin doğasında, çok ve sıkı çalıĢma ve çoğu
zaman zorlanma / zorlama vardır.
2. Öğrenme zorlu ve çok çalıĢmayı gerektirir.
3. Eğitimde ve öğretimde “giriĢim” öğrenciden çok
öğretmen olmalıdır.
4. Eğitim sürecinin özü, “Konu Alanı”nın çok iyi
özümlenmesi oluĢturur.
5. Okulda zihinsel disiplin yaklaĢımının geleneksel
yöntemleri kullanılmalıdır.

10. 3.Daimicilik (Prennialism)
Bu akımın temelinde “Klasik realizm” yatar.
 Eğitimin evrensel nitelikteki belli gerçeklere göre
Ģekillendirilmesi üzerinde dururlar. Bunlara göre
insanın doğası ve ahlaki ilkeler değiĢmez.
 Eğitim sağlam ve doğru karakterli insan tipi yetiĢtirme
iĢiyle meĢgul olmalıdır.
 Ġnsan doğasının en iyi yanı “akıl”dır.Bu
nedenle, eğitimde insan zihninin geliĢmesine
(entelektüel eğitime)önem verilmesi gerekir.

11. İlkeleri;
1. DeğiĢmeyen, evrensel bir eğitim.
2. Entelektüel eğitim.
3. Evrensel ve ebedi (değiĢmez) gerçeğe uyum için
eğitim.
4. Eğitim hayatın bir kopyası değil, ona hazırlıktır.
5. Çocuk ve gençlere dünyanın hem manevi hem de
maddi gerçeklerini tanıtacak bilgiler verilmelidir.

12. 4-YENİDEN KURMACILIK: (Re-Constructionism)
Bu eğitim akımı ilerlemecilik akımının bir
devamıdır.Son geliĢen akımlardan biridir.
 Akımın dayandığı felsefe “pragmatizm” dir.
 John Dewey, Isaac Bergson, T. Brameld
temsilcilerindendir.
 Eğitimin amacı toplumu yeniden düzenlemek ve
toplumda gerçek demokrasiyi yerleĢtirmek olarak
kabul edilmektedir.

13. İlkeleri;
1. Eğitim yeni bir toplumsal düzen yaratmaya
giriĢmelidir.
2. Toplumsal değiĢmede temel sorumluluk okullardadır.
3. Bu iĢte esas güç öğretmenlerdedir.
4. Okul yeni bir toplumsal geliĢmeye imkan verecek
biçimde geleceğe yönelik olmalıdır.

14. 5-VAROLUŞÇULUK:(Egzistansiyalizm)
Bu akımın dayandığı felsefe varoluĢçuluktur.
 VaroluĢçular insana önem verirler. VaroluĢ özden önce
gelir.
 Ġnsan hayatı süresince ne yapacağı hakkında kararı
kendisi vermelidir.
 Her insan kendisinden, kendi değer yargılarından
sorumludur.

15. İlkeleri;
1. Bu felsefenin eğitime getirmek istediği unsur “Ġnsan
Özgürlüğü”dür.
2. Eğitim, kiĢinin kendi gerçek özellikleriyle
tanımasına imkan vermelidir.
3. Okul programları “ kiĢiliklerin geliĢmesine”
yardımcı olmalıdır.
4. Öğretmenin görevi kiĢinin kendisini tanımasına
yardımcı olmaktır.