1. การจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการ*
ดร. ประพนธ จุนทวิเทศ สสอ.
บทนํา
พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พุทธศักราช 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.
2545 ในมาตรา 22 กลาวถึงการจัดการศึกษาวา ผูเรียนทุกคนมีความสามารถในการเรียนรูพัฒนา
ตนเองไดตามธรรมชาติ เต็มศักยภาพ และถือวาผูเรียนสําคัญที่สุด และมาตรา 23 กลาวไววา การ
จัดการศึกษาตองเนนความสําคัญทั้งความรู คุณธรรม กระบวนการเรียนรู และบูรณาการตามความ
เหมาะสมของการศึกษาแตละระดับ จากขอความในมาตราทั้ง 2 มาตรานี้จะเห็นไดวา การจัดการ
ศึกษาไดมุงเนนการพัฒนาตัวผูเรียนมีความสมดุลโดยยึดหลักผูเรียนสําคัญที่สุด (Child-Centered)
สงเสริมใหผูเรียนพัฒนาตนเองตามธรรมชาติและเต็มศักยภาพ การจัดกระบวนการเรียนรูมุงเนน
การฝกทักษะการคิด การจัดการ การเผชิญสถานการณและการประยุกตความรูมาใชปองกันและ
แกปญหา จัดกิจกรรมใหผูเรียนไดเรียนรูจากประสบการณจริง ซึ่งหมายถึงการหลอมรวมทุกสิ่งทุก

อยางดังกลาวเขาเปนสิ่งเดียวกัน เพื่อใหผูเรียนไดเรียนรูอยางเปนธรรมชาติและมีความหมายตอชีวต
 ิ
ของผูเรียน
การจัดการเรียนรูแบบบูรณาการเปนการเรียนรูในลักษณะองครวม จัดการเรียนรูดวย

รูปแบบหรือวิธีการที่หลากหลาย เนนการจัดการเรียนการสอนตามสภาพจริง การเรียนรูรวมกัน การ
เรียนรูจากธรรมชาติ การเรียนรูจากการปฏิบัติจริง และมีการวัดและประเมินผลที่สอดคลองกับการ
จัดกิจกรรมการเรียนรู โดยประเมินจากการปฏิบัติ (Performance Assessment) และประเมินตาม
สภาพจริง (Authentic Assessment)
ความสําคัญของการบูรณาการ
ลักษณะการจัดการเรียนการสอนที่ผานมา เปนวิธีการเรียนที่มุงเนนการถายทอดเนื้อหาวิชา
มากกวาการเรียนรูจากสภาพที่เปนจริง และไมเนนกระบวนการเรียนรูที่ใหผูเรียนไดพัฒนาการคิด
วิเคราะห การแสดงความคิดเห็น การแสวงหาความรูดวยตนเอง อีกทั้งยังขาดการเชื่อมโยงให

เหมาะสมกับบริบทและสภาพแวดลอมในสังคม
*สรุปสาระสําคัญและเพิ่มเติมจากหนังสือ ผศ. ดร. สิริพัชร เจษฎาวิโรจน. 2546. การจัดการเรียน
การสอนแบบบูรณาการ. กรุงเทพ ฯ. บุค พอยท.

2. 2
ผลการใชหลักสูตรยังมีขอจํากัดหลายประการ การสอนแยกออกเปนวิชา ทําใหการเรียนรู
แยกกันเปนสวน ๆ ไมสัมพันธหรือไมสอดคลองกับชีวิตจริงของผูเรียน ผูเรียนมีสวนรวมใน
กิจกรรมนอย สวนใหญมักจะเรียนในหอง ไมมีโอกาสไดสัมผัสกับความเปนจริงนอกหองเรียน ทํา
ใหผูเรียนไมเห็นความหมายของสิ่งที่เรียน
ในชีวิตของคนเราจะพบสิ่งตาง ๆ มากมายหลายชนิด หลายประเภทในเวลาเดียวกัน
ประสบการณตาง ๆ หรือปญหาทั้งหลายจะเกียวของกันหรือเกิดขึนตามธรรมชาติ ทุกคนจะใช
่ ้
ทักษะหลาย ๆ อยาง ในการเรียนรูประสบการณและการแกปญหาในชีวิตประจําวัน การจัดกิจกรรม
การเรียนการสอนแบบบูรณาการเปนวิธีที่ดที่สุดวิธีหนึ่ง ที่จะชวยขจัดปญหาตางดังกลาวใหหมด
ี
หรือลดนอยลงไป
ผูเรียนจะสามารถเชื่อมโยงการเรียนรูทุกสาขาวิชา ความคิดตาง ๆ ทักษะ เจตคติ หรือความ
เชื่อไดดี เมือไดจัดกิจกรรมการเรียนการสอนนําเสนอแกผูเรียนในลักษณะบูรณาการ จะทําให
่
ผูเรียนมองเห็นรูปแบบและความสัมพันธ นักเรียนสามารถเชื่อมโยงผสมผสานสาระความรูตาง ๆ
ชวยใหนกเรียนไดรับความรูความเขาใจในลักษณะองครวมมีความหมายลึกซึ้ง
ั  บรรยากาศการ
เรียนรูจะผานคลาย ไมรูสึกกดดัน และเอือตอการเรียนรูไดดี ชวยใหผุเรียนเกิดการเรียนรูที่สมบูรณ
้
ทั้งในดานพุทธิพิสัย ทักษะพิสัย และจิตพิสัย สามารถนําความรูตาง ๆ และประสบการณไป
ประยุกตใชในชีวิตจริง การสอนแบบบูรณาการจะชวยสงเสริมและพัฒนา ความสามรถทาง
สติปญญาที่หลากหลาย (Multiple Intelligences) และตอบสนองตอรูปแบบการเรียนรู (Learning
Styles) ที่แตกตางกันของนักเรียนแตละคนไดเปนอยางดี นอกจากนี้ ยังชวยพัฒนาในดานสุนทรียะ
และความดีงาม ซึ่งจะมีอิทธิพลตอความรูสึกและความคิดที่ดี อีกทั้งผูเรียนจะเขาใจถึงความสัมพันธ
ระหวางวิชา และสามารถนําความรูจากการเรียนรูในสวนหนึ่งไปชวยทําใหการเรียนรูในสวนอื่น ๆ
ดีขึ้นดวย
ความสําคัญของการบูรณาการอีกประการหนึ่ง คือ การที่ผูเรียนจะเขาใจสิ่งตาง ๆ อยางแจม
แจง เกิดความหมายและนําไปใชไดก็ตอเมื่อความรูและความคิดยอย ๆ ประสานสัมพันธและ
เชื่อมโยงกัน จนสามารถมองเห็นความสัมพันธของสิ่งนั้นกับสิ่งอื่นรอบตัว ซึ่งมีผลใหเกิดการนํา
ความรูและประสบการณที่ได มาจัดระบบระเบียบใหมใหเหมาะสมกับตนเปนองครวมของความรู
ของตนเอง และในการสอนตองใหผูเรียนเกิดกระบวนการเชื่อมโยงความคิดขึ้นในเนือหา ดวยการ
้
ใชวิธีการหลากหลายซึ่งจะเปนการบูรณาการทั้งดานเนือหาสาระและวิธีการ
้

3. 3
ศาสตรทุกศาสตรไมอาจแยกกันไดโดยเด็ดขาด เชนเดียวกับวิถีชีวตของคนที่ตองดํารงอยู
ิ
อยางกลมกลืนเปนองครวม การจัดใหผูเรียนไดเรียนรูเนือหาตาง ๆ และฝกทักษะหลาย ๆ ทักษะ
้
อยางเชื่อมโยงกัน จะทําใหการเรียนรูสอดคลองกับชีวิตจริงและมีความหมายตอผูเรียนมากยิ่งขึ้น
ความหมายของการบูรณาการ
กรมอาชีวศึกษา (2541) ไดใหความหมายของการสอนแบบบูรณาการไววา การสอนแบบ

บูรณาการ หมายถึง วิธีการสอนโดยนําสิ่งหรือเรื่องที่เกี่ยวของมาผสมผสานกัน เพื่อใหกระบวนการ
ถายทอดความรูมีความชัดเจน และสอดคลองกับสภาพชีวิตจริง โดยทั่วไปจะเนนที่การบูรณาการ
เทคนิควิธีการสอนโดยใชหลาย ๆ วิธีผสมผสานกัน และการบูรณาการเนื้อหาสาระวิชาการที่
เกี่ยวของเขาดวยกัน
นอกจากนี้ยังมีผูใหความหมายไวอกมากมาย สามารถสรุปไดวา การสอนแบบบูรณาการ
ี
หมายถึง การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ใชวิธการสอนหลายวิธี จัดกิจกรรมตาง ๆ ในการสอน
ี
เนื้อหาสาระที่เชื่อมโยงกัน ตลอดจนมีการฝกทักษะตาง ๆ ที่หลากหลาย
จุดมุงหมายของการบูรณาการ
จุดมุงหมายของการจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการ มัดังนี้
1. เพื่อใหนักเรียนเกิดความตระหนักวา การเรียนรูทุกสิ่งมีความสัมพันธซึ่งกันและกันใน
ชีวิตคนเรา ทุกสิ่งทุกอยางจะเกียวของกันอยูเสมอ
่ การเรียนการสอนแบบบูรณาการจะมี
ความสัมพันธกับชีวิตของนักเรียน และนักเรียนจะเกิดแรงจูงใจในการเรียนมากกวาแบบเดิม
2. เพื่อใหนกเรียนเปนผูที่สามารถแกปญหาไดดวยตนเอง ซึ่งในการแกปญหา นักเรียน
ั 
จะตองอาศัยความรูจากหลายสาขาวิชาในเวลาเดียวกัน
3. เพื่อใหนกเรียนไดมีสวนรวมในการเรียนรูโดยตรงอยางมีจุดหมาย และมีความหมาย
ั
นักเรียนมีสวนรวมในการตัดสินใจ การแสดงความคิดเห็นในการจัดการเรียนการสอน และชวย
สรางความเขาใจใหนักเรียนอยางลึกซึ้ง
4. เพื่อตอนสนองความสนใจของนักเรียนแตละคน โดยการเรียนรูตามเอกัตภาพ ออกแบบ
กิจกรรมใหนกเรียนไดเรียนรูตามที่ตองการจะรู บรรยากาศในชันเรียนจะไมเครียดสามารถกระตุน
ั ้
ใหนกเรียนเรียนอยางสนุกสนานและบรรลุผลในการเรียนมากขึ้น
ั
5. มีการถายโอนและคนหาความสัมพันธระหวางเนื้อหาสาระ ความคิด ทักษะ และเจตคติ
ชวยใหผูเรียนเขาใจความคิดรวบยอดที่เรียนไดอยางลึกซึ้ง เปนระบบ และถายโอนความเขาใจจาก
เรื่องหนึ่งไปสูอีกเรื่องหนึ่งไดดี


4. 4
6. สงเสริมการเรียนรูที่จะทํางานรวมกัน ใหนักเรียนรูสึกมั่นคง มีความพึงพอใจมีความรูสึก
เปนสวนหนึ่งของหมูคณะและยอมรับผูอื่น เต็มใจทํางานรวมกับกลุมและเปนสมาชิกที่ดีของกลุม
7. ชวยพัฒนาคานิยม คุณธรรม จริยธรรม มาตรฐานการทํางาน วินยในตนเอง สงเสริม
ั
ความสามารในการทํางาน และการควบคุมอารมณของผูเรียน
8. ชวยสงเสริมความคิดสรางสรรค และพัฒนาการแสดงออกทางดานศิลปะ ดนตรีไป
พรอม ๆ กับทางดานความรู เนื้อหาสาระ อีกทั้งใหผูเรียนมีโอกาสไดรวมกิจกรรมในสังคม
การจัดการเรียนสอนแบบบูรณาการ เปนสิ่งที่ทําใหเห็นกระบวนการเรียนรูตามธรรมชาติ
ของนักเรียน ความรู ปญหาและประสบการณตาง ๆ เปนสิ่งที่นักเรียนเรียนรูไดในชีวิตประจําวัน
อยางสัมพันธกัน การบูรณาการจึงเปนสิ่งที่ชวยตอบสนองธรรมชาติการเรียนรูของนักเรียนเปน

อยางยิ่ง
ลักษณะของการบูรณาการ
การบูรณาการมีหลายลักษณะ หลายแนวความคิด แตละลักษณะเอื้อตอการจัดการเรียนการ
สอนแบบบูรณาการไดเปนอยางดี ในบางครั้งครูอาจบูรณาการหลายลักษณะเขาดวยกัน สุดแลวแต
ความคิดของครูแตละคนและความเหมาะสมเปนเรื่อง ๆ ไป สําหรับการบูรณาการที่เกี่ยวของกับ
การจัดการเรียนการสอนทางดานวิชาชีพ มีดังนี้
1. การบูรณาการเชิงเนื้อหาสาระ
เปนการบูรณาการเชิงเนื้อหาสาระ เปนการผสมผสานเชื่อมโยงเนื้อหาสาระหรือองคความรู
ในลักษณะของการหลอมรวมกัน เนื้อหาสาระที่นํามารวมกันจะมีลกษณะคลายกัน สัมพันธกัน
ั
หรือตอเนื่องกัน แลวเชื่อมโยงเปนเรื่องเดียวกัน ซึ่งในที่นี้จะหมายถึงการบูรณาการเนื้อหาสาระ
รายวิชาสามัญเขากับเนื้อหาสาระทางดานวิชาชีพที่เกียวของหรือที่ศึกษา
่
2. การบูรณาการเชิงวิธีการ
การบูรณาการเชิงวิธีการเปนการผสมผสานวิธีการสอนแบบตาง ๆ เขาในการสอน โดยการ
จัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ใชวิธีสอนหลาย ๆ วิธี ใชสื่อการเรียนการสอนแบบสื่อประสมใช
เทคนิคการจัดกิจกรรมที่หลากหลาย เพือใหนกเรียนมีโอกาสไดเรียนรูและฝกปฏิบัติอยางสัมพันธ
่ ั
กันใหมากที่สด เชน ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู เรื่องภูมิปญญาไทย ครูสามารถบูรณาการเชิง
ุ
วิธีการดวยการใชเทคนิคหรือวิธีการตาง ๆ ไดหลายวิธี ไดแก การสนทนา การอภิปราย การใช
คําถาม การบรรยาย การคนควาและการทํางานกลุม การไปศึกษานอกหองเรียน และการนําเสนอ
ขอมูล เปนตน

5. 5
3. การบูรณาการความรูกับกระบวนการเรียนรู
การเรียนรูในอดีต ครูมักเปนผูบอกหรือใหความรูแกนกเรียนโดยตรง นักเรียนเปนฝายรับ
ั
สิ่งที่ครูหยิบยืนให แลวแตความสามารถของนักเรียนวาใครจะตักตวงไดเทาไรและจะเหลือเก็บไว
่
ไดเทาไร แตในปจจุบันมีแนวความคิดเปลี่ยนไป จากการเนนที่องคความรูมาเปนเนนที่
กระบวนการเรียนรู เพือใหนกเรียนพัฒนาวิธีการแสวงหาความรูและการไดมาซึ่งองคความรูที่
่ ั 
ตองการ และกระบวนการเรียนรูจะเปนสิงที่ตกตะกอนติดตัวนักเรียนไวใชไดตลอดไป เพราะสังคม
่
สมัยใหม มีสงที่นักเรียนตองเรียนรูมากมาย มีปญหาที่สลับซับซอนมากขึ้น ครูไมสามารถตามไป
ิ่
สอนไดทุกที่ หรือนักเรียนไมสามารถมาถามครูไดทุกเรื่องนักเรียนจึงจําเปนที่ตองแสวงหาความรู
ดวยตนเอง โดยมีกระบวนการการเรียนรูทมีขั้นตอนอยูในใจ แตสามารถยืดหยุนได เชน ตองการให
ี่  
นักเรียนเรียนรูเรื่องพอขุนรามคําแหงมหาราช ครูอาจแนะนําใหนักเรียนใชกระบวนการแสวงหา
ความรู กระบวนการแกปญหา กระบวนการสรางความคิดรวบยอด ในการใหไดมาซึ่งความรูใน

เรื่องที่ตองการ เปนตน
4. การบูรณาการความรู ความคิด กับคุณธรรม
ในสภาพการจัดการเรียนการสอนตามความเปนจริงสวนใหญ จุดประสงคมักเนนไปที่ดาน
พุทธิพิสัยมากกวาดานจิตพิสัย บุคคลใดทีจะไดรับคําชมวาเกงตองเดนในดานความรูซึ่งเปนคานํายม
่ 
มาแตเดิม โดยหลักการแลวควรใหความสําคัญแกความรูและคุณธรรมเทาเทียมกัน ดังนันจึงเปน ้
โอกาสดีที่ครูจะจัดการเรียนการสอนใหแกนักเรียนโดยบูรณาการความรู ความคิด และคุณธรรมเขา
ดวยกัน อาจเปนการสอนเนื้อหาสาระโดยใชวิธีการตาง ๆ และใชเทคนิคการสอดแทรกคุณธรรมเขา
ไปโดยที่นกเรียนไมรูตว จนกระทั่งเกิดความซึมซาบเปนธรรมชาติ เชน การสอนเรืองสิทธิ หนาที่
ั ั ่
และเสรีภาพ ทั้งของตนเองและผูอื่นเทานัน เพราะจะทําใหนกเรียนคิดแตสิ่งที่ตนพึงจะไดรับ หรือ
้ ั
พึงมีตามกฎหมาย แตนักเรียนจะขาดคุณลักษณะในดานคุณธรรมดังนั้น ครูจึงควรสอนสอดแทรก
คุณธรรมดานตาง ๆ เชน ความรับผิดชอบ ความสามัคคี ความเอื้ออาทร การชวยเหลือกัน ความ
เมตตากรุณา หรือการตรงตอเวลา ตามความเหมาะสมเพื่อนักเรียนจะไดเปน “ผูมีความรูคูคุณธรรม”
5. การบูรณาการความรูกับการปฏิบัติ
ความสัมพันธระหวางความรูกับการปฏิบัติ เปนอีกประเด็นหนึ่งที่มีความสําคัญมากเชนกัน
เพราะเมื่อเวลาผานไป อาจลืมความรูที่ไดจากการเรียนรูนนได แตถาความรูนั้นเชื่อมโยงไปกับการ
ั้
ปฏิบัติจะทําใหความรูนั้นติดตัวไปไดยาวนานไมลืมงาย เชน การเรียนรูเรื่องพวงมาลัยและวิธีการ
รอยพวงมาลัยแบบตาง ๆ โอกาสในการใชพวงมาลัย วัสดุอุปกรณในการรอยพวงมาลัย ซึ่งหากเปน
การสอนแคความรูขณะเรียน นักเรียนจะมีความรูความเขาใจได แตจะไมคงทน เพราะอาจลืมใน
เวลาตอมา แตถาครูสอนใหนักเรียนไดลงมือปฏิบัติการรอยพวงมาลัยแตละแบบประกอบไปดวย จะ

6. 6
ทําใหนกเรียนมีความเขาใจลึกซึ้งมากขึ้นไมลืมงาย และขณะฝกปฏิบัตนักเรียนอาจพบปญหาตาง ๆ
ั ิ
นักเรียนก็จะสามารถคิดและใชประสบการณในการแกปญหาไดดวย
 
6. การบูรณาการความรูในโรงเรียนกับชีวตจริงของนักเรียน
ิ
ในการจัดการเรียนการสอน ‘ความรู’ เปนสิ่งที่ผูสอนทุกคนปรารถนาใหเกิดขึ้นภายในตัว
นักเรียน แตความรูนั้น ไมควรเปนสิ่งที่ทาใหนกเรียนเกิดความแปลกแยกกับชีวตจริง เพราะจะทํา
ํ ั ิ
ใหนกเรียนไมเห็นคุณคา ไมมีความหมาย และไมเกิดประโยชนใด ๆ แกตวนักเรียน ดังนั้น สิ่งที่ครู
ั ั
สอนหรือใหนกเรียนเรียนรูในโรงเรียนหรือสถานศึกษา
ั ควรเชื่อมโยงใหสัมพันธกับชีวิตของ
นักเรียน และเปนสิ่งที่ชวยเหลือนักเรียนในการปรับปรุงพัฒนาคุณภาพชีวิต และคุณลักษณะของ
นักเรียน จะทําใหนกเรียนเห็นคุณคาและความหมายของสิ่งที่เรียน อีกทั้งเปนแรงจูงใจใหนกเรียน
ั ั
เกิดความตองการในการเรียนรูสิ่งอื่น ๆ เพิมมากขึ้น เชน การสอนเรื่องอาหาร การปองกันโรคติดตอ
่
การสื่อสาร การใชเทคโนโลยี สิ่งเหลานี้เมื่อเรียนรูในหองเรียนแลว ครูควรเชื่อมโยงใหนักเรียน

นําไปใชในชีวตของเขา
ิ
รูปแบบการบูรณาการ
การสอนแบบบูรณาการมีลักษณะและวิธการที่แตกตางกันไป และมีความเหมาะสมกับการ
ี
สอนในรายวิชาและระดับชันที่ตางกันไป แตสําหรับการบูรณาการวิชาสามัญกับวิชาชีพ มีวิธีการ
้
บูรณาการหลัก ๆ ที่สําคัญอยู 2 รูปแบบดวยกัน คือ
1. แบบเชื่อมโยง (Connected Model)
เปนการบูรณาการเนื้อหาสาระของ 2 กลุมวิชา โดยในการสอนมีการเชื่อมโยงหัวขอหรือ

ความคิดรวบยอดถึงกัน เชื่อมโยงความคิดตาง ๆ ใหสัมพันธกัน เชื่อมโยงจากหัวขอหนึ่งไปยังอีก
หัวขอหนึ่ง ทําใหเห็นความตอเนื่องหรือเกี่ยวของกันของเนื้อหาที่เรียนในหัวขอตาง ๆ เชน สอน
เรื่องเศษสวนใหสัมพันธกับเรื่องทศนิยม แลวเชื่อมโยงกับเรื่องการเงินการบัญชี เปนตน
2. แบบคาบเกียว (Shared Model)
่
เปนการบูรณาการระหวางเนือหาสาระการเรียนรู 2 กลุมวิชา โดยเนื้อหาสาระที่สอนทั้ง 2
้
กลุมนั้น มีสาระความรู ทักษะ เจตคติ หรือความคิดรอบยอด ที่คาบเกี่ยวหรือเหลื่อมล้ํากันอยูสวน
หนึ่ง ในการบูรณาการรูปแบบนี้ ควรตองมีการวางแผนรวมกันระหวางครูผูสอน โดยเนื้อหาที่
คลายกันก็นํามาบูรณาการรวมกัน ในสวนที่คาบเกี่ยวกัน อาจจัดสอนเปนหัวขอรวมกัน หรือทํา
โครงงานรวมกัน และอีกสวนหนึ่งที่ไมคาบเกี่ยวกันนั้น ครูแยกกันสอนตามปกติ สําหรับงานที่ทํา
รวมกันนั้น ใหครูประเมินรวมกัน

7. 7
การเขียนแผนการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการ
หลังจากที่ครูผูสอน ไดจดลําดับเนื้อหาสาระภายในหัวขอเรื่องและวางแผนจัดกิจกรรม
ั
บูรณาการทุกหัวขอเรื่องแลว จึงวางแผนเขียนแผนการจัดการเรียนรู/แผนการสอนแบบบูรณาการ
ซึ่งแผนการจัดการเรียนรูนี้เปนที่รวมขององคประกอบตาง ๆ ที่สําคัญ ในการออกแบบกิจกรรมให
ผูเรียนปฏิบัติรวมกัน เพื่อใหผูที่เกี่ยวของทราบวาจะสอนหัวขอใดระดับชั้นใด มีจุดประสงคการ
เรียนรูอยางไร มีวิธีการจัดกิจกรรมอยางไรบาง รวมทั้งใชสื่อประกอบการเรียนการสอน และมี
วิธีการวัดและประเมินผลอยางไร
การเขียนแผนการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการมีรูปแบบหรือองคประกอบตาง ๆ เหมือนกับ
แผนการจัดการเรียนรูทั่ว ๆ ไป แตตางกันตรงที่การปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรูตามเนื้อหาสาระของ
รายวิชาสามัญและวิชาชีพจะมีการเชื่อมโยงเขาดวยกันหรือเปนเรื่องเดียวกัน
ลักษณะของการวัดและประเมินผล
การประเมินผลที่สอดคลองกับวิธีการสอนแบบบูรณาการ ควรมีสภาพใกลเคียงกับ
ธรรมชาติมากที่สุด โดยอยูบนพื้นฐานของสิ่งที่ผูเรียนสามารถปฏิบัติไดจริง ดังนั้นการวัดและ
ประเมินผลจึงควรมีลักษณะสําคัญตาง ๆ ดังนี้
1. สะทอนภาพพฤติกรรมและทักษะทีจําเปนของผูเรียนในสถานการณจริง เปนการ
่
แสดงออกในภาคปฏิบัติทักษะกระบวนการเรียนรู ผลผลิตและแฟมสะสมงาน ผูเรียนมีสวนรวมใน
การประเมินผล และการจัดกระบวนการเรียนรูดวยตนเอง
2. ใชเทคนิคการประเมินผลที่หลากหลาย เนื่องจากการประเมินจากการปฏิบัติที่ผูเรียน
จะตองลงมือทําจริง แสดงออกใหเห็นเปนรูปธรรมวาทําอะไรไดบาง ไมวาจะเปนการประดิษฐ
ชิ้นงาน การทดลอง การเขียนรายงาน หรือการทํากิจกรรมอื่น ๆ ทุกอยางควรเปนสิงที่มีความหมาย
่
สําหรับผูเรียน
3. เนนใหผูเรียนแสดงออกดวยการสรางสรรคผลงาน ดึงความคิดชั้นสูง ความคิดที่ซบซอน
ั
และการใชทกษะตาง ๆ ออกมาได เชน ทักษะการแกปญหา
ั
4. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเปนผลมาจากการเรียนการสอน ที่สอดคลองกับความเปนจริง
และสามารถประยุกตสิ่งที่เรียนรูไปใชไดจริงในชีวิตประจําวัน
5. ใชขอมูลอยางหลากหลายเพื่อการประเมิน โดยครูผสอนควรรูจักผูเรียนทุกแง ทุกมุม
ู
คํานึงถึงความแตกตางระหวางบุคคล รับขอมูลมาจากหลาย ๆ ทาง การกําหนดปญหาหรืองาน ควร
เปนแบบปลายเปด เพื่อใหผูเรียนไดสรางคําตอบที่หลากหลาย

8. 8
6. เนนการมีสวนรวมในการประเมินระหวางผูเรียน ครู และผูปกครอง การใหผูเรียนมีสวน

รวมในการประเมินผล จะทําใหผูเรียนรูจักการวางแผน การเรียนรูตามความตองการของตนเองวา

เขาอยากรู อยากทําอะไร (โดยมีครูเปนผูชวยใหคําแนะนํา) ซึ่งจะนําไปสูการกําหนดจุดประสงคการ
เรียนรู และการประเมินผลที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
การวัดและการประเมินผลนี้ เปนสวนหนึ่งของการเรียนการสอน เปนตัวกระตุนใหเกิด
คุณภาพการสอนและการเรียนรู การใชเทคนิควิธีการวัด และการประเมินผลที่หลากหลายจะชวย
สงเสริมใหการเรียนรูมีความหมายมากยิ่งขึ้น
เทคนิควิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรูแบบบูรณาการ
การจัดกิจกรรมการเรียนรูแบบบูรณาการมีเทคนิควิธีการจัดการและประเมินผลหลากหลาย
วิธี ครูผูสอนสามารถเลือกวิธีใชไดตามความเหมาะสมกับเนื้อหาหรือรูปแบบการบูรณาการ และ
เนื่องจากการจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการเปนแบบผสมผสานสาระความรูดานตาง ๆ เนน
การฝกปฏิบัติตามกระบวนการ รวมทั้งการปลูกฝงคุณธรรม คานิยมที่ดีงาม และคุณลักษณะอันพึง
ประสงคในทุกกลุมสาระการเรียนรู การวัดและประเมินผลผูสอนจึงตองเลือกใชใหหลากหลาย และ
ดําเนินการควบคูกันไปในกระบวนการจัดการเรียนการสอน ทั้งนี้เพื่อใหสามารถเก็บขอมูลที่
ตองการวัดและประเมินผลผูเรียน ใหไดครบถวนทุกดานใหสอดคลองกับผลการเรียนรูที่คาดหวัง
และมาตรฐานการเรียนรูของหลักสูตร วิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรูแบบบูรณาการ ไดแก
การสังเกต การบันทึกประจําวัน การตอบปากเปลา การเขียนคําตอบหรือความเรียง การประเมิน
ตนเองหรือกลุม การสัมภาษณ การใชแฟมสะสมงาน การทําโครงงาน การใชคะแนนแบบรูบค
 ิ
(Scoring Rubrics) หรือเกณฑคุณภาพ การใชแบบทดสอบ เปนตน
-----------------------

9. 9
ตารางการวิเคราะหความเชื่อมโยงเนื้อหารายวิชาสามัญกับวิชาชีพ
หนวยการเรียนรูที่ ........... สัปดาหที่ .......... ชื่อหนายการเรียนรู .....................................................
เนื้อหาสาระ/ทักษะ/เจตคติ/ ความเชื่อมโยงกับวิชาชีพของ กิจกรรมการเรียนรู
ความคิดรวบยอด นักเรียน